|
2004
|
|
|
Izanez ere, marruak jakinaren gainean jarri izango du mendi honetan dabilen otso taldea. Uste dut azkenaldi honetan, daukagun eguraldiarekin eta, oso gosetuta
|
dabiltzala
, eta oso gustuz jango luketela zu bezalako behi gazte eta xamurra. Ez litzateke harritzekoa izango laster hemen azaltzea, seguru honezkero korrika ari direla.
|
|
2010
|
|
|
Aita Laburuk argi erakutsi zigun, arazo untarik gezurra frango
|
dabiltzala
[...] evolutionismerik ez da".
|
|
|
Aurrekoa pentsatzen nagoen bitartean alabak alde egin dit beste behin eta badoa burdinazko kolunpio multzorantz nire kontrolpetik libre. Itsaso ezagututa, ez ohiko mantsotasunaz; barrenak txibatuko al dio mehatxuak
|
dabiltzala
inguruan?
|
|
|
Egazkiñ oiek ikusi orduko moruak tiroka asten dira, batzuetan lari lari bai dabiltz. Beraz egazkiñak jolasetan
|
dabiltzala
ikusteko bakarik ez dira. Botatako loturak tokitik kanpora erortzen badira, aiek arapatzeko lana izaten dute moruakin.
|
|
|
Alfred Doblin, James Joyce, Louis Ferdinand Celine, Arno Schmidt, Carlo Emilio Gadda edo Joao Guimaraes Rosa. Ez da Jemaa el Fnako azoka errebindikatzea Bordeleko Bibliotekaren kontra, badira mendeak ahozkotasun primarioa eta kultura idatzia bata bestearen gainean eta nahasturik
|
dabiltzala
ezinbestean. Gainera, XX. mendearen erdialdetik, ahozkotasun berri bat indartu da, orain medio elektronikoen bidez, irratiarekin eta ikus entzunezkoekin:
|
|
2011
|
|
|
Haiek dira xinaurriak. Nork ez ditu ikusi
|
dabiltzala
arbola haien adarretan harat eta honat sartzen direla lilietan. Zer ari ote dira han?
|
|
|
Uste baino errazago jaso dute baimena. Oraingoz ez dirudi EGA ateratzeko asmotan
|
dabiltzala
; euskal aditza zertan den ikasiz gero aski omen dute. Izen handia dauka, alajaina, gure aditzak munduan.
|
|
2012
|
|
|
Ez dago ezer etikoki nazkagarririk Arima Polit eraldatzaile hauek baino, egungo egoeran [Gurutzean] onartu ezinean
|
dabiltzala
askatasunaren inguruko beraien amets loratsuak.45
|
|
2013
|
|
|
Duela urte batzuk, Zesar Martinezek doktore tesian aztertu zituen Euskal Herriko gazteek ‘globalizazio’ izeneko fenomenoaren aurrean dituzten jarrerak. Uste dut atera zituen ondorioak eta ikusi zituen jarrera multzoak ez
|
dabiltzala
urruti aurreko parrafoan esandakoetatik. Ez zerabilen autozentratzearen eta heterozentratzearen kontua, baina globalizazioaren aurrean moldatzeaz, aurkatzeaz eta eraikitzeaz ari zen gutxi gorabehera.
|
|
|
Baina alferrik da. Etorri berriak ere laster ohartu dira anabasa zalagardatsua dirudienaren azpian antzinako gorrotoak, ezinikusiak eta mendeku grinak
|
dabiltzala
. Badirudi eulien eztenkadek adur txarreko aro zaharrak berpiztu dituztela Kokoherrin.
|
|
|
—A, bada bai, bai jakina esan du oihuka Xurlotek azkarki, neronek esaten dizut neure izena kentzeko hortik eta gazte taldea adi ez ezik, elkar bikain hartuta
|
dabiltzala
argi gelditu da.
|
|
|
—Entzun dugu aita Axio eta ikusi zaitugu zu, denen gainetik... tartekatu da Enara, jakin ongi baitakite bihurri
|
dabiltzala
.
|
|
|
Egia da, batez ere, inor ez dela apaizaz eta epaileaz oroitu. Agerikoa da, horrexegatik hain zuzen ere, epailea eta apaiza, biak ala biak, beren autoritatea azaldu, ezarri eta gailendu nahian
|
dabiltzala
; nahiz eta agerikoa ez ezik petralkeria galanta ere dirudien jokabide horrek holako larritasun garratzean.
