2000
|
|
«Helburu sinbolikoa du horrek, amak Euskal Herria ordezkatzen baitu eta alabak
|
berriz
, euskara»
|
|
Lehen orrian komunikazioaren ikuspegitik aztertzen du suetenaren amaiera. Editorialak
|
berriz
, komunikabide ezberdinen beharra aldarrikatzen du: hasi komun zein karriketako grafittietatik, eta laztanekin bukatuz.
|
|
Guk izenak
|
berriz
, gure izaitearen funtsa erakusten du. Taula gainera iragaiten ginen, baina herriarekin batera kantatzeko asmoz eta gogoz.
|
|
Gero, erran gabe doa, Pierpolek bazuen guk ez genuen beste filosofia diferente bat musika aldetik. Guk taldean kantuaren militanteak egon nahi genuen, hark
|
berriz
, kantuari beste maila bat eman nahi zion, kreazio artistiko bat. Eta egia erran, nik ez diot hark zuela edo guk genuela arrazoi.
|
|
Afarian zirenek erraten ziguten lastima zitekeela abesti horiek galtzea. Guk biltzea nahi dute
|
berriz
, kantu horiek ez galtzeko, oroitzapen bezala atxikitzeko, eta hori da egin dugun gauza bakarra. Baina lagunartean, eta afari giroan.
|
|
Alegia, eta arrazoi hauen artean nagusiki EAJ PNVren epelkeria irekitako prozesu politikoaren aurrean. Jakin bagenekien, ETAk beti pentsatu izan duela borroka armatuak Estatuaren aurkako estrategian zuela bere funtzio nagusia; orain
|
berriz
, deskubritu dugu zenbait abertzale epel «bide onera» ekartzeko ere agian serbi dezakeela. Hala uste dute behintzat su etena utzi dutenek.
|
|
Sagardogileak
|
berriz
, nahiko zuku edukitzea nahi du, lehor xamarra bada sagar kiloko litro gutxiago aterako baitu, ahal bada gazia, garratza izatea, urriaren erdialdetik abendua bitartean heltzea, azukrea, garraztasuna eta mingostasuna neurrian izatea... Baserritarren eta sagardogileen nahiak kontuan hartu behar dira, eta era berean, sagardotarako sagar onenak aukeratu behar dira eta ez da hain erraza dena ongi egitea.
|
|
Orain zer da
|
berriz
–Irakasleak kantuan.
|
|
Gainera ikasleak moxkortu egiten omen dira eta, inork ikusita ere! Ikasle irakasle harremanak aberasteko balio duelakoa
|
berriz
, nork dio. Pedagogiako liburuetan jartzen al du?
|
|
«Jorge Oteiza, la piedra acontecida» Carlos Aurtenetxeren liburuak artistaren 30 bat poesia biltzen ditu. Felix Marañak idatzitako «Jorge Oteiza, elogio del descontento» liburuak
|
berriz
, Oteizaren bizia, jokaerak, iharduerak eta planteamendu kulturalak biltzen ditu artikulu eta elkarrizketen bitartez. Azkenik, «Cansado y giratorio.
|
|
Mutilak astronauta, abenturazale edo `cow boy' izaten ahal ziren. Emakumezkook
|
berriz
, bi rol baino ez genituen aukeran: santa edo emagalduarena.
|
|
Horren alde bat bistakoa da: Aragoi osoan aragoera ikastaroak antolatu eta hiztun berriak sortzea, eta fablak dialektoak mintzo dituzten ibarretan
|
berriz
, galtzen ari diren hiztun zaharren hizketa moldeak gorde eta aztertzea. Izan ere, bizitza modernoan hizkuntza gutxiagotuen patua baitauka aragoerak berak ere:
|
|
Ezkerraldeko orrialdean agertzen den argazkian gaur egungo pilotalekua ageri da duela gutxira artekoa hobeto esan, obrak direla-eta jada ez baitago. Alboko argazkian
|
berriz
, 1914an inauguratu zen pilotalekua ikus dezakegu. Argi eta garbi azaltzen denez, aurreko pareta bera da
|
|
Sagardogintzarako sagardotegiko bi solairuak erabili ziren. Lehendabizikoan zakuak upelen ondoan jarri ziren eta bigarren solairuan
|
berriz
, sagarra garbitu, jo eta prentsatu egiten zen.
