|
2000
|
|
|
Hizkuntza batean dialektoak sortzen dira, gure kasuan esate baterako, euskara ofiziala izan ez delako, euskaldunok administrazio aldetik zatituak egon garelako... horrela joan dira sortu eta handituaz. Mitxelenak
|
berak
esaten du, XVII. mendean Bizkaiko euskara eta Lapurdikoa XX. mendean baino gertuago zirela. Orduan, gauzak ondo bidean euskalkiak bateratuz edo urreratuz joan lirateke.
|
|
|
Dirudienez, ordea, Olmeda maisuak eginiko hainbat kantuk neurri bera du. Olmedak
|
berak
dioenez, Gaztelan eta baita Sorian ere" rueda" k dantzatzen dira, eta 5/ 8koa da hauen konpas zaharrena eta berezkoena.
|
|
|
Gaur egun euskal selekzioaren erronka nagusia ofizialtasuna lortzea da, baina Joseba Gotzonek
|
berak
esaten digun moduan zailtasunak handiak dira oso: " Askok esaten dute legeari begira gauza asko egin daitezkeela.
|
|
|
Bai, ni burugogorra naiz, baina askotan konturatzen zara zuk daukazun irudipen horrekin gauzak ez direla ondo ateratzen, eta orduan oroitzen zara hark esandakoarekin. Eta Martin Ezkurrarekin hori gertatu izan zait, entzun bai, kasurik egin ez eta gero
|
berak
esandakoa egitera behartua egotea.
|
|
|
Ekitaldi hauez gain, hainbat hitzaldi, proiekzio eta erakusketa ere antolatu da, eta duela hiru hilabete gainera" Sanferminak" liburua argitaratu zen. Egileak Fermin Erbiti eta Javier Manero idazleak dira, eta lanaren izenak
|
berak
dioen bezala, San Fermin patroiaren eta haren omenez egiten den festa ospetsuaren inguruan egiten dute berba. Orotara 230 argazki biltzen dira liburuan, eta Nafarroa Oinez San Fermin Ikastolak antolatu duela aprobetxatuz kaleratu da.
|
|
|
Atal honetan aipatzen ari diren genero aldetik sailkagaitz gertatzen direnen artean berriena dugun hau hiztegi baten modura eratua dago eta tankera ezberdineko osagaiez taiutua. Hiztegi baten tankera du, baina ez da" hiztegia bakarrik, ipuin laburrak, saio tipi ugariz osatzen da" egileak
|
berak
dioenez," eta aforismoz, eta munduaren lau partetako ene auzokoen aipuek hornitzen dutela". Osagai ezberdin horien elkartzetik sortzen dena sorpresa da ordea:
|
|
|
Liburua egiterakoan egileak hitzak aintzat hartzeko premia sentitzen duela dio, oraindik munduko gauzak izenda daitezkeela sinesteko. Izan ere Sarrionandiak liburu honen xede eta ilusio handia zera omen du egileak
|
berak
dioenez: " mintzairak oraindik balio duela eta munduko gauzak hobetu daitezkeela" sinetsi nahi du.
|
|
|
Esan bezala liburuaren egitura hamar narraziok osatzen dute, luzera, taxuera eta gai ezberdinekoak dira. Amaieran, Sarrionandiak berak erantsiriko oharrak ikus daitezke,
|
berak
dioen moduan" irakurlearentzat erreferentzia literarioen azalpen gisa" erantsiak. Azkenik, aldiz, Bernardo Atxagak POTT bandaren kide ziren garaietako idazle lagunen arteko konplizitatea agertu alde Jean Baptiste Hargous
|
|
|
Idazleak sortaraziz irakurlea irakurtzen jarraitzera bultzatu nahi du. Gaiari begiratuz, ordea, Rikartek
|
berak
esan bezala" desioaren narrazioak" direla ikus dezakegu (Elizondo, Edurne: Egunkaria VI).
|
|
|
Idazleak
|
berak
dioen bezala," nagusiki fikzio giroa da." Hala ere, ondoren, gogoetek narrazioan duten lekua ere azpimarratzen saiatuko da:
|
|
|
Lehen zatian plano bakarra aurkezten zaigun arren, bigarren zatitik aurrera aurreikusgarria zirudien narrazioa korapilotuz joango da. " Honela, partitzeko orduan liburu osoaren haria zena ez da azkenean kristal zati hautsi bat baino, ispilua eratzen duten kristal zati guztien arteko bat." (Egunkaria) Egileak
|
berak
dioskun bezala," Hasieran, beharbada, errealagoa, sinesgarriagoa da kontakizuna, baina apurka apurka gero eta gauza eta pertsonaia bitxiagoak hasten dira agertzen." (Egunkaria XII) Ondorioz, bigarren zatian aurrera egin ahala, eleberrian hiru plano ezberdin azaltzen zaizkigula ikusi ahal izango dugu. Hiru plano hauek bigarren zatiko lehen atalean egiten dute bat.
|
|
|
Egileak
|
berak
dioen bezala" espetxea abiapuntua da". (Gara VI) Honela, espetxeko bizimodua nola eramaten den azaltzen saiatzen da:
|
|
|
zuen lehen oinarritzat. Gaiok
|
berak
esaten zuenez,. Zuzenbidea, legez eta usadioz hornituriko herri guztietan, alde batetik berena delarik, aldiz gizaki ororena da. Horregatik, herri bakoitzean beretzat emana, propioa da, eta zuzenbide zibila deritza, hiriaren zuzenbidea balitz bezala.
