|
2008
|
|
|
New Yorkera gonbidatu zuten poesia irakurketa batzuk egitera. Magikoa izan zen lehenengo emanaldia etxetik milaka kilometrora egitea eta zurea ez den
|
beste
hizkuntza batean mintzatzen ez direnek harrera ezin hobea egitea. Musikaren eta literaturaren benetako indarraz jabetu nintzen.
|
|
2009
|
|
|
Belaunaldiz belaunaldi transmititu den hizkuntzaren lekua
|
beste
hizkuntza batek hartzen du zenbaitetan. Gurean, gehienean, euskararen lekua erdarek hartu dute.
|
|
|
Kontua ez da soilik futbolean jokatu eta kito. zatoz hona; gauzak ikustera, ikastera, beste kultura bat ezagutzera,
|
beste
hizkuntza bat.... Jolasetik gutxi dauka horrek; baina, jolasean dabilen haurra bezala, Sarriegi gustura eta pozik dago Panathinaikosen.
|
|
|
Han parte hartu genuen idazleok literaturaz mintzo baikinen, ez hizkuntzaz. Eta eztabaidarik izanez gero, eta arrazoituz gero, berehala argitzen zen hizkuntza batean eginiko literatura zela literatura bat, eta
|
beste
hizkuntza batean eginikoa, berriz, beste bat. Kito.
|
|
|
Euskara ez den
|
beste
hizkuntza batean kantatuko bagenu, ez genuke hainbestetan entzungo probokazioarena. Baina zergatik kantatu behar dugu beti maitasunari buruz euskaraz ari garenean?
|
|
|
–Ez dago, zorionez, euskaldun elebakarrik. Hau da, euskal hiztun guztiak elebidunak dira, eta gainera, bertakoa ere baden
|
beste
hizkuntza batean sendoa, ordea, berau dira elebidun?.
|
|
|
Mihiluze
|
beste
hizkuntza batera egokitzea nolako prozesua izan zen?
|
|
|
Ez da dudarik harreman hizkuntza bezeroak hautatu behar duela, entitate batek eskaintzen dituen produktu eta zerbitzuak lehiakorrak eta kalitatezkoak izango badira. Hori gertatzen ez bada, eta bezeroa
|
beste
hizkuntza batean jardutera behartzen badugu, kalitate eta lehiakortasun galera nabarmena gertatzen da.
|
|
|
Euskara ez den
|
beste
hizkuntza batean idaztea sekula ez zaio burutik igaro Kirmen Uriberi (Ondarroa, Bizkaia, 1970). Zalantzarik ez du:
|
|
|
Besterik da zutabe edo gogoetaren bat gaztelaniaz ere plazaratzea. Baina beste herri batzuetara, jendarte zabalagoetara heltzeko bidea ez da euskara ez den
|
beste
hizkuntza batean idaztea, Uriberen irudiko. Agian gure aurreko belaunaldiek egin zuten zalantza, eta euskaraz idaztea erabaki zuten hura sendotzeko; gure belaunaldia, ordea, eguzki berotan hazitakoa da, bits aparretan.
|
|
2010
|
|
|
Gehienez, toleratu egiten dute, eta hori ere tamainan. Ez dute ulertu nahi haien menpeko lurralde periferikoetan
|
beste
hizkuntza batez diharduten hedabideak daudenik, bertako herritarrek euren hizkuntzaz informatuak izateko eskubidea dutenik. Jarri ETB, TV3 edo TVGko kazetariak Espainiako selekzioaren kontzentrazioan euskaraz, katalanez edo galizieraz dakiten jokalariei hizkuntza horietan erantzuteko eskatzen.
|
|
|
Estatua dute, estatusa. Aitzitik, ez dute errespetatzen espainiera jakinda ere
|
beste
hizkuntza batez hitz egiten duen estatukidea. Ezin dute onartu katalan, euskaldun edo galego batek edonon egitea euren hizkuntzaz.
|
|
|
Halaber, euskarazko eta gaztelaniazko saiakera lanak ere sarituko dituzte. Atal bakoitzean saria 18.000 eurokoa izango da, eta, epe jakin batean
|
beste
hizkuntza batera itzuliz gero, 4.000 euro gehiagorekin sarituko dute lana.
