|
2004
|
|
|
Ni bere lekuan egon izatera, harrika hasiko nintzatekeen balkoiaren aurka. Baina
|
berak
ez, berak nahikoa zuen kantatzearekin eta gora begiratzearekin.
|
|
|
Esaldia Setatsuak buka zezan nahi nuen. Baina alferrik,
|
berak
ez zion ekiten, niri zegokidan osatzeko lana. Eta bitarte guztian, gurpilari libratutako lokatz izpiak iristen zitzaizkidan:
|
|
2010
|
|
|
Asignaturak oro har ikuspegi eboluzionista batetik irakasten ziren, bai, baina programan ez zeukaten inolako ikasgai zehatzik darwinismoaren aurretikoak, teoriaren oinarriak eta mamia, eta ondorioak esplizitatzeko. Esan nahi dut, kasurako hirugarren mailan, Zoologia guztiz ebolutiboa irakatsi zigutela, zeinean, adibidez, Ernst Haeckel ek garrantzi eta presentzia ezin nabariagoa ukan baitzuen, edota animalia taldeen arteko ahaidetasun harremanek ere tarte zabala hartu baitzuten, baina darwinismoak
|
berak
ez zuen protagonismorik izan. Hirugarren kurtsoko beste adibide bat aipatzearren, Genetikaren programan 47 ikasgai zeuden aztertzeko, herentzia biologikoaren zoko moko gehienak arakatuz; bada, programa horretan zein eta 45 ikasgaia izan zen Genetica y evolucion, hau da, presaka eta korrika ikusten zen, hain zuzen ere ikasturtearen azken eskola egun fatidikoetan.
|
|
|
Victoria, Joseba eta Susana besotik hartuta daude, zutik, ezkerretara; gero, erdian, eserita, Redin —monsieur Nestor— eta Cesar irakasleak; hurrena, eskuineko aldean, Adrian, bera ere eserita, eta ni neu bere atzean zutik. Egon zukeen argazkian Paulinak ere, baina, nahiz Josebaren aitak, egileak, behin baino gehiagotan eskatu,
|
berak
ez zuen gurekin jarri nahi izan. Ez zela benetako ikaslea, esan zuen, soilik jostundegiko neska arrunta.
|
|
|
" Joan egin beharra daukat", esan nion. Baina
|
berak
ez zidan aditu. " Okik hemen gelditu du.
|
|
|
Zer joera egin zidan bazkarian! Genevieve esan eta esan zebilek orduz gero, prostituta etxe baterako
|
berak
ez didala dirurik utziko." Klasearekin jarraitu behar genuela esan nion, iraileko azterketak gainditzea ere beharrezkoa zitzaiola. " Egia duk.
|
|
|
Enplegatuek ulertu ezinean begiratzen zioten, eta azkenean alde guztietatik inguratzen gintuzten zuhaitz erraldoiak erakutsi dizkiote. Baina
|
berak
ez du amore eman. " Ez, normalak ez.
|
|
|
elurraren matazak bezala ari ziren hitz haiek erorika, urtu egiten ziren denboraren zoru berria ukitzean. Eta izenak
|
berak
ez zirenean, haien adiera nagusiak galtzen ziren, mende askotan barrena mamitutako ñabardura j asotzen zutenak. Eta kasu batzuetan, ez hitzak edo adierak bakarrik, baita hizkuntza bera ere.
|
|
|
Ez nuen nahi gerraren gaian sar zedin. Baina
|
berak
ez zuen nire komentarioa aditu ere egin. " Faxistak Obaban sartu zirenean —esan zuen—, nire kide guztiek mendira jo zuten Agirreren armadarekin bat egiteko asmoz, baina nik Obaban bertan jarraitu nuen Alderdiak agindu hori eman zidalako.
|
|
|
Ba, berak kontatu omen dio dena."" Poztekoa da etxeko norbaitek nigan konfiantza izatea", esan nion. Baina
|
berak
ez zuen aintzat hartu nire hitzen zentzua, eta ikasketen antolamendu berriaren xehetasunekin jarraitu zuen harik eta Lubis eta hiru neskak pabiloitik itzuli ziren arte.
|
|
|
Eta proposatu ere, proposatu zion nire lankide horrek San Frantziskoko argitaletxe batekin hitz egitea. Baina
|
berak
ez zuen aparteko interesik jarri. Jakina, ipuinak ez ziren zuen hizkuntza zahar horretan argitaratuko, baizik eta ingelesez, nik zuzenduta.
|
|
|
Batzuek esango dute aukeran txikia dela, doi doi pasatzen baititu ehun eta hirurogei zentimetroak, baina bere gorputza leun leun doa oinetatik buruko ileraino, eta esan liteke alfareroak buztinezko ontzi bat egiten duen bezala izan zela neska hau egina. Batzuek" panpina" deitzen diote Susanari, baina oker,
|
berak
ez baitu panpinaren kaskarkeriarik. Aitzitik, sasoi handia du, eta batez ere bere bularrak izugarri mardulak dira, Victoriarenak adinakoak ia.
