|
2001
|
|
|
Zeliakiaren ezaugarria glutenarekiko intolerantzia da, garian, zekalean, oloan, garagarrean eta tritikalean (gariaren eta zekalearen hibridoa)
|
dagoen
landare proteina, eta ale horiek edo horien osagai batzuk dituzten elikagaietan dagoena.
|
|
|
Txinako anisa edo iztukatua, Badiana izenez ere ezaguna, ekialdeko herrialde hartakoa da. Infusioan
|
dagoen
landarea bereziki egokia da haurtxoaren digestio zailei, gasei eta bestelako alterazio gastrointestinalei helduenei ere, urdaileko minari dispepsia edo digestio espasmoei aurre egiteko. Hala ere, kontu handiz hartu behar da, anetol izeneko substantzia asko baitu, eta gehiegizko dosietan ondorio kaltegarriak izan ditzake.
|
|
2003
|
|
|
Gayuba oihanpean eta klima epeleko eskualde menditsuetako eremu harritsuetan oso zabalduta
|
dagoen
landare herrestaria da. Gure herrialdean koniferoen eta Pirinioetako eremu harritsuko eta Iberiar Sistemako hariztien basoak ugariak dira.
|
|
|
Andaluziako Juntako Ingurumen Sailak, Kordobako Lorategi Botanikoan dagoen Germoplasma Begetaleko Bankuaren bidez, kamamila errealeko baso berritze arrakastatsua osatu du, desagertzeko arrisku larrian
|
dagoen
landare espezie preziatua. Kanpainaren arduradunek mila ardatz baino gehiago erreproduzitzea lortu dute Artemisa granatensiko sorta batzuen bidez. Aleak Granadako Alpujarrako nekazariei eman zaizkie espezie hori berrezartzen saiatzeko.
|
|
|
Demanda San Frantziskoko Marin Konderriko Goi Gortean aurkeztu zen, epaimahaiak galleta ezagun horren merkaturatzea debekatzea erabaki zezan. Bere edukian
|
dagoen
landare olio hidrogenatua osasunarentzat arriskutsua izan zitekeelakoan, eskariaren oinarri zientifikoa ematen zuen, legelariak zioenez, Zientzien Akademia Nazionalak eta FDAk hala erabakita, eta iritzi zientifikoak zioenez, besteak beste, janez gero hantura prozesuak areagotu zitezkeen eta kolesterol eta koipe kantitateak handitu zitezkeen, arteria buxadurekin. Oinarri juridikoa, Kaliforniako Legea bera.
|
|
2005
|
|
|
Afrikako hegoaldean
|
dagoen
landare honek oso lurzoru hezea behar du
|
|
2006
|
|
|
Hori gertatzen da, funtsean, esekita daudenez, airearen eraginpean daudelako eta, beraz, substratua azkarrago lehortzen delako. Hori dela eta, zintzilik
|
dagoen
landare bat loratzen ari denean, maiz eta ugari ureztatu da. Hala ere, beti saihestuko ditugu, haien sustraiak usteldu baitaitezke.
|
|
2007
|
|
|
Demanda San Frantziskoko Marin Konderriko Goi Gortean aurkeztu zen, epaimahaiak galleta ezagun horren merkaturatzea debekatzea erabaki zezan. Jatetxe azkarreko enpresa batzuek trans gantzak menuetatik kentzeko konpromisoa hartu dute Bere edukiaren barruan
|
dagoen
landare olio hidrogenatua osasunarentzat arriskutsua izan zitekeela susmatzeak eskariaren oinarri zientifikoa ematen zuen, abokatuak zioenez, Zientzien Akademia Nazionalak eta Estatu Batuetako Elikagai eta Sendagaien Administrazioak (FDA) emandako iritziek bermatua, eta iritzi zientifikoak zioenez, janez gero, hantura prozesuak areagotu eta kolesterol eta koipe arazoak sor zitezkeen beste batzuen... Kaliforniako Legearen arabera, fabrikatzaileek beren produktuei buruzko informazio faltaren erantzukizuna zuten, produktu horiek kontsumitzeak ekar ditzakeen arriskuak aipatu ezean.
