|
2000
|
|
|
Adibidez, EuskalHerriko alderdi abertzale guztiak (Abertzaleen Batasuna, Euskal Herritarrok, EuskoAlkartasuna eta Euzko Alderdi Jeltzalea) bat datoz Euskal Herria nazioa dela esateaneta, beraz, beste edozein nazio gisa, bere erabakitze ahalmena gauzatzeko eskubideukaezina duela aldarrikatzean. Eskubide demokratiko hori euskal herritar guztieidagokiela diote denek, Estatu espainiarrak eta frantziarrak ezarritako lurralde zatiketa eta jazarpenaren ondorioz, gaur egun gure gizartean
|
dagoen
nazio kontzientziazdauden mailen ezberdintasunaz jakitun badira ere. Halaber, nazio eskubideen aldarrikapen hutsa egitetik haiek gauzatzera jauzi egiteko garai aproposean gaudela irizten diote.
|
|
|
(1 art). Jokoan
|
dagoen
Nazioarekiko identifikazioak duen garrantzia ezagutzeko bidea eskaintzen digu egoera horrek; zentzu honetan uniformizatzearen bidean izandako arrakastaren arrastoa antzeman daiteke, neurri handi batean behintzat, esate baterako, Revue pédagogique k 1833an frantses abertzaletasunarekin zuzenean lotzen eta txalotzen zuen eskolako eskuliburuen homogeneitatean, hau funtsezkoa baitzen dotrina, dissol...
|
|
2001
|
|
|
Nondik dator desestabilizazioa? Euskal Herrian
|
dagoen
nazio sentimendutik, dagoen herri berezituaren kontzientzia gotorretik. Euskal Herrian autodeterminazio prozesua abiatzeak ematen die potentzialitate desestabilizatzailea Galizia, Katalunia, Aragoiri.
|
|
2004
|
|
|
Etxea aipatu duzu. Etxe kontzeptua EAJren azken txostenean idatzita
|
dagoen
nazio zibiko kontzeptuarekin uztartzen ahal da. Sozialistek eta popularrek etxe hori baztertzailea dela esango dute berriz ere.
|
|
2005
|
|
|
–Euskal Herriari oztoporik handienak Frantziako eta Espainiako Estatu nazioetatik datozkio? dio Iztuetak, berauek, ekonomi arlotik orain begiratuz, beraien barne
|
dagoen
nazioaz laxatu nahiko ez dutelarik.
|
|
2006
|
|
|
Sarrionandiak euskal gatazkaren oinarrian
|
dagoen
nazio kontzeptua errebisatzera gonbidatzen gaitu hainbat testutan (geroxeago gogora ekarriko dugun. Harriak eta herriak, poema giltzarria da zentzu honetan).
|
|
2007
|
|
|
Doktrinaren gehiengoaren ustez, 1.2 artikulua hitzez hitz irakurriz gero, egon
|
dagoen
nazio bakarra Espainiakoa da eta, beraz, subiranotasuna ere bakarra eta zatiezina da (hau da, ez dago Espainiakoa ez den subiranotasunik), nazioa bakarra baita, eta subjektuak Espainiako herritar guztiak dira, Espainiako herri bateratu gisa ulertuta, 2 artikuluko nazionalitateen eta erregioen aitorpenari kalterik egin gabe, eta Konstituzioak horien eskubideak babestu eta errespetatzeko egin dezak...
|
|
|
Gure artean nagusi den pluraltasunaren kontzeptuak, ordea, ez dio errealitate historiko eta nazional horri erreferentziarik egiten; aitzitik, kulturarik gabeko gizabanakoaren fikzioan du bere iturri ideologikoa.Zehaz dezagun, bada, desberdintasunaren berdintasuna bakarrik dela, auzi honetan, bide demokratikoa. Bestea, gaur egun mundua eratzeko
|
dagoen
nazio estatuarenestatus internazionala, totalitarismoaren hondamendia da. Mundua herri, hizkuntzaeta kulturen hiltegi bihurtu duten honetan hilotzak eta hil hurren daudenak zenbatdiren ondo asko daki irakurleak honezkero.