|
|
|
Bartolomek
|
berak
diosku 1615 urtean 13 urte zeramatzala Markinako169
|
|
|
Labur esanda, Antzinako Erregimenarekiko lotura hautsi eta Estatu berria eraikitzea. Izan ere, Gil de Zarate ek
|
berak
dioen moduan,. La instrucción... estriba en ella la base más firme de todo sistema político? 152 Helburu horretara zuzendu zen epealdi hartako antolakuntza sukarra, eta diogunaren adibide batzuk aipatzearren, hona hemen Estatu Nazio espainiarraren eraikuntza prozesuan guztiz garrantzitsu suertatu izan diren. Ministerio de Fomento, hark hartutako bi erabaki:
|
|
|
Oraingo Rocíok (bestela adarretatik joango naiz) ez du inoiz hamar minutu baino gehiago itxaron autoren bat bere ondoan gelditu arte. Hori,
|
berak
esana. Eta gehienetan, gainera, kamioilariak izaten dira Rocío batetik bestera garraiatzen dutenak.
|
|
|
Izan ere, behin eta birritan erraiten zigun aita Leokadiok ezen atseginari, noiz eta ukitzen baikintuen eta gorputzean barrena sartzen, uko egin behar zitzaiola, eta arbuiatu eta errefusatu beharra zegoela, halatan, ezezko batez, zeinak atsegina bezain biribila behar baitzuen. Eta, nola tentaldi orotan borroka etenik gabekoa zen eta mementu bakoitzean ziren baiezko bat eta ezezko bat elkarren etsai, eta nola, bertzalde, mementuz mementu behar zuen ezezkoak bentzutu eta garaitu, zeren, Axularrek
|
berak
zioen bezala, bekatuaren egiteko aski da puntu bat, gogoaren egozte bat, borondatearen deliberatze bat eta konsentitze bat, eta zeren aski baitzen, ondorez, baiezko bakar baten garaitia ahalegin osoaren bekatuzkotasunaren erabakitzeko; eta nola, finean, milaka eta milaka ezezkoren artean ez zen gaitz ez neke baiezkoren batek menera nintzan edo zalantzan utz nintzan —eta hura beti zen errazag...
|
|
|
Mendi gailurra igota zeukan; orain jaistea baizik ez zitzaion gelditzen. Zenbat iraungo zuen jaitsierak, erraza edo zaila izango zen ibilbidea, ibiliak
|
berak
esango zion, ez beste ezerk. Noragaldua sentitu zen une batez, hala ere, Brown jauna, zein arrastori jarraitu ongi ikusten ez zuela.
|
|
|
Rubenek benetan maiteminduta dagoela esan dio eta Rakelekin loteria tokatu zaiola. En plus, Ruben inbidiagarria zaiola aitortu dit, eta net bikote egokia osatzen dutela, nor norentzat, eta
|
berak
esan bezala diotsut nik zuri ere. Ez dakit mingarria egingo zaizun ala ez, baina, en toute lettre, amaitu du esanez Rakel eta Ruben luze barik aldarean imajinatzen dituela, eta Las Vegasen aukera hori alferrikaldu izanaz damutuko direla, eta bera aitabitxi aukeratu ez izanaz...
|
|
|
Guztiarekin, Dabid ere asko aldatu zen garbitasuna dela eta, batez ere higiene per  tsonalarekiko, batez ere arroparekiko, batez ere,
|
berak
zioenez," luxuzko ertzain" izatea lortu zuenetik. Baina orduan ere nork eta nik neuk garbitu, lisatu eta jaso behar haren arropak dotore baino dotoreago ematen ziotenak, bestalde.
|
|
|
/ zenburuak
|
berak
dioenez, Migel Unamunok bere bizitzan zehar euskararekiko izan zuen, edo, hobeki esan, izan zituen jarrerak jorratzeko asmotan natorkizue. Zer esanik ez, honi buruz lehen ere asko esan eta idatzi da, baina oraindik bazterretan entzun eta irakurri behar izaten ditugunak gogoan izanik, ez dut uste gaizki etorriko zaigunik Bilboko idazle eta filosofo handiak gure hizkuntzaz adierazi zituenak berriz maiseatzea, haiek testuinguru egokian hobeki ulertzeko.
|
|
|
Halako jakinduriaz non esan bailiteke gure ruralismo guztiak deskubritu ezin izan zuen Naturaren kantore handi bat dugula bere obra. Ez ordea jarrera ideologiko edo aldeaurreko hautu baten ondorioz; ez dugu haren lanetan deus aurkituko elaborazio hutsez egina, dena ematen zaigu lehenagoko hausnartze zuhur baten ostean —hitzaren adiera jatorrean," auzmartze" baten ostean,
|
berak
esanen lukeen gisan—, Perurena zentzumenen poeta delako lehenik: berezko dohain garesti horixe dauka.
