|
2000
|
|
|
industrialek
|
beraiek
ere aitortzen dute oso egingarria dela seiehun enplegu lortzea; azkenean heldu baita hirurogei bat urtero, hamarkada bateko epean
|
|
|
Baina hori baino lehen jo sozialistek jarritako beste baldintza batera, Chavesek Ibarretxe lehendakariari esandakoa: mahai bat osatzearen aldekoak direla baina mahai horretan PP egon behar dela eta PP egon ezik
|
beraiek
ere ez direla egongo. Horrexegatik diogu, mahai horretan ez dela aurrebaldintzarik jarri behar, norberak bere edukiak eraman behar dituela eta askatasun osoz eztabaidari ekin.
|
|
|
Baina Ralph aurreratu zen eta esan zidan lasai egoteko, berak eramango ninduela berriz Ennistymoneko supermerkatura, ordu haietan ez nuelako dendarik zabalik aurkituko (arratsaldeko hirurak edo ziren). Duncan ez zen hain konforme geratu, eta gaineratu zuen
|
beraiek
ere gurekin etorri nahi zutela. " Zer, Duncan?
|
|
2001
|
|
|
Era erraz eta kuttun horretan hasten du Felipe Juaristik Euskadi Haur Literatur saria lortzera eraman duen" Animalien Inauteria" liburua. Askatasunean bizi direla pentsatzen duten animalien istorioa kontatzen da bertan, hala ere,
|
beraiek
ere gizaki edo munduaren arau ezarrien itzalaz zapalduak sentitzen dira, eta identitate propioa mantentzearen borroka hasiko dute, hori bai, estrategia bero eta sendagarri bat aurrera eramanaz...
|
|
|
Nahiz eta bazkaldu zuten ostatuko jabeak behin eta berriz esan baso hartara ez hurbiltzeko, ez zela leku segurua, bikoteak ez zion kaso zipitzik egin eta harantz joan zen, baso ilun eta zabal hura zeharkatzeko asmotan. Bat batean, ordea, tartalo bat agertu zitzaien aurrez aurre, basoa berea zela eta
|
beraiek
ere bere menpean zeudela esanaz. Beldurtu ziren, jakina, baina halere asmatu zuten hartatik nola ihes egin.
|
|
|
Jakina, horrek denak, kontrako grebak, matxinadak eta gerra zibilak, sortu zituen. Eta borroka horietan sorturiko erakunde arduratsuenak berehala jabetu ziren, «etsaia» bezala
|
beraiek
ere internazional alorrean ari zutela. Mundu guztiko herri eta langileak elkar gaitezen!
|
|
|
Dena den, gauzak horrela izatearen errua lege testuen sakabanaketari egozten dio aholkularitza horrek eta, gainera, hitzez hitz honela darrai: Seguruenik, enpresa horiek
|
beraiek
ere ez dakite akatsik daukatenik, ez direlako jabetu horretaz.
|
|
|
DANIk eta LOREk buruaz baietz,
|
beraiek
ere hala jokatuko luketela.
|
|
|
20
|
beraiek
ere ez dutelako jaso hori etxean (harrituta)
|
|
|
–eta ohitura falta: askotan, ohitura falta
|
beraiek
ere ezdutelako jaso hori etxean?. Formulazio horrek argi eta garbi adierazten digu arlotematikoa dagoeneko gauzatuta dagoela, eta gehiago ekitea falta zaiola bakarrik.Moderatzaileari aski zaio zeresana iruzkin modura aurkeztea.
|
|
|
Azkenik bariantzaren %5.6a azaltzen duen 5 FAKTOREAn orientazio motaguztiei dagozkien itemak sailkatzen dira, eta mistoa deituko diogu (u= 0.62). Subjektu horiek euskara ikasten dute seme alabei beren ikasketetan laguntzeko, euskaldunekin komunikatu ahal izateko, euskaldunen artean erosoago sentitzekoeta seme alabek euskaraz egiteko
|
beraiek
ere euskaraz egitea beharrezkoa dela ustedutelako.
|
|
|
Taberna horretan, izan ere, beti adin beretsuko jendea ibili izan da. Hemezortzi urterekin
|
beraiek
ere horra joaten ziren. Baita lehenago ere.
|
|
|
Liburutegian sartu eta, betiko moduan, apal guztietatik ibiltzea, ordenarik gabe, begiak libururik liburu, irakurrita izan zein izan ez, eta liburutegira zerk eraman nauen gogoratzea –Borges, Jorge Luis– eta metodikoki bilatzen hastea: Bor, Bor, Bor... eta Borges topatu beharrean" Boralli, Ivan" topatzea eta zeharo harritzea, ez dudalako inondik ezagutzen, eta literaturaz asko dakiten lagunei galdetu diedalako eta
|
beraiek
ere ez, eta liburua hartzea, Gaiztakerien gaztelua, 1876, eta negar egitekoa izan da: ez nik edo lagunek edo munduko entziklopedia guztiek edo Internetek Boralli ez ezagutzea, baizik eta Boralliren beraren semearen alabaren alabaren semeak ere ez ezagutzea, nahikoa duelako ordenagailuari aginduak emateko jakin beharrekoa ikastea, edo futbolari ohi batek idatzitako liburuaren izenburua gogoratzea.
