|
2000
|
|
|
Zein bitxia! Madarikazioak gazteleraz botatzen
|
bazituzten
ere, gainontzekoa hizkuntza arrotz hartan. Halaxe, beterik," Como aprender el vasco facilmente" liburu idorra eskuratu paperari ingia deitzen zioten horietakoa eta zer edo zer ikasi nuen.
|
|
|
" Larraonara gatoz txalo batzuen bila... bihar etziko langabetu pila". Txaloak jaso
|
bazituzten
ere, oker zeuden, orduko" bihar etziko" lan hark pilarik ez du utzi eta. " Garai hartako etsipenak ez dira oraingo berak.
|
|
|
hala nola, Luis Mari Mujika, Iñigo Aranbarri, Edorta Jimenez, Xabier Montoia, Jose Luis Otamendi, Manu Erzilla. Hauek guztiek 90 urterako jada poesiazko lanak argitaraturik
|
bazituzten
ere, beraien lehen hitz lauzko lana urte honen ondoren argitaratu izanagatik jaso ditugu zerrenda honetan.
|
|
2001
|
|
|
Aldaketa ugari egin ditu gainera aurreko urteekin alderatuz: orain arte zortzi opera egiten
|
bazituzten
ere, aurtengoan, soilik sei taularatuko dituzte Euskalduna Jauregian, eta bakoitzaren lau emanaldi eskaini. Gainera, sarreren prezioa %6, 5 igoko da.
|
|
|
Zugarramurdiko jendea abisatu zuten sorginen arazoaz eta joan ziren beste hiru herrietara ere, liburu zaharra ahantzi gabe, haatik, emazte itsusiak ikusten baldin
|
bazituzten
ere...
|
|
|
Eta amerikarrek zergatik eraso zioten Sadam Husseini. Ez kuwaitar gizajoengatik, haiei bost axola denak akabatzen
|
bazituzten
ere, gaur egun kurduak, Sierra Leonakoak, Tibetekoak eta beste hainbeste zanpatzen dituzten bezala. Ez, ez zen munduko Justizia eta Demokraziagatik izan.
|
|
|
Seven Sea, s Spray eta Boby. Haien sotoak gudariz bete
|
bazituzten
ere, azken buruan, hutsean geratu zen saioa, frankisten aginduz.
|
|
2002
|
|
|
Hark ere Erroma erruki zuen Cesarren heriotzagatik, bere buru aratza herdoil ilunez estali zuenean eta gizaldi dongeak gau betiraun baten beldur izan zirenean. Garai hartan lurrak eta itsasoaren lauak eta zakur asturugaitzekoek eta zantzu gaiztoko txoriek seinaleak ematen
|
bazituzten
ere. Zenbat aldiz ikusi genuen Etna, labeak lehertuta, bere olatuekin ziklopeen lurretara gainez egiten eta sugarrezko biribilak eta harri urtuak iraultzen!
|
|
2003
|
|
|
Inguru berean bizi dira Inkatatik eratorritako kitxuak, eta Europatik joandakoen ondorengo diren mestizoak. Aimarena da Andeetako hiru etnia horietan zaharrena, eta inkek inbaditu
|
bazituzten
ere, edo beranduago Espainiako kolonoek, beti gorde izan dute euren nortasuna. Andeetan hiru maila ekologiko daude:
|
|
|
Azterturiko zortzi telefonoek segurtasun proba fisikoak gainditu
|
bazituzten
ere, Daewoo laginaren eskuliburuan ez da gai horri buruzko informaziorik ematen.
|
|
|
Hobbesen ondotik, bide berriak eta ez beti hain okerrak ireki
|
bazituzten
ere beste pentsalari heterodoxo batzuek, hala nola, John Locke ingeles protestanteak, Baruch Spinoza holandar juduak eta argien mendean Charles Montesquieu akitaniarrak edo Jean Jacques Rousseau suitzar protestanteak, aitor dezakegu, filosofia politiko modernoaren historian zehar, Leviathanen idazlea izan dela, gaurdaino, erreferentzia nagusia.
|
|
|
1736an eskaera gogorragoa egina zuten, hots jaleak, kontserbak etab., gozogile ez zirenei egiten ez uztea, ordura arte egin
|
bazituzten
ere. Eskaera ez zen onartua izan, ordenantzetan ez zenez zehazten horrelakorik, baimena emanez auzoko ziren guztiei ekoizteko (galerazten bazuten, edo saiatzen baziren, gozogileei
|
|
|
Bai nekazaritzan bai industrian ikerketa eta esperimentazio teknikoa bultzatzeaz gain, kontuan hartzea merezi duten erreforma saioak egin
|
bazituzten
ere, Adiskideen Elkarteak erreformatu baino, sendotu egin zuen aurreko statu quoa. Bultzatu zuten heziketa egitasmoak ez zuen etorkizuneko boteretsuen elitea heztea beste helbururik:
|
|
|
Euskalerria Irratiaren eta ikastola frankoren legeztatzeari uko egin bazioten ere. Foru Administrazioa euskalduntze bidean abiatzeko oztopo etengabeak ezarri
|
bazituzten
ere.
|
|
2004
|
|
|
Felix Padinek gaur 87 urte ditu, CNTeko egoitzara astero joaten da eta, beharrezkoa denean, kartelak jartzera ere bai. Berak oso argi du," gorriak akatu nahi zituzten, baina asko gelditzen gara, beren irainak jasan bagenituen ere eta gure buruak doilortu nahi izan
|
bazituzten
ere, ezin izan gintuzten konbentzitu eta are gutxiago makurtu, gure uste sendoei eutsi genien eta borrokan jarraitzen dugu".
|
|
|
Ikastolak 3tik 18ra urte bitarteko ikasketak ematen ditu eta eskualde osoko 22 herritako haurrak biltzen ditu. Hasieran zalantzak izan
|
bazituzten
ere, euskararen, ereduaren, aldeko apustua egin zuten. " Haurrek, batxilergoa amaitzen dutenean, selektibitateko azterketetan Gipuzkoakoen maila dutela ikusi da.
