|
2010
|
|
|
Berbaldi ekarri inplizituaren presentzia oso zabala da eta ondorio sakonekoa. Memoriari eta konpartitzeari loturik
|
dago
genero homiletikoan. Aipua ez markatzeak ez du esan nahi inondik ere solaskideak ez dakienik aipua dela; izan ere, askotan entzun baitu gauza bera aldez aurretik:
|
|
|
Tratu txarrak pairatzen ditugun euskaldunok, bestelakoek ez bezala, ez dugu eredu zehatzik. Ez
|
dago
genero bereizketarik, ez adinik. Guztiok gaude poltsa berean.
|
|
2011
|
|
|
Afganistango emakumeak indarkeriatik babesten dituen legea ez dela behar bezala betetzen salatu du Unamak, Nazio Batuen Erakundeak Afganistanen duen misioak. Unamaren arabera, hango ohitura sozialek eraginda, Poliziak ez ditu zigortzen emakumeen aurkako erasoak legeak eskatzen duen moduan, eta soilik indarkeria kasuen %7 ikertzen ditu.Unamaren txostenak argitu duenez, ez
|
dago
genero indarkeriaren kasuak jasotzen dituen datu ofizialik jakiterik, eraso gehienak ez direlako erregistratu ere egiten. Dena den, Afganistango Giza Eskubideen Batzordeak emakumeen aurka zigortu gabeko 2.229 indarkeria kasu izan direla jaso du 2010ko irailetik 2011ko martxora bitartean, eta denak delituak dira Afganistango legearen arabera.Zigortu gabeko kasuak salatzeaz gain, Afganistango tratu txarren aurkako lege neurriak zehaztu dituzte Unamak argitaratutako testuan.
|
|
2012
|
|
|
Konponketa analitikoak kontzeptu mailan egin behar dira, baina People First Languagek bere horretan uzten du gizatasunaren kontzeptua, zeinak, bere aldetik, elbarritasuna kanpo uzten duen, eta perifrasia eranzten dion. Generoaren kasuan, «emakume» hitza erabiltzen dugu, eta ez «sexu femeninoa duen pertsona» esamoldea; beraz, argi
|
dago
genero indarkeria arazo soziala dela eta arazo horri irtenbide sozialak eman behar dizkiogula; etniarekin gauza bera gertatzen da, inork ez du esaten «ijitoa den pertsona». Etnia edo generoaren kasuan diskriminazioa agerian azaltzen denean, ezgaitasuna pertsonaren «ezaugarri soiltzat» hartuz gero, edozeini gerta dakiokeen zerbait balitz bezala, zail gertatzen da ezgaitasuna mobilizazio edo aldarrikapenen iturri bihurtzea.
|
|
2013
|
|
|
Ortua erdi hutsik dauka: " Baba beltzak, ilarrak, berakatzak…batzuk izan ditugu, baina sasoi honetan ez
|
dago
generorik ortuan. Hain heze joan izan ez balitz, akaso zati batzuk moldatuta, sats batzuk kenduta… izango genituzke".
|
|
2014
|
|
|
Baina zer gertatzen dafeminismoaren azken korronteetako baten eskaerekin? Non
|
dago
genero dikotomiadeseraikitzeko eta binarismoa auzitan jartzeko ahalegina euskal literaturan. HomiBhabha ren (1994) (genero, nazio, klase...) identitateetako tarteko eremuak (inbetween spaces), hibridoak, aurki ditzakegu euskal testuetan? 7
|
|
|
Gogoetagaiak bereizi baditugu ere, argi
|
dago
genero eraikuntzak musika eszenankokaleku horien arteko harremanek erabakitzen dituztela. Alegia, harreman sarehorretan garatzen dira genero identitateak eta genero posizioak.
|
|
2015
|
|
|
Euskaraz, gaztelaniaz ez bezala, ez
|
dago
genero morfemarik, eta, horrenbestez, adjektiboek
|
|
|
Hizkuntzetara ere ekarri daiteke hori. Eta parte hartze prozesuetanere, aztertuta
|
dago
genero ikuspuntutik talde handietan emakumeek ez dutela hainbeste, eta orduan talde txikietan egiten direnean dinamika edo ekintzak, emakumeen handiagoa dela. Zein da praktika ekologikoa kasu horretan emakumeek parte hartzeprozesuetan benetan parte hartzeko?
|
|
|
«apaiz zaharrak» edo «Strauss Kahn». Hala ere, zehaztu beharra
|
dago
genero marka gabeko bezeroen aipamenak ere egiten direla: «enpresariak», «politikoak», «bankutako zenbait putre», baina gizartean postu horiek betetzen dituzten pertsonak gizonezkoak izan ohi dira, eta, beraz, gizarteko ohiko joerek eta publikoak barneratuta dituen kodeek bezeroak gizonezkoak direla eta emakumeen paperetik ari direla ondorioztatzera garamatzate.
|
|
2016
|
|
|
Euskaraz, gaztelaniaz ez bezala, ez
|
dago
genero morfemarik, eta, horrenbestez, adjektiboek ez dute izaten forma bat maskulinorako eta beste bat femeninorako (moderno/* moderna; klasiko/* klasika; altu/* alta&), forma bakarra baizik (moderno, klasiko, altu).