|
|
|
Berari buruz pentsatzen ari nintzen:
|
berak
ez zituela muino haiek, sail haiek, etxe haiek gehiago ikusiko. Bere belarriek ez zutela rantxoko zuhaitzetan bizi ziren txori desberdinen kanta gehiago entzungo.
|
|
|
Dugun egin entseiu bainan handiena Berriz zorigaitz
|
berak
ez gaitzan engana.
|
|
|
Eskorpioia zein zulotan gelditu zen Chiarak bakarrik zekien; harekin zer gertatu zen, berriz, ez
|
berak
ez iheslari taldeko beste inork; are eta gutxiago Omarrek, kezka bakarra baitzuen une hartan Fatimaren nebak: iheslari haiek, eta batik bat Chiara, nola salbatu.
|
|
|
Eman dezagun, Ahmed, Dakarrekoa, denda leihoari begira egoten dena, ezer erosi ezinik. Dena da merkatua eta
|
berak
ez du dirurik. Etxea saldu du, Europara joateko.
|
|
|
Samuel P. Huntingtonen arrazoibidean bada egiaune bat,
|
berak
ez ahazteko agintzen duena. Mendebaldeak mundua konkistatu zuela ez ideiak, balioak edo erlijioa hobeak zituelako, baizik bortxa hobeto antolatu eta aplikatu zuelako.
|
|
|
1078. Charles Peguyk harrotasunez esan zuen
|
berak
ez zuela egundo literatura frantsesa baizik irakurri. Literatura frantsesa harroa izateko moduko handia da, espainola bezala.
|
|
|
ez da atzeratuetarik, jakintza bidean aurrera aurrera joatekoaren poderiozkoa baino. Ez da, ere,
|
berak
ez dakiela jakituri misterioso baten ekarle, ezpada gizon arrunt bat, heltzearen heltzez eromen bidez zuhurtzi arraro batera heldua.
|
|
|
Sultan Masud ek ez zion Shagu ri sinetsi nahi
|
berak
ez zuela eskurik erasoetan, bai ordea, enbaxadoreak igorriak zizkion erratera ezen, berariaz igortzen zituela oldeok, gerla ageria xerkatzen zuela eta beraren erresuma gutiziatzen.
|
|
2011
|
|
|
Zer estakuruak ez ditu? Izenak
|
berak
ez ote du erraten sagarjale dela, eta bagara guhau holakorik aski. Horretarik emana bazaio izena gezurra dio honek:
|
|
|
Aipu ditugun bi hortzak xilo dira gain behera, zolatik mokora. Ez daukate zilo handia,
|
berak
ez direnaz geroz orratz azkar bat baino hainbat lodiago. Hala ere, zilo dira, burutik buru.
|
|
|
Bigarrengoz, eta amaitzeko, hitzen forma aipatuko dut, izan ere, hainbat ukitu egon dira edizio honetarako. Batzuetan, egileak
|
berak
ez du beti forma bera erabili, esaterako, batean porroxkak eta hurrengoan purruxkak edota noiz murtxatu eta noiz murtxutu: ahalegindu egin naiz horrelako guztiak bateratzen batuaren bidetik.
|
|
|
Orain ez, orain ezetz esango nioke. Nik Irinari esaten diot nork bere bizimodua egiteko, halaxe gordeko dela gure amodioa, baina
|
berak
ez dit batere axolarik egiten. Lehengo egunean, esaterako, gure ezkontza ezkutatzeko lanak izan ditugu, eta hark taberna batean bost ehun euroko eskupekoa utzi zuen.
|
|
|
Alde handiak tarteko badira ere, ezin dut honezkero Yoyes dagoen lekuan Imanolen izena jartzeko ariketa alde batera utzi. Badakit
|
berak
ez zuela Yoyesen ibilbiderik, ez antzekorik ere; badakit mehatxuen gauzatzea erabat konplitu aurretik alde egitea nahiago izan zuela. Gainera, gizonezkoa zen, ez emakumea.
|
|
|
—Kaka! oihukatu du haserre Bernardek, ikusirik ez duela arrainik harrapatu (Beno,
|
berak
ez du" Kaka!" oihukatu," Merde!" baizik, baina hemen itzultzaile lanetan ere ari natzaizue).
|
|
|
Hainbat alditan politikaz eztabaidatu genuen. Ikuspuntu desberdinak geneuzkan, noski, baina ziur nago
|
berak
ez zuela bonba hori jarri. Pinelli herriaren aldeko iraultzaile bat zen, ezin zituen nekazariak akabatu, ez zen borreroa izan baizik eta biktima.
|
|
2012
|
|
|
Richardsoni zazpigarrena suertatu zitzaion, Van Thiegeli zortzigarrena, Lopesi hamahirugarrena, Chrysostomeri hamalaugarrena. Lalande Biranek
|
berak
ez zuen eskurik sartu zakuan. Yangambiko buru izaki, ofizial guztien atzetik tiratzeko eskubidea zuen.
