|
2001
|
|
|
Ikasia edo erdi ikasia izateak gutxienez kondizio bat eskatzen zuen, irakurtzen aski ongi jakitea. Denbora bertsuan Ziburuko Etxeberrik Manual devotionezcoa ondu zuenean dio
|
berak
bertsoz egin dituela bere gauzak marinelek eta kanta zitzaten, buruz ikasi eta gero, noski, 4 orrialdean, eta bestetan, irakur daitekeenez:
|
|
2002
|
|
|
Alegia, jendeak ulertzeko modukoa ez dena ezin dela bertso ederra izan edo, munduko ederrena bada ere, ez duela ezertarako balio. Izan ere, bertsolariaren helburua, bertsoaren bidez entzuleekin komunikatzea da eta ez
|
berak
bertsotan gozatzea bakarrik.
|
|
2007
|
|
|
Gerra osoa mobilizaturik pasatu zuen, hainbat frontetan borrokan (Aguilar de Campoo, Asturiasko mendiak, Burgo de Osma), harik eta 1939ko abuztuan berriro lizentzia eman zioten arte. Migelek
|
berak
bertsotan esaten duenez:
|
|
2008
|
|
|
Amak, ez dakit nongo noren bidez oilaskoren bat be bialdu ei eutsan militarren bati, semearentzat destino on bat lortzeko. Zaragoza aldean Mozorrifarreko kuarteletan egon zan,
|
berak
bertsotan idatzi ebanez:
|
|
|
halakoetan, adin bertsuko emakumeekin edo gaztexeagoekin mintzatzen zèn aldi bakanetan? noiznahi urduritu eta lotsagorritzen zen; baina Nazario, beharbada, Beñardo bezalakoa zen alor hartan, jendaurrean bertsotan aritzeko gai zena ez zen atsegin zuèn neska bati maitasuna adierazteko gai izan, Beñardok
|
berak
bertso batean aitortu zuenez!?, nortasunaren gainerako ezaugarrietan arras desberdina zen arren; Honoratok, berriz, apaizgaitegirako bidea hartu zuen, emakumeei aurre ez egiteko modu bat ere izan zitekeena. Hala, bada, hiru anaiek berezko zerbait ote zuten, generen bat edo?, lotsarako joeraren markaz markatzen zituena, beste sexuarekiko harremanetan?
|
|
|
Nazarioren bizitzari buruzko film koloreetako batek ongi baino hobeto erakutsiko zuen Nazariok adineko emakumeekin lasai hitz egiten zuela, baina bere adinekoekin nekez; are gehiago: halakoetan –adin bertsuko emakumeekin edo gaztexeagoekin mintzatzen zèn aldi bakanetan– noiznahi urduritu eta lotsagorritzen zen; baina Nazario, beharbada, Beñardo bezalakoa zen alor hartan –jendaurrean bertsotan aritzeko gai zena ez zen atsegin zuèn neska bati maitasuna adierazteko gai izan, Beñardok
|
berak
bertso batean aitortu zuenez! –, nortasunaren gainerako ezaugarrietan arras desberdina zen arren; Honoratok, berriz, apaizgaitegirako bidea hartu zuen, emakumeei aurre ez egiteko modu bat ere izan zitekeena. Hala, bada, hiru anaiek berezko zerbait ote zuten –generen bat edo–, lotsarako joeraren markaz markatzen zituena, beste sexuarekiko harremanetan?
|
|
2009
|
|
|
Bertso kantatzen ariko bagina zer erantzungo niokeen pentsatzen hasi nintzen, baina nik punturik lotu aurretik bota zidan
|
berak
bertsoa. Italian, hemen bezain katolikoak izan arren, hemen baino katolikoagoak akaso, inork doministiku egiten zuenean" Salute!" esaten omen zitzaion.
|
|
2011
|
|
|
Urte askotan Eusebio Igartzabal etorri zen gurekin kantatzera. Guk koplak kantatzen genituen eta
|
berak
bertsoak. Hernanin ohitura ona izan da beti kalez kale kantatzea, tabernan, lehendabiziko balkoian denari,...
|
|
2012
|
|
|
Mezok, umorez, zera esaten omen zuen: Nik emakumeak lapurtzen dizkiot eta
|
berak
bertsoak niri.
|
|
2013
|
|
|
Aurrez ikasitakoak zein une berean inprobisatuak, bertsoen kantuan aritzeak laguntza eskaintzen zien bi anaioi euren bizitzako abagune gehientsuenetan. Joxe Zapirainek semeei nahiz lagunei esana omen zien,
|
berak
bertsotan ibili gabe ezin zuela bizi, emozioz itota aurkituko zuela heriotza, alegia. Joxeren aburuz bertsoak bizirik egoteko baliabideak ziren, sentimendu eta emozioak kanporatzeko, barneko pentsamenduari koherentzia emateko; azken finean, munduari aurre egiteko tresna egokiak ziren bertsoak.
|
|
2015
|
|
|
Behin, hilda zegoela zabaldu zen berak ez zekiela. Eta
|
berak
bertsoak jarri zituen eta paperak zabaldu zituen artean bizi bizi zegoela baieztatzeko.
|
|
2017
|
|
|
zeudela esan ohi zuen
|
berak
bertsorik kantatu gabeak, beste guztietan egona
|
|
|
Eta" nahi eta behar baino gutxiago" pentsatzen omen dute beraiek. Hona emanaldiaren nondik norakoak, Ane Labakak
|
berak
bertsotan azalduta:
|
|
|
Bistan da Aiara ez dela Parisetik etorritako artistaren hotsik iristen: Lertxundik ez daki
|
berak
bertsook argitaratu garai bertsuan
|
|
2019
|
|
|
Elosun eman genuen urte batzuetan gazteen Legutioko bertso eskola eta gogoan dut zenbat zaindu izan gaituen beti. Bertso eskolara etorri zitzaigun behin laguntza eske, bilobaren ikastolan aitona amonek zerbait egin behar zutela haurrekin jaialdi batean eta
|
berak
bertsoa bota nahi zuela… Konplexuekin baina erraztasun handiz osatu zuen eta gugana etorri zen egindako testutxoa zuzendu nahirik. Bertso eskolan amama arabar euskaldun bat egun bakarrez bada ere ikasle izateak eta bertso kantari entzuteak sortu zidan zirrara ezin dut hitzez deskribatu.
|