|
2006
|
|
|
– Helburu linguistikoa edo soziolinguistikoa ukan dezake, besteak
|
beste
hizkuntza bat normalizatu nahi delarik. Katalunian, esaterako, hizkuntzaren normalizazioak kontutan hartzen du XX. mendean hizkuntza normatibizazioa maila handi batean egina dela.
|
|
2007
|
|
|
Alde batetik hizkuntza ikas irakasteko ahaleginari fruitua bilatzeko asmoa zegoen, baina, aldi berean, ikuspegi pedagogiko hutsetik ere ikasitakoa erabiltzeko edo, hobeto esanda, praktikatzeko beharra nabaritzen zen, hau da, hizkuntza ondo ikasteko erabili egin behar delako ideia. Ideia hau ez zen (eta ez da gaur egun ere) berria inondik ere, Babelgoaz geroztik seguruenik gure espezieak
|
beste
hizkuntza bat ikasteko hau egin behar delako konbentzimendua dauka, eta lehenengo euskaldun berri asko praktika horren bila hasi ziren, dela nekazal mundura, dela literaturara, dela euskaldunen berriketei belarria ipintzera, dela mezatara...
|
|
|
Egia da beste adin tarteetan beste hizkuntza horien presentzia askoz apalagoa dela; egia da, halaber, haur eta gazteen artean euskararen erabilera handiagoa dela beste hizkuntza horiena baino. Hala ere, kontuan izanda
|
beste
hizkuntzaren bat duten etorkin berrien gertakaria nahiko berria dela, deigarria da hizkuntza horiek gure kaleetan erdietsi duten lekua; kasu batzuetan, euskarak duenaren ia parekoa.
|
|
|
Egia da beste adin tarteetan beste hizkuntza horien presentzia askoz apalagoa dela; egia da, halaber, haur eta gazteen artean euskararen erabilera handiagoa dela beste hizkuntza horiena baino. Hala ere, kontuan izanda
|
beste
hizkuntzaren bat duten etorkin berrien gertakaria nahiko berria dela, deigarria da hizkuntza horiek gure kaleetan erdietsi duten lekua; kasu batzuetan, euskarak duenaren ia parekoa.
|
|
|
Kulturaren baitako faktoreek lotura eta indar handia sortuko badute ezinbesteko da kulturari aitortzen dizkiogun funtzioak betetzea. Horrela gertatzen ez bada, kulturak bereak dituen funtzioak beste kultura batek, beste kultur erreferente batzuk eta
|
beste
hizkuntza batek betetzen dituztela esan nahi du.
|
|
|
Egunerokotasuna eraikitzen duten egoerek hainbat baldintza ezartzen dizkiete hiztunei, adibidez: aurrez aurre dituzten solaskideak hizkuntza jakin batetan gaituak diren ala ez jakitea; hizkuntza bereko hiztunak izanda, elkarrekin harremanak trinkoak izatea eta ez egotea
|
beste
hizkuntza baten harreman sareetan barreiatuta; egoerak ezartzen duen marka linguistikoa tarteko, hiztunak hobesten duen hizkuntzaren aldeko hautua egiteko ahalmena izatea; taldeko kide gehienak hizkuntza horretan aritzeko gai izatea ere (Amonarriz, 1991).
|
|
2008
|
|
|
Lehenengo taldea asimilaziorako aplikazioek osatzen dute, hau da, itzulpen automatikoa erabiltzen dutenak
|
beste
hizkuntza batean idatzitako dokumentuak oro har ulertzeko (adibidez, Interneten argitaratutako testuak). Txat bateko elkarrizketen itzulpena da asimilaziorako itzulpen automatikoaren beste adibide bat; txat horretan parte hartzen duen pertsona bakoitzak bere hizkuntza erabil dezake eta beste parte hartzaileen ekarpenak irakur ditzake bere hizkuntzara itzulita.
|
|
|
Eta nola erabiltzen da katalanerako itzulpen automatikoa? Hizkuntza hori idazten den ia lurralde guztietan
|
beste
hizkuntza bat dagoenez (ofiziala da) eta ezagutzen ditugun arrazoiak tarteko menderatzailea denez, zaila da katalanez irakurtzen dakien eta beste hizkuntza batean irakurtzen ez dakien jendea aurkitzea (jende askori, ordea, kontrakoa gertatzen zaio).
|
|
|
Eta nola erabiltzen da katalanerako itzulpen automatikoa? Hizkuntza hori idazten den ia lurralde guztietan beste hizkuntza bat dagoenez (ofiziala da) eta ezagutzen ditugun arrazoiak tarteko menderatzailea denez, zaila da katalanez irakurtzen dakien eta
|
beste
hizkuntza batean irakurtzen ez dakien jendea aurkitzea (jende askori, ordea, kontrakoa gertatzen zaio).
|
|
|
Eta nola erabiltzen da katalanerako itzulpen automatikoa? Hizkuntza hori idazten den ia lurralde guztietan
|
beste
hizkuntza bat dagoenez (ofiziala da) eta ezagutzen ditugun arrazoiak tarteko menderatzailea denez, zaila da katalanez irakurtzen dakien eta beste hizkuntza batean irakurtzen ez dakien jendea aurkitzea (jende askori, ordea, kontrakoa gertatzen zaio). Horregatik, asimilaziorako aplikazioak ia beti egiten dira katalana sorburu hizkuntza dela kontuan izanda:
|
|
|
Eta nola erabiltzen da katalanerako itzulpen automatikoa? Hizkuntza hori idazten den ia lurralde guztietan beste hizkuntza bat dagoenez (ofiziala da) eta ezagutzen ditugun arrazoiak tarteko menderatzailea denez, zaila da katalanez irakurtzen dakien eta
|
beste
hizkuntza batean irakurtzen ez dakien jendea aurkitzea (jende askori, ordea, kontrakoa gertatzen zaio). Horregatik, asimilaziorako aplikazioak ia beti egiten dira katalana sorburu hizkuntza dela kontuan izanda:
|
|
|
Bestalde, gogoan izan behar da lehen hizkuntza"... haurtzaroan 3 urtera arte ikasten dena dela..." 6 Kontzeptu hau, orain arte, inplizituki lotzen zitzaion familian ikasitako hizkuntzari. Gaur egun, ordea, haurrak gero eta lehenago eskolatzen direnez umeak, 3 urte bete aurretik, etxekoa ez den
|
beste
hizkuntza bat ikasteko aukera du eta, definizio horren arabera, hori ere lehen hizkuntzatzat hartu da. Oro har horrek ez du esan nahi ikasitako hizkuntza berriak" familiako" hizkuntza ordezten duenik, bi lehen hizkuntza dituzten haurrak gero eta gehiago direla baizik.