|
|
2017
|
|
|
Azpiko grafikoak erakusten duenez, 90eko urteetan autoitzulpen kopurua izugarri handituzen; zehazki, 85 titulu jaso ditugu denbora tarte horretan, berrargitalpenak aintzat hartu gabe.Hurrengo urteetan, eta 2000ko urteak arte, autoitzulpen kopurua nabarmen handitu zen, batezere HGLn egindakoari esker, eskola materialaren beharrak bultzatuta, segur aski. 2000tik2015era bitartean oreka handiagoa
|
dago
generoen artean, edo, behintzat, HGLren nagusitasunaez da hain agerikoa.
|
|
2018
|
|
|
Argi
|
dago
generoaren ikuspuntua hagitz garrantzitsua dela, batetik, hiriaren plangintzan, eta, bertzetik, urbanizazio lanetan. Espazio seguruak eraiki behar ditugu, ez bakarrik emakumeentzat, bai eta haurrentzat eta zaharrentzat ere, adibidez.
|
|
|
Baina garbi
|
dago
genero identifikazio guztiak ez direla oinarritzen homosexualitatearen tabuaren aplikazio arrakastatsuan. Disposizio femeninoa eta maskulinoa tabu hori guztiz barneratzearen emaitza badira, eta sexu bereko objektuaren galerari ematen zaion erantzun malenkoniatsua baldin bada objektu hori barneratzea, eta areago, hura bihurtzea ni idealaren eraikuntzaren bidez, orduan badirudi genero identitatea beste ezeren gainetik debeku hori barneratzea dela, eta debekuak identitatea eratzen duela.
|
|
|
Haren esana Nietzschek berak ez aurreikusiko ez onetsiko ez zukeen modu batean aplikatuz, korolario hau enuntzia dezakegu: Ez
|
dago
genero identitaterik generoaren agerbideen atzean; identitatea performatiboki eratzen dute haren ondorio omen diren «agerbideek» eurek.
|
|
|
errepikatzea eta, generoen ugaritze erabatekoaren bidez, errepikapena bera bideratzen duten genero arauak kolokan jartzea. Ez
|
dago
generoen ontologiarik zeinaren gainean politika eraiki dezakegun, genero ontologiek beti funtzionatzen dutelako agindu normatibo gisa politikoki ezarritako testuinguruen barruan: zehazten dute zer den sexu ulergarria eta zer ez, baliarazten eta irmotzen dituzte ugalketaren xedearekin sexualitateari ezarritako murriztapenak, ezartzen dituzte gorputz sexudun edo generodunek ulergarritasun kulturala izateko bete beharreko eskakizunak.
|
|
|
–Protesta errespetuzko bat da, zilegi eta baketsua, gure iritziaren kontrakoa den manifestazio inposatu baten aurrean?. Diotenez, emakumeek modu askotan parte hartzen dute alardean, eta, beraz, errituan ez
|
dago
genero desberdintasunik; baina ez dute begi onez ikusten andreek soldadu gisa desfilatzea,, gizonez mozorrotuta?: –Kantinerak ezin dira gizonezkoak izan, eta soldaduak ezin dira emakumezkoak izan, mandoek edo gameluek zaldien funtzioa bete ezin duten bezala?.
|
|
|
Andre gazte bat da, desfile tradizionalean kantinera izandakoa. . Ez dago gatazkarik, ez
|
dago
genero desberdintasunik, gizon eta emakumeak berdinak gara. Hondarribiko andre eta gizon gehienok alardearekin bat gatoz?.
|
|
|
Landa eremuan ez bezala, non emakumeen presentzia ohikoa den nekazaritza eta abeltzaintzako lanetan, hirietako lan merkatua zatituago eta bereiziago
|
dago
generoaren arabera. Zaila da emakumeen enplegu datuak ongi bereiztea, 125 datu ofizialek askotan errealitatea estaltzen dutelako, baina Iruñeko kasuan ez dugu emakumeen enplegua sistematikoki ezkututako azpisektorerik sumatu, nekazaritzan izan ezik.126 Horregatik uste dut 4 grafikoaren datuek ongi islatzen dutela lan merkatuaren osaketa, eta XIX. mendeko joera nagusiak.
|
|
2019
|
|
|
Alde izugarria
|
dago
generoen artean eta belaunaldien artean.
|
|
|
G7a munduan kapitalismoak bere burua antolatzeko eta erabakiak hartzeko duen tresnetako bat da. Haiek adierazi dutenaren arabera, munduan desoreka handia
|
dago
genero politikan, ekonomiaren alorrean nahiz lurralde antolaketan. G7ko estatuburuek diote beraiek sortzen duten kaltea konpontzera datozela Miarritzera.
