|
2001
|
|
|
jendea, hezetasun sarkorra, izkinako argi gorrizta hori. Bat batean,
|
beste
denbora batean sartu naiz; pauso bakar batez iragan ditut mugak eta geografiak; hautsi, beren baitan bizi diren irudiak; eta ez naiz ohartzen (zalapartaka eta oihuka) bakarrik utzi nautela, aretozaina garrasika dudala, eta pantailatik irten den automobila gainera datorkidala.
|
|
|
Ez beldurtu. Aurrez harturiko neurriak parean jarri eta hasi, tipi tapa, bizi oihal horretan klarionaz marrak egiten, polito polito, marratxo  eta une aske bakoitzari behar beste leku, behar
|
beste
denbora emanez.
|
|
|
Azken mailari agur egiteaz bat, txoferrak sakatutako botoiari esker itxi zitzaizkidan bizkarrean, ordura arte babesean mantendu izan ninduten ateak. Apurka apurka hertsi ziren, etorkizunari, galtza bakeroekin gertatzen den antzera, behar den lekua egiteko behar
|
beste
denbora emanez.
|
|
|
Une bakoitzari zer dagokion jakitea ez da izaten erraza. Hala ere, badira argitasun izpi bat edo
|
beste
denbora oihal mugagabea bezain hilkorrak direnak. Hauxe da bat:
|
|
2002
|
|
|
|
beste
denbora handi handi baten baitan
|
|
2003
|
|
|
Dirudi, gure Jaungoicoa orain berroguei urte jarri zala Españiari begira,
|
beste
dembora batean Sodoma eta Gomorrari bezela: descendam et videbo (Genes.
|
|
2009
|
|
|
Biribilean loto jarreran esertzen zirelarik, Om ka hasten zen yoghi zaharra, arnasa luzatuz, arnasbeherak amaierarik ez balu bezala, eta doinu hark
|
beste
denbora batera sartzen zituen biribilean zeudenak, edo halako zerbait nabaritzen zuten beren baitan.
|
|
|
Hori, zerria oso osorik baldin badago. Zatiren bat falta bazaio, ordea, nirekin geratu duzue, morroi eta neskame, nik nahi
|
beste
denboran, eta, gainera, zerriari falta zaion zatia moztuko dizuet gorputzetik. Entzun?
|
|
|
Gizartean euskarazko irakaskuntzaren alde ernaldu den eskaerari erantzun behar izan zaio oso denbora laburrean, askotan, ordea, horrexegatik giza baliabide eta baliabide material gutxirekin. Herritarrek aitortua dute Euskadi osoko edozein tokitan euskarazko irakaskuntza jasotzeko eskubidea, eta, eskubide horren babesean, gizartean euskarazko irakaskuntzaren alde zorionez piztu eta zabaldu den eskaera gero eta handiagoari erantzun nahi eta behar izan zaio; askotan, ordea, behar adina baliabide osatzeko behar
|
beste
denborarik gabe. Horren guztiorren ondorioz, irakasle askok berealdiko ahalegin txalogarria egin behar izan dute oso denbora laburrean, baina zenbait irakasleri, batez ere adinean aurreratuen zeudenei, kontrako eztarrira joan zaie euskara, eta, normala denez, euskara gaitasun maila mugatua bereganatu ahal izan dute.
|
|
|
Arrapaladan, eguzki erlojuetako erranekin hasi natzaio,
|
beste
denbora apur batez nirekin lotuko nuelakoan emakumea:
|
|
2010
|
|
|
Hurrena, Pelaio Retegik Elamako burdinola utzi eta Alduntzingoa hartzean,
|
beste
denbora puska batean Josef de Fagoaga, ferron arrendador oiartzuarra etorriko zen Elamako burdinolara. Baina, aurrekoen gisara, zakurraren ipurditik meazketan asperturik, eta gastuak ezin kitaturik, hark ere Manuel Huizi meatzari zaharrari eskatu omen zion:
|
|
2011
|
|
|
gauza hutsalak, gogoeta sinpleak, eginkizun sinpleak, iganderoko bazkariak familiarekin, kapela berri baten erosketa, etxeko gorabeherak, berak hain gogoko zituen plater haiek. Zaharragoa izan balitz sikiera, ez arimaz gorputzez baizik, urte batzuk lehenago ezkondu izan bagina eta nik behar
|
beste
denbora izan banu hura hezteko, gozoago, bihozberago bihurtzeko (badakizunez, emakumeok iaioak gara horretan), ah! orduan ni betebeharra baino ahaltsuagoa, gerra baino ahaltsuagoa izango nintzen.
