|
2000
|
|
|
Me Ti jakitunakdiosku, bidaiaz lasaitzeko, lekua ezagutzeko, ogiaz, gaztaz eta ardoaz gozatzeko gauzaez zen pertsonaz zalantzak zituela, eta beldur zela gauza izan ote zitekeen klaseartekoborroka ulertzeko. Jakin behar dugu haiek (nor) direla beren gisakoekin eta besteekin, haiek (nor) direla beren eremuarekin, haiek
|
beren baitako
direla. Beren baitatik etaberen baitarako eserita egoten ikasi ere ikasi behar dutela, dituzten mamu eta beldurrekin, nahikari eta bakardadearekin.
|
|
|
Zeren, ez al zen, bada, osaba Joanikot heresea, eta ez al zen, halatan, izurri ororen izurri eta iturri, hobendunen hobendun eta kulpanten kulpant? Eta ez al zen zilegi, hartaraz gero, edozein gauza, eta ez al zuten hargatik ikusleek osaba hatzez seinalatzen eta beren hatza fletxa bihurtzen,
|
beren baitako
gaitz guztiak jaurtikitzen zizkiotela, zeren zinez baita errazago geure miserien eta geure itsuskerien kulpa eta ho bena bertzeei egoztea eta leporatzea geure buruari baino, eta erraiten ziotela ana thema sit, haren aldean on eta onest senti zitezen, nola senti baitziren?
|
|
2003
|
|
|
Dena hori hizkuntza baldin bada, ulertu beharko duzu, eraman indar erraldoiengatik agertzera baino zergatik doan desagertzera; jendeak, banaka justuki, agian ez du hizkuntza horren premiarik eta orduan debalde date ez dakit zein konstituzioren bigarren artikuluaren aldaketa eskatzea. Zeronek diozun eran, nehork ez ditu euskaraz mintzatzetik trabatzen, non ez den
|
beren baitako
ezjakintzak. Hizkuntza estatuaren estigmatizatzeko tresna baizik ez baldin bada, egia da, hizkuntzaren gain jartzen diren sufrantzak, ezerera edo deus gutxira heltzen den jendearen sufrantza areagotzen du.
|
|
|
Egitura dinamikoa, alegera, besta bai borroka ere bai leloaz hornitua, mundu mailako mugimendu aurrerakoienen haurride, globalizazioaren kontra eta Kubako diktadorearen alde, bere aura bereziari esker garatzen da Euskal Herria aipatzean, zedarri ingura ezina bailitzan. Borroka elkarte horiek punk eta destroy uhinak irentsi dituzte,
|
beren baitako
totalitarismoaren edo eztikiago erranik, armen borroka sostengatzeko duen diskurtsoaren gordetzeko. Ez da ikusi, hamarkadak ahitzean, euskal punk ohi ba  tzuk baino epaile zorrotz eta urrikigabeagorik.
|
|
2004
|
|
|
aurki ditzakegu (azken hau artxibo, museo eta gisakoei dagokiela). Beraz inon ez dira euskara, Euskal Herria eta euskaldungoa esplizituki agertzen ikasgai honen subjektu historikoa definitzen duten abiapuntu gisa, ezta
|
beren baitako
ondare eta balio gisa. Horretan, agian, zer esango duten?
|
|
|
Etenak bai. Alimaleko basurde burdinazko eskergek uxartu dituzte mendiok, lehengo galtzada, mandabide, estrata, gurpide ta bidezidorrak hautsiz, eta mendi-malda guztietan, zeharka-meharka, urratu zabalak irekiz, idirik eta tirakalaririk gabe,
|
beren baitako
indarrez ibiltzen diren itzelezko gurditzar mortal, urrumatsu eta azkarrentzat.