|
|
|
• Bestelako emaitzak lortzen dira, aldi berean, gainerako hizkuntzak ezaugarri modura kontuan hartzen badira (ingelesa, frantsesa eta
|
beste
hizkuntzaren bat). Lorturiko emaitzek honako joerak adierazten dituzte —joerak, indar txikiarekin, modu ez esanguratsuan agertzen direlako:
|
|
|
Hori dela-eta, hizkuntza operatibo eta funtzionalei soilik dagokie hizkuntza beharra adieraztea, bai rol horri eutsi nahi dioten hizkuntzei, bai beste ezeren aurretik rol hori lortu nahi dutenei. Funtzional izateari utzi dion hizkuntza
|
beste
hizkuntza batez ordezkatuko da, eta hiztunek onartuko dute hizkuntza horren balio instrumentalarengatik. Atxikitze tazitua soilik instrumentaltasunari erreparatuz aztertuta ere —atxikitzea nahita edo behartuta izan; instrumentaltasuna, berriz, batzuetan halabeharrezkoa eta ezinbestekoa izango da, noski—, ez litzateke aztertu gabe utzi behar atxikitze hori gizartean zergatik eta nola gertatu den (Boyer 2007:
|
|
|
Jokabide hori duena agian ez da jabetuko hori mendeko jokabidea dela, eta adeitasunaren adierazletzat hartzen du. Hala ere, guretzat mendetasun jokabidea da (sistematikoki amore ematea eta gure hizkuntza erabiltzeari uko egitea
|
beste
hizkuntza bat agertzen den unean), adierazpenezko jokabidea ez hartzea, eta asegabetasuna, autoestimuaren murrizpena eta gizakiari sortzen dion babesgabetasunarekin lotutako beste ondorio batzuk eragin ditzake (Weems eta Silverman, 2006). Horregatik deritzogun euskal hiztunen ongizatea eta gogobetetzea areago ditzakeela beste era bateko jokabidea izateko baliabideez jabetzeak
|
|
|
Pertsonek inguruneekin dituzten harremanetan (familia, harreman taldeak, identifikazioeta erreferentzia taldeak, etab.) oinarrituz eraikitzen dute nortasuna. ...zen da, eta horrek egonezina eragiten dio —ezin da justifikatu—.Onartzen badugu hizkuntza, komunikazio bitartekoa ez ezik, nortasun adierazlea ere badela (Mar�, 1996; Adell 2003) eta autoestimu maila egokia lortzeko, besteak beste, gure nortasunaren berri eman eta inolako konplexurik gabe agertzeko beharra dugula, nortasun adierazpen hori etengabe baztertzen eta kontra jartzen bada,
|
beste
hizkuntza baten faboretan (eta, horrenbestez, beste nortasun baten faboretan), oso zaila da, ezinezkoa ez bada, autoestimuari eustea. Fenomeno hori bikain aztertu du, Kataluniako gizarteari erreparatuz, Victor Alexandrek (Alexandre 2003).
|
|
2009
|
|
|
Hizkuntza alorrera etorrita, kalitatearen jardun lerro hori bakarrik betetzen da bezeroak hautatu badezake harreman hizkuntza. Ez da zaila konprenitzea bezeroa hizkuntza batean zuzentzen bazaigu eta guk horretan behar bezainbesteko gaitasunik ez dugulako
|
beste
hizkuntza batera eramaten badugu, kalitate galera nabarmen bat gertatzen dela. Galera horrek gurekiko harremanean izan lezakeen eragina bezeroaren esku geratzen da, bere erabakia da zenbaterainoko garrantzia emango dion.
|
|
|
Alboan ditugun dendariak eta kontsumitzaileak ez direlako gure harremansarekoak, euskararen harreman sarekoak, produktuen izenak kanpotik eta
|
beste
hizkuntza batean datozelako, eta orobat azalpen testuak, propaganda, eskaintzak eta megafono bidezko mezuak ere.
|
|
|
Haien hizkuntza ez delako beharrezkoa, are txarragoa, traba egiten du jarduera ekonomikoan erabiliz gero. Eskualdean fabrikak, merkataritzaeremuak... eraikitzen direnean, jarduera ekonomikoari eusten dioten harreman sareak beti
|
beste
hizkuntza batez baliatzen dira komunikatzeko. Jakina, euskaldunek arrakasta eta estatus jasoa izan dezakete beren lanbidean, baina beste hizkuntza bateko hiztun gisa.
|
|
|
Eskualdean fabrikak, merkataritzaeremuak... eraikitzen direnean, jarduera ekonomikoari eusten dioten harreman sareak beti beste hizkuntza batez baliatzen dira komunikatzeko. Jakina, euskaldunek arrakasta eta estatus jasoa izan dezakete beren lanbidean, baina
|
beste
hizkuntza bateko hiztun gisa. Lan munduan aurrera egin nahi duenak besteen hizkuntza menderatu eta erabili du.
|
|
|
Hizkuntzak ere, noski, desplazamendua bizi du: ia guztia dago
|
beste
hizkuntza batean adierazita, testuak, errotuluak, propaganda, triptikoak, kartelak, tiketak... Esan beharrik ere ez dago filmetako pertsonaiek gaztelaniaz hitz egiten dutela, eta gizarte eta bizi estilo amerikarra proposatzen dutela.
|
|
|
Izan ere, gizarteeremu bakoitzak bere osagaiak eta erlazioak antolatzean hizkuntza portaera bat eskatzen du. Horrela, euskararen erabilerako eremu bat, adibidez, lagunen arteko aisialdia,
|
beste
hizkuntza batek bereganatzen du.
|
|
|
Zergatik? Alboan ditugun dendariak eta kontsumitzaileak ez direlako gure harreman sarekoak, euskararen harreman sarekoak, produktuen izenak kanpotik eta
|
beste
hizkuntza batean datozelako, eta orobat azalpentestuak, propaganda, eskaintzak eta megafono bidezko mezuak ere.
|
|
|
" ...Euskara hizkuntza gutxitua eta zapaldua izanik honen erabilerak harrotasun bat ematen du askotan. Beronen erabilerak handitasuna ematen dudala iruditzen zait, erabiltzen ez dutenei kontrajarriaz, hauei handitasuna
|
beste
hizkuntza batek ematen baitie. Euskalduna izateak harrotasuna sortu behar digu eta ez kikildu hizkuntza zapaltzailearen aurrean".
|
|
|
Euskal Hezkuntza Sistemaren helburu nagusia, hizkuntza eremuan, komunikazio gaitasun ona lortzea da euskaraz nahiz gaztelaniaz. Horrekin batera, beste helburua ikasleak gutxienez atzerriko
|
beste
hizkuntza batean trebatzea da, betiere lehenbiziko hizkuntza errespetatuz, jatorrizko beste hizkuntza batzuk dituzten ikasleen kasuan. Konplexua da benetan gai horri eskola ikuspuntutik heltzea, eskolaren xedeak ez baitu izan behar euskararen eta gaztelaniaren artean dagoen desoreka parekatzea.