|
|
|
Gizarte aldaketaren ikerketa oinarrizkoa da antropologian. Lehen belaunaldietako antropologoek gizarteak orekan eta aldaketarik gabe baleude bezala ikertu
|
bazituzten
ere, berehala agertu ziren ideia hau hankaz gora jarri zuten autoreak (G. Balandier, M. Gluckman, R.
|
|
|
nondik datorkio gizakiari etika ikasi eta irakatsi ahal izatea? Hartarako duen berezko ahalmen bati (edo batzuei) esker, erantzungo zuketen gure filosofo greziarrek, aipatu galdera eta erantzuna garbiro formulatu ez
|
bazituzten
ere, guk dakigula. Guretzat, haatik, funtsezko garrantzia eta munta du galdera horrek.
|
|
|
zapiek aurkako ahaleginak egiten
|
bazituzten
ere.
|
|
2005
|
|
|
19 Dozena batzuk askatu
|
bazituzten
ere, gaur egun milioika azeri daude Australian. Ezin hobeto egokitu dira ingurune gehienetara, baita basamortura ere.
|
|
|
Marrazkia laukitxotan zegoen bananduta. Potetxo batetik isuri berdexka hartu eta tantaka botatzen zuten margo gainean, lauki bakoitzean tanta bana, lauki batzuek bi tanta xurgatzen
|
bazituzten
ere, eta beste batzuek ezta bat ere. Horrelakoetan, mutilak barrez lehertzen ziren.
|
|
|
Friburgon maisuek eskolak alemanez ematen
|
bazituzten
ere, nik apunteak euskaraz hartzen nituen. Euskaraz idazten saiatzen nintzen, bai, baina hizkuntzak herritik kanpora atzendu egiten dira.
|
|
|
Halakoxea izan zen arerioei euren edukiak eman zizkien utzikeria, gerra egin zutela erlijio irizkeriak oztopatuta. Judeguen larunbatak eta grekoen ilargia ezagutzen ditugu, beste batzuek egintza gogoangarritzat hartu ez
|
bazituzten
ere.
|
|
2007
|
|
|
1926an estatutuak aldatu
|
bazituzten
ere, Eskualzaleen Biltzarrak arduratzen jarraitu zuen de la conservation et de la di, usion de leuskara euskararen zaintze eta hedatzeaz. Politikaz aritzea debekatuta zutelarik, aurpegi eman zien, politikaz ari zirelako zurrumurruei:
|
|
|
Egia esan, Euskaltzaindiaren erabakiak beti gogoz onartu ez
|
bazituzten
ere, Resurrección Mª de Azkueren lana goratu egin zuten idazle askok:
|
|
|
Aintzina> euskaltzaleen argitalpena 1937an desagertu zenean, lankideak banandu egin ziren eta taldea desagertu. Hain zuzen ere, guztiek ideia euskaltzaleak
|
bazituzten
ere, mugimendua desegin zen partaideen pentsamolde politiko desberdinek eraginda. Jacques Mestelanek horrelaxe azaldu du Espainiako gerran protagonista izan zenaren garaiko egoera politikoa:
|
|
|
...ri buruz adierazi du Piarres Xarrittonek Iparraldeko euskaltzaleak euskal nazioa kontzeptuaren aldekoak zirela baina, konturaturik garai hartan Franzia kontzeptua ezin ukituzkoa zela, derrigorrezko ikusi zuten euskal nazioaren kontzeptua alde batera utzi eta erregionalismoaren eremuan kokatzea685 Era berean, egitarau erregionalista garatzen saiatu baziren ere, hau da, politika alorreko asmoak izan
|
bazituzten
ere?, Iparraldeko euskaltzaleek folklore eta literatura alorreko ekintzak baino ez zituzten burutu, Frantziako politika zentralistak beste motatako ekintzetarako biderik ez zuen uzten eta.
|
|
|
Baina La, tteren lankide euskaltzaleek, pentsamolde politiko ezberdinak
|
bazituzten
ere, guztiak etorri ziren bat La, tterekin beronek agertu zuen jokabide abertzalean, Jainkoa eta Lege Zaharra leloa berenganatu zuten jokabidean, bide batez esanda, Hegoaldeko EAJ partidu abertzalearen pentsamoldearen eragina erakutsiz.
|
|
|
Bai lehenengo bai bigarren Aintzinaren lankideek orduko boteredunen pentsamoldea onartu behar izan zuten, Ybarnégarayrena lehenengo Aintzinan, Pétainena bigarrenean. Garai bietan Iparraldeko euskaltzaleek Hegoaldeko EAJren prinzipioak bereganaturik
|
bazituzten
ere, euskal nazionalismoa sustatzeari uko egin behar izan zioten; 1930 hamarkadan Jean Ybarnégaray mandataria nazionalismo frantziarraren defendatzaile leiala zelako; eta 1940 hamarkadan nazien aginduetara zegoen Pétainen mariskala zelako agintaria (Jean Ybarnégaray Pétainen agindupeko ministro izan zelarik) 852.
|
|
|
Sobietar blokearen baitako etendurarik handiena, hala ere, Asian ariko zen ernetzen, isilpean denboraldi luze batez, 60ko hamarkadaren hastapenetan bortizki argitaratzeko. Maok eta Txinako Partidu Komunistak, Stalin eta Sobiet Batasunarekiko gorabehera zaharrak
|
bazituzten
ere, ez zuten inoiz begi onez ikusi desestalinizazioa, ez eta Khrustxevek proposatzen zuen Mendebaldearekiko lehia ekonomiko baketsua ere. Eta 1959an Txinan hasitako Aurrerakako Jauzi Handiaren porrot lazgarria xurgatzerakoan sobietarrengan aurkitu zuten laguntasun eskasa, eta beranduxeago Indiarekiko gerran Moskuk hartu zuen jarrera, aski izan ziren komunismoaren baitako etendurarik handiena izango zena agerian ipintzeko.