|
|
|
Maxa zikin bat, emakume baten gainean jartzen ez dakiena. Ba,
|
berak
ez badu afaririk nahi, nik ere ez. Nik ere deskantsua hartuko diat bihar pultsu ona izateko.
|
|
|
Ez hainbeste euskal askapen nazionalaren aldeko borrokak ez duela ez Iraultza Frantsesaren ez eta Iraultza Sobietarraren moduko uhinik jasoko. Baizik eta, Alain Badiouk22 ondo asko erakusten duen zentzuan, independentziak
|
berak
ez duela inolako gertakari historikorik osatuko. Jesu Kristoren etorrerak, adibidez, edo Iraultza Frantsesak zein Sobietarrak, betikoz aldatu zituen munduko koordinatu ideologikoak.
|
|
|
Hau baita, aldiz, Robert Graves idazleak ematen digun bere bertsioa" Ni Klaudio" eta" Klaudio Jainkoa eta bere emazte Mesalina" nobela bikainetan. Egin izan dira testuak esplikatuz Neron enperadorea ez zela tradizioak nahi duen gizon anker, gaizto eta bizioz josia izan, guztiz kontrakoa baizik eta gainera baieztatuz
|
berak
ez zuela Erroma erre, ez zituela kristauak jazarri eta erail. Garbi ikus daiteke honekin idazle batek nahi duen bezala aurkeztu dezakeela pertsonaia bat edota garai oso bat.
|
|
|
Dokumentazio lan bikaina egin nahian Flaubert Tunisiara joan zen eta han kaktusak ikusi zituen. Horregatik azaltzen dira kaktusak Salammbo nobelan. baina
|
berak
ez zekien kaktus horiek Mexikotik inportatuak izan zirela mila eta bostehun urte beranduago!
|
|
|
Baina poliziak, harriak itzultzeaz gain, ke boteak botatzen hasi ziren. Pantxo Villaren armadak
|
berak
ez zuen horrelako iskanbilarik antolatuko. Gau osoan luzatu ziren istiluak eta ondorioz 17 polizia eta 30 oinezko suertatu ziren zaurituak, eta ehundik gora izan ziren atxilotuak, beraien artean oraindik goizeko ordu txikietan ke boteen artean galtzontzilotan eta oihuka zegoen gizona:
|
|
2013
|
|
|
Zuhaitza eta presa zerrategitik hirurehun bat metrora zeuden, baina
|
berak
ez zuen Beatriz han kokatzen. Herriko neskek beste jostaleku batzuetara jotzen zuten normalean, gehienetan goiko auzunera, eliza zegoen muinora.
|
|
|
Aguirianok ez zekien don Santiagori" Plati" ezizen hura ematen ziotenik. Ez zen izen itsusia, baina
|
berak
ez zuen sekula erabiliko. Hozkia ematen zion gizon haren buru barruko platino pusketan pentsatzeak.
|
|
|
Ilargiak adibidez, ez du ludiaren inguruko bira ematean inolako energiarik xahutzen eta ezta ere inolako izpiki edo zatiki eramaileren bitartez bere erakarmen harremana gauzatzen. Ludia
|
berak
ez du energiarik xahutzen bere errotazioko eguneroko biran eta urteroko eguzkiaren inguruko translazioan. Eguzkiak ere ez du energiarik xahutzen Esne bidea konstelazioko ez dakigu zeren inguruan bira kosmikoa egiten duelarik eta garamatzalarik.
|
|
|
Ilargiak adibidez, ez du indarrik behar, ez du indarrik erabiltzen eta ez du energiarik xahutzen lurraren eta bere buruaren inguruko biretan. Ludiak
|
berak
ez du energiarik gastatzen bere eguneroko errotazioan eta urteroko translazioan. Eguzkiak ere ez du energiarik xahutzen eta ez du indarrik behar ez dakigun ze konstelazioren edo zulo beltz galaktikoren inguruan biraka garabiltzalarik.
|
|
|
eta oraingoan bota egin behar izan zuten bortxaz bilkuratik. Botatzerakoan agerian gelditu zen Lakibordako Oxain zela, Tesai Atsoantzuaren auzokoa hain zuzen, irainka behin eta berriro aritutakoa; eta hara, nahiz eta bertako gehienek harrituta ziruditen, Tesaik
|
berak
ez zeukan inolako harridura itxurarik, aldez aurretik jakinaren gainean egon izan balitz bezala.
|
|
|
Itzali ja!". Ondoren, behin eta berriro jakitera eman duenez,
|
berak
ez omen zeukan batzarrea deitzeko inolako asmorik. " Zer erabaki genezake guk euli izurritearen aurka?" errepikatu du aitzaki gisa.
