|
2006
|
|
|
–Ta
|
berak
zer esaten dik?
|
|
2007
|
|
|
Talde bat ari omen zen prestatzen, Juankarrek Roberri eta Roberrek guri esan zigunez. . Eta
|
berak
zer jotzen dik??, galdetu zuen Eduk. –Berak ezer ez:
|
|
|
–(Karakterea) da izpiritua legez [«Geist»] hizkuntzan biztanle dena eta hura, berarengandik sorturiko gorputzaren moduan, arimaz hornitzen dizuna (edo: bizitasuna damaiona) [«beseelt»]? 111 Baina hizkuntzaren aiurriarekin
|
berak
zer ulertarazi gura duen adierazteko gehien darabilen irudia kolorearena da. Humboldt hizkuntza bakoitzaren koloreaz mintzo da behin eta berriro112 Hizkuntza bakoitzak hitzak, esamoldeak, bere literatura, dena bere tindu bereziaz koloratzen du113 Baina aiurriak ez du hizkuntza bakarrik koloratzen:
|
|
|
Garbiri begira gelditu nintzaion, horrelako erabakiak berari dagozkio? eta
|
berak
zergatik ez aurpegia jarri zidanez, animatu egin ginen. Lucien ek txalo bat jo eta berehala karabanaren atzeko partera zuzendu zen, gonbidatuentzako bi aulkiren bila.
|
|
2009
|
|
|
Neuk ere ondotxo nekien bekokian neukan granoa ez zela batere sexia. Baina gehiegizkoa iruditzen zitzaidan
|
berak
zer jan nezakeen esatea. Edo aknea neukala aurpegiratzea.
|
|
|
Bigarren Karlistada ostean, karlistak armaz derrotaturik eta euskal diputatu liberalen iritziaren ere aurka gehiengo parlamentarioak hala erabaki izanik, 1876ko uztailaren 21ean Foruak ezabatzeko legea onartu zen Espainiako Gorteetan Madrilen. ...soldadu espainolek okupatua dago dena; Foruen aldeko edozein adierazpen jendaurreko gogor zigortzen duen gerrako zentsura ezarri du Gobernuak lau euskal probintzietan 16. Batetik, bada, Espainiako armen gatibuak bilakaturik, eta bestetik Parlamentuaren petzero probintziak, h. d., galdurik erabat, nortasun forala?, Euskal Herriek parada izanen dute beren buruari galdera garbi jartzeko finean, egiaz
|
berak
zer diren, beren buruentzat bederen.
|
|
|
Arima salduko ote nuen galdetu zidan ezezagunak eta nik baietz. Eta
|
berak
zeren truke. Eta nik ipuinak.
|
|
|
Adak bertan zuen agurea, eta ohartu beharra zuen borondaterik onenarekin ari zitzaiola; ohartu beharra zuen, halaber, aurrean zuituèn mahaietako batean, baita ezkerretara zuèn beste batean ere, kopa bana hartzen ari zirela bi gizon, batek kopa bat anis eta besteak kopa bat koñak; eta
|
berak
zer??; ez al zuen Eleuteriorekin izan zuèn jarrera adoretsuak zerbait berezia merezi?
|
|
|
Adak bertan zuen agurea, eta ohartu beharra zuen borondaterik onenarekin ari zitzaiola; ohartu beharra zuen, halaber, aurrean zuituèn mahaietako batean, baita ezkerretara zuèn beste batean ere, kopa bana hartzen ari zirela bi gizon, batek kopa bat anis eta besteak kopa bat koñak; eta
|
berak
zer...?; ez al zuen Eleuteriorekin izan zuèn jarrera adoretsuak zerbait berezia merezi?
|
|
2011
|
|
|
Horregatik aski berria eta deserosoa zaio oraingo egoera, bera baino dexente gazteagoa den neska bat seduzitzen saiatzea, eta inongo maitasun promesik gabe gainera. Garbi baitauka
|
berak
zer nahi duen. Neskak nahi ote duen jakitea falta.