|
|
|
Kostaldeko zenbait udalek garbiketa lanetan boluntario moduan aritzeko zerrendak zabaldu
|
bazituzten
ere, surflariek ikusi zuten bertan izena emandako kideei ez zitzaiela deitzen. Bitartean fuelak ez zion kostaldera etortzeari utzi.
|
|
|
Bidetan zehar zabilen jende kasta hori ez zen lekukoetaz hainbat maitatua, bainan zaldi tratuetan ezagutuak zirenez eta gainerat komerzio ganbaran fixatuak, nehork ez zeien deus trabarik egin nahi. ...beti bidetan gaindi kurritzen, bainan ingurumenetako merkatu eta feria guzitan parte hartzen zuten edozoin tratularien gisa, eta beren bizi moldea bitxia izan gatik, partikulazki beztimendu eta mintzaira mailan, herabeki onhartuak ziren zaldi edo beste kabala mota zerbait erosten zuten ber. Biziki pobreak emaiten zuten, iduriz bakarrik, zeren eta ongi kasu egiten zelarik beren ontasunak gordetzen
|
bazituzten
ere, kurritzeko kamioi eta berebilak arras dirdirant eta berriak zituzten, denbora hetako marka hoberenetako arnesen barnean agertzen zirelarik harro eta bufant. Beren urguilua zen iduripenezko pobretasun baten azaltzea hobeki enganatzeko lekuko xalantak.
|
|
2008
|
|
|
halakoetan, baina, ez zuten gazta zuloduna arazo bihurtzen, denborak higatua denborak berreraiki baitzezakeen eta osa, kontsularen eta markes jaunaren asmamena bitarteko? gero benetako gertaerekin zer ikusirik ez zutèn interpretazioak ematen
|
bazituzten
ere, beraiek benetakotzat zituztenak, gizakiaren historia autoengainuarena ere bada: autoengainuarena da batez ere?, halako gauzak izaten baititu bizitzak, batek ez dakiela zer puntutaraino den norberak bizitua edo asmamenak asmatua.
|
|
|
honen begi mugimenduen jarraipena egiten zuèn balizko kamera batek berehala antzemango zion nola, anaien parean gelditzen zen bakoitzean, zeharka begiratzen zien haiei, zerbaiten esperoan balego bezala. Beste kamera batek, berriz, berdin antzemango zion nola bi anaiek saihesten zituzten Beñardoren begirada nahita jaurtiak, biak ere isiltasunari eta mututasunari lotuta, beren artean keinu konplizeak trukatzen
|
bazituzten
ere aldika, hitzetara itzuliak esanahi jakin bat izan zezaketenak: ez zutela Beñardoren bezperako arrakastaz hitz egin nahi; nola, bada, Beñardo hutsaren hurrengotzat bazuten, eta arrakastaren gailurretik itzal egin baziezaiekeen??
|
|
|
Apez ezagutuak ere bai haa tik bat ala bestea. Ez ahal zituen igandez bezperak ere hutsegitekoak Gerezietakoak, eguerdi aitzin meza nausitik landa emanen
|
bazituzten
ere ai tzintzerat herriko elizan, aratsaldeko pilota partida hura ezin utzia izanki eta Hazparne alde hortan.
|
|
|
Ez da ahaztu behar Azkueren babesle ziren Euskalerria Elkartekoak EAJn integratu zirela, gorabehera ugari izan
|
bazituzten
ere euren tesi autonomistak sabindarren ideia independentistekin uztartzeko. Hola, Euskalerria Elkartetik zetozenek behin independentismoaren auzian alderdia moderatzea lortu zutelarik, «garrantzia gutxiagoko gauzetan» hala nola hizkuntza eredua modukoetan, ez bide ziren aritu Sabinoren proposamenen aurka Azkueren euskara errebindikatzen.
|
|
|
–Kizkitzak?, Eleizaldek eta. Ojarbidek? garai hartan Euzkadin zenbait artikulu argitaratu
|
bazituzten
ere, batean ere ez zuten Euskaltzaindiaren gaia tratatu (ez aipatu). Seguru aski jakin bazekitelako ezer esan orduko hor izango zutela. Kirikiño?
|
|
|
Abelazkuntzari dagokionez, Eibar sortu zenean paper garrantzitsua jokatu zuen arren14, XVIII. menderako jarduera hori zeharo ahulduta zegoen, zeren 1785ko txostenak zioenez «se surte igualmente asi en todo el año de Carnes de Baca y carnero de varios Pueblos de dicho señorio y Castilla por el poco Ganado lanar que se cria en su dictrito (sic) en que ninguno se cria caballar». Baserriko labore guztiak egiten
|
bazituzten
ere, nekazari ustiapena ez zen nahikoa bizirauteko, eta baserritarrek lan osagarriak egin behar zituzten.
|
|
|
1776an Ipar Amerikako Hamairu Koloniek independentzia lortu zuten Ingalaterratik, eta independentziarekin batera herriaren subiranotasuna aldarrikatu zuten, monarkia absolutistaren ereduari errepublika federal demokratikoa kontrajarriz. Gatazka horretan Frantziako borboitarrek amerikar independentista iraultzaileei lagundu zieten. Ingalaterra ahultzeko, noski?, eta emandako laguntzaren truke zenbait lurralde eskuratu
|
bazituzten
ere, gerrate horrek eragindako zorrari aurre egiteko, Luis XVI.ari Estatu Jeneraletara deitzea baino beste irtenbiderik ez zitzaion gelditu. Hori ez zen okerrena izan; izan ere, amerikar iraultzaileekin kontaktuan egondako zenbait militar ideia iraultzaileez kutsatuta bueltatu ziren:
|
|
|
Protesta hau, gainera, idazkari berriaren izendapenarekin zegoen lotuta, auzokide legez onartuak izanez gero bozketan parte hartzeko eskubidea izango baitzuten, eta beharbada, bozketaren emaitza aldatzeko ere. Auzokidetza eskatzen zuten nekazarien kopurua nahiko altua zen, eta euren eskakizunak onartu ez
|
bazituzten
ere, udalean burutzen ari ziren aldaketen aurkako mugimendu legez ulertu behar dugu. Berrezarkuntzaren garaian udalean sartzeko baldintzak zorroztu egin ziren, eta itxura denez, liberalen bazterketa bukatzen ari zen sasoi berean, Lege Zaharraren defendatzaileek ere euren eskubideak aldarrikatu zituzten.