|
|
|
Inolako ezinegonak, ondoezak edo grinak asaldatzen ez duen baretasunezko egoera; jendarteko baretasuna, borrokan ez dauden pertsonen arteko egoera; besteren batekingerran ez
|
dagoen
nazio baten egoera: nazioarteko borrokarik eza (Harluxet, 1995:
|
|
2008
|
|
|
Nolanahi ere, demokraziak gutxi dezake etnos ik ez baldin badago. Horixe baita nazio proiektuaren ernamuinean
|
dagoen
nazio kemena. Humus horretan erein behar dira naziotasuna taxutzen duten osagarri haziak.
|
|
|
Azurmendiren begiradak errotik atzeman du arestian aipatu dugun ustezko hausturaren trikimailua. Sokatiraren alde batean herri etnikoa dago, subjektu politikoa ez omen den herria, gurera egokituta, herri euskalduna?, eta bestean hiritartasunaren logikan eratua omen
|
dagoen
nazio estatu modernoa. Euskaldun garen aldetik ez omen dugu izan geure historian behar adinako kontzientziarik eta gaitasunik sokatira historikoan alderdi nazional modernoan kokatzeko.
|
|
|
Sokatiraren mutur batean estatuarekiko lilura nabaritu dugu argi eta garbi, erdian nazio kontzeptuaren nahas mahasa antzeman dugu, eta sokaren beste muturrean berriz euskalduntasunaren gabezia salatu digute euskaltzaleek. Hori eta horrenbestez, sokaren mutur batekoak estatuaz eta burujabetasunaz mintzo zaizkigu liluraz gainezka, auzitan
|
dagoen
nazio eredua, nazioaren izaera, batez ere nazio politikoa izan behar duela aldezteko. Beste muturrean tiraka dabiltzan euskaltzaleek, aldiz, nazioaren alde eta izari bakarreko definizio hori ez dute berretsi nahi inondik ere.
|
|
|
Alabaina, jatorrizko etorkia duen herritarrak ez du bere berezko identitatearen arabera garatu ideologia nazionalistaren esperientzia, eta berez zegokionarekin eten egiten du nazio proiektuaren zerumugan. Zerumuga honetan bere herriaren gainetik
|
dagoen
nazio estaturen bateko kide sentitzen da, eta estatu nazional horren baitan proiektatzen du bere aberri nahimena. Esan bezala, fenomeno hau franko hedatua da ordezkapenaren asimilazioak jandako herrialde azpiratuetan.
|
|
2010
|
|
|
Hori dela eta, Hillary Clinton Estatu idazkariak kanpaina diplomatikoa egin du azken egunetan eta hainbat gobernu argitaratuko den informazioaren arriskuaz ohartarazi ditu. Kaleratu diren dokumentuen arabera, Estatu Departamentuak AEBen aliatuei buruzko informazioa jasotzeko espioitza lanak egitea agindu zien bere diplomazialariei, baita espioitza debekatua
|
dagoen
Nazio Batuetan ere.
|
|
|
Hori dela eta, Hillary Clinton Estatu idazkariak kanpaina diplomatikoa egin du azken egunetan eta hainbat gobernu argitaratuko den informazioaren arriskuaz ohartarazi ditu. Kaleratu diren dokumentuen arabera, Estatu Departamentuak AEBen aliatuei buruzko informazioa jasotzeko espioitza lanak egitea agindu zien bere diplomazialariei, baita espioitza debekatua
|
dagoen
Nazio Batuetan ere.
|
|
|
Arte lanetan, munduan
|
dagoen
naziorik aberatsena da. Gaur egun, munduan dauden kultura edo arte ondasunak, %60 Italian aurkitzen dira.
|
|
|
3 alderanzketa. Javier Ortiz donostiar kazetariari irakurri diot gaurko bere zutabean, nola Nazio Batuen Erakundeak onetsi duen Bolivia alfabetizaturik
|
dagoen
nazioa dela. Amerika latino edo gaztel kulturadun zabal horretan hirugarren nazioa da alfabetizatu gabeen kopurua %4aren azpitik jartzea lortu duena.
|
|
2011
|
|
|
Euskal Herria egiteke
|
dagoen
nazio bat da; baina 500 urte daramatza egiteke, Espainiako proiektu inperialistak galarazten diolako.
