|
2000
|
|
|
Eta urbiaindar guztiek zerabilten ipuin hura mihian, kezkatsu eta antsiatsu, baita gure aitak eta Mattinek ere... Baina, nola nihaurk izan behar bainuen, handik aitzina, neure anaiaren helduleku, zeren hura ahul baitzegoen eta haren ahuleziak nihaur behar baininduen kontrapisu, hala nuen erabakia ezen gero eta gogorrago izan
|
behar nuela
neure buruarekin, eta ezin sinetsi nuela, hasteko, ipuin hura; derradan, ordea, ezen, neure lehen erabaki haren hartzeko, ez nuela buruhauste handirik izan, zeren, osaba Joanikotekin haserre nengoen arren, ezin ahantzi bainuen ezen haren irakaspenetarik ikasi nuela ez zitzaiela ipuinei kasu handirik egin behar, eta ongi frogaturik nuela, halaber, ezen, puntu hartaz denaz bezainbatean, arrazoin zu...
|
|
|
—Gutitan liluratu izan nau gizon batek nola erotu eta liluratu baininduen aita Bartolomek, halako moldez, non ergel bat bezala sentitzen bainintzen haren aitzinean, borondaterik gabeko jostailu bat haren eskuetan... zeren aita Bartolome gizon sendoa baitzen eta nik haren sendotasuna behar bainuen, neure hutsaren estaltzeko; gizon sutsua zen eta nik haren sua
|
behar nuen
neure zalantzen erretzeko eta deusezteko. Eta aita Bartolome jauregirat etorri eta, handik gutirat, osaba Joanikotekin Italiarako bidaiatik itzuliz gero, apez izaiteko erabakia hartu zenuen zuk, Joanes, eta orduan are itsuago sinetsi nuen, zu jaio ondoren izan nuen ametseko hitz ustez profetikoetan, zeren Jain koak zinez nahi baitzintuen berarentzat... eta sinetsi nuen, halaber, ezen Jainkoak probidentzialki jarri zizula aita Bartolome, zeure xedearen erdiesteko izan zenezakeen gidaririk argiena.
|
|
|
Eta nigar haren ondotik bertze emazteki bat nintzen jada... zeren etxeko ardi beltz hura guztiz beltza izan baitzitekeen, baina nik baino zabalagoa zuen bihotza. Eta ulertu nuen ezen nihaurk ere ireki eta zabaldu egin
|
behar nituela
neure bihotzeko ateak, ordu arte zazpi giltzaz hertsiak. Gero, bertze karta leitu nuen.
|
|
|
Ai, jaun André, ez dizut kontatuko zein arrai eta alegera sentitu nintzen alabantza haiekin, zeren kontaezina bailitzateke, baina jakizu, halarik ere, ezen tipi geratuko nintzatekeela, baldin erranen banizu ezen, nola oiloak, arrautza errunez gero, kakaraka eta zalapartaka aldarrikatu behar izaiten duen bere balentria lau haizeetarat, hala sentitu nintzela ni ere, munduari nor nintzen edo nor izan nintekeen erakusteko gogo ezin biziagoarekin, zeren, aitzina beha, Urbiaingo filosofo tipi hura Urbiaingo doktore edo Urbiaingo jakintsu bihur baitzitekeen, Hiponako edo Akinoko maisuen pareko. Eta guztiz konbentzitu nintzen orduan, nobizio maisuari adituz gero, ezen studioak bihurtu
|
behar nituela
neure bizitzako ardatz, baita neure begi-bihotzen aitzineko eta gibeleko muga ere, lehen urrats eta azken.
|
|
|
Zauri-zokoan zirika. Bederen, orain ez nuen gezurrari heldu
|
behar izan
neure burua ahal nolaka zuritzeko. Lagun hilari eskainitako omenaldi bakartia patrikan utzi nuen.
|
|
|
Ez zegoen beste aukerarik: martiri gizagaixo baten modura aurkeztu
|
behar nuen
neure burua, niganako errukia sortarazi behar nuen bihotz gogor haiengan, eta handik etorriko zitzaidan salbazioa. Errukia bai noski, baina ez erruki mixerable baldarra, oinarri sendoekikoa baizik, jasoa, ongi argudiatua, erudizio puntu bat zuena.
|
|
2001
|
|
|
Euskal gizarteari bagagozkio, ez dut uste ene baieztapen horrek azalpenhandirik behar duenik. Hona, berriz ere oroitarazi
|
behar diot
neure buruari, literaturaz aritzera etorri gara, eta ez ETAren su-etenaz, kale-borrokaren amaierazedo Lizarra-Garazi akordioak ekar litzakeen bide eta aukera berriez. Ezjakinenakere badaki, ordea, gizartearen joan-etorriek gizarte horren beraren baitan mamitzenden literaturari ere eragiten diotela.