|
|
|
Indioak
|
beraiek
ere eritu egiten dira maiz axolagabekeriagatik. Ahmedabaden, Unibertsitateko irakasle asko, indioak, hesteetakoarekin edo urdail minez ibiltzen zirela ikusi nuen aurreneko egunetik.
|
|
|
Indioek
|
beraiek
ere ikusten dute doteak ekartzen duen hondamena. Egunkarietan eta," This abhorrent social evil" deitzen dute," Gizarteko gaitz arbuiagarria".
|
|
|
Hiltzailearentzat zigor txikia izaten da, poliziak eta epaimahaikoak
|
beraiek
ere giro horretan sortuak eta haziak baitira. Ez zaie gaizki iruditzen neskatxa lohia horrela garbitzea.
|
|
|
Nire indiar lagunek,
|
beraiek
ere, irribarrez esaten zidaten: " Hemen filmetako protagonistak zuhaitzak dituzu".
|
|
2002
|
|
|
Ibaizabal argitaletxeak kaleratzen duen «Tento» bilduma etxeko txikienei zuzendua dago, bost urtetik aurreragoko irakurleei. Tento txakurtxoa daukate protagonista, baina hari gertatzen zaizkionekin erraz identifika daitezke neskato eta mutikotxoak,
|
beraiek
ere bizi izan dituzten edota dauzkaten esperientzietan baitaude oinarriturik Ricardo Alcantarak idatzi, Iñaki Zubeldiak euskaratu eta Gustik marraztutako istorio hauek. «Tento eta pelutxezko hartza» deitu ipuinean, horrelako panpin bat oparitzen diote txakurtxoari.
|
|
|
1936ko gerran galtzaile gertatu eta bizitzari nola edo hala aurre egiten saiatzen dira «Odolbildua»ko pertsonaiak, dagoeneko belaunaldi berriak beste nahi batzuk agertzen baditu ere. Etsaiez inguraturik,
|
beraiek
ere ez dira atzean gelditzen azpijokoan aritzeko orduan. Protagonista nagusia Mentxu deritzana da, bere familia aberatsari bizkarra eman eta zuhurki berea ateratzen ahalegintzen den emakume heldua.
|
|
|
Gidan agertzen den lan hori ezinbestekoa da behe urratsekoentzat; mintza saioetan
|
beraiek
ere konturatzen dira prestatzen dutenen eta ez dutenen arteanekoizpenak desberdinak direla. Behe urratsetan, batez ere, hiztegia lantzen da etagalderen erantzunak prestatzeko bide zuzena.
|
|
|
1999an, “Médico de familia” eta “Manos a la obra” serieek 13 urtetik beherakoek gehien ikusitako espazioen rankinga zuzentzen zuten% 60 baino gehiagorekin, Ikus entzunezko Komunikaziorako Azterlanen Kabinetearen (GECA) datuen arabera. “Haurrek errespetatu egiten dituzte gurasoak eta obeditu egin ohi dituzte, baina
|
beraiek
ere autokensura bat aplikatzen diete programa batzuei dagokienez”, adierazi du García irakasleak. Mari Carmenek, adibidez, alabak ikusten duena kontrolatu ohi du, baina lasai dago.
|
|
|
Besteak jadanik kalea gurutzatu, eta Orinocora sartzen ari ziren. Hartaz oharturik, Â eztabaida luzatzerik merezi ez zuela eta, Â
|
beraiek
ere berdin egitea erabaki zuten. Â Gurutzatu zuten kalea, beraz, eta Orinocora sartzera zihoazela, Txantoi nagusia eta Orrondo ikusi zituzten, bihurgunean beraiengana hartzen zutela.
|
|
|
Espainiako enbaxadako nekezaleek nahikoa buruko min dute ikasleekin, eta berri bat gehitu zaie. Nola sinetsarazi
|
beraiek
ere ez dakitela zer gertatzen ari den prentsarekin. Arazoa uste baino larriagoa baita, nazio arazoa.
|
|
2003
|
|
|
Ordezkaritza politikoa galtzeaz gain erakundeetan egoteak eskaintzen dituen subentzioak, soldatak eta abar ere galdu egingo ditu. Batasunaren etorkizun politikoa iluna da, oso iluna, eta nahiz eta jende aurrean ez aipatu,
|
beraiek
ere badakite.
|
|
|
Oihuka ari dira, indioen antzera. Harea txirristetara iritsi eta salto egin dute
|
beraiek
ere. Zilipurdika iritsi dira beheraino, harea pila harrotuz eta algara batean.
