|
2000
|
|
|
Etxalekun jaioa 1952an. Iruñean bizi da eta farmazia ikasketak egin
|
bazituen
ere bere bizitza profesionala euskalduntze alfabetatzeari eskaini dio lehenbiziko gau eskoletatik hasi, AEKn jarraituz ondoren eta Ika n gaur egun. 1981etik gaurdaino Iruñeko Arturo Kanpion euskaltegian ari da. EHEko sorrera taldean izan zen Nafarroan eta politikan ere eginak ditu zenbait urrats:
|
|
|
Ozen esan beharrekoa da liburuko testuak" testuak" direla beste ezer baino lehen, eta irratian esan
|
bazituen
ere, horixe direla, literatura. Literatura hori argitaratzea aberasgarri ikusten dut nik.
|
|
|
Alde batetik Deustuko Unibertsitatean irakasle gisa segitu. Bestetik, Donostian sortzen ari ginen Euskal Herriko Unibertsitate Publikoan aritu; baina azken honetan bi bide desberdin
|
bazituen
ere, gutxienez: Filosofia arloan aritu ala Hezkuntzan murgildu. Azken hau izan zen orduko Joxeluisenhautua.
|
|
|
Harrobiko jardueren ondorioz kobazuloak kalteak izan
|
bazituen
ere, jarduera beroriengatik izan ez balitz, segur aski gaur egun ez zen ezaguna izango. Kontrolik gabeko bisitaldiek eta furtibismoak larriagotu egin zuten leherketek eta bibrazioek sortutako egoera, eta azkenik, kobazuloaren ondoan jarritako gehiegizko dinamitakarga batek kalte itzulezinak sortu eta gero, publikora itxi zen eta horrela jarraitu du duela urte gutxi batzuk arte.
|
|
|
Eta Mattin zen eguna, eta Mattin zen gaua, eta gauak gero eta usuago irensten zuen eguna. Zeren atake haiek, hatsarrean bi astetan behin edo izaiten
|
bazituen
ere, maizago eta usuago egin baitzitzaizkion apurka, astean behin edo astean bi aldiz. Eta haren ilunaldiek iluntzen ninduten ni ere eta goibeltzen.
|
|
|
Ez dakit. Soilik dakit ezen goiz osoan urduri egon nintzela, osaba Joanikot noiz agertuko, bere ezpatarekin edo bere eskopetarekin, zeren eta huraxe izan baitzitekeen haien erabiltzeko mementua, bertzenaz kasik nehoiz erabiltzen ez
|
bazituen
ere... Baina hura ez zen agertu.
|
|
|
Kontatu dizut, bertzalde, nolakoa zen ama etxeko gobernuaz denaz bezainbatean, artatsu eta ordenazale itsu... halako moldez, non bere onetik ateratzen baitzen gauzaren bat lekuz ikusten zuenean. Ordea, bere onetik ateratzen zenean ere, ama ez zen keinuka ibiltzen —zeren barrengo sentimenduak sobera adieraztea lekuz kanpoko izan baitzitekeen, bere kasuan eta bere karguan—, erabakiak eta deliberamendu deliberatuak berehala hartuko
|
bazituen
ere, makur zegoena artez jartzeko. Eta, beraz, nola amak nekez bete baitzitzakeen bihotzetik iragaiten zitzaizkion ametsak eta fantasiak, zeren haren baitan etxeak eta etxeko ordenak baitzuten balantzaren pisurik pisuena, hala nahi izan ote zituen amets haiek zeharka bete, bere ahizpa gaztearen bidez —Emilianiren bidez, alegia—, eta hargatik permatu eta entseiatu ote zen urteetan osaba Joanikot harenganat erakartzerat?
|
|
|
pentsamolde haren ondorez erosi zuen, hain zuzen ere, Olabeko ola, Irungo lurretan; eta hargatik ere eraman izan zituen umetan bere bi semeak —bata, gure aita, jaun Martin Etxegoien, eta bertzea, osaba Joanikot— batetik bertzerat, hainbat bidaiatan —Gipuzkoarat hiruzpalau aldiz eta Iruñarat bitan—, bere aitak berarekin egin zuen eredurat, biek Nafarroako erregeordeari eginikako bisitan; eta gu ere —Mattin eta biok, haren bilobok— berdintsu eta orobatsu ibili nahi izan gintuen, halako moldez, non ongi baino hobeki oroit baitezaket Mattinekin eta aitona Nikolasekin Gipuzkoarat egin bidaia, Irun Hondarrabirat, nik sei urte bertzerik ez nituela. Baina, negozioak bere lehen obligazionetzat
|
bazituen
ere —baita