|
|
Urriaren 6an (asteartea), goizeko zortzietan beste 8 zaku sagar igo ziren, garbitu eta txikitzeko. Aurreko egunean beratzen utzi zen patsarekin
|
berriz
, dolarea bete eta eman beharreko hiru edo lau kolpeak eman zitzaizkion, kolpe bakoitzeko patsa atera eta sartuz. Behin hori egin ondoren, patsa lehorra hartu eta zakutan sartu zen eta bitartean garbituta zeuden sagarrak txikitu eta patsa arratsalderako beratzen utzi zen.
|
|
Hain zuzen, duela gutxi arte film bat euskaraz bikoiztua ikustea artiziala zen, usadio ezak eta bikoizketa kaskarrek eraginda. Orain
|
berriz
, ekinaren ekinez, bikoizlari profesionalek franko hobetu dute beren jarduna. Lausotuta geratu da garai bateko euskara sintetiko hura, euskaltzale amorratuenei ere katez aldatzeko gogo bizia pizten ziena.
|
|
Hautu bakoitza ikuspuntu baten adierazle bilakatzen dela. Beste askoren ustez
|
berriz
, horretan datza hain zuzen bere xarma, kontraesan eta erantzun gabeko galderez oratutako mundu honetan, zentzuzko ikuspuntua ematen dutelako.
|
|
Atzera begira, 1999ko balantzea egin zuten, zazpi eskualdeetan eskainitako jaialdiei erreparatuz. Aurrera begira
|
berriz
, erakusketa ibiltaria egingo dute aurten ere, baina bakarrik bizpahiru alditan muntatuko da. Horrez gain, trikitixa irakaskuntzara hurbildu nahi du Euskal Herriko Trikitixa Elkarteak.
|
|
Azentua eta intonazioari dagokion atalean
|
berriz
, eibarrerak dituen ezaugarri bereizgarriak azaleratzen ditu batez ere. Gaia lantzerako orduan, eibarreraren ezaugarriak adierazteko «Eibarko euskariaren 15 entonaziño arau» ematen ditu, eta honek, neurri batean, antzeko beste saiakera batzuekiko berezi egiten du lan hau.
|
|
Liburu txikian 14tik 18 urte bitarteko gazteen lanak biltzen dira. Handian
|
berriz
, 6 urtetik 13 urte bitartekoek eginikoak. Hala ere, XI. edizioan hainbat berrikuntza egingo dugu, lehiaketa indarberritzeko.
|
|
Nafarroan
|
berriz
, eta maila orokorrean aztertuta, justu, aurkako politika egin dela esan dezakegu, azalera txikiko guneak babestu ziren lehendabizi eta azken urte hauetan, azalera handiko natur parkeak bultzatu dira administraziotik. Zailtasun eta istilu ugari izan da gainera eremu hauek legez babesteko garaian, administrazioa eta bertako biztanleen artean.
|
|
Debeku honetatik at leudeke jarduera zientifiko eta dibulgatzaileak, nahiz eta hauek ere murriztuko dituzten. Erreserba naturaletan
|
berriz
, neurriak ez dira hain zorrotzak eta bertako ekosistemak izaera berezia duten arren, bertako natur baliabideak ustiatu daitezke neurri mugatzaile batzuen barruan. Lekune naturaletan berriz, giza jarduerak baimentzen dira eta gehienetan oso azalera txikiko inguruneak izaten dira.
|
|
Erreserba naturaletan berriz, neurriak ez dira hain zorrotzak eta bertako ekosistemak izaera berezia duten arren, bertako natur baliabideak ustiatu daitezke neurri mugatzaile batzuen barruan. Lekune naturaletan
|
berriz
, giza jarduerak baimentzen dira eta gehienetan oso azalera txikiko inguruneak izaten dira. Azkenik, Natur Parkeak, azalera handiko guneak izaten dira eta bertako ekosistema zabalak babestu nahi izaten dira, baina beti ere, natur baliabideen ustiaketa orekatua eta aisialdirako jarduerak baimenduz.
|
|
Agian kasurik deigarriena, Valderejokoa izango da. Natur Parke izendatu aurretik, inork ez zuen ezagutzen ingurune hau, orain
|
berriz
, jende ugari hurbiltzen da bertara. Turismo hau ongi bideratzea garrantzitsua da, naturaren kontserbazioa eta turismoa ongi uztartzeko
|
|
Gisa horretan, erantzun zuzena eman zutenak 350 lagun izan ziren. Irabazleak
|
berriz
, bi besterik ez. Sariak, alde batetik, irabazleak hautatu udal euskaltegian urte osorako matrikula doan.