|
|
|
Joxek eta Manuk bitartean segitu dute moto berriari zur eta lur begira. Eskutokia zabal zabala dauka, eta eserlekua oso behean, ia ia
|
beraiek
ere hankekin lurra ukitzeko moduan. Garbi garbia dago eta, atze aldean, beltzaren gainean âmoto osoa da beltz beltzaâ, pegatina bat ikusi dute:
|
|
|
Leninen zaunkak adi  tzen dira errekaz beste aldetik. Izkina batean metatuak daude umeak,
|
beraiek
ere eskuak aurpegi aurrean jarrita. Beheko pisutik ume txikiagoen garrasiak iristen zaizkie:
|
|
|
Euskal ilustratuek ez zioten zorroztasun korronte horri aurre egin. Udaletan
|
beraiek
ere burua makurtu zuten, eta deigarria da, oso musikazale eta dantzazale baitziren. Bergarako Mintegian dantza eskolak praktika oso estimatua eta nahitaezkoa ziren.
|
|
|
Sistema millarista kritikatzen zuten muturreko ilustratuek âIbañez RenterÃa, Fausto Elhuyar edo ValentÃn Forondakâ, esaterako, ez zuten ia laguntzarik edo aldeko jarrerarik aurkitu Adiskideen Elkartean. Saiatu ere ez ziren asko saiatu diglosia zaharra gainditzen (Munibek euskara dezente landu bazuen ere), gaztelania goretsi baitzuten
|
beraiek
ere eliteen hizkuntzatzat; euskal hiztunak berriz ere analfabeto funtzional moduan geratu ziren. Larramendiri sinesten badiogu (1882: 282), bere garaiko (1754) gipuzkoarren hiru laurdenek ez zuten gaztelania uler  tzen, eta gainerako euskal probintzietan ere euskaraz baizik hitz egiten ez zutenen kopurua handia zela badakigu.
|
|
|
Euskaltegiak ez ziren salbuespena izan eta
|
beraiek
ere hizkuntza ikastearen garrantzia baino ez zuten ia azpimarratzen; praxian ez, bederen. Erabilera bultzatzeko premia ezagutu arren, ez zuten horren aldeko apustu ausartik eta sendorik egiten.
|
|
|
Langileen planteamendua(" Elkarlana, independentziatik") argi geratu zen, Azkaraterena argitaratu eta hiru egun beranduago. Adierazi ondoren
|
beraiek
ere eragile ezberdinekin elkarlanerako prest daudela, zera adierazten zuten:
|
|
2004
|
|
|
Izan ere, zortzi hamar urteko haurrek badakite nola jaiotzen den ume bat, baina ez dute informazio gehiegirik. Denek dakite ume hori amatxoren tripa barruan dagoela jaio aurretik, eta
|
beraiek
ere horrela egondakoak direla, baina batzuetan hor bukatzen da beren informazio guztia. Eta liburu honek horri buruz hitz egiteko aukera ematen die bai gurasoei, bai irakasleei.
|
|
|
Zailtasun larrienak dituzten ikasleak dira horrelakoetan galtzaile, ene ustez, ezin dutenei edo nahi ez dutenei gainontzekoek egiten dutena
|
beraiek
ere egin behar dutela esaten zaienean gezurretan ari baitzaie.
|
|
|
Zirujauek
|
beraiek
ere ezagun ez dituzten erreakzio arraroak izan ditzake gure organismoak eta, areago, batzuetan, tamalezko emaitzak gertatuta nekez eman daitezke azalpenak; edo ezin eman daitezke.
|
|
|
Suaren Lurraldeko tenperatura hotza da, yamanak arrantzara, biltzera, egurra bilatzera… ez zeuden geldirik txabolan egun osoan eserita. Bizi itxaropena esatea zaila da,
|
beraiek
ere ez baitzekiten zein adin zuten, baina agian 50 urte edo zertxobait gutxiago. Hori ez da beste ehiztari biltzaile batzuen oso desberdina.
|
|
|
Askok egin dute atzera eta
|
beraiek
ere etsai bihurtu dira. Orain, lehen defendatzen zutena erasotzen dute, ulertzea kosta egiten zaidan arrazoi batekin gainera.
|
|
|
Beren bakardade hutsean galtzen diren arimak pilatzen dira toki hauetan. Garai batean izandakoa
|
beraiek
ere ahaztu dutela dirudi. Toki tristeegia nire ustez.
|
|
|
Emakume hark hain sentimendu handiz irakurri zuen, non entzule guztiak liluratu baitzituen, eta hain ongi adierazi zuen
|
beraiek
ere barruan nabaritzen zutena, antza, non niregana biltzeko beharra sentitu baitzuten guztiek batera.
|
|
|
" Euskal kulturak oren latzak bizi ditu" zioen 1956ko artikulu batean(" Euskal kultura baten behar gorria", He rria, 1956), 22 urte baino ez zituela; kultura krisi larrian zen, ez soilik kanpoko kultur boteretsuak indarrez nagusitzen ari zirelako, baizik eta euskaldunek
|
beraiek
ere" deus guti egiten zutelako" bereari eusteko. Salaketa gogorrak egin zituen beren hizkuntza eta kultura berpiztu, indartu eta hedatzeko benetako indarra egiten ez zutenen aurka.