|
|
|
—Horra eulia, to makilakada! eta batzuk etsai zaharren bila
|
dabiltzala
gero eta nabariagoa da.
|
|
|
Euli eta xomorroen emana areagotzen ari da egunsentia hurbildu ahala. Baina barrutik entzuten diren garrasi zirraragarriak dira susmorik txarrena ematen dietenak; barrukoak eultzi gori gorian
|
dabiltzala
ematen du:
|
|
|
—Ohitura zaharkituak mantenduz lotsagarri gelditzea besterik ez zaigu gertatzen erantsi du Ustepuxikakoak, hiruak elkar hartuta
|
dabiltzala
adieraziz. Hobe lehenbailehen uso mezulari guztiak kentzea.
|
|
|
Isila berriro egin bezain laster, horra non musikari talde bat hurbiltzen ari den ilunpean nonbaitetik, kalejira ezaguna joz datoz eta horrek ibilian
|
dabiltzala
adierazten du. Higoak berekiko xuxurlatu du:
|
|
|
Agintari aulkia luzatzeko zentzugabekeriaren iskanbila eta ondoreko anabasa igarotakoan isilune sakona egiten ari da enparantzan. Ematen du gehien gehienak alde batera utzi nahian
|
dabiltzala
bai zinegotzi berrien izendapeneko istiluak, bai Errauntako Hoxu Lepaundiren zentzugabeko arlotekeriak edo agintari aulkiaren ttipiegi izatea eta baita Untsain edo Unaibaitako itzain eta idien gorabeherak ere. Salbuespen bakarra enparantzako bazter batetik entzun litekeen murmurio goibel eta samina da:
|
|
|
hasi da berehala Lepaundi zirikanZertarako igo dira gazte horiek botatzekoa den haritzondora? Ez al zarete ohartzen arrisku ikaragarrian
|
dabiltzala
–
|
|
2014
|
|
|
Ez dut ulertzen kanpamendu honetan gertatzen ari dena, baina oso tankera txarra hartzen diot. Kontua da azkenaldi honetan denak urduri samar
|
dabiltzala
, eta Aranburu beste inor baino gehiago. Zera esaten dabil beti, kontatzeko Saldiasi egun hartakoa nire erruz izan zela, nik agindu nuela gizon horri ekiteko santu zeinurik eskatu gabe.
|
|
|
Ez nabarmentzeko eskatu genion. Gure lerroetan infiltratuak
|
dabiltzala
uste dugu, armada karlista Zumalakarregi gabe utzi nahi duten konspiratzaileak.
|
|
|
Ironia handiz erraten du euskara berri hori latina zaiola eta latin erabiltzaileak horko liturgiaren kudeatzaileak. Ezberdintasun bakarra dugu, orain batzuk sotanaz ez baina gorbataz
|
dabiltzala
. Baina Txirritak txapelketan aurkeztuz, instituzio berria onartzen du eta bertsolari guziak gibeletik ekartzen.
|
|
2015
|
|
|
Zakurrak isiltzearekin batera gelditu naiz. Haizea usnaka
|
dabiltzala
igartzen dut. Nire arroparen miseria usaintzen dute, nire azalari itsatsitako izuaren zarakarra.
|
|
|
—Zuen bila
|
dabiltzala
besterik ez dakit. Herrietan eta errepideetan daude.
|
|
|
Haiek zehazki ez, baina nolabait, bai. Gerran dauden eskualdeen ertzeko mugan, Irak eta Siriatik errefuxiatutako kurduentzat eskolak kurdueraz antolatzen
|
dabiltzala
, egoera zentzu askotan premiazkoa dela, eta mesedez joateko bertara, ze ekarpen egin genezakeen ikustera.
|
|
|
" Lapur txikiyak kastigatzeko non nai badago kartzela; aundiak or ikusten ditut paseoan
|
dabiltzala
...".
|
|
|
Hori ere goitik beherako harremana da. Jakin berri dut, hala ere, enpresa horretan oinarrizko ariketa demokratiko horretara itzuli nahirik
|
dabiltzala
, azkenaldian, bakarren batzuk. Baina ez da hain erraza.
|
|
2016
|
|
|
Albisteak su garrak olio gainean bezain arin
|
dabiltzala
–Ez, injustizia da zaharra.