|
|
|
Bi zelatari ohiak lasaitu egin dira itzaina urrutiratzen ikusita, baina izandako elkarrizketatik ez dezakete ondoriozta zer egun ote den gaurkoa. Agian itzainak
|
berak
ez daki eta gainera ez dio axola. Horra nola ez diren guztiak kalendarioarengatik kezkatzen, eta basolariak atzean utzirik, lehenagoko atsekabea jabetu zaie berriro; alegia, Ulison auzapezaren saldukeriagatik barregarri eta zoro bezala agertu izana.
|
|
|
Gogorarazi du, gainera, benetan beste herrietan bezala izatekotan, hauteskundeak egin liratekeela Kokoherrin. Idazkari petralak erantsi du, azkenik,
|
berak
ez duela bere gain erabakitakoaren inolako ardurarik hartuko.
|
|
2014
|
|
|
Marshallen aurretikoek (1890),
|
berak
ez bezala, beraien burua ekonomialari politikotzat zuten, gizateriaren azterlari eguneroko jardun arruntean, psikologo eta soziologo ekonomikoak. Weberrek, arrakastarik gabe," ekonomia soziala" deitu nahi izan zion, baina kontzeptu horrek beste esanahi baterako norabidea hartu zuen.
|
|
|
Txoro hutsa zela esan nion, karlistoi bat, eta nire arrazoiak eman nizkion Jainkoaren edo dena delakoaren izenean tiroka hasten direnen aurka. Jakina,
|
berak
ez zidan kasurik egin, eta oso kezkatuta utzi ninduen hiritik joan zenean.
|
|
|
Landartek, Mugerren ari izanik ere, Baionako antzokiko Matalas-en lehenean datatzen du iparraldeko antzerkiaren sortzea. Txiste ematen du,
|
berak
ez dakit aitor lezakeenez, baina hola ikusten du. Hor pasatu zena, ihurtzuriaren indarrekoa izan behar zen, euskal antzerkiaren alpha zaio eta ez du onesten bere bizian antzerki duin gisa, erakutsiko dugun bezala, deus hori baino apalagorik, ez du amore emanen hor zegoen osagai bakarrean ere.
|
|
|
" Halala ihardetsi zidan gainetik hartuz, ez da aise hemen berrikuntza egitea." Berrikuntza den ber ontsa da? Bertzaizek
|
berak
ez du sekulan esperientzia errepikatu. Bere arrazoia duke.
|
|
|
Bertsolariak, iraganean hainbeste erabili gai horietan ez dira hain gustuan, eta gustuan badira gaitzago, feminismoaren ikuspegitik ez baita onargarri. Daniel Landartek
|
berak
ez zuen nahi testua berriz emana izan zedin, emazte militante batzuengandik bildu zituen kritikengatik.
|
|
|
Toberak, karrusak ez gaituzte ulertzera gidatzen, ez dute bidea lurrean marrazten, zirimolak, antzerkiaren hatsak, eramaten gaitu
|
berak
ez dakielarik nora. Hatsak du manatzen.
|
|
|
Amak aitorleari egin zion kasu, aitak ez zion galdetu. Aitak ez zuen egun horietan jaia gordetzen,
|
berak
ez zuelako zer ospatua. Urtean behin aitortzen zen, urtean behin jaunartzen zuen, Pazkotarako.
|
|
|
Grazia egiten zien Madrilgo lehengusuei guk euskaraz egitea eta askotan eskatzen ziguten haien amarena ere bazen hizkuntzan hitz batzuk ahoskatzea. Osaba, noski, frankista zen eta aita langabezian zegoenean amak, lotsa gaindituz, laguntza eskatu zionean, lanen bat aitarentzat, osaba Luisek erantzun omen zion
|
berak
ez ziola gorri bati sekula santan lagunduko.
|
|
2015
|
|
|
Norekin bai, norekin ez, zertan bai eta zertan ez... Hori dena, ustez esperientzia sozial huts eta gordin batean oinarriturik;
|
berak
ez du diskurtsorik ezta analisirik egiten. Baina berehala inguratuko zaizkio diskurtsoak eta analisiak, berehala ikasiko du praktika bakoitzak gehigarririk behar duela, esanahi, balio eta zentzua ezartze aldera.
|
|
|
Zuhaitza eta presa zerrategitik hirurehun bat metrora zeuden, baina
|
berak
ez zuen Beatriz han kokatzen. Herriko neskek beste jostaleku batzuetara jotzen zuten normalean, gehienetan goiko auzunera, eliza zegoen muinora.
|
|
|
Ez, uste dut jada inoiz ez dugula izanen gure poema epikoa. Orixek
|
berak
ez zuen uste poema nazional hura posible zenik Errepublika garaian Euskaldunak idazteari ekin zionean. Poema epiko nazionala eskatu zioten; bere sekulako gaitasuna kausa horren alde jarri eta poema bukoliko bat atera.