|
|
|
La Vache ere erne eta pentsakor zegoen. Eta behi makalak berdin, edo hori zirudien behintzat,
|
beraiek
ere sumatzen zutela bankete egun haren berezitasuna.
|
|
2005
|
|
|
Emakumeek egin duten bidea onuragarria da gehienontzat, eta gizon batzuei ireki digu atea beste era batera jokatzeko gure harremanetan. Beste gizon gehiengo bat oraindik mantentzen bada ere itxuraz lehengo ereduak diren horietan,
|
beraiek
ere badaukate orain beste abagune bat, lehen oso estua zena eta orain zabalagoa. Baina ez nuke esango gizonak orain paretaren kontra gaudenik ez dakit zer gertatuko zaigulako.
|
|
|
Lagun taldean topatu izan duten bortizkeriaz mintzo dira, ez direla lasai egoten, ez dagoela afektua demostratzerik... Lehenengo aldiz bildu zirenean
|
beraiek
ere ezin zutela sinetsi zein eroso eta konfiantzaz hitz egiten zioten elkarri aitortu digute lantegiko gizonek. Sorpresa izan zen beraientzat ere.
|
|
|
Fedegabea naiz, baina ez diot fede askorik nire fedegabetasunari. Katolikoak eta kristauak errespetatzen ditut
|
beraiek
ere besteok errespetatzen gaituztenean zeina ez baita beti kasua, ez horixe. Hierarkiaren kezkak irrigarriak iruditzen zaizkit.
|
|
|
Uztailaren 8ko sarekadan Joxean Etxebarri eta Enrike Agirre ziren Jose Mari Sagarduirekin batera eta azarokoan erori ziren Juan Jose Larrinaga, Fernando Irakulis eta Ernesto Alberdi. 20 urtetik gorako kartzelaldiak bete ondoren, kalean diren bost zornotzar hauen bidez izan dugu Jose Mari Sagardui Gatzaren berri,
|
beraiek
ere ederki asko ezagutu duten bizimoduaren berri. Santos Sagarduirengana, presoaren aitarengana ere jo dugu.
|
|
|
Futboleko arrakastak afrikarrei erakusten die
|
beraiek
ere bizitzan arrakasta eduki dezaketela. Futbolari esker existitzen dira.
|
|
|
–Bai, hala dabiltza gaurko emakume asko: barbie batekin hasten dira, eta barbie anorexikoak bihurtzen dira
|
beraiek
ere, barbiturikoak hartzen bukatzeko, sukaldeko zokorik ilunenean.
|
|
|
–.. eta Irlandan jaioa denez, ondo ulertzen du hemen pairatzen ari garen egoera, han
|
beraiek
ere borroka gogorra baitute independentzia lortzeko –beste harritxo bat entzun nuen leihoaren kontra, eta indartsuago eta azkarrago jarraitu nuen– Baina berak ez du Irlandara itzuli nahi, amarekin haserretuta omen dago, aita kartzelan egon zenean beste batekin ibili omen zelako. Badakizu nolakoak diren kontu horiek.
|
|
|
–Aldatu egin nahi zenuela esan didazu lehen; hauxe duzu une aproposa kemena erakusteko –gaineratu zuen– Benetan ausarta izan nahi baduzu, eta bide batez zure buruarekin lasai geratu, aitor iezaiezu dena gurasoei. Nik eskertuko dizut, eta
|
beraiek
ere bai.
|
|
|
" Ni zaharra naiz eta poztu egiten naiz zuoi euskaraz entzunda". Ni poztu eta nire hitzak entzunez
|
beraiek
ere poztu egiten dira.
|
|
|
Ea hamsterrik baduten galdetzen die gelakideei, ea
|
beraiek
ere bi ama dituzten. Eta kontatzen die orduan bi amena:
|
|
2006
|
|
|
Dena den, begirale horiek formatzeko ikastaroak ere antolatzen dituzte, azken finean, beraiek ari baitira haur gazteekin zuzeneko lanean. Ohikoena da Dindaia Fundazioak bere zerbitzuak eskaintzea eskolei, baina gurasoek
|
beraiek
ere eskatzen dituzte. A ereduko gurasoek ere eskatu izan die horrelakorik, baina oraingoz ez dute eskari horri erantzuterik izan.
|
|
|
Baina poliziak oso ongi daki hau guztia nola egin, oso metodologia zehatza dute guk tortura kasu bat bera ere ez deskubritu ahal izateko. Gainera epaileak eskua sartzen hasi diren neurrian, pixkanaka,
|
beraiek
ere tentu handiagoarekin jokatzen hasi dira. Esate baterako, torturatzeko metodologia aldatu egin da garai batetik.
