|
2000
|
|
|
Harrera lekuko neskarekin ari zen hizketan scoutetako bat, hain zuzen denen burua zirudiena, bai itxuraz eta bai imintzio aldetik ere. Neskak pozik ematen zuen, batek
|
daki
zein txikikeriaz berbetan. Eta orduan, mostradore azpian desagertu ondoren, Polaroid bat atera zuen.
|
|
|
Zeren gida famatua Eiderren gelan egongo baitzen seguru asko, eta beharbada Txemaren eskuetan kulunkatu zen unetxo batez, Irlandako historia liburuei gaineko hauts apurra kentzen ibili zenean. Beharbada hantxe egon zen, norbaitek irekiko ote zuen esperantzaz kargatua, nork
|
daki
zein sekretu gordeaz bere orrien artean. Baina zertarako balioko zuen horrek?
|
|
|
—Bertzela erranen nizuke, baldin Jainkoaren etorkiko hitzez mintzatu izan bazintzaizkit, Jainkoak, gauzen eta izakien izendatzeko, paradisuan erabili zituen hitzez, zeren, nola Jainkoarenak baitziren, hala zeuden izanarekin lotuak, segur. Ordea, nork
|
daki
zein izan zen paradisuko lengoaia. Zeren honako honek baitio ezen hebraitarrena izan zela, horrako horrek grekoa, eta harako hark euskara.
|
|
2001
|
|
|
Ezkontetxera bihurtu zenean, amaginarreba gaizki esaka, lepotik heldu eta burua hormaren kontra jotzen hasi zitzaion, haurdun nork
|
daki
zeinek eginik izango zela eta eritegian berariaz haurra galdu egin zuela.
|
|
2004
|
|
|
Munduak bezalaxe, bizitzak ere bira askotxo ematen ditu bere joan etorrian. Batek
|
daki
zein portutara iritsiko garen gutxien espero dugunean! Utikan, beraz, euskalgintzaren gainjartze gupidagabeak!
|
|
2008
|
|
|
–Ez
|
daki
zeinen sendagarri zaizkidan berorren hitzak eta aholkuak, frai Millan! –esan zion nobiziak?.
|
|
|
Fetitxeen azoka ez zuten europar sentiberentzat egin: pantera eta hienen buru-hezurrak, tximino eskuak eta buruak, batek
|
daki
zein piztiaren letaginak. Plastikozko poltsa bat ur erosi dugu eta hantxe gelditu gara hiriaren ibiliari begira, lasai jesarrita.
|
|
|
–Ez
|
daki
zeinen sendagarri zaizkidan berorren hitzak eta aholkuak, frai Millan! –esan zion nobiziak– Izan ere, bakarrik egoten naizenean, handiak iruditzen zaizkit egiten ditudanak, eta berorrekin egoten naizenean, alderantziz.
|
|
2009
|
|
|
Artzain, hobe, ahuntzain? bat mendian dabil eta Andre Mariaren irudi zahar bat topatzen du sasi gainean, Jainkoak
|
daki
zeinek utzia. Ez da egon beste mirakulurik.
|
|
|
bat, kausaren kontzeptu edo kategoriaren haraindikoa, kausalitate printzipioaren baldintza eta mugetatik librea (orduan mundu honetan kausak diren eta izan litezkeenetik at dago Jainkoa, eta munduaren kanpotik honen, arrazoia, edo izan liteke, ikusi egin zein zentzutan, baina ez horren kausa estriktoa kausa efektuaren adieran). Oraingo zientzia, burlatzen da Villasante, ateista da, baina ez
|
daki
zein den munduaren kausa. Historiaren ironiak:
|
|
|
Ez dute ezer eskatu eta Diego egarri da. Ez
|
daki
zein ordutan pasatzen den autobusa, oraindik ez ditu buruz ikasi ordutegiak.
|
|
|
Urduriago jarri da ikazkina, ez
|
daki
zein hariri tiratu. Esan du:
|
|
2012
|
|
|
Baina? Baina batek
|
daki
zein arrazoigatik, neskak uxatu egiten zituen. Eta nik uste bere berbetarako joeragatik zela.