|
|
Denis Rue jendarmeak, zaurituta suertatu zen Plouzeau eta zendu zen Guimmarra jendarmeak bidali zituen. Fiskalak
|
berriz
, ez ditu ez Plouzeau jendarmea ez kanpinlekuaren gerente Phillipe Coyola deitu. Prozedura ahozkoa da, eta beraz, froga eta lekuko guztiak ekartzea ezinbestekoa da.
|
|
Horretarako historian zehar gai honi buruz idatzi duten idazleen bilduma egin du, Juan Bautista de Erro y Azpirozetik, Sebastian Febrel eta Francisco Garcia Berlanga bitarte. Hitzaurrea
|
berriz
, Jose Luis Orella Deustuko Unibertsitateko katedradunak eta EHUko titularrak egin du.Aipatzen dituen berdintasunen artean izpiritu demokratikoa, erakundeak (hemengo eliz aurreetan inspiratu zirela dio), odola (O mota eta Rh faktorea), ile horia, jaiak eta kirolak (pilota, sokatira, aizkolariak, entzierroa, zezensuzkoa), paisajea, eta abar nabarmentzen ditu. Baina batez ere herri, mendi eta ibaien toponimo ugarietan oinarritzen da Ruiz Vega:
|
|
Egia da eskuara ikasi dudala eta honek menturaz Juan Jose Ibarretxe bezalako bat baino gehiago erroztatzen nauela herri honetan, baina nahiz ingelesa ere dakidan, Shakespeare-ren obrak gogoko ditudan eta tea izugarri gustatzen zaidan, ez naiz nazionalitate ingelesekoa. Gainerat
|
berriz
, basko izaiteak deus ez dakarkit; aitzitik, eskuararen jakiteak nire bizitza osoa du inarrosi. Onerako, prefosta.
|
|
Ondoren, txapeldunak honako hauek izan dira: Kepa Bizkar, Zigor Enbeita bitan segidan, Rikardo Glez. de Durana, Asier Iriondo, Rikardo
|
berriz
, eta azken hirutan Asier Otamendi.
|
|
" Garbi dago bi gauza zeharo ezberdinak garela. SERek Madriletik egiten du ia gehiena eta gure bereizgarria
|
berriz
, gertuko irratia eta freskoa izatea da". 7:00etatik 16:00ak arte lehenengoak dira Gipuzkoan.
|
|
Erakusketak 1997tik 1999ra bitarteko prentsaren laburpena eskaintzen du. Apirilaren 29an burutu zen Txotx 2000 Maiatzaren 2an
|
berriz
," Euskara komunikabideetan" lemapean hitzaldi bat antolatu zen, non Hegoaldeko nahiz Iparraldeko hainbat komunikabide bildu zen. Amaiera emateko, Besta Herrikoia antolatu da maiatzaren 7an.
|
|
1984 urtean publikatu zenuen" Notre Dameko oihartzunak". Hamarkada horretan oso liburu gutxi kaleratu zenuen; azken honetan
|
berriz
, idazle oparo bihurtu zara.
|
|
Esaterako, Cafes Aitonak gaztelaniaz bakarrik aipatzen du Donostian duen helbidea eta bere iraungitze data. Donostian eta Oiartzunen egiten den La Casa del Cafek
|
berriz
, helbideak eta euskaraz adierazten ditu. Iurretako Cafes Baque k euskara baliatzen du, baina soilik testu publizitarioa idazteko, non bere Kafe Eskolaren iragarpena egiten duen.
|
|
Ikuskizunei dagokienez, lehen gauean reggae gaua egingo da, bigarrenean musika gogorragoa izango da Todos tus muertos, Anestesia edo Mass Hysteria bezalako taldeekin. Igandean
|
berriz
, bertsolariak eta Niko Etxart izango dira jaialdian, besteak beste.
|
|
Jon Berrondok lortu zuen Eszenografia hoberenaren saria" La reina de belleza de Leenane" lanagatik. Markeliñe taldea
|
berriz
, Haur Antzerki sailean gailendu zen. Markeliñe iazko sarietarako ere izan zen izendatua, baina aurten lortu du saria" Kartoibiraka" izenburuko lanagatik.
|
|
Horren harira, tentsio nabarmena dago; Tele ez dira batere fidatzen" etsaiarena" den enpresa baten jarduerarekin," Gran Hermano" ko laburpenei dagokienez, gehienbat. Antza, Zeppelin sexu irudi gordinagoak erakustearen alde agertu da; Tele 5ek
|
berriz
, kutsu soziologikoa nahiago du, morboarena baino.