|
|
|
B. MURUAGA. Eta
|
beraiek
ere aldatu dute beraien jarrera feminismoari esker. Bestalde esango nuke gizonezkoentzat eta emakume batzuentzat garela beldurgarriak.
|
|
|
Medikuek diote
|
beraiek
ere hiritarrak direla eta adierazitako gaixotasunak jasateko edozein biztanlek duen arrisku bera dutela, baina beraien lanbideak eragindako ohitura txarrek egoera zailtzen dutela onartu dute. Hala, osasun arloan duen jakinduriagatik, medikuak automedikaziorako joera handia du.
|
|
|
Orain hobeto ulertzen dut diskoetxeak egin behar izaten duen lana disko bat kaleratzeko. Bestetik, ordea,
|
beraiek
ere kantak egitera animatuko nituzke, guk zenbat lan egin behar izaten dugun kontura daitezen. Horrela, beharbada, hobeto konponduko ginateke bata bestearekin.
|
|
|
seme alabek ikasiko dute zuregandik eta
|
beraiek
ere seguruago ibiliko dira.
|
|
|
Diotenez, gainera, apezpiku, guztiak? daude dokumentaturik kronikatik kanpo, baina ez diote non edo nondik atera duten informazioa; diotena da, hamabi direla, zenbaki sinbolikoa oso,
|
beraiek
ere baieztatzen dutenez (Gil, Moralejo, Ruiz de la Peña, 1985: 93), berez esanguratsua dena.
|
|
|
Espainol asko salbatua sentitzen zen italiarren askaerako" arraza mediterranear" zabalaren altzoan, poz pozik
|
beraiek
ere zibilizazio eta kultura ororen sortzaileetakoak izateaz (Egipto, Grezia, Erromarekin): espainolak ala italiarrak, denak latinoak; eta Erroma eta Atenas, bertsu.
|
|
|
Kochek bere idatzietan kontatzen digu handik aurrerakoa amesgaizto bat bezalakoa izan zela. Hiltzeko zorian utzi zuten Wulff, eta hiltzeko zorian zeuden
|
beraiek
ere. Zerbait ehizatzen zuten bakoitzean, gutxiegi zen atzera egin, han utzi zutenari janaria eman eta berriro itzultzeko elkartze lekura.
|
|
2007
|
|
|
" Baliteke emakume bat bere kabuz jartzea kalean, baina ez dira igaroko bost minutu proxeneta bat hurbildu gabe,' zu norekin zabiltza?' galdetzera". Lanbroak, honenbestez, azpimarratu egin nahi du
|
beraiek
ere prostituten bizi baldintzak hobetzearen alde daudela, baina ezin dutela inola ere onartu prostituzioa lanbidetzat hartua izatea.
|
|
|
Jainkosa harro higigabearen oinetan Soldadu Ezezagunaren hilobia datza, betiereko sua alboan, Ohorezko Guardiak gau eta egun begiratua. Soldadutxoak, galaz jantziak ponpos, estatuak diruditela egoten dira
|
beraiek
ere, harrizkotu higigabeak. Erromaren goitik, ordea, h. d., iragan historikoaren goitik, lurzorutik berrogeita hamar bat metro goian eta oinondo altu baten gainean jaikia, Vittorio Emanuele II.aren zaldizko brontze estatua itzela gailentzen da, berrogeita hamar tona brontze eta hamabi metro gora, irudia are nabarmenagotzeko atzealdean zuri zuri portiku batekin emeki konkaboa hamabost metro gorako hamasei kolumnaduna zeharka, hirurogeita hamabi metro zabal, kantoi biak irtentxoak propileo edo tenplu txiki moduan aurreratuak errege zalduna enkoadratzen, bion bakoitzaren gainean berriro egundoko koadriga brontzezko banarekin, Batasuna eta Askatasuna?
|
|
|
gogo bera espresatzen da burdinbidean, filosofoen burmuinetan eta Balzac-en nobelan. Jadaneko materialismoan gaude, eta azken printzipio esplikatzaile unibertsala ere materiala da noski, produkzio molde aldaketariak(
|
beraiek
ere bakoitzak bere izpiritua daukana!).
|
|
|
Eta mila eta batgarren aldiz eztabaidatu zuten gaia: Amandak zioen hitzok ez zirela Munchek margolanari buruz gerora idatziak; alderantziz, artistak hitzekin margotu zuela zioen, zubi hartan zegoela idatzi zituela hitzok, eta ondoren letra bakoitzari kolore bat eman ziola, eta horixe zela Oihua, poema bat, odolezkoa eta suzkoa, Osloko ilunabarrak bezalakoa, eta
|
beraiek
ere ikusi zutela Oihua Osloko zubi hartan, Munchek ikusi zuen leku berberean, baina berak bakarrik entzun ahal izan zuela, Davidek aurrera jarraitu zuelako Munchen lagunen bide beretik. Horixe gertatzen da zurekin esan zion Amandak Davidi, Munchen lagunen atzetik joaten zarela beti, gauza inportanteak ikusi gabe.