|
|
2013
|
|
|
Zehatz eta mehatz esateko, berrogeita zortzi. Azaroaren laukoa da, ez
|
daki
zein ikur zodiakokoa. Itsasontzia urperatu zenean, ezkongabea zen.
|
|
2014
|
|
|
A k badaki T joaten ari zaiola, urruntzen, eta, orduan, A ren bihotza eta klitoria kristalezko mila zatitan hausten dira, eta ez
|
daki
zein zati den bihotz, zein klitori; eta, kostata baina, erabakitzen du orain kristal zati horiek lekedaz itsasteko ordua iritsi dela, haiek zapaltzean oinpean zauriak egiteko beldurrez, nahiz eta berandu den, nahiz eta zauri bihurtzen hasi den barruan ireki zaion arrakala; eta, orduan, T k tira egingo du lotzen dituen haritik, eta esango dio maite duela, pareta bat margotu bitartean, eta dantza z... Amaitzen den arte.
|
|
|
Aurpegirik ez die jarri haurrei; ez ditu ezagutzen. Etxe horretan ia lau hilabete daramatzan arren, ez
|
daki
zein diren gora eta behera dabiltzan haurrak. Ez die adinik jarri oraindik.
|
|
|
Igogailuan doala, bigarren solairuko etxebizitza bateko atea entzun da. Maiderrek ez
|
daki
zein diren bizilagunak. Egunero igogailuz igotzen da, bai ezkaratzetik, bai garajetik.
|
|
|
Tatariarrek Siberiako bidea eta telegrafo haria moztu dituzte eta hiri nagusiak setiatu. Tsarraren anaia Irkutsken dago, Moskutik 5.200 verstara, eta ez
|
daki
zein arrisku handitan dagoen. Tsarrak mezua bidalio dio mandatari baten bidez. Eta Mikel Strogoff Moskutik abiatu da Irkutskera bidean.
|
|
|
Mugikor batera deitu zuten, zenbaki bat seinalatu zuen paperean?. Nire adiskideak ez
|
daki
zein zen mugikor horren jabea, ez baita bere konpainiakoa. Ezin izan dut itxaron, eta zenbaki horretara deitu dut.
|
|
2015
|
|
|
Gure ama ere pozik egoten da biak elkarrekin ikusten dituenean. Hala ere, ondotxo
|
daki
zein den elkarrizketaren bidea: hasieran, Jexuxek negar malkoak egingo ditu arreba ikustean.
|
|
|
32 Eunukoak ez
|
daki
zein den beraren parterik nobleena.
|
|
2016
|
|
|
–Mundu guztiak
|
daki
zein egunetan hil zen Artundo, erran zion Leizeandiari, haren aurrean paratuz.
|
|
2017
|
|
|
Eta hots, era berean, ez da naturak betidanik agindutakoa, gizona bere gurarien hala menpeko ibili behar izatea, nola ikusten dugun, emakumea den bezalako urdekeria ziztrin bategatik bere jauntasuna galtzeraino eta garramura idoitsuen jopu azaltzeko lotsaizuneraino: zigorra da hori ere, ugazaba grekoak
|
daki
zein mingarria!
|
|
|
Kafea bero dudala, lanean jarri naiz, telebistako tertuliakideen zarataren konpainian. . Ez da justua, neska horri batek
|
daki
zein zorigaizto gertatu zaion, eta orain erakundeek bizkarra emango diote apurtuta dagoen familia horri. Hemendik nire elkartasun osoa eman nahi diot Aneren familiari?.
|
|
|
–Edddddderra da da, azkarra, ondo do hitz egiten ddddu, eta bada
|
daki
zein den den nire puntu dddd ddd dddebila.
|
|
|
Zertara kexaka? " Argitaratzeko garaia iritsi delarik, eta deabruak
|
daki
zeinen gogoaren kontra, mila bider ederrago, hobeago eta borobilagoak nahiko nituzkeen... Hau da, enfasis eta erretolikarik gabe esateko, presentableagoak".
|
|
2018
|
|
|
Badaki zergatik: beroa eta beherakoa, baina ez
|
daki
zein ospitaletara eraman dituzten, eta ez du indarrik beste 20 kilometro ibiltzeko eta haien bila joateko.