|
|
Uztailaren 25ean Enrike Morente musikari flamenkoa izango da oholtza gainean. Abuztuaren 5ean
|
berriz
, Goran Bregovic ek eskainiko du emanaldia.
|
|
ETB1en adibidez, kolore sendoak aukeratu dira, hau da, gorria eta beltza, irudi ausarta eta kementsua ikusle gazte eta hiritarrengana iritsiko delakoan," hori da gure ikusleria potentziala, 25 urtetik beherako gazte gehienak elebidunak baitira". ETB2k
|
berriz
, orain arteko goiburuari eutsiko dio, hots, telebista orokorra adin mota guztiei zuzendua. Honenbestez, logoa ere finagoa da, urdin eta berdea erabiliz.
|
|
Ez dirudi berehala ebazteko auzia euskalkia eta herrialdeen arteko mugak gainditzearena. Bizkaiko mugen barruan
|
berriz
, oso garrantzitsua izan da Bizkaia Irratiak orain arte jorratutako lana, etengabe kazetal hizkera izan baitu euskalki landu hori. Zalantza barik, formalizazioan egon daitezkeen proposamen eta eztabaiden gainetik, irrati horrek eta" Bizkaia" k eguneroko jardunean ezarritakoek berebiziko garrantzia izango dute bizkaiera mintzatu eta idatzirako orduan.
|
|
Ordutik urtero antolatu ditu jardunaldiak Mendebaldek, euskararen inguruan beharrean diharduten guztien artean sona lortu dute eta aurkakotasunezko paisaia horri elkarlanak hartu dio bidea. XX. mende goienean mendebaleko euskara aztertu zuten orain hiru urte egindako lehen jardunaldietan; 98an" Mendebaldeko euskeraren ekarria" izenburua ezarri zioten, eta iaz
|
berriz
, literatura izan zuten aztergai.
|
|
Bestalde, euskaraz bikoizten diren filmak erabat sinesgaitzak egiten zaizkit, denek hain antzeko eta lehor hitz eginda. Ez dakit bikoizlariak konturatu diren, baina ingelesez dauden filmetan, erromatarren filmetan, esaterako, protagonistek mintzamolde ezberdina izaten dute, gaiztoak beti du ingeles azentua," cockney" delakoa; onak
|
berriz
, estatubatuar doinua izaten du. Hartaz, zergatik ez dituzte euskalki ezberdinak erabiltzen?
|
|
Herrialde boteretsua baldin bada, emigrazioari esker izan da. Europan
|
berriz
, ezinezkoa da europar bihurtzea kanpotarra izanik; Madrilen luzaroan bizi den Mohamed beti izango da" mairua" eta Italian Malik beti izango da zambiarra," afrikarra" italieraz primeran eginda ere. Brasilen ere askoz errazagoa da" brasileiro" bilakatzea finlandiarra edo euskalduna baino.
|
|
Ekainaren 23, 24 eta 25ean Donizettiren" La Favorita" lana taularatuko da Gayarre Antzokian. Uztailaren 1ean
|
berriz
, Iruñeko Udalak eta hainbat musika taldek Takoneran dagoen monumenturaino desfilatuko dute. Egun berean, Jean Michel Bedaxagarrek sortutako" Ama" lana taularatuko da.
|
|
Bestalde, Adosekin haurrentzako lan bat egingo dugu arrazakeriaren gaiarekin hunkitzeko. Datorren urterako
|
berriz
, obra handi bati helduko diogu.
|
|
Ezin da ulertu nola Euskadiko Orkestrako musikarientzat hainbeste diru dagoen eta arte eszenikoentzat
|
berriz
, hain gutxi; aurrekontua barregarria da, egundoko desoreka dago. Baina ez pentsa, antzerki arlokoak ez gara ahaztuenak, dantzakoak gu baino okerrago daude-eta.
|
|
Gasteizen guztira 971 aparkaleku daude lur gainean, lur azpian
|
berriz
, 3.079 ibilgailuentzat dago lekua. Iaz 105.366 ibilgailu zeuden hirian, orain bi urte berriz, 97.886 Pertsonako 0,48 ibilgailu dago bertan eta 1,37 familia bakoitzeko.
|
|
Narrazio laburren atalean, Alberto Ladron, Iñaki Irisarri eta Ander Izagirre lehenengo hiru saridunen lanez gain, akzesitak jaso zituzten lanak ere bildu dira, Daniel Martirena eta Iñaki Berzalerenak hain zuzen. Olerkian
|
berriz
, Maria Castillo Suarez, Angel M. Erro, Nerea Balda eta Adriana Goikoetxearen idatziak argitaratu dira. Haurrentzako antzerki testuak Aitor Txarterinak eta Jose Ignazio Ansorenak eginak dira.