|
|
2010
|
|
|
PAMen esparruko hizkuntza nagusiak dira katalana, gaztelania eta ingelesa. Ikasleek, unibertsitatera sartzean, ingelesean B2 maila dutela egiaztatzen bada, beren ingeles maila hobetzera bultzatzen ditugu, edo gure Hizkuntza Zentroan irakasten den atzerriko
|
beste
hizkuntza bat ikastera: ingelesa, alemana, frantsesa, italiera, japoniera, txinera, arabiera, katalana eta gaztelania.
|
|
|
1) Euskarak, gutxiengoaren estatusa izan arren, irakaskuntza hizkuntza izatea lortu du, bai lehen hizkuntza bezala (1H), eta baita bigarren hizkuntza (2H) bezala ere. Gainera, euskara espainiera eta atzerriko
|
beste
hizkuntza bat batera erabiltzen direnez, euskal hezkuntzan zenbait prozesu interesgarri gauzatzen dira. Kontuan izan behar da hiru hizkuntza horiek bertako eta ondare den hizkuntza, bigarren hizkuntza (2H) eta atzerriko hizkuntza direla.
|
|
|
...tua edo gaizki ikusia izan zen guztia, begikotasunez begiratzen hasi zen. abertzaletasunak gidatutako euskal nortasunaren berpizkundea abian zen, euskararen aldeko mugimendua barne, eta abertzaletasunaz kanpoko sektore asko ere joera nagusi horretara bildu ziren. ikastolen mugimendua berreskuratu eta berreraikitzen hasi zen urte haietan, euskal iritzi publikoa euskara deskubritzen hasi zen. gurean
|
beste
hizkuntza bat egon bazegoela hasi zen ohartzen, diktadura frankistak ezarritako debekuari muzin eginez. pixkanaka, euskara modan jarri eta erdaldun askorentzat hizkuntza hori erakargarri bihurtu zen. Jende andana hasi zen euskara ikasten. euskal kanta berria ere bidea egiten hasi zen eta jendaurreko erakusleiho ezin hobea eskaini zion euskarari. euskara batuak lehen urratsak eman zituen eta, aldeko zaletasunak eta kontrako jarrerak agerraraziz, euskararen corpusa hizpide —eta auzi— bihurtu zen.
|
|
|
[Goizueta]... Txiki txikitatik euskaraz soilik hitzegin didate(...) Oso zaila egiten zait euskaraz dakien norbaitekin gazteleraz edo
|
beste
hizkuntzaren batean mintzatzea(...) Hobekien kontrolatzen dudan hizkuntza da euskara eta bera maitatzen erakutsi didate, bai etxean eta baita herrian ere. Euskara maitatze horretan, bizi naizen inguruneak eragin handia izan du, oro har, herrian bertan ere oso estimatua baita hizkuntza hau.
|
|
|
...gaur egun gazte diren guztiek ez dute bere egin hizkuntza hau. eguneroko gizarte bizitzan, euskarak, espainiako hizkuntza nazionalaren nagusitasuna du aurrez aurre, eta nazioarteko beste hizkuntza indartsuekin batera bizi beharra dauka teknologia berrien aro globalizatu berrian. errealitate honek zaildu egiten du bere biziraupena. euskaraz bizi nahi dugunok, ez badugu nahi bereizita edo isolatuta,
|
beste
hizkuntza bat erabiltzen duten hiztunekin elkarbizitza bat eraiki beharra dugu. euskaraz bizi nahi dugunok, bai gaztelania nahiz beste hizkuntzak ezagutuz bizi behar dugu. beste hizkuntzekin partekatuz, gure hizkuntzaren izaera. gure euskaldun izateko nahiak, ez du inor behartu behar; bakoitzak erabaki dezala zein hizkuntzatan bizi nahi duen. baina, jarrera berdina eskatzen diegu, hizkuntza nagus... Jarrera hau, guztiok mantendu ezkero, izaera ezberdinak errespetatzen dira eta ez da inor ukatzen. hizkuntza ezberdinen elkarbizitzak, batzuei eta besteei konpromesu, ardura edo betebehar batzuek sortzen dizkigu. euskal hiztun batek ere badu konpromesua erdararekiko, konpromesu berdina eskatzen zaio erdal hiztun bati euskararekiko ere. nere eskubideak bestearentzat betebeharra sortzen du eta alderantziz. batak bestearen hizkuntza ezagutu beharra sortzen digu honek, kasu horretan lortuko baita, bakoitzak bere borondatez erabakitako izan nahia errespetatzea. elebitasunaren ordez, elebakartasunaren aukera egiten duena da bere hizkuntza berdina hitz egiten duten hiztunez osatutako barrutia edo ingurunea sortu edo mantendu nahi duena. baina gure helburua elebitasuna da, hemengo bi hizkuntza ezberdinak partekatu nahi ditugu, bi hizkuntzak gu guztion hizkuntza izatea nahi dugu. eta azkenik, gaur egungo gizarte modernoan bizi nahi dugu euskaraz; ez dugu nahi antzinatasunean edo bizimodu tradizionalean egin gure bizitza. gure hizkuntzak gaurko gizarte modernoan bizi nahi badu, beste hizkuntzekin batera egingo du, beraien artean integratuz. horretarako garrantzitsua ikusten dugu, gure hizkuntza, euskara, informazio eta komunikazioetarako teknologia berrien eremuan ere hedatzea. baita ere, gure herrian presentzia duten bi hizkuntzez gain nazioarteko beste hizkuntza bat edo beste ere, ezagutu beharra dugu. elebitasuna ez ezik, eleaniztasuna lortu nahi dugu beraz, munduko kultura ezberdinekiko elkarrizketa eta elkar ulermenean lagungarri izanez.