|
|
|
Metodikoa eta zuhurra zen oso. Gauzak plastiko gardenezko zorroetan bilduta eta prentsa albisteak nahiz bestelako paperak ongi koadernatuta batzen zituen, noizbait, hark zioen moduan, batek
|
daki
zein mendetan?, polizien krimenak ere argitzen hasteko abagunea suertatuko zelakoan. Bitartean, beste hildakoen senideekin hitz egiteko ere baliatu zezakeela aipatzen zidan behin eta berriz, nahiz eta, adore faltaz edo, asmo hutsean uzten zuen.
|
|
|
Eta, aukerarik banu, aitortuko nioke neu ere, lauzpabost aldiz, joan nintzela haren amonaren etxera, Txinok ezer jakin barik. Egongela ziztrin hartan egon nintzela, lotsaz gorriturik baina beharrak hartaratua, eta amonak txokolate beroa eta galleta lizunduak atera zizkidala, ni Anselmo, Rikardo edo batek
|
daki
zein nintzelakoan. Bi milako billetea ematen zidala bisitaldi bakoitzean, eta ni arrapaladan ateratzen nintzela etxe triste hartatik, bihotza pilpiraka, hautsa salduko zidan norbaiten xerka.
|
|
|
Historia emateko modua dago gero. Halako egunetan jaio zinen, esaten dizute, esaten dute agiriek, baina ibaian behera zoazela arraunean itsasoari bizkarra emanda, ez da ikusten egun hori, ezkutuan geratzen da iturria, nork
|
daki
zein lurpeko errekatatik datorren gainera iturri horretako ura. Eta zure historia hain bada ezina ikusten, zer esan besteaz, herri batenaz, jende batenaz?
|
|
2019
|
|
|
Amari errazago egiten zaio telefonoz gauzak aitortzea, aurrez aurre baino. Aurrean duzunean ez
|
daki
zein hitz erabili, horregatik dabil egun guztian sukaldean sartuta eta han egindakoa banatzen, hitzekin zailagoa egiten zaiolako. Tuperretan banatzen ditu hitzak, bihotz puskak.
|
|
|
dituen emakumeak, berriz, ez dio inola heltzen munduari; ametsetan bizi da, abstrakzioan, hustasunean. Ez
|
daki
zein den adierazten dituen ideien garrantzia; esaten dituen hitzek ez dute batere zentzurik haren ahotan; finantzetan edo industrian dabiltzan enpresagizonek, baita jeneralek ere batzuetan, onartzen dituzte nekeak eta kezkak, eta bere gain hartzen dituzte arrisku batzuk; truke bidegabe batean erosten dituzte pribilegioak, baina beren buruarekin ordaintzen dute bederen; haien emazteek, berriz, ez ... Beren harrokeria hutsalaren, ezgaitasun erabatekoaren, ezjakintasun tematiaren ondorioz, giza espezieak sekula sortu dituen izaki inutilenak eta ezdeusenak dira.
|
|
|
–Jainkoak
|
daki
zein den egiaren jabe, zuen apaizak edo gureak! –ihardetsi zion bisitariak.
|
|
|
Azkenean, bidea ixten dien ateraino iritsi da. Ez
|
daki
zein den bere helburua; beharbada, zirrikitu bat zabaltzea baino ez, Kurloi handik pasa ahal izateko. Argi dauka ez diola Hodeiri traba egin nahi, baina zoratu egingo da ohean ezer egin gabe geratzen bada, Bele horren asmoak zain ditzakeen inor gabe.
|
|
2020
|
|
|
ez du uste maitasunaren gainean bakarrik bizitza sostenga daitekeenik. Zeregin handiekin egiten du amets, eremuren batean protagonista izatea gustatuko litzaioke, baina ez
|
daki
zein eremutan eta, gainera, horretarako behar diren fedea eta adorea falta zaizkiola uste du. Ur lasterrak maite ditu, presaka bizitzea.
