|
2000
|
|
|
Hego Euskal Herriko arrantza sektoreak birmoldaketa gogorra jasan
|
behar izan
du azken urteotan, untzi kopurua erdira jaitsi delarik. 1997an ehun untzi baztertu eta 8.000 milioi pezetako (320 milioi libera) diru-laguntzak eskaini ziren.
|
|
|
Hainbat urtetan-bizirik eta osasuntsu darrai bere 82 urterekin-bizi eta nozitu dituen abenturek, ezustekoek, etsipenek eta desgraziek oro ez dute batere kikildu eta azkenaldi honetan egindako adierazpen batzuetan inoiz baino baikorrago zegoela adierazi zigun Euskal Herriaren egoerari buruzko galdera bati erantzunez, nahiz eta ikusitakoak eta ikasitakoak ziniko samar bilakatu omen duten bere burua. Liburua aho zabalik irakurtzen den horietakoa da, erabat harrituta uzten baikaitu lehen orrietatik, ikusirik zer nolako bizimodu barojianoa eraman
|
behar izan
duen patuak hala nahita noski. Izatez errebeldea eta outsider bat izan da:
|
|
|
Galdu ziren mota haiek ordea, beharbada bazituzten gen interesgarri batzuk gaur egun ere baliagarriak izan zitezkeenak. Egoera hori ikusita baserritarrengana jo
|
behar izan
zuten galdutzat emandako arto motak errekuperatzeko". Sagar motekin ez dute hori gertatzerik nahi, hau da, sagar motak babestuko dira ez beti osotasunean erabiltzeko baizik eta geneak aprobetxatzeko.
|
|
|
HBrekiko erasoa ohikoa zen ETAren atentatuen ondoren, Miguel Angel Blancoren hilketaren ondorengo lintxamendu giroa izan zen jazarpen giro horren unerik gorena. EAJk eta EAk egundokoak jasan
|
behar izan
dituzte Lizarra-Garaziko gurdian ekin ziotenetik, harrezkero une gogorrak bizi izan ditu euskal gizarteak eta erantzunaren logika Lizarra-Garaziren harikoa izan da.
|
|
|
Justu une horietan, zerga berrien inposaketa ezarri zelarik, izurriteak nafar populazioaren erdia hiru urteetan hilobiratu zuen. Hots, bizirik gelditu zen erdiak zerga horiek guziei aitzin egin
|
behar izan
zien. Erregeak estatu modernoa sorrarazi zuen, eta hori norbaitek ordaindu behar zuen:
|
|
|
Pilotaleku irekia eraikitzeko arazo batzuk egon ziren. Besteak beste, ezker pareta 2 metro barrurago eraiki
|
behar izan
zen, Realeko futbol zelaian ez sartzeko. 1914ko irailan pilotaleku irekian partidak jokatzen hasi ziren.
|
|
|
1998\. urtea nahiko txarra izan zen, bai baserrian eta baita inguruko sagastietan ere, sagar gutxi eman baitzuten sagarrondoek. Sagardogile askok (inoiz baino gehiago) kanpoan erosi
|
behar izan
zuen sagarra. Sagar bilketan, sagar jotzerakoan, dolarean eta upel betetzerakoan egin zuen eguraldia oso euritsua eta hotza izan zen; guztiz mesedegarria sagardogintzarako.
|
|
|
Patsak duen zukua ateratzeko 3 edo 4 kolpe behar izaten dira eta kasu honetan ere horrela izan zen, lau kolpe eman zitzaion. Prozesu hau burutzeko 4 bat ordu
|
behar izan
ziren. Hori egiten zen bitartean, beheko solairutik beste zortzi sagar zaku igo ziren, garbitu eta txikituz, patsa hurrengo egunerako bigarren laukian beratzen utziz.
|
|
|
Han lagun izan zituen emaztea eta semea, ezarri zioten zigorra eramangarriagoa gerta zedin. Alabaina, hamalau hilabeteko alaba Eibarren utzi
|
behar izan
zuten egoera hartan umearentzat bizi baldintza onik ematen ez zelako. Herritxo honetan berak horrenbeste miresten zuen naturarekin gozatu ahal izan zuen bere osotasunean eta egoera gogorrenetan ere alde ona ikusteko gaitasunaren adierazgarri dira Juan San Martini igorritako eskutitz batetik jasotako berbak:
|
|
|
1,2 milioi pezetakoa da Espainiako Estatuko beste lurraldeetan zehaztutako muga. Bizkaiko Ogasun saileko arduradunen ustez, zenbat eta gehiago murriztu atxikipenak, orduan eta aitorpen positibo (ordaindu beharra) gehiago daude eta aitorpen negatibo (itzuli beharra) gutxiago; horrexegatik estutu
|
behar izan
da aitorpena aurkeztetik libre geratzeko muga. Bizkaiko Ogasunak eginiko kalkuluen arabera, sistema berri honi esker lurralde honetan dauden ia 500.000 zergapekotatik 213.349 inguru lagun geratuko dira aitorpena aurkezteko betebeharretik libre.
