Bilaketa
dist.
non
lema/forma
nola
bilaketa
kategoria
Iragazkiak

Emaitzak: 21

2004
‎Zerk kilikatzen ditu gehien eta zorrozkien gure zentzu adimenak? Hitz batean, gainditu beharreko axolagabekeriak gaindituz, bi jarrera horietako zeinen eskutik abiatu behar genuke euskalgintzaren gurdia lokatzetatik ateratzeko. Oraindik orain, ezkorraren izpiritu galgarria kritikatu digu Eguzkitzak.
‎Ez dira gauza bera, ez, etxea eta casa edo etxea eta maison. Bi espazio dira, bi historia, bi nazio, bi kultura, bi hizkuntza, mundua ikusteko eta sentitzeko bi jarrera eta bi demokrazia eredu. Menderatzailearena eta mendekoarena.
‎Zertan zetzan, bada, unibertsitatearen euskal izaria aditzeko momentuan batzuen eta besteen arteko aldea? Berehala ikusiko dugunez, nongoa izatearen eta norena izatearen artean dagoen mugarriak bereizten omen zituen bi jarreren nondik norakoak.
2008
‎barrez edo barre gogoz zeudèn mojekin batera, beste talde bat baitzegoen, ugarixeagoa, beste jarrera bat erakusten zuena, jarrera simetriko bat, nolabait esatearren?, zenbat eta batzuk beren barre gogoari atxikiago egon, orduan eta haserreagotu baitziren besteak, batzuen eta besteen keinuak eta imintzioak esandakoaren erakusgarri: hantxe bi jarrerak, ikusle itsuak bakarrik uka zezakeen begi multifokalak begi bistan jarritakoa?, eta hantxe bi taldeak. Ama nagusia sutan zegoen, sutan behar zuen?, nahiz eta bere su hura itzaltzen saiatzen zen, esfinge batena zirudien behintzat haren betarteak?, harik eta, barrealdiak bakandu zirenean, aulkitik altxatu eta ahotik sua jaurti zuen arte:
‎eta kontenplazioa, hitzik gabeko esparrua bilatzen duena? kontrajartzetik sortu zena eta Molinosen eta joera kietisten kondenak ekarri zituena, frai Millanek ez baitzituen bi jarrera haiek elkarren aurkakotzat jotzen, osagarritzat baizik, bere ustez bai baitzegoen denbora bat meditaziorako. Kredoa errezitatuz, adibidez, fede eta doktrina katolikoaren dogmak finka zitezkeen behin eta berriro, eta beste denbora bat kontenplaziorako, zeinean, Donibane Gurutzekoak idatzitako Kantu Espiritualaren ildotik, la música callada,/ la soledad sonora??, edonor murgil baitzitekeen isiltasun esanezinaren uretan, intuizioak atzemandako errealitate jainkozkoetan blai, entréme donde no supe,/ y quedéme no sabiendo/ toda ciencia transcendiendo?
‎Azken jarrera honek kulturazko nazio euskalduna lehenesten duen bitartean, aurrekoak nazio politikoa hobesten du, nazio honen euskarazko izaera etnokulturala aintzat hartu gabe. Hondar hondarrean, bi jarrera horien arteko borroka ideologiko goria dago saio honen joan etorrian.
‎Harekin batera, halere, begi multifokalak beste xehetasun bati antzeman ziezaiokeen... barrez edo barre gogoz zeudèn mojekin batera, beste talde bat baitzegoen, ugarixeagoa, beste jarrera bat erakusten zuena –jarrera simetriko bat, nolabait esatearren–, zenbat eta batzuk beren barre gogoari atxikiago egon, orduan eta haserreagotu baitziren besteak, batzuen eta besteen keinuak eta imintzioak esandakoaren erakusgarri: hantxe bi jarrerak –ikusle itsuak bakarrik uka zezakeen begi multifokalak begi bistan jarritakoa–, eta hantxe bi taldeak. Ama nagusia sutan zegoen –sutan behar zuen–, nahiz eta bere su hura itzaltzen saiatzen zen –esfinge batena zirudien behintzat haren betarteak–, harik eta, barrealdiak bakandu zirenean, aulkitik altxatu eta ahotik sua jaurti zuen arte:
‎" Burua hotsez betetako zurrunbilo bat da, mendean hartu behar duguna, hotsik gabeko lurretan loratzen baita, beste inon baino hobeto, Jainkoaren hitza". Puntu hari zegokionez, baina, frai Millanek gogoan behar zuen –gogoan zuen noiznahi, hain zuzen ere– bizpahiru mende lehenagoko auzia, meditazioa –oinarri diskurtsibo kontzeptual bat duena– eta kontenplazioa –hitzik gabeko esparrua bilatzen duena– kontrajartzetik sortu zena eta Molinosen eta joera kietisten kondenak ekarri zituena, frai Millanek ez baitzituen bi jarrera haiek elkarren aurkakotzat jotzen, osagarritzat baizik, bere ustez bai baitzegoen denbora bat meditaziorako –Kredoa errezitatuz, adibidez, fede eta doktrina katolikoaren dogmak finka zitezkeen behin eta berriro– eta beste denbora bat kontenplaziorako, zeinean, Donibane Gurutzekoak idatzitako Kantu Espiritualaren ildotik –la música callada,/ la soledad sonora... –, edo... Penitentziaren eremuan, azkenik, elizako jendearen artean, nekez aurkituko zen garaiko giro itoan inor –ez apaizik, ez fraiderik, ez mojarik– bere buruari ez ziliziorik ez diziplinarik ezarriko ez zionik, eritasunak edo ezinbesteko beste arrazoiren batek eragotzi ezean; hartan ere, dena dela, zentzuz aholkatu zituen frai Millanek komentuko mojak:
2009
‎Brigitterekin bizi izandako esperentziaren ondotik, bazirudien indar bakoitzak, sexua kontsumatzera zeramanak eta sexua sublimatzera zeramanak? hartu zuela bere bidea, bi jarreren artean kontraesanik ez balego bezala, mundu bat baitzen Brigitterena eta beste bat Adarena, inola ere nahas ez zitezkeenak.
‎Ada besarkatu zuenean, gainera, ez zuen ohiko tentsiorik nabaritu naturaren indar ezkutuen eta gogoeta etiko moralen artean; aitzitik: Brigitterekin bizi izandako esperentziaren ondotik, bazirudien indar bakoitzak –sexua kontsumatzera zeramanak eta sexua sublimatzera zeramanak– hartu zuela bere bidea, bi jarreren artean kontraesanik ez balego bezala, mundu bat baitzen Brigitterena eta beste bat Adarena, inola ere nahas ez zitezkeenak.
2010
‎zurea zen; eta ederki ulertu nizun ulertzekoa!; banekien, bai, eztabaida hura ere, klasikoen itzulpenei lotua, nolabait esatearren? plazaratuta zegoela euskal munduan, baita bi jarrera zeudela ere: lehena, klasikoak euskarara itzultzearen aldekoa, eta bigarrena, aurkakoa?
‎Garaipena ez zen nirea; aitzitik: zurea zen; eta ederki ulertu nizun ulertzekoa!; banekien, bai, eztabaida hura ere —klasikoen itzulpenei lotua, nolabait esatearren— plazaratuta zegoela euskal munduan, baita bi jarrera zeudela ere: lehena, klasikoak euskarara itzultzearen aldekoa, eta bigarrena, aurkakoa... edo ez hain aldekoa bederen; irakurria nuen, halaber, Orixek Unamunori emandako erantzuna, 1921eko" Euskal Egunetan" azaldutakoa:
2013
‎Gaitasun kritiko handiko pertsonarentzat are zailago suertatzen da matrimonio mediokre bat onartzea. Idealaren eta errealaren arteko desorekaren aurrean, pertsonaia «kritikoek» bi jarrera nagusi erakutsiko dituzte: ihes eszeptikoa (Bennet jaunak nahikoa du bere jarrera zinikoan eta bere biblioteka zuloan ezkutatzea; Charlottek «ez ditu entzun ere egiten» bere senarraren txorakeriak) edo protesta egitea.
2015
‎Ezta Batasunaren eta ETAren artekoa izan zela esatea ere. Eztabaidako bi jarrera kontrajarriak ezker abertzaleko antolakunde guztietan zeuden. Batasunan edota preso ohien artean baziren estrategia politiko militarrarekin jarraitzearen aldekoak, eta ETAn edo Ekinen ere bai borroka armatua uztearen aldekoak.
‎Betidanik eztabaida handiak izan dira San Frantzisko Xabierrek euskara ote zekien erabakitzeko orduan. Eta honetan ere, euskaldunon artean hain ohikoa den bezala, bi jarrera guztiz antagoniko izan dira: batzuek baietz erantzun dute, beste batzuek ezetz.
‎Pentsaera inplakablea dago immigrazioaren kontra, baina aldeko inpekableak hanka sartze ugari ekar lezake. Muturreko bi jarrera hauen aurrean emigranteen istorio biziak biltzea ezinbestekoa da, immigrazioaren mekanismo hotza agian barrutik berotasun itxaropentsuaz bizi izaten delako. Bost urteko mutikoa da Ayuob, baina bestela Ainarak azalduko lioke, bere amaren historia?
2016
‎BARREA. Kunderak dio gizakiak adierazpen fisiologiko bera (barrea) baliatzen duela bi jarrera metafisiko adierazteko: demagun hilerrian hildako bat lurperatzen ari garen bitartean norbaiti kapela erortzen zaiola zulora.
2017
‎–Tira, elkarrizketa horretan bi aurpegi, bi jarrera antzeman genituen eskolako arduradunengan: Cires irakaslea defenditu nahian eta Goiarrola, isilago, begira.
2018
‎Esango nuke bi aldiz azaltzen dela, lehendabizi besteentzat barregarria izatearen beldurraren forman (23) eta gero berak, Herculinek, medikuari egiten dion mespretxuzko barrean, errespetua galtzen dionean medikuak ez dielako dagokien agintariei eman gura aurkeztu zaion irregulartasun naturalaren berri (71). Beraz, badirudi Herculinerentzat barreak umiliazioa edo mespretxua adierazten duela, dudarik gabe lege kondenatzaile bati lotutako bi jarrera, lege horren mendekoak biak, haren objektua edo haren tresna izateagatik. Herculine ez dago lege horren eskumenetik kanpo; bere erbesteratzea ere zigor bezala ulertzen du.
2019
‎–Prozesuan zehar, bi jarrera nagusi zeuden mugimendu feministaren barruan. Batek zioen ez genuela kasuaz hitz egingo; biolentzia matxistaz hitz egingo genuela, eta ez geniola salbuespen estatusa emango indarkeriari?, ekarri du gogora Amaia Zufia Bilgune Feministako kideak.
‎ideia dagoela. Iñakiren planteamendua diskurtso horiek gainditzea eta bi jarreretan daudenek onar dezaketen diskurtso berri aglutinatzaile bat eraikitzea da. Erronka hori gainditzeko, Hizkuntzaren Ekologian oinarrituriko ideia nagusi hauek jasoko lituzkeen diskurtsoa eraikitzea proposatzen du:
Emaitza gehiago eskuratzen...
Loading...