|
|
|
—Mikrofonoekin eta holako aparatuekin
|
dabiltzala
uste duk orduan, galdetu zuen Mikelek.
|
|
|
Duela gutxi egiaztatu da legenda bitxi bertsua badela Nafarroako Malerrekan eta Xiberuko Ligin. Istorioak erakusten ditu hainbat gizaki mailo bati arrautzak jaurtitzen eta kontatzen dute mailoa apurtu nahian
|
dabiltzala
eroak direlako. Irudia nahiko iradokigarria da berez, beste igergarririk huts eginda ere, baina protagonisten erotasunaren aipamenari darion arrazionalizazio usainak azken bultzadatxoa ematen dio aztertzailearen gogoari.
|
|
|
Euskaraz heldu da notizia aldizkarian: " bistan da punteria onarekin
|
dabiltzala
". Herri erretorika darabil berriemaileak, sotil eta llabur, basurdeak" bota" zituztela aipagai du.
|
|
2017
|
|
|
Kuriosoa da: 60ko hamarkadako bertsolarien kexua transferitu da oraingo rock taldeetara, alegia, belaunaldi berriak beste nonbait
|
dabiltzala
, beren gauza nabarmenetan. Kontzerturen batean entzungo dugu laster Jon Lopategik 1967ko finalean" gaurko mutil eta neskatxei" kantatutako hura:
|
|
|
Sinkronia ezarena berriro: garaian garaiko kontuetan bertsolariak hiru maila atzetik
|
dabiltzala
dio Gereñok. Ez da edozein momentutan esana:
|
|
|
Kantu gozoak dira beraienak, kantu garratzak ere badabiltzan seinale. Herriz herri
|
dabiltzala
dio Basarrik, eta gazteen artean oso gauza nabarmenak ikusten ari direla: zer ordea?
|
|
2018
|
|
|
Xuanen ezpain mardulak ezin hobeak dira Brel interpretatzeko. Puten ohorez mozkortzen diren marinelak amesgaiztoen atzaparretatik libratu nahian
|
dabiltzala
, oin batetik bestera zabuka hasi da Xuan, marinelek sabela beste sabel baten kontra igurzten duten artean. Gero eta dramatikoago bilakatu dira Xuanen eskuen mugimenduak; basa basa eginda eta deabruak hartuta, marinelek brageta zabaldu eta txiza egiten dute, emakume infidelen gainean negarrez ari denaren antzean.
|
|
|
—Norbaitek esan izan balit nire biloba Berlinen jaioko zela eta ni hemen egongo nintzela haren jaiotzarako, ez nintzen sinisteko gauza izango. Lehenago sinistuko nuke arrainak lehorrean
|
dabiltzala
—esan dio aitak— Pamplona ra joan nintzen ni. Emazte frantsesa izan nuen.
|
|
|
Kaorik izotz ziztor alarma dagoela kontatu dio Emikori. Suhiltzaileak etengabeko estutasunean
|
dabiltzala
. Egunean 500 erreskate lan egiten dituztela.
|
|
2019
|
|
|
Hori jakiteak izugarri animatu ninduen, kar, kar Bitxia izango da, baina, halere, iruditzen zait istripua izan nuenetik beti nabilela irribarretsuago, eta kementsuago nagoela, egia da imintzio gehiago egiten dudala, etengabe ari naizela eskuak, gorputza, aurpegia eta begiak mugitzen, eta egia da baita ere hori guztia ezin hobeki datorkidala profesionalki mimikan aritzeko. Ez nuke esango mundua ikusteko modua aldatu zaidanik, eta orain dena arrosa kolorez dakusadanik, ezta hurrik eman ere, baina bai ene giharrak eta nerbioak nire kontrol kabinatik urrundu egin direla, nolabait esatearren, eta beren kasa
|
dabiltzala
.
|
|
|
Nire ustez, arrazoi osoarekin, ordukoan ez bezala. Dena dela, oraingoan ere nabari du, orduko etxe beratsuak
|
dabiltzala
Herriaren lurrak eta arbolak berenganatu nahian, nahiz askoz ere gutxiago izan. Hara nor ageri diren 1844ko abenduaren 17ko udal batzarrean jasotako aktan:
|
|
2020
|
|
|
udaberria! Arrosak hasi direla zabaltzen, sugandilak paretetan
|
dabiltzala
Baina kontsultatu lagunekin telefonoz eta esan zidan Imanol zinegotziak: " Baina nola hasiko zara, ba, holako egoera perilos batean, udaberri kontuekin?