|
|
Haurrentzako antzerki testuak Aitor Txarterinak eta Jose Ignazio Ansorenak eginak dira. Eta bertso-paperak
|
berriz
, Xabier Silveirak, Julen Zelaietak, Asier Etxepetelekuk eta Jon Arregik sortuak dira
|
|
Ekoizle exekutiboa Pausokako Joxe Portela da eta ekoizpen zuzendaria Itziar Lauzirika. Zuzendariak
|
berriz
, Alberto Gerrikabeitia eta Dibulitooneko Angel Alonso. Azkenik, animazioa Ricardo Ramonen esku izango da.
|
|
batetik, garaian garaiko albiste nagusiak; bestetik, albiste laburrak orrialdeen beheko aldean; eta azkenik, Arrasate Pressek eginiko elkarrizketa garrantzitsuenen aipuak jaso dira. Azkeneko orrian
|
berriz
, aldizkarian lan egin duten kazetari eta publizisten argazkiak argitaratu dituzte, euren egungo egoeraren berri emanez.
|
|
Ekinaren ekinez sinesgarritasuna eman diete beren rolei, bakoitzak bere estiloa duela. Iñakik bikoizlariek aktore lanetan izan ohi duten zurruntasuna gainditu du, hasieran erregistro mugatua edukitzetik espresibitate handiagoa lortzera; Anabel
|
berriz
, Joseba Salegiren" Ione, igo zerura" filmeko protagonista izan da. Halaxe, bi aktore hauek jendartean duten tiradizoa baliatzeko asmoz," Festaburu" aurkezteko aukeratu dituzte.
|
|
Astelehenetik larunbatera, Joxe Felipe Auzmendik eta Txetxu Altolagirrek Euskal Herriko herri eta hirietako jaien berri ekarriko dute. Gauerdian
|
berriz
, astelehenetik ostiralera, musika zaleen txanda izango da," Oporrock" saioa aurkeztuko baitu Joseina Etxeberria Euskadi Gazteko esatariak. Azkenik, asteazkenetan," Euskal Herria lau haizetara" dokumental anbiziosoa helaraziko da, non Euskal Herriko itsas labar, ibar eta hiriguneak helikopterotik hartuta erakutsiko zaizkigun, airean dabiltzan arranoen antzera ikuspegi zeharo ezezagun eta liluragarria emanez
|
|
Zestoako Arroa Beheko auzoko trikitilariak Alegiako gaztetxean egin du diskoaren grabazioa, Arroa Beheko gazteek lagunduta. Diskoaren edizioa
|
berriz
, Auzo Elkarteak hartu du bere gain.
|
|
Nik beti esaten dut Castro dela Estatu Batuak eta Mexikoko muga: Santanderrera joaten dira eta" vascos" deitzen diete, eta hemen
|
berriz
" espainolak"... Iruditzen zait Euskal Herriko eta Espainiako bandido guztiak han dabiltzala.
|
|
Eskumaldean Endarako Urtegia utzi ostean, 24 km.an azkenean" zibilizazioa" agertzen hasten da, hots, Lesakako lehen baserriak. Etxe ederrak soberan dituen erdigunean
|
berriz
, 2,5 km. aurrerago sartzen gara. Plazan ezkerrera Iruñerantz, eta 2 km. geroago Berarantz, laster Nafarroa Garaiko ipar muturrean dagoen herri honen elizalde atseginera iritsiko gara, etxe ederrak Bera osoan zehar barreiatzen badira ere.
|
|
Asturiesen
|
berriz
, oso eremu zabala hartzen du aipatu lurralde arantzatsuak. Eo Navia ibaien haranak dira, hau da, Galiziaren mugakide den lurralde handia.
|
|
Luzaz galiziera dela esan izan da, eta BNG alderdi abertzaleak ere bertako taldea sortu du, etorkizunean Galiziarekin bat egiteko xedez. Beste gune asturiarzale batzuek
|
berriz
, hangoa mendebaldeko asturiera dela esan izan dute, eta galiziarrei inperialismo kulturala egotzi izan diote, gai hori dela-eta asturieraz diharduten kulturgileak baztertzeagatik: Galeuscako kide izan gura zuten idazle asturiarrei ezarritako betoa adibidez.