|
|
|
Bestalde, PSE-EEko gazteek alderdia PPren itzalpean bide egiteagatik kritikatu zuten bere azken kongresuan. Ondoren, autodeterminazio eskubidearen eta herri kontsultaren arteko zehazpena egin
|
behar izan
zuten. Zehazpen ugari egin behar izan du PSE-EEk azkenaldion.
|
|
|
Ondoren, autodeterminazio eskubidearen eta herri kontsultaren arteko zehazpena egin behar izan zuten. Zehazpen ugari egin
|
behar izan
du PSE-EEk azkenaldion.
|
|
|
Zuek hasi baino lehen, gurean ez zen txotxongilo tradiziorik. Hutsune hori beraz, ezerezetik sortu
|
behar izan
zenuten.
|
|
|
Adibidez, zentro pilotuak aukeratzeko garaian ez zen informazioa garbi iritsi, eta zentro askok zertan sartzen ziren jakin gabe eman zuen izena. Ondorioz, izugarrizko esfortzua egin
|
behar izan
genuen programa zertan zen esplikatzeko: klaustro osoa inplikatzen zuen proiektua zela, irakasleek formatu egin behar zutela... eta korrika eta presaka ibili gara azkenean.
|
|
|
Gainera, irakasleen mugikortasunarekin egin dugu topo. Zentro batzuetan izugarria izan da, irakasleriaren erdia baino gehiago aldatzen zen tea ikasturte bakoitzean berriei esplikatu
|
behar izan
diegu programa.
|
|
|
Honi esker egunean 1.000 bisitari lortzea espero dute (Eibar.org barruan 300 bat zituen). Domeinu propioa erosteko 100.000 pezeta inguru
|
behar izan
dituzte. Helbide berria www.aurki.com da.
|
|
|
Segurtasuna ere arazo bilakatu omen da eta polizia lokala ez da herriaren tamainarekin batera garatu. Udalak Guardia Zibilari laguntza eskatu
|
behar izan
dio udaltzaingoa iristen ez den tokietan jardun dezan.
|
|
|
Arrazoi ugari du atzean Castrok XIV. mendean hasi eta XIX. mende bukaerara bitarte bizi izan zuen krisiak. Hiribilduak izurrite, sute eta eraso ugari jasan
|
behar izan
zuen Behe Erdi Aroan. Otañe, Marca, Salazar, Amoros eta beste familia handien arteko barne liskarrek ere ez zioten portuari mesede handirik egin.
|
|
|
Kultur Parkeak etorkizunean sor ditzakeen etekinak parkean berrinbertitzeko asmo sendoa azaldu dute kudeatzaileek. Hala ere, orube osoa erosteko
|
behar izan
dituzten kredituei aurre egiteko urte batzuk pasako direla ere uste du Arrizabalagak: " Etekinak baldin badaude, urte dezente pasako dira hemen egin dugun inbertsioa estaltzeko.
|
|
|
Gaizkile-piramidearen gorenean egon
|
behar izan
zutenek ere ulertu dute koiunturaren aldaketa sakona, eta diskreziorik isilenean murgildu dira, garai bateko desafio-jarrera utzita.
|
|
|
Orain Kanbon du egoitza Xalbador Kolegioak, baina eraikina izan bitartean leku batetik bestera ibili ziren. Izan ere, Baiona, Donibane-Lohizune eta Biriatun eman
|
behar izan
zituzten eskolak. Kanbon hamabost urte daramatzate, eta pixkanaka-pixkanaka eraikina ordaintzen ari dira Herri Urratsen bildutako diruari esker.
|
|
|
Bizkaiko bertsozale elkartean partehartzaile posibleen mapa egin genuen, eta eskualde bakoitzean saio bat behintzat posible zela ikusi genuen. Beraz, lehengo eskualdeetako ohiturari heltzeko aukera zegoen, eta zabalago egiteko ere bai, Lea-Artibain, Arratian eta Bilboaldean kanporaketak egin
|
behar izan
baitira. Ipar-Uribeko merindadean gainera, finala bakarra izango da, baina girotzeko bospasei saio ere egin dituzte txapelketatik kanpo dabiltzan bertsolari edo bertsoan hasi berriekin.
|
|
|
Tele 5ek aldiz, 20 segunduko iragarki batentzako salneurria 1.850.000 pezeta izatetik 3.600.000ra igo du. Ondorioz, kate horren ikurra zen" Compañeros" telesaila egunez aldatu
|
behar izan
dute, ezin baitu ezer egin asteazkenero zortzi milioi ikusle biltzen dituen" Gran Hermano" ren aitzinean. Emititzen hasia zen" Antivicio" telesaila ere" izoztu" egin dute uda pasa arte.
|
|
|
Urtebete baino gehiago
|
behar izan
zuen Tomas Gerrikagoitiak honako liburua idazteko. 1986ko irailean hasita, bertan bere bizitzaren gorabeherak jaso zituen, aldi berean, bizitako garaiaren berri emanez.
|
|
|
Beren egonaldian denetarik izan zuten gozagai. Hori bai, lehen egunean, meza entzutera Finlandiako Enbaxadara hurbildu
|
behar izan
zuten... Lehen partida Moskuko Locomotive-ren aurka jokatu zuten, 90.000 ikusleren aurrean, hegazkin batetik bota zituzten loreen artean eta beste hegazkin batetik jauzi egin zuen jauskari batek ekarri zituen baloiez.