|
|
|
Berba batez esateko, eskubide politikoak eta eskubide zibilak. Ezin argiago nabari daiteke puntu hori,
|
berak
dioena hona eraldatuz gero:
|
|
|
Testuinguru honetan, hiru egoeren proposamena izan zen bere filosofiaren esplizitazioa, aurrekari nabariak Saint Simon eta Turgot izan arren. Comtek
|
berak
esan bezala, gure espekulazio guztiek hiru egoera teoriko ezberdinetatik igaro behar dute, eta teologiko, metafisiko eta positibo ohiko izenek nahiko ongi ezaugarrituko dituzte hemen. Lehendabiziko egoera behin behineko eta prestakuntzazko lez ulertu behar da; bigarrenak xede galkor bat besterik ez du suposatzen.
|
|
|
Handik gutxira berriz, kasernako leherketa hura izan zuan eta... hi orduantsu atzeman hinduten ala?"; Xanek baiezkoa egin zuen;" ba, beharbada jakingo ez duana duk, Henrik egun haiek, edo aste haiek, ez zakiat, herritxo batean eman zituela, hemendik ez urruti. Eta, leherketa izan zen egun hartan, herri hartako ostatuan zela, ostalariari (nire ezaguna dena, nik hau
|
berak
esanda zakiat) esan ziola, tipo bat han bazterretan ostuka ikusi zuela; bere kusan ote zebilen; eta gure etxeko telefonoa eman zioan, edozer gertatzera guri abisu emateko"; apur batean isildu egin zen, gero jaiki egin zen eta: " egon hadi pixka batean", esan zuen.
|
|
2001
|
|
|
JOSEBA Egibar buruzagi jeltzaleak aditzera eman duenez, EAEko datozen hauteskundeetan EAJk autodeterminazio eskaera sartuko luke bere hauteskude programa. Ez dirudi, ordea, programaren ardatzetakoa izango denik, Xabier Arzalluzek
|
berak
esan duenaren arabera bakeak duelako lehentasuna eta ez markoak. EAJ eta EAren arteko koalizioa osatze ahaleginetan, halaber, markoaren aldaketa eskaera eta erritmoak ei dira bi alderdien arteko zailtasunetakoak.
|
|
|
ETAren oraingo estrategiaren ondorio politikoa bere indarkeria da, ondorio politiko kaltegarria, besterik ez. ETAk
|
berak
dio: «Konpondu gabeko gatazka baten ondorioa gara eta horregatik erabiltzen dugu indarkeria».
|
|
|
Koldo Izagirrek," XX. mendeko poesia kaierak" bildumarako eginiko antologian, Omar Nabarroren hogeita hamar poema eskaintzen dizkigu, Bilbo hiriaren gogortasuna zein bizipoza bere poemen oinarri dauzkan olerkari mundakar honen lanaren ezaugarri gisa. Izagirrek
|
berak
dioenez, kresal egarri handi batean bizi den poeta dugu Omar Nabarro. Eta Bilbo espazio poetiko bezala hautatu arren, berarentzat hiri hau ez da paisaje hutsa, maitasunezko istripuen ibilbidea eta porrot kolektiboen kontzientzia ere bada.
|
|
|
Elkartzen garenero eztabaida bera izaten dugu:
|
berak
esaten du mago bat mago bat dela, ez duela aktoreekin zerikusirik. Eta nik esaten dut mago bat aktorea dela.
|
|
|
Nire arrebari eskatzen diot beti: " Entzun kanta hau"; eta
|
berak
esaten badit," Berri Txarrak total", egina dago. Problema litzateke berezko soinu hori ez aurkitzea eta estilo ezberdinak ukitzen ibiltzea, baina uste dut ez dela gure kasua.
|
|
|
Eta Errealismoaz hitz egin nahi badugu laugarren nobela honek eduki ditzakeen arriskuak aipatzeko da. Izan ere, nobela honetaz 1995eko elkarrizketa batean egileak
|
berak
esandakoek nolabaiteko" igurikimen" errealistak sor baititzake zenbait irakurlerengan7.
|
|
|
Eta Saizarbitoriaren nobelan gertakizun horren inguruko datu zehatz ugari ematen bada ere (sumarioko eta egunkarietako testuen etengabeko aipamena dago), helburua ez da dokumentu historikoa egitea," guztiok ezagutzen dugun historiaren" alderdi ezkutua argitzea baino. Egileak
|
berak
esandakoek argi eta garbi uzten dute testimonioa gaindituz nobelak dituen helburuak:
|
|
|
Gauza bera esan genezake Zabalegiren atxiloketaz eta komandokideez nobelan esaten direnei buruz: ...etako atentatuez, sumarioaren prozedura guztiaz," Tupa" ri Arrazola neurozirujanoak egindako ebaketaz,...) izugarriak badira ere, bertan azaltzen diren komandokideen izen eta" alias" ak aldatuak azaltzen dira maiz(" Tupa" Jose Antonio Garmendia Artola dugu, eta ez Javier Garmendia Apaolaza;" Zapa" ez da Ortiz de Zarate izeneko inor izan; etab.) Narratzaileak
|
berak
esango duenez, dokumentuaz haraindi" sinesgarritasuna" da egileak bilatzen duena:
|
|
|
Eszenatoki hau pantailaren eszenatokia izango da. Lan honek, une honetan pitin bat bazterturik dagoen (eta Atxagak
|
berak
zioen) abangoardia literaturari hurbilketa egin nahi lioke. Mendearen hasieran zinemaren artea zabaltzen hasten den unean, irakurketa berria ikasi behar du jendeak, pantailan gertatzen den narrazioa ulertu nahi badu.