|
|
|
—Esan dizuet lehen. Atentzioa gehien ematen duena zera da, bere bizitzeko modua, bizitzeko duen modu txarra, zehaztuko nuke nik; izan ere, munduko pisu astunen artean onenetarikoa izateko dohainak eta abilezia baldin badauzka ere, badirudi
|
berak
ez diola horri inolako garrantzirik ematen eta bere bizitzeko modua une bakoitzean apetak ematen diona egitean datzala.
|
|
|
Managerrak, bere lagunek gogorki egiten zioten errieta, baina
|
berak
ez zien kasurik ere egiten.
|
|
|
Euskara zokotik jalgia. [...] Historian sartu da Doktorea,
|
berak
ez badaki ere. Euskararen Historia bakun, serio, sentimentalean sartu.
|
|
|
Migel Jabier Urmenetak bileraren giroa islatu zuen honetakoan ere, elkarrizketa transkribituz. Carrok ez zuen ministro gisa hartu, baina Enterriaren adiskide zen aldetik —biak baitziren abokatu Estatuko Kontseiluan, eta irakasle Unibertsitate Complutensean, eta erran zion
|
berak
ez zuela azalpenik behar, Gobernua beti fido zela, eta Gobernu zibil bat hari eskaintzea ere otu zitzaiola. Alabaina, aitortu ere zion Iruñeko Udaleko zinegotzi sozial gehienek kezka handia sortzen zutela, eta Arias Navarrok, Urmenetaren ideia sozialen berri ukan eta, beldur zen, hura" Udaletxean beste bat gehiago izanen zelakoan, eta prestigiodun gainera, larria oso iruditu zitzaion".
|
|
|
Honek jakinarazi zion bazuela haren jito politikoaren berri, irailaren 15eko Udal-Batzarreko haren berben bitartez, zeintzuetan adierazpen jakin batzuk egin baitzituen, hala nola," polizia hiltzailea". Iruñeko zinegotziak bere burua defenditu zuen,
|
berak
ez zituela inondik inora ele horiek erran.
|
|
|
Baziotsan Dalik, harek
|
berak
ez baldin bazituen bere margoen ulertzen, nola ulertuko genukeen gainontzekook. Eta gehitzen zuen:
|
|
|
Kongresuak
|
berak
ez zuen sindikatuaren proiektuari bultzada berria emateko behar zen indarrik izan168 eta, Letamendiak idatzi duen moduan," ELA sendo baina aseptikoa erakutsi zuen; galdua zuen arazoez klase eta nazio erantzukizunetik talde moduan hausnartzeko 1976 eta 1979ko Kongresutan erakutsitako gaitasuna". 169
|
|
|
14. Sasoi hartan Gipuzkoako EGIren mahaikide zen Jose Antonio Aiestaran, Baroja-k, izan zuen Munich-era joan behar zuen barrukoen taldea hautatzeko ardura; Iñaki Aginagak eta berarekin joan ziren beste gazteak EAJk gonbidatuta joan ziren, beraz, Munich-eko batzarrera. Baroja
|
berak
ez zuen joaterik izan, pasaportea kendu edo ukatu ziotelako.
|
|
|
" Non daude nire hiru milioiak?". 18 Ikertzaileek susmatzen dute operazio hura dirua zuritzeko baliatu zutela. Jacobo Gordonek epailearen aurrean ukatu egin zuen Delsok bertan parte hartu zuela, baina Delsok
|
berak
ez zuen ukatu: " Gaizki planteatutako negozioak egin zituen REEPk, eta horietako batzuk, Panamakoa bezalakoa, erabateko porrota izan zen, iruzur hutsa.
|
|
2016
|
|
|
" Atxiloketa bat gertatuz gero, segurtasunak eskatzen du katea hantxe bertan haustea. Aktibistak bere kontura zebilela esan behar dio poliziari,
|
berak
ez duela inongo organizazioren berri. Beste aktibista batekin lotzen badute, eta lotura hori erretratuekin edo zinta magnetofonikoekin probatzen badiote, orduan bere problema pertsonalak aipatuko ditu adiskidetasun horren esplikazio bezala.
|
|
|
Ezpainasi lasaitzeko denbora apur bat eman behar ziola eta, Carlosek La Banyera ren ertzean jarraitu zuen, eta galtzetako poltsikotik asteriskoen kuartilla atera eta hari begira jarri zen. Aerosolak
|
berak
ez zion arazorik planteatzen, zeren almazenean kolore txuriko bat baitzeukan, okindegiko ateak eta pintatzen erabilitakoa, baina duda egiten zuen markaketa egiteko momentu egokiari buruz. Arratsalde hartan bertan, pinpon txapelketa baino lehenago?
|
|
|
Irribarre batekin burutu zuen bere iritzia, eta Stefano zain zeukan langarantz abiatu zen gero; nahi baino azkarrago, zeren eta terrenoa beheraka okertzen baitzen bungalowetik sarrerarantz, eta
|
berak
ez baitzeukan, nonbait, bere bernak erabat kontrolatzeko ahalmenik. Baina ez zen behin ere baino mozkorrago zegoela, baizik eta behin ere baino itxura gehiago egiten ari zela.