|
|
|
Bizkaierarekin ohitu ginenean Lazkaora joan behar izan genuen, eta euskara
|
beste
hizkuntza bat zela iruditzen zitzaidan, dio pozik. Ordutik hamaika ikastaro egin ditu Entiznek, eta 1995ean EGA atera zuen.
|
|
2011
|
|
|
«Hemen legea bete egin behar da. Beraz, gaztelania ez den
|
beste
hizkuntza bat erabili nahi baduzue, legea aldatzea lortu duzue. Izan ere, Espainian ofiziala den hizkuntza bakarra gaztelania da».
|
|
|
Herritarrei bere hizkuntzan ez hitz egitea, hizkuntza (k) ez ezagutzea eta hizkuntza hor (r/ i) etan azalpenak emateko gaitasunik ez izatea eta, gainera, ahulezia hori konpontzeko imintziorik txikiena ere ez egitea? Asko hitz egin izan da eta kritikatu izan ditugu, esate baterako, Espainiako Estatuko presidentearen kasuan ingelesa, frantsesa edo eta
|
beste
hizkuntzaren bat ez ezagutzea eta gainerako herrialdeetako agintarien aurrean ematen duen irudi eskasa. Gurera etorrita ere, zein hizkuntzatan aritzen dira bertan dauden ordezkari politikoak?
|
|
|
Kultura infantila eta nekazaria, begi askorentzat. Alkate berriaren hitzek besterik adierazten dute, eta orain artean erakusleihoan egon ez den beste Donostia baten oihartzunak dakartza eta gaztelania ez den
|
beste
hizkuntza baten gainera. Aitor dezadan, orain artean mutu agertu den Donostia hori erosoago zait.
|
|
|
Programazioari erreparatuz gero, Sail Ofizialean hamasei film lehiatu dira, eta beste lau eman dituzte lehiaketatik kanpo. Lehiatutako filmetarik hiru gaztelaniazkoak ziren; gainerakoak,
|
beste
hizkuntzaren batean filmatuak: ingelesez, frantsesez, koreeraz, japonieraz...
|
|
2012
|
|
|
Askotan falta duguna kontzientzia baita. Hiztun batzuek, nahiz eta hizkuntza maitatu, egunerokoan
|
beste
hizkuntza baten pare tratatzen baitute geurea. Askori ez dio axola zenbat laguntza eta praktika behar dituen bizirik irauteko, eta alferkerian erortzen dira.
|
|
|
Olanok ondo asko dioen bezala, inork inor behartzekotan, erdaldunak behartzen du euskalduna. Berezko herri mintzaira hitz egiten duenak burua makurtu, bere giza duintasun eta eskubideak zapuztuta sentitu, eta
|
beste
hizkuntza batean mintzo zaionaren aurrean amore ematea ote da «elkarbizitza linguistikoa» Urkulluren iritziz. Zein aldetan dago hor inposizioa eta zein aldetan jarrera demokratikoa?
|
|
2013
|
|
|
«Euskara hemen sortu zela abestuko dugu elkarrekin», dio Idaretak. Mezu hori zabaltzeko, berriz, musika erabiliko dute, hitzekin azaldu ezin litekeena
|
beste
hizkuntza batekin ezagutarazteko asmoz: «Euskara euskaldunon bihotza da, gure bizitzaren taupada, gure taupadaren bizitza».
|
|
|
Lan horretan niretzat gauzarik inportanteena da, batez ere, horrek behartzen zaituela autorea eta obra ia berak baino hobeto ezagutzera. Hasten zara liburu horren edo obra horren mamia ahalik eta zehatzenen ezagutzen
|
beste
hizkuntza batera pasa egin behar duzulako. Liburua sakon ezagutzeko eta hori zure herritarrei ahalik eta modurik hoberenean edo txukunenean emateko aukera ematen dizu.
|
|
2014
|
|
|
Ondorioa: elebidunek gaitasun handiagoa dute
|
beste
hizkuntza bat ikasteko, ingelesa, esate baterako?. DBHko datuei erreparatuta, ingelesean A2 maila edo eskasagoa dute erdaldun elebakarren %60k; ele biz egoki aritzen direnetan, denek daukate B1 maila edo hobea.