|
|
|
–Kapitalismoaren aroan Estatu propiorik ez duen nazioa bere tradizioa eta historia galtzeko zorian
|
dagoen
nazioa da. Zeren eta nazio estatu modernoak, besteak beste, zera esan nahi du:
|
|
|
Eskatzen die estatuei nazio zein nazioarte mailan neurri eta politika eragingarriak erabaki eta aplika ditzatela, baita bereizkeriaren aurkako borrokan indarren
|
dagoen
nazio legeria ere eta nazioarteko instrumentu eta mekanismo egokiak, herritar eta erakunde guztiak bultzatzen dituztenak, arrazismoa, arraza bereizkeria, xenofobia eta horiekin lotuta dauden intolerantzia moduen aurka egitera, eta nazio barneko aniztasuna eta beraien arteko aniztasunaren onurak aitortu, errespetatu eta gehieneko mailara eramatera, beraiek ahaleginak batzean etorkizun adostua eta ... Estatuei ere aholkatzen die beharrezko baliabideak bidera ditzatela biktimen laguntza, babes, tratamendu, gizarteratze eta birgaitze osorako programak abian jar ditzaten.
|
|
|
c) Erakunde eta antzeko organo horiei laguntza ematea, besteak beste, indarrean
|
dagoen
nazio legeria eta jurisprudentziaren argitaratze eta hedapenaren bitartez eta beste herrialde batzuetako erakundeekin lankidetzan aritzea, eginera horien adierazpen, funtzionamendu eta mekanismoei buruzko ezagutza lortzeko eta horren ondorioz, horiek saihesteko, horien aurka borrokatzeko eta erro errotik ezabatzeko estrategien ezagutza ere eskuratzeko
|
|
2012
|
|
|
Bere nazioa ez da euskaraz bizi nahi duenaren nazioa. Aitzitik, gaurko herri arroztu hau du erreferente, espainieraz eratua eta artikulatua
|
dagoen
nazio eredua, eta historian atzera begiratu gabe, espainoldua dagoen Euskadi gobernatzea du xede. Nazio konkistatu eta kolonizatuetako agintari batek historian atzera begiratu gabe gobernatzen duenean, horrelako jarrerak nagusitzen dira:
|
|
|
3.Baimena ematen den kasuetan, ekarritako kapitala eta horren gehikuntzak baimen horren mende eta indarrean
|
dagoen
nazio legearen eta nazioarteko zuzenbidearen mende geratuko dira.Lortutako onurak inbertitzaileen eta inbertsioa jasotzen duen estatuaren artean banatuko dira, kasuan kasuan, askatasunez erabakitzen den proportzioan, betiere, zaindurik aberastasun eta baliabide naturalen inguruan, estatu horren subiranotasuna ez murriztea.
|
|
|
Horregatik, gehienetan ez dira azterketetan aintzat hartzen zeintzuk direnjadanik ezarrita
|
dagoen
nazio estatuaren birsorkuntzarako bete beharreko baldintzakulturalak, ideologikoak eta politikoak. Izan ere, ahaztu egiten da estatu orok birsortubeharra duela irauteko, eta birsortze hori egitura objektiboetan nahiz subjektiboetangauzatu behar dela, hau da, egitura instituzionaletan eta gizabanakoen kontzientzietan.
|
|
|
Zentzu honetan," Nazioak" komunitate modernoa izendatzen du. Alde batetik, lotura" organiko" tradizionaletatik banatuta
|
dagoen
nazioa izendatzen du; komunitate batena, hain zuzen, non gizaki indibidualaren lotura premodernoak nolabaiteko lurralde edo sorterriko leinu batekin apurtuta agertzen diren. Estatu nazio modernoa, horrela, ohizko komunitate korporatiboaren ordeko bilakatzen da, eta Estatuaren osagaiak" hiritarrak" dira, hots:
|
|
|
Falta zaiena, hala ere, edo falta zaiguna, hurrengo urratsa ematea da; ulertzea, alegia, nazio guztiz eratuaren lekunea segurtatze aldera, euskal ethnos horrek, bai tradizionalki bai gaur egun kontzebituta dagoen erara behintzat, ez duela behar beharrezko den iraganekiko hausketa eta etenaldi egiazkoa bermatzen, ez duela, beste hitz batzuetan esanda, estatus mamutsua betetzen, gorputz gabekoa, guztiz alderantziz baizik; hau da: lotura" organiko" tradizionaletatik banatuta
|
dagoen
nazioa izendatu beharrean, euskal ethnos petral horrek zer eta jadanik eratuta dauden beste Demos eta Civitas batzuen gehigarri soiltzat funtzionatzen duela.78
|
|
|
Zein puntutaraino ari den nazionalismo irrazionala sartzen Espainian, arrazoi batek esplikatzen du: formazioan
|
dagoen
nazio bat dela, lehen aipatzen nizunez. Eta bigarrenik, iraultzaileen isolamendua euskal gizartean.