|
|
|
Beraz, profil hori bestebi sailei edo egiturei egina eta zehaztua ematen zaie, eta ezin dute aldatu. Esangabe doa, marka zehazterakoan,
|
beraiek
ere parte hartzen dutela, beraienkolaborazioa ere ezinbestekoa dela. Baina arduradunak gu gara, azken finean,, gure marka delako?.
|
|
|
Enpresa guztiak bizi dira konpetentziari begira, honek zer egiten duen etagauzak nondik hobetzen dituen,
|
beraiek
ere erreakzionatzeko. Eta hor ere komunikazioaren garrantzia ezinbestekoa da.
|
|
|
Gogoan dut, garai batean, Egin sortu zenean, herriko bizimodu hori bizi bizi jasotzen zuela. Sortu zen momentu historikoansortu zen, eta hori ere kontuan izan behar da, baina bizitasun hori bazegoen.Egia da, gero, egoera ikaragarri egituratu dela; eta elkarteek
|
beraiek
ere, prentsa arduradunak dauzkatela. Beste mundu bat da gaurkoa.
|
|
|
izpiritu bera espresatzen da burdinbidean, filosofoen burmuinetan eta Balzac-en nobelan. Jadaneko materialismoan gaude, eta azken printzipio esplikatzaile unibertsala ere materiala da noski, produkzio moldeak(
|
beraiek
ere bakoitzak bere izpiritua daukana!).
|
|
|
Lurraren zaporeak Sierra Leonako gastronomia kontinentearen mendebaldeko beste herrialde batzuetakoa baino nabarmenagoa da. Ohikoa da familia bakoitzak bere kontsumorako produktuak lantzea(
|
beraiek
ere egiten dituzte etxeak). Bidaiariak lokal gutxi aurkituko ditu jateko, nahiz eta hiri bakoitzak, gutxienez, bertako gastronomiarik onena dastatzeko aukera ematen duen establezimenduren bat duen.
|
|
|
Gure lana herrika banatu dugu eta lehenbiziko elkarteetara joko dugu, gero
|
beraiek
ere elkartu dutelakoz erabakia hartzeko. Gero, merkataritza alorra landuko dugu, ikastetxeak, enpresa ttikiak… Enpresa handiak, osasun zentroak eta partikularrak kenduta, bertze erakunde guzietara ailegatu nahi dugu.
|
|
|
Haur Hezkuntzan ere jartzeko asmoa dugu, baina kostu handia du. Webgunean berriz, haurrek egindako lanak jartzen ditugu eta
|
beraiek
ere askotan jotzen dute horra informazio ezberdina lortzeko. Guraso elkartea lanean ari da.
|
|
|
Emozionalki oso gaizki izaten dira gehienak. Menpeko pertsona hori zaintzeko, beraiek ondo egon behar dutela ikusten dute; baina askotan konturatzen dira
|
beraiek
ere ez daudela ondo. Hori izaten da beraien kezka nagusia.
|
|
|
" Hara bakegilea!", oihukatu zioten lagunek, barre algaraka. Baina berehala
|
beraiek
ere gaizkitu ziren, mutikoek, borrokan tema tema eginda, neskari izkin egin, eta botila eta plastikozko edalontzi guztiak azpitik harrapatu baitzituzten beren bat bateko lasterraldian.
|
|
|
Tarteka
|
beraiek
ere lotzen zituzten eztabaidak iristen zitzaizkien belarrietara: batzuk jada alde eginda zeudela, laster batean falangistak iritsiko zirela, auskalo non jendea jada hiltzen hasiak zirela eta antzeko kontuak.
|
|
|
Pauma batek buztana zabaldu du mutikoak iritsi direnean, baina berehala erretiratu da oilategi atzera, ikaratuta. Tarte luze bat egin behar izan du horrela, gainera, mutikoei ihesi,
|
beraiek
ere atzealde horretara baitzihoazen. Bertan belardi txiki bat dago, eta, erdian, ur putzu koxkor bat.
|
|
|
Artetak ‘euskaldun demokrata’ gisa aurkezten du bere burua. Milaka euskaldun abertzalek erantzungo diote horixe direla
|
beraiek
ere. Baina ‘euskaldun’ eta ‘demokrata’ kontzeptuak modu naturalagoan ulertzen dituztela.
|
|
|
Prozesio falikoak edo nekazari giroko burlak574 ohikoak zituzten jai dionisiakoetatik sortua, komediak barrea eta lotsagarritasuna575 erabiltzen ditu auzi publikoen inguruan: gertakari politikoak, justizia, eztabaida filosofikoak, ideia berriak, modak, gerra eta polemarkoak, nekazariak, herritarren ohitura eta izaerak..., komediak dena gaitzesteko eta, beraz, zuzenarazteko helburua dauka576 Areago, hitz egiteko askatasun demokratikoak (parresia) 777 ekarri zuen emaitzarik doiena da, iritzi publikoaren adierazpenik zuzenena578 Jainko andereak
|
beraiek
ere erabil zitzakeen iseka eta barregarri: tragediak ez bezala, komediak politika jartzen zuen erlijioaren gainetik579 Teknikoki ere, koru zuzendariak diskurtso bat (diatibh) tartekatzen zuen, hain zuzen poetaren ideia moral eta politikoak adierazteko580.
