|
2001
|
|
|
Axularrengan arnas luzeko esaldia kausitu zuen. Alegia, bazegoela hasieratik bukaeraraino orri bat betez esaldi bat idaztea,
|
bere
gorputz zatiekin eta junturekin. Baita behin irakurri ondoren ongi ulertu ere.
|
|
2002
|
|
|
Nik izan dudan irakaslerik onenetakoa Victor Ullate da, dantzan
|
bere
gorputzarekin ulertu duelako zein den oinarria, zein den dantzan lagundu ahal izateko gorputz baten kokagunea. Gaztea zarenean oso garrantzitsua da ikastea badirela bizkarreko posizio berezi batzuk, oreka oinarri batzuk… eta horrek karrera osoan laguntzen dizu.
|
|
2003
|
|
|
Naturala da pertsona batek osasuna berreskuratu nahi izatea, baina gorputzarentzat hain gogorrak diren tratamenduak erabili gabe. Inori ez zaio gustatzen
|
bere
gorputzeko zati bat kentzea eta ondorioak ekartzen dituzten medikamentuak hartzea, garantia askorik gabe. Beraz, uler dezaket hain gogorrak ez diren beste alternatiba batzuk bilatu nahi izatea.
|
|
2004
|
|
|
Baina agian duintasuna bere lekuan zuelako ez zuen jasaten hainbeste aldiz gizarte zerbitzuak eskatzen duen koitadutasuna (edo koitadukeria) agertu beharra (nekez ametitzen dizu laguntzera datorrenak burua tente eta begirada harro agertzea). Agian,
|
bere
gorputza eta anima mintzen zuen bere kide eta herrikide, hizkuntzakidearen babesean nahiago, gure goitik begiratzearekin ematen dugun laguntzaren menpe egon beharra baino. Litekeena da, beste emakume askok bezala, salaketa jarri ondoren senarrari datozkion ondorioen errudun sentitzea (kartzela, isuna...).
|
|
|
Erlea nektarra xurgatzeko lorearen gainean ipintzen denean
|
bere
gorputzeko ileak polen ale batzuez blaitzen dira; gero, nahigabe, beste loreen estigmetan utziko dituzte polen aleak, eta horrela gertatzen da polinizazioa.
|
|
2006
|
|
|
Hori da ezkata niretzat. Eta beti deigarria egin zait nola daitekeen ezkata batek bere izatea,
|
bere
gorputza edukitzea bere txikitasunean, eta, hala ere, gorputz osoago bat estaltzea. Eta liburu honetan hori saiatu naiz egiten.
|
|
|
Horren isla da norbanakoa erabaki moralen erantzuletzat jotzeko gero eta gehiago indartzen den joera. Mende batzuetako antzinatasuna eransten diote adituek ikusmolde horri, baina hain urrunera joan barik, begiratu besterik ez dago hamarkada batzuetatik hona mugimendu feministak adierazitakoari, alegia, emakumea bakarrik dela
|
bere
gorputzaren jabe, eta beraz, berari baino ez dagokiola erabaki moralen erantzukizuna, adibidez, abortuaren inguruan. Io sono mia lemapean milaka emakume mobilizatu dira han hemenka.
|
|
|
Aluaren irudia eta bere konnotazio sozialak Wilkeren proiektuen oinarri izan ziren. S.O.S Starification Object Series izeneko argazki seriean,
|
bere
gorputz biluzia modelo baten gisan aurkezten du, gorputz guztia txiklez egindako alu formako eskultura txikiz betea duela. Emakume izate soilak berekin dakarren gorputz guztiaren sexualizazioa eta, zauri txikiak diruditen piezatxo horien bidez, egoera horrek sor dezakeen mina salatu zituen honela.
|
|
|
Hannah Wilke emakume gazte ederra zen. Artelan gehienetan
|
bere
gorputz biluzia erabiltzen zuen tradizionalki emakumearekin lotu izan diren jarrerak irudikatuz (glamourra, sexurako prestutasuna eta abar), justu hori bera salatzeko. Honek etsaitasunak ere sortu zizkion artista feministen artean, zenbaitzuk ez baitzuten begi onez ikusten bere sedukziorako edo probokazio sexualerako jarrera hori, exhibizionistatzat jotzen zuten:
|
|
|
Une honetan hasi, eta bera ere 1993an minbiziak jota hil zen arte, gorputzaren gainbehera, bizitzaren hauskortasuna, gaixotasuna, sufrimendua edota heriotza bilakatu ziren bere lanetan protagonista. Hala ere, alu formako eskulturak egiten jarraitu zuen, eta emakumea eta
|
bere
gorputz biluzia izan ziren artelanetan nagusi hasieratik bukaeraraino. Bizitzak berak bultzaturik ordea, bere sorkuntzak ere pauso bat aurrera eman zuen, inoiz baino argiago erakutsiz Hannah Wilkeren kasuan bizitza, gorputza eta artea, hiruak bat zirela.
|
|
2007
|
|
|
Robotak era batera mugitzen ditu
|
bere
gorputz atalak uretan eta lehorrean beste era batera. Baina ikerketaren helburua uretatik lehorrera igarotzean salamandraren mugitzeko moduaren transformazioa aztertzea da.
|
|
|
Eciton Burchellii espezieko txindurriek
|
bere
gorputzaren luzera duten zuloak estaltzen dituzte, janaria daramaten beste txindurri batzuk aurrera egin eta habiara heltzeko.
|
|
|
Pedagogia bakoitzak bere ezaugarri bereziak izan arren, helburu bertsua dute: naturalismotik urrunduz, aktoreari
|
bere
gorputzaren bidez espresio tresnak eskaintzea. Gaur egun Lecoqen eta Decroixen pedagogietan oinarritutako eskola ugari dago munduan.
|
|
|
Era eskematikoan esanda: gaixotasun bakoitzean, eritutakoen odolarekin gurutzatu ditu bakterio ohikoenak, bilatu nahian zein diren gizaki edo animalia eriak
|
bere
gorputzeko atalen batekin nahasten dituenak. Behi eroen kasuan Behien Entzefalopatia Espongiformea Ebringerrek uste du Acinetobacter dela erruduna Pseudomonak ere aipatzen ditu bere ikerketan Esklerosi Anizkoitzean eta ardien Scrapiean bezala.
|
|
2009
|
|
|
Zer ekartzen dio horrek kirolaren onuratik? Agian ezer gutxi, baina beharbada, ospea lortuko du
|
bere
gorputzarekin, edo besterik ez bada, itxura, ustez, hobeagoa izango du besteen begien aurrean. Gorputzari kultua deitu ohi zaio horri.
|
|
|
Kanpoko erreferente bakarra izateak laguntzen dio barruko estimulu horiek guztiak batzen. Horrela, haurrak pixkanaka sentitzen du kanpoko pertsona horretatik desberdina dela, eta
|
bere
gorputza duela, ez direla biak bat. Ez dezagun ahaztu nondik datorren, uterotik, amarekin erabateko sinbiosian egotetik.
|
|
|
Hortan beste espezieengandik bereizten gara. Lehoia ikustean alerta egoeran jartzen da zebra odolaren presioa igotzen zaio, arnasa azkarrago hartzen hasten da, azken finean,
|
bere
gorputza arriskurako prestatzen da: Gizakion kasuan, estres egoeran sar gaitezke, ezer ikusi gabe, pentsatze hutsarekin.
|
|
|
Hala ere, egia da orain ekintza batean biluzten naizenean, biluzte horrek baduela militantzia puntu bat ere, lehenago ez zuena. Militantziagatik egiten dut, jendeak esan dezan emakume batek 71 urterekin ez duela zertan
|
bere
gorputza erakutsi. Badirudi ezkutatu egin behar duzula, eta hori ez!
|
|
2013
|
|
|
Hala izan ala ez, Cavendishen arazoa muturrekoa zen: potentzia elektrikoa neurtzeko gailu egokirik ezean, eta horiek lortzeak beste gizaki batzuekin harremana izatea eskatzen zuenez, potentzia
|
bere
gorputzaren bidez neurtzera iritsi zen; deskargak eragiten zion oinazearen arabera kalkulatzen zuen potentzia.
|
|
2014
|
|
|
Herritarrek ez dute Abortuaren Legea babesten, gobernuak duen babes bakarra Elizarena da. Emakumeak
|
bere
gorputzarekiko erabakitzeko eskubiderik ez izateak esan nahi du ez gaituztela pertsona osotzat onartzen. Emakumea da pertsona bat aholkularitza profesionala behar duena.
|
|
|
Askoz beranduago ere indioek oroimenean zeukaten Santos Atahualpa: " Ez da hil,
|
bere
gorputza desagertu zen kea dariola"...
|
|
|
Ultraeskuindarrekin eta kontserbadoreekin eztabaidetako lerro lodienetan irabazi dugu. Lehenengo aldiz, nik uste dut," ferminico" ren (nasciturus nafarra, entzierroan ateratzeko prest) eskubideez eztabaida inozoak alboratu direla eta arreta emakumearengan eta bere eskubideengan jarri da, eta batik bat,
|
bere
gorputzaren jabetzarengan.
|
|
2015
|
|
|
Bertan emakumeen eta zoramenaren arteko lotura agertzen zen helduarotik zahartzarora eta perspektiba historiko batekin. Alaine Agirreren lanean ordea, emakume gaztea eta bere bilakaera psikologikoa dira protagonistak eta subjektu haragiztatua da ardatza," Gorria" deitzen duen minak, gaixotasunak,
|
bere
gorputza gorpu zelan bihurtzen duen eta gorpua gorputz izatera nola bueltatzen den kontatzen zaigu bere lehen eleberrian.
|
|
|
Werner Forssmann ek 1956 urtean jaso zuen saria, gorputzeko zainetan erabiltzeko moduko kateterra garatzeagatik. Probetan, Forssmanek ez zuen animaliarik erabili,
|
bere
gorputza baizik; esku bateko zainean kateterra sartu eta bihotzeraino eraman zuen.
|
|
2016
|
|
|
Nik ez dut onartuko debekatzea, eta ni ez nago zapia jartzearen alde. Pertsona bakoitzak bere prozesua egin behar du, pertsona bakoitzak eskubidea dauka bere burua zalantzan jartzeko eta bere prozesua egiten uzten badiogu, ziur iritsiko dela momentu bat non
|
bere
gorputzaz hausnartzera iritsiko den. Nik emakume marokoarrak ezagutzen ditut gehienbat, eta badakit gauzak zalantzan jartzen ari direla, matxinatzen ari direla.
|
|
2018
|
|
|
Egia da aldaketa garaia izan ohi dela eta nahiz eta guk esku hartu, loditasun kasuetan adibidez nahiko gaizki pasatzen dutela batzuek, sarri ingurukoek ere hitz itsusiak esaten dizkietelako. Bonbardatzen gaituzten estereotipoetatik kanpo dagoen ikasleari kosta egiten zaio
|
bere
gorputzean ongi sentitzea.
|
|
|
L. Larrañaga: " Gorputz Hezkuntzaren ikuspegitik, ikasleari
|
bere
gorputza ezagutzen laguntzea da gakoa. Ikaslea bere gorputzaren nortasuna eta kontzientzia hartzen joaten da, eta bereganatzen doan heinean, besteena ere ezagutzen doa; hor bizitzen ikasten du"
|
|
|
" Gorputz Hezkuntzaren ikuspegitik, ikasleari bere gorputza ezagutzen laguntzea da gakoa. Ikaslea
|
bere
gorputzaren nortasuna eta kontzientzia hartzen joaten da, eta bereganatzen doan heinean, besteena ere ezagutzen doa; hor bizitzen ikasten du"
|
|
|
Dena bat garela baldin badiogu, eskolan egiten ditugun planteamenduek premisa horretatik abiatu lukete. Haur Hezkuntzaren kasuan, umeak bere osotasuna mugimenduaren bidez adierazten du; mugimenduaren bitartez eta gorputzarekin esperimentatuz doa
|
bere
gorputzaz jabetzen eta bere identitatea eraikitzen. Eta bide horretan laguntzeko, berriz diot, ezinbestekoa da irakaslea ere presente egotea bere gorputzarekin.
|
|
|
Haur Hezkuntzaren kasuan, umeak bere osotasuna mugimenduaren bidez adierazten du; mugimenduaren bitartez eta gorputzarekin esperimentatuz doa bere gorputzaz jabetzen eta bere identitatea eraikitzen. Eta bide horretan laguntzeko, berriz diot, ezinbestekoa da irakaslea ere presente egotea
|
bere
gorputzarekin. Urduri dagoen umea besotan hartu eta lasaitzea lortzen ez dugunean, kontziente gara agian gure gorputza ere urduri dagoela eta ez diogula lasaitasuna transmititzen?
|
|
|
L. Larrañaga: Gorputz Hezkuntzaren ikuspegitik, ikasleari
|
bere
gorputza ezagutzen laguntzea da gakoa. Ikaslea bere gorputzaren nortasuna eta kontzientzia hartzen joaten da, eta bereganatzen doan heinean, besteena ere ezagutzen doa; ezagutzen doa ingurune bat, eta hor bizitzen ikasten du.
|
|
|
Gorputz Hezkuntzaren ikuspegitik, ikasleari bere gorputza ezagutzen laguntzea da gakoa. Ikaslea
|
bere
gorputzaren nortasuna eta kontzientzia hartzen joaten da, eta bereganatzen doan heinean, besteena ere ezagutzen doa; ezagutzen doa ingurune bat, eta hor bizitzen ikasten du. Ezagutza horiek sailkatu egiten ditugu:
|
|
|
Jess Golberg fikziozko pertsonaiaren bizitza da liburu honetan deskubrituko duguna. Lesbiana (stone) butch edo mari mutil (handi) a izandakoak lesbiana trans* edo emazte gizon izanez
|
bere
gorputzean etxean sentitzea lortuko du.
|
|
2019
|
|
|
Liburu ugari argitaratu ditu eta 80 herrialde baino gehiagotan erakutsi ditu inor epel uzten ez duten obra artistikoak: koranaren orriak jan ditu; galerian biluzik jarri eta
|
bere
gorputzarekin nahi dutena egiteko eskatu die ikusleei; kargaturiko pistola baten aurrean eseri da, mehatxu egin dioten kolektiboei adieraziz tiro egin diezaioketela;" pederastia" hitza idatzi du ostia kontsakratuak erabiliz;" Make America Great Again" tatuatu du ipurtzuloan…
|
|
2020
|
|
|
" Gure herrietan ez da bataila dialektikoa ikusten, jendeak
|
bere
gorputzean sentitu baitu kutsadura"
|
|
|
Hori sinetsi nahi duenak hitz horietan aurkituko zuen heldulekua. Gure herrietan, ordea, komunikabideetatik aparte ez da bataila dialektiko hori ikusten, jendeak
|
bere
gorputzean sentitu baitu kutsadura. Gurasoak kezkatuta ibili dira ea haurrek parkean lasai jolas dezaketen, haurdun dauden emakumeak ea herritik joan behar diren, kirola ea lasai egin daitekeen...
|
|
2021
|
|
|
Abiapuntu gisa hartu behar da nazka sentitzera bultzatu gaituztela, kulpa sentimendurik gabe alegia. Teoria handiak irakurtzea baino garrantzitsuagoa da norberak
|
bere
gorputza ezagutzea, hori da gakoa.
|
|
2022
|
|
|
Egoera berean direnekin harremanetan jartzea gustatuko litzaioke, gizarteak pertsona hauen aurrean ezikusia egiteari utzi diezaion eta denen artean txertoen ondorioen erantzukizunak exigitu ditzaten. Bi alaba txiki ditu, eta haiekin jolastuz deskubritzen du unean unean noraino mugitu dezakeen
|
bere
gorputza, eta noraino ez.
|
|
|
500 pertsona intersexualetatik bat, Europako OII egituraren arabera. Beste bat gizonezkoa sailkatua izan daiteke, XY kromosomoak ukanik, baina
|
bere
gorputzak androgenoei erresistentzia erakutsirik, itxuraz emakumezkoaren osagai normatuak izanen ditu" androgenoekiko sentikortasun ezaren sindromea", 1/ 13.000 sortzeren gain, ISNAren datuen arabera. Gerta daiteke emakumezko identifikatuak ohikoa dena baino androgeno gehiago ekoiztea eta gizonezkoei lotzen zaizkien karaktereak garatzea edo klitoriaren tamaina ohikoa baino handiagoa izatea" Giltzurrun gaineko hiperplasia", 1/ 13.000 sortzeren gain.
|
|
|
Norberarekin bakean izateko baldintza gorputz normatibo bat izatean datzala konbentzituak dira medikuak; eta errotik uste dute norbanako orok duela naturalki
|
bere
gorputza normaren barnean nahi. Arazoa da norbanakoaren ordez erabakitzen dutela".
|
|
|
William Burroughs eta Charles Manson aipatu zituen bere eragin nagusi bezala. Genesisek
|
bere
gorputza guda zelai bihurtu zuen pandroginia izendatu zuen trantsizio prozesuari ekin zionean: Bere bikotekidea zen Lady Jane rekin batera bien gorputzak moldatu nahi zituzten, gorputz ez binario bakarra bihurtzeko.
|
|
2023
|
|
|
Bakoitzak
|
bere
gorputzarekiko daukan konexioaren baitakoa da hori, eta tatuaje horrekin zer irudikatu nahi duen. Batzuek beren haurren edo beste norbaiten izena tatuatzen dute, edo beren baserriko harri bat... edozer.
|