|
|
|
Horrela, 1979ko abuztuaren 16an, Irlanda aurkari zutela, jendeak, hainbeste itxaron ostean, berriz ere Euskadi zelaian ikusteko aukera zuen. Halere, traba administratibo (12 ordu lehenago oraindik ez zuten Bizkaiko Gobernu Zibilaren baimenik) eta politiko (hainbat bonba-abisu izan ziren baina inork ez zuen San Mames utzi) ugari jasan
|
behar izan
zuten, azkenean 4 -1 emaitzarekin amaituko zen jai handi eta hunkigarriaz gozatzeko.
|
|
|
Norgehiagoka San Mamesen jokatu zen eta 4-0eko emaitzak euskal jokalarien nagusitasuna erakutsi zuen. Hurrengo partidarako beste bi urte itxaron
|
behar izan
ziren, oraingoan Errumaniaren aurka jokatzeko, baina arazoak-beste behin ere-taldeetatik etorri ziren, hauek jokalariak uzteko oztopo bat baino gehiago erakusten baitzuten. Askotan gertatzen den moduan, Euskal Selekzioaren aldeko hitzak hortxe geratzen ziren, hitzetan.
|
|
|
Euskararen eta euskal kulturaren inguruan aritzen diren erakunde gehienek kultur euskarrien eboluzio eta inplementazioa bizi izan dituzte eta askotan esfortzu handiak egin
|
behar izan
dira egoera berriek eskatzen zuten mentalitate-aldaketak eman ahal izateko. Gainera, gero eta gauza gutxiago dago denboran zehar irauten duena, hau da, informazioaren munduan goizeko 8retan emandako berria eguerdirako askotan berri zahar bihurtu da edota irakaskuntzan, aurten argitara emandako testu-liburu batek datorren urterako eranskin batzuk behar ditu eguneratuta mantentzeko.
|
|
|
Hasiera batean Errazti familiak 1960an sortutako Galmaka auzoko ikastola aitzidarian izan zituen ikasgelak.1978an, Gurasoen Kooperatibak Arabako Foru Aldundiaren laguntzaz egungo egoitza nagusia eraiki zuen. Aurretik, ordea, Villosa enpresaren txalet batean, eraikin prefabrikatuetan, Galiziar Elkartearen egoitzan eta egungo kultur etxean eman
|
behar izan
zituzten klaseak. Leku falta zela eta, 1984an Motxotekaleko ikastetxe publikoan gela batzuk utzi zizkieten eta han kokatu zuten haur hezkuntza.
|
|
|
Bost hilabete iraun zuen. Nolanahi ere, erakunde honek berak ere jasan
|
behar izan
ditu hainbat krisialdi, prezioen igoerak eta jaitsierak eraginez. Igoera eragin zutenen artean 1979koa (Iraneko iraultza) eta 1991koa (Kuwaiteko iraultza) aipa genitzake.
|
|
|
Euskal Elkartearen beste jarduera garrantzitsua euskara klaseak dira. Anglo-Basque elkartea hasi zen euskarazko eskolak ematen, baina diru falta zela-eta eten egin
|
behar izan
zituzten. Duela hiru urte berriz ekin zioten eta egun bi talde dituzte.
|
|
|
Baina horretarako trantsizio txiki bat pasa
|
behar izan
dugu. Aipatutako egoeratik gaur eguneko gutxi gorabeherako orekara iristeko, urte arraroak, eskapistak, pasa behar izan ditugu.
|
|
|
Baina horretarako trantsizio txiki bat pasa behar izan dugu. Aipatutako egoeratik gaur eguneko gutxi gorabeherako orekara iristeko, urte arraroak, eskapistak, pasa
|
behar izan
ditugu. Aurrekoaren erreakzio moduan-edo, beste muturrera joan gara.
|
|
|
Baina hori, seguruenik, garai batean nabarmenagoa zen. Igorrek eta nik ez dugu egundoko operazio mentala egin
|
behar izan
gazteleraz edo euskaraz idaztea erabakitzeko orduan. Modu naturalean gertatu da.
|
|
|
Unai Iturriagak, esaterako, bost hitzetik sei horrelakoak erabiltzen ditu elkarrizketa arrunt batean. Bere azkeneko liburuan ahalegin bat egin
|
behar izan
du denok gutxi gorabehera ulertzen ditugun hitzetara jotzeko. Efektu asko galduko zuen seguruenik.
|
|
|
Gazi ugari eta gozorik gabeko hogei urte Iruñeko Gazteluko Ingurubidean bizi den Etxeberria-Alvarez familiarentzat. Seme eta anai galduaren sofrimenduari bere desagerpenaren inguruan izandako ika-mika guztiak gehitu
|
behar izan
zaizkio urteen joan etorrian.
|
|
|
Connemarara, alegia. Beste garai batean, XIX. mendearen erdialdean, Irlandak Gosete Handia deritzona jasan
|
behar izan
zuen: patata-uztak hondatu egin ziren eta ondorioz jendetza izugarriak hil ziren, edo uhartetik alde egin behar izan zuten, gehienak Estatu Batuetara.