Bilaketarako laguntza: adibideak

Oinarrizko galderak
katu "katu" lema duten agerpen guztiak bilatu
!katuaren "katuaren" formaren agerpenak bilatu
katu* "katu" hasiera duten lema guztiak bilatzen ditu
!katu* "katu" hasiera duten forma guztiak bilatzen ditu
*ganatu "ganatu" bukaera duten lema guztiak bilatzen ditu
!*ganatu "ganatu" bukaera duten forma guztiak bilatzen ditu
katu + handi "katu" eta "handi" lemak jarraian bilatu
katu + !handia "katu" lema eta "handia" forma jarraian bilatu
Distantziak
katu +3 handi "katu" eta "handi" lemak 3 elementuetako distantzian bilatu
katu +2 !handia "katu" lema eta "handia" forma 2 elementuetako distantzian bilatu
katu +2 !handi* "katu" lema eta "handi"z hasten diren formak 2 elementuetako distantzian bilatu
Formen konbinazioa desberdinak
bero + handi | asko "bero" lema eta jarraian "handi" edo "asko" lemak bilatu
bero +2 !handi* | !asko* "bero" lema eta jarraian "handi"z edo "asko"z hasten diren formak
!bero + handi|asko|gutxi|txiki "bero" forma eta jarraian "handi", "asko", "gutxi", "txiki" lemak
Ezaugarri morfologikoekin
proba + m:adj "proba" lema eta jarraian adjketibo bat
proba +2 m:adj "proba" lema eta bi hitzetako distantziak adjektibo bat adjketibo bat
bero + handi|asko + m:adi "bero" lema jarraian "handi" edo "asko" eta jarraian aditz bat
proba + m:izearr-erg "proba" lema eta ergatibo kasuan dagoen izen arrunta

Ezaugarri morfologikoak

KATEGORIA
adb adberbioa
adi aditza
adilok aditz-lokuzioa
adj adjektiboa
det determinatzailea
ior izenordaina
izearr izen arrunta
izepib pertsona-izena
izelib leku-izena
izeizb erakunde-izena
lbt laburtzapena
lotjnt juntagailua
lotlok lokailua
esr esaera
esk esklamazioa
prt partikula
ono onomatopeia
tit titulua
KASUA
abs absolutiboa
abl ablatiboa
ala adlatiboa
ban banatzailea
dat datiboa
des destinatiboa
erg ergatiboa
abz hurbiltze-adlatiboa
ine inesiboa
ins instrumentala
gel leku-genitiboa
mot motibatiboa
abu muga-adlatiboa
par partitiboa
psp postposizioa
pro prolatiboa
soz soziatiboa
MUGATASUNA/NUMEROA
mg mugagabea
ms mugatu singularra
mp mugatu plurala
mph mugatu plural hurbila
ADITZ MOTA
da da
du du
dio dio
zaio zaio
da-du da-du
du-zaio du-zaio
dio-zaio dio-zaio
da-zaio da-zaio
du-dio du-dio
da-zaio-du da-zaio-du
da-zaio-du-dio da-zaio-du-dio

Euskararen Erreferentzia Corpusa Euskararen Erreferentzia Corpusa (EEC)
© 2025 Euskaltzaindia