|
|
|
Fenomeno hau benetan interesgarria iruditzen zait, eibartarrak, foru erregimenaren arauak egoera berrietara moldatzeko gai izan zirela adierazten digulako, betiere udalgobernuan parte hartzeko aukerak zabaltzeko xedearekin. Elgoibarren pare bat familiak ohorezko karguak monopolizatu
|
bazituzten
ere, Eibarren epe berean 14 lagun izan ziren herriko alkateak. Beharbada gobernu kontuetarako malgutasun horrek iragazkorragoak egin zituen dotrina berriak?
|
|
|
1828an adibidez, bildutako guztiak banan banan sartu ziren gelatxo batean botoa ematera, baina ez proposamenak egin behar zituzten hautesleak izendatzeko, zuzenean hirukoteen proposamenak egiteko baizik,«? a pluralidad de votos»? 675 Herri diputatuen kasuan ere hirukoteak aurkeztu
|
bazituzten
ere, horietatik bat ez zen aintzat hartu, aurreko urtekoak jarraitu behar baitzuen. Oraingoan ere inork ez zuen nahi izan zenbaketa konprobatu.
|
|
|
Biurteko Aurrerakoian prozesu desamortizatzaileak indar berriak hartu zituen1035 Gipuzkoako herrialdeak lege horren aplikazioa atzeratzea lortu zuen, eta moderatuen itzulerarekin Madozen legearen ondorioak behin betirako sahiestea lortu zutela bazirudien ere, Bravo Murillo eta Garely Ogasun ministroen joera desamortizaziozaleak prozesu hau suspertu zuen 1858an, eta 1862tik aurrera hasi ziren lehen salmentak. Araba, Bizkaia eta Gipuzkoako Diputazioek erasoa geldiarazteko fronte komuna eraikitzeko ahaleginak egin
|
bazituzten
ere, azkenean ez zuten jokabide bateratu bat zehazteko gaitasunik erakutsi eta ogasun ministeritza euren arteko batasun ezaz baliatu zen desamortizazio prozesua hedatzeko. Motel samar hasi zen, baina apurka apurka salmenta kopuruak gora egin zuen, eta 18661867 urteetan gorenera heldu ostean, 1871ra arte luzatu zen.
|
|
|
Espainiar koroaren hutsunea betetzeko sortu zen nazioarteko lehiak gerra franko prusiarra piztu zuen, eta bidenabar, III. Errepublika estatu frantziarrean, oraingo honetan langileen errepublika, Pariseko Komunaren eskutik. Bismarcken gudarosteek bakuninisten ametsak zapuztu
|
bazituzten
ere, Komunaren esperientziak europar burgesia beldurtu zuen, eta sozialismoa liberalismoaren eboluzio logiko legez aurkeztu ostean Manterola diputatuak aukeratzera eman zuen,. Don Carlos ala petrolioa?, azken erregai hori izan baitzen Pariseko langileen armarik eraginkorrena. Paradoxikoki, II. Karlistaldian petrolioa gehien erabili zuena beste karlista bat izan zen:
|
|
|
Boluntario liberalen?, armatutako urbanoak?? horniketak talde horretako kide ez ziren herritarrek ordaindu behar
|
bazituzten
ere, armada erregularraren gastuei aurre egitea herritar guztien ardura zen. 1834ko martxoan Jose Ramón Bergarak, erreginaren. María Cristinaren?
|
|
|
Zabalaren erasoaldiaren ostean, karlistek 20 egunetan zehar eduki zuten Eibar setiatuta, eta zenbait biztanle atxilotu
|
bazituzten
ere, ez zuten hirigunean sartzerik lortu. Armada liberalaren helduerak karlistak uxatu zituen, eta orduan, Eibarko miliziak herria defendatzeaz gain, inguruko hinterlanda kontrolatzeko eginkizuna hartu zuen, Ziortzara egindako espedizioak adierazten digun bezalaxe.
|
|
|
Hala behar du. Larunbatean, hortzak estutzera joango zirela ere bota zuen, esmalteak hautsi behar
|
bazituzten
ere. Ez dago albisterik hortzen inguruan.
|
|
|
Eta, orduz geroztik, baita urtero urtero izena eman eta onartuak zirenek ere. Hala izan zen, behintzat, aurreko ikasturtera arte, iaz euskarazko klaseak eskaini
|
bazituzten
ere, eman ez zituztelako.
|
|
|
batzuk, zehaztasun handiz gogoratuak; baina baita denborak –ahanzturak– higatuak eta zulatuak ere beste batzuk, gazta zulodunen antzera: halakoetan, baina, ez zuten gazta zuloduna arazo bihurtzen, denborak higatua denborak berreraiki baitzezakeen eta osa, kontsularen eta markes jaunaren asmamena bitarteko... gero benetako gertaerekin zer ikusirik ez zutèn interpretazioak ematen
|
bazituzten
ere, beraiek benetakotzat zituztenak –gizakiaren historia autoengainuarena ere bada: autoengainuarena da batez ere–, halako gauzak izaten baititu bizitzak, batek ez dakiela zer puntutaraino den norberak bizitua edo asmamenak asmatua.