|
|
|
Lan hutsalen bat eskatu (landareak ureztatu, toldoa zabaldu, ogia ekarri...) eta eskupeko bat ematen zion. Asteko gastuen pototik hartutako txanponen bat edo beste izaten zen gehienetan, eta apur bat gehixeago merezi zuela iruditzen zitzaionean, bere diru zorroaren bila joan, errezelo handiz ehun pezetako papera atera, eta ezer esan gabe eskuaren ahurrean sartzen zion zimur zimur eginda, batek
|
daki
zein arau urratzen ariko balitz bezala. " Honetaz txintik ez", esaten zidan niri ahapeka, zeharka begira ari nintzaiola konturatzen baldin bazen.
|
|
|
Ez
|
daki
zein aitzakia emanen dion Julieni, ez zaio axola, aitzakia sobera eman dizkio jada, hark ere bai berari, metroa galdu dut, alferrik da itxurakeriaz aritzea egun libre bakarrean hainbertze gauza egin nahi direnean.
|
|
|
Agintari okupatzaileen azpijokoak gorabehera, Txarrok argi eta garbi
|
daki
zein den bere eginbeharra, eta berehala akuilatu ditu besteak fardelak prestatzen has daitezen.
|
|
2021
|
|
|
Aurrean dituen ikasleei begira, aita benetan ari zaiola hiltzen sentitzen du. Ez
|
daki
zein hari muturri egin behar dion tira eusteko. Eusteko behintzat.
|
|
|
–Aitaren sudurraren antza du –Oihanak ez
|
daki
zein aitaz ari den Lukas, Jorgez ala Eduardoz. Biekin du harreman polita.
|
|
|
Ez
|
daki
zein forma eman Amaiaren gurasoekin Amaiarik gabeko harremanari. Ez daki zeintzuk diren erregela egokiak, zeintzuk gainditu ezin daitezkeen mugak, zeintzuk akordioaren klasula eta letra txikiak.
|
|
|
Ezin da izan. Sarak ez
|
daki
zein urtaro den, baina badaki ez dela uda. Ingurura begiratuta, ikusten ditu argiak eta zementua eta maindire zuriak goitik behera, ez horizontalean, baizik eta bertikalean, eta baina halere, ez du uste uda denik.
|
|
|
Denbora gehiegi darama animalia txiki bat bezala bizitzen, badakizu. Gainera, Miss Morgan, ez
|
daki
zein ederki biziko garen San Frantziskon.
|
|
2022
|
|
|
Aitorren aurpegian sumatu duen espresio iluna ikusita, ondorioztatu du zalantza berbera piztu diola hari ere saltzaileak. Eta galdetu beharrik gabe ere, ondotxo
|
daki
zein ondoriotara iritsi den Aitor. Hiltzaile tulipazaleak ez du oraingoz inor bahitzeko interesik agertu.
|
|
|
Bestetik, baina, aukera txikia bada ere, ez luke nahi emaztea erretxintzea, baldin eta, dena delakoagatik, bere Twitterrari begirada bat ematea bururatuko balitzaio. Elenak behin baino gehiagotan aipatu dio zein gutxi interesatzen zaion sare sozialen kontu horri –tira, Twitter eta Facebook eta Instagram bereziki, zeren eta Aitorrek ondo baino hobeto
|
daki
zein katigatuta dagoen Whatsapp talde batzuetara... – Baina ezin da aukera guztiz baztertu; izan ere, noizean behin, etxearen eta umeen gobernuak uzten dizkien elkarrizketarako tarte apurretan, Twitterreko polemika honetaz edo hartaz egiten dizkion aipuengatik, inpresioa dauka behin baino gehiagotan begiratu duela ea zer demontre idazten duen bertan.
|
|
|
Edu Zabalguneraino joana da, hango pastelgintza klasikoaren ale batzuk ekarri beharrez, paperez eta xingolaz bilduak. Eduk ez daki zenbat egonen diren afaltzen, baina eskarmentuz
|
daki
zein gozozaleak diren Hassanen etxean.
|
|
|
Bulegoan, zuzendaria mahaian eserita, aurrean euskarako irakaslea duela, zurbil oraindik. Limak ez
|
daki
zein dagoen bietan zurbilago: zuzendaria ala irakaslea, Arantxa ala Iñaki.
|