|
|
Hizkuntza mugimendu bizien eta ezagunena ere Asturiesen dago, han garatu dira talde eta mugimendu sendo eta historikoenak, baina Lleonen ere Zamora eta Lleon probintzia biak ulertuta izen horren pean hogeita bost mila hiztun egon litezke, estimazioen arabera, ez baitago ezelango datu ofizialik. Mirandako lurraldean
|
berriz
Miranda' l Douru udalerriko ia herri guztiak eta Vimiosoko kontzeju bi biltzen dituen 500 kilometro karratuko eremua, hamabost mila biztanle inguru daude, eta gehientsuenek mirandes hizkerari eutsi diote.
|
|
BIA eta Andecha Astur ezkertiarrak, PAS eskumarago eta URAS, PPtik aldendutako Sergio Marquesek sortua). 1984an sortutako Xunta pola Defensa de la Llingua Asturiana (Asturieraren Aldeko Batzarra) eta gainontzeko idazle, irakasle eta antzeko elkarteak
|
berriz
, geroz eta hedatuago daude Asturiesen, eta urtez urte urrats txiki baina erabakiorrak eman dituzte.
|
|
Zertarako? Iraganeko eskemara bueltatzeko
|
berriz
–Hau da, estatuarekin negoziatzeko?
|
|
Gaur egunean
|
berriz
, eta bereziki EAJ eta EA alderdiek, honako mezu eta jarrerak bultzatzen dituzte:
|
|
Pablo Sorozabalen" Maite" ere urte batzutan asko entzun da. Haur Abesbatzen Lehiaketan
|
berriz
, Jesus Egigurenenak izan dira gehien kantatu direnak.
|
|
Bere aurrean berriz ere ibairantz jotzen badugu, XVII. mendeko Aranburu jauregi ondotik igaro ostean (zelai eder baten alboan dagoen euskal barrokoko eraikinean sarrera nagusia, balkoia eta armarria nabarmentzen dira) Santa Maria elizara iritsiko gara. Gotiko garaikoa da() eta dorre barrokoa
|
berriz
, 1761ekoa da. Elizaren alboan Jesusen Bihotza plaza atsegina dugu, eta berau zeharkatuz apaiz-etxea.
|
|
Harritsu eta menditsuagoa Gipuzkoan, inguru osoa mendean hartzen duen Txindoki gailur zorrotz eta izugarria bertako errege absolutua da. Nafar zatia
|
berriz
, arbolatsu eta landaretsuagoa, imajina dezakegun errepiderik zoragarrienak zeharkatzen du. Alboetan milaka xehetasun eder erakusten ditu bideak.
|
|
Lau saridunetatik, hiru, emakumezkoak izan dira aurten: Euskarazko Literatur Sariaren irabazlea Lourdes Oñederra izan da" Eta emakumeak sugeari esan zion" liburuarengatik; Gaztelaniazkoa
|
berriz
, Paloma Diaz Masek jaso du" La tierra fertil" eleberriarengatik; eta Itzulpen Saria Irene Aldasorok eskuratu du James Joycen" Dublindarrak" liburuaren itzulpenagatik. Felipe Juaristi izan da saritutako gizonezko bakarra.
|
|
Stephen Churchill, 19 urteko mutila, lehen biktima izan zen 1995ean, baina jadanik" Behi Zoroen Gaitzak" 80 heriotza inguru ekarri ditu, ia guztiak Britainia Handian. Gaitza daukatenak eta gaixo ez daudela uste dutenak
|
berriz
, asko dira, eta hori da larriena. Askotan gertatzen den bezala, oraingoan ere iraganak etorkizuna baldintzatuko du.
|
|
Herriko auzuneak zeharkatzen dituen kale errepidea 10 kilometro ingurukoa da, bertakoen esanetan Ataun" Europako herririk luzeena" bihurtuz. San Martinen, elizaz gain, Iturriko plazaren inguruko eraikinak (XVI. XVII. mendekoak) aipa ditzakegu; Murkoondon
|
berriz
, Sara, Joxe Miel Barandiaranen etxea.
|
|
Bizkaia ez beste herrialde guztiek uda aurretik txapelketa jokatu behar dute eta horietatik irtengo dira Euskal Herriko Txapelketa nagusian kantatuko duten bertsolariak. Bizkaitarren artean
|
berriz
, etorkizunean erreferente izango da amaitu berri dena.
|
|
Ingurumena ederki zaindu du haran honek. Barreiatutako auzune horien artean erdigunea
|
berriz
, Ibarra dugu. Bertako baserri ederren artean (bailara osoan bezalakoak), San Bizente Goikoetxeakoaren omenezko monumentua eta San Martin parrokia nabarmentzen dira.