|
|
|
Nolanahi ere, ondasun horien zati bat nire anaiarentzatgorde behar duk. Dakian bezala,
|
berak
ez zeukak heredentzia hartzeko gaitasun legalik, baina bere gastu guztiek, direnak direla, babestuta egon behar diate, oraintxe bezala aurrerantzean ere. Beraz, kopuru bat berarentzat erreserbatu.
|
|
|
Hoteletik ateratzeko Amazonia zeharkatzea zen hoberena, eta Amazonia hura zeharkatzekotan, eta errepidera zuzen ateratzekotan, nahitaezkoa izan zitekeen seinaleen laguntza. Ez, neskak ez zuen arrazoirik, eta
|
berak
ez zion duda hari lekurik egin behar buruan. Azken batean, gauzak ez zeuden hain larri.
|
|
|
Ez, ez zen justoa. Ez Laurak, ez Pascalek eta ez
|
berak
ez zuten holakorik merezi.
|
|
|
" Egileak izan den baino ezagunagoa izatea merezi zuen lehen eta orain. Euskaltzaindiak
|
berak
ez zion omenaldirik eskaini sortu zeneko mendeurrena bete zenean". Halaz guztiz, zertan harritu ordea?
|
|
|
Bonapartek zituen Sakanako testuak ere ez ziren gutxi. ...kil Uharteko euskaran eginiko dotrina bat; eta Gipuzkoakoan berriz, Urdiaingo euskarara eta Etxarri Aranazkora eginiko hiru dotrina badaude aipatu testu gehientsuenak Rosa Miren Pagolak zuzendu taldeak eginiko Bonaparte ondareko eskuidatzien edizioetan ditugu irakurgai jada eta zorionez; Urdiaingoa eta Etxarriko bat esku berberak idatziak daude, Bruno Etxenikerenak hots, eta nahiz aski argi dagoen
|
berak
ez zituela sortu, ez dakigu zein neurrian kolaboratzailearen ukitua garrantzizkoa den:
|
|
|
Elizanburuk
|
berak
ez du bere burua historiagiletzat, eta azken buruan berak duen asmoa zera da, gori gorian zegoen zioan bere iritzia azalaraztea eta euskaldunen hazkuntza ideologiko egokia:
|
|
|
batetik, Bidadorrek berak bazuela artikuluok biltzeko asmoa, eta auskalo gero liburu batean ateratzekoa; eta, bestetik, eta gure lanaren bultzagarri, Bidadorrek hasiriko edizioa gurearen oso antzekoa zela, ez esateagatik ia erabat berdina. Noski, eskuartean duzun liburua ez da segur aski ehuneko ehunean Bidadorrek egingo lukeena; baina lasaitzen gaitu jakiteak
|
berak
ez zukeela egingo sobera diferentea. Hartara, inoiz azaldu zuen beldur hori," arriskutsuegi ote zaigu jadanik argitara izan diren testuen berragerpen itsua", ez ote den geratu erabat uxatuta.
|
|
|
Egunkariak irainak aipatu zituen, muturrekoak, eskopetakadak. Kontatu zuen desfilatu nahi zuten emakumeen kapitain zen Ixabel Alkainek gutun bat eman nahi izan ziola Kostako kapitainari eta hark erantzun ziola
|
berak
ez zuela emakumeekin hitz egin beharrik.
|
|
|
Portuan bizi zen orduan, amaren etxean eta, beraz, erraza zuen lana. Metro gutxitan aurkitzen zuen ia goizero norbait, emakumeak beti, baina
|
berak
ez zion bere buruari hori aitortzen, ez zuen sekula onartuko gizonezkoek beldurra ematen ziotela edo ezinezko zitzaiola gizon baten gainetik zegoela pentsatzea.
|
|
2017
|
|
|
Galdera ikur bat baino gehiago planteatzen du horrek guztiak: entsegu lokalak eta furgonetako barruko bidaiak
|
berak
ez bada, zerk eta nork elikatuko du oholtza gainekoa. Eutsi dakioke espazio berriak okupatzeko nahiari, okupazio lanaren epizentro diren espazioak okupatzeko nahia neurri berekoa ez bada?
|
|
|
16. —Ez, gaur ez;
|
berak
ez daki oraindik, baina bihar hark eramango gaitu Minarengana. Utziozu joaten eta jarrai diezaiola Schmitz maiorrak, eta bihar Mina gaizkilea atxilotuko dugu.
|
|
|
Euskararena, oso" zaila" omen delako. Deabruak
|
berak
ez omen zuen ikastea lortu (eta ez dugu eztabaidatuko zein barnetegitan egon zen). Espainol edo Frantsesetik Euskarara dagoen distantzia" handia" denez, Euskara" zaila" da.
