2010
|
|
Gainera, jakintza pasiboa izan behar dute gainerako bi hizkuntzetan, hau da, horiek erraz ulertzeko gai izan behar dute. Ondorioz, guztiek izan behar dute nahi duten hizkuntza erabiltzeko aukera eta
|
beste
bi hizkuntzak ulertzeko gaitasuna. Hala eta guztiz ere, hori betetzen ez bada, edo ez pertsona guztiei dagokienez behintzat, irakasle edo ikasle batek hizkuntza batean izan dezakeen urritasuna —hau da, hiru hizkuntza horietako bat ez jakitea edo behar bezala ez jakitea— inola ere ez da hartuko unibertsitatearen urritasuntzat.
|
|
Ezin ahantzi KUTXAn neurri batean erabiltzen diren
|
beste
bi hizkuntza: frantsesa eta ingelesa.
|
2012
|
|
1 euSKaRaRen egOeRa eTa TeSTuinguRuaK y euskararen egoerak eta testuinguruak aintzat hartzea ezinbestekoa da egitasmo bat martxan jartzeko eta berau aztertzeko. euskararen egoera (hizkuntza kulturako osagai garrantzitsuenetako bat bezala) kultura gutxiagotu baten baitan ulertu behar da. Izan ere, euskal herrian dauden
|
beste
bi hizkuntza nagusien (frantsesa eta gaztelania) menpeko da, nahiz eta bertako/ berezko izan.
|
2017
|
|
Beraz, hiztun mota hauek euren burua ‘hiztun berritzat’ jotzen dute, baina
|
beste
bi hizkuntzetan agertu ez den profil batean aurrean gaude, beste bi hizkuntzen kasuan ez bezalako ezaugarriak dituzten hiztun berri batzuen aurrean, hain zuzen. Izan ere, H1 alde batera utzi eta egunerokotasunean (edo ia beti) soilik H2 erabiltzen duten hiztunak dira, eta honelako beste hiztunik ez da topatu aztertutako beste hizkuntzetako hiztunen artean.
|
|
Beraz, hiztun mota hauek euren burua ‘hiztun berritzat’ jotzen dute, baina beste bi hizkuntzetan agertu ez den profil batean aurrean gaude,
|
beste
bi hizkuntzen kasuan ez bezalako ezaugarriak dituzten hiztun berri batzuen aurrean, hain zuzen. Izan ere, H1 alde batera utzi eta egunerokotasunean (edo ia beti) soilik H2 erabiltzen duten hiztunak dira, eta honelako beste hiztunik ez da topatu aztertutako beste hizkuntzetako hiztunen artean.
|
|
Hirugarren ezberdintasuna litzateke garrantzitsuenetarikoa, galiziera ikasi duten hiztunen artean
|
beste
bi hizkuntza gutxituetan topatzen ez den profil garrantzitsu bat baitago: galiziera ikasi, eta euren ama hizkuntza baztertu dutenak, beti edo ia beti galiziera erabiliz.
|
|
Bestetik, zenbait ezberdintasun ere antzeman dira, ‘ez naiz hiztun zaharra’ profilean euskal hiztunak soilik baitaude. Gainera, ‘Ez hiztun berri, ez zahar, hiztuna besterik gabe’ profilean ez dugu galizieraren hiztuEuskara, galiziera eta irlanderaren hiztun berrien hizkuntza identitatea – Irati Lizeaga Elizalde nik, baina bigarren profilean (‘hiztun berria naiz’)
|
beste
bi hizkuntzetan topatu ez den hiztun tipologia bat dugu: lehen hizkuntza alde batera utzi, erabiltzeari utzi, eta beti edo ia beti galiziera erabiltzen duten hiztunak.
|
2021
|
|
Beraz, herritarren hizkuntz gaitasunak garatu nahi ditu EBk. Asmoa da lehen hizkuntzaz gain, gutxienez
|
beste
bi hizkuntza hitz egitea herritarrek (Europen Parliament, 2020).
|
|
Aurretik esan denez, EBko hizkuntz politikak bi printzipio eta helburu nagusi ditu: aniztasuna babestea eta herritarren komunikazio gaitasuna zabaltzea edo areagotzea (lehen hizkuntzaz gain,
|
beste
bi hizkuntza gutxienez). Lehen helburuari dagokionez, eskualdeko eta eremu urriko hizkuntz komunitate ia guztiek dituzte zailtasunak beren hizkuntzen biziraupena eta garapena bermatzeko.
|
|
Europako hizkuntz aniztasuna babestea eta herritarren hizkuntz gaitasunak aratzea. EBren asmoa da lehen hizkuntzaz gain, gutxienez
|
beste
bi hizkuntza hitz egitea herritarrek.
|
|
Europako hizkuntz aniztasuna babestea eta herritarren hizkuntz gaitasunak garatzea. EBren asmoa da lehen hizkuntzaz gain, gutxienez
|
beste
bi hizkuntza hitz egitea herritarrek. Gehiengoaren babesa du politika horrek EBn.
|
|
Beraz, banakoaren eleaniztasunak dimentsio estrategikoa du Europarentzat. EBren iritzian, funtsezkoa da herritarrek, gutxienez, lehen hizkuntza ez diren
|
beste
bi hizkuntza jakitea.
|
|
Europako herritarren erdiek baino gehixeagok diote bigarren hizkuntza batean hitz egin dezaketela. Lautik batek bakarrik hitz egin dezake lehen hizkuntza ez diren
|
beste
bi hizkuntzatan, eta hamarretik batek daki hiru hizkuntza baino gehiago. Jakina, ehuneko horiek nabarmen aldatzen dira estatu batetik bestera:
|
|
Erabilerari dagokionez, karatxaiera balkarera bezala, zaurgarri dago, eta umeek bakarrik ikasgai gisa ikasteko aukera dute. Abazera ere adigeraren eta kabardera txerkeseraren familia berekoa da, eta
|
beste
bi hizkuntzek baino hiztun gutxiago ditu, 37 mila inguru. Besteak bezala, eskoletan irakasten da, baina familiako transmisioa galtzen ari omen da, eta UNESCOren ustez, desagertzeko arrisku handiagoan dago abazera.
|