|
|
2005
|
|
|
Lur idorrezko pista, mendeak zuela errekaz betea zirudien mendi gorakoi arteko aska batean sigi-sagaka garatzen zen. Pentoken kukurustetan noiztenka itzal iheslariak begimentzen zituzten eta, orduan, bata bestearen atzean kuxkurtzen ziren, noranahi tiroka,
|
beren baitako
dardara itsuaren uxatzeko. Baina tiro itsuei tiroen oihartzunak baizik ez zieten ihardesten eta, kolkoak amiñi bat jabaldurik, lerroa berriz binaka osatzen zuten, zelai eta ordoki mehatxagarrietan aurrera egiteko, hurrengo lilura lelotu arte.
|
|
2007
|
|
|
Esana dugu jada, hizkuntza bi edo gehiago ukipen egoeran daudenean hizkuntza horiek dakizkiten hiztunek horien arteko hautua egin behar izaten dutela beren harremanetan. Hautu horretan, (dimentsio mikroko) eguneroko gizarte egoeren izaerak eta
|
beren baitako
harremanek pisu handia dute. Egunerokotasuna eraikitzen duten egoerek hainbat baldintza ezartzen dizkiete hiztunei, adibidez:
|
|
2008
|
|
|
Iragan mendeetan itzultzaileen lanari meritu handiko irizten zitzaion, eta ez, soilki, zibilizazio, kultura eta zientzien artean ezartzen zituzten zubi baliotsuengatik, itzultze-lanari berari guztiek aitortzen zioten zailtasunagatik baizik. Denbora zaharretako idazle gorenek,
|
beren baitako
sormena originalki lantzeaz gainera, ez zuten inolako higuinik erakusten inoren obrak ere beren hizkuntzetara emateko. Eta Europaren ekialdeko idazle handienen artean ohitura horrek orain arte dirau, idazle-tzaren zeregin osagarri eta ohorezko gisa.
|
|
2009
|
|
|
Arrunt beste estilo batean, israeldarren mundua eta
|
beren baitako
gogoetei interesatzea proposatzen du Igaal Niddamen Brothers lanak (Anaiak). Fikzioetan dago lehian.
|
|
|
Ez dira idazle sinpatikoak, adeitsuak, irakurlearekin konpaiarena eginez ibili zale diren horietakoak. Ez dute ni zauritzeko aukerarik galtzen;
|
beren baitako
amildegira erakartzen naute; inpresioa izaten dut banpiroak direla, nire ahulezia behar dutela berak indartzeko...
|
|
|
Teoria kritikariarentzat da ona; gorrotagarria, ordea, sortzailearentzat. [...] Eskuan teoriak dituztela pintatzen dutenek,
|
beren baitako
onena hiltzen dute: beren obraren giza balioa" (Sebastià Gasch, Una conversa amb Josep de Togores).
|
|
|
Eta ez bakarrik semiotika, baina hirien dimentsio semantikoa ere identifikazio nazionalak bere burua hobekien adierazten duen ekoizpen-espazioetako bat da. Monumentuetatik hasi eta kale-izendegiraino, edota iraganen bat duten espazioen birmoldatzeraino, denek baldintzatzen dute
|
beren baitako
memoria kolektiboa eta hura praktikatzen dutenen arteko interakzioa.
|
|
|
Dela Alliot-Marie, dela Rubalcaba edo gerturagoko Baltza jauna, hirurek dute pretentsio sobrantea denon baitara arrimatzeko, hasi gune publikoetatik, segi garraio-gailu eta hartarako eraikinetatik, hala nola eraikuntza komertzial eta hiriburuko kale ia denetatik bideo-kameraz dena bijilatzeko enpeinu alua. Bego eta beude
|
beren baitako
interioritate nazkantean! Biztanleon eskubiderik bada inon?
|
|
2010
|
|
|
Beste taldea, ordea, ariketa bixiagoetara behartu dute: ez jardun fisikoekin preseski, baizik
|
beren baitako
abildadetxo bat bixkorraraziz. Beren garunttoan, usaimen ariketatxo bati gustu gozoa lotu izan diote, horrela bixkortasun edo akuilatze ttikittoren bat gara dezaten.
