|
2002
|
|
|
Fenomeno meteorologiko hau ez
|
dago
klima aldaketarekin lotuta zuzenean, baina bere agerpena bai, orain gutxi arte agertzen ez zen inguruetan ari baitira jasaten fenomeno hau.
|
|
2006
|
|
|
Behera egiten duten beste populazioak Baffin badiarenak, Kane arrokoak —Groenlandiak eta Kanadak partekatua— eta Norvegiako badiarenak dira, Kanadan. Datu horiek erakusten dutenez, “Artiko osoa estres izugarriaren pean
|
dago
klima aldaketaren ondorioz”, diote Naturarentzako Mundu Funtsetik (WWF). Izan ere, planetako eskualde hori munduko gainerako eskualdeak baino bi aldiz azkarrago berotzen ari da, eta 2040an udan ez dela izotzik egongo iragartzen da.
|
|
2007
|
|
|
Munduko gobernuek ez dute konpromisorik hartzen behaketak etengabe egiteko, epe laburreko ikuspegia dutelako. Politikariak oso makal dabiltza gizakiak sortutako berotegi efektuko gasen arazoaren aurrean, baina argi eta garbi
|
dago
klimak aldatzen jarraitzen duela, eta aldaketa hori azkartu ere egin daitekeela.
|
|
|
El Niñok frogatu duenez, hezetasun handiagoak eta hiriko airearen kutsadura handiagoak beroeragin ohi dituzte. OMEk ohartarazi du Osasunaren Mundu Erakundearentzat argi
|
dago
klima gaixotzen bada gu harekin gaixotuko garela. Klima aldaketak populazioen osasunean dituen ondorioak, OMEk azaltzen duenez, zuzenak (nahiz laboreen errendimendu okerragoa izan, tenperatura edo prezipitazio desohituei erantzunez) zein zeharkakoak izan daitezke (kostaldeko uholdeen maiztasun handiagoak eragindako kalteak).
|
|
2008
|
|
|
klimaren ondorioek gure ahalegin gehienak zapuztu dituzte”, esan zuen Ormerodek. “Gero eta froga gehiago
|
dago
klima aldaketak habitat naturaletan dituen ondorio okerrenetako batzuk inguruneari aurre egiteko estres faktoreekin duen elkarreraginaren ondorio direla; kasu honetan, euri azidoarekin”, esan zuen Isabelle Durancek, orain argitaratutako artikuluaren egileetako batek.
|
|
|
Udalak patinatzeko pista erosiko balu, gainera, ez litzateke Gabonak arte itxaron beharrik izango, izotzezkoa beharrean sintetikoa izanik, edonoiz jarri daiteke-eta. Ez
|
dago
klimaren menpe egon beharrik. Hori da pista berritzaileon abantailetako bat.
|
|
2009
|
|
|
Oro har, gizakiak onartu du klima aldatzen ari dela, aldaketa horrek ondorio kaltegarriak dituela, batez ere ingurumenean, eta, neurri batean, giza jardueraren ondorioa dela. Hori dela eta, azken urteetan, ingurumen arazoen zerrendaren lehen postuan
|
dago
klima aldaketa. Gizakia kezkatuta dago.
|
|
|
Sinpleenetatik hasita, argi
|
dago
klima aldaketak ez duela eragingo planetan, bere horretan, eta bizian, oro har (gogora dezagun Gaia hipotesia). Iragarri dituzten eragin gehienek giza osasunarekin, azpiegitura artifizialekin eta guretzat balio ekonomikoa duten baliabide naturalekin dute zerikusia, biodibertsitatearekin kasu.
|
|
|
Poloetako eskualdeetan azken 50 urteetan egin den nazioarteko ikerketa handiagoak emandako proba berrien arabera, Lurraren berotzearen fenomenoa nabariagoa da, eta argi
|
dago
klima aldaketa uste baino larriagoa dela. 60 herrialde baino gehiagotako 10.000 zientzialari inguruk ikerketa zientifiko intentsiboen kanpaina egin dute azken bi urteetan Artikoan eta Antartikan.
|
|
2010
|
|
|
Bi hanka izan eta hiru herren dituen ituna da. Ezer baino lehen, gobernuen partetik ez
|
dago
klima aldaketari taxuz aurre egiteko kontzientzia sakonik. Denek onartzen dute arazoa, baina politikoki merkeago irteten zaie geldi egotea ezer egiten hastea baino.
|
|
|
Nire ustez, azkeneko zazpi urteetan, Artikoan ez da berotze nabarmenik egon. Baina argi
|
dago
klima aldatzen ari dela. Azkeneko urteetan, askoz ekaitz gehiago izan ditugu, batez ere neguan.
|
|
2012
|
|
|
Bai, bere immunitate sistema ingurunera egokitzen ari da oraindik, eta badirudi eragin handiagoa duela umetoki barneko bizitzan. Arnas osasuna baldintzatzen duten alderdien artean ez
|
dago
klima aldaketa bakarrik. Trafikoaren kutsadura, tabakismoa, bizimodua, dieta… dira gehien eragiten dutenak.