|
|
|
Familia estrategia hori Gartzia Santxez-ek, Antso Gartzes enanaiak, gidatu zuela susma daiteke. Claudio Sanchez Albornoz ek uste zuen, aurreko dinastia egotziahal izateko, Antso Gartzes ek estatu kolpe baten bitartez eskuratu zuela aginpidetza, Leon goAlfontso III.aren eta Pallars ko kondearen laguntzaz baliaturik; baina, egileak
|
berak
zioenez, horihipotesi hutsa baino ez da: ik. Sanchez Albornoz, Claudio (1985):
|
|
|
alde batera utzi, baina gertaera politiko eta belikoen berri ematea ez danahikoa. Lan honen izenburuak
|
berak
dioenez, X. menderako, erresuma berri batosatu zen Iruñeko lurretan, geroago, XII. mendetik aitzina, Nafarroako erresumaizen ofiziala hartuko zuena. Zer nolako ezaugarriak zituen monarkia hark. Antolamendu politiko edo. Erdi Arorako hitz anakronikoegia ez bada?
|
|
|
Lasagabasterren aburuz, euskal eleberrigintza zuzenean igaro zen erromantizismoohiturazaletik modernotasunera, hots, errealismoaren etapatik igaro gabe. Eta,
|
berak
dioen legez, «hain zuzen, errealismoa da genero gisa eleberria heldutasunerairitsi dela adierazten duen markagailua»1 Izan ere, Lasagabasterren iritziz, eleberriaren eta errealismoaren arteko lotura ontologikoa da, eleberriaren azkenhelburua, azken hitzaren zentzu bikoitza besarkatuz, «errealitatearen sinbolizazioeta errepresentazio forma bat»2 ematea baita. Zerk oztopatu du, bada, hain luzazeuskal eleberrigintzaren bitarteko errealitatearen errepresentazio edota sinbolizazioa?
|
|
|
Alabaina, tradizioa onartzen denean, ez da tradizio horri gatibaturik geratzekoonartzen. Sarrionandiak betidanik defendatu duenez (bere lehen lanetik bertatik: ikuskera honen emaitza da-eta IGB), nork bere tradizioa bilatu eta eraiki behar du.Alegia, testu orok bere erroak aurreko testuetan dauzkala esaten entzun diogu, baina erroak?
|
berak
dioenez, ez dira lotuta geratzeko:
|
|
|
Azken urteotan gai horri buruz agertu diren informazio eta ikerketen bilduma bat biltzen dute. Erakundeak
|
berak
esan duenez, ekimen honen helburua da kontsumitzaileari informazioa ematea eta elikagaien segurtasunari buruzko zalantzak argitzea. Hala, fitxa bilduma honetan elikagaiek dituzten substantzia erantsiei buruzko gaiak agertzen dira, horiek kontserbatzeko modurik onena zein den, azienda hazteko gaur egungo moduak edo laboreak nola egiten diren.
|
|
|
Revatik senarra eho zuen eta inongo zalantzarik gabe gainera,
|
berak
dioenez. " Pertsona bat zure bizitzan sartu eta herioa baino lanjerosago dela sumatuko bazenu, zer egingo zenuke?", galdetzen du.
|
|
|
Biharamumean
|
berak
esan zion amaginarrebari zer egin zuen eta pozik zegoela: " Orain azkenean hilabete barru neure gurasoengana joan naiteke eta".
|
|
|
Ordura arte esandakoak,
|
berak
esandako neska errubia harekin edo bestearekin egindakoez, gehien gehienak harrokeriak zirela aitortu zuen. Gauza batzuk ikusiak zituela, halakori titia ukitua ziola, beste halakori musu bat emana ziola, baina gainerakoa gezurkada galanta zela.
|
|
|
orain maiz aipatzen diren foruak [itzultzea]. Berak dioenez foruak nork bereak ditu eta tokian tokikoak dira, eta
|
berak
esaten du Bizkaiko foruak, gainerakoak hor konpon, behar lukeela euskaraz egon eta norbaitek saiatu behar lukeela euskaraz jartzen. Aita Zabalak  bazuen segur aski egiteko presakakoagorik eta aurrean bidaltzen du aski itxuratxarki erantzun batean Ulibarri eta Ulibarriren asmo hori; ez zuen ikusten zer arraiotarako behar zuen Bizkaiko foruak euskaraz jarria egon.
|
|
|
Badirudi, halaz guztiz, badela alde larri Manualaren lehenbizikotik bigarren partera: hemen, bigarren honetan datoz, egileak
|
berak
dioenez (Guiristiño commun batec) errateco lituquen halaber othoitz guehienac.
|
|
|
Egileak
|
berak
esan dit zati hau" inoxo xamarra" dela. Bai ote?
|
|
|
Ez baitira hizkuntza landu baten poesiari dagozkionak. Erregelen arabera eginak ez daudelako lehenbizi, frantsesez
|
berak
dioenez: " Euskaldunek, poesiara aski emanak izanagatik, ez dituzte orain arte honen legeak bete; bete ez ezik, bai baitirudi haien berririk ere ez dutela izan".