|
|
Garai batean, zonalde ez euskaldunean hezkuntza publikoa euskaraz jaso ahal izateko aukerari batzuek," indar metatze" prozesua bizkortzekotan edo, uko egiteko luxua izan zuten. Orain
|
berriz
, orduko luxu haiek garestiak ditugu. Erasoa larria eta erabatekoa da.
|
|
Izan ere, liburuak egunkari batean idatziriko hausnarketa laburren bilduma tankera baitu, egunkari bati dagokiona bezalakoa, eta liburuaren 1985eko edizioaren azalean bi data ageri dira, urtarrilak 17 eta uztailak 22, egunkariaren bi mugak zeintzuk diren zehaztuz. " Laberinto" aren sinboloak
|
berriz
, liburuak duen egitura justifikatzen du, beste hainbat iradokizun bideratzeaz gain. Hitzaurrea egiten dion Txema Larreak berak Ni ez naiz hemengoari buruzko aipamena argitaratu zuen Pamiela aldizkarian (1985, 9.zb.
|
|
Ironia nahiko dago pertsonaiak zein gaiak tratatzerakoan. Askotan gairik absurdoenak seriotasun handiz tratatzen ditut eta garrantzitsuenak
|
berriz
, ironiaz. Azken batean, bizitza ere horrelakoa da.
|
|
Hainbat frekuentziaren erreserba ere eginda gestio zuzenerako: RTVErentzat Estatu mailako lau programa deskonexiorik gabeeta bi deskonexioak egiteko aukerarekin; Autonomia Erkidegoetako zerbitzupublikoentzat
|
berriz
, hedapen autonomikoko hiru programa deskonexioak egitekoaukerarik gabe eta bi zonaldekako deskonexio aukerarekin. Besteak, berriz, zeharkakogestioan emango direla zehaztu da, horretarako dagokion Aginteak zabaldu beharrekodeialdietan eta horien eskuragarritasunaren arabera.
|
|
Psikoanalisian, transferentzia neurosiaren garbitzeaz hitz egiten den bitartean, analisiaren amaiera bezala hartuz, terapiak berak sorraraziriko patologia?, gestaltean
|
berriz
, egotismoaren desegitea, menpekotasunen arteko gehiegizkoindependentzia dela esango genuke, edo J. M, Robine ren hitzetan,, egologiatikekologiarako bilakaera?. 18
|
|
Taldearekiko
|
berriz
, taldeko emozioak erabiltzen dira; hala ere ez da horiekulertzeko ahaleginik egiten, beren adierazpenak eta sortzen uzteak dueneragin terapeutikoaz gain.
|
|
Behin Olabarri Handiko neska hartu zuten, gaztelura eroan eta han burdinazko ateaz itxita eduki. Haren nebak haraino joanzirenean, neskatoak salatu zien jentilek lo kuluxka egiten zutela eguerdian, eta orduanetortzeko
|
berriz
. Burdinazko palankak eskuan joan ziren mutilak, ateak apurtu, arrebaatera eta jentilak suntsitu:
|
|
Bistan da, bestalde, euskararekiko atxikimendu handia duten herrietan bizi direla.Aipatzekoa da, dena den, B taldeko hiztunak, nagusiki oso eremu urbanoan haziak zirela, erdararekin harreman estuagoan, oro har. A taldekoak
|
berriz
, nekazaritza giro osoeuskaldunean, eta itxuraz gaztelaniatik urrunago, gertueneko hizkuntz eremuetanbederen (lagunartea, herria, familia).
|
|
Pentsatzen dutarratsaldean lagunekin aterako naizela: noiz edo noiz oihu egingo dut, hitz egingo dut, aspaldian ikusi gabeko norbaiti diosala irribarrez egingo diot, helmuga ezagun gabekoohiko bidaiez arituko naiz emakume batekin, gizaseme bati
|
berriz
, lanaren nondiknorakoaz galdetuko diot. Enekori abesti hura eskatuko diot.
|
|
Modu honetara, zenbait irabazle izateak, beste zenbait galtzaile izatea dakar. Eta galdu deseginez behineta
|
berriz
.
|
|
Gutxien direnekin dagobeti?. Beste zenbaitetan
|
berriz
,, gutxienekin, dagoenak esaten du,. Zer esan dezaket, inork ez dit kasurik egiten eta...!?
|
|
artoa eta zuhaina. Bestelakoak
|
berriz
, baserriko hornidurara mugatuta daude.