|
|
|
Gero eta kezka handiagoa
|
dago
klima aldaketaren gaineko zenbait gas CO2ak baino gehiago hazteko
|
|
2013
|
|
|
Ataka estua dugu aurrean, inondik ere. Gehienok bat klimaren auzian justiziak nagusitu behar duela; alabaina, era berean, argi
|
dago
klima sistema egonkortzeko ez dela nahikoa karbono isuriak munduko herrialde garatuek soilik murriztea aritmetika eragiketa hutsa da. Hortxe dago, beraz, koxka; Kyoto v.2 hitzarmenak ezinbestekoa du afera horri bete betean heltzea, eta horrexegatik izango da adostasuna hain hauskorra, azkenik lortzen bada ere.
|
|
2019
|
|
|
Paisaia zer den azaltzea bai, horren premia gorriagoa da. Puri purian
|
dago
klimaren aldaketaz hitzaldi, mahai inguru edota nazioarteko konferentziak antolatzea. Ni" klima aldaketa eta paisaia" gaiaz aritu naiz mahai inguru pare batean, eta zailena paisaia geu garela azaltzea gertatzen zait.
|
|
|
Hasieran kezkaren bat egon bazitekeen klimaren ukatzaile eskuindarrek eta nazionalista xenofoboek beren gain hartu eta manipulatu zezaketelako erregaien zergaren kontrako kanpaina, arriskua ez da mamitu. Aitzitik, Jaka Horien mugimenduaren barruan kontsentsu zabalez onartuta
|
dago
klimaren aldaketa bideratzeko neurriek balioko dutela soilik justizia sozialarekin bateragarriak diren heinean.
|
|
2020
|
|
|
Gobernuek ere bazekiten, baina ez ziren hasi prestatzen horretarako[...] Ez zegoen borondate politikorik, ez dirua jartzeko, ezta gobernuen arteko elkarlanerako ere. Ez
|
dago
klima aldaketari aurre egiteko borondaterik ere. Ezberdintasun bakarra da honek azkarrago hiltzen duela klima aldaketak baino".
|
|
|
Luzaz eszeptizismo interesatu bat sustatu bada ere, gaur egun ez
|
dago
klima aldatzen ari dela taxuz ukatzen duenik, ezta aldaketa hori giza jarduerak sortu duenik ere. Besteak beste, aldaketaren ondorioak dagoeneko jasaten ari garelako.
|
|
|
Alaskan, Patagonian, Andeetan, Alpeetan eta Himalaian... Ez
|
dago
klima berotzeari aurre egiteko gai denik. Glaziologo talde batek 2018an mundu osoko mendiko glaziarretan egindako ikerketa baten ondorioak aurkeztu zituen Nature aldizkarian.
|
|
2022
|
|
|
Planetaren bi heren urez estalita daude, baina %2, 5 baino ez da gozoa eta %0, 3 bakarrik da giza kontsumorako egokia. Eta gero eta gutxiago
|
dago
klima aldaketagatik, eta Espainian asko aplikatzen da hori. lehorteari eta desertifikazioari aurre egiteko teknologia erabiltzen duten ideia berritzaileak. Hala ere, munduan ur eskasia ez da berotzearen erruz soilik; jaten dugunak ere badu eragina.
|
|
|
Labean tomateak lehortzeko urratsak Imagen: jules: stonesoup Labeak gauzak asko errazten ditu eta itxarote denborak laburtzen ditu. Ingurune kontrolatua da, eta ez
|
dago
klimaren mende, eta tenperatura konstantea lor daiteke. 1 urratsa.
|
|
|
ustelkeriaren kontrako neurri kementsuak hartzea, burokrazia arintzea, eta monopolioen kontrako kontrol organismoa indartzea, merkatuan hala lehia nola negozioak egiteko modua hobetzeko. Haren konpromisoen artean orobat
|
dago
klima aldaketara egokitzeko eta goi teknologiako enpresetarako inbertsioa sustatzea, bai eta langabezia aseguruaren plana indartzea ere».
|
|
|
Klima aldaketa gaur egungo arazorik larrienetako bat da, zalantzarik gabe. Leku guztietan desberdin eragiten badu ere, ez
|
dago
klima aldaketaren ondoriorik pairatu ez duen lurralderik. Horri aurre egiteko, Fridays for Future erakundeak urtero antolatzen du Nazioarteko Topaketa bat, klima aldaketa salatzeko helburua duena.
|
|
|
Baina, behin hori jakinda, nola egin aurre aldaketa horiei osasunean ahalik eta gutxien eragin dezaten? «Argi
|
dago
klima larrialdia geratzeko etorri dela. Helburuak argia izan behar du:
|
|
2023
|
|
|
Horren adibide bat besterik ez da. Izan ere, klima aldaketa, etxetik ihes egin behar duten pertsonentzat erronka handia izateaz gain, bizitza berregiteko, hondamendi handiagoei aurrea hartzeko eta harrera komunitateetan aldaketa eragile bihurtzeko aukera ere bada.Bai eskala handian bai txikian, keinu bakoitzak garrantzia du, eta gure esku
|
dago
klima aldaketa geldiaraztea.
|
|
|
Aintzat hartuta zein tenperatura neurtu dituzten hilabete honetako aurreneko hiru asteetan, Munduko Meteorologia Erakundeak eta Copernicus Europako Batasunak klima aldaketa aztertzeko sorturiko zerbitzuak jakinarazi dute aurtengo uztaila izango dela planetan inoiz erregistratutako hilabeterik beroena. Eta marka hori zuzenean lotuta
|
dago
klima aldaketarekin. «Inoiz baino beharrezkoagoa da berotegi efektuko gasen emisioa murriztea», azpimarratu du, ohar batean, Petteri Taalas erakundeko idazkari nagusiak.
|