|
|
2012
|
|
|
|
beren baitako
gaizbide berezkoren bategatik,
|
|
|
Lehen biak azpeitiarrak, eta hirugarrena Elosun (Bergara) bizi den donostiarra. Eskarmentu handia dute musikaren munduan, ete berezitasuna ere
|
beren baitako
ezaugarria da. Berezitasuna, edo zehatzago esateko, ezberdintasuna, ohiko moldeetatik aparte ibiltzeko joera.
|
|
2013
|
|
|
baina ederrarekiko sentiberatasuna ez zen hartara mugatzen, eta halaxe egin zuten bi anaiek, amiñika?
|
beren baitako
hurkoarekiko begiramena, tratu abegikorra eta harremanetarako finezia oinarri zituena?, izaki biziekiko txerazko errespetua, etxeko balkoietako lorategietan lehertzen zirèn lore koloretsu bezain lurrintsuekiko atxikimendua eta maitasuna, aitona-amonen etxeko patioan zegoèn iturriarekiko mirespena, janzkera xalo bezain dotoreekiko joera?
|
|
|
Aitaren eraginez-edo, musika zuten balio ororen baliorik baliozkoentzat... baina ederrarekiko sentiberatasuna ez zen hartara mugatzen, eta halaxe egin zuten bi anaiek –amiñika–
|
beren baitako
hurkoarekiko begiramena –tratu abegikorra eta harremanetarako finezia oinarri zituena–, izaki biziekiko txerazko errespetua, etxeko balkoietako lorategietan lehertzen zirèn lore koloretsu bezain lurrintsuekiko atxikimendua eta maitasuna, aitona-amonen etxeko patioan zegoèn iturriarekiko mirespena, janzkera xalo bezain dotoreekiko joera...
|
|
2014
|
|
|
Lehenik eta behin, atzerriko egonaldiak eztabaidaezinak zirelako, ez ziren ezinbesteko hizkuntzak ikasi eta curriculuma hobetzeko aukera soilak, baizik eta bizitzarako derrigorrezko betekizunak, benetan nintzen nia izan ahal izateko, ordura arte izandako ni zalantzazko haren ordez. Kasu honetan lanbroaren funtzioa beteko luke, gure bazter fisikoak efektiboki ezkutatuz, eta, horren ordez, gure gogoak behartuz
|
beren baitako
bazter miresgarriak miatzera. Hala joan nintzen ni, hura soilik intuitiboki susmatuta, Berlin eta Denverrera.
|
|
2015
|
|
|
Alegia, Entziklopedistaren eta Martinen tankerako jeloskorrek,
|
beren baitako
erruzko tentsioa apur bat baretzearren, mekanismo proiektibo bat abiaraziko dute: tentaldi eta aldakortasun horietan berak ere jausten direla maiteari ezkutatzeaz eta ukatzeaz batera, maitearengan berarengan detektatuko dituzte eta maiteari egotziko beren baitan sentitzen duten bekatua.
|
|
2016
|
|
|
Honako galdera hauei eman behar lieke, gure ustez, lehentasun osoa: a) Zertan oinarritzen da hiztun-elkarteen (edota
|
beren baitako
hiztun-talde eta harreman-sare jakinen) belaunez belauneko jarraipena, non dago beren iraupen-indarra. Iraupen-ahalmen edo jarraipen horretan zer garrantzi dute hiztun-elkartearen neurriak, hiztunen kontzentrazioak, beste hiztun-elkarteekiko separazio edo isolamendu geoterritorialak eta immigrazioeta emigrazio-isuriak?
|
|
|
Bi kasuetan, ezin da onartu lehen aipatutako onura guztiak izango direnik. Beraz, azken gomendioa da dietan
|
beren baitako
edariak sartzen saiatzea, «makillatzen» dituen beste elementurik gabe. Te-edari azukretsu bat, kafe izozkia edo kafe edo te zaporedun postrea ez dira batere gomendagarriak osasuna hobetzeko.