|
|
Ameztietan ametzak nagusitzen dira; gehienetan zuhaitz txikiak eta bihurriak izaten dira hauek. Ametzez gain, gaztainondoak eta haritzak baso hauetako zuhaitzak dira, eta zuhaixka arruntenak
|
berriz
, gorostia, elorri zuria eta hurritza. Hostajea oso trinkoa ez denez, amezti garatuenak ere oihan argitsuak izaten dira eta oihanpea landare azidofiloez estaltzen da:
|
|
Pozalaguako kobazulo ikusgarriak, esaterako, ospe handia du mundu osoan, estalaktita eszentrikoen aparteko adibidea baita. Santa Isabel de Ranerokoa
|
berriz
, forma harrigarriak izateagatik, saguzar kolonia garrantzitsuaren babeslekua delako eta bertan hartz hezurrak aurkitu zirelako da ezaguna.
|
|
Eta, nola hura gizon ezin seriosagoa baitzen, ahakartu zitzaidan eta kontrakarrean jarri, arrazoin osoz, baina alferrik. Eta egun batean gaztigatu ere ninduen, baina alferrik behin
|
berriz
. Eta, latina emaiten ari zitzaidala, konparazione, buruz aspaldi ikasi nituen gauzak galdetzen zizkidan —deklinazioneak eta—, eta nik batzuetan ez nion ihardesten, zeren buruan bainituen Elbiraren arrosak eta eguzkiak, eta ez zegoen arrosa eta eguzki haiek gramatika liburuetan deklinatzerik...
|
|
—Kaka in’ diu
|
berriz
, Jabito. Hanka hemendik!
|
|
Behin
|
berriz
, betaurrekorik ez nuen. Norat galduak ziren ere ez nekien.
|
|
Botilari azken hurrupada kendu eta ondoko zuhaitz baten kontra jaurti nuen. Behin
|
berriz
, karrika egin nuen.
|
|
Ximurra lerrogintzan ari zen
|
berriz
, larruzko karpeta granatea belaun gainean azpil. Arestiko mugimendu zehatzak gabe, baldarrago ematen zuen orain, zainak jota.
|
|
Are gutiago koleran. Azken batez, Ximurrak adarra galanki jo ziguk behin
|
berriz
.
|
|
Lehiaz eta aldi berean aierukor jantzi nuen opari pozoitsua. Kristaletariko bat hautsirik zegoen, ezkerrekoa, eta leiho horretatik, behin
|
berriz
, munduaren erdia zauriturik ikusten nuen, goitik beherako arrailaren eraginez.
|
|
Eta baietz nik. Baietz, behin
|
berriz
. Erran nahi baita, zuzendariarekin mintzatuko nintzela.
|
|
Unai lo zegoen beti. Sukaldera
|
berriz
, amari musu apal bat oparitu nion agurtako. Beharrik, izeba komunaren eta bere ganberaren artean galdua zen.
|
|
Derradan behin
|
berriz
: " Lisboak" ez ninduen bere parrokiano egin bertako giro konparaezinak tira eginda.
|
|
—Bai to! Hire txandal azpiko bota bala horrekin edozein kristotan sartzeko gauza haiz
|
berriz
. Gainka egin nahi baduk, etorri bertze egun batean.
|
|
Barrara bihurtu zen, Musu tristeri lana emateko asmoz. Une horretan atearen asotsa aditu genuen behin
|
berriz
. Ezaguna nuen; halako orduetan" Lisboan" gerizatzen diren andrakume beldurgarrietariko bat, oro ore eta margo.
|
|
Frantzisko elbarriari
|
berriz
:
|
|
Nahi zuen, beraz, beste ostatu batera sartu. Xan
|
berriz
, erdi loan, zapatak herrestaka zihoan. Segitu zuten.
|
|
Xanek gazta zati bat eraman zuen ahora. Luzi kutxara bat garbitzen ari zela, Lazarok
|
berriz
, uzkurtxo zirudien. " Agian", esan zuen Xanek," gerra amaitzen ari da".
|
|
Hantxe zeukan kapazoan masa egin berria, hantxe igeltsuaren zakua, hantxe uraren baldea, lurrean brotxa, llana eta nibela. Orain
|
berriz
, paleta lagata, ez zuen bada atzera espatula hartu, eskailerara igo, ez zen bada berriz ere pareta goian arraspatzen hasi. Akatsen bat ikusi zukeen.
|
|
" ba!", esan zuen. Segidan
|
berriz
, eztul eraso bat izan zuen, ez jaustearren paretari heldu behar izan zion. Masa eta pareta seinalatuz:
|