|
|
|
honen begi mugimenduen jarraipena egiten zuèn balizko kamera batek berehala antzemango zion nola, anaien parean gelditzen zen bakoitzean, zeharka begiratzen zien haiei, zerbaiten esperoan balego bezala. Beste kamera batek, berriz, berdin antzemango zion nola bi anaiek saihesten zituzten Beñardoren begirada nahita jaurtiak, biak ere isiltasunari eta mututasunari lotuta, beren artean keinu konplizeak trukatzen
|
bazituzten
ere aldika, hitzetara itzuliak esanahi jakin bat izan zezaketenak: ez zutela Beñardoren bezperako arrakastaz hitz egin nahi; nola, bada, Beñardo hutsaren hurrengotzat bazuten, eta arrakastaren gailurretik itzal egin baziezaiekeen...?
|
|
2009
|
|
|
Beraz, sano argiak ez diren arrazoiengatik bota
|
bazituzten
ere, eta orduko auzoetako jaiegunak, apurka apurka, ermiten gomutarekin batera ahulduz eta desagertuz joan diren arren, bada oraindino auzo bakoitzak bere ermita zeukan sasoiaren gainean berba egiteko besteko zantzurik.
|
|
|
Oiloak ere aldea etxe guztietan egoten izan dira. Soltun, soltean ibiltzen ziren oiloak, txitxek, txitak etxe barruan hazten
|
bazituzten
ere.
|
|
|
Smithsonian museoaren barruan grabatzea esperientzia harrigarria izan dela azpimarratu du Ben Stiller aktore eta komedianteak. Filmaren zati batzuk Vancouverreko set batean grabatu
|
bazituzten
ere, ezerk ez du gainditzen Washingtoneko museoen handitasuna Stillerren hitzetan.
|
|
|
Hala ere, iruzurgileek jakin bazekiten lan eskaintza horiek eta tramitazioek ez zutela aurre egingo, izan ere, Espainiako Gobernuak Aragoin duen ordezkaritzan aurkezten
|
bazituzten
ere, ondoren ez zituzten eskatutako dokumentuak eramaten.
|
|
|
Assurinien historia herri indigena askoren berbera da. Hauen historia, baina, The Emerald Forest (La Selva Esmeralda) filmari esker ezagutu genuen, bertan gizon ikusezinak deitzen
|
bazituzten
ere. 70eko hamarkada erdialdean hasi zen euren drama, Amazonia zeharkatzen duen errepideak assurinien lurraldea zeharkatu eta lehendabiziko aldiz zibilizazioarekin harremana izan zutenean, alegia.
|
|
|
Assurinien historia herri indigena askoren berbera da. Hauen historia, baina, The Emerald Forest (La Selva Esmeralda) filmari esker ezagutu genuen, bertan gizon ikusezinak deitzen
|
bazituzten
ere. 70eko hamarkada erdialdean hasi zen euren drama, Amazonia zeharkatzen duen errepideak assurinien lurraldea zeharkatu eta lehendabiziko aldiz zibilizazioarekin harremana izan zutenean, alegia.
|
|
|
Hautatutako proiektu kopurua ere gorantz doa. Iaz 136 proiektu onartu
|
bazituzten
ere, azken edizio honetan 174 proiektuk jaso dute Google ren oniritzia.
|
|
|
Nori dio, bada, ardura gau horretan Rache Pajooh, Rosa Dueno, Vicent Matthews eta Danny Alvarez hilak izan baziren eta haien ezagunek hil
|
bazituzten
ere?
|
|
|
Hala joan ziren Regina enean hurrengo egunak, izebak ama zaintzen zuela eta ahizpak ahizpa, zaintzaileek, tarteka, zainduak aldatzen
|
bazituzten
ere, izebak Adarekin ere hitz egin nahi izaten zuelako eta Maria Bibianak amarekin; biharamunean, esate baterako, gauzak bere lekuan jarri nahi zituelako edo, Adarekin mintzatu zen izeba Ernestina, Regina eneko zuhaitz tantaien artean paseatzen zuten bitartean:
|
|
|
esaten zuen Fanellik, ironiaz?, baina pasatu ziren hiru egun, pasatu ziren lau, pasatu ziren bost, pasatu ziren sei? eta grebalari batzuk urduri jartzen hasi ziren; sindikatuek adostutakoa beso gurutzatuko greba bat zen, ekintza partikularrik gabekoa, goizero eta arratsaldero fabrikan batzarrak izaten
|
bazituzten
ere, eta gero, herrian, manifestazio baketsua; hamargarren egunean, ordea, langileen arteko lehen kontraesanak eta desadostasunak sortu ziren, anarkistak, sozialistak ez bezala, zuzendaritza estutzearen aldeko azaldu baitziren, biharamunean haiek bulegoetan bahituz, adibidez, nahiz eta, azkenean, puntu hari buruz ez zen ezer erabaki, batasun sindikalaren izenean; huraxe zen, ordea, Teofilo Mariak espero zuèn informazioa, mezu zifratu baten bidez iritsi zitzaiona, jokatzen ari zèn jokoan fitxak mugitzen hasteko:
|
|
|
alde batetik, badugu belaunaldi oso bat nahiago dituena Shin Chan eta Doraemon katu kosmikoa euskaraz erdaraz baino. Orain arte askok jotzen
|
bazituzten
ere euskal itzulpen eta bikoizketak behartu, kirrinkari eta zurruntzat, Shin Chanekin alderantziz gertatu da, salbuespenik gabe.
|
|
|
Horrela argiroazaldu ziren errepublikaren aurka, hilabete luzeetan zehar, gorpuztuz joan zirenkonspirazioak. Jakina, horiek jatorri desberdinak
|
bazituzten
ere, bat egin zuten, 1936ko uztailaren erdialdean, Emilio Mola, Alfonso Beorlegui, Jose Soltxaga etaantzeko militar matxinoen aginduetara jartzeko. Konspirazio bateratuak Espainiakoaro garaikidean hain ohiko izan diren jazarraldien ezaugarriak hartu zituen baina, Madrilen, Bartzelonan, Bilbon, Valentzian.porrot egin zuenez berehala gerrabilakatu zen.
