|
2010
|
|
|
Villasanteren Historia de la Literatura Vascan bahiketaren aferak duen azalpena ez da, beharbada, argiagoa izango, baina bai, zelan esango dut, askoz erromantikoagoa, eleberri zaharretako amodioa izaten den bezala. Buruxkaken kapitulu biziki ausart
|
bien
derrigorrezko aipamenaren ostetik, Villasantek folletoi batekoa litekeen ondoko hau diosku:
|
|
2011
|
|
|
«Sakratua eta baltsamatua zela uste genuen, hil da eta bizirik zela deskubritu dugu: bere aurka jarri du eskuineko zein ezkerreko zuzen ustekoen batasuna [l, union des
|
bien
pensants]».
|
|
|
Pertsonaia, komikigileek «ezinezkoaren ikertzailetzat» aurkezten digutena, Indiana Jonesen komikikume bat besterik ez da, alde askotatik begiratuta. Bi pertsonaien arteko alde bakarra xehetasunetan dago;
|
bien
abenturak, gainerakoan, erabat trukagarriak dira.
|
|
|
« ¡ Qué bonito! ¡ Qué
|
bien
tocas!». Begiratu, eta gizon bat ikusi nuen zakur batekin, bulldog handi batekin.
|
|
|
Aurrera jarraitu nuen, eta gizonak berriro: « ¡ Qué
|
bien
tocas! ¡ Qué bonito!».
|
|
|
Filosofia erakasle nintzelarik, delako «Terminale A» sailean, astero 8 orduz borrokatzen nintzen ikasleen aitzinean, eta haiekin batean, tratatu behar genituen nozioekin. Hegoaldeko adiskideek jakin nahi badute (edo hobeki errateko nihaurek jakinarazteko gogoa baitaukat!), hona Gallia zahar intelektualak bere la tête
|
bien
pleine eko ideologia pedagogikoan asmatua zigun programaren berri: berrogei bat nozio behar genituen aztertu.
|
|
|
Hiru testu horiek, eta
|
bien
bitartean argitaratutako Through the Looking Glass (1871) delakoak (euskaraz, Ispiluan barrena, 1990), osatzen dute Aliziaren unibertso aberatsa, Wonderland buru eta iparrorratz dutela.
|
|
|
2009ko urtarrilean, Manu eta biok eta gure komikiaren bost orrik eta argumentu osoak egin genuen bidaia, eta frantses xarmant batzuei erakutsi genizkien, eta sei batek esan ziguten: «C, est
|
bien
, baina oui edo non esateko oggi gehiago, 15 bat, behag ditugu».
|
|
2012
|
|
|
Os deseo que al recibo de esta os hallaréis
|
bien
toda la familia como yo a Dios gracias.
|
|
|
[?] Yo sigo muy
|
bien
en esta así como mi novio el cual tiene también deseos de conoceros. Seguiré poniéndote al corriente de mi próximo enlace que Dios quiera vengas sin ninguna otra demora para así cumplir mi mayor deseo de este mundo.
|
|
2013
|
|
|
Hona, zer diotson Uriartek Bonaparte printzeari Azkuez(): «Conociendo yo la grandisposición de Azcue para la poesía bascongada, entablé relaciones conél, y hablándole
|
bien
, le he hecho poner muchos versos sobre variasmaterias: a mí me parece que es el mejor poeta bizcaíno, y ¿ quién sabesi será el mejor de todo el país bascongado?».
|
|
2015
|
|
|
Leopoldo María Panero hil da; baina paisaiari begira ohartu nintzen han existitzen ez zen zerbaiten heriotzaz ari nintzaiela, eta ez dakit existitzen ez dena hil daitekeen.. Pero temed más
|
bien
la ausencia de frío y de fuego
|
|
|
Ondo idatzita dagoela iruditu zait, eta, Mari Josek esan bezala, neukere igarri dut ipuinoi darien indar narratiboa. Berezikigustatu zaizkit lehena, «Neguko udareak», eta azkena, «Abenduak 21», eta bai bigarrena ere, «Grindavik».Beste ipuin
|
bien
kasuan, arazoa izan da ezin izan ditudala sinesgarri kontsideratu, eta berosimilitude faltahori dela-eta beste harrera bat eduki dute nigan. Aldehorretatik makalena hirugarrena iruditu zait? «Paradisua»?, liburuari titulua eman dion arren.
|
|
|
hitz jokoak, txisteak, esaldien moldapen berria («Una morena/ y una rubia,/ hijas del pueblo de Valladolid»), espazioaren erabilpen sentikorra: «Pues
|
bien
, lo que más amo es Sestao», nitasunaren agerbide etengabea, Blas de Oteroren izena han eta hemen, herri poesia eta koplak egiteko zaletasuna, Kubako oroimena, Harri eta Herrin agertuko dena, Gabriel Arestiren nazioarteko aipamenei hasiera emanik («Siboneitik Kubakanera»)... Ez ote du horrek guztiak Harri eta Herrin egiten den poesiarekin loturarik?
