|
2003
|
|
|
Hasieratik ikus daitekeenez, beraz, trenbide azpiegiturei
|
dagozkien
eskumenak ez daude erabat gobernu autonomikoaren esku; horrexegatik izango da beharrezkoa bi aldeen arteko lankidetza etengabea, nahiz eta batzuetan ez den beharbezain jariakor suertatzen.
|
|
2006
|
|
|
Parte horietatik bakoitza ikusi ondoren, horiek zein presidenteri igorri eta presidente horrek eta auzitegi eskudunak, eurei
|
dagozkien
eskumenen arabera, sumarioa ahalik azkarren amaitzeko egokitzat jotakoa erabakiko dute.
|
|
2007
|
|
|
Botere publikoek ezarri ahal izango dituzte, eurei
|
dagozkien
eskumenak egikaritzean, aurreko artikuluak aipatu lurralde esparruez besteko eskola kontseilu horien antolaketa eta jardunbidetseiluak. Halaber, botere publikoek eman ahal izango dituzte eskola konrako beharrezko xedapenak.
|
|
|
Batzorde horrek hiru alderdi izango ditu beti, eta negoziazio kolektiboaren esparru funtzionalen zehaztasunak adierazteko balio dezakeen jarduera katalogoa egin eta egunean egunean izango du. Batzorde horren jardunbideak eta erabakiek sekula ere ezin izango diete kalterik egin lan jurisdikzioari eta agintaritzari
|
dagozkien
eskumenei, legeek ezarritakoaren arabera
|
|
2008
|
|
|
2 Administrazio bakoitzak, beraiei
|
dagozkien
eskumenen esparruan, zehaztuko du zein lanpostutarako izanen den nahitaezkoa euskaraz jakitea, eta gainerakoentzat, kontutan hartzeko merezimendutzat hartuko da besteren artean."
|
|
|
Ekonomi Itunaren sistema ikertu aurretik, lurralde erkideko gainerako autonomia erkidegoetan erabiltzen den sistema aztertu behar da, bien arteko aldea ulertzeko. Konstituzioaren 156 artikuluaren ariora, autonomia erkidegoek finantza autonomia izan behar dute, eurei
|
dagozkien
eskumenak garatu eta egikaritzeko; garapen hori bi printzipiook mugatzen dute: Estatuaren Ogasunarekin izan beharreko koordinazio printzipioak eta espainiarren arteko solidaritate printzipioak.
|
|
2009
|
|
|
Hillary Clinton AEB Ameriketako Estatu Batuetako Estatu idazkaria Irlanda iparraldean izan da, Justizia eta Barne Ministerioei
|
dagozkien
eskumenei buruzko negoziazioak sustatzeko. Elkarrizketei dagokienez, AEBek ez dutela estu hartuko ziurtatu zuen, Belfasteko Legebiltzarrean atzo emandako hitzaldian.
|
|
2012
|
|
|
Hondakinen arautegiaren aplikazioa (estatu mailako oinarrizko legedi eta erkidego mailako garapen legediaz osatua) autonomia erkidegoei dagokie oro har, baita toki administrazioko erakundeei ere (hiri hondakinei dagokienez bereziki), euren artean, eta baita agente pribatuekin ere, lankidetza hitzarmenak ezarri ahal izango dituzte euren beharrak ahalik eta hobekien bete ahal izateko. Udal erakundeek,
|
dagozkien
eskumenen artean, ordenantza eta arauak ere sor ditzakete.
|
|
2015
|
|
|
Ingurumen eta Nekazaritza, Arrantza eta Elikadura Ministroei ahalmena ematen zaie Errege Dekretu honen aplikazio eta garapenerako beharrezko xedapenak emateko,
|
dagozkien
eskumenen alorrean.
|
|
2016
|
|
|
56 art. Erredakzioko taldearen eskubide profesionalak babesteko eta independentzia profesionala defendatzeko, ikus entzunezko informazioaren profesionalek erredakzio kontseiluetan hartzen dute parte, euren ordezkarien bitartez, eta kontseiluoi
|
dagozkien
eskumenen indarrez, besteak beste, EiTBren sozietateetako ildo editorialari, programazioari eta arduradunen izendapenari buruzko informazioa jasotzeko eskumenaren indarrez.
|
|
2017
|
|
|
Estatuko Administrazio Orokorra hainbat organo eta erakunde publikoz osatuta dago, Espainiako lurralde osoan
|
dagozkien
eskumenak dituztela. Horien guztien araudia jaso tzen du 40/ 2015 Legeak, urriaren 1ekoak, Sektore Publikoaren Araubide Juridikoarenak.
|
|
|
Madril, Kantabria, Murtzia, Asturias eta Errioxako erkidegoei aplikatzen zaie. Araubide horren bereizgarria da autonomia erkidegoek bere gain hartzen dituztela probintzietako dipu tazioei ohiko araubidean
|
dagozkien
eskumenak, bitartekoak eta baliabideak.