|
|
|
Aldi berean, heriotza zigorrera eta 30urteko kartzela zigorrera kondenatutakoen indultu eskaera guztiak hemenjasotzen dira. Hegoaldeko euskal herritarrei dagokienez, gehienak data haubaino lehenago errepresaliatu, hil edota kommutatu
|
bazituzten
ere, errepresioa ikertzeko garrantzitsua da funts hau (Barruso, 2005: 38).
|
|
|
Horregatik, bitartean, Euskal Herrian ehun bat argitalpen plazaratzen zen. Denetariko edukiak
|
bazituzten
ere, kazeta informatibo politikoak nagusiziren, guztien% 70, hain zuzen. Sasoi hartan euskarazko lehenengo egunkari bihurtzea asmo zeukan Argia astekariak honela azaldu zuen errepublikaren aldarrikapen aurreko egoera:
|
|
|
Ekonomia hazkunde industrialaren zatirik handiena Bizkaiko eskualde jakinbatzuetan eta Gipuzkoako zenbait tokitan gertatu zen, jakina. Ondo moldatugabeko hazkunde ereduak
|
bazituzten
ere, Errepublika aldarrikatu aurreko garaian, bi herrialdeetan multzo handia osatzen zuten erregimen berriaren alde zeuden klaseertainekoek eta langileek.
|
|
|
Erregimen frankistako «berritzaileen» eta oposizioaren artean lortutako akordioa aldez aurretik itundutako haustura batean oinarriturik zegoen, eta horrekdiktaduraren garaietatik zetozen estatu mailako funtsezko hainbat erakunderenjarraipena ahalbidetu zuen. «Adiskidetze nazional» irrikatua eragoz zezakeen iragan deseroso hura auzitan ez jartzea nahiago izan zuten alderdi politiko gehienek.Oro har, amnistia nahikotzat jo zen, eta armadako indarretako elementurikerreakzionarioenetako batzuk ordezkatu
|
bazituzten
ere, haietako inor ez zuteniraganeko krimenengatik zigortu, baina haietako kide asko erakunde zibiletaralekualdatu zituzten funtzionario modura.
|
|
|
Israelen hautestontziak herenegun itxi
|
bazituzten
ere, Tzipi Livnik eta Benjamin Netanyahuk lehian jarraitzen dute; orain, koalizio gobernua osatzeko babes gehiago nork lortuko. Livniren Kadima alderdiak eta Netanyahuren Likudek eskuratu dute boto gehien bozetan, eta, beraz, eserleku gehien Legebiltzarrean; 28 eta 27, hurrenez hurren.
|
|
|
103 min. 80ko hamarkadan girotuta dago istorioa, Gerra Hotzaren garaian. Lehen superheroiak errespetatzen
|
bazituzten
ere, garai haiek aldatu dira. Egun batean, horietako bat hilda agertuko da.
|
|
|
103 min. 80ko hamarkadan Gerra Hotzeko garaian girotutako istorioa. Lehen superheroiak errespetatzen
|
bazituzten
ere, garai haiek aldatu dira. Egun batean, horietako bat hilda agertuko da.
|
|
|
Uztartze irekietan irlandar eta galestar defentsak dena egiten entseatzen ziren jokaldiak moteltzeko. Baina, partida hasieran faltak saihestu
|
bazituzten
ere, minutuekin zigor kolpeak etorri ziren eta Stephen Jonesek markagailua ireki zuen: 3 Lehen zatia bukatzear zela beste hiru puntu erantsi zituen Jonesek, eta lehen zatia 6 0ekoarekin amaitu zen.
|
|
|
103 min. 80ko hamarkadan Gerra Hotzeko garaian girotutako istorioa. Lehen superheroiak errespetatzen
|
bazituzten
ere, garai haiek aldatu dira. Egun batean, horietako bat hilda agertuko da.
|
|
|
103 min. 80ko hamarkadan Gerra Hotzeko garaian girotutako istorioa. Lehen superheroiak errespetatzen
|
bazituzten
ere, garai haiek aldatu dira. Egun batean, horietako bat hilda agertuko da.
|
|
|
Jackie Earle Haley, Malin Akerman, Billy Crudup. 103 min. Lehen superheroiak errespetatzen
|
bazituzten
ere, garai haiek aldatu egin dira. Egun batean, horietako bat hilda agertuko da.
|
|
|
Jackie Earle Haley, Malin Akerman, Billy Crudup. 103 min. Lehen superheroiak errespetatzen
|
bazituzten
ere, garai haiek aldatu dira. Egun batean, horietako bat hilda agertuko da.
|
|
|
Tabernako nagusiak ez zeudela han, eta horri buruzko erabakiak hartzea nagusiei zegokienez, haiekin hitz egin behar zutela erantzun zieten. Hargatik, hasieran argazkiak zeuden tokian utzi
|
bazituzten
ere, nagusiekin hitz egin ostean kendu zituztela azaldu zuten. Gainera, Ainhoa Orozek zehaztu du Polizia Auzitegi Nazionalerako deialdiak ematera tabernara joan zenean, presoen argazkiak kenduta zeudela, eta irudiak ere hartu zituztela.
|
|
|
Cowen gobernutik kentzeko barne fronte bat eratzeari ekingo diotela jakinarazi du, horren harira, Alderdi Laboristak hirugarren indarra. Eamon Gilmore buruzagi laboristak esan du hautesleek horretarako arrazoiak
|
bazituzten
ere, ez dutela lehen ministroa zigortu nahi izan; baina behin galdeketan baietza atera ondoren, agintaldia amaitzeko garaia dela.
|
|
|
Saltokiak bazkalordurako jaso
|
bazituzten
ere, jaiak ez zuen etenik izan Agurainen. Pilota partidekin eta erromeriarekin amaitu zen egun handia.