|
|
|
Munduan jende gehienak elebidun dira kasik naturalki, eta bereziki herrialde pobreetan, xumeetan, baitakite bertzen beharra dutela. Ez dute
|
beren baitako
nagusitasunarik, ez dute bertzen menperatzeko nahikunderik ez eta kolonizatzeko gutiziarik. Badakite bertzen beharra badutela.
|
|
|
Hastapenetik, kalitateari eta sanotasunari eman die lehentasuna ekoizle horiek. Eta gaur,
|
beren baitako
araudiak oraindik zorrotzagoak ezarriak dituzte, kideen %68ak onartu dituenak: ez dira etxaldeko lehengaiak bakarrik konda, berriki arte bezala, bainan etxaldea bere osotasunean da kondutan hartua, gai kimikoak adibidez etxaldean osoki debekaturik, abereen bazkak ere ahalaz etxean berean ondurik edo gutienez inguru hurbiletik ekarrarazirik.
|
|
|
Zeren frango tokitan ugaldu dira kalapitak, batzutan elgar kasik hiltzerainokoak. Hori baita gaur nun nahiko kirol afizionatu andana baten agusagailu gustukoena, kirol zelaiko jokoa bera motelegi harrapaturik, bazterretan berek botoila edo burdin ukaldika jokatzen dutena,
|
beren baitako
kalda kanporatuz. Ea Bittor, mugi hadi!
|
|
2018
|
|
|
asteburuak Buzunaritzeko Etxartea zentroan; egonaldi ttipiak bakantzetan (Xiberoan, Kostaldean...); udan, aldiz, 15 eguneko egonaldi luzeagoak Frantziako eskualde batean (Dordoina, Tarn, Poitiers, Bretainia...). Aldi oroz hogei bat laguneko egonaldiak," elgarrekin bizitzen ikasteko, autonomoagoak bilaka diten, gizarte gai sakonak ludikoki barnatuz, lasaialdiak ere biziz, oro har gazteek
|
beren baitako
konfiantza handiagoa dutela eskuratzen", Iñakik erran daukunaz. Espiritual denboraldiak ere proposatzen ditu elkarteak, gazteek libreki hauta ditzaketenak.
|
|
|
Sadomasokismoan, norbanakoek rolak alda ditzakete (gizonen eta emakumeen arteko ezberdintasuna desagertu egiten da); hala ez balitz, oraindik ere hein batean mugatuta legoke norbanakoek
|
beren baitako
jabetzaren gainean eta egiten dituzten kontratu askotarikoen gainean duten eskumena. Hala, parte-hartzaileak edozein pertsonaia izan daitezke sadomasokismoan:
|
|
|
Norbanakoak
|
beren baitako
jabetzaren jabe izatearen ideia hori ardatza da klasearen eta menderakuntza patriarkalaren kontrako borrokan. Hori gabe, Marxek ezingo zuen Kapitala idatzi, ez eta lan-indarraren kontzeptua formulatu ere; baina, era berean, errefusatu ez balitu gizabanakoen ikuspegi hori eta askatasuna kontratuan eta jabetzan datzalako ondorioa, ezingo zuen eskatu aboli zitezela soldatapeko lana eta kapitalismoa edo, termino sozialista zaharragoetan esaten zen bezala, soldatapeko esklabotza.
|
|
|
Marxek, nahitaez, norberaren baitako jabetza edukitzearen ideia hura erabili behar izan zuen uko egin ahal izateko hala kontzepzio hari nola kontzepzio hura lagungarri zuen ordena sozialaren moldeari, baina, gaur egun, arriskua dago hori dena ahazteko, hain zabalduta egonik merkatu-sozialismoa eta, esparru akademikoetan, hautu arrazionala edo marxismo analitikoa. Bestalde, emakumeek ere
|
beren baitako
jabetza dutelako aldarrikapenak biziberritu egin ditu feministen kanpaina ugari, bai lehengo eta bai oraingo: ezkontza-legea erreformarazteko eta herritartasuna lortzeko saialdietatik, abortatzeko eskubidea onartzeko eskaeretaraino.