|
|
|
Jatorrizko hizkuntza izanik, bere lurraldean bizirik irauteko aukerak auzitan dituen hizkuntza da gure euskara. nahiz eta errekonozimendu ofiziala eta babes politikoa ezagutzen duen —eaeko lurraldean— ez du ziurtaturik bere jarraipena; eskoletan hizkuntza hau ikasteko aukera ugariak eskaini dira azken urteetan, hala ere, gaur egun gazte diren guztiek ez dute bere egin hizkuntza hau. eguneroko gizarte bizitzan, euskarak, espainiako hizkuntza nazionalaren nagusitasuna du aurrez aurre, eta nazioarteko beste hizkuntza indartsuekin batera bizi beharra dauka teknologia berrien aro globalizatu berrian. errealitate honek zaildu egiten du bere biziraupena. euskaraz bizi nahi dugunok, ez badugu nahi bereizita edo isolatuta, beste hizkuntza bat erabiltzen duten hiztunekin elkarbizitza bat eraiki beharra dugu. euskaraz bizi nahi dugunok, bai gaztelania nahiz beste hizkuntzak ezagutuz bizi behar dugu. beste hizkuntzekin partekatuz, gure hizkuntzaren izaera. gure euskaldun izateko nahiak, ez du inor behartu behar; bakoitzak erabaki dezala zein hizkuntzatan bizi nahi duen. baina, jarrera berdina eskatzen diegu, hizkuntza nagusiko hiztunei, geurearekiko. ...nahi antzinatasunean edo bizimodu tradizionalean egin gure bizitza. gure hizkuntzak gaurko gizarte modernoan bizi nahi badu, beste hizkuntzekin batera egingo du, beraien artean integratuz. horretarako garrantzitsua ikusten dugu, gure hizkuntza, euskara, informazio eta komunikazioetarako teknologia berrien eremuan ere hedatzea. baita ere, gure herrian presentzia duten bi hizkuntzez gain nazioarteko
|
beste
hizkuntza bat edo beste ere, ezagutu beharra dugu. elebitasuna ez ezik, eleaniztasuna lortu nahi dugu beraz, munduko kultura ezberdinekiko elkarrizketa eta elkar ulermenean lagungarri izanez.
|
|
2011
|
|
|
Txepetxek ibilbide kulturala deitzen duen hau abiatzeko, beraz, hizkuntzarekiko motibazioa ezinbestekoa da. Hala ere, lehen hizkuntzarekiko motibazio naturala ez bada iristen nahikotasun mailara motibazioan hutsunea gertatuko da eta hau
|
beste
hizkuntza batek beteko du. Kasu horretan hizkuntza ordezkapenaz hitz egin genuke.
|
|
|
Beren hizkuntzak ez dira ordea, neurri bateko edo besteko diglosia horien eraginagatik, begien bistako etorkizunean arriskuan. Beren B horiek etxeko eta herriko, laneko eta bizimodu arrunteko adierazpide bakar edo nagusi diren artean, nahiz eta unibertsitatean, ikertegietan, enpresa transnazionaletan, pop kulturaren kontsumoan, turismoan, internet en eta beste hainbat esparrutan
|
beste
hizkuntzaren bat (maiz aski ingelesa) nagusitu, bistan da belaunez belauneko transmisioa bermaturik dutela eta, horrenbestez, garatzen ari diren diglosia modu hori hiztun elkartearen babesle dela, apurtzaile baino gehiago. hots, orain arteko datuen arabera diglosia modu hori aski gertatzen zaiela belaunez belaun bizirik jarraitzeko.
|
|
|
eta nagusikeria antiekologiko hori aintzat hartu nahi ez izateak utopiko, maximalista, diskurtso politikoen gidaritzapeko bihurtu (ko) gaitu. ez da, bada, jada hala? esaiozu, esaiozu anglofono elebakar horri beste hizkuntza funtzional bat (txinera, arabiera, gaztelania...) ikasi behar duela, nahitaez, hizkuntza ekologia zer den usaintzen hasteko. esaiozu, esaiozu hizkuntza handi hori ez ezik funtzionaltasun handirik eskainiko ez dion
|
beste
hizkuntza bat ere ikasi egin behar duela (euskara, ketxuera, norvegiera...), ikasi bai! benetan ulertu eta biziko badu hizkuntza ekologiaren sakoneko adiera. horretaz ere idatzi du Txepetxek, baina gogoeta horiek ez dirudi iristen direnik iparrameriketako jakintsuengana (Txepetx 1999:
|
|
|
zein da beste hizkuntzekiko loturaren oinarrizko kontzeptua? hizkuntza bat ez da galtzen hiztunek bat batean hitz egiteari uzten diotelako edo mututu egiten direlako, baizik eta hiztunek
|
beste
hizkuntza bat hitz egitea erabakitzen dutelako, hau da, hizkuntza ordezten dutelako. hizkuntza bat hiltzen denean, giza komunikazioa ez da bertan behera gelditzen; hizkuntza kodea ordezten da.
|
|
|
Beraz, hizkuntza ekologiari buruz teorizatzen dugunean, kontuan hartu behar dugu lehiaren kontzeptua; izan ere, hizkuntzen arteko lotura —erromantikoak izan nahi badugu ere— tirabiratsua eta gatazkatsua izan daiteke. hizkuntza batek
|
beste
hizkuntza baten eginkizuna bereganatzen duelako gertatzen da hori. hori dela eta, arazo bat sortuko da; pertsonok arrazoizkotasunez, senidetasunez eta elkartasunez konpondu dugun arazo bat, hain zuzen. eta hori teorizatu egin dezakegu; izan ere, hizkuntzen galeraren eragileetako bat hizkuntza handien jarduna da; hau da, gizadia menderatu duten hizkuntza talde handien jarduna.... Beste hizkuntza batzuk jan dituztelako dira hizkuntzak handiak; hau da, jatorrizko eremutik atera eta beste hizkuntzei zegozkien eremuak eta eginkizunak bereganatu dituzte. horregatik, espezieen arteko lehia, eta, beraz, hizkuntzen arteko lehia, hartu behar dugu abiaHizkuntza bat salbatzeko, ez da hizkuntza bera salbatu behar, baizik eta haren habitata; hau da, haren garapen eremua, existentziaren testuingurua.
|
|
|
jaialdiak, erakusketak, zinema eta bestelako kultur produkzio elebi/ eleanitzak, azpitituluak bertsio orijinaletan, liburu azoka eleanitzak,... Bertako gutxituari inolako aukerarik eta lehentasunik ukatu gabe,
|
beste
hizkuntza bat, batez ere gutxitua bada, agerraraztea kultura eta hizkuntza aniztasunaren aldeko ekimena izango da, eta beraz lehentasuna izan behar duena. ekimen kulturalak ez ezik hizkuntza eskubideen alorrean ere eginkizun ugari agertzen dira eremu honetan, aniztasunaren bidetik bideragarri eta aberasgarri direnak. Ikusi adibidez, Aierdi & uranga (ed.) (2008) liburuan euskara, immigrazioa eta hizkuntza eskubideen inguruan biltzen diren gogoetak; material interesgarria da auzi honetan aurrera egiteko. europako kontseiluak eman zuen aurrera pauso garrantzitsuetarikoa erregio edo gutxiengoen hizkuntzen europako karta (1992) izan zen hizkuntza eskubideen alorrean, eta hainbat estatutan, formalki bederen, hartu diren erabakiak baikortasunez onartu behar dira. erakunde berberak, eta irakaskuntzari begira bestalde, 2001 urtean abian jarri zuen hizkuntzen Ikaskuntza, Irakaskuntza eta ebaluaziorako europako erreferentzi Markoa. haren babesean sortutako portfolio proiektua ere, besteak beste, baliabide emankorra izan daiteke eleaniztasunaren profil ezberdinak irudikatu, balioztatu eta agerian jartze aldera.