|
|
|
Beste garai batean, XIX. mendearen erdialdean, Irlandak Gosete Handia deritzona jasan behar izan zuen: patata-uztak hondatu egin ziren eta ondorioz jendetza izugarriak hil ziren, edo uhartetik alde egin
|
behar izan
zuten, gehienak Estatu Batuetara. Irlandako zortzi milioi biztanleetatik erdia baino ez zen geratu.
|
|
|
Jatorriz, Txorien irla hondarrezko irla artifiziala da. Hendaiako arrantza-portua eraikitzeko lanetan dragatu
|
behar izan
zuten hondarra badiaren erdian metatu zuten eta modu horretan sortu zen Txorien irla.
|
|
|
Limo-irletako bizitzari dagokionez, limoak elikagaietan oso aberatsak izan arren, mareen ondoriozko ur eta gazitasunaren aldakortasunak eta limoen oxigeno urritasunak bizi-baldintza gogorrak ezartzen dizkie bertan bizi nahi duten animalia eta landareei. Muturreko baldintza hauei aurre egin ahal izateko, bertako bizidunek moldaera bereziak garatu
|
behar izan
dituzte eta horregatik balio ekologiko handiko espezieak direla onartzen da.
|
|
|
Aitaren adin horretan bertsozaletasuna bizirik zegoen, baina gazteen artean oraindik sartzeko zegoen. Gero Nagore Fernandez eta Urko Atxotegi ibili ziren, nahiz ikasketengatik bertsolaritza utzi
|
behar izan
zuten. Ez dut erranen gurekin gauetik atera eta eguzkia piztu dela, baina gu hasteak agian gazteen arteko mugimendu hori sortu du.
|
|
|
Bake-prozesuari buruzko mintegi bat bideratu genuen-Irlanda eta Kortsikako kasuak barne-arazoa eztabaidatzeko. Su-etena hautsi ostean, bertan behera utzi
|
behar izan
genuen. EHri bereziki esan diogu, indarkeria medio gero eta zailago egiten zaigula Europako lana ere aurrera eramatea.
|
|
|
Horiek denak azaldu dira. On Joxe Mielek kanpora joan
|
behar izan
zuenean jaso zituzten Seminariotik. Oso interesgarriak dira, hor ikusten delako alde batetik zein asmo, zein gogo eta metodo erabiltzen zituen bere gaztaroan.
|
|
|
Horrela, Frantziskotarrak 1541ean bertan geratu ziren, monasterio bat fundatuz, hainbat aldiz suteak suntsitu eta berreraiki
|
behar izan
zena, azken Karlistaden ostean.
|
|
|
Hori dela-eta, bere garaian nahikoa polemikoa izan zen eta lanak behin baino gehiagotan moztu
|
behar izan
ziren. Eraikitzeko ondoko komentua eta aurreko elizaren oinarriak eta planta latindarra errespetatu ziren.
|
|
|
Ez da inoiz erraza izan euskararen alde lan egitea Nafarroan, oztopoz beteriko bidea ibili
|
behar izan
dugu euskaldunok eta zantzu guztien arabera, aurrerantzean ere horrela izango da. Ederki aski gogoratzen ditut Felix Martiren hitzak AEK-ko irakasleon lan baldintzak ezagutu eta gero:
|
|
|
Sabairik gabeko ibilgailuan jarrita, Kanadan garatu den kamera honek egonkortasuna ematen dio irudiari, helikopteroaren dardara eta itzulien gorabeherarik gabe. " Ia-ia 300 ordu
|
behar izan
ditugu airez zazpi probintzietako irudiak hartzeko. Kostaldea, hiriak, bailarak, ordokiak, mendiak eta nortasun bereziko herriak... eta paisaia erakargarriaren tartean, biztanleak, herri bizia, alegia" azaldu du Iñaki Pangua saioko zuzendariak.
|
|
|
Orobat, azpimarratzekoa da herri aldizkari eta telebistei esker, euskarak, aspaldiko partez, dirua egiteko balio izan duela. Bere produktu edo zerbitzua iragarri nahi izan dituenak euskara erabili
|
behar izan
du-eta.
|
|
|
Hemerotekan ere dokumentatu naiz. Eta gainera, Baionara, Donostiara, Oriora, Pasaira, Santurtzira eta beste hainbat lekutara ere joan
|
behar izan
dut.
|
|
|
Donostia Kulturak eta Ateri Kultur Baita Elkarteak antolatu dute erakusketa, Donostiako Udalaren, Kutxaren, San Martingo Azokaren Erabiltzaileen Elkartearen eta EHNE sindikatuaren laguntzaz. Horretarako azoka egokitu egin
|
behar izan
da zenbait salmahai kendu eta lekuz aldatuz.