|
|
|
Eme hitzaren antzinatasunari buruz dudak baldin badituzu, pentsa: euskaran ez
|
dago
generorik, eta horrek sekulako garrantzia ematen dio eme hitzari: gure aspaldikoek eme eta ar hitzen beharra sentitu eta erabiltzen hasi ziren; horiez gain, hitz desberdinak daude sexuaren arabera:
|
|
2020
|
|
|
Genero arrakala estatus sozioprofesional guztietan erreproduzitzen da, salbuespenik gabe. Ez aktibo menpekoen artean
|
dago
genero arrakala handiena (pentsionistak), baina bereziki handia da langile ez kualifikatuen artean eta bitarteko lanbideetan ere.
|
|
|
materiala moldatzeko zailtasunak daude; familiekin gaia lantzea zaila izaten da, eta gorputzaren lanketa oso exkaxa da. Haur Hezkuntzan hutsune handia
|
dago
generoaren inguruan egiten den lanketari dagokionez, da Puigvertek egiten duen salaketa: genero aldagaia kontuan hartzen ez delako, Haur Hezkuntzan ematen diren erasoak zilegitasun osoz hartzen dira (Elorzak eta Francisco, 2011).
|
|
2021
|
|
|
Diskoan aniztasun handia
|
dago
genero eta erritmo aldetik: hardcore bortitza, hip hop oinarriak, doinu dantzagarriak… Erronka bat izan da?
|
|
|
Aurkeztu zenituen lan ildoen artean
|
dago
genero ikuspegia lantzea. Zer egin nahi duzue arlo horretan?
|
|
|
" Aipatu baldintzetan ingurumen eta gizarte arloko baldintza bereziak ezarri dira, baina ez berdintasunezkoak. Beraz, ez
|
dago
genero ikuspegia txertatuta proiektuan; hala egongo balitz, hasieratik egongo litzateke. Genero ikuspegia lan batean txertatzeko borondatea hasieran agertzen da, ez lanak amaitzear daudenean.
|
|
|
Butlerren ustez, ez
|
dago
generoa bere borondate autonomoaren arabera aukeratzen duen aurretiko subjektu presozial, prekorporeo, pregenerizaturik. Beauvoirrek azaltzen zuenaz bestela, ez dago emakume (edo gizon) egin aurretiko subjektu autonomorik, baizik eta generizazio prozesuen baitan bihurtzen dira subjektu (edo objektu).
|
|
2022
|
|
|
Nolanahi ere, lehen aipatu dugu" K" kalitatearen ikur bilakatu dela neurri batean, jatortasun edo hizkuntza maila aparteko baten baliokide; analogiari jarraiki, ikuskizun dago" N" aren ikurra zeri lotuko zaion etorkizun hurbilean. Izan ere, hitanoaren paradigma berria, edo horren adar bat behinik behin, estuki lotuta
|
dago
genero ikuspegiarekin.
|
|
|
Lan honetan zehar une oro
|
dago
generoaren gaia presente, aipatzen den zeinahi alor gurutzatuko baitu ezinbestean, baina atal honetan bereziki jarriko dugu fokua aldagai horretan. Erabilera datu desberdinez gain, beste hamaika erpin ditu hitanoaren eta generoaren arteko bidegurutzeak, eta horiei begira jarriko gara.
|
|
|
Gutxietsita al
|
dago
genero indarkeria?
|
|
|
Gizon hauen erotismo generodunak, haietako gehienek mantentzen duten presentzia sozial maskulinoak, bikote harreman pribatizatuei eskaintzen dieten arretak eta feminismoarekiko elkartasun faltak gauza bera adierazten dute. Hemen ez
|
dago
genero ordenari zuzendutako erronka irekirik.
|
|
|
Argi
|
dago
generoak ez duela indarkeria ulertzeko giltzarri sinplerik eskaintzen. Jakina da biolentziak hainbat kausa dituela, eta sozialki aldatu egiten dela nazioz gaindi eta denboran (Archer eta Gartner 1984); homizidio tasen eta eskualdeko pobreziaren arteko lotura adibide garrantzitsua da (Pridemore 2002).
|
|
2023
|
|
|
Lanbide Heziketan, berriz, %35 dira emakumezkoak. Bertan, Elektrizitatean eta Elektronikan
|
dago
genero arrakala handiena: emakumeak %6, 1 baino ez dira.
|
|
|
«Beti
|
dago
generoaren ikuspegia mahai gainean, baina ikusten dugu agerikoa dela gure konpromisoa feminismoarekin», esan du Otegik. Nafarroan, Gipuzkoan, Gasteizen, Bilbon... koalizioak emakumeak aurkeztu dituela erantsi du EH Bilduko buruak.
|
|
|
Alkandora, gona eta hanketan zintzarriak. Ez
|
dago
genero bereizketarik, denak berdin berdin goaz. Jantzi hauek auzolanean egin zituzten duela bost urte lehenengo Iruinkokorako.
|
|
|
Horretaz gain, zaintzaren alderdi negatiboak zaintzaileek jasaten duten gainkarga eta estresarekin daude lotuta (Aguiar et al., 2011). Gainera, azpimarratu beharra
|
dago
genero, klase eta jatorriari lotutako ezberdintasunetan eta arrakala sozialetan oinarritzen direla mendekotasun eta zaintzaren ardurak gure gizartean (Batthyany et al., 2013; Ravenswood eta Harris, 2016).
|