|
|
2012
|
|
|
Joko zelai horretan ez da neutroa zein hizkuntzatan jardun. Edozer egiten dugula, hizkuntza bat (zuk) ari gara aupatzen eta, orobat,
|
beste
hizkuntza bat (zuk) albora uzten. Horrenbestez, eleaniztasuna lagun dugula, oso garrantzitsua da ohartzea gaztelaniak, frantsesak eta ingelesak badutela munduan zehar nork indarra eman; euskarak, ordea, inon izatekotan, hementxe bakarrik dauka sortzeko eta birsortzeko aukera.
|
|
|
Garrantzitsua da hedabide horiek norbere hizkuntzan izatea? ...dorioz, Gu aren ideia komunitate horren baitan sendotzeko. eta komunitaterik gabe, ez dago hizkuntzarik. eta komunitatea ahula bada, edo elkarren arteko harremanak eskasak edo soilik norabide bakarrekoak baldin badira, edo bakarrik maila batekoak, orduan hizkuntzak galtzen ditu berez dagozkion esparruak. eta harremanak indartsuak izanda ere, hizkuntz ordezkapena gertatu bada, hau da, harreman hori
|
beste
hizkuntza batean egiten bada, komunitatea jada ez da lehen zena: beste komunitate batez hitz egiten ari gara. hedabideek lagundu dezakete hizkuntz ordezkapen hori gerta ez dadin, hariak luzatzen dituztelako hiztunen artean, eta hari horiek ugariagoak eta sendoagoak bihurtzen dituztelako. hedabideak, halaber, funtsezkoak dira hizkuntza arautzeko, trinkotzeko eta sendotzeko.
|
|
|
Talde bera (kide berdinez osatua) hizkuntza berean behin baino gehiagotan behatzen bada, elkarrizketa bakartzat hartu eta hala jasoko da fitxetan. Talde bera
|
beste
hizkuntza bat erabiltzen behatzen bada, bigarren elkarrizketa bat bezala jasoko da. Eta hizkuntza berean aritu arren, lehen behatutako taldean aldaketaren bat izan bada (kideren bat falta edo kideren bat gehitu bazaio), beste elkarrizketa bat balitz bezala erregistratuko da.
|
|
|
Horrek esan nahi du elkarrizketa talde bera hizkuntza berean behin baino gehiagotan behatuz gero, elkarrizketa bakartzat jaso eta erregistratuko dela. Talde baten elkarrizketa behatu eta erregistratu ostean, talde bera
|
beste
hizkuntza batean hitz egitera pasatzen bada, beste elkarrizketa bat jasoko da behaketa fitxetan. Berdin egingo da, lehengo taldetik kideren bat joan bada edo lehengo taldeari kide berriren bat gehitu bazaio:
|
|
|
Horretaz gain, jakina da haur eta gazte askorentzat eskola dela euskara erabiltzen duten eremu bakarra, eta askotan bertan ikasitako hizkuntza kalean erabiltzeko formalegia edo ez oso erabilgarria suerta daiteke. Ondorioz, era informalean (kalean, lagunekin, jolasean...) erabiliko duten hizkuntza euskara baino gehiago menperatzen duten
|
beste
hizkuntza bat izango da.
|
|
|
Lekuan lekuko kultura ezberdintasunetara eta hizkuntzara hurbiltzeko asmoz, gero eta ohikoagoa da publizitatean lekuan lekuko hizkuntza eta atzerriko
|
beste
hizkuntzaren bat uztartzea. Psikolinguistikaren eremuko ekarpenak laburbiltzerakoan aipatu dugun kode aldaketarekin zerikusi zuzena du horrek noski.
|
|
|
— Etxean
|
beste
hizkuntzaren bat darabiltenena oraindik ia hutsa da: %0, 39 (2006an).
|
|
|
Bera ez bezalako jendearekin bizi behar izaten du handik aurrera: askotan,
|
beste
hizkuntza batean egiten duen (eta hartan egitera behartzen duen) jendearekin. Eten eta urratu egiten dira, hainbatetan, ordura arteko bere ohiturak:
|
|
|
Gizartean aurrera egingo bada, euskara ez diren beste hizkuntza horiekiko kontaktua eta harremana inoiz baino beharrezkoagoa egiten da. Hainbat harreman saretan ezinbestekoa gertatzen da euskara ez den
|
beste
hizkuntza batean jardun beharra eta, apurka apurka, horiek egiten dira nagusi. Ez bakarrik harreman sare horretan, baizik eta gizartean oro har duen indarra kontuan izanik, oharkabean, beste harreman sareetara hedatzen joaten da.
|
|
2013
|
|
|
social sanction, social reward...? Txostenean bezala, askotan gertatzen gara ingelesez, edo
|
beste
hizkuntza batean, teknizismo berrien aurrean: hauekin zeregin jakiteko, zein izango litzateke bide egokiena edo erabilgarriena guretzako, euskaraz nola erabili jakiteko?; uste dut, oraingoan ere baditugula jadanik bide egokiak (Euskaltzaindia, Elhuyar, UPV/EHU...):
|
|
|
Kontzepzio honetan, erabilera eremu bakoitzak hizkuntza barietate jakin bat erabiltzea dakar: dela erregistro bat dela
|
beste
hizkuntza bat komunitate eleaniztunetan. Barietate hori barietate ez markatu edo a priori eremuarekin bat datorren barietate bihurtzen da.
|
|
|
Adibide horiek, ikuspegi ideologiko desberdinetatik abiatuta, hainbat kategoriatan sailkatu izan dira: batzuetan hizkuntza baten barietatetzat hartu dira; beste batzuetan,
|
beste
hizkuntza baten barietatetzat; eta besteetan, hizkuntza independentetzat (Lamuela 1994, Cas tellanos 2000, Fishman 2006; Mufwene 2001, 2008). Argi eta garbi, sistemaren definizioa eta hizketakide jakinekin edo egoera jakinetan hura erabiltzeko aukera, haren bilakaera, baita hura desagertzea edo berreskuratzea ere, hein handi batean, hizkuntzaren ideologia, irudikapenedo jarrera osagaiaren menpe daude.