|
|
|
Saridunak 18.000 euro gordin jasoko ditu, eta Jose Ibarrola Berrillok eginiko eskultura bat. Horrez gain, garaile bakoitzari 4.000 euro gordin emango zaizkio, saritutako lana jatorrizkoa ez den
|
beste
hizkuntza batean argitaratzeko kontratua sinatu ostean, euskarazko itzulpenaren kasuan salbu?.
|
|
|
Egin grabazio bakarra, euskaraz, eta jarri azpidatziak gaztelaniaz. Horrelako gauzak egin genituzke, erdaldunak konturatzeko
|
beste
hizkuntza bat badagoela eta zerbait galtzen ari direla. Aurkako jarrera ari da arintzen?
|
|
|
Argi dauka gizarteak eskertu egingo duela bertako hizkuntzan jasotzea. «Ez da zilegi zure eguneroko gauzak egiteko
|
beste
hizkuntza batera jo behar izatea; ez da naturala». Garcia zaleak ere ontzat jo du itzulitako produktua.
|
|
|
Galdera ikurrez (ikastolan umetan txerri gantxo deitzen genion ikur berberaz) bukatzen du Leire Narbaizak bere zutabea. «. Eta berreskuratuko duguna euskara izango da ala
|
beste
hizkuntza bat, kriolloa, hibridoa. Batek daki!».
|
|
2015
|
|
|
Ez dugu lortu artearen historiak eta artearen sormenak euskara era natural eta propio batean onartzea. Artistek gaztelaniaz edo
|
beste
hizkuntza batean lan egiten dute, eta beren lanari buruzko ikerketa egiten dutenean ez dute euskara erabiltzen. Norbaitek pentsa dezake ingelesa dela erabiltzen den hizkuntza horrelakoetan, eta hala da, baina Euskal Herrian bere lanari buruz hitz egin eta idatzi behar dutenean gaztelania erabiltzen dute, ez ingelesa, ezta euskara ere, nahiz eta ikasketak euskaraz egindakoak izan.Bestalde, ikerketa sustatu eta bultzatu behar duten erakundeek ez dute behar beste bultzatzen artearen ikerketa euskaraz egin dadin.
|
|
2018
|
|
|
Ezinezkoa da dena hitzez hitz itzultzea. Musika eta sinfonia bat dago liburu batean, eta
|
beste
hizkuntza batera pasatu behar duzu. Zaila da, eta zure hizkuntzaren musika oso oso ondo ezagutu behar duzu.
|
|
2020
|
|
|
Talde sorkuntza da. Gehiago sakondu nahi genuen, eta
|
beste
hizkuntza bat erakutsi.
|
|
|
Ikerketa dela-eta kexa agertu duen guraso taldearen ustez, kontuan hartzekoa da inkestan parte hartu zuten familien %39k nahi dutela euskarazko eredua: «Izan hizkuntza bakar moduan edo
|
beste
hizkuntza baten osagarri gisa».
|
|
2021
|
|
|
2013ko uztailaren 22ko Fioraso legeak, frantsesaren erabilera inposatzen duen 1994ko legea lausotu zuen, Unibertsitatean ingeles hutsezko formakuntza baimenduz. Orain, baina, Konstituzio Kontseiluak ongi zehaztu du frantsesa ez den
|
beste
hizkuntza bat irakaskuntzaren hizkuntza nagusia egiten duen pedagogia bat Konstituzioaren aurkakoa dela. Gure hizkuntzei pentsatuz eman du epai erabaki hori, baina Kontseiluaren argumentazioa osoki aplikatzen ahal zaio edozein atzerriko hizkuntzari.
|
|
|
Gerediagaren liburuan agertzen diren poemak hain daude loturik edukira eta gertaeretara, ezen sortze prozesuan bertan eraikiak eta idatziak diruditen. Egin kontu aurreko mendean idatzitakoak direla, gutxienez ehun urte dituztela, Gerediagarena ez den beste esku batek sortu zituela, beste lurralde batean eta
|
beste
hizkuntza batean. Ez da nolanahiko erronka idazleak esku artean izan duena; ez da nolanahikoa izan, ezta ere, Gerediagak aupada horri eman dion erantzuna.
|
|
|
Konprenitu ezin nuen jokabide bat zen. Kantu on bat ez entzutea
|
beste
hizkuntza batean kantatua zelako. Obabakoak irakurtzeari uko egitea euskaraz idatzia izan zelako?