|
|
|
Norbaitek galde dezake zergatik eginen dudan hori, eta lehenago aipatu arrazoiez gain, esan
|
behar dut
neure neurrian ere nekatuta nagoela, hots, pertsonalki hainbeste onura jasotzeagatik ere, komenigarria dela, bai mailape rtsonalean nola sozialean, lehendakariak aldatzea, eta nik neuk horixe eginen dudala, Jainkoa lagun, heldu den urtean. Are gehiago, Ana Urkiza gure idazkari berriak proposatzen duen legez, Euskal Idazleen Elkartea ren historian hiru aro desberdintzen ahal badira:
|
|
2002
|
|
|
Ez nekien nori eskatzen nion barkatzeko. Gero konturatu nintzen neure buruari eskatu behar niola barkamena, eta neure buruarekin egon behar nuela ados, onartu egin
|
behar nuela
neure izaera. Behin, hain etsia eta nekatua nengoenez, beste mundura joateko desioa sartu zitzaidan.
|
|
|
–eta, ikusten zuelarik ez niola erantzuten, ene isiltasuna bere aldeko argudiotzat harturik, gaineratu zuen–: Aise esaten didazu zuk gogor egin
|
behar diodala
neure buruari, baina noiz egin behar diozu zuk ere gogor zeureari?
|
|
|
–Emmanuelekin ongi nengoenean hil
|
behar ninan
neure burua, baina nekez hiltzen din inork bere burua, ongi dagoenean. Gaizki nengoenean, berriz, Sergiorekin askotan joan nintzèn amildegi batera joatearekin egiten ninan amets, neure burua handik behera botatzeko, baina orduan ez ninan neure barnean behar adina indar aurkitzen, hiruzpalau ordutara baitzegoen toki hura...
|
|
2003
|
|
|
Horregatik pentsatu nuen, leial jokatu nahi baldin banuen, kontatu egin
|
behar niola
neure historia. Bitan saiatu nintzen.
|
|
2004
|
|
|
Horixe egin
|
behar nuen
neuk ere.
|
|
|
hik oinak lurrean jarrita bizi behar duk, baina ahaztu gabe baloia duala eguzki, eta lurrak eguzkiaren inguruan jiratzen duela, eta ez lehenengo kale kantoian aurkitzen duan emakumearen inguruan, barkatu min egiten badiat...". Bai, Montse ahaztu eta berriro zentratu
|
behar nuen
neure karrera profesionalean!
|
|
|
Behin edo behin, nire esturari eta nire angustiari ihes egiteko-edo, amona Sinforosaz oroitu eta elizaren batean sartzen nintzen, baina bisita haietan ere Jainkoaren ausentzia besterik ez nuen neureganatzen; egoera hartan, liburuekin bakarrik lortzen nuen, maila batean, denboraren joana atseginago egitea –garaitsu hartan irakurri nuen Henry Millerren Trópico de Cáncer–: besteen bizipenak, baina –ez Bukowskyrenak, ez Henry Millerrenak berarenak, ez Saderenak, ez beste inorenak– ez zitzaizkidan aski, eta berandu gabe ulertu nuen nik neuk bilatu
|
behar nituela
neureak. Eta, horrela, egun batean irakurtzeari utzi eta, barrutik jaten ninduèn bakardadeari aurre egiteko, etxetik hurbil nuèn barra amerikano batera joaten hasi nintzen.
|
|
|
Zergatik ez deitu, bada, neure jakin-mina asetzeko gutxienez, emakume harekiko aurreiritziak bazter utzita? Hori bai, garbi utzi
|
behar nion
neure aldetiko konpromisoa gau bakarrekoa zela, ez zegoela traturik bestela.
|
|
2005
|
|
|
Ez al zen nahikoa egiten ari nintzen esfortzua? Zerbait gehiago jarri
|
behar nuen
neure partetik.
|
|
|
Neure arazo pertsonala konponduko banuen, hitz batez, errotik aldatu
|
behar nuen
neure pentsaera. Eta neure jarrera ere bai, ondorioz.
|
|
|
Neure gomutetara itzulita, eta ezizenez ari naizela, aitortu
|
behar
neureak zirela ergelenak eta mingarrienak, Pel-Mazo gizajoarena kenduta, agian, baina bera ez zen gure koadrilakoa, noizbehinka baizik ez zitzaigun hurbiltzen. Ezizenen artean, Kuraki egiten zitzaidan latzena.
|
|
2006
|
|
|
Alabaina, ez neban denpora gehiago
|
behar izan
neure nahasmendutik urteteko. Laster dastatu nebazan jagole baten laztanak, besteakaz batera lerrokatu nendin.
|
|
|
" Premia larria: babestu egin
|
behar ditut
neure buru-uhinak!"
|
|
|
–Zer galdetu
|
behar didate
neuri. Nik ez dakit zeure konturik eta.
|
|
|
Nahitaezko bihurtzea. Nik ez bainuen Hermannik gabe onik izaten, horixe lortu
|
behar nuen
neuk ere, berak ere senti zezala nirekin egoteko premia. Horretarako, ordea, neure buruaz ahaztu eta lagunaren ona bilatu behar nuen; edo haren adiskidetasuna gorde ororen gainetik.