|
|
2009
|
|
|
Aurreko mendearen amaieran oraindik bizirik zeuden lau landare suntsipen berri jaso dira azterlanean, eta orain arte Espainian desagertuta zeuden hogeiari gehitu zaizkio. “Uretako hirusta, edo ‘Marsilea quadrifolia’, itzalita
|
dagoen
landare berrietako bat da, eta agian kasurik odoltsuena” esan zuen Morenok. Gutxi gazitzen dira 197 landare berri sartu dira arriskuan dagoen landare aniztasunaren ranking ean, nahiz eta duela urte batzuk baino egoera hobean zeuden espezie gutxi batzuk salbatu diren, hala nola Alborán uharteko lorategia (“Diplotaxis siettiana”), Almeria eta Melilla arteko bide erdian dagoen uhartetxo horren landare esklusiboa.
|
|
|
“Uretako hirusta, edo ‘Marsilea quadrifolia’, itzalita dagoen landare berrietako bat da, eta agian kasurik odoltsuena” esan zuen Morenok. Gutxi gazitzen dira 197 landare berri sartu dira arriskuan
|
dagoen
landare aniztasunaren ranking ean, nahiz eta duela urte batzuk baino egoera hobean zeuden espezie gutxi batzuk salbatu diren, hala nola Alborán uharteko lorategia (“Diplotaxis siettiana”), Almeria eta Melilla arteko bide erdian dagoen uhartetxo horren landare esklusiboa. Txertaketen artean, berriki aurkitu diren espezie berriak daude, nahiz eta orain arte oso populazio gutxirekin aurkitu diren, eta azken hamarkadan egoera larriagotu zaien beste batzuk, hala nola ingurune hezeetan daudenak, arriskuan dauden uretako landareen hornitzaile nagusiak.
|
|
2014
|
|
|
Naturara joaterik ez dagoenean, komeni da gutxienez hiri parke batera, berdegune batera, lorategi botaniko batera eta abarretara hurbiltzea. Beste aukera bat da natura etxera ekartzea eta lorontzi batean edo, are gehiago, hiriko baratze txiki batean
|
dagoen
landare batez arduratzea. 5 Ingurumen edukiaren kultura iradokitzea Hezkuntza baliabideak dibertsifikatu egin dira, eta aprobetxatu egin behar dira haurrek inguruneari buruz gehiago jakin dezaten eta nola eta zergatik zaindu behar duten jakin dezaten.
|
|
2018
|
|
|
Zeliakoak direnei edo glutenarekiko intolerantzia dutenei eragiten die bereziki, ez baitute hautaketarik: elikagai prozesatu askotan
|
dagoen
landare proteina hori ez kontsumitzea da osasuntsu egoteko modu bakarra. Horrela, jatorrian glutenik ez duten elikagai generikoak erosteaz gain haragia, esnea, frutak, barazkiak edo elikagaiak arreta berezia jarri behar diete glutena izan lezaketenei.
|
|
2020
|
|
|
Zer den glutena eta zer elikagaitan dagoen Glutena zenbait zerealen hazian
|
dagoen
landare proteinen multzoa da, hala nola garia, garagarra, oloa edo zekalea. Zereal horiekin prestatzen diren elikagaietan eta edarietan ere agertzen da, hala nola ogian, pastan, garagardotan, industriako produktu ultraprozesatuetan, harrotasuna, trinkotasuna eta testura hobetzeko erabiltzen baitu.
|
|
2022
|
|
|
Mundu osoan zabalduen
|
dagoen
landareetako bat da begonia. Amerikako, Asiako eta Afrikako zona tropikal eta subtropikaletako 1.500 espezie natural daude, eta gizakiak sortutako hibrido eta barietateak ia 10.000 dira.
|