|
|
|
Gisa berean, adierazi du Aroztegiko proiektua UGPS bidez onartu zela: «Baztango Udalari eta Batzaro Nagusiei legez
|
dagozkien
eskumenak kentzeko eta herritarren borondatearen gainetik proiektu hau inposatzeko». Plataformak oharrean dio, «ikusita Lekarozko zein Baztango herritarren gehiengoak eta baita tokiko erakunde instituzional demokratikoek ere (Batzarra eta Baztango Batzar Nagusia) proiektu honen kontrako irizpidea behin eta berriz adierazi dutela, berriz ere, aurpegiak zuritzeko saiakera batean, ados jarri dira burutzen ari diren inposaketa eta bidegabekeriari zilegitasuna eman nahian».
|
|
2023
|
|
|
Konstituzioaren 156 artikuluaren ariora, autonomia erkidegoek finantza autonomia izan behar dute Estatuari begira, eurei
|
dagozkien
eskumenak garatu eta egikaritzeko. Finantza autonomiaren ondorioz, autonomia erkidegoek euren aurrekontu araubidea eratu, baliabideak egotzi, finantza plana betearazi eta kontrolatu eta tributuak sor ditzakete.
|
|
|
EKak, alabaina, ez du bere testuan toki administrazioei
|
dagozkien
eskumenen banaketa egiten eta hori legegile arruntari dagokio, KAren 4/ 1981 Epaian argi adierazi denez. Baina, nork dauka legea egiteko ahalmena?
|
|
|
Legearen 143 artikuluak zera esaten du: " Administrazioek interes orokorraren zerbitzuan kooperatuko dute eta euren borondatez printzipio hau betetzeko
|
dagozkien
eskumenak egikaritzeko modurik onena aukeratuko dute". Beste modu batera esateko, Administrazioek interes orokorra lortu behar dute eta hori lortzeko kooperatzeko aukera izango dute.
|
|
|
ETELren eskumen banaketaren eskema edo sistema TAOLak 7 eta 25 artikuluetan egindakoaren oso antzekoa izan da: alde batetik, toki erakundeek euren eskumen propioak dituzte, 17 artikuluan zerrendatutakoak; bestetik, eskuordetutako edota transferitutako eskumenak daude; eta azkenik, toki erakundeei berez ez
|
dagozkien
eskumenak topatzen ditugu. Eskema, beraz, ez du Estatuaren oinarrizko arauketaren kontra egiten, eskema berdina da.
|
|
|
Estatua bera, autonomia erkidegoak eta toki erakundeak (probintziak, irlak eta udalak) 178 Autonomia erkidegoei eta toki erakundeei EKren 137 artikuluan berezkoak dituzten interesak kudeatzeko autonomia aitortzen zaie. Baina EKak autonomia erkidegoei
|
dagozkien
eskumen eta funtzioak zehazten duen bitartean; toki erakundeei ez zaie horrelakorik egiten eta legegile arruntari zehazteko ardura uzten zaio (EKren 148 eta 149 artikuluak). Esangura horretan autonomia erkidegoei finantza autonomia aitortzen zaien bitartean, toki erakundeei finantza nahikotasuna aitortzen zaie.
|
|
|
• Sortutako udal berriek (sortzeko bidea edozein dela) finantzen ikuspuntu batetatik jasangarriak izan behar dira eta baliabide nahiko izan dituzte, legez
|
dagozkien
eskumenak garatzeko eta zerbitzuak emateko. Ondorioz, udalerri berriko biztanleek ez dituzte ordutik aurrera zerbitzu gutxiago izan behar.
|
|
|
Titulu horien guztien babespean TAOLn eta TOLn jorratu ziren toki ogasunei buruzko xedapenak. EAEren kasuan, EKren 1 xedapen gehigarriari esker, autonomia estatutuan EKren 148 eta 149 artikuluen eskumen banaketaren sistema gainditu egiten da eta eskubide historikoei
|
dagozkien
eskumenak ere jasotzen dira. Egoera honetan jaio ziren toki ogasunen finantza jarduerari buruz lurralde historikoetan TAOLren 2 xedapen gehigarriak eta TOLren 8 xedapen gehigarriak egiten dituzten salbuespenak.
|
|
|
Beraz, EAEko lurralde historikoetako toki erakundeen finantza jardueraren arauketa, TAOL eta TOL oinarri harturik, EAEko Autonomia Estatuatuaren, LHLren, ETELren eta, bereziki, Ekonomia Itunaren baitan lurralde historikoei dagokie. Ideia horretan, lurralde historiko bakoitzak arlo ekonomikoan eta administratiboan
|
dagozkien
eskumenen egikaritzan foru arau propioak eman ditu. Baina ez dugu inolaz ere ahaztu behar toki araubidea autonomia erkidegoaren eskumena dela eta hor ETELri aipamena egitea ezinbestekoa dela.
|