|
2000
|
|
|
Bertsio fisikalista honen modura —Neurathek sutsuki defendatu zuen hasiera hasieratik eta Carnapek geroagotik— edo bertsio fenomenalistan —ikusiko dugunez, Aufbau ean Carnapek aukeratu zuena— izanda ere, gauza zera da: behaketazko terminoak edo termino esperientzialak dituzten enuntziatuetara murriztu daitezkeen enuntziatuek dute esanahia —jakina, behaketazko enuntziatuek
|
berek
ere bai—, eta horrelako murriztapenak logika deduktiboan kokatzen dira, Russell, Whitehead eta Wittgensteinek proposatu bezala. Horrela, murriztapenak lehen ordenako predikatuen logikaren eraketa eta eraldaketa erregelen zorroztasunaren zama eraman behar du.
|
|
2001
|
|
|
Honela, Platonek bere elkarrizketak ikertzaileak bere Akademiara erakartzeko propaganda gisa ulertzen zituen, honek ez baitu esan nahi elkarrizketoi garrantzi filosofikorik kentzen dienik. Doktrina ez idatzi hauen edukiak Platonen ikasleek
|
berek
eginiko informeei eta emaniko berriei esker ezagutzen ditugu, Aristotelesek igorritakoei esker bereziki.
|
|
2004
|
|
|
Isiltasuna zentzu eta doinu berriz jantzi zaigu. Hitzen erabilera okerrez eta zentzugabeez hobeki ohartzen gara egun. Erlijioak eta Ebanjelioek
|
berek
nozitu duten manipulazio, dogmatismo eta demagogia ikusita, Jesusen eta mistikoen hitzak (eta isiluneak) hobeki ulertzen lagundu diezaguke Wittgensteinen lehen filosofiak, baldin eta autofagia linguistikora (eta are gutxiago mentalera) geure burua kondenatzen ez badugu. Izkiriatu ditugun orrialdeok bide horretan zertxobait lagunduko duten itxaropenak gidatu gaitu honaino.
|
|
|
Fregerentzat, izan ere, zeinuek edota izenek, zinez adieraziko badute (hots, anbiguetatean eroriko ez badira) izen berezien gisara funtzionatu behar dute. Areago, perpausek
|
berek
ere izen propioen modura jokatu behar dute. Eta horixe da, hain zuzen, Wittgensteinek ukatuko duena.
|
|
2006
|
|
|
Orduan, edertasunaren erregela orokorrak erabil daitezke, bai finkatutako ereduetatik eratortzen direnak bai atsegina ematen edo atsekabetzen duenaren behaketatik eratorritakoak, atsegina ematen edo atsekabetzen duen hori bakar bakarrik eta neurri altuan agertzen denean. Eta konposizio jarraituan eta neurri txikian dauden tasun
|
berek
ez baldin badute eraginik organoetan modu atsegin edo asaldatzaile batean, pertsona hori fintasun hori edukitzeko ezgaitzat hartuko dugu. Erregela orokor horiek edo konposizioaren eredu ezagunak ekoiztea larruzko uhalari loturiko giltza aurkitzearen antzekoa da; uhalari loturiko giltzak justifikatu du Santxoren senideen epaitza, eta horiek kondenatu dituzten itxurazko epaileak nahastu ditu.
|
|
|
Obra hori publiko horrentzat egina baldin bada, pertsona hark ez du sekula behar beste zabalduko bere ulermena, edo ez du sekula ahantziko bere interesa, bai adiskide gisa bai etsai gisa, bai arerio gisa bai iruzkingile gisa. Horrela, beraren sentimenduak okertzen dira; halaber, edertasun eta narrio
|
berek
ez dute izango pertsona horrengan izango luketen eragina bere irudimena behar bezala behartu izan balu eta une batez bere buruaz ahaztu izan balitz. Hortaz, beraren gustua argi eta garbi benetako arautik desbideratuko da eta, ondorioz, sinesgarritasun eta autoritate osoa galduko du.
|
|
|
Nolanahi ere, gisako prozeduren bidez lorturikoak ez du inolako zerikusirik Kojevek aintzat harturiko tradizio filosofikoak" esentzia" deritzonarekin. Honen arabera, loreak destilatuz lorturiko olioa, perfumegileek" esentzia" deritzotena (oraindik hurbil samar dugun iraganaldi filosofikoago baten oroimenez, perfumegileek
|
berek
ahantzia badute ere), egitez loreen existentziari dagokio, destilaturiko orrien antzera.
|
|
2009
|
|
|
Ikuspegi estrukturalistari ere aurka egingo zaio, haatik. Postestrukturalistek
|
berek
, Heidegger eta Nietzscheren bilakaerak hurretik jarraituz, estrukturalistek aipaturiko arazoak areagotzeaz gainera, ez diote aurka egingo estrukturalismori, metodo den aldetik, bertatik sorturiko nahi metafisikoei baizik. Kontua, beraz, estrukturaren nozioa bera ere gainditzea zen, nozio hori —elementu indibidualen interakzioak baldintzatu eta determinatzen dituen supersubjektu modura ulerturik— autoidentitatearen araberakoa baita; kontzeptu hori, jakina, subjektuaren, Jainkoaren, gauzatze gisa uler liteke.
|
|
2011
|
|
|
Ulertu behar dugu izatea, filosofoarentzat, gauza askotxo dela, eta azken batean Esanezina. Lehenbizi, 1) Natura da, baina ez kristautasunak" kreaziotara" kaskartu duen hori (holako pasarteetan juduak isiltzea —judukristautasuna— beharbada isiltasun oso positibotzat hartu behar zaio Heideggerri), ez zientziek matematikaren pera lotu duten modernoa ere (GA 39: 195), ezpada Antzinaroko Natura, grekoek
|
berek
filosofian baino (GA 39: 255) hobeto tragedian espresatu dutena, Ezezaguna, Denaren misterioa; eta 2) Jainkoa da, baina, edo Jainkoa hil eta gerokoa, edo Monotheos bilakatu baino lehenagokoa, eta Jainko anitzen beren aurrekoa.
|
|
2013
|
|
|
Desadostasun etiko horien artean erabakiak hartzeko prozesu edo eztabaida etiko batean murgiltzen gara. Jakina, eztabaida piztu duten testuek
|
berek
ezin dute argitu eztabaida hori. Testuek berek ez dute etikarako giltzarririk:
|
|
|
Jakina, eztabaida piztu duten testuek berek ezin dute argitu eztabaida hori. Testuek
|
berek
ez dute etikarako giltzarririk: ondorengo eztabaida etikoan dago gakoa.
|
|
|
Zergatik ezin da eztabaidatu abortuari, bizitza hasierari buruz, baita bizitza amaierari buruz ere? Zergatik aipatzen da erlatibismoa, erlijioek
|
berek
erlatibismoaren adibiderik gardenena eskaintzen digutenean. Zergatik lotzen zaio giza askatasuna transzendentziari?
|
|
2014
|
|
|
Erromantizismoarekin, musikak bere rola aldatu zuen: hizketaldiko mezuaren laguntza soil izateari utzi zion, ez zuen mezu bat bere baitan garraiatzen, hitzek
|
berek
baino zerbait ‘sakonagoa’ garraiatzen zuen. Rousseau izan zen lehena musikaren adierazkortasunaren potentziala argiki artikulatzen; bere ustez, hitzezko hizketaldiaren ezaugarri afektiboak soilki imitatu beharrean, musikak ‘bere kabuz’ hitz egiteko eskubidea zuen hitzezko hizketaldi engainagarrien aldean, musikaren kasuan (Lacan parafraseatuz) egia bera da mintzo dena.
|
|
|
Alde batetik, masarentzako arteak gehiengoa asebete nahi zuen estetikoki, ‘komertzializatu’ zen, balioa galtzea onartu zuen; parean, atsegina izateari uko egiten zion arte bat, kontzesioak mespretxatzen zituen, ez zituen publikoaren gustuak eta desirak kontuan hartu nahi, ‘artistentzako arte bat’ Gaur egungo gizarte industrialera arte ez zen hain modu argian ikusia artearen bitasuna. Intelektualek eta artistek
|
berek
ez diote garrantzirik ematen ‘goi kultura’ ez den arteari; masarentzako artea mespretxatzen dute. Berez, haustura hori joan den mendean [XlX.ean] hasi zen nabarmentzen.
|
|
2016
|
|
|
Ondorenen bat, agian handia, organo ezberdinen erabilera edo erabilerarik ezari zor izan dakioke. Etxe ahatearengan aurkitu dut, hezurdura guztiarekiko proportzioz, hego hezurrek basa ahatearen hezur
|
berek
baino pisu txikiagoa eta hanka hezurrek harenek baino pisu handiagoa dutela, eta aldaketa hori, ziurrenik, etxe ahateak hegaz askoz gutxiago egiten eta askoz gehiago ibiltzen delako gertatua da. Behi eta ahuntzek sarri eraisten dituzten herrialdeetan errape garatu garatua eta heredatua edukitzea beste herrialde batzuetako behi eta ahuntzekin konparaturik, erabileraren ondorenen beste exenplu bat bide da.
|
|
|
Gizakiaren ez naturaltasunak esanahi negatiboa ere izan lezake: esaterako, gizon emakumeak elkarren artean etengabeko gerretan dabiltzala, aldiz Naturan mineralek
|
berek
elkarrengana jotzen dute, eta patari irrazionalak bakean eta elkartasunean bizitzen dira, Jainkoak arrazoimenaz eta mintzairaz hornituriko gizakiak ez bezala.39
|
|
|
Horrek, izan ere, intzesturako grina munduko arruntena dela eta bere arrisku endekarazleagatik gizarteak taburik estuenarekin galarazi behar izan duela, pentsatzen zuen. Aitzitik, intzestua naturak berak nardatzen duena da, dio Wilsonek, landareek
|
berek
saihesten dutena, eta interes biogenetikoaren segidan gero arau epigenetikoaren kasu nabarmenaerlijioak, moralak, mitoak, legeak eragozten dutena.302 Primerako adibidea ikusteko nola segida naturala dagoen, ez etena, giza eboluzioari eragin dioten interes biologiko genetikoetatik kulturara, erlijiora, gizarteko arauetara.
|