|
|
2014
|
|
|
aurreneko mundu gerraren ostean bat; deskolonizazio garaian bigarren bat; hirugarren bat sobiet batasunaren amaierarekik; eta galdera da, orain egon al gaitezkeen beste olatu edo halako garai baten aurrean. Eskozian, hau da, munduko potentzia baten barruan
|
dagoen
nazio batean erabakimena egotea aldaketa sakona da. Europar Batasunaren barruan paradigma aldatzen ari da, eta horrek, etorkizunean ere izan dezake eragina.
|
|
2015
|
|
|
Estatu zibikoan substratu etnikoa inskribatua baitago jadanik. [...] lotura" organiko" tradizionaletatik banatuta
|
dagoen
nazioa izendatu beharrean, euskal ethnos petral horrek zer eta jadanik eratuta dauden beste Demos eta Civitas batzuen gehigarri soiltzat funtzionatzen duela". (95)
|
|
|
Ortodoxoek ere norbere ukitua ematen diete elizei. Ortodoxoak ikustea espero nuen, baina hemen denak daude, kristautasunaren mosaikoan, hirian
|
dagoen
nazio puzzlearen erakusgarri.
|
|
2017
|
|
|
Euskaldunoi purutasun agiriak banatzeko legitimitatea daukala uste duenaren jarrera iraingarria da. Jarrera hori behin betikoz gainditu beharra
|
dagoen
nazio ikuskera zurrun bezain itogarri bati doa lotuta. Nola da posible gaur egun oraindik ere pentsatzea nazioa irudikatu eta bizitzeko modu bakar bat egon daitekeenik?
|
|
|
Nazio identitatearen transmisioan erabakigarria honako auzi hau izango litzateke Fabregaten esanera: , estatuaren kultura hegemonikoak zein neurritaraino ordezkatzen duen modu sistematikoan haren mendean
|
dagoen
nazioaren kultura? 73 Edo beste modu batean esateko: mendean hartutako nazioaren asimilazio mailak izango du azken hitza hizkuntza eta kultura etniko minorizatuen berpizkundean.
|
|
|
Adierazgarria da egin duen hautu politikoa: hala, euskal hiztunen bizkar uzten du euskararen erabileraren zoria Eusko Jaurlaritzak, erabileraren mekanismoak pertsonen arteko harreman hutsetan oinarrituko balira bezala198 Harreman soziolinguistikoetan jokoan dagoena, ordea, hiztunez haratago dagoen kontua da, eta hizkuntza bakoitzaren atzean eta oinarrian
|
dagoen
nazioaren erabakimenak dauka azken hitza. Euskararen biziberritzea, Txepetxek esango lukeen moduan,, hierarkia politikoa euskal komunitate linguistikoaren zerbitzuan jartzean datza; Euskal Herriko politikak euskaldunen zerbitzuan? 199 ipintzea, alegia.
|
|
|
Egitate historiko horretan garbi dakusagu botere linguistikoaren auzia ez datzala soilik hiztunen kopuruan, hizkuntzaren eta hiztunen oinarrian
|
dagoen
nazioaren nagusitasun politikoan baizik. Kontua ez dela hiztunen indizea handiagoa edo txikiago izatea, ezpada, hizkuntza batek balio du hiztunek balio dutena?:
|
|
2018
|
|
|
Gales Erresuma Batuko mendebaldean kokatuta
|
dagoen
nazioa da. 1997 urtean bere autonomia eskuratu zuen Galeseko Gobernuaren Legearekin, Galeseko Legebiltzarra eta Galeseko Gobernuaren bidez antolatzen dena.