|
|
|
batetik, Zuzenbide Erkideko Estalduraren Doktrina izeneko ezkontza-legean, ezarrita zegoen emaztea senarraren jabetza zela; bestetik, gizonek oraindik ere ekinean dihardute gizonezkoen sexu-eskubidearen legea betearaz dadin; eta, horrez gainera, gizonek gaur egun ere exijitzen dute emakumeen gorputzak publikoki eskuragarri edukitzea, hala hezur-mamiz nola errepresentazio gisa. Horrenbestez, emakumeek
|
beren baitako
jabetza dutela onartzea, dirudienez, kolpe erabakigarria da patriarkatuaren kontra, baina, historian (nahiz eta mugimendu feministak norberaren baitako jabetzaren hizkeran erraz formula zitezkeen auzien inguruan egin dituen kanpainak), arrazoibide feminista nagusia izan da emakumeek askatasun zibila behar zutela emakume gisa, ez gizonen isla hits gisa. Argudio horren oinarrian, beraz, inplizituki errefusatu zuten norbanakoa jabe gizonezko gisa agertzen zuen eraikuntza patriarkal hura.
|
|
|
Modu orokorragoan ere, emakumeen enplegua mugatuta egon da, argudiatuta, babestu? egin behar zirela
|
beren baitako
jabetzarik ez zuten izaki haiek. Horren adibiderik ezagunenetako bat Estatu Batuetako Muller vs Oregon auzia izan zen, 1908koa (kontratu-askatasunaren inguruan gatazka handiak izan ziren garai batekoa).
|
|
|
Halako arrazoibideei erreparatzea ez da esatea kontratua garaiezina dela, baizik eta agerian uztea zeinen zentzugabea den feminismoa kontratuaren aliatu izatea. Kontratuaren garaipenaren ideia nahiko erakargarria da feministentzat, aintzat harturik zer-nolako eragin luzea izan duen estaldura-legeak eta zenbat eta zenbat baliabide legal eta sozial erabiltzen diren oraindik ere emakumeei
|
beren baitako
jabetza ukatzeko. Hain zuzen, hori kontuan izanik, ondorio hau atera ohi da, erraz samar:
|
|
|
Horregatik, haien ustez, ezkontza-kontratua bene-benetako kontratu bihurtu behar litzateke, enplegu-kontratua bezalakoxea izan dadin, hura baita kontratu eredugarria. Ezkontza egunen batean egiaz bihurtzen bada desegiteko aukera ematen duen kontratu bat, non bi norbanako zibil sartzen diren inolako hertsadurarik gabe,
|
beren baitako
jabetza nola erabili elkarrekin negoziatuta, orduantxe galduko dute ezkon-harremanek beren iragan patriarkal hertsagarriaren kutsu hori. Hurrengo atalean helduko diot arrazoibide horren bertsio feministari.
|
|
|
Alde batetik, gizonen askatasun eta berdintasun natural hori baliagarri izan daiteke esklabotzaren hilezkortasuna, indarkeria eta injustizia salatzeko; abolizionistek, adibidez, luze-zabal erabili izan dute argudio hori. Beste alde batetik, ordea, gizonek, norbanako gisa, modu legitimoan eman ditzakete kontratu bidez beren zerbitzuak, hots,
|
beren baitako
jabetza. Gizabanakoa bere baitako jabetzaren jabe bada, orduan berak (eta soilik berak) erabaki behar du nola erabili behar den jabetza hori.
|
|
|
Baina zenbaterako da, denboraldi baterako?? Lockek aipatzen dituen norbanakoek
|
beren baitako
jabetza daukate, beren lan-indarra barne. Jabeak baino ezin du erabaki nola erabili hobekien bere jabetza; beraz, Lockeren zerbitzariak ez leukake inolako motiborik pentsatzeko ugazaba berarekin bizi guztirako kontratu bat egiteak ez liokeenik emango dagoen babesik handiena.