|
|
|
Asmakuntza teknikoen aplikazio zuzenek ere oihartzun handia izan zuten garai zaharretan, Eupalino Megarakoak Samosko tunela zulatu zuenean, adibidez21 Filosofoak
|
beraiek
ere teknikarekin lotutako giro hartan mugitu ziren: Tales imanaren erakarpen indarra esplikatzen saiatu zen22 eta Anaxagorasek eklipseak esplikatu zituen23.
|
|
|
Homerorekin eta Hesiodorekin nahastuta, ordea, paradigma kosmogoniko oso bat egon zen, Homerok eta Hesiodok
|
beraiek
ere partekatu zutena: hasierako jainko andere batzuk eta natur elementuen adierazpen edo errepresentazio metaforiko batzuk135 Beraz, Jonian gertatu zen filosofiaren autonomizazioa baino lehen, Helade osoan ezagutu ziren esplikazio kosmogonikoak eta, horietan, filosofiaren aurrekari garrantzitsu bat:
|
|
2008
|
|
|
Ez dut esan nahi iparraldeko jende guztia esplotatzailea denik, baina garrantzitsua iruditzen zait herritik herrira doan elkartasuna; normalean elkartasuna ez dugu topatzen dirua daukatenen artean, herri xehearen baitan baizik. Iparraldeko herritarrak dira askotan
|
beraiek
ere ez dutena ematen saiatzen direnak, eta ez gobernu boteretsuak.
|
|
|
Kurrikulum horretan beste arloak ez dira lantzen, tartean sorkuntzarena. Eta gainera irakasleei ezin zaie errua bota,
|
beraiek
ere ez baitute landu. Nola transmitituko dute?
|
|
|
Badago geuri begira informatzeko beharra. Jendeak jakin dezala borroka egitea, gure burua antolatzea, ez direla" txerri komunistaren" kapritxoak herri eskaerak baizik eta aurrerantzean,
|
beraiek
ere jasoko dituztela honen guztiaren etekinak. Garai berri batean gaude:
|
|
|
Zalapartaren erdian, mugikor piztu berriaren ongi etorri soinua gailendu da. Soinuak gogorarazi die gainontzeko bidaiariei
|
beraiek
ere badutela mugikor bana, eta bata bestearen atzetik mugikorrak pizten hasi dira. Lehenengo deiak mozten saiatu dira azafatak, baina gero etsi egin dute.
|
|
|
Orbaindutako zaurian egindako ukitua zen hura. Egia esan, nik ez nuen beraiekin egoteko gogorik, eta
|
beraiek
ere ez zuten aparteko ahaleginik egin nire laguntasuna mantentzeko; beraz, urrutiratu egin ginen.
|
|
|
gaztelania nola bihurtu zen Espainia osoko hizkuntza, hizkuntza espainiarra. Bertzalde, lurralde katalanetako aipamenek balio dute frogatzeko historian zehar katalanek
|
beraiek
ere gaztelaniaren nagusitasuna onartu dutela. Hondarrean, hizkuntza espainiarra modu natural batez gailendu zaie penintsulako gainerako hizkuntzei.
|
|
|
Hala ere, Del Burgoren ideiak ez dira sobera originalak. Victor Praderak bezala, Del Burgok ere Espainiarenganako maitasunaren dokumentua ikusten du Nafarroako foruetan; Eladio Esparzaren antzera, Del Burgok ere uste du Nafarroaren espainiartasuna ez duela inork zalantzan jartzen ahal, ezta nafarrek
|
beraiek
ere. Sortu zen mementotik bertatik, Espainiaren alde egin zuen Nafarroako erresumak, musulmanen kontra borrokatuz Errekonkistan, Ameriketako eginkizunean parte hartuz hurrengo mendeetan, Espainiaren egiazko tradizio zaharrak defendatuz 19 mendeko karlistaldietan eta, azkenik, Gerra Zibilean.
|
|
|
–euskal nazioa eraikitzeko euskara ez da beharrezkoa?. Ez dakit ziur jarrera hori abertzaletasunari egozten dion bikoteak, edota
|
beraiek
ere iritzi berekoak diren. Ondoren datorrenagatik, bigarren irakurketa dela dirudi zuzenena:
|
|
|
Gero, kritika konkretuetan ñabardurak egon zitezkeen. Adibidez, katalanisten salaketak ez ziren mediterraniar kultura osora hedatzen,
|
beraiek
ere eremu horretakoak baitziren. Eta, esan bezala, espainiar intelektual askok zezenketak maite zituzten.
|
|
|
Aurreko taldekotzat jo litezke,
|
beraiek
ere sabindar grafiaren aldekoak baitziren. Baina Eleizalde eta. Kizkitza, gandik bereizten ziren beren itzala ez izatean oso handia euskalgintza mailan (nahiz beren gazte elkarteetan oso aktiboak izan), eta hala ere, debatean partaide izan gura izatean horretarako eztabaida guztiz irekia eskatuz, kontsentsua lortzeko kezkarik gabe.
|
|
|
Baina arazoa ez da hor gelditzen, praktika horiek zerbait sistemiko eta endemiko bihurtu baitira errusiar gizartean. Gizartearen maila eta esparru guztietan praktikatzen da eta gobernutik kondenatu arren, aurre egiteko beharrezko baliabiderik ez da jartzen, hein handi batetan
|
beraiek
ere parte hartzen dutelako. Agian, horregatik planteatu genuke ea ustelkeria huts baten aurrean gauden edo ekonomia mota konkretu baten aurrean, zeinen barne araudian onarturik dauden eta zilegi diren horrelako tresnak.
|
|
|
Posta elektronikoa erabiliz ere egin daitezke truke horiek, baina makalagoa denez, baztertu egiten dute. Gazte batzuek aitortu dutenez, Messenger «ia denek zutelako» daukate
|
beraiek
ere. Bestalde, askok biziotzat daukate.
|
|
|
Baita larritzen hasita ere. Camachoren jolasak
|
beraiek
ere aurretik eraman ditzakeelako. Horrela jarraitzen badu eraman egingo dituelako.
|
|
|
Egun geldiune moduko batean dago Zein?, eta ia inork uste ez zuenean Ama Sayren itzuleraren berria etorri da. Taldekideek
|
beraiek
ere ez zuten halakorik esperoko orain dela gutxira arte: «Ibon [Alonso] Bartzelonara bizitzera joan zen eta zaila zen elkartzea eta entseatzea.
|
|
|
500 bat gazte bildu ziren, eta ibilbide osoa Espainiako Poliziak eta Iruñeko Udaltzaingoak zainduta egin zuten. Labrit aldapara iristean, lurrean eseri ziren gazteak, epaituko dituztenek egin zutena
|
beraiek
ere eginez. Euskal Jai gaztetxea zegoen tokian, berriz, pankarta bat eskegi zuten, hori ere epaiketa gogoan.
|
|
|
Behin baino gehiagotan galdetzen nion ordena hutsean harrapatzeko edo, baina beti harritzen ninduen egitekoen errenkada beti modu berean botatzen zidanean, lelo baten modura. Tragediak
|
beraiek
ere estruktura itxi eta antolatuarekin tycheari hesia paratzeko modua direla aitatu zuen aurreko egunean Barrutiak. Eta, beharbada, plazera ere ordena kontua dela pentsatu dut, ohikoaren ordena behar dela plazeraren haustura nabaritzeko.
|
|
2009
|
|
|
Bestetik, funtzionarioei dagokienez, denetarik dago, kleroan bezala, kazetarien artean bezala… Funtzionario gehienek, dena den, ez dute presoaren kontrako ezer. Beren lana egiten dute, eta inork bizimodua ozpintzen ez badie,
|
beraiek
ere ez dira inor ozpintzen ibiliko. Diote:
|
|
|
Ni politika egiten saiatuko banintz desastre bat litzateke, ez baitakit politikaz. Baina
|
beraiek
ere ez dakite ezer kulturaz, ez dakite ezer arteaz, eta uste dute gai direla hori zuzentzeko, eta horrela gertatzen dira gertatzen direnak.
|
|
|
Baina beste oztopo bat ere badago arma nuklearrik gabeko mundu baterako: Potentzia atomiko berriek esango dute
|
beraiek
ere behar dituztela arma horiek mehatxu posibleei erantzuteko, edo mehatxuen aurrean babestuak sentitzeko, eta horrexegatik Txinak, Indiak eta Pakistanek misil berriak garatuko dituzte.
|
|
|
Zehazki esateko, Iranek eta Ipar Koreak arma nuklearrak garatzea eragotzi nahi dute. Arma nuklearrak ez dituztenek, berriz, esaten dute
|
beraiek
ere badutela eskubidea arma horiek izateko. Beraz, ezinbestekoa da herrialde nuklearrak eredu izatea eta euren armategi nuklearra zorrotz murriztea.
|
|
|
Joliotek eta Curiek ere bazuten Wilsonen ganbera bat, eta Andersonena jakin zutenean konturatu ziren
|
beraiek
ere atera zietela argazkia zentzu okerrean desbideratutako elektroiei. Argazkiak errepasatutakoan baieztatu zuten susmo txarra:
|
|
|
Lotsa ematen zidan, uste nuelako igarri egingo zutela gezurretan ari nintzela. Beharbada ez nik, ezta
|
beraiek
ere, ez nindutelako kapaz ikusten Elena bezalako neska puska batekin ligatzeko.
|