|
|
|
Guk soilik ulertzen dugun musika. Haren gainean, haren barnean, Alvaro eta Luciren barreak, ertzean olatuekin jolasti
|
dabiltzala
. Eta barreen azpian gure marmarra, berdin da zer esaten diogun elkarri, gure xuxurlen nahasketa bera baita axola zaigun bakarra.
|
|
2021
|
|
|
Horrenbestez, gurpil zoroan, eskolan elkar elikatzen dute kaskartasunak, pasibotasunak eta despolitizazioak, nerabe gehienek pasabideetatik zehar ibiltzen dutela jakin barik zertan dauden hor, zertarako. Horren handia da eskoletako pasibotasuna eta apatia, eskola zoriontsuetan ume eta nerabeak bueltaka
|
dabiltzala
zoriontasunaren ilusioan harrapaturik, benetan inertziaz egiten dutenean, besteek egiten dutelako, hori espero delako, esan zaielako edo, besterik gabe, gehiegi pentsatu ez dutelako. Carpe diem!
|
|
2022
|
|
|
Nire lagun zaharren bila jardun dut, hamaika urte ondoren ea ikusten ditudan MSTko adiskideak, eta MPA mugimendukoak.2 Hemen
|
dabiltzala
esan didate jendarteko batzuk, baina ez da tokatu.
|
|
|
Udaberri beltz harez geroztik, paradoxikoki, beldur eta lotsa gutxiagorekin
|
dabiltzala
dioskue kabilliarrek. Hizkuntzaren, nortasunaren eta autonomiaren aldeko lanak ez dirudi etenik duenik.
|
|
|
Aretxabaletan nintzela, Haitin dagoen Espainiako enbaxadorea telefonoan. Haitin kreole hizkuntzaren inguruan gogoeta politikoa sustatu nahian
|
dabiltzala
agintari batzuk, eta ea joango nintzatekeen hara. Jardunaldi bat antolatu nahi dutela, eta gero hango eragileekin bilerak.
|
|
2023
|
|
|
Inaxioren etxeko leihotik zepelinak eder ikusten dira, haizean dantza
|
dabiltzala
dirudi, hodeietan poesia idazten dutela. David, Amaia eta Inaxiok elkar besarkatu eta barre egin dute, eta negar, eta zerutik erortzen ari diren hitzetan bustitzen ari dira.
|
|
|
Beraz, libre ikusten dugu geure burua behingoagatik erlijio eta bertute tradizionalaren printzipio seguru eta egiazkoenetako batzuetara itzultzeko: zikoizkeria bizio bat dela, lukurreria egitea delitu bat dela, eta diruzaletasuna, berez, higuingarria dela; egiazki, geroa kezken xede ez dutenak
|
dabiltzala
bertutearen eta jakinduria osasuntsuaren bideetan barna. Berriz ere, helburuak baliabideen gainetik baloratu behar ditugu, eta baliagarria denaren gainetik ona dena hobetsi.
|
|
|
Francis Baconek berak ere literatura utopikoan aparteko lekua hartzen du, ez bakarrik jabetza ez dagoelako debekatua bere Atlantida Berrian (1627) nabarmentzen du bere uhartetarrak ez
|
dabiltzala
salerosketan" urre, zilar edo bitxi bila, ezta zeta, espezia edo beste edozein salgai lortu nahirik ere", baizik eta ezagutza areagotzeko," mundu guztiari buruzko informazioa biltzeko" eta" mota guztietako[...] liburuak" lortzeko. Eta Salomonen Etxearen sorburu diren printzipio elitisten oinarria aurrerapen ilustratua, jakintza praktikoa eta gizateriaren premiei lotutako teknika izanik ere, Baconen proiektuak, Raymond Troussonek iradokitzen duen bezala," ez du kutsu ekonomikorik":
|
|
|
Ez esan, ez
|
dabiltzala
hain agerian, nabarmen, kolkoa agerian, eragabe, lizun. Hori horrela da, baina behin hainbeste erokeria eta modatara galdurik, laster izango da modan lizunkeria eta lotsagabekeria.
|