|
|
|
Gaur egun, kontratuaren doktrinan hain funtsezkoak izan diren berdintasun juridikoaz eta lege-erreformaz aritzean (zeinak, alde guztiek zabaltzen duten ikuspegiaz bestera, ez diren oraindik erabat erdietsi), beti pentsatzen da emakumeek gizonen gisan jardutea dela kontua. ...ma batzuei (besteak beste, emakumeei epaimahaietan parte hartzeko bidea zabaldu izanari, soldata-berdintasunaren aldeko eta diskriminazioaren kontrako legeak onartu izanari, ezkontzaren eta bortxaketaren inguruko legeak erreformatu izanari eta prostituzioa despenalizatu izanari), eta kontsideratzen da emakumeei gizonak bezain herritar izaten uzteko egin direla horiek denak, bai eta gizonak bezala
|
beren baitako
jabetzaren jabe izan daitezen ere. Historian, ordea, ez da ohikoa izan pentsamolde hori; duela gutxi arte, feminista gehienek berdintasun zibila eskatzen zuten espero zutelako emakume gisa adierazpide berezi bat emango ziotela beren berdintasunezko posizio horri.
|
|
|
ekarri dute azalera problema hori. Jakina, erreformek modua eman diete emakumeei aukera-berdintasunaz baliatzeko, enplegu ordainduaren esparru guztietan sartzeko, kontratu-askatasunaren parte izateko,
|
beren baitako
edozein jabetza kontratu bidez eskaintzeko, eta Venusen batailan jarduteko gizonekin batera, baina, aldi berean, sexu-jazarpena azaleratu egin da lantokietan, eta lanaren bereizketa patriarkala ez da askorik higatu, salbu gizonek diskriminazioaren kontrako legedia erabili izan dutenean behiala emakumeenak soilik ziren lan prestigiotsuetan sartzeko; horrez gainera, emakumeen inguruabar ekonomikoak...
|
|
|
Feministek argudiatzen dutenean prostitutak langileak direla (gainerako soldatapeko langileak diren bezalaxe), eta kontraktualistek prostituzioa defendatzen dutenean, denek oinarritzat hartzen dute emakumeak norbanakoak direla,
|
beren baitako
jabetzaren jabe direla osoki. Idazlan honetarako kontuan hartzen ari naizen hiru herrialdeetan, zenbait legeditan, emakumeek oraindik ere debekatua dute kontratu bidez eskaintzea beren gorputz-atal sexualak.
|
|
|
Bederatzi hilabetez, izan daitekeen harremanik intimoena izaten du barnean garatzen ari zaion gizakiarekin; bere baitakoa du. Umea, jaiotzen denean, beste izaki bat da, bereizia, baina, hala eta guztiz ere, amak haurrarekin duen harremana kualitatiboki ezberdina da langileek
|
beren baitako
jabetzaren inguruko kontratuen bidez sortzen dituzten produktuekin daukaten harremanaren aldean. Gerta liteke subrogazio-kontratu bat batere gorabeherarik gabe igarotzea, eta gerta liteke ama subrogatuak inolako kezkarik ez agertzea prozesu horretan (gerta litekeen bezalaxe senar batek eskubide patriarkalari uko egitea edo prostituta bat bezeroez aprobetxatzea), baina halako adibideek apenas esaten duten ezertxo ere ezkontzaren, prostituzioaren eta amatasun subrogatuaren instituzioei buruz.
|
|
|
nola bereiz daitekeen jabetza berezi hori langilearengandik eta haren lanetik. Beste modu batean esanda, eztabaidako alde guztiek onartzen dute, modu tazituan, norbanakoek
|
beren baitako
jabetza dutela.
|
|
|
Horrela, nolabait esateko, norbanako guztiak bihurtuko lirateke azpikontratatzaile edo enpresari txiki, eta, beraz, desagertu egingo lirateke enplegatuak eta soldatapeko langileak. Lan-indarraren jabeek, zuzenean, elkarrekin adostuko lituzkete lan-baldintzak, eta, beraz, biek aterako liokete probetxua
|
beren baitako
jabetza erabiltzeari. Alabaina, kontraktualistek kontratu hutsaren bidetik Coaseren arrazoibidea zuzentzeko eginiko ahaleginak oharkabean erakusten duenez, kontratu-sozialismoak ezin du deuseztatu nagusi baten beharra.