|
|
2018
|
|
|
Anaia jaio berria zen, eta amarekin geunden herrian, Iruñetik oso urrun. Gurekin egotera etorri behar zuen aitak, baina
|
berak
ez zuen uste Iruñetik korrika atera zuenik, gomazko eta berunezko baletatik ihesi, benetako gudu zelaia atzean utzita. Uztailaren 8an, aitak tren geltokira iristea lortu zuenean, errefuxiatu zelai baten irudia iltzatu zitzaion begietan.
|
|
|
Pribilegioa onartzeko, Erregeak hiru estatuak deitu zituen (eliza, noblezia eta hiribildu onak), eta foruaren bitartez erabaki zuen ez
|
berak
ez bere ondorengoek ere ez zutela onartuko batasuna hauts zedin. Errege aldaketak zatiketa eragin ez zezan, etorkizuneko errege erreginek Pribilegioaren eta Nafarroako Foruen zina batera egingo zuten, koroatzearen une berean.
|
|
|
Euskalkien laudatze garai honetan, ez datorkigu gaizki azpimarratzea, euskalkiak
|
berak
ez direla uste bezain aspaldikoak. Koldo Zuazok dio gezurra dela" gaur egungo euskalkiak zaharrak" direla.
|
|
|
Harmonika isiltzen denean jaiotzen diren lerroak. Laiak eta
|
berak
ez dituzte ulertzen hitz haiekin sortzen diren estanpak," ceremonies of the horsemen", baina zirrara eragiten diete: " she’s like some raven".
|
|
|
Ikastetxeetan inork irakurtzen ez dituen dokumentu ugari daudela diot, eta hori esanda, ez naiz esaten ari zuzendariak edo ikuskariak jende alferra direnik. Memoria horiek ez ditu inork irakurriko, izaten duten orrialde bolumenagatik materialki ezinezkoa delako, eta administrazioak
|
berak
ez duelako inor izendatu paper horiek ganoraz irakur ditzan. Maiz, ikuskariak ikastetxeari exigitzen dio halako edo holako dokumentua idatzi behar duela, eta dokumentua bera idazten asteak eman ondoren, apal batean artxibatzen da dagokion kontrol orrian" tik" eginda.
|
|
|
Badakite desesperaturik gaudela, ez dugula asmatzen gure haurrei matematikak nola irakatsi, eta gurpil zoro kontsumista batean sartzen gara, berehala zakarretara doazen irakas produktu berriak erosiz, behin eta berriz. Produktuaren publizitateak liluratzen gaitu, baina produktuak
|
berak
ez gaitu asebetetzen, eta horrek depresioan sakontzen gaitu. Behar dugu, beraz, adi ibili, ez diezaguten ziria sartu.
|
|
|
Sinesten duzue Jesu Crist berpiztu zela Mateoren erranari jarraituz; baina Mateok
|
berak
ez zuen bere begiez mirakulua ikusi, baizik eta lau emaztek erran zioten pizkundearen berri! Horrek ematen dizue fidantzarik aski!
|
|
|
—Erregek
|
berak
ez du zeuk adinbat egiten Elizaren alde! erran zion belarrira, nahiz gizon larriok bakarrik ari ziren goroldioz estaliriko bidean aitzina, kalonjeen eta zerbitzarienganik urrun.
|
|
2019
|
|
|
Batzarretan bere desjabetu hira erakusten du, eta lur gosea deiadarkatzen. Haren deiadarra,
|
berak
ez daki, gaueko bideetan barrena igotzen da duela ehun eta hogeita hamar, ehun eta berrogei urte arte, nik ez baitakit, orduan Isasko aitajaunak, Isasko birraitonak, edo beste Isasko bat izango zen ezen zerikusiren bat bazuen behintzat berarekin, kontu liburuetan idazpen bat izateko ohorea merezi izan zuen eta. Esaterako bada Isasko mandazain bat, Gasteizko hiritik zekartzana, mando besakatiludunean eta txerpolari eran saltzeko, eskabetxe gazituak, kanela zotza, azukrea eta beste jenero usaintsu batzuk.
|
|
|
Ez zuen galdetuko (amandre Martinak) zer nahi zuten erronkari bipil usteko haiek, alportxak eta igitaiak sorbaldan, uretarako bota ustelak zintzilik, aurpegiak bekozkodun. Ez zien iritzia ematen" ez txintik ateratzen" utziko,
|
berak
ez baitzuen ezer eskatu behar, bakar bakarrik, zioen, usain txarra erauztera zihoan. Urte asko eta askoan zehar (berrehun eta berrogeita hamar inguru) atsegina izana zen barnealdean, urrintsua ia gela isiletan.
|
|
|
" Hi geldirik hemen, tabakoa xeha iezadak, zigarroa bildu eta soberako astian hortxe atean, inor igaro ez dadin". " Gero enkargu egokiagoa emango diat", eta esan zuen
|
berak
ez zekiela tiro egiten sekula egin gabea zelako. " Nik txoritxoak txolartearekin eta arratoiak sakabiarekin baino ez ditut ehizatzen, eta artea jartzen diet satorrei".