|
|
|
Egileak
|
berak
dioskunez," 1998ko irailak ekarriko zuen aldaketaren ondorioak" artean ikuskizun zeudela amaitu zuen Petxo Idoyagak honako lan hau. Hedabideei dagokienez, ordea, aise aurreikustekoak ziren ondoriook.
|
|
|
Beste toki batean azaldu dugu honen" konbertsioa" eta" berkonbertsioa". Interesgarria da honen testigantza, hizkuntza jipoitua duen kultura bateanno rmala delako horrela erreakzionatzea,
|
berak
dioen bezala, baina aldi berean garbi gelditzen da berak ez duela mekanismo horiekin jarrerarik hartu edo aldatu.
|
|
|
Eta eskuineko eskuarekin denbora luzez bere jaun eta jabea zerbitzatzen zuen bitartean, konplexua ez izanik ere benetako animalia politikoa dela erakutsiz, bere superbibentzia politikoa bermatuko zion sarea osatzea lortu zuen Sanzek ezkerreko eskuarekin. Bibliak
|
berak
dio: ez dezala jakin eskuinekoak ezkerreko eskua zertan ari den.
|
|
|
lon. Gai berei buruz gauza
|
berak
esaten badituzte, Sokrates, azal nitzake.
|
|
|
Sok. Eta zer gertatzen da gai berei buruz gauza
|
berak
esaten ez badituzte. Neurri batean, esate baterako, igarleen arteari buruz hitz egiten dute Homerok eta Hesiodok.
|
|
|
Arrazoi hauengatik jainko honek olerkari haiei beraien arrazoitzeko ahalmena kentzen die, eta haietaz baliatzen da zerbitzari izan daitezen, jainkoek aukeratutako profeta eta igarleekin ere gertatzen den legez; eta guk, entzuten dugunok, jakin dezagun ez direla haiek, arrazoimena beraiengan ez duten olerkariak, hainbeste estima merezi duten gauza horiek esaten dituztenak, beraien bitartekaritzaz mintzo den jainkoa baizik. Eta argumentu honetarako froga handiena da Kaltzididako Tiniko19, berak inoiz ere ez baitzuen gogoratzeko moduko olerkirik egin, denek ezagutzen duten peana izan ezik, kantu guztietan ederrena agian,
|
berak
dioen moduan" Musen aurkikundea" besterik ez. Honela, hain zuzen ere, zalantzarik izan ez dezagun, erakusten digu jainkoak olerki eder hauek ez direla gizatiarrak edo gizonenak, jainkotiarrak eta jainkoenak baizik.
|
|
|
lehen dedukzioaz hitz egin dugunean, dedukzio objektiboa izan da nabarmenki Kanten ardura handia, hau da, ezagutzaren baliotasuna frogatzea. Eta
|
berak
esaten digu dedukzio subjektiboa ez zaiola hain garrantzitsua iruditzen, hots, subjektuaren barne egitura argitzea. Hala ere, Kantek berak ezin du alboratu subjektuaren izaera sistematikoa azaltzeko irrika hori.
|
|
|
Orain arteko guztia osagaien irakaspen transzendentalean jasotzen zen. Bertan, Kantek
|
berak
dioenez, ezagutzaren eraikuntzaren baldintzak argitu dira; baina filosofiaren eraikuntza sendoa osatzeko, gainera, egitasmo bat behar da, ditugun osagaiekin ongi bat etorriko den egitasmoa. Eta horixe lantzen du Kantek Kritika ren bigarren zati honetan, metodoaren irakaspen transzendentalean.
|
|
|
Gainera nire esku utzi zuen kontuaren ardura. Bere azken desira albait ongien betetzen ahaleginduko naiz eta
|
berak
esan bezala egingo da... Nire omenalditxoa izango da; horrenbeste ere zor diot.
|
|
|
– Zera,
|
berak
esan ziela tadjikei guri erasotzeko; berak eman ziela gure berri alegia, edo formularena...
|
|
2002
|
|
|
Dendrohidrologiak, izenak
|
berak
dioen bezala, enborretako eraztunen bidez erreka eta ibaien gora-beherak aztertzea eta ulertaraztea du helburu. Gizakiak ur emari handiko ibaietako ibilbide naturala aldatu nahi duenerako baliagarria izan daiteke.
|
|
|
Euskararen Erabilera Berezituei buruzko Mintegia (EBM), izenak
|
berak
dioen bezala, hizkuntzaren erabilera berezituez edo espezialitate alor ezberdinetan egiten den hizkuntzaren erabileraz jarduteko eta hizkuntzalaritza aplikatuarekin zerikusia duten gaiez gogoeta egiteko xedea duen mintegia da.
|
|
|
Hirugarren heterodoxoa, euskaldun ez zen bat, baina borondatezko erbeste moduan Euskal Herria aukeratu zuena. Jose Bergaminek
|
berak
esan zuen ez zuela Espainian hil nahi, horretarako euskal lurra nahiago zuela.
|
|
|
Izenak
|
berak
dioenez, zientzia faltsua da. Zientziaren antza du, baina ez da zientzia egiazki.
