|
2000
|
|
|
Azken urteotan, hainbat eskuldetan dagoen A ereduaren eskaintza oso da eskasa, ordea. Guraso batzuek zailtasunak dituzte
|
beren
seme alabak sare publikoan gaztelaniaz hezitzeko, kasu askotan behartuta daude ekimen pribatura joateko. Edonola ere, PSE EEren aldetik ez dago inolako asmorik hezkuntz politika, eskolako ituna sustengatzera eraman zuen politika, alegia, berbideratzeko.
|
|
2001
|
|
|
Honetaz guztiaz gain, Seaskakoek mintzaleku publiko bat antolatu dute eta beren mezua Iparraldeko hautetsi eta botere publiko guztiei ere bidali diete, dena ahalik eta jende gehien eta garrantzitsuenarengana iritsi asmoz. Azkenik, martxoaren 31n Ipar Euskal Herriko ikastola guztietan" ateak zabalik" delako eguna egin zuten, ikasleen gurasoentzat baina batez ere arrazoi bat ala beste medio orain arte
|
beren
seme alabak Ikastolan sartu ez dituzten gurasoei begira.
|
|
|
Guraso erdaldunek azaleratutako beste kezka nagusi bat
|
beren
seme alaben etxeko lanak segitzeko arazoak izan ditzaketela omen da, baina Seaskak honi zein aipatu beste guztiei aurre egiteko asmo tinkoa erakutsi du.
|
|
|
Gehiegitxo, askotan. Izan ere, zenbait kontu ezkutuan gordetzea konprenitzekoa den arren, esate baterako
|
beren
seme alabak ez kezkatzea baldin badute helburu, maiz haur horiek poz pozik jarriko zituen sentimenduak ere aitortu gabe gelditzen dira, eta hori beste upel bateko sagardoa da. Xabier Etxaniz Erlek idatzi eta Jokin Mitxelenak ilustratu duen
|
|
2002
|
|
|
Eremu zabal horretan, Ikas Bik zabalkunde zaila izan zuen hastapenean. Bertako gurasoek ez zuten
|
beren
seme alabak eskola elebidunetan aritzerik nahi, ez baitzuten ulertzen, konparazione, matematikak euskaraz eman zitezkeenik. Kostata baina, emeki emeki, gela elebidunak zabalduz joan ziren.
|
|
2003
|
|
|
Oro har, erabileraren eskasia ikusten dut arazo. Izan ere, jakingo bagenu 30 urte inguru duen jende horrek, bere heziketa euskaraz izan dutenak edozein izanda ere beren ama hizkuntza,
|
beren
seme alabei ama hizkuntza gisa euskara irakatsiko dietela, urrats izugarria izango genuke ziurtaturik. Baina nola jakin hori horrela izango dela?
|
|
2004
|
|
|
\ Gurasoak egungo jakintzaz balia daitezen, hartara
|
beren
seme alabak hobeto eta gusturago hazteko.
|
|
2005
|
|
|
\ Inmigranteekiko erlazioen eta kontaktuen arloan, euskal biztanleak arduratzen ditu
|
beren
seme alabaren bat magrebtarren batekin ezkontzeak. Gainerako harremanetan, adierazten dute ezen ez diela inporta inmigranteak auzo, lankide edo nagusi izatea.
|
|
2006
|
|
|
Atxiloketak salaketa baten ondoren egiten zituzten normalean, baina askotan salaketa horiek ez zuten ideia politikoekin zerikusirik izaten, gerra aurreko liskar edo diru kontuekin baizik. Giro zital horretan, herritar askok
|
beren
seme alabak Falangeko Margarita edo Reketeko Pelayo sartu zituzten, euren gaineko susmoak arintzeko.
|
|
2008
|
|
|
Indigenak luzez izan dira beren kulturagatik estigmatizatuak, eta kitxua erabiltzeko lotsa handia dago oraindik. Familia batzuek ez dute nahi
|
beren
seme alabek eskoletan kitxua ikas dezaten, gaztelera bai ordea, eta ahal izanez gero baita ingelesa ere. Teknologia berriekin ez da egon hitz berriak sortzeko modua, gazteleratik hartzen direnez kitxua ez da sustatzen.
|
|
|
1991\. urteaz geroztik bost urtez behin egin den Euskal Herriko inkesta soziolinguistikoan, inkestatuei galdetu zaie gurasoengandik jaso duten lehen hizkuntzari buruz. Azken inkestan berriz, inkestatuek
|
beren
seme alabei transmititu dioten hizkuntzari buruz galdetu zaie. Beraz, gutxi gorabehera azken ehun urteotan, eta bereziki azken hamar urteotan, Euskal Herrian euskara nola transmititu den jakiteko modua dago.
|
|
2012
|
|
|
Kasua da hori. Normalena, gurasoek
|
beren
seme alabak euskal etxera eramatea da, txiki eta gazteek han pilotan edota dantzan egitea, zaletzea, lagunartea egitea, eta euskaldun izatea Txilen. Baina, esan dizut, bestelakoak ere badira, bat batean beren sustraien bila abiatzen direnak… Denetariko gazteak ditugu.