|
|
|
– Espainiako punkari buruz hitz egitera noala esaten badut, agian norbaitek ez du oso begi onez ikusiko, beraz, eta niri ere ez zaidanez espainiarra naizela esatea gustatzen, ba euskal punkari buruz hitz egingo dut. Euskal Herria, ez dakitenentzat, Espainia eta Frantziaren artean
|
dagoen
nazio bat da, Katalunia bezala. Eta hango hiri batean, Iruñean hain zuzen, emakumez bakarrik osatutako punk estiloko talde bat eratu zen:
|
|
2020
|
|
|
Hizkuntza, bestalde, geroz eta gehiago algoritmoen sare konplexu batzuetan jaso eta kodetzen da. Euskal Herria, hartara, hiru barruti administratiboetan banatua (eta bi estatuen artean partekatua)
|
dagoen
nazio algoritmiko amankomun bat dela esan genezake, lan hipotesi moduan (Calzada 2018a; 2018b): Noiz arte itxoingo dugu gure hiru barrutien hartuemanak blockchain teknologia bidez kidetzen hasteko?
|
|
|
Akaso Onda Vascak emanaldien audientzian irabaz dezake senideen aurkako pasio irrazionalen eremu askea eskaintzeagatik, EITBko irrati aseptikoagoek ez bezala. Baina ziurra da erregaia jaurtitzen zaiola probintzianismoari, eta kalte egiten irrati horren atzean ustez
|
dagoen
nazio ikuspegiari.
|
|
|
Beste muturrean Danimarka eta Herbehereak agertzen dira: lehena indizearen rankingaren buru da (0,71), eta bigarren postuan dago herritarrak eserita igarotzen duten denborari dagokionez (6 ordu egunean); Herbehereak, berriz, azken kategoria horretan lehena da (6,5 ordu), digitalki aurreratuen
|
dagoen
nazioen taldeko kide ere bada.
|
|
|
Galdera horiek guztiak erantzuteak lan honen helburuetatik ihes egiten du. Soilik esango dudana da galdera horiek euskal pentsamendutik erantzuteko ezinbestekoa dela begirada kulturalki zapalduta
|
dagoen
nazioaren perspektiban ezartzea.
|
|
|
Krisian
|
dagoen
nazio bat.
|
|
2021
|
|
|
Lehen ministroa, gure erresuma agurgarria, lurraldea eta botere militarra bere horretan mantentzen dituena belauniko
|
dagoen
nazioa bihurtu nahi duzu?
|
|
|
Baina orain, bakarrik
|
dagoen
nazio baten buruzagia ere banaiz, zirrara ikaragarria jasateko zorian dagoen nazioa.
|
|
|
Baina orain, bakarrik dagoen nazio baten buruzagia ere banaiz, zirrara ikaragarria jasateko zorian
|
dagoen
nazioa.
|
|
2022
|
|
|
" Lezo ez zen izan erasoko heroia, defentsakoa baizik, eta horrek bat egiten du diskurtso batekin, jada ez dena elikatzen D' Annunzioren garaiko irredentismoaz eta espazio bitalaren zabalkundeaz, inguratutako gotorlekuaren erresistentzia epikoaz baizik, migrazioetatik hasi eta marxismo kultural eraino jasaten ari den inbasio ugariren aurrean". Espainia galbidean
|
dagoen
nazio bezala, Kataluniako independentismoaren, komunisten, gay eta lesbianen, hizkuntza gutxituen" inposizioaren" eta beste inbaditzaile askoren jazarpena jasaten. Batallaren arabera, Lezoren itxura fisikoa ere lagungarria da eraikuntza sinboliko horretan.
|
|
|
Adibidez, 1992ko Joko Olinpikoek munduari irekitzea zekarten," estatu modernoa gara"," atzean utzi dugu frankismoa" eta abar. Kanpora begira, baturik
|
dagoen
nazioaren irudia zabaldu zuen estatuak. Baina, aldi berean, independentismo katalanaren kontra inoiz egindako operazio handiena egin zuten:
|
|
|
Eskuarki, estatu nazio kontzeptuak iradokitzen du estatu guztiz subirano bat kulturalki eta soziologikoki eratua
|
dagoen
nazio bat ere badela. Berehala datozkigu burura Frantziaren eta Alemaniaren kasuak.
|