|
|
|
Hizlari horren diskurtsoaren analisia egin beharko lukeen beste garai bateko edo beste nazio bateko kritikariak zirkunstantzia horiek guztiak kontuan hartu beharko lituzke, eta bere burua entzuleriaren kokapen berean jarri beharko luke diskurtsoaren gaineko judizio egiazko bat eratze aldera. Antzera, lan bat publikoarengana zuzentzen denean, nahiz eta ni egilearen adiskidea edo etsaia izan, egoera hori ez dut kontuan hartu behar; aintzat hartu
|
behar dut
neure burua, baina gizaki gisa, zentzu orokorrean ulertuta, eta ahal den neurrian ahantzi behar ditut nire izate partikularra eta nire zirkunstantziak. Aurreiritzien mendean dagoen pertsonak ez du betetzen baldintza hori, eta bere kokapenari eusten tematzen da; ez du bere burua kokatzen obrak duen ikuspuntuan; obra beste garai eta nazio bateko pertsonengana zuzenduta baldin badago, haien ikuspegia eta aurreiritziak ez ditu aintzat hartuko.
|
|
|
Zenbaki batzuk datoz gero gogora, jaio nintzen urtea eta gaurko data; toki izenak, etxe atari batzuk, muinoak eta hodeiak ortzaizean; lehengo nahiz oraingo gertuko jendearen aurpegiak, irri samur batzuk... Ez dut askorik
|
behar izan
neure burua errugabetzeko. Argi dago, bai, nekez asma nezakeen bizi izan naizen baino hobeto bizitzen...
|
|
2007
|
|
|
Irteteko bera datorren urteko jaialdian nire kaxak hartuta, edo, deskuidatzen bazara, inguruko parrokietakoetan ere bai. Don Valentin Magilaria jarriko zukeen orduan afixetan, eta ez luke ibili
|
beharko
neu naizen zezentxo hau toreatzeko lanetan, orain dabilen bezala.
|
|
2008
|
|
|
Batzarretara bakarrik agertzen naiz. Kasu pixka bat egin
|
behar diot
neure buruari. Hestegorri minbizia izan dut eta iduri du sendatu dela.
|
|
2009
|
|
|
Gaur ez dut idazteko gogorik; hala ere, gogor egin
|
behar diot
neure buruari, edo neure gorputzari, hobeto esanda. Gero eta gutxiago geratzen zait gainera.
|
|
|
Nondik hasi hori ikertzen? Lehenen aztertu
|
behar dut
neuk dakidana; joan gaitezen gero ingurura, geure amarenera. Zeure amaren kultura eta zurea berdintsuak dira, baina ez berdin-berdinak, zeren hark ezagutu ditu gauza batzuk zuk ezagutu ez dituzunak.
|
|
2010
|
|
|
Zer kulpa nuen nik, bada, giza izaera halakoa bazen? Zergatik hartu
|
behar nuen
neure bizkar gainean ez zegokidàn zama. Kontua ez baitzen ona izan behar nuela eta ehuneko ehunean gainera, baizik eta on izaten ahalegindu behar nuela, eta kontua ez baitzen, Karamazov anaietako baten hitzetan, moralak eta etikak zentzurik ez zutela Jainkorik izan ezean, baizik eta gizakiak bere neurriaren berri jakin behar zuela, eta handik bideratu bere morala eta bere etika, nahiaren eta ezinaren arteko dialektikan bere mugak onartuz.
|
|
|
Alabaina, ez zen nahikoa. Lan-kontuak zirela-eta H.rekin bakarka biltzen nintzenetan, halako bulkada bat sentitzen nuen, neure izate guztia inarrosten zuena; borroka batean jardun
|
behar nuen
neure buruarekin, barneak eskatzen baitzidan eskuarekin haren eskua hartzeko, oinarekin haren oina kilikatzeko, ahoarekin haren ahoa laztandu, musukatu, hozkatzeko. Baina batez ere haren besoen artean egoteko, besarkada seguru eta eskuzabal baten babesa sentitzeko.
|
|
|
Zer kulpa nuen nik, bada, giza izaera halakoa bazen? Zergatik hartu
|
behar nuen
neure bizkar gainean ez zegokidàn zama. Kontua ez baitzen ona izan behar nuela eta ehuneko ehunean gainera, baizik eta on izaten ahalegindu behar nuela, eta kontua ez baitzen, Karamazov anaietako baten hitzetan, moralak eta etikak zentzurik ez zutela Jainkorik izan ezean, baizik eta gizakiak bere neurriaren berri jakin behar zuela, eta handik bideratu bere morala eta bere etika, nahiaren eta ezinaren arteko dialektikan bere mugak onartuz.
|
|
2011
|
|
|
Ez nago batere harro. Bestalde, egia da ez nuela hausnarketa sakonik egin
|
behar izan
neure arrazoietan oinarriturik ekintza horretan ez parte hartzeko. Ez nituen 155 euro atera ederki asko ezagutzen dudalako neure burua, banekielako sakelan izanik oharkabean xahutzeko aukera eskura izango nuela, eta ez da plana, are gutxiago hilaren amaieran kolpez hainbeste atera beharra.
|
|
|
Gabon gaua eta Urte berri egunaren ondorengo egun gogaikarri horietako batean telebista ipini eta hara non zegoen aipatu programa aspaldiko partez. Egiteko askoz hoberik ez nuenez-egiatan, eduki banuen, baina ez nuen neke handiegirik
|
behar izan
neure burua engainatzeko-eta adiskide batek noiz edo noiz programan agertutako kontuak aipatzen zizkidanez kartsu, saioa ikustea deliberatu nuen. Crear hoy las escuelas de mañana (Gaur sortu biharko eskolak) izena zuen eta etorkizuneko balizko eskolei ziharduten, gaur egungo Bartzelonako eskola hipermoderno bat-ez dut izena aipatuko, aski propaganda egin baitzioten saioan-oinarri hartuta.
|
|
|
–Lurrak jan
|
behar dituen
neure begitxo hauekin ikusi nituen, esan nion, berak maiz erabiltzen zuen esamoldea erabiliz?, eta argiak zeuden nire begiak, logurak zertxobait erreak, gehien jota ere.
|
|
|
Nik Izarorena prestatu nahi nuen, Josebarena amaitu orduko ohartu nintzen beste helburu bat markatu
|
behar niola
neure buruari behea jo eta lasterka poliziarengana entregatzera abiatu nahi ez banuen. Oraingoan baina telefonoz hots egin beharrean (ohartu da jotzen duenetan isiltzea baino ez dudala egiten gehienetan, beti), etxean agertu zitzaidan Elisa bidaia bezperan, bart, arrenka; ez nuen onartu behar, baina hain zirudien izuturik alabekin elkartu behar duelako, hain ezezaguna suertatu zitzaidan beregan izu begirada hori, ez bakarrik utzi erregua, hain ezaguna nigan bestalde, ezen ezin izan diodan faborea ukatu, eta gaur goizean bere etxera agertu naizenean bere onetik irtenda zebilen mundura elkarrekin ateratzera goazen honetan, eta nik ez dut zer egin jakingo adibidez tentsio uneren batean supituki negarrez hasiko balitz, bera, edo are alabaren bat.
|
|
|
Ez nengoen ziur zergatik, edo zein neurritan, niregatik edo beraiengatik ote zen kezka, baina guztiz izuturik zeuden nire ihesaldiarekin, eta azkazal urdinekin. Horretantxe oinarritu
|
behar nuen
neure estrategia?. Alabei irribarre egin eta kanpoaldeko igerilekuetara atera zen pentsatzera, neurrira eginiko bainujantziaz; alabek, hotza zela eta, hurrengo kolpeak prestatu behar zituzten gainera, ez zioten momentuz jarraituko.
|
|
|
–Ez nuen urtetako prozesurik hasteko gogorik; banekien nolakoak ziren, ezagutzen nituen, eta ez zitzaizkidan gustatzen, ez nituen gorroto, baina ez dakit maite nituen ere, ezin nuen une horretan erabaki; uste dut egin nuela ama bati eska dakiokeen guztia, bazuten adina bakarrik bizitzeko, jasateko ama joan egin zela, beraiek doako amak defendatzen dituzte, nik ez dut horrelako duintasunik behar, orduan dagoeneko ez, momentuz ez, maiteko nituen geroago, geroagorik baldin badago, eta ez egotea beti gerta daitekeen zerbait da?. Komuneko papera aluan papurtu zitzaion, hain material arrotza urezko ingurunean, eta bat lehenengo, bi gero, lurrean zimurturik zetzan bainujantzitik atera zituen oinak; muxu eman zien bere belaunei, bere buruari,, urteetan egitearen egiteaz tik eran egiten dut, norbait
|
behar dudanetan
neure buruari musu ematen diot, muak, muak, bana belaun bakoitzari, ezagutu berri banitu baino sendoago, amonago.
|
|
|
baina ez aparkalekuan. Bakarrik dago; ez dut eguna espiatuz pasa
|
beharko
neure presentziaren berri lehenbailehen emateko ausardia biltzen badut.
|
|
|
Hementxe eten
|
behar dut
neure kontakizuna. Intina sartu da etxean.
|
|
2012
|
|
|
–Maisu, zer egin
|
behar dut
neure burua ezagutzeko?
|
|
|
Edonork har dezake kontuan lan hori egiteko nire eskuek egin behar izan zuten indarra, baina indarrak eta eraman onak lan hori eta beste gauza asko egiteko gai egin ninduten. Hau aipatzen dut bereziki horrelako lan txiki bat egiteko denbora nola joaten zitzaidan ikusarazteko; hau da, laguntza eta tresnekin txikikeria izan zitekeena lan itzela zela, eta denbora harrigarria
|
behar nuela
neuk bakarrik eta neure eskuz egiteko. Baina hala ere, eraman handiz eta ahaleginduz, gauza asko egin nituen; egia esateko, nire egoeran beharrezkoa nuen edozer, aurrerago azalduko dudan bezala.
|
|
|
Azukre kanabera batzuk ikusi nituen, baina basokoa zenez, eta ereinda ez zegoenez gero, akastuna zen. Nahikoa izan nuen orduko hartan aurkikuntza horiekin, eta etxera itzuli nintzen, aurki nitzakeen fruitu eta landare horien gaitasun eta dohainak ezagutu ahal izateko zein bide hartu
|
behar nuen
neure buruari galdezka; baina ez nuen ondoriorik atera; izan ere, labur esateko, Brasilen bizi izan nintzen denboran horren arreta gutxi jarri nienez gero, basoko landareei buruz ia ezer ez nekien, edo behintzat gutxiegi gaixorik egonda haietaz baliatu ahal izateko.
|
|
|
Areto handi bat alokatu zuen, ehun eta hogeita hamar metroko zabalerakoa. Hogei metroko diametroa zuen mahaia ere eskuratu zuen, haren gainean egin
|
behar bainuen
neure emanaldia, eta inguru guztian, ertzetik ia metro betera, hesitu egin zuen, beste horrenbesteko altueraz, eror ez nendin. Egunean hamar aldiz erakusten ninduen, jende guztiaren harridura eta atseginez.
|
|
|
Gogoratzen dut Liliputen nengoenean, jende txiki haren aurpegia munduko finena iruditzen zitzaidala niri; eta gai honetaz hitz egitean hango jakitun batekin, lagun min batekin alegia, lurretik begiratzen zidanean nire aurpegiak ere askoz fin eta leunagoa ematen zuela esan zidan, baina hurbilagotik begiratzean, eskuan hartu eta neuregana gerturatzean, hasieran behintzat ikuspegia beldurgarria zela aitortu zidan. Zulo handiak aurkitzen zituela nire azalean, eta nire bizar-txorroak apotearen zurdak baino hamar aldiz gogorragoak zirela, eta nire begitartea zeharo desatsegina, hainbat kolorez osatua zegoelako; nahiz eta erregutu
|
behar dudan
neure alde esaten uzteko, neure sexu eta herriko gehienak bezain ederra naizela, eta eguzkiak gutxi errea neure bidaietan. Bestalde, Enperadore haren Gorteko damei buruz hitz egitean, hark esan ohi zidan batek oreztak zituela, beste batek aho zabalegia, hirugarrenak sudur luzeegia, nahiz halakorik ezer ezin nuen nik sumatu.
|
|
|
«Adibidez, auzokoari buruan sartzen bazaio nire behiaz jabetzea, legegizon bat kontratatzen du, hark nire behia hartu beharko lukeela frogatzeko. Orduan, nik beste bat kontratatu
|
behar dut
neure eskubidea defendatzeko, arau guztien aurka baitoa nork bere buruaren izenean hitz egitea. Eta horrela, kasu honetan, ni, benetako jabea naizen hau, bi eragozpen handiren aurrean aurkitzen naiz.
|
|
|
Neure istorioaren zatiren batean hanka sartzen harrapatzeko etengabe ahalegindu ondoren, kapitaina, gizon zuhurra, hasi zen azkenean nire zintzotasunaz iritzi hobea izaten. Baina gaineratu zuen, hain atxikimendu haustezina nuenez egiarekiko, ohore-hitza eman
|
behar niola
neure biziaren kontra ezertan saiatu gabe berarekin bidaia egiteko, edo bestela preso edukiko ninduela Lisboaraino iritsi arte. Eskatzen zidana hitz eman nion; baina aldi berean baieztatuz nekerik handienak jasango nituela yahoo artean bizitzera itzuli baino lehen.
|
|
|
Hamar egunen buruan Don Pedrok, neure etxeko gauza batzuk kontatuak nizkionez, ohore eta kontzientzi arazotzat proposatu zidan neure sorterrira itzuli eta emazte eta umeekin bizi
|
behar nuela
neure etxean. Portuan, itsasoratzeko prest, ontzi ingeles bat zegoela esan zidan, eta hark berak hornituko ninduela beharrezko gauza guztiez.
|
|
|
Aurrerantzean hi izango haiz nire ondasun guztien jabe bakarra; nahi badun, itzul hadi aitarengana, aske haiz. Errudun naun hire aurrean, eta zigortu
|
behar dinat
neure burua. Agur, banoan; nora?, ez zekinat!
|
|
|
INES: Besteek egin dutena ordaintzea nahi badut, neuk ere ordaindu
|
beharko
neuk egindakoa!
|
|
|
Amaitua dut nire argumentazioa, orain konsekuente izan
|
behar naiz
neure filosofiarekin.
|
|
2013
|
|
|
Horretan, gainera, osaba Omar dut jarraibide? Osaba, izan ere, Islamari emana bizi da, gau eta egun bere ospitalean sartuta, eta nik ere aurkitu
|
behar dut
neure bidea?
|
|
|
–Eroa
|
behar nikek
neure burua hire eskutan uzteko.
|
|
|
Horretan, gainera, osaba Omar dut jarraibide... Osaba, izan ere, Islamari emana bizi da, gau eta egun bere ospitalean sartuta, eta nik ere aurkitu
|
behar dut
neure bidea...
|
|
|
Ez zitzaidan inporta, noski, erreserbaren aurrerakina, garrantziarik gabeko diru-kopuru erdeinagarria bera, birsakelaratzea edo ez; italieraz eztabaidatu
|
behar banuen
neure buruari adorea ematearren zen, nonbait tratulari, etekinzale, taxujale, iruzurti eta arrakero sentitze aldera.
|
|
|
Ispiluan bere burua aztertzen ari den pintorearen jarrerak erakusten dit xehetasunez aditu
|
behar diodala
neure izateari. Begiradak eta buru pixka bat makurtuak ezer lehiatzen ez duenaren baretasuna ematen didate aditzera.
|
|
|
Beste guztia, endredoa. Ez naiz ari asaldura mental batez, larriduraz baino, inoiz ez delako arras eta betiko desagertzen bizitza osoan lagundu digun galderatxoa(" Zer edo nor
|
behar dut
neure burua aurkitzeko?"). Biziaro bakoitzean kapaz izan garen arren erantzun balekoa emateko, galdera horren sorburua den irrika, asegaitza denez gero, zirika hasten da berriz helduaroan.
|
|
|
Agian erostetxe handietan aurkituko dute sublimazio-bide zilegizkoa. Ausardia modu bat behar baita hertsaturiko sentimenduei azalera irteten uzteko, baita argitasun modu bat ere, berebiziko galderaren terminoak aldatzeko (hau da," Zer edo nor
|
behar dut
neure burua aurkitzeko?" itauna" Nola nahi dut bizi orain?" bihurtzeko). Adrienne Richek Adrienne Richi galdetu bezala:
|
|
2014
|
|
|
–Hala ere, erantsi zuen Alcide Jolivetek?, pentsatu dut beste zerbait ere jakinarazi
|
behar niola
neure lehengusinari...
|
|
|
Beste guztia, endredoa. Ez naiz ari asalduramental batez, larriduraz baino, inoiz ez delako arras eta betiko desagertzen bizitza osoanlagundu digun galderatxoa(. Zer edo nor
|
behar dut
neure burua aurkitzeko??). Biziarobakoitzean kapaz izan garen arren erantzun balekoa emateko, galdera horren sorburua denirrika, asegaitza denez gero, zirika hasten da berriz helduaroan.
|
|
|
Nik zerbait galdetu, eta zuk Beti ibili
|
behar duzue
neu izorratzen?
|
|
2015
|
|
|
Zuk erakutsi zenidan, eskaparateetan motorrak begiratzen genituen bitartean. Tubodeescapetik nola ateratzen zen kea, halaxe egin
|
behar nuela
neuk ere, haserreak eragindako puzkerrak uzkitik atera. Zulotik.
|
|
|
Euskaltasunaren zenbait ikuspegiren arabera, hantxe
|
behar nuke
neure funtsa, neure oinarri eta bihotza. Baina ez:
|
|
|
Nik ere banuen garbitualdi baten beharra. Nik ere lehortzen jarri
|
behar nituen
neure ekaitzak.
|
|
|
leherketaren une berean, amaiera eta esker oneko hitzak esaten ari bainintzaien Europa guztitik etorritako ginekologoei, Espainiako Ginekologoen Elkartearen izenean gainera. Nork pentsatu
|
behar zuen
neu izan nintekeenik entzun genuen burrundara izugarri haren eragilea?
|
|
|
–Ez dut halakorik nahi.
|
Behar dudana
neure diruarekin erosten dut. Gaixotzen naizenean ere, botikak erosten ditut, milaka kubatarrek egiten duten moduan, zeren haiek ematen dizutenarekin ez zaizu deusetarako ailegatzen?.
|
|
|
Eta ez dakizuela kosta hori horrela dela ulertzea, batzuetan zuongan ikusi dudanez esan dizuedanean, eta hau santa handia izan nendila nahi zenuketelako da, eta zuzen zaudete: nik ere horixe nahi nuke; baina zer egin
|
behar dut
neure erruz soil-soilik galdu badut! Ez naiz kexatuko Jainkoaz, zuen gurariak bete daitezen, Hark hainbat laguntza eman ez izanaz; ezin dudala esan hau malko eta nahasmen handirik gabe, niri irakats liezadaketenei idazten ni neu ari naizela ikusirik.
|
|
|
20 Batzuetan nahigabeturik egoten naiz haren zerbitzuan hain denbora gutxi eta ezinbestean nik nahi nukeen baino gehiago eman
|
behar nuelako
neure gorputz hain ahul eta kaskarra zaintzen. Behin otoitzean ari nintzen eta lotarako ordua iritsi zen; ni min handiekin nengoen eta ohiko oka egitea zegokidan.
|
|
|
5 Ni neurekin hara eramango nituen mojak ekartzen hasi nintzen; zazpi izan ziren, andre hark nahiago zuelako gehiago izatea gutxiago izatea baino, eta korukoa ez den ahizpa bat, nire laguntzailea eta ni neu. Gure bila etorri zen pertsona bat horretarako ongi prestaturik, diligentzian, bi aita oinuts eraman
|
behar nituela
neurekin esan niolako; eta horrela, aita Nikolas Jesus Mariarena eraman nuen, perfekzio eta zuhurtasun handiko gizona, Genovako semea. Berrogei urte baino gehiago zituela hartu zuen abitua, nire ustez (orain behintzat baditu eta orain dela gutxi hartu zuen), baina epe laburrean hain aurrerakada handia eginik, badirudi gure Jaunak hautatu zuela jazarpenezko garai neketsu hauetan Ordenari lagun diezaion, asko egin baitu; izan ere, lagun zezaketen gainerakoetatik, batzuk erbesteratuak zeuden, beste batzuk kartzelatuak.
|
|
|
Hasitakoa amaitu egin
|
behar da
neuk hau amaituko dut.
|
|
2016
|
|
|
Badakit, beraz, Mercier eta Camier eta nortasun propioaren bilaketa neketsua eta bidaiaren ezintasuna eta horren guztiaren berri. Parodia grotesko horren partaide bilakatu
|
behar dut
neuk ere. Esan egin behar al diet alderrai ibildaun arlote bi baino ez direla, munduko gizonik mixerableenak?
|
|
|
Ez dut libururik
|
behar
neure burua ezagutzeko.
|
|
2017
|
|
|
Orduan hartu nuen erabakia: debekuak debeku, pikondora igo
|
behar nuela
neuk ere. Aitaren aginduari ezin nion men egin, honezkero.
|
|
|
Akatsa konpontzeko bidean gara baina oraindik gauza asko dago egiteke: munduak ulertu behar nau eta mundua bera ulertu
|
behar dut
neuk ere.
|
|
|
–Ezin diat egon gehiago, nagusi, esan zuen?. Kanpora atera behar diat, gaur gauean mendia bizpahiru aldiz igo eta jaitsi
|
behar diat
neure burua akiduraz urratzeko, bestela ez diat onik izango... Aiei, alargun hori!
|
|
|
Sutan nagok.
|
Behar diat
neure burua itzali. Gabon!
|
|
|
Beharbada ez naiz ni esertzen hankak kaobazko idazmahai baten gainean jarrita baina etxe honen barruan egiten dudanagatik ordaintzen didate eta hemendik kanpo bizimodu zibilizatua egitea posible ez bazait hori posible zaidan tokira joango naiz. Neure gisara konpon naiteke; ez dut inoren kaobazko idazmahairik
|
behar
neure buruari tente eusteko. Beraz juxtu hartan hastera nindoan momentuan.
|
|
|
Norbaitek molestatzen bazuen ere, bere burua zaintzeko
|
behar zuela
neure buruari sartu nahian ibili nintzen. Baina banekien hori ez zela nire benetako arrazoia.
|
|
|
Izan ere, hegazkina hartu nuenetik ez dut ezer jakin beretaz, eta azaldu zaizkidan azken berriak ez dira hain zuzen berriak. Onartu behar nuke nire Anerekiko obsesio txikia handi bilakatu dela, eta onartu
|
behar nioke
neure buruari, litekeena dela oraingo honetan puzzlea ez amaitzea. Inoiz Ane ez azaltzea, alegia.
|
|
|
Baina ez autoitzultzeko arrazoiaskotarikoak ere eman dituzte idazleek; gurean, esaterako, ezagun da Anjel Lertxundirenjarrera: «Nire bizitza osoa eman baldin badut estilo jakin hori lantzen hizkuntza jakin batean, zertan hasi
|
behar dut
neure libururen bat itzultzen, aurrez baldin badakit guztiz neutralizatutageldituko zaidala nik nahi nukeen estilo hori?» (Egia, 1999: 120).
|
|
|
Ez neukan komikotasunik eta punto. Are gehiago, aitortzen hasita, aitortu
|
behar dut
neure burua gutxietsi ordez, gainontzekoak jende sinplea zirela pentsatzen nuela. Idiota izateko mila modu daude, horra bat.
|
|
2018
|
|
|
Nolanahi ere, zuk ederki azpimarratu duzun bezala, arras gogobetegarria zait harekin egokitu izana. Onar dezadan, azken batean, zorionekotzat hartu
|
behar nukeela
neure burua. Zorte handia izan dut, baiki, aukera izan dudalako ez soilik Churchill jaunarekin jarduteko, baizik eta baita beste lider handi eta gizon itzaltsu batzuekin ere, amerikar zein europar.
|
|
|
eta gaur, ordenagailu ondoan pilatuta dauzkan karpeten meta mehea ikusita, ez dut uste oso goiz izango denik. Batzuetan, altxatzean, bere gainetik kontu handiz jauzitxoa egiten dudanean, beti beranduago esnatzen den arren, paretaren kontrako oheko aldean lo egin
|
behar duena
neu naiz, aldarrikatzen duen ditxosozko, klaustrofobia punttu, horren kariaz?, atximurka egiteko gogoa sartzen zait, pixka bat astintzekoa, sukalderaino joan eta gainetik katilu bete ur botatzekoa.
|
|
|
Erakutsi
|
behar nion
neu ere ez nintzela heriotzaren aurrean koldartzen diren horietakoa, eta haizeak eta urak lurrarekin berdintzera baninderamaten ere âbalbeenarena baino heriotza eramangarriago  tzat neukan hura, ezbairik gabeâ, argi utzi behar nuen arrotzari ez zitzaiola niri baino bide luzeagorik gelditzen berak ere heriotzaren begietan bereak ikus zitzan:
|
|
|
" Oi Jauna, ez naiz zure erresumaren merezient, non ez baitut erdietsi neure arima zure izpirituarekin juntatzea. Monasterioan alferrik galdu nituen neure egunak liliei so, ondotik munduan xahutu dudalarik zuri eskaini
|
behar nizukeen
neure bizia; orain, sakrifizioaren orenean, hauts pikorra bezala naiz, tenpestak noiz bolatuko nauen zain".
|
|
2019
|
|
|
Egun hartan, ondo akordatzen naiz, pozak txoratzen egon beharrean atzera Institutura bueltatzen nintzelako (problema latzak nituen artean ere, baina oinez hobeto ibiltzen nintzen eta gehiago kontrola  tzen nuen gorputza), xixko eginda nengoen, lur jota erabat, bezperan Txetxuk jakinarazi zidalako nirekin ibiltzeari utzi eta Martarekin hasia zela nobio; bueno, Martharekin, h letra tartean erantsia duela, txolin hark hala idazten baitu bere izena. Ba, hara!, nik Hiris izena jarri
|
behar diot
neure buruari, h-arekin neuk ere, ea horrela guayago naizen; h Hirisena eta h Heterochromia iridium-arena, horrek beste zera bat, ukitu potenteagoa, ematen dio eta.
|
|
|
Eta egin nuen ene artean: eta nork esan
|
behar
neu ere batzuetan horrelaxe aritzen naizela ergel moduan suizidatzeko ideiari bueltak ematen. Batzuetan, buruko min itzel lazgarri hori nozitzen dudanean, auto istripua hura izan nuelako, dudatan geratzen naiz suizidioaz eztabaidatzen, baina gero ohartzen naiz udako hodeia izan dela, minak alde egiten didanean suizidioarekin loturiko hari guztiak askatzen zaizkit.
|
|
|
Sekula galdetu al diozu zeure buruari abertzalea ote zaren abertzale batzuek esaten dutena gustatzen ez zaizulako? Zergatik justifikatu
|
behar dut
neure burua feminista identitatean?".
|
|
|
“Idatzi egin nahi nuen, baina ez neukan baliabide propiorik, edo gutxi” dio, eta akordatzen da orduan irakurri eta azpimarratutako euskarazko liburuez: “liburu bakoitza hiztegi bat zen,
|
behar nuena
neurea osatzeko, alfabetatzen 16 urterekin hasi bainintzen”. Itxuraz antzu izandako garai hark asko aberastu zuen Meabe euskararen eta literaturaren aldetik.
|
|
2020
|
|
|
Kasu honetan aitortu
|
behar dut
neu ere apur bat piku gainean atzeman nauela. Gozokirik ez zait komeni, baina maite ditut pikuak, sasoian sasoikoak, pikupasak barne, botatzen dudan muskil bakoitzak pentsamendu bat ekartzen baitit.
|
|
|
Behin ere ez nintzen sartu golfeko urbanizazioan alde hartatik, sarrera nagusia hegoalderago baitago, Urdanibia hoteletik hurbil. Banekien eskuinetara egin
|
behar nuela
neure zordunaren txaletera joateko, baina errepiderik ez eskuinetarantz. Jakina, konturatu nintzen bat-batean:
|
|
|
–Kasuaz zer edo zer badakiela dirudi –saiatu
|
behar nuen
neurera erakartzen.
|
|
|
–Egin
|
behar dudana
neuk bakarrik egin zezakeat.
|
|
|
Beste laurak neskak ziren. Nolabait esateko, etxea aurrera atera
|
behar zuena
neu nintzen eta garai hartan, alargun gelditzen ziren emakumeen semeek soldadutzatik libratzea eska zezaketen. Ez zen erraza lortzea, baina, nola edo hala lortu nuen.
|
|
|
Beso mugimendu bat, arraunka harean sartu eta emeki-emeki lurperatzen zara denen begiradetatik urrun. Oskola
|
behar nuke
neuk ere. Harean ito eta hop!
|
|
2021
|
|
|
bigarren perpausa lehenbizikoaren ondorioa baita. Bigarren adibidean, berriz, eman dezagun windsurf zalea naizela eta, horrenbestez, haizea
|
behar dudala
neure kirola egin ahal izateko. Egoera honetan, noski, hala ere aurkitzeak ez gaitu batere harritzen.
|
|
|
-Asmatu duzu. Oraingo lana uzteko arrisku bizian jarri
|
behar dut
neure burua.
|
|
|
Zaplazteko bat zen txikitatik munduaz pentsatu nuen guztiari buruz. Eta kontra egin
|
behar nion
neure baitan Evitak hain argi ikusarazi zidanari. Arriskutsua zen.
|
|
|
–" Guztioi gertatzen zaigun bezala, aitortu
|
behar dut
neuk ere baditudala nire aurreiritziak...". Ez dakit okurritzen zaidan iritzi profesional bat hasteko modu antiprofesionalagorik norbere aurreiritziak paseatzea baino.
|
|
|
Zeren eta egia hori ez dago bakarrik hitzetan, baizik eta baita prozesuan ere. Harri batek asko esan dezake, baina nik ez dut ikusten harri batean Jorge Oteizak ikusten zuen guztia; Oteizaren begirada
|
behar dut
neurea zabaltzeko.
|