|
|
|
Baina ez da horrelakorik, runga ximi da, hau da," gizakiaren hizkuntza". Orain, familiek, onbeharrez, ustez, gaztelaniaz hitz egiten diete
|
beren
seme alabei, etorkizun hobea izango dutelakoan, gurasoek beraiek bizi izan duten lotsa bizi ez dezaten. Horien umeak landa eremuko eskoletara iristen direlarik, ez dakite kitxuaz hitz egiten.
|
|
2014
|
|
|
Eskolak, besteak beste, ez ditu hizkuntza indigenan hezten, espainola ikasten dute, hori bai, eta irakurtzen neurri batean bederen, eta aritmetika eta gramatika hastapenak bereganatzen dituzte. Horra heldurik, ordea, gurasoek ikusten dutelarik
|
beren
seme alaba etxera sartu den dokumentua irakurtzeko gai dela, nahikoa dute. Hartu eta beraiekin batera eramango dute ondoko herri nagusira erosketak egitera.
|
|
|
Horrek jende asko animatu du bere burua euskalduntzera. Eta beren burua ezin izan dutenek
|
beren
seme alabarena behintzat. Kulturara iristeko euskara funtsezkoa da, eta hori lortu dute euskara etxean jaso ez zutenek, euskaraz hitz egiten ez zutenek.
|
|
2016
|
|
|
Ez naiz egokiena horretaz hitz egiteko, nire ideiak ditudan arren. Konplexua baino gehiago ezjakintasuna dela esango nuke, irudipena
|
beren
seme alabak Aiatik kanpo gaizki moldatuko direla. Gaztelaniaz motel dabiltzala euskara soilik egiten dutelako.
|
|
|
" Bertan ez dugu ikastolarik, baina Bokale Tarnosetik 30 ikasle inguru (15 familietakoak) datoz Angelu, Baiona edo Miarritzeko ikastoletara egunero", erran digu Seaskako presidente Paxkal Indok. Aski urrun bizi badira ere, Aturri ibaiaz bestaldeko hainbat familiek ikastoletara eramaten dituzte
|
beren
seme alabak. Hartara, Seaskako bulegoak, tokiko hainbat familiaren nahikariak bultzaturik, ikastola bertan antolatzeko beharra ikusi du:
|
|
2019
|
|
|
Dena ei da gozoa bertan, sarreran hipopotamo itxurako maskota batek ongi etorri gisa denei ematen dizkien besarkadetatik hasita. Guraso gazteak dira bertaratutako gehienak,
|
beren
seme alabekin, Fukushimako hondamendi nuklearraren biktima izatera kondenatuak betirako.
|
|
|
Ezin dute ospakizunetan parte hartu, eta berriz ezkontzea kasik ezinezkoa da birjintasuna aspaldi galdu zuen emakume batentzat. " Baina
|
beren
seme alaben euskarri bakarra dira dio Natarajanek, eta hauek aurrera ateratzea bilakatzen da haien helbu bakarra. Jornalari izatetik ez badago, aberatsen etxeetako komunak garbituko dituzte, mota guztietako estortsioak onartuko dituzte, edo prostituziora joko dute, besterik ez bada".
|
|
|
Malagako festibalean alfonbra gorria gurutzatu nuen eta bi minutu beranduago edoskitzean murgilduta nintzen. Egoera hori kudeatzea ez da erraza, eta ezinbestekoa da emakume eta gizonak
|
beren
seme alabekin lantokietan ikustea.
|
|
|
2016ko azaroaren 10ean hartu zuen zerurako bidea Izaskun Arruek, Arabako lehen andereñotzat jotzen denak. 1963ko abenduaren 4an, zenbait gurasok Arrueren etxera eraman zituzten
|
beren
seme alabak. Besteak beste, Amaia Gonzalez de Gamarrak.
|
|
2021
|
|
|
Jon Ziarsolok sexu heziketa tailerrak ematen ditu ikastetxeetan eta gogoratu du orain arte gurasoek
|
beren
seme alaben sozializazioa sustatu dutela, harremanak, trebezia sozialak, irekitasuna... :
|
|
|
Ematen du etxolak desagertu zirela eta kito, 1961ean dena amaitu zela. Ba ez, jende horrek jarraitu zuen Bilbon eta
|
beren
seme alabek jarraitu dute hemen, hemen ezarri dute beren lekua eta beren sustraiak, manifestaldietan parte hartu dute, egin dituzte harremanak, San Mamesera etorri dira partidak ikustera, hemengo lantegietan lan egin dute… Eta hau bezala beste milaka istorio daude, San Frantzisko auzoarena adibidez; eta hori ere kontatu behar da, haiek ere bilbotarrak direlako eta haiek ere osatu dutelako Bi... Lokatzari buruz ere hitz egin beharra dago, hiri hau lokatzez ere eginda dagoelako.
|
|
2022
|
|
|
Batzuei, niri ez bezala, balio izan die amarekin adiskidetzeko eta gaiari buruz hitz egiteko. Mezurik politenak adin jakin bateko amenak izan dira, liburua erosi dutenak
|
beren
seme alabak ulertzeko.
|