|
|
|
Konpromiso politikoaren bidetik jo zuen, halaber, Nik ere Germinal egin gura nuen aldarri (Susa, 1998) eleberrian. Autoreak
|
berak
esan bezala, obra honetan, heriotzara kondenatua den ekintzaile politiko baten motibo pertsonalak, sufrimendua eta izua deskribatu nahi izan zituen. Lehen pertsonan dago kontatuta, eta beste euskal ekintzaile politiko bat da protagonista, heriotza zigorra hartu ondoren kondenatik libratzea lortzen duen ekintzailea.
|
|
|
Leon, han kortzelean, Leokadik ez baina, gaur eguerdi aurrean zuen patroiak berba egin deust. Zu zeu, gizajo hori, ixilik ibili zarean arren, harek
|
berak
esan deust zure larritasunen eta gorazkoen gorabehera hori. Guztiok ez gara edozertarako ta...
|
|
|
Arrasatera eldubarritan, goizengo mezea
|
berak
esaten eban seiretan, egunsentian. Gau gurtzailleen arduradun ere, behingoan, bera zan aldi batean.
|
|
|
Arestian argitaratutako lan historiografiko batean, Jose A. Garcia deCortazar mediebalistak zioenez, Espainian, 1968tik aurrera argitaratu da historiaz egindako ikerlanen %95 eta agiri bildumen %80 Geure lurretara begiratzen badugu, mutatis mutandis, Hego Euskal Herrian, behintzat, gauzakoso antzera gertatu dira. Zerrenda bibliografiko bat begiratzearekin nahikoa duguhazkunde prozesu horretaz jabetzeko1 Beraz, nik neuk, zuhurki jokatuz, izenburuak
|
berak
dioen bezala, hobeto ezagutzen ditudan alderdi eta alor tematikobatzuetara mugatzea nahiago izan dut.
|
|
|
Liburu hau, oraindik erabat burutu gabe dagoen ikerketa handiago batenparte bat da. Egileak
|
berak
dioen bezala, bi historialari frantsesen lanetan oinarritzen da ikerketa eta dokumentuen analisia bideratzeko. Historialari horiek GuyBois eta Maurice Berthe dira.
|
|
|
Neurri batean edo bestean, salbuespenik gabe, denok gara komunitate bateko edo besteko kide. Nor
|
berak
dioena dioela, inor ez dago komunitate jakin batekiko lotura harremanen mundutik kanpo (1998: 48). 68
|
|
|
Une batean Nemesio irratsaiotik bota edo bestela itxi egingo zuela agindu zuen gobernadoreak. Guk planto egitea erabaki genuen, baina Nemesiok
|
berak
esan zigun oso garrantzizkoa zela euskararenztat guk aurrera segitzea eta utzi egin zuen16.
|
|
|
Kulturak ematen digu mundua bera ulertzeko teilatua eta babesa. Kulturak
|
berak
esaten dio gizakiari nora begiratu eta nora ez.
|
|
|
Leonardo da Vinci k
|
berak
esan zuen: norbaitek hormaren baten kontra pinturaz blai dagoen zapiren bat bota ondoren, zapi zikinak karean utzitako lohiuneari begiratzen jartzen garenean, berehala aurkitu gura izaten dugu paisaiaren edo aurpegiren baten zantzua, zapiak horman utzitako arrastoan.
|
|
|
Pentsamendua, Peirce autoreak
|
berak
esan ohi zuenez aurreiritzietan oinarritzen da, aurrekonprentsioan, aurreulermenean?; eta aldez aurretiko lan horretan, bere toki preminentea du ulertarazleak, bera baita ezer eta dena ulertzeko giltza. Informazioaren gizartean, duda, pentsamenduaren oinarria?
|
|
|
Horrela berritu egin zen egoera larria erromatarren kanpamenduan, soldaduen istiluekin eta kontsulen ezadostasunarekin, Paulok Senpronioren eta Flaminioren ozarkeria botatzen baitzion aurpegira Varroni, eta Varronek Paulori bere aldetik, gudalburu beldurti eta epelen eredu aipagarri bezala aurkezten baitzion Fabio. Gainera jainkoak eta gizona jartzen zituen testigu bezala, Hanibalek ordurako Italia berez hartuta izatearen errurik ez zuela
|
berak
esanez, lotuta baitzuen bera bere kideak, eta kendu egiten baitzitzaizkien burdina eta armak haserrez borrokan egin nahi zuten soldaduei. Hausnartu gabeko eta burugabeko borrokara bidali eta han uzten zituzten gudasailei zerbait gertatuz gero, berak ez zuela batere errurik izango baina edozein ondorioren arduradun izango zela zioen.
|
|
|
Hala ere, bozeramaile horrek berak onartzen du kasu batzuetan beharrezkoa izan dela arbitraje batzordera joatea, ez baita akordio pribaturik egon bezeroaren eta ile apaintzailearen artean. Kasu horietan, Gremiok
|
berak
dioenez, Arbitraje Batzordeak ile apainketaren alde egiten du. " Hori horrela da kasu gehienetan frogatzen delako arropa, ustez kaltetua, egoera txarrean zegoela ile apaindegira joan aurretik, eta argudio hori erabili da garbiketa edo mantentze lana doan lortzeko".