|
|
|
Pello Lizarralde, Argiantza gatik (Euskarazko Literaturako saria); Anjel Lertxundi, Haltzaren muinoa gatik (Euskarazko Haur eta Gazte Literaturako saria); eta Joxan Elosegi, Nik kantatu eta dantza egiten du mendiak liburuaren itzulpenagatik (Euskarazko Literatura Itzulpeneko saria). Bakoitzak 18.000 euroko saria izango du, eta beste 4.000
|
beste
hizkuntzaren batean argitaratzen bada. Azaroaren 18an jasoko dituzte sariak zazpi irabazleek, Gasteizko Artiumen.
|
|
|
Etxeko hizkuntza ez den
|
beste
hizkuntza batean osoki eskolatua izateari esaten zaio murgiltzea. Munduko herrialde anitzetan gauzatzen da, eta aitzindaria izan zen horretan Quebeceko eskola, 1960ko hamarkadatik:
|
|
|
Hau da nire egia, euskalduna naiz, nire hizkuntza altxorra da, nire hizkuntza zientzia egiteko gai da, edozein hitzaldi pedagogiko, matematiko, fisiko zein kimiko adierazteko ez dut
|
beste
hizkuntza baten beharrik. Gustuko dut, nirea da, nire Burgoseko amarena eta nire Sevillako aita arbizuarrarena.
|
|
|
Horretaz jakitun, Kristau Eskolak apustu irmoa egiten du eleaniztasunaren alde, egiazko eleaniztasuna sustatu nahi duen ANIZTU egitasmoaren bidez. Abiapuntu harturik ikastetxe bakoitzaren errealitate soziolinguistikoa, eta hizkuntzen tratamendu integratuan oinarritutako hizkuntza proiektuak sortuz, gure helburua da emaitzarik onenak lortzea eleaniztasunean, pixkana pixkana. Zenbat eta handiagoa izan ikasleen esperientzia linguistikoa, orduan eta gaitasun handiagoa izango dute
|
beste
hizkuntza bat ikasteko eta erabiliz sendotzeko ere.
|
|
|
Funtsean, galdera da: nola eutsiko diozu hizkuntzari, haurrek txikitatik marrazki bizidunak
|
beste
hizkuntza batean ikusten badituzte. Zein harreman izango dute ume horiek, gozagarri zaiena euren hizkuntzan ez badago?
|
|
2022
|
|
|
batek jatorrizko testua eskaintzen du, kasu guztietan erdaraz datorrena; besteak, ostera, horren itzulpena. Edo, berridazketa esan nuke, agian; euskaratutako testuen atzean askoz ere gehiago ezkutatzen dela ohartuko baita irakurlea, testu bera berrirakurtzeko aukera bat, poema sorta interpretatzeko beste begi batzuk, esanahi bertsua eraikitzeko
|
beste
hizkuntza bat. Zortzi idazle, lau obra eta hainbat elkarrizketa transnazional.
|
|
|
«Ohitura horri eutsi nahi diogu, eta apustua egin dugu kalitate oneko fikzioarekin, bai barne ekoizpenekin, bai kanpokoekin», Galartzaren arabera. «Euskaraz ikusten ez badute,
|
beste
hizkuntza batean ikusiko dute».
|
|
|
Nik bi onura ikusten ditut: batetik, edukia
|
beste
hizkuntza batera itzuliz gero, bilatzaileetan hobeto indexatuko da, eta erabiltzaile askoz ere gehiagok aurkituko dute; bestetik, euskaraz oso eduki interesgarria ekoizten da, eta euskaraz ez dakien jendearengana iristeko aukera egongo litzateke. Elia itzultzailea, adibidez, jarrita dago zientzia.eus en, eta bisitak laukoiztu edo boskoiztu egin dira.
|
|
|
«Hizkuntza ereduen sistemak ahalbidetzen du familiek askatasunez aukeratzea(...). Ez dira euskara gehiago eskatzen ari, beharbada
|
beste
hizkuntza bat eskaintzen ari garelako: ingelesa.
|
|
|
Antolatzaileek 2020an parte hartu zuten Nafarroako hainbat entitateren testigantzak jaso dituzte; esate baterako, Bang Atarrabiako Neska* Gazteena. Kideen arabera, beren arteko dinamikak aldatu dituzte, eta «zaila» da harremanak hizkuntza batean sortzen direnean
|
beste
hizkuntza batera aldatzea. Hala ere, horretan dabiltza.
