2000
|
|
|
Bere
berezkoak ditu askatasun eta justizia egarria ezagumen gutxikoa bada ere, XVI. mendeak ekarri zuen mundu eraberrituan jakintzak eta sineskeriak, handikien asmoak eta herri xehearen eguneroko epopeiak tupust egiten dute Bizkaiko kostaldean. (Hitzak eta ideiak 3)
|
2003
|
|
Gizakiak, sortu zenetik, behar beharrezkoa izan duen zerbait da. Nire ustez antzerkia gizakiak
|
bere
berezkoa duen zerbait da.
|
2004
|
|
Moralismo, prezeptibismo edota erlatibismo (hots, indiferentismo) batean eroriko ez bagara, behar beharrezkoa da giza jokabide eta portaeren bideragarritasun errealizatzailea metodikoki eta era fidagarri batez aztertzea. " Errealizatzaile" epitetoarekin zera adierazi nahi dugu, alegia gizakiak bere burua eta bere hurkoena errealizatzeko eta errealizatzen laguntzeko, hurrenez hurren,
|
bere
berezko duen premia eta izaera. Errealizazio eta errealizatu terminoak" erreal (itate)" hitzari estuki lotuak daude, etimologikoki ez ezik, semantikoki ere.
|
|
Adimenaren eboluzioa eta arrazoimenaren gauzapena ezin ere daitezke irudika gizarterik gabe. Gizakiaren gizartekoitasuna (gizakidetasuna orobat) ez da gizakiari kanpotik datorkion ezaugarri erantsi bat,
|
bere
berezko duen tasun ezabaezina baizik, gizaki izateari utziko ez badio bederen. Mintzamenak eta arrazoimenak beraz, gizartekoitasuna (soziabilitatea) dute oinarri eta ahal izateko baldintza, egitura bioneurologiko eta fono anatomiko berezi bat ezinbesteko duten bezalaxe.
|
2006
|
|
Badirudi galdera metafisikorik sakonenak pizten zaizkiola han, bere printzipiorik oinarrizkoenak ere kolokan jarriz, eta etxera itzultzean dena aurkitzen duela zegoen hartantxe. Bueno," zenbat koskortu den gure mutila!" esango du Jon besoetan hartzen duenean, baina oihaneko landareari dagokion era bere
|
berean
berezkoa balu bezala edo bere semeak haztea. Azken bolada honetan pentsatu ohi dut Mikelek Afrikan duela etxea eta hona bidaiatu besterik ez duela egiten.
|
2007
|
|
Hasteko zera esango dugu Valverderekin batera: " Hitz egiteko gaitasunak —eta ez hainbeste geure burua ‘animalia razional’ edo ‘homo sapiens sapiens’ bezala definitzeak— egiten gaitu giza izaki" 111 Aristotelesek berak ere argi zuen hori, hain zuzen gizakiaren berezitasun nagusia —bestelako izaki bizidunekin alderatuz— gizakiak
|
berak
berezkoa duen logos delakoan ikusten baitzuen, zeinak aldi berean —eta hau esanguratsua da oso—" arrazoimena" eta" hitza" adierazten zuen. Kontua da, hizkuntzari esker bakarrik dela gizakia gai" estimulu erantzun" eskema hutsetik alde egiteko edo, bestela esanda, bere erreakzio instintibo primarioenak askatasunez kontrolatzeko.
|
2009
|
|
Bazirudien, beraz, Gabinok, barruko nahiak eta desioak,
|
bere
berezkoak zituenak, zapaldu zituela, eta inkontzienteak bere mendekua hartu zuela, mutila ezkortasunaren eta malenkoniaren bidean jarriz; beste egun batean. Gabinok urtebete pasatxo zeraman etxean, Damaso ordurako Madrilera joana?, metrikari eta ahapaldiei buruzko gaia ikasten ari zela, gelan ikasmahai bat jarri zioten, ezkerretik leiho batera jotzen zuena?, bosdun txiki batekin topatu zen; Bécq...
|
|
Kapitalismoaren ankerkeria zuritzeko neoliberalismo hitza asmatu zuten kapitalistek beraiek. Baina kapitalismoak
|
bere
berezkoa du aseezintasuna. Basapiztia aseezina da kapitalismoa eta baita assassin ere.
|
|
Bazirudien, beraz, Gabinok, barruko nahiak eta desioak,
|
bere
berezkoak zituenak, zapaldu zituela, eta inkontzienteak bere mendekua hartu zuela, mutila ezkortasunaren eta malenkoniaren bidean jarriz; beste egun batean –Gabinok urtebete pasatxo zeraman etxean, Damaso ordurako Madrilera joana–, metrikari eta ahapaldiei buruzko gaia ikasten ari zela –gelan ikasmahai bat jarri zioten, ezkerretik leiho batera jotzen zuena–, bosdun txiki batek...
|
2010
|
|
garai hartan, baina, ez zen halakorik gertatu, adimenaren ahalaz eta nire ahaleginaren ahaleginaz munduaren zutabeak zartatzen hasi zirenean, guztiak zartatu baitziren, hura izan ezik. Egia zen, bekatuaren kontzeptua gaindituxe nuela, ez nuen Adan eta Ebaren ipuinean sinesten?, baina egia zen, halaber, hantxe gelditzen zela zuloa, emakumeak, ipuin orotatik harat,
|
bere
berezkoa zuena eta itxi eta ireki egin zitekeena, hortzik gabeko aho likin bat balitz bezala: hantxe zuen, bai, emakumeak zuloa eta hantxe mehatxua, hantxe kobazuloa eta hantxe gau beltza, ni neu irents nintzakeena eta ni neu bihurtu apoen, muskerren eta sugeen bizilagun, edo Benjamin Maria itxuragabearen siamdar biki.
|
|
garai hartan, baina, ez zen halakorik gertatu, adimenaren ahalaz eta nire ahaleginaren ahaleginaz munduaren zutabeak zartatzen hasi zirenean, guztiak zartatu baitziren, hura izan ezik. Egia zen, bekatuaren kontzeptua gaindituxe nuela —ez nuen Adan eta Ebaren ipuinean sinesten—, baina egia zen, halaber, hantxe gelditzen zela zuloa, emakumeak, ipuin orotatik harat,
|
bere
berezkoa zuena eta itxi eta ireki egin zitekeena, hortzik gabeko aho likin bat balitz bezala: hantxe zuen, bai, emakumeak zuloa eta hantxe mehatxua, hantxe kobazuloa eta hantxe gau beltza, ni neu irents nintzakeena eta ni neu bihurtu apoen, muskerren eta sugeen bizilagun, edo Benjamin Maria itxuragabearen siamdar biki.
|
|
—Porrota merkataritzak daukan arriskuetarik duk —erantzun dio Hodjak— Alta, komertzioak
|
bere
berezkoa duena duk, jendeek erositakoan har dezaten nik saldutakoan hartzen dudan bezainbesteko plazera.
|
2011
|
|
Kultura bakar bat ere ez da erabat eta osoki itzuli arrakastaz beste hizkuntza batera; hizkuntzak ez baitira, hain zuzen, elkarrekin truka daitezkeen pieza hutsak. Bakoitzak
|
bere
berezkoak ditu mundu sinbolikoaren hainbat ñabardura eta nortasun iturri.
|
2012
|
|
oinarrizkoa, teknikoa eta zientifikoa (Garzia, 1999). Maila oinarrizkoenean, gizakiak
|
bere
berezkoa duen komunikazio senarekin lotuta dago pertsuasioa. Izan ere, izaki komunikatzailea edo, hobeto esanda, animalia pertsuasiboa baita gizakia.
|
2016
|
|
Moralak zerikusirik ez dauka zeruarekin, eta bai lurrarekin; ez du zerikusirik Jainkoaren errebelazioarekin eta erlijioarekin, ez filosofoen kontzientzia mistikoarekin. Sentimendu edo kontzientzia morala
|
bere
berezkoa du gizabereak, kanpotik inork itsatsi edo irakatsi edo ezarri beharra egon gabe, eta horregatixe da gizarteaneskuarra eta manipulaerraza.199
|
2017
|
|
Mediku titulua zuen, aizu, nahiz inoiz aritu ez.
|
Bere
berezkoa zuen hori Harryk. Gogoko zuen gauza bat egiteko kapaz ote zen ikustea eta gero interesa galtzen zuen.
|
2018
|
|
Edozein sorginek bezala jendeei kalte egiten ahal diete apezek, eta
|
bere
berezko duten" eihar meza" ren bidez. Eihar meza hori erdarazko" meza beltza" dateke eta haren helburua etsaiak ihartaraztea da, hiltzea azkenean. Euskal Herriko apezengana ibili naiz erritu horren berri jakin nahiz, eta inork ez dit izena baino gehiago aipatu, ez bide dute deusik jakin gura holako kontuekin; halere barrez aitortu zidaten apez bati, ez hain aspaldian, bi eihar meza emateko eskatu ziola norbaitek, eta apezak ihardetsi:
|
|
Iragan mendean gizakiaren esplikazioa garezurreko arrazoietara murrizteko nahia izan zutenek bezala, gaur neurozientziek neuronen aske murriztezin bat
|
bere
berezkoa du, edozelako zientzia aurkikuntzen gainetik askatasunaren aukera murriztezina bihurtzen duena. Askatasun funtzionamendura murriztu nahiko lukete garunaren funtzioa murriztezin hori giza izaeraren baldintza da.
|
|
Egia esan, kontua ez da dirudien bezain erraza. Hizkuntzek eta hizkerek
|
bere
berezko dute etengabe aldatzea, eta garaian garaiko egoera aldakorra eta datuen eskasia oztopo dira halako galderei arrapostu zuzena emateko. Datozen lerroetan hizkuntzalaritzak eta dialektologiak horrelako aztergaiei ekiteko darabiltzaten oinarri teorikoak eta metodoak aurkeztu nahi ditugu, eta horiek zorrotz aplikatuta erakutsiko dugu Iruñeko euskalki delakoaz ezer gutxi jakiterik dagoela eta galderak berak ñabardurak behar dituela.
|
|
Fakirrak ez du ikusten nortasuna galtzeko arriskurik: inork imita ezin dezakeen ahots baten jabe da; eta zer esan
|
bere
berezkoa duen tinbre gorenaz, Parisen madame Duprezekin bezatu zuen eztarriaz. Ez:
|
2020
|
|
Nolabait esatearren, arrazoiak ezagutza gai den objektua mugatu egiten du definizio zehatzetarako duen joerarekin. Zambranok uste du mugatu gabe ezagutzea eta izendatzea posible egiten duela hizkuntza poetikoak, ez baititu egiak zurruntasunez tratatzen, hitz poetikoak
|
berak
berezko duen malgutasunagatik. Xabier Letek esan zuen bezala, poesiak ikuskera argiago eta zabalago bat eskaintzen du.
|
2023
|
|
Garapenaren arloko GKE nagusietako buru eta programa zuzendari gehienak zuriak eta mendebaldarrak dira, eta GKE berean lan berbera egiten duten tokian tokiko herritarrek baino soldata puskaz altuagoak kobratzen dituzte.69 Angela Bruce Raeburn Global Health Advocacy Incubator eko eskualde sustapeneko zuzendariak zera adierazi zuen" International Development Has a Race Problem" artikuluan: " [L] aguntzearen kontzeptuak
|
berak
berezkoak ditu arraza eta arrazakeria, zeren eta halako sistema batean bakarrik da posible baliabidetan joriak diren gizarte zuriek erabakitzea koloreko zer jendek behar duen laguntza, zenbat behar duen, zer parametro ezarri behar diren behar dutena bidaltzeko eta, jakina, zer mekanismo konplexu sortu behar diren haien beharrak asetzearen truke eman dituzten dirulaguntzak zein ongi kudeatu dituzt... Gero, zera gehitzen du:
|
|
Ana haurrak zinemako proiekzioari begira erakusten duen lilura izugarrian. Zinemak
|
bere
berezkoa du lilura hori, beste arte diziplinek baino gehiago akaso, eta harrigarria ere bada nola iritsi den gaur arte hastapeneko filmek beraiekin ekarritako indar infantila.
|