|
|
|
FAOren arabera, akrilamidak kalteak eragiten ditu DNAn, eta, dosi handitan, ondorioak izan ditu nerbio eta ugaltze sisteman. Erakundeak
|
berak
dioenez, substantzia horren eraginpean luzaro egoteak arratoietan tumoreak agertzea eragin du, baina ez dago frogarik hori gizakietan ere gertatzen denik. Minbiziari buruzko Ikerketen Nazioarteko Zentroak (CIIC) honela sailkatzen du substantzia hori:
|
|
|
Beraz, beharrezkotzat jotzen da ahalegin gehigarria egitea gaur egun elikagaien kaltegabetasuna ziurtatzeko sistemarik onena dena baldintza hobeetan ezartzeko. Gainera, ICMSFk
|
berak
dio beharrezkoa dela Elikagaien Segurtasun Helburuak (edo kaltegabetasuna) aplikatzea (FSO ingelesez). Segur aski, enpresek ez dituzte helburuak adierazi behar, erakundeek edo herrialdeek baizik; izan ere, ez dirudi logikoa denik neurri egokiak aplikatzeko helburu argirik ez egotea.
|
|
|
Agian, Julen berarekin txoratuta zegoela zekienez, lasai hitz egiten zuen. Bazekielako aintzat hartuko zituela
|
berak
esandakoak; ez ziola barrerik egingo edo tuntuntzat hartuko. Alexek, Alaznek esan bezala, morboa ematen zion.
|
|
|
Neska ederra zen, eta itsutu egin nintzen. Urtebetean atera ginen, harik eta
|
berak
esan zidan arte gurea bukatu zela. Baietz, beste mutil batez maitemindu zela.
|
|
|
Inongo erreparorik gabe. Harik eta
|
berak
esan zidan arte:
|
|
|
Pasarte batzuk joriak dira, eta huts egiten dute komunikazio mailan, ez gure hizkuntza garatu gabea dagoelako, baizik eta Rubioren mintzaira ongi garatua edo trebatua ez delako, itxuraz. Baina bego hori hor, azken batean,
|
berak
esaten duen gisa, ekonomiaz ari da, ez hizkuntzaz, eta goazen orain mamira.
|
|
|
Ez zaizu idurituko zuri, baina hala den uste dut, eta ez naiz bakarra, hori, edo holako zerbait, izan baita zenbait idazlek mahai gainean jarri duten arazoa. Atxagak
|
berak
esan zuen aitzin horretan euskara gaizki dabilela, etorkizun beltza duela, ez dezagula gure burua engaina, uste baino askoz ere kopuru txikiagoa dela euskaldunena. Ramon Saizabitoriak ere aipatu ditu gazteen artean gertatu diren aldaketa soziologiko horiek hizkuntzari dagokionez:
|
|
|
Joera hau ez da berria literaturan, eta burura datozkit, esaterako, Claudio Magrisen Danubioa edo Milan Kunderaren zenbait lan (Hilezkortasuna kasu). Alonsok
|
berak
esan duen bezala: " hil dezagun nobela; azter dezagun nazioarteko mundu literarioaren kezken nolakoa"; bere praktikak bete betean egiten du bat, behintzat, aldarrikapenarekin.
|
|
|
Normalean, etorkizun handikotzat hartzen direnjakintza arloetan burutzen da ikerketa mota hau. Izenak
|
berak
dioenez, epe laburrean aplikatzeko modukoak izango diren jakintzak sortzea da ikerketa aplikatuaren helburua.
|
|
|
– Lasai, Santos, Joselu nik ekarri dut hona. dugu bere laguntza, eta
|
berak
esan dit gertu dagoela. Ez, ala?
|
|
|
Denek zekiten hori. Ez al zuen Gorostizak
|
berak
esan onena zela esku ez hartzea. Nafarren eta arabarren askatasuna gustatuko zitzaiola aipatua zuen batek baino gehiagok.
|
|
2003
|
|
|
Horren erakusle, Nafarroa Behereko Izura herrian egiten den Marrazkirri jaialdia. Izenak
|
berak
dioen bezala, marrazkia eta umorea batzen dituzten konposaketak biltzen dira bertan. Azkenengo 12 urteetan egiten da topaketa hau eta urtero, euskarazko komiki ale berriak aurkezten dira, gai anitzen inguruan.
|
|
|
Bitxia da, baina munduan jazotzen ari diren aldaketa nagusiak ulertu nahian bilaka hasita, hain modaz kanpo dirudien marxismora bihurtzen ari garela esango luke batek. Ramonetek
|
berak
dioen moduan, «mundializazioak dakartzan aldaketak daude lehenik. Eta hasteko, ekonomiak politikaren gainetik daukan nagusitasuna».
|
|
|
Inork ez… Monterroso agertu zen arte. Ez da kasualitatea Monterrosok
|
berak
esana izatea" Proust irakurtzen ikasi zuela labur idazten". Umore fin eta sakonaren adierazlea da, irrigarria da, noski, baina, aldi berean, boutade umoretsua baino askoz gehiago ere bada, Prousten antitesia zen idazleak esana denez.
|
|
|
Ageri denez, zuzenbidearen bidetik interpretazio ezberdinak dira legea aplikatzerakoan. Baina Konstituzioak
|
berak
dioenez, parlamentua herriaren erreferentea da, epaileek beren burua baino ez dute ordezkatzen, epaileek botere eragilea kontrolatu behar dute. Zer egin dezakete, parlamentua desegin?