|
|
|
Pilotuek ez zuketen, ez, Tournesolek bezala misioaren emaitza aurreikusten: « Dire que dans quelques minutes, ou
|
bien
nous marcherons sur la Lune, ou bien nous serons tous morts. C, est merveilleux».
|
|
|
Pilotuek ez zuketen, ez, Tournesolek bezala misioaren emaitza aurreikusten: « Dire que dans quelques minutes, ou bien nous marcherons sur la Lune, ou
|
bien
nous serons tous morts. C, est merveilleux».
|
|
|
Hurrengo aipamen honetan, berriz, Urrutine eta Otxolo, elkarren aldameneko
|
bien
paretak sartzen dira (GUA, akta, 10 or.):
|
|
2016
|
|
|
«Estoy seguro que en los jurados que intervengo es porque me solicitan como académico, desgraciadamente, y no como escritor. Que como tú
|
bien
sabes tampoco soy académico como escritor (el verdadero escritor), sino como folklorista. Como Otsalar, que es como más quiero, siempre me hubieran rechazado, como a ti».
|
|
|
«Si usted, lector, quisiera leer una novela en buen euskera, una novela escrita en el lenguaje vivo del pueblo, con la sintaxis que los vascos usamos, es decir, una novela pensada en euskera e interpretada desde un sentir vasco, yo le diría que todavía es posible. Todavía, efectivamente, es posible encontrar esa joya, y entre las dos o tres que andan por ahí, yo recomendaría ésta de Sebastián Salaverría Neronek tirako nizkin («Yo mismo te disparé seguramente»), que une a este
|
bien
escribir en euskera, una tan viva y directa manera de contar, que es un poco como si el mismo Hemingway hubiese empezado a escribir en vasco, forma directa, viva y electrizante, con base precisamente en la guerra que le tocó vivir, sencillamente todo penetrado de esa enorme conmoción que él sufrió y que difícilmente alguien pudo contar con tanta fuerza y verdad, con tal sensación de autént...
|
|
2017
|
|
|
–Eta beste
|
bien
aita?
|
|
2018
|
|
|
Kutunena, Karmelo Etxegarai(), Agirrek anaiatzat aitortzen zuena: «Eres mi verdadero hermano y ¡
|
bien
sabe Dios!, te quiero como tal con toda mi alma». Agirrek Etxegaraitar guztiei luzatu zien anaitasuna:
|
|
|
lehenak Errege Mago politikoki zuzenak aukeratzeko, bigarrenak autoak fabrikatzen dituen lantegi ezagun batean, asanblada bana harrapatu zuten. Arrularenak ez du askatzen beste
|
bien
burlaizerik, baina umore pirrinta batek nolanahi kurritzen du («Oraingoan, irritxoa arinagoa eta partzialagoa izan da», 35 or.). Oihartzun gehiago «Ederra eta piztia» ipuinean, Eider Rodriguezen «Hagina» gogora ekarrita, gizonezkoaren eta emakumezkoaren artean ezartzen den harreman biziatua tarteko. Badira ipuin iradokitzaile gehiago, «Asteazkenak» aipatu dugu, elkar zaintzen duten bi neska, adiskide min («gazte sentiarazten zuen, harik eta zahar sentiarazi zuen arte», 56 or.). «Belar txarrak» izenekoa, eta baserri mundurako itzulera («dozena erdi agroekologia eta botanika ikastaro eginak zituen ordurako, aritua zen lehenengo hiri baratzeetan eta sasoi ona zen saiatzeko», 69 or.). Edota «Karakaka» (irakur bedi euskal azentu estandarrarekin, otoi, inolaz ere ez gaztelaniazko ohikoarekin).
|
|
|
bikote harremana gero eta traketsagoa den bezala, protagonista gero eta zaintzaileagoa da amarekin. Trama nagusi
|
bien
erdian dago protagonista, Fidel dei genezakeena, bi ezaugarrik markatua oroz gain: itzultzaile izatea eta, are garrantzitsuagoa, seme izatea.
|
|
|
Ez dugu gure artxiboa exhaustiboki arakatu, baina itxura guztien arabera oso harrigarria litzateke Julio Urkixok euskaraz idatzitako gutunik aurkitzea. Izan ere, Jose Antonio Arana Martixaren hitzak erabiliz, «Urkixo bera euskaldun berria zen, eta Azkuek ondo esaten zuenez, nahiz eta ondo idazteko gai izan ez, euskara mintzatua eta idatzia ulertzen zuen eta aztertu eta ikertu ere» (Bidegileak 5, 7 or.). Campion eta Olabide ere euskaldun berriak ziren eta antzeko egoeran zeuden euskara mintzatuari dagokionez, baina
|
bien
kasuan badira gure artxiboan haiek idatzitako euskarazko gutun labur batzuk; Urkixoren kasuan ez, ordea. Honek hausnarketa orokor bat eginarazi liguke euskal intelektualek euskararen erabilera praktikoaz izan duten jarrerari buruz.
|