|
|
|
emakumea mila sokaz lotuta egoten da, banaka hartuta, bakoitza ile bat baino lodiagoa ez bada ere, denek batera hain sendo eusten diote ze ezin izaten baitu pauso bat ere eman bere eguneroko eginkizunen esparrutik kanpo. Nire umeak egon zitezkeen gela sorgindu hartan nahi
|
beste
denbora, ni ordea... O, zin egiten dut, berriro Marc ikustera nindoan eta, Marcekin batera, haren itzal maitagarrian, Monjeuko etxea eta lorategia, neure oroitzapen guztiak, neskamea hoska ari zitzaidala entzun nuenean:
|
|
|
Eta bikien eta nire arteko hitzarmen tazitu bati jarraiki, nik iraganeko giltza uzten nien. Egon zitezkeen nahi
|
beste
denbora gela hartan; ez nien ezer ere galdetzen. Hainbat hilabetetan ez nien gai hura aipatu ere egin, baina halako batean, Georgesek eta biok eztabaida bat izan genuen gau batean, ohikoak baino ere eztabaida doilorragoa, inozoagoa, René oheratu ondoren, honela galdetu nion, aurpegia haren iletan ezkutatuz:
|
|
2012
|
|
|
aitarena. Oraindik ez dio nahiko lukeen
|
beste
denbora eskaini eginkizun horri, baina nahikoa izan du konturatzeko ingurutik ez duela laguntza handirik jasoko, eta korapiloa askatzen nondik has daitekeen ez ikusteak ezinegona sorrarazten dio. Argi haria ez dago zuzen zuzen:
|
|
2018
|
|
|
–Badugu behar
|
beste
denbora.
|
|
2021
|
|
|
Lurrin dendako ordutegiak ez zion beretzat nahi
|
beste
denbora uzten, are gutxiago neguko lozorro garaia iritsi zenetik. Denda ixtean, etxeko epelean babesturik egoteko gogoa besterik ez zuen izaten.
|
|
2022
|
|
|
...zenez hots egin, suminak aitari ahantzarazi egiten zion ni ez nintzela ama, amaren izenez hots egiten zidan eta hori baino gehiago, zeren haserraldian amari nire izenez hots egiten zion, esan behar da nire aita urduria dela, dislexia moduko bat du eta horren eraginez biraoka ekiteko garaian bata bestearen ordez jartzen gintuen ama eta biok, ahalegina egin zukeen, bata besteagandik bereizteko behar
|
beste
denbora hartu, bai, zeren bizi honetan familiako kideen etortze hurrenkera errespetazten jakin behar da, eskolatik irtendakoan etxerako bidea ez asmatzeko beldurrik ez izateko, otsotzar mehatxagarria amamatzat hartzeko beldurrik ez izateko, edo jendeaz ez fidatzeko ikararik ez izateko, per  tsonak hondoratu egiten dira haiek identifikatzeko gauza ez bazara, baina egia, amak izen bat du eta ez d...
|
|
|
...on, eskuoihala hartu eta lehenbailehen garbitzen presatuak, sinetsi egin behar nuen zeren negar egiten bainuen haien ohean bakarrik nengoelako, neure buruari neska behartsuen eta umezurtzen historiak kontatuz, zergatik ote nengoen burua belaunetan sarturik eta kulunkan atzera eta aurrera eta eskuinetik ezkerrera, nire hankazpia hatz muturrez joka zoroek denbora galdu alde egiten duten moduan, nahi
|
beste
denbora dutenean, ez dakitela bizitzen pentsa  tzeko nahi beste egun etorkizun dituztenean, eta harrezkero ez diot dar dar egiteari utzi elkar maite dutenen aurrean, banku publiko batean elkar maitatzeko komedia egin ohi dutenen aurrean, eta beti izango ditut neure belaunak, neure ukabilak eta neure oinak gainerakoen zorigaitzetik neure burua babestu ahal izateko, gainerakoen artean tarte handi...
|
|
2023
|
|
|
Guk ulertu edo egiten dugun denboraren arabera noski. Apika, bada
|
beste
denboraren bat, atzeman ezin dugun beste dimentsioren batean. Ekuazioak eta guzti egin dituzte beste dimentsio batzuei buruz, eta ez dakit zenbat soka ere deskribatu dituzte, unibertsoaren beste aldetik norbait goruan ariko balitz bezala.
|