|
2001
|
|
|
Erdaldun elebakarren eskubide indibidualen aitzakian, euskaldunon komunitatearen eskubide indibidual eta kolektiboak hankaz gora jartzen dira. Eta, jakina, bi komunitateok elkar hartzeko modua ez da komunitate elebidunak
|
bere
berezko hizkuntzari uko egitea, komunitate elebakarrak bi hizkuntzak ikasi eta erabiltzea baizik.
|
|
2004
|
|
|
kable bidezko telebistaren zerbitzua eduki lokalez hornitzearen garrantzia. Kablea,
|
bere
berezko konfigurazio teknikoa dela-eta —satelitea bezalako beste teknologia batzuen aurrean—, eduki lokalen teknologia da, edukiak ia ia auzo mailan kokatzea ahalbidetzen baitu, seinalea nodoz nodo kudeatzetik abiatuz. Horregatik, garai hartan bertan, kable bidezko telebistaren bezerorik gabe, une horretan lanean ziharduten telebista lokal nagusiekin harremanetan jarri ginen.
|
|
2009
|
|
|
euskaldunon erdigunea euskaraz jarduten duen komunitatea dela, euskalgintza ez dela beste unibertso baten satelitea eta ez diogula munduari periferiatik begiratu behar. Norberak erabakitzen du non kokatzen duen bere burua, hurkoaren ingurunean edo
|
bere
berezko gunean. Eta munduan nola jokatu, ez da espazio kontua, ezta tamaina arazoa ere; begirada kontua da, munduari begiratzen diogunean nondik ari garen erabakitzea.
|
|
2011
|
|
|
Europako Batasuneko estatuetako 10 Internet erabiltzailetatik 9k
|
bere
berezko hizkuntzan nabigatzea nahiago dute aukera hori eskaintzen bada. Erdiak, ordea (%53k), onartuko luke ingelesezko bertsioa bere hizkuntzakorik egongo ez balitz.
|
|
|
EBko internauten %19k bakarrik esaten du
|
bere
berezko hizkuntzan bakarrik nabigatzen duela, baina portzentaje hori %42ra igotzen da erosketak egin behar baditu eta %76ra eragiketa finantzarioren bat tartean denean.
|
|
|
Horrek guztiak bi ondorio argi uzten ditu. Jendeak askoz ere nahiago du
|
bere
berezko hizkuntzan aritzea baita Interneten ere eta hori sarearen hizkuntza dibertsitatearen mesederako da. Hortaz, Internet bidez ‘merkatura’ iritsi nahi duenak informazioa ahalik eta hizkuntza gehienetan eskaini behar du.
|
|
2016
|
|
|
Ezagutza formal hori estatuarekin adostasunaren bidez lor daiteke (Eskozia, Groenlandia...). Baina, adostasun hori lortzea ezinezkoa denean, herriak
|
bere
berezko tresna demokratikoen bidez ere egin dezake ezagutza formal hori (Estatu Batuak, Alemania, Lituania, Letonia, Estonia, Kosovo, Katalunia...). Azken hori izan da, hain zuzen ere, burujabetza ariketa gehienek erabilitako bidea, bide batez esanda.
|
|
2017
|
|
|
Beste horiek botere hizkuntza jakin batzuk hitz egitera derrigortzen dituzten ‘kulturaniztasun’ eta ‘transnazionalismo’ ideiak sustatzen ditugu, ‘enplegagarritasun’ eta ‘integrazioaren’ aitzakian. Bistakoa da
|
bere
berezko hizkuntza mespretxatzen duen komunitate batek eta bere barneko hizkuntz eta kultur aniztasuna zapuzten duen estatu batek zailtasun handiak izango dituela kanpotik iristen direnak balioesteko, eta berezko hizkuntzen bazterketan oinarritutako ‘integrazioa’ inposatzen saiatuko dela, horrek sor dezakeen tentsio eta deserrotzearekin. Auzi horien ulerkuntza, nire kasuan, jarraian azalduko dudan bezala, funtsean galegotik abiatzen da, eta horregatik ezinbestekoa zait testuinguru pusketa batekin jarraitzea.
|
|
2018
|
|
|
Iragan mendean gizakiaren esplikazioa garezurreko arrazoietara murrizteko nahia izan zutenek bezala, gaur neurozientziek neuronen aske murriztezin bat
|
bere
berezkoa du, edozelako zientzia aurkikuntzen gainetik askatasunaren aukera murriztezina bihurtzen duena. Askatasun funtzionamendura murriztu nahiko lukete garunaren funtzioa murriztezin hori giza izaeraren baldintza da.
|
|
2023
|
|
|
Ana haurrak zinemako proiekzioari begira erakusten duen lilura izugarrian. Zinemak
|
bere
berezkoa du lilura hori, beste arte diziplinek baino gehiago akaso, eta harrigarria ere bada nola iritsi den gaur arte hastapeneko filmek beraiekin ekarritako indar infantila.
|