|
|
|
Emazteei emakumetasunetik datorkienez gero mendekotasuna, eta lanaren sexu-bereizketa lantokiraino hedatzen denez gero, feministentzat tentagarria da ondorioztatzea norbanakoa jabe gisa aurkezten duen ideia hori antipatriarkala dela. Izan ere, emakumeak norbanako sexualki neutrotzat joko balira, hots,
|
beren baitako
jabetzaren jabetzat, orduan kontratuaren emantzipazio-promesa bete egingo litzateke, itxuraz. Edo, gutxienez, horixe diote ezkontza-kontratuari egiten zaizkion kritiketako askok.
|
|
|
Behar bezalako ezkontza-kontratu batean, bi norbanakok akordio bat egingo lukete biei onuragarri litzaiekeen zernahi baldintza hitzartzeko. Halako kontratu batean, aldeak ez lirateke izango gizon bat eta emakume bat, baizik eta
|
beren baitako
jabetza luketen bi jabe, beren jabetzaren inguruko hitzarmen bat egingo luketenak elkarren onerako. Orain dela gutxi arte, inork ez zuen iradokitzen estatusak (sexu-ezberdintasun gisa) bide emango zionik kontratuari ere.
|
|
|
bat, egiaz ez da guzti-guztia, eta ezin da izan. Baldin eta
|
beren baitako
sexu-jabetza duten pertsona jakin batzuen artean egindako kontratutzat jotzen bada ezkontza, edo jabetzatzat jotzen badira ezkontideak, horrek esan nahi du ez dela inondik ere ulertu zer den ezkontza eta zer leku duen bizimodu zibil modernoan. Kontratu gisa, bere hutsean, ezkontza zabalik dago sexu-joeraren kontingentziari, apetari eta kapritxoari.
|
|
|
Eta batzuetan gauzak sortzen dira umeen baitan,
|
beren baitako
nonbait, eta nola jakin zer egin?
|
|
2019
|
|
|
Jakina da zer-nolako gorrotoa dion Stendhalek, seriotasunari?: dirua, ohoreak, maila, boterea, horiek denak idoloetan tristeenak iruditzen zaizkio; gizon gehien-gehienak alienaturik daude haien mesedetan; gizon pedanteak, gizon garrantzitsuak, burgesak, senarrak ito egiten dute
|
beren baitako
bizi-eta egia-txinparta oro; aldez aurretik eratutako ideiaz eta ikasitako sentimenduz beterik, men egiten diete gizartearen ohikeriei, eta haien pertsonaiak hustasuna baizik ez du barrenean; asperduraren basamortu bat da kreatura arimagabe horiek bizi diren mundua. Zoritxarrez, emakume asko usteltzen dira zingira ilun horietan; panpina batzuk dira,, ideia paristar argalak dituztenak?, edo deboto hipokritak; Stendhalek zera sentitzen du,, nazka gorria emakume zintzoen eta ezinbestekoa zaien hipokrisiaren aldera?; beren senar fazatien seriotasun bera darabilte beren zeregin friboloetan; ergelak dira heziketaz, bekaiztiak, banidosoak, mihiluzeak, nagikeriaz gaiztoak, hotzak, lehorrak, handiputzak, maltzurrak, eta halakoz beteak daude Paris eta probintziak; hara eta hona dabiltza Madame de Rênal baten, Madame de Chasteller baten figura noblearen atzetik.