|
|
|
Nik golfa ikusi banu golflaria izango nintzen, eta Ballesteros ez zen hain ona izango! Bizikletan ere ona nintzen baina itsasora joan
|
behar izan
nuen" txotxo". Txotxo ibilita denetik egin behar izaten da:
|
|
|
Urteak iraun duen ikerketa luze eta sakon baten ondoren, 2000 urtearen haseran ikusi zuen inprimaturik bere idazlana Antxon Agirre Sorondok, eta harekin batera, bere lanaren sostengu izandako getariarrek, herriko Udalak eta Gipuzkoako Kutxak. Ia bere ondare dokumental osoa galtzea egokitu zitzaion Getariari, historian zehar jasan
|
behar izan
dituen zoritxarreko gora-beheretan zeuzkan artxibategi gehienek kiskalita bukatu zutelako. Beraz, suposa daiteke nolako lan eskerga izango zuen Agirre Sorondok, Getariako partikularrengana joz, eta probintziako fondo dokumentalak, liburutegiak, hemeroteka... arakatzen, bere herriaren historia(" historia txikia", dio berak) ahazturaren mundutik berreskuratu ahal izateko.
|
|
|
Orain dela 6 -7 urte Ordiziako Gaztetxean irrati emisora bat abian zen, baina Gaztetxea bera erre zenetik jarduera haiek bertan behera utzi
|
behar izan
zituzten.
|
|
|
Lizarran jaio zen akordioarekin eta bere atzean zegoen argazkiarekin, abertzaleak eta beste sektore anitz bildurik, itxaropena eta ilusioa piztu ziren fase berri baterako oinarriak jarriz. Urte asko pasatu
|
behar izan
ziren Lizarrara ailegatzeko. Txibertatik Lizarrarako bidea luzea, luzeegia, izan da abertzaleontzako eta, batik bat, garesti ordaindutako ibilbidea.
|
|
|
Publifikazio legearen ostean ia hutsetik hasi zen Ikasberri ikastola, eta inbertsio handi bat egin
|
behar izan
zuten egoera berriari egokitzeko. 1995 -1996an, ordea, abiapuntua arras desberdina izan zen.
|
|
|
Analisia garrantzitsua da, horrela ikusten delako lanak nola dauden eginak. Bihotzekoarengatik hori dena utzi egin
|
behar izan
nuen.
|
|
|
Hori da ezagutzen dudan sistemarik onena. Haur oso txikiei hitz egin
|
behar izan
diet, eta Espainiatik kanpo, beste hizkuntzetan. Emaitza onak ematen ditu bide horrek.
|
|
|
Orain arte, Iberduerok lehenik eta Iberdrolak gero, Oriolen enpresarekin bat egin ondoren, Bilbon izan du bere egoitza. Horren ondorioz, horien zerga guztiak, ekonomi jarduerarenak, sozietatearenak, BEZarenak eta abar euskal Ogasunari ordaindu
|
behar izan
dizkio. Horrela, adibide bat jartzearren, 1999ko ekitaldian, orain arteko azkenean, Iberdrolak 129.803 milioi pezetako (5.192 milioi libera) mozkinak izan zituen, zergak ordaindu aurretik.
|
|
|
Horrela, adibide bat jartzearren, 1999ko ekitaldian, orain arteko azkenean, Iberdrolak 129.803 milioi pezetako (5.192 milioi libera) mozkinak izan zituen, zergak ordaindu aurretik. Beraz, sozietateen zergari dagokionez, mozkin horiengatik 50.357 milioi pezeta (2.014 milioi libera) ordaindu
|
behar izan
zizkion Bizkaiko Foru Ogasunari.
|
|
|
D ereduan oinarrituta, haur hezkuntzatik hasi eta Batxilergora bitarteko klaseak jasotzen dituzte Iruñerriko hainbat herritatik etorritako haur eta gazteek. LOGSE legea ezartzean bestalde, ikasketa plangintza aldatzeaz gain eraikinen berritze lanei ekin
|
behar izan
zien eta oraindik luze joko dute. Lehen faseko lanak adibidez azaroan amaituko dira, eta bigarren fasea datorren urtean hasi eta hamalau hilabetez luza daiteke.
|
|
|
Laburretarako lana egiteagatik kontent naiz eta luzemetraia egin nahi badut, istorioa konplexuagoa delako da eta, bide batez, diru gehiago dagoelako eta ez bakarrik zuretzako baita musikariei ordaintzeko ere. Izan ere, askotan ezagunak ditudan bibolinjoleak baliatu
|
behar izan
ditut zerbait egiteko; alegia," trapitxeoan", eskean ibili behar izan dut. Zera nahiko nuke:
|
|
|
Laburretarako lana egiteagatik kontent naiz eta luzemetraia egin nahi badut, istorioa konplexuagoa delako da eta, bide batez, diru gehiago dagoelako eta ez bakarrik zuretzako baita musikariei ordaintzeko ere. Izan ere, askotan ezagunak ditudan bibolinjoleak baliatu behar izan ditut zerbait egiteko; alegia," trapitxeoan", eskean ibili
|
behar izan
dut. Zera nahiko nuke:
|
|
|
Jose Donoso Chileko idazleak zioenez berak egin zuen halako tailer bat eta utzi egin
|
behar izan
zuten, ikasleek esaten ziotelako euren sormenerako bideak murrizten zituela. Horrek esan nahi du haiek muntatutakoa izan dela halako potaje bat... haientzat!
|
|
|
Hilabeteetan zehar inmobilismo oso batekin topo egin
|
behar izan
dugu. Ezin beraz bake bide iraunkor bat atxeman.
|
|
|
Euskararen Legea onartu zenean, erakundeek euren erantzuna ematen hasi
|
behar izan
zuten funtzionarioak euskaldunduz. Une horretan Zuzendaritza izango zenaren lehenengo zelula sortu zen Lehendakaritzaren barruan.
|
|
|
Publiko osoa barrez, Orkestra ere bai eta zuzendariak itxurak mantendu nahiz barrura sartu
|
behar izan
zuen puska baterako, giroa lasaitu arte. Eguraldi igarleak ez zuen hala ere asmatu.
|
|
|
Urte batzutan landu izan den politika agortzen ari dira, eta ezinbestean herri mugimenduko espresio autoantolatu eta egituratuak eta administrazioaren arteko elkarlana egituratzea helburu garrantzizkoa da. Elkarteak 13 urte pasatu
|
behar izan
ditu lanean administrazioarekin adostasun minimo batzuk hitzartzera heldu aurretik. Ez dakit aldaketak estrategikoak diren edo momentu batek eskatzen dituen beharretara egokituak.
|
|
2001
|
|
|
Noiz eman diote bere semeek oinbeste esker gure erriaren izkuntzari? Jakitekoa izango litzateke, zenbat ordu sartu
|
behar izan
dituzten euskera bateratzeari lanari su ta gar ekin ziotenek. Jakitekoa...
|
|
|
Une batean metal gehiegi entzun
|
behar izan
dugu eta Su ta Garren estiloko taldeak bakarrik ateratzen ziren. Orain proposamen berri eta interesgarriak ari dira garatzen, baina hori dena gidatu eta bultzatuko duen zerbait falta da.
|
|
|
B.S.E. azterketak sistematikoki eginen diren arte, ezin asmatuko dugu zer gerta daitekeen. Hemengo baserriak haundiak ez direnez, beste herrialde batzuetatik ekarri
|
behar izan
ditugu abere aunitz. Zaldare edo pentsu enpresak, ordea, ez dira, Euskal Herrian, Europako beste herrialdeetan dauden bezain haundiak eta, pentsatzekoa da, arrisku nagusitik at gaudela.
|
|
|
\-Nafarroak ere Hitzarmen Ekonomiko berezia du zerga arloan eta epe mugarik gabea da. Joan den urtean 51.493 milioi pezeta eman
|
behar izan
zituen
|
|
|
Sindikatu abertzaleen ordezkariek Hobetuzeko beste kideekin batera lan egitea erabaki dute, beraiei dagokien eta Madrilek ukatzen dien finantzaketa eskuratzeari begira. Baina, bestalde, Eusko Jaurlaritzari eskatzen dio Madriletik legez dagokion kopurua igortzen ez duten bitartean Lakuako Gobernua izan dadila finantzaketa aurreratzeaz arduratuko dena, ez ditzaten azkenerako langileek jasan
|
behar izan
beraiekin zerikusi handirik ez duen krisialdi politiko baten ondorioak.
|
|
|
Prozesu honetan garrantzitsua da etengabe mentalitate aldatze bat garatzea, aldaketa etorriko bada inoiz, norberarengandik hasi behar da. Kapitalismoak lau mende
|
behar izan
zituen feudalismoa gailentzeko eta horretarako baldintza batzuk sortzen joan zen apurka. Hemen ere beste baldintza ekonomiko-sozial batzuk jorratu beharko ditugu gero gauzak aldatzeko.
|
|
|
Hain zuzen ere, lehen aipatutako borroka, amets eta ilusioen koktel haren ondorioz. Horri esker uler daitezke hiru hilabeteko greba eta botereak hura desegiteko egin
|
behar izan
zituen guztiak, bost lankide erailtzea eta ehundik gora zauritzea, zenbait lanetik bota eta ez-dakit-zer dela eta, beste batzuk sedizio salaketapean atxilotzeko erabakia hartzea. Gaur egun, 25 urte igaro ondoren, errealitatea baino gehiago ametsa dirudien honen aurrean, etsipen eta suntsipen giroa bizi dugu nire ustez.
|
|
|
Bestalde, aurten ere, euskal ontzien jabeek etorkinen bila jo
|
behar izan
dute antxoaren arrantzaldirako eskulana lortzeko. Arrantza portuetako gazteak geroz eta gehiago urruntzen ari dira horrelako lanetatik, eta nahiago dute lehorrean edota arrantzaren sektoretik kanpo aritu lanean.
|
|
|
Institutuaren egoitza nagusia Bizkaian dago, Sukarrietan. Pasaiako gune berri honek 2.000 metro koadro ditu, eta 300 milioi pezetako (12 milioi libera) inbertsioa
|
behar izan
du. Portuko garai bateko ontziratu gabeko gaientzako biltegi batean dago kokaturik.
|
|
|
Baina logikak agintzen duenaren alderantzizkoa gertatu da beti hemen". Erakundeek jarrera atzerakoia agertu izan dute arte joera berrien aurrean eta galeriek bete
|
behar izan
dute erakundeek bete ez dutena.
|
|
|
finantziazioa. Espainian diru publiko zein pribatuaren bila alferrik aritu ostean Europara jo
|
behar izan
zuten eta azkenean, Ingalaterran aurkitutako laguntzari esker," The Anglo Vasco Navarro Railway Company Limited" elkartea sortu zen.
|
|
|
Luzaz espartinaren menpeko zegoen hemengo industria, baina azken hogei urteotan, birmoldaketa neketsu bat egin
|
behar izan
du. Zenbait ehun enplegu galdu dira krisialdi horretan, beste batzuk arriskupean daude gaur, baina orokorki, dibertsifikatzen hasia da hemengo industria.
|
|
|
Auzokoek ez zuten hori begi onez ikusten, nahiz eta beraiek izan jada lur eremu handietako jabe. Azken uneraino gogor
|
behar izan
zen borrokatu, laborantzan jartzea lortu arte aipatutako neskak. Horrelako egoera asko daude gure Iparralde honetan eta, ziur aski, izango ere dira hurrengo urtetan.
|
|
|
Nerbioi (eta Ibaizabal) ibaia itsasoratzen den inguruak betidanik" madarikazio turistiko" modukoa jasan
|
behar izan
du, kanpoko jendeak ez baitzuen uste bertan ikusteko moduko ezer zegoenik. Bertako industrializazio basatiaren garaiak atzean utzi ditugun honetan, hots, postindustrializazioa nagusi bizi dugun honetan, gauzak aldatuz doaz.
|
|
|
Kasu honetan gidoi bat egitea fikziozko batean baino askoz garestiagoa da. Fikziozkoa bulego batean idazten duzu, baina hau ez, Dominikar Errepublikara eta Estatu Batuetara joan
|
behar izan
dugu... Gustatzen zaie dokumentaletan parte hartzea, baina egite kulturala dela pentsatzen dute eta askotan laguntza sinbolikoa izaten da.
|
|
|
Hortaz, Bizkaiko historian lehenbiziko ehundegia izan zena bere horretan geratu zen. Coste y Vildosola jaunak ehundegia baztertu eta errotaren berreraikuntzari ekin zion, luxuzko ogia egiteko asmoarekin, eta horrela izan zen 1920ko hamarkadan negozio hau ere utzi
|
behar izan
zuten arte.
|
|
|
Bai prozesu batean zein bestean Santurtzik kanpoko jende mordoa hartu
|
behar izan
zuen, eta herriko arrantza bizimodua erabat aldatu zen. Era berean, mende honen hasieran Bilboko eta Madrilgo burgesiaren artean modan jarri zen, bertako itsasbainuak aprobetxatzearren etxe ederrak eraikitzen hasi zirelarik.
|
|
|
Gainera harriekin eta burdinekin ere gauza bera egin dute. Ohol bakoitza nota bat bihurtzeko belarriz bilatu
|
behar izan
dute neurriarekin jokatuz eta dentsitate berdina mantenduz egur guztietan. Eta harriekin gauza bera, zinzel batekin eta rotaflex batekin harri asko puskatu behar izan dituzte, oso hauskorrak direlako.
|
|
|
Ohol bakoitza nota bat bihurtzeko belarriz bilatu behar izan dute neurriarekin jokatuz eta dentsitate berdina mantenduz egur guztietan. Eta harriekin gauza bera, zinzel batekin eta rotaflex batekin harri asko puskatu
|
behar izan
dituzte, oso hauskorrak direlako. Tinbre desberdineko dozena bat ohol motz samarrak ibiltzen dituzte normalean beren saioetan, eskalan ordenatuta, eta kanten arabera oholak aldatu egiten dituzte.
|
|
|
Estatu Batuetan suertatu zen, nola ez: autobide berri bat egiteko kanposantu bat lekuz aldatu
|
behar izan
zuten eta gorpuak eta hezurrak erauzten hasi zirenean harriduraz ikusi zuten hainbat urte lehenago hildako gorpuen atal eta gorputz-adar artean ere erabat usteldu eta desegin gabeak zeudela (eta iruditzen zait den-denak ez zirela santuak edota martiriak izango!).
|
|
|
Batik bat familia eta PCren azpiegitura izan zituzten sostengu. Gerrillarien bizitza kontatzen da, zer jaten zuten, nondik lortzen zituzten bizirik irauteko beharrezko zituztenak, atzerrian zegoen PCko buruzagitzarekin izandako hika-mikak... eta jasan
|
behar izan
zuten jazarpena, naziek eta polizia espainiarrek egin zizkieten galdeketak eta torturak, Meliton Manzanasenak barne... Hau guztia jasan eta gero, ez zaie omenaldirik txikiena ere egin.
|
|
|
Gaur arte historialariek bazterrera utzia izan den historia, hau da, Euskadiko Gerrillarien Elkartearena, zeinek apenas laguntzarik eta baliabiderik gabe hogei urte luzez borrokatu zuen faszismoaren, nazismoaren eta Francoren diktaduraren aurka, 1936ko gerran, Bigarren Mundu-Gerran eta gerora ere. Borroka desorekatu hori aurrera eraman zuten gizon eta emakumeen gerrillari bizitza eta jasan
|
behar izan
zuten jazarpena ezagutu ahal dira Mikel Rodriguezek Txalaparta argitaletxean plazaratu duen lan honen bitartez. Duintasunaren historia da berea, alegia mundu guztia aurka jarri zitzaien arren, askatasuna, demokrazia eta berdintasuna eskuratu nahian irmo irauten jakin zuten gizon-emakumeena.
|
|
|
EUSKAL Herrian lan egiten duten hamar emakume artisten sorkuntzak bildu dituzte Gasteizko Montehermoson" Leda vuela" izenburupean. Txaro Arrazola, Juncal Ballestin, Itxaro Delgado, Inma Jimenez, Elena Mendizabal, Anabel Quincoces, Mabi Revuelta, Susana Talayero, Begoña Vicario eta Begoña Zubero, alor ezberdinetan lanean ibiltzen diren arren, oraingoan bideosorkuntza egin
|
behar izan
dute guztiek. Izan ere, uztailaren 15a arte ikusgai izango den erakusketa honetarako, artista bakoitzak hiru minutuko bideo bat sortu du.
|
|
|
kanpora begira gizonezkoak agintzen du, baina etxeko negozioa emakumeak antolatzen du, garai bateko baserrietan gertatzen zen bezala. Eta azkeneko 25 urteotan gizonezkoak egon ez diren heinean, emakumeek hartu
|
behar izan
dute kanpamenduetako antolamendu guztia. Ez daude gure parean ere, baina islamiar denak ez dira talibanak.
|
|
|
Umeei txertoa jarri behar zaie derrigor eta eskolara bidali behar dira. Hori asko kosta da, nomadek toki finko batean bizitzera ohitu
|
behar izan
baitute haurrak eskolara bidali eta eritetxea eskura eduki ahal izateko. Bizitza okzidentalizatua zutenek, berriz, baliabide gutxiagorekin moldatzen ikasi behar izan dute.
|
|
|
Hori asko kosta da, nomadek toki finko batean bizitzera ohitu behar izan baitute haurrak eskolara bidali eta eritetxea eskura eduki ahal izateko. Bizitza okzidentalizatua zutenek, berriz, baliabide gutxiagorekin moldatzen ikasi
|
behar izan
dute. Egoera berria izan da denentzat, eta bakoitzak utzi behar izan du partetxo bat beste denen hoberako.
|
|
|
Bizitza okzidentalizatua zutenek, berriz, baliabide gutxiagorekin moldatzen ikasi behar izan dute. Egoera berria izan da denentzat, eta bakoitzak utzi
|
behar izan
du partetxo bat beste denen hoberako.
|
|
|
«Ardi Beltza»ko itxierarekin, beraz, beste horrenbeste gertatu beharko litzatekeela ondorioztatu daiteke eta haren itxieran atzera egin beharko litzatekeela. «Gara» eta «Euskaldunon Egunkariak» ETAren azken elkarrizketa ateratzeagatik ere deklaratu
|
behar izan
dute egunkariotako zuzendariek, nahiz eta fiskaltzak jarritako kereilak ez duen aurrera egin. PPk kereilarekiko adostasuna agertu zuen, PSE-EE isilik eta gainerako alderdi guztiek gogor kritikatu zuten Entzutegi Nagusiko fiskaltzaren asmoa.
|
|
|
Partidan ere nabaritu zen, batez ere lehenengo 20 minutuetan, eta 2 gol sartu zizkiguten, partida prestatzeko generaman sistema guztia goitik behera apurtuz. Jokoz aldatu
|
behar izan
genuen, jokalariz ere bai, baina dagoeneko 2 gol atzetik gindoazen. Pentsa liteke presioak ez zigula hainbeste eragin behar, gazteak gara eta azken batean partida bat gehiago da.
|
|
|
Lan asko egin
|
behar izan
duzu zauden tokira heltzeko. Nola baloratzen duzu zure ibilbidea?
|
|
|
Ez ditut lehen mailako sentsazio handiak bakarrik bizi izan. Ikasi eta heldu
|
behar izan
nuen, eta horri esker asimilatu dut lehenengo maila asimilatu dudan moduan: lasaitasun osoz, eta lehen bezalakoa izaten jarraituz.
|
|
|
Gandhiren kontra" divide ut vinces" jokabidea gidaritzat harturik britaindarrek goritu zituzten hindutarren eta mahomatarren arteko herriak; eta, jakina denez, horretara sortu zen Pakistan erresuma artifiziala. Erlijio-gudua hasi zen, eta Gandhik berak ordaindu
|
behar izan
zuen bere biziaz gudu-sari hitsa. Pakistan sortuta, laster, horrela, haren erresuma mahomatar" fededunismoa" n barrena abiatu zen:
|
|
|
Alemanek indar gehiago bidali zuten eta esaten dute guztira 8 hildako gertatu zirela. Bi makiek alde egin
|
behar izan
zuten. Batzuk Arbailara eta besteak Barkoxe aldera.
|