|
|
|
Izenak
|
berak
dioen moduan, egitasmoa urrats desberdinetan dago banatuta eta norberak aukeratzen ditu euskararen alde egiteko eman ditzakeen pausoak. " Bakoitzak bere abiapuntua kontuan hartuta bere helburuak markatzen ditu.
|
|
|
Ikusiko dugu nazio ikuspegitik CiUk Esquerra moduko alderdi independentista batekin itun egoki bat egiteko adinako ausardiarik duen; eta ikusiko dugu PSCk Esquerra moduko alderdi ezkertiar batek eskatuko dizkion baldintzen gainean ituna egiteko adina ausardiarik duen. Pujol presidenteak
|
berak
esan zuen duela gutxi, Generalitateko presidenteak ez zuela zergatik izan behar ezinbestez alderdi handienen hautagaietako bat. Guk ez dugu ezer oparitzeko asmorik, eta hurrengo presidentea Artur, Pascual edo Josep Lluis dei daiteke.
|
|
|
Orain horrek ahalegin bat eskatzen digu guri, esfortzu berezi bat, berak bere pelikula biribiltzeko egindako ahaleginaren parekoa. Eta benetan merezi du,
|
berak
dioen bezala, begi garbiekin begiratzea eta hausnartzea.
|
|
|
Arradioa itzali ta aho bete haginekin gelditu zan Fernando. Minuto batean entzundako berriekin, Gabilondok eta
|
berak
esaten zuten guztia lurrera erortzen zan kartakin egindako gaztelu bat bezela.
|
|
|
Etzuan eskatu ez otarraina, ez angulak, ez bizkaierazko makailaua, ez bildots errea, ez ta markazko ardorik ere. Baburrun zuriak edo,
|
berak
esango luken bezela, indixaba zurixek, eta okela patata prijiduekin. Edateko ardo beltz arrunta.
|
|
|
Gaur hasten dogun Urte Barri honek bakearen urte santua izan behar dau. Lehenengo ta behin, eta hainbat arinen, Jaungoikoagaz egin behar doguz bakeak; baina, Ebanjelioak
|
berak
dinosku, altara aurrera geure oparia ekarri aurretik, anaiagaz be bakeak egin behar doguzala.
|
|
|
Baina geroago jakin izan dot gu baino lehenago be izan zirala honen antzeko ekintzak. Martin Olazarrek
|
berak
esanda dakit, bera eta Txomin Artetxe joan zirala erretoreagana baimen hori eskatzen. Eta Juan Mari Lekuonak be beste horrenbeste autortu deust:
|
|
|
(pertsona horren tokian jarrita,
|
berak
esaten, egiten edo sentitzen duena hobeki ulertuko dut),
|
|
|
Baina, jaidura gaizto horien guzien ordenatzeko eta menderatzeko, Jainko Handiak ezartzen du, ororen gainetik, bere ordezkari zuzena, Errege subiranoa. Eta horrela,. Errege baitan dagoen majestatea, Jainkoaren handitasunaren irudia baizik ez da?, edo Bossuet
|
berak
dioen bezala: La majesté est l, image de la grandeur de Dieu dans le prince.
|
|
|
Bigarren jarrera Koldo Mitxelenaren iritzietan oinarritu zen23 Lehenago ikusi dugunez,
|
berak
esandakoak toki berezia merezi du, irakasle horrek euskaltzaleen artean zuen ospeagatik, Salamankako Unibertsitateko Katedraduna zelako eta Unibertsitatearen aldeko kanpainaren bultzatzailea izan zelako24 Mitxelenaren ustez, unibertsitatea edukitzeak zuen lehentasuna25; Euskal Herri osoa hartuko zuen unibertsitate bakarra eta ofiziala. Barrutiaren aldeko kanpainaren bultzatzaile nagusia bera izan arren, bigarren mailan jarri zuen Nafarroa bertan sartzea, oinarrizkoa eta premiazkoa bertoko agintarien zuzendaritzapean egongo zen unibertsitatea izatea zelako:
|
|
|
Izenak
|
berak
dioenez, haragikiak dira baimendutako gizentzeko animalien haragia eta/ edo erraiak, hegaztiak eta ehizakiak. Horiek tratamendu termikoa jasoz eta ondoren hoztuz gero, egitura berrantolatu, proteinak koagulatu eta emultsioa egonkortu egiten da.
|
|
|
Hala eta guztiz ere, Justizia Auzitegiaren iritziz, gazta birrindua eta urdaiazpikoa xerratan moztea eta biak ontziratzea oso garrantzitsuak dira, eta horrek kalte egin diezaioke kalitateari, benetakotasunari eta, beraz, JIBaren izen onari, eskakizun horiek betetzen ez badira. Epaimahaiak
|
berak
dioenez, produktu horien izenak ez dira babestuta egongo, baldin eta birrindua, ebaketa eta ontziratzea produkzio eremutik kanpo egiten badira.
|
|
|
Esan digunez, pertsonalki, gogor dago;
|
berak
esaten diguuste duela egoera hau ezin dela luzerako izan. Eskaera bat ere egiten digu senitartekooi:
|