|
|
|
Irri eta kantu. Mirariz tiro egingo zuten fusil zaharrak eskuetan, haietariko asko beraienak, ehizarako erabiltzen zituztenak?, indarrez astinduz; euforiaren seinale baino, hoberik ezean
|
beren baitako
izua uxatzeko beharrak sortutako katarsi kolektiboa zunan hura. Neska batzuk ere tartean:
|
|
|
Batetik, marxismoak ez duelako posizio garbirik izan nazio zapalketaren aurrean, bestetik, alderdi komunistak alderdi zentralistak izan direlako nazionalitateei dagokienez eta, azkenik, nazio borroka klase borrokaren azpian jarri duelako. Halaber, marxismoaren nazio auziaren inguruko ikuskerari ez dio dimentsio etniko eta kultural konkreturik ikusten; nazioaren kontrako abertzaletasun horizontal eta abstraktua izatea leporatzen dio, nahiz eta onartzen duen estatu komunistek praxi politikoan nolabaiteko tolerantzia erakutsi dutela
|
beren baitako
etniekiko (Alvarez Enparantza, 1967).
|
|
2020
|
|
|
–Nik ez dakit zuen euskal idazle horrek zer eleberri idatzi duen eta ez zait batere axola. Literatura gaixoen gordeleku bilakatu da eta ez zait gaizki iruditzen, jarrai dezatela
|
beren baitako
lokatzetan luma busti eta idazten, baina ez daitezela hurkoaren bizitzan endredatzen hasi?, esan zuen segidan.
|
|
2021
|
|
|
Brigitte Danez-ek psikoanalisian duen esperientzia eta zaldien ezagutza erabiltzen ditu zailtasunean diren pertsonek kabalaren ondoan
|
beren baitako
izaera lasaitzeko. Zaldiaren bidez arazoak dituen pertsona
|
|
|
Biziari zentzu bat eman eta jakina dena bertzeri eman. Erran ditake ere, haurren izpiritua idekiz, haurreri beren izaitea agerraraziz,
|
beren baitako
eta bertzeri buruz konfiantxa zabalduz, biziaren zentzua hor aurkitzen dela.
|
|
|
Beterik dago Naturarenganako maitasun adeitsuz, baina ez hainbeste Naturaz beraz. Ingeles kronikek jakinarazten digute noiz desagertu ziren animalia basatiak, baina ez noiz desagertu zen
|
beren baitako
gizaki basatia.
|
|
|
Emanak daude ia gehienak. Uste zen ikastolek
|
beren baitako
hedakuntzaren bitartez hedatuko zirela eta, hedatu ahala, beren eredua nagusituko zela sare pribatuan nahiz publikoan konkurrentziaren bidez. Horretarako kalitatea ziurtatu behar zen. Ametsa zen hori beste edozer baino gehiago.
|
|
2022
|
|
|
Zelensky, igande arratsean lerro hauek idaztean oraino tente zagoena, dolutzen da epeltasun hortaz. Ukrainarrek, beste populu askok frogatu duten bezala, konprenitua dute lehenik
|
beren baitako
indarrean kondatu behar dutela, gure funtsezko laguntzan baino. Belauniko dira, baina burua ukurtu gabe, bihar edo etzi berriz xutitzeko nahikariaz beterik.
|
|
2023
|
|
|
Jende gehienek mespretxatua izanaren esperientzia badute. Zauri hori
|
beren baitako
parte da, eta horrekin bizitzen ikasi behar da. Ezin da bizi gero eta min handiagoa eginen duen zauriekin eta noiznahi, justifikaziorik gabe, atera daiteken batekin.
|
|
|
Kurtsoan ibiltzen direlarik, hitz berri baten osaera azaltzen denean berehala berenganatzen dutela zioen. " Ahozko euskaradunak" deitzen ditu, alfabetatzea eta
|
beren baitako
konfiantza dutela eskas azpimarratzen zuen. Elkarteko arduraduna euskalkien alde agertu da, euskara batua beharrezkoa baldin bazaio, zioen tokiko mintzairak aberastasuna ekartzen duela.
|
|
|
Badakit konklusio horretara irakurle askoren atzetik berandu iritsi naizela, baina aldi berean ondo dakit beste askorentzat
|
beren baitako
liburuzain zorrotza isiltzea izugarri zaila izan daitekeela. Horrexegatik exhortazio hau.
|