|
|
|
Ipar Kaukasotik Siberiaraino Errusiaren baitan jarraitzen duten dozenaka herrirentzat, berriz, estatuak formalki aitortzen dien errepubliketan bizi eta hizkuntzaren ofizialtasuna egon arren, egoerak nabarmen egin du okerrera azken bost urteotan. Vladimir Putinek aldarrikatu zuen ez zela zilegi errusiar etnikoek
|
beste
hizkuntza bat ikasi beharra, eta Dumak berehala onartu zuen errusierazko irakaskuntza nagusi bihurtzen zuen legea, baita Udmurtia, Tatarstan eta gainerako errepubliketan ere.
|
|
|
%73k esan dute gaztelaniazkoa zela, eta %11k, euskarazkoa. Azken telesaila
|
beste
hizkuntzaren batean ikusi dutenen proportzioa (%12) zertxobait handiagoa da euskaraz ikusi dutenenena baino.
|
|
|
1896 Posta eta Telegrafo Zuzendaritza Nagusiaren galaraztea, gaztelania ez
|
beste
hizkuntza batean telefonoz hitz egiteko.
|
|
|
Abiapuntu hartatik hona gaztelera izan da espainiar nazionalitatea izan dutenentzat behartutako kultur hizkuntza bakarra eta, ondorioz, inguruan
|
beste
hizkuntzaren bat izan dugunok ezagutu ditugu diakronikoki (gure ikerketen bidez) nahiz sinkronikoki (gure eskarmentuetan oinarriturik) diglosia eta hizkuntza ordezkapena zer diren.
|
|
|
Nago, itzultzaileek ere premisa horri men egin eta erabili duten erregistro linguistikoarekin hori bera transmititu nahi izan dutela. Alde horretatik, azpimarratzekoa iruditzen zait Arratibelen eta Atelaren lana,
|
beste
hizkuntza batera ekarri arren, jatorrizkoaren esentzia mantentzeko giharra dutela erakutsi baitute, irakurketaren sinesgarritasunaren eta jariakortasunaren mesederako.
|
|
|
Lau hilabetez landu dut erakusketa hau. Oso motibagarria da
|
beste
hizkuntza bat eta bide batzuk erabiltzea, bestela tranpa izan baitaiteke erosotasunean egotea. Alta, bide berriak xerkatzea beti da motibagarri.
|
|
|
Hasi kaleko jardun apalenetatik eta jo administrazioko botere botoi distiratsuenera, hizkuntzari edo hizkuntzei buruz hartzen diren erabakiak ekintza politikoak dira beti. Oharkabean bada ere, hizkuntza batetik
|
beste
hizkuntza batera pasatzea artaleak jaten ari diren oiloak bezala, ekintza politiko bat da ondorio politikoekin; antzeko beste hainbat jardun xume eta ustez garrantzi gabeko horiek ere, ekintza politikoak dira beren (ustezko) xumean. Halaber:
|
|
|
Hain zuzen ere, gurasoak funtsezkotzat jo du testuinguru linguistikoaren berri ematea iritsi berri direnei, eta, era berean, bertakoei ulertaraztea haiek ere ematen diotela garrantzia euskarari: «Nahiz eta
|
beste
hizkuntza bat hitz egin, errespetua diogu euskarari. Hori transmititu behar zaie, eta etorri berri direnei eta bertakoei ulertarazi.
|
|
2023
|
|
|
“Guretzat oso garrantzitsua da euskara bultzatzea, baina ikasle batzuek, askotan, badute
|
beste
hizkuntza bat ere; sarri, haien komunitatean minorizatuta dagoen hizkuntza bat izaten da, gainera”, azaldu du Martinez de Lunak. Beraz, bakoitzaren hizkuntzak duen balioa transmititu nahi diete ikasleei eta familiei.
|
|
|
«Oso ondo doazen umeentzat dira, ez gainditzearekin arazorik ez daukatenentzat. Ondo moldatzen da matematikan, eta matematika aurreratuko eskoletara bidaltzen dute, edo ondo moldatzen da hizkuntzekin, eta
|
beste
hizkuntza bat ikasteko eskolekin hasten da».
|
|
|
Elebidunak hizkuntza batetik bestera pasatu daitezke, edo oharkabean hitz bat
|
beste
hizkuntza batean esan. Zergatik?
|
|
|
Gauza ederra da elebitasuna, eta are ederragoa eleaniztasuna. Baina eleaniztasun hori inposatua denean, hiztun batzuek derrigorrez
|
beste
hizkuntza bat ikasi behar dutenean eta epaileek edo agintariek edo jendeek edo hedabideek beti beste hizkuntza hori erabiltzera behartzen edo bultzatzen dutenean, elebitasunak xarma galtzen du, eta inposizio bilakatzen da. Garbi esan behar baita:
|
|
|
Aurkezpenaren osteko galderen tartean, Garrigari aipatu zioten plataformetan ezin dela filmen eta telesailen bilaketa katalanez egin, alegia, aurrena titulua
|
beste
hizkuntza batean bilatu behar dela, eta gero ikusi ea katalanezko bertsiorik ote duen. Garrigak erantzun zuen hitz egingo duela plataformekin, katalanezko bilaketa ere ahalbidetzeko.
|
|
|
etxeko hizkuntza den heinean onartzen da, baina beste esparruetara zabaltzen denean hasten dira arazoak. Euskara ez bada hizkuntza nazionala, euskal herritarrek
|
beste
hizkuntza batean egin behar dituzte gizarteko zeregin guztiak. Beraz, frantsesa edo espainola dira afera nazionalekin lotzeko hizkuntzak; euskara azpihizkuntza bat da, eta euskal lurraldeko hizkuntza erreferentea eta nazionala frantsesa edo espainola da.
|
|
|
Gaztelaniaz eta ingelesez abesten duzue. Pentsatu duzue
|
beste
hizkuntzaren batean ere egitea?
|
|
|
Gaztelaniaz eta ingelesez abesten dugu hoberen, menderatzen ditugun hizkuntzak direlako. Halere, ez diogu aterik ixten euskaraz edo
|
beste
hizkuntza batean abesteari. Segur aski sortuko dugu noizbait.
|
|
|
IGOR DE CASTRO: Ez dugu baztertzen etorkizunean
|
beste
hizkuntzaren bat erabiltzea, baina oraingoz nortasunaren eta gure kulturaren kontua da.
|
|
|
Aitortu du egungo ereduak ez datozela bat ikastetxeetako errealitate soziolinguistikoekin. ETB1en egin dioten elkarrizketan, esan du eredu linguistikoak helburu jakin bat lortzeko tresna bat direla; alegia, DBH amaitzerako ikasleek euskaraz eta gaztelaniaz B2 maila eskuratzea eta
|
beste
hizkuntza batean B1a izatea lortzeko tresna bat.
|
|
|
Besteak beste, lerroen artean dagoena irakurtzeko gaitasuna, sentsibilitatea, itzulpena hartuko duen herrialdearen testuingurua ezagutzea eta belarria izatea. «Testu bakoitzak badu bere tonua, erritmoa eta musikalitatea, eta hori
|
beste
hizkuntza batera isurtzeko gai da», zehaztu du.
|
|
|
Askotarikoak dira ikasle batzuek gradua euskaraz ez egiteko izan ditzaketen motiboak. Gero eta gehiagok aukeratzen dute, adibidez, ikasketak ingelesez edo
|
beste
hizkuntza batean egitea, aukera hori ere eskaintzen baita. Kontuan izan behar dugu EAEtik kanpoko eta atzerriko ikasle asko ditugula, eta zaila dela horiek euskarara jotzea.
|
|
|
Baina guretzat, ingelesa bezala zen euskara:
|
beste
hizkuntza bat, aparteko beste hizkuntza bat. Oso tristea da esatea, baina halaxe zen».
|
|
|
Baina guretzat, ingelesa bezala zen euskara: beste hizkuntza bat, aparteko
|
beste
hizkuntza bat. Oso tristea da esatea, baina halaxe zen».
|
|
|
«Frantsesez erantzun nahi duenak frantsesez baditu galdera eta dokumentuak, ekitatea ez ote da euskaraz erantzun nahi duenak euskaraz ukan ditzan? Galderak
|
beste
hizkuntza batean izateak sortzen die segurtasunik eza ikasleei».
|