|
|
|
Bi egun aurretik EAko Hiri Batzarrean ez zen horren berririk eman. 3 Alderdiko buruzagiek erabaki honen aurkako eta egoera zuzentzearen aldeko adierazpenak egin
|
bazituzten
ere, ez zen neurririk hartu.
|
|
|
u ge te te te te teeee!; giroa, beraz, gori gori zegoen; bazirudien, gainera, UGTko militanteen artean ez zeudela kontuak garbi, pozik ez zegoèn jendearen kopurua haziz baitzihoan, itxura batean, denborak aurrera egin ahala: ...uot; Beste hiru greba egun... eta Zestoako bainuetxeko uraren bitsean biziko gaituk!" esaten zuen Fanellik, ironiaz–, baina pasatu ziren hiru egun, pasatu ziren lau, pasatu ziren bost, pasatu ziren sei... eta grebalari batzuk urduri jartzen hasi ziren; sindikatuek adostutakoa beso gurutzatuko greba bat zen, ekintza partikularrik gabekoa, goizero eta arratsaldero fabrikan batzarrak izaten
|
bazituzten
ere, eta gero, herrian, manifestazio baketsua; hamargarren egunean, ordea, langileen arteko lehen kontraesanak eta desadostasunak sortu ziren, anarkistak, sozialistak ez bezala, zuzendaritza estutzearen aldeko azaldu baitziren, biharamunean haiek bulegoetan bahituz, adibidez... nahiz eta, azkenean, puntu hari buruz ez zen ezer erabaki, batasun sindikalaren izenean; huraxe zen, ordea, Teofilo Mari...
|
|
|
Hala joan ziren Regina enean hurrengo egunak, izebak ama zaintzen zuela eta ahizpak ahizpa, zaintzaileek, tarteka, zainduak aldatzen
|
bazituzten
ere, izebak Adarekin ere hitz egin nahi izaten zuelako eta Maria Bibianak amarekin; biharamunean, esate baterako, gauzak bere lekuan jarri nahi zituelako edo, Adarekin mintzatu zen izeba Ernestina, Regina eneko zuhaitz tantaien artean paseatzen zuten bitartean:
|
|
|
Haurrek, kobazuloan gertaturikoak kontatzean, barru lotsak eragin ohi duen amnesia automatikoaren bidez pasarterik gordinenak isildu
|
bazituzten
ere, geroago Iñigo nerabeak ñabardura guztiekin idatzi zituen fraidegai zegoela ondutako egunerokoan eta, handik urte batzuetara, Hernialdeko baserrian eginiko masoi bilera haietako batean, oso osorik irakurri zizkien euskal logiako kideei:
|
|
|
Herrialdearen mendebaldean ere egoera antzekoa zen. Xavier Ribaltak, Can taldeak eta, geroago, Celdoni Fonollek egindako ekarpenak kenduta. Beraz, esan daiteke, eremu geografiko horiek, musikari batzuk eman
|
bazituzten
ere, eragin urria izan zutela kantagintzan. Herrialde Katalanetako kantagintza, beraz, Bartzelonan bertan sortutako eta pentsatutako mugimendu bat da, zalantzarik gabe.
|
|
2010
|
|
|
Coyoteek mugako sareetan zuloak eginda izaten dituzte, eta gauez bertatik jendea pasarazten dute. Lehendabiziko saioan harrapatu egin
|
bazituzten
ere, bigarrengoan lortu zuen Carlosek AEBetara sartzea. Bertan, arropa garbia eta nortasun agiri estatubatuar faltsuak eskuratu ostean, Los Angelestik New Jerseyrako hegazkina hartu nuen.
|
|
|
Izan ere, gazte garaiak atzean aspaldi utzi
|
bazituzten
ere, laurak gaur egun ere produkzio handiko artistak direla dio Rita Unzurrunzaga Ekain galeriako arduradunak. Lau margolarien estudioetan erakusketarako lanak aukeratzen izan zenean ikusi ahal izan zuen hori.
|
|
|
Zaborrontziak goizeko 5:30 eta 6:30 bitartean erre zituzten herriko zenbait tokitan. Hainbat ertzain talde hurbildu ziren sabotajeak gertatutako lekuetara eta bi pertsona identifikatu zituzten kalteen egile susmagarri gisa, atxilotu ez
|
bazituzten
ere. Ertzaintzak identifikatutako gazte horietako batek aurrekari penalak ditu istiluengatik eta kale indarkeriagatik, terrorismoaren aurkako iturriek Eferi jakinarazi duenez.
|
|
|
Duela bi aste Anoetako pistaren edukiera zabaldu eta sarrera gehiago salgai jarri
|
bazituzten
ere, U2 laukotearen kontzerturako sarrera merkeenak (30, 55 eta 95 eurokoak) agortuta daude. Hori bai, 150 euroko(+ banaketa gastuak) batzuk gelditzen dira oraindik eskuragarri eta igandean 11:00etan txarteldegiak irekiko dituzte azken unean horiek erosi nahi dituztenentzat.
|
|
|
Gaur egun, urtean zenbaki bat argitaratzen dute, gutxi gorabehera, baina ez da beti horrela izan: lehen urteetan bina zenbaki argitaratu
|
bazituzten
ere, urte batzuetan ez zen zenbakirik argitaratu.
|
|
|
Barnealdean, hormetako argazkiek eta eskulturek hegazkin militarren boterearen apologia egiten zuten, aste gutxi batzuk lehenago Durangon eta Gernikan abioi italiarrek eragindako sarraskiak alde batera utziz. Zinismo axolagabean, militarismo itsuan, ikasgai eta eduki italiarrek bonbardaketen biktima euskaldunak ukatzen zituzten, handik metro gutxitara Picassok eta Renauk berpizten
|
bazituzten
ere. Jüngerren eta Marinettiren erabateko mobilizazioaren estetika izan zen, arte-lan faxista Duce ren erranetara.