|
|
|
Mikakumea eskatzen zion alabarentzat, baina errespetu guztiarekin:
|
berak
ez bazuen behar bere alabari eramango ziola, Maribeli, Maribel zuela izena bere alabak. Berak, orduan, Garmendia tenienteari eta denei kontatutako gezurra berritzen zuen:
|
|
|
Baina, egin al zezakeen besterik? Mikakumea eman izan balio, Garmendia tenienteak jakin egingo zuen, eta
|
berak
ez zuen etsairik nahi kuartelean, ez zen Celso bezala txoketako autoa. Eta hori zen bestea, Celsok bere lapurreta eta gainerako diziplina hutsekin segitzen bazuen agian kalabozoan gelditu zuela soldadutzako aldia bukatu eta gero ere.
|
|
|
Batzuetan" Julian" zela uste zuen, besteetan" Miguel". Baina ez zituen artean hamahiru urte ere, eta
|
berak
ez zion bukaera txarreko familia historiarik kontatu nahi umezaroa amaitu arte.
|
|
|
Aspertu, eta zakartu. Esaten du
|
berak
ez zituela ezagutu bere gurasoak, baina bost axola zaiola.
|
|
|
Azken aste haietako amets bat azaldu zion emakumeari, doi doi, biriketatik aire xirripa bat besterik ailegatuko ez balitzaio bezala. Louise ikusten zuen, urrutian, basoan, eta txistu egiten zion, segituan damutuz ordea,
|
berak
ez baitzion inoiz modu horretan deitzen, baizik eta izenez, pertsonei bezala, Pierre Irissouri" Pierre" bezala, etxezainari" Rosalia" bezala, meatzeko administratzaileari eta haren seme bikiei" Julian"," Luis"," Martin" bezala. Baina, hurbildu beharrean, Louise basoan barneratzen zen, gero eta urrutiago berarengandik.
|
|
|
Fantasia gehiegi daukadala esaten du. Normala da hori esatea,
|
berak
ez du batere.
|
|
|
Izaerak lagunduko zion, Donatorenaren hain antzekoa zenak. Cristinoren etxea ikustera joan zirenean biak, Basiliok errentan hartu nahi zuela eta,
|
berak
ez zion heriotza gertatutako gelara lagundu nahi izan. Eta Basiliok, orduan:
|
|
|
Argi azaldu zion Imanoli, buru belarri jardungo zuela aitak betiko izaera alaia berreskura zezan, hura lehenetsiko zuela. Are argiago erantzun zion mutilak, hala bazen
|
berak
ez zuela etxe horretan zer eginik, maitearekin egoteko txanda hartu behar izatea ez zuela gustuko.
|
|
|
" Horregatik, Marxen idazkiak estatuari buruzko teoria garatzeko funtsezko erreferentzia diren bitartean, beharrezkoa izango da onartzea kanon intelektual barrutik iritzi ezberdin sorta bat dela defendagarria. Izan ere, kanonak
|
berak
ez du oinarririk eskaintzen elkarren aurka lehian dabiltzan teorien artean bat edo beste hobesteko" (Barrow, 2001: 88).
|
|
|
Enpleguak
|
berak
ez ditu lan indarraren erreprodukziorako bizi baldintza" onargarriak", beharrizanen maila sozialari egokitzen zaizkionak, bermatzen. Medialdeak eta Alvarezek (2005:
|
|
|
Gogoan dut eskaini zidan hurrengo lana emakume errearena izan zela. Tira,
|
berak
ez zuen horrela izendatu, hori nire asmakizuna izan zen. Don Arturok esan zidan Madrileko aldirietako urbanizazio batean bizi zen gizonezko argentinar baten segimendua egin behar nuela.
|
|
|
Espainiar Ospitalea handik gertu zegoen, Polanco auzoan bertan, agudo joan beharra zegoen Alonsok zeukan zintzilikarioa kenduko bazioten, nozitzen ari zen haluzinazio izugarri hura uxatuko bazioten. Baina
|
berak
ez zuen joan nahi. Luzaro egon ginen parkean, ibili, eseri, ibili, eseri, horrela denbora osoan.
|
|
|
Kosmerekin joan nintzen epaiketara, eta bertan Nulesen defentsak behin eta berriz errepikatu zuen ez zela inolako bendarik erabili eta
|
berak
ez zeramala jantzita bainujantzi bat arropa azpian, ezta ere hesgailuak bularraldean taupada markagailua babesteko zelako aitzakiarekin. Betiere ukatuz eraso sexualaren akusazioa, Nulesek behin eta berriro errepikatu zuen neska salatzaileak beti jakin zuela berak itxurak egiten zituela, gizona bat bailitzan, eta biek nahita parte hartu zutela rol joko horretan, neska laguna borrokatzen zen bitartean zer egin bere lesbianismoarekin, zer zen garbi ikusi arte.
|