|
|
2014
|
|
|
Gurasoekin erabiltzen duten hizkuntzaren inguruan aniztasuna dago. Ikasle hauen gelan badira gurasoak euskara ez den
|
beste
hizkuntza bat erabiltzen dutenak, gutxi gorabehera %18, 75 Hori horrela izanda, guraso eta ikastetxearen arteko batzarrak ere hizkuntza horretan egiten dira% berdinean. Nahiz eta zenbait gurasoren hizkuntza euskararen bestelakoa izan, umeak euskaraz bizi dira, jatorri etorkina eta euskara ikastetxeko hizkuntzarekin lotzen duen hiztunen kasuak kenduta.
|
|
|
Irakurketari dagokionez, aniztasuna ikusten da ikasleen erantzunetan. Ikasleen %68, 75ek euskaraz irakurtzen du; %6, 25ek, euskaraz eta euskara ez den
|
beste
hizkuntza batean; eta euskara ez den beste hizkuntza batean, %25ek. Filmei dagokienez, ikasleen %100ak dio euskara ez den beste hizkuntza baten ikusten dituztela.
|
|
|
Irakurketari dagokionez, aniztasuna ikusten da ikasleen erantzunetan. Ikasleen %68, 75ek euskaraz irakurtzen du; %6, 25ek, euskaraz eta euskara ez den beste hizkuntza batean; eta euskara ez den
|
beste
hizkuntza batean, %25ek. Filmei dagokienez, ikasleen %100ak dio euskara ez den beste hizkuntza baten ikusten dituztela.
|
|
|
Ikasleen %68, 75ek euskaraz irakurtzen du; %6, 25ek, euskaraz eta euskara ez den beste hizkuntza batean; eta euskara ez den beste hizkuntza batean, %25ek. Filmei dagokienez, ikasleen %100ak dio euskara ez den
|
beste
hizkuntza baten ikusten dituztela.
|
|
|
Gurasoekin mintzatzeko hizkuntzaren inguruan, %90, 9k euskaraz hitz egiten du; %4, 54k, erdizka edota gurasoetako batek euskaraz daki; eta %4, 54, euskara ez den
|
beste
hizkuntza batean.
|
|
|
Aisialdian irakurketari dagokionez, aniztasuna dagoela erakusten dute datuek. Euskaraz %59k irakurtzen du; euskara eta euskara ez den
|
beste
hizkuntza batean, %31, 81ek; eta euskara ez den beste hizkuntza baten, %4, 54k. Nahaste baten ondorio izan daiteke, baina% 4,54k ez dio galderari erantzun.
|
|
|
Aisialdian irakurketari dagokionez, aniztasuna dagoela erakusten dute datuek. Euskaraz %59k irakurtzen du; euskara eta euskara ez den beste hizkuntza batean, %31, 81ek; eta euskara ez den
|
beste
hizkuntza baten, %4, 54k. Nahaste baten ondorio izan daiteke, baina% 4,54k ez dio galderari erantzun.
|
|
|
Filmak gehienek euskara ez den
|
beste
hizkuntza batean ikusten dituzte, zehazki esanda %95, 45ek; eta %4, 54k, euskaraz eta euskara ez den beste hizkuntza batean.
|
|
|
Filmak gehienek euskara ez den beste hizkuntza batean ikusten dituzte, zehazki esanda %95, 45ek; eta %4, 54k, euskaraz eta euskara ez den
|
beste
hizkuntza batean.
|
|
|
Bukatzeko, ikastetxe honetan, ez dago etorkin askorik, baina DBH 3.mailako gela honetan dagoenak euskara ikasteko borondatea du. Familia eta ikastetxearen arteko batzarrak, ikasleak berak erantzun duenaren arabera, euskalkian eta euskara ez den
|
beste
hizkuntza batean izaten dira. Aisialdian, irakurketak euskaraz egiten ditu eta filmeak, euskara ez den beste hizkuntza batean ikusten ditu.
|
|
|
Familia eta ikastetxearen arteko batzarrak, ikasleak berak erantzun duenaren arabera, euskalkian eta euskara ez den beste hizkuntza batean izaten dira. Aisialdian, irakurketak euskaraz egiten ditu eta filmeak, euskara ez den
|
beste
hizkuntza batean ikusten ditu. Oraindik ere euskaraz bizi ez den arren, horretan dabil.
|
|
|
Iruñeko A Ikastetxean ama hizkuntzaren erantzunak oso anitzak dira gela barruan eta %ak asko aldatzen dira. %9, 52k euskara du ama hizkuntzatzat; %33, 3k, euskara eta euskara ez den
|
beste
hizkuntza bat;
|
|
|
Galdera erantzunei dagokienez, euskara arloan %38k egiten du euskaraz; eta ikasleen artean, %4, 54 da, orokorrean, harreman komunikatibo guztia euskaraz egiten duena. Ikasle gehienek irakasleei euskaraz egiten diete, baina beraien artean euskara ez den
|
beste
hizkuntza batean aritzen dira.
|
|
|
Horrez gain, arlo formal eta ez formalen arteko bereizketa bat ikus daiteke %14, 28ren kasuan. Hau da, arlo formaletan euskaraz aritzen dira eta ez formaletan, aldiz, euskara ez den
|
beste
hizkuntza batean. Arlo formalak euskara edo natur zientziak dira eta arlo ez formalen artean soinketa behintzat bai.
|
|
|
Bestalde, gela kanpoko euskararen erabileraren kasuan, eskola bitarteetan edota jolas orduetan ikaskideen %80, 95 euskara ez den
|
beste
hizkuntza baten aritzen da; %9, 52, euskaraz; eta falta den %9, 52, euskaraz eta euskara ez den beste hizkuntza batean.
|
|
|
Bestalde, gela kanpoko euskararen erabileraren kasuan, eskola bitarteetan edota jolas orduetan ikaskideen %80, 95 euskara ez den beste hizkuntza baten aritzen da; %9, 52, euskaraz; eta falta den %9, 52, euskaraz eta euskara ez den
|
beste
hizkuntza batean.
|
|
|
Erabilerarekin jarraituz, gurasoekin ikasleek duten komunikazioa anitza da eta% desberdinak ikusten dira emaitzetan. Ikasleen %66, 6k euskara ez den
|
beste
hizkuntza batez hitz egiten du gurasoekin; %28, 57k, gurasoetako batekin behintzat badu euskaraz egiteko aukera; eta %4, 76k, euskara hutsean.
|
|
|
Aisialdiari dagokionez, irakurketa arloan, ikasleen %54, 54k euskaraz eta euskara ez den
|
beste
hizkuntza batean irakurtzen dituzte irakurgaiak; %14, 28k, euskara hutsean; eta %28, 57k, euskara ez den beste hizkuntza batean. Pelikulei dagokienez, %ak bestelakoak dira irakurketarekin konparatuta.
|
|
|
Aisialdiari dagokionez, irakurketa arloan, ikasleen %54, 54k euskaraz eta euskara ez den beste hizkuntza batean irakurtzen dituzte irakurgaiak; %14, 28k, euskara hutsean; eta %28, 57k, euskara ez den
|
beste
hizkuntza batean. Pelikulei dagokienez, %ak bestelakoak dira irakurketarekin konparatuta.
|
|
|
Pelikulei dagokienez, %ak bestelakoak dira irakurketarekin konparatuta. Ikasleen %90, 47k euskara ez den
|
beste
hizkuntza batean ikusten dituzte pelikulak; eta% 9,52k, euskara eta euskara ez den beste hizkuntza batean.
|
|
|
Pelikulei dagokienez, %ak bestelakoak dira irakurketarekin konparatuta. Ikasleen %90, 47k euskara ez den beste hizkuntza batean ikusten dituzte pelikulak; eta% 9,52k, euskara eta euskara ez den
|
beste
hizkuntza batean.
|
|
|
Eskola bitarteetan eta jolas orduetan, ikasleen %95, 23k euskara ez den
|
beste
hizkuntza bat erabiltzen du; eta% 4,76k, euskara eta euskara ez den beste hizkuntza bat.
|
|
|
Eskola bitarteetan eta jolas orduetan, ikasleen %95, 23k euskara ez den beste hizkuntza bat erabiltzen du; eta% 4,76k, euskara eta euskara ez den
|
beste
hizkuntza bat.
|
|
|
Horrez gain, ikasleek gurasoekin dituzten hizkuntza erabilerek beste ikastetxeetan gertatzen ez den errealitate bat erakutsi dute oraingoan. Ikasleen %14, 28k euskara hutsa erabiltzen du gurasoekin; %47, 6k, euskara ez den
|
beste
hizkuntza bat; %23, 8k, gurasoetako batek behintzat euskaraz badaki; eta %14, 28k, gurasoek euskara eta euskara ez den beste hizkuntza bat dakite.
|
|
|
Horrez gain, ikasleek gurasoekin dituzten hizkuntza erabilerek beste ikastetxeetan gertatzen ez den errealitate bat erakutsi dute oraingoan. Ikasleen %14, 28k euskara hutsa erabiltzen du gurasoekin; %47, 6k, euskara ez den beste hizkuntza bat; %23, 8k, gurasoetako batek behintzat euskaraz badaki; eta %14, 28k, gurasoek euskara eta euskara ez den
|
beste
hizkuntza bat dakite.
|
|
|
Aisialdian, irakurketari dagokionez, %14, 28k euskaraz irakurtzen du; %19, 4k, euskara ez den
|
beste
hizkuntza batean; eta %66, 6k, euskara eta euskara ez den beste hizkuntza batean. Ikasleetatik %14, 28k onartu du euskaraz ikastetxeko zeregin bezala bidaltzen dietelako irakurtzen duela, bestela, beraien hautuz, euskara ez den beste hizkuntza bat aukeratuko luketela.
|
|
|
Aisialdian, irakurketari dagokionez, %14, 28k euskaraz irakurtzen du; %19, 4k, euskara ez den beste hizkuntza batean; eta %66, 6k, euskara eta euskara ez den
|
beste
hizkuntza batean. Ikasleetatik %14, 28k onartu du euskaraz ikastetxeko zeregin bezala bidaltzen dietelako irakurtzen duela, bestela, beraien hautuz, euskara ez den beste hizkuntza bat aukeratuko luketela.
|
|
|
Aisialdian, irakurketari dagokionez, %14, 28k euskaraz irakurtzen du; %19, 4k, euskara ez den beste hizkuntza batean; eta %66, 6k, euskara eta euskara ez den beste hizkuntza batean. Ikasleetatik %14, 28k onartu du euskaraz ikastetxeko zeregin bezala bidaltzen dietelako irakurtzen duela, bestela, beraien hautuz, euskara ez den
|
beste
hizkuntza bat aukeratuko luketela.
|
|
|
Filmen inguruan beste ikastetxeetan ikusten ez dugun argazki bat agertzen zaigu. Ikasleen %4, 76k euskaraz ikusten ditu filmak; %52, 38k, euskara ez den
|
beste
hizkuntza batean; eta %42, 85ek, euskara eta euskara ez den beste hizkuntza batean.
|
|
|
Filmen inguruan beste ikastetxeetan ikusten ez dugun argazki bat agertzen zaigu. Ikasleen %4, 76k euskaraz ikusten ditu filmak; %52, 38k, euskara ez den beste hizkuntza batean; eta %42, 85ek, euskara eta euskara ez den
|
beste
hizkuntza batean.
|
|
|
Iruñean, euskararen erabilera asko aldatzen da irakasle eta ikaskideen artean. Irakasleei ikasle gehienek euskaraz egiten die eta ikaskideen artean, eskola orduetan ere, euskara ez den
|
beste
hizkuntza baten aritzen dira. Iruñeko ikastetxeetan behintzat gertaera hori sistematikoa da eskolek irauten duten orduetan.
|
|
|
Arlo formaletan, (euskara, gizarte eta natura) ikasleek irakasle eta ikaskideei euskaraz egiten diete. Arlo ez formala denean, ordea, ikasleek irakasleari euskaraz egiten diote, baina beraien artean euskara ez den
|
beste
hizkuntza bat hitz egiten dute. Euskaraz bizi atalean ikusiko dena aurreratuz, badirudi ikasleen% batek euskara eta euskararen erabilera ikastetxeko hizkuntzarekin identifikatzen duela.
|
|
|
Iruñean, aldiz, egoera bestelakoa da eta aniztasuna ere handiagoa da, nahiz eta, %ak txikiagoak izan. Iruñean gurasoak euskara ez den
|
beste
hizkuntza batean mintzatzen dira nagusiki beraien seme alabekin. Hipotesien arabera, gaztelania izango da gehien erabiltzen duten hizkuntza, beste jatorri desberdineko etorkinak ez direlako egon galdetegia pasatu den ikastetxeetako geletan.
|
|
|
Orokorrean, Ondarroan euskara da gurasoekin hitz egin eta jasotzen duten hizkuntza% oso handi batean. Iruñean desberdintasun batzuk dauden arren, erdi eta erdikoa dela esango genuke, hau da, euskara eta euskara ez den
|
beste
hizkuntza bat proportzio antzerakoan erabili eta zabaltzen diete seme alabei.
|
|
|
Erantzun hauen inguruan Ondarroa eta Iruñearen artean alde oso nabarmenak ikusten dira. Ondarroan eskola bitartean eta jolas orduetan euskara erabiltzen da %100ean; Iruñean, aldiz, %100 ez bada ere, oso altua da euskara ez den
|
beste
hizkuntza batek duen presentzia.
|
|
|
Ondarroan euskalkia erabiltzen dute eta egoera ez formal bat denez, naturalki ateratzen zaie. Iruñean, eta lortu diren datuak ikusita, euskara hutsa %9, 52k ibiltzen du; eta %24, 28k, euskara eta euskara ez den
|
beste
hizkuntza bat. Falta den gainontzeko %a euskara ez den beste hizkuntza batean mintzatzen da aisialdi orduetan.
|
|
|
Iruñean, eta lortu diren datuak ikusita, euskara hutsa %9, 52k ibiltzen du; eta %24, 28k, euskara eta euskara ez den beste hizkuntza bat. Falta den gainontzeko %a euskara ez den
|
beste
hizkuntza batean mintzatzen da aisialdi orduetan.
|
|
|
Iruñean, ostera, euskara hutsean irakurtzen dutenen %ko altuena 14,28koa da. Egia da euskara eta euskara ez den
|
beste
hizkuntza baten irakurtzen dutenen %a ikastetxe mota eta lurralde bietan oso altuak direla, altuena %66, 6koa. Hala ere, Iruñean, oraindik ere, euskara ez den beste hizkuntza batean irakurtzen dutenen %ak handia izaten jarraitzen du.
|
|
|
Egia da euskara eta euskara ez den beste hizkuntza baten irakurtzen dutenen %a ikastetxe mota eta lurralde bietan oso altuak direla, altuena %66, 6koa. Hala ere, Iruñean, oraindik ere, euskara ez den
|
beste
hizkuntza batean irakurtzen dutenen %ak handia izaten jarraitzen du.
|
|
|
Honen gainean zehaztasunen bat eginez, lekuko batek esan du ikastetxetik euskaraz irakurtzeko ez balie esango, beraien hautua euskara ez den
|
beste
hizkuntza bat izango litzatekeela.
|
|
|
Pelikulei dagokienez, erantzunak homogeneoagoak dira eta ikasle gehienek erantzun antzekoak eman dituzte. Salbuespena ikasle talde batengan egon da, hau da, nahiz eta ikusten dituzten pelikulen kopuru% handiena euskara ez den
|
beste
hizkuntza batean izan, euskara eta euskara ez den pelikulen %ra asko hurbiltzen da, ia ia parera. Euskara ez den beste hizkuntza bateko pelikulak %52, 36k ikusten badituzte ere, euskara eta euskara ez den beste hizkuntza batean ikusten dituztenak %42, 85 dira.
|
|
|
Salbuespena ikasle talde batengan egon da, hau da, nahiz eta ikusten dituzten pelikulen kopuru% handiena euskara ez den beste hizkuntza batean izan, euskara eta euskara ez den pelikulen %ra asko hurbiltzen da, ia ia parera. Euskara ez den
|
beste
hizkuntza bateko pelikulak %52, 36k ikusten badituzte ere, euskara eta euskara ez den beste hizkuntza batean ikusten dituztenak %42, 85 dira.
|
|
|
Salbuespena ikasle talde batengan egon da, hau da, nahiz eta ikusten dituzten pelikulen kopuru% handiena euskara ez den beste hizkuntza batean izan, euskara eta euskara ez den pelikulen %ra asko hurbiltzen da, ia ia parera. Euskara ez den beste hizkuntza bateko pelikulak %52, 36k ikusten badituzte ere, euskara eta euskara ez den
|
beste
hizkuntza batean ikusten dituztenak %42, 85 dira.
|
|
|
Iruñeko B Ikastetxean ikasleen %19, 4k euskara du ama hizkuntza; %47, 6k, gaztelania; eta %33, 3k, euskara eta euskara ez den
|
beste
hizkuntza bat. Erosotasunaz galdetu zitzaienean, ikasleen %9, 52k euskara esan zuen; %19, 4k, euskara ez zen beste hizkuntza bat; eta %71, 42k, euskara eta euskara ez zen beste hizkuntza bat.
|
|
|
Iruñeko B Ikastetxean ikasleen %19, 4k euskara du ama hizkuntza; %47, 6k, gaztelania; eta %33, 3k, euskara eta euskara ez den beste hizkuntza bat. Erosotasunaz galdetu zitzaienean, ikasleen %9, 52k euskara esan zuen; %19, 4k, euskara ez zen
|
beste
hizkuntza bat; eta %71, 42k, euskara eta euskara ez zen beste hizkuntza bat.
|
|
|
Iruñeko B Ikastetxean ikasleen %19, 4k euskara du ama hizkuntza; %47, 6k, gaztelania; eta %33, 3k, euskara eta euskara ez den beste hizkuntza bat. Erosotasunaz galdetu zitzaienean, ikasleen %9, 52k euskara esan zuen; %19, 4k, euskara ez zen beste hizkuntza bat; eta %71, 42k, euskara eta euskara ez zen
|
beste
hizkuntza bat.
|
|
|
Galdera erantzunetan, ikasleen% handi batek esan du irakasleari euskaraz eta ikaskideekin euskara ez den
|
beste
hizkuntza baten aritzen direla. %28, 57arengan ikusi da desberdintasun apur bat.
|
|
|
%28, 57arengan ikusi da desberdintasun apur bat. Horiek irakaslearekin euskaraz mintzatzen dira, baina beraien artean euskara eta euskara ez den
|
beste
hizkuntza bat erabiltzen dute. Gainontzekoek ez dute ohar hau egin, hau da,% 71,43k.
|
|
|
Aitzitik, beste ikastetxeetan baino nabarmenago, arlo formal eta ezformalen markaketa agertzen da. Arlo formalak diren kasuetan, ikasleek euskaraz hitz egiten dute bai irakasle eta ikaskideekin, baina arlo ezformaletan euskara ez den
|
beste
hizkuntza batean aritzen dira. Ez formaletan, ikasleek esan dutenaren arabera, irakasleari ere euskara ez den beste hizkuntza baten hitz egiten dioten kasuak ere badira.
|
|
|
Arlo formalak diren kasuetan, ikasleek euskaraz hitz egiten dute bai irakasle eta ikaskideekin, baina arlo ezformaletan euskara ez den beste hizkuntza batean aritzen dira. Ez formaletan, ikasleek esan dutenaren arabera, irakasleari ere euskara ez den
|
beste
hizkuntza baten hitz egiten dioten kasuak ere badira.
|
|
|
Soinketa arloa da horietako bat. Irakaslearekin euskaraz eta ikaskideen artean euskara ez den
|
beste
hizkuntza batean aritzen dira. Badira irakasleari euskara ez den beste hizkuntza batean egiten dietela aitortzen dutenak ere.
|