|
|
|
Ipar Euskal Herriko udalen artean, ordea, alde handia egon da beti ikastolen proiektuarekiko, herriko etxearen arabera eta tokian tokiko errealitatearen arabera. Eta Hendaiako edota Biarritzeko herriko etxeek bertako ikastolen eraikuntza lanak beren gain hartu
|
bazituzten
ere, ikastolek zerbitzu publikoa eskaintzen zutela argudiatuz?, beste herriko etxe askok ez zuten aipaturiko 1959ko legea betetzen, eta ikastolen funtzionamendurako diru laguntzak ere ukatzen zituzten. Adibidez, Nafarroa Behereko udal askotan horixe gertatzen zen?
|
|
|
Batzarreko desadostasunek hautsak harrotu
|
bazituzten
ere, sortze ekintzak bere ibilbidea egin zuen, ikastolen gehiengoaren babesa atzetik zeukala. Zamudion Artezkaritza Kontseilu berria eratu egin zen, aldez aurretik adostua zegoen prozedurari jarraiki, karguetarako izendapenak eginez; Koldo Tellitu (lehendakaria), Arantza Manterola (lehendakariordea), Xabier Arrieta (idazkaria) eta Paxkal Indo (diruzaina).
|
|
|
Gizonezkoentzako bizi baldintzak, txarrak izanda, onartzen
|
bazituzten
ere, ume eta emakumeentzako zirenak ez ziren euskaldunek osaturiko batzorde horrenbegiko. Ez eta gaixoentzat gordetzen ez ziren enfermeriako oheak.
|
|
|
Pardoren etorrerarekin, Baionako kide historiko bat itzuli da taldera. Egoeraren larritasuna ikusirik, Salagoitik etxeko baten alde egitea erabaki du, zurrumurruek hego hemisferioko izenak aipatu
|
bazituzten
ere Jake White Hego Afrikako selekzionatzailea, edo Eddie Jones Australiaren selekzionatzaile ohiaren izenak aipatu ziren. Etxea erretzen ari denean, etxeko suhiltzailea ekarri du presidenteak.
|
|
|
Durangoko Ikastetxean nengoela, tartean suertatu ziren urterik gogorrenak, gerora" gosete urteak" deitu zirenak. Jesuitek, nola edo hala, jaten eman behar ziguten egunero, janari ugari falta
|
bazituzten
ere. " Estraperlo" eta" errazionamendu" urteak ziren eta janariak eskuratu behar izanez gero" kontrabandoa" ere zilegi zen.
|
|
|
Filosofia horretara jarri zen. Voltairek eta Lockek, besteak beste, mamizko arrazoiak erabili ez
|
bazituzten
ere, bidea zabalik utzi zuten. Arrazoi praktikoen ondoren, eremuen zatiketa etorri zen.
|
|
|
XVII. mendean sortu baziren ere (ikus 30), XVIII. mende honetan hartu zuten hedadurarik handiena Lapurdin (Donibane Lohizune irudian), Baxe Nafarroan eta Zuberoan ororen eskolak deitu izan zirenek. Askotan eskola txiki hauek udalek antolatzen eta erregeek sustatzen
|
bazituzten
ere, elizak bultzatu zituen eta bere babesean eta begiradapean zeuden.
|
|
2011
|
|
|
Patxi Fadrique herriko pilotariak lan txukuna egin du lehen aldiz antolatu den Gurpil Aulkiko Gomazko Paletako Gipuzkoako Txapelketan, bigarren postua eskuratu baitzuen larunbat goizean Loiolako pilotalekuan jokatu zen finalean. Norgehiagokak Loidi Barrengo pilotalekuan jokatu behar
|
bazituzten
ere, azken orduan Donostiara eraman behar izan zituzten Lasarte Oriako Udal Kirol teknikariekin izan zen konponezin bat tarteko.
|
|
|
Gipuzkoako hainbat herri bisitatu ditu txapelketak, hala nola, Usurbil, Zegama eta Antzuolan jokatutako partidekin ligaxka antzeko bat prestatu zuten. Hiru bikote osatu zituzten horrela, jardunaldi bakoitzean ezberdina izango zena eta horregatik, herri bakoitzean jokatutako partiduek puntuak ematen
|
bazituzten
ere, puntuak ez ziren bikotekidearentzat izango, norberarentzat baizik. Horren helburu nagusia, finalari begira, ahalik eta bikote parekatuenak osatzea zen.
|
|
|
" Gauza bakarra aldatzen da. Talde bakoitzak baloi bat gehiago eraman du partidetara" aipatu dute antolatzaileek.Era berean, txapelketaren ordutegiak lehenengo asteartean zehaztu
|
bazituzten
ere, ohikoa den bezala, asteazkenetan ordu aldaketak egiteko bilduko direla azpimarratu dute.
|
|
|
Irteera proposamen hau erakargarria suertatu zen" gainera jendea gogoz etorri zen eta hori garrantzitsua da". Oinatz taldekoek kontatzekoak prestatutak eraman
|
bazituzten
ere" jendea aportazioak egiteko asmoz hurbildu zen, partekatuak izan ziren datuak eta polita atera zen irteera". Eguraldiaren beldurIganderako euria emana bazegoen ere" portatu egin zen, mendiko terrenoa lehorra zegoen eta horrek asko lagundu zuen". Jalgin jarri zuten hitzordua goizean eta hortik komentura egin zuten. Bertan Lasarte Oriaren sorrerari buruz solas egin zuten, aztarna zaharrenei buruz arituz.
|
|
|
Hirurak kaiola baten barruan agertu ziren. 800 manifestari hiltzeaz gain, ustelkeriaz eta botere abusuaz ere akusatzen dute Mubarak.Epaiketaren atarian liskarrak izan dira oraingoan ere; izan ere, segurtasun neurri zorrotzak ezarri
|
bazituzten
ere, istiluak izan ziren protestalari eta polizien artean? 23 lagun zauritu ziren?.
|