|
|
|
–Non sartu zara? , hasi zaio zuzendariordea errietan, eta hortik aurrera egundoko erretolika bota dio, beste hedabide guztiak han daudela dagoeneko, albisteak bidaltzen, eta ea
|
berak
zer!
|
|
|
Baina ez. Tipoa xaxatzeko esaten didate; gu joaten gara hara, ez ekiporik ez materialik gabe, onez onean ateratzeko esaten diogu tipoari, eta
|
berak
zer egiten du?
|
|
2012
|
|
|
Askotan eztabaidatzen nuen hau neure buruarekin: nola jakin dezaket Jainkoak
|
berak
zer iritzi duen gai zehatz horri buruz. Egia da jende horrek ez duela hori lege hauste moduan egiten; ez dute bihotzak agintzen dienaren kontra jokatzen, ezta adimenak esaten dienaren kontra ere.
|
|
2014
|
|
|
Renanen ahaztura ez da ahaztura, Estatuaren absoluzioa da; eta nazioaren teoria baino gehiago, bere nahi minaren esijentzia. Ez da esatea Frantzia (nazioa) zer den, baizik
|
berak
zer nahi duen izan dadila: ez baldin bada, eta ez da, arraza bat (arraza ezberdinen nahasketa bat baizik, edo arrazen arteko gatazka bat, esate baterako), eta Frantzia osatzen duten eskualdeak ez baldin badira eurak libreki Frantzia osatzera etorriak, eta ez dira, eta ez badira hizkuntza bakarrekoak, etc., ahaztu dezatela hori dena, eta izan dadila Frantzia osoa espiritu bat, eta bat espirituan.
|
|
|
Arretaz irakurrita, ordea, kontrastea kasik lotsarazgarria da; Renanek asko baiesten du norbanakoa, norbanakoak
|
berak
zer baietsi, ez dago askorik: –si quelqu, un en cette affaire a droit d? être consulté, c, est l, habitant? 1672,, ont bien le droit d, avoir un avis dans la question??
|
|
2015
|
|
|
Hobiak estalkia dauka, harrobi oso baten zindotasuna, eta hantxe eseri ginen negarrez, edo negar egitera, bi bostekoekin hamar eginez, barka bekit lizentzia poetikoa. Marrurik gabe malkoka, gizonak legez negarrez, galdetu nion Atanasiori ea
|
berak
zer izan nahi zuen, zein amets utzi zuen bazter, zenbat balio zuen bizitzak. Horrelaxe:
|
|
|
herri ttikian, gorroto handia. Guk eman diogu dena, eta
|
berak
zer eman digu guri?
|
|
|
Poetek praktikatzen duten mintzaira. Baina isil gaitezen, esan diezagula poemak
|
berak
zer den poesia. Eseri eta entzun, itxi begiak, utzi hitzok zeure barnean tentaldizko suge izan daitezen.
|
|
|
Ez zegoen Ramsay jaunari bidaia hartan laguntzerik. Baina orduantxe?
|
berak
zer edo zer esateko gogoa zeukanean, agian zer edo zer esan zezakeenean?, han non azaldu ziren Cam eta James. Terrazan azaldu ziren.
|
|
|
–Bera eta bera bezala gazte askotxo ezer egin gabe daude, lehoiak zooan bezala, arazorik eman ez dezaten. Jakin nahiko nuke Alik
|
berak
zer pentsatzen duen bere egoeraz, edo bera bezala dauden gaztetxo horiek, edo immigrante edo paper bako edo delinkuente gisa aurkezten dizkiguten pertsona horiek zer pentsatzen duten euren egoeraz??
|
|
|
Gu zain gelditu gara,
|
berak
zer esango. Baina ez digu deus esan.
|
|
|
(...) ez gira orain hastian bezala bakarrak eta horrek
|
berak
zer kuraia ez dauku emaiten! Hortakotz bada, ez da, ez ixiltzeko, ez gelditzeko mementoa.
|
|
|
Gizonak, berriz, umetoki hitza entzun zuen, baina ez zion ondo ulertu gainerakoa, eta bi urte eta erdi lehenagoko ebakuntzarekin lotu zuen dena, orduko gaixotasunaren ondorio zitekeela oraingoa, pentsatu zuen. Baina ezer gutxi zekien medikuntza kontuez, eta emazteak
|
berak
zer ulertu zuen esan zionean, bertsio harekin geratzea erabaki zuen: hobe zuten, edonola ere, oso poliki hazitako tumorea zela eta, hortaz, gerora ere poliki haziko zela pentsatzea.
|
|
2016
|
|
|
Nire langelako atea itxi eta eskuetan dudan eleberria irakurtzen jarraitu dut, baina hala ere emaztearen ahots apala entzun dezaket tarteka, bere ahots abaildua esango nuke: . Nire atzetik ibili da eta ez dakizue nola, baina ez jakiteagatik ez dakit
|
berak
zer sentitzen duen ere. Ez diot aitorpenik eskatu, ezin dut ezertara behartu, beharbada itxaropenik ere ez dudalako?, entzun diot eta, barrenetik hustu banindute bezala sentitzen naiz?, ondoren.
|
|
|
Lekuko gehiago igaro dira epailearen aurretik, tartean lapurrak balkoitik leihora sartzen ikusi zituen auzokoa. ...io meritu guztia, hark sumatu baitzituen lapurrak eta hasi baitzen zaunkaka modu hain berezian non ikusi baino lehen ere bai baitzekien lapurrak ari zirela idazlearen etxean sartzen eta, zakurraren merituak kontatzen hasi delarik, gauza benetan harrigarriak kontatu ditu, musika generoak, jazza eta klasikoa nola bereizten dituen edo telebistako aurkezleak nola ezagutzen dituen, esate baterako, eta,
|
berak
zergatik ez badaki ere, kate frantsesak gustatzen zaizkiola erantsi du, beharbada haietan zakur ederragoak agertzen direlako. Hori izan da eguneko unerik dibertigarrienetakoa.
|
|
|
Zaldunaren zoramenaren kontura barre egin nahian, Kixoteren aldera lerratzen da jende talde bat eztabaidan, eta, azkenean, afera bozketa bidez amaitzea erabakitzen dute. Bakoitzak belarrira esan dio apaizari
|
berak
zer ikusten duen, eta emaitzaren arabera jakingo da egia. Noski, barrez dabiltza konplizeak, baina zeharo sututa dago bizargina; sinestezina egiten zaio nola doan bere begi aurrean eta botoz boto bizar ontzi zena kasketa bilakatzen.
|
|
2017
|
|
|
Baina
|
berak
zergatik Kanpaiak hasi ziren nire itzal gainetik abiatu nintzenean, baina ordu laurdena zen. Diakonoa ez zen inon ageri, pentsatu zuen nik hura egin nahiko egin ahal izango
|
|
|
–Eta
|
berak
zer esan zizun? –ertzainak berriro, haria galdu gabe.
|
|
|
Egutegia erabaki eta astean bitan nire neskarekin gaua pasatzen hasi nintzenean, ezin izaten nituen nire obsesioak saihestu, eta irrika disimulatu gabearekin hasten nintzaion galdezka ea noiztik zebilen bi morroiekin, norena izan zen proposamena, nork eman zuen lehen pausoa eta
|
berak
zer jarrera izan zuen, onarpenezkoa ala eroapenezkoa, edo zor zaharren bat medio behartuta sentitu zen edo bat bateko grinak eta pasioak eraman zuen egin zuena egitera, ezin bainuen konprenitu horrelako gertakari bat, berak aditzera ematen zuen moduan, broma bat balitz bezala gerta zitekeenik, broma edo jolasa, horiek baitziren erabiltzen zituen hitzak. Dena den, minik gehien ematen zidana nik neuk ezer sumatu ez izana zen.
|
|
2018
|
|
|
–Esango diot, lasai. Erabaki dezala
|
berak
zer egin, saiatu zen lasaitzen Martin.
|
|
|
kontu interesgarriagoetan ari nintzen? Eta
|
berak
zer esan dizu orduan?
|
|
2019
|
|
|
Ez da samurra heriotza baten bueltan aritzea, baina batik bat galdetu diot inguratzen zuen gaiaren inguruan, alegia, transexualitatearen inguruan. Aipatu du gaiak bete betean gurutzatu zuela, horren inguruan pentsatzen ari zela garai horretan justuki, eta, kontuan izanik orokorrean gaiarekiko genuen ezjakintasuna,
|
berak
zer nolako ezagutza zuen galdetu diot. –Nik gogoratzen dut nik ez nuela ezagutzen inor egoera horretan esplizituki zegoenik, berak adierazita behintzat, baina, era berean, ez zitzaidan gai batere arrotza egiten.
|
|
|
Zerbitzariak edalontziak garbitzeari ekin zion ostera, emakumeak gelditzen zaion hostopil zatiari, berehala, disimuluz, heziketa txarreko seinalea delako, baina tentazio eutsi ezinezkoa, pastelaren apurrak dastatuko ditu, hatz erakusle bustiaz baliatuz, ezin izango ditu den denak bildu, banan banan, ordea, hostopilaren zatiak, esperientziaz dakigu, izarren hautsa bezalakoak baitira, zenbatezinak, laino infinitu eta erabateko baten ttanttak. Gozotegi honetan gazte bat egon zatekeen, baita ere, gerran hil izan ez balitz, eta almuedanoaz ari garela, gogoratu behar da jakiten hasiak ginela zer azken eduki zuen, izualdi urrikalkorrezkoa, bere gainean Osberno gurutzatua zetorrenean, ezpata goian eta odol freskoa zeriola zetorren gurutzatuak
|
berak
zer azken eduki zuen ez dakigu, ordea, Ala urrikal bedi berak sortu dituen izakiez, berak sortuak eta hala ere dohakabeak. Kafea hartu bitartean, Raimundo Silvak Lisboako Setioaren Historiaren probak bilatzen zituen, berari interesatzen zitzaizkionak, ez erregearen diskurtsoa, ez gatazkaren pasarteak, habaila balear edo balearikoen kontua ez zitzaion jada batere interesatzen, eta orain ez du ezer jakin nahi, ezta ere, errendizioaz edo harrapaketaz.
|
|
2020
|
|
|
Ez zitzaion urduritasunik nabaritu. Ez zuela kontu horren berririk adierazi zigun, baina jabetzen zela egoeraz, nahiz eta ez zekien
|
berak
zer egin zezakeen. Guk gure aldetik, galderak egiten ari gintzaizkion bitartean, behin eta berriz aipatu genion beharbada berriak ez zuela oinarririk izango.
|
|
|
Bere lanetan oso barrutik aztertu du atzerrialdiaren aurretik bizi izan zuen barne erbestealdia, jendearen begiradan sumatzen zuen gorrotoa,
|
berak
zergatik ez bazekien ere sentitzen zuen lotsa eta bere buruarekiko gaitzespena, kaletik zihoanean lurrera begira joateko joera.
|
|
|
–erdi irriz, harriturik– Harrapatuko dun bai, gai hoberik! Jose Luis zikin horri galde iezaion, ea
|
berak
zer egin zuen Donibane Lohizunen; jakinen dik bai hark, nik baino gehiago!
|
|
2021
|
|
|
Ez dakit
|
berak
zer pentsatuko lukeen horri buruz. Bere helburua euskaldunontzat sermoi bat idaztea zen eta pentsatzen dut frustrantea irudituko zitzaiola sermoi hori euskarari buruzko lezio bihurturik ikustea, okurritzen zaidan gauzarik euskaldunena izateaz aparte, esan nahi dut.
|
|
|
Eta ez al zen gaiztotzen ari, egunetik egunera? Nagoreri erakutsiko niokeen gustura, ea
|
berak
zer irizten zion, baina ez zegoen hura aholkuak emateko. Beldur nintzen begiratu hutsarekin ez ote zidan minbizia diagnostikatuko, eta ez ote zen gero haren bihozkada iragarpen bihurtuko.
|
|
|
Baina hilik bazegoen, zergatik sentitzen zuen? Baina
|
berak
zer zekien hilik egoteaz, beharbada hildakoek ere sentitu egiten zuten. Eta behin hori onarturik, onartu hitzak eragin zion; nork hil zuen?
|
|
|
Nire baitan trabatu nintzen aitzakia baten bila, ezin bainion hotz hotzean azaldu hil genuen emakumea agertu zitzaidala goizean nire gelaren bakardadean; edo agertu zitzaidala uste nuela. Urteetan hondoan eutsitako erru sentimenduaz mintzatu ahal nintzaion, edo ardura berdina izanagatik bioi egokitu zitzaigun patu desberdinaz, gure orduko ideiez edo kartzelako urte luzeez, edo
|
berak
zer uste ote zuen galdetu edo andreari zer edo zer kontatu ote zion. Baina konturatu nintzen urteetan aitortu nion nagusitasuna aitortzen ari nintzaiola, eta hori ez egitea erabaki nuela kartzelatik aterata izan genuen elkarrizketa haren ondoren.
|
|
|
Baina ez dakit posible den, ez dakit berak nahiko lukeen. Bikote garenetik kontua serioagoa bihurtu da, monotonoagoa, eta ni batzuetan urduritu egiten naiz, ez baitakit
|
berak
zer espero duen nigandik. Nik hamalau urte, berak hamazazpi.
|
|
2022
|
|
|
Hasperen egin zuen nabarmen, eta
|
berak
zer esango zain zegoela konturatzean irribarrea marraztu zitzaion aurpegian Oierri. Anerren hazpegiek ere irribarre egin zuten, irribarre eutsia oraindik.
|
|
|
Anna eta Bruno ere bilerara sartu ziren, eta irteeran bigarren honek jakinarazi zidan ez zuela nire alde ezer egiterik izan. Ea
|
berak
zer plan zituen galdetu nion, eta bere emaztea zaintzen jarraituko zuela erantzun zidan, haren ahizparekin maiteminduta jarraitzen zuen bitartean.
|
|
|
Urrunegi joan zen akaso. Eta
|
berak
zer zuen kontatzeko. Esperientzia bereziren bat?
|
|
2023
|
|
|
edo negarrez lehertu, edo Paulitari zer gertatzen zaion azaldu. Ba ote daki Limak
|
berak
zer gertatzen zaion. Triste dagoela baino ez daki.
|
|
|
Nahiz eta gizonaren hitzak argi izan, Haizek ez zuen ulertzen. Ez zuen ulertzen nor ziren inguruan zituen jende horiek eta
|
berak
zer egiten zuen, harpe horretan, indiarren gisa beztiturik. Bere burua nahasiegi eta akituegi sentitzen zuen ulertzeko indarraren egiteko.
|
|
|
Pentsamenduak, bat batean, beste norabide bat hartu du. Buruak bihotzari galdetu dio ea
|
berak
zer. Nebaarrebak, senideak, lagunak.
|
|
|
Neguan hotza, udan beroa, eta barruko giroa beti umela. Badaki
|
berak
zer den txabolako giroa, eta ahal izan zutenean lastaira bat hartu zuten ordu batzuetarako errentan ahizpak eta biek. Txaboletakoak etxeetara etortzen dira; batzuk, baina, bizilegeak kateatzen ditu han.
|
|
|
Andre haiek euren esanetara baino ez zuten gura, beti prest besteei esateko zer egin behar zuten. Inoiz ez zioten galdetu
|
berak
zer gura zuen.
|
|
|
Zer erantzun? Baietz erraten badiot hona ekarraraziko dit Migeltxo,
|
berak
zer egin erabakitzeko. Ezetz badiot, zergatik mantentzen dudan atxilo leporatuko dit.
|
|
|
Inozotzat zeukan ala? Ez ote zekien
|
berak
zer esperimentu egiten zebilen, zertarako eta zerekin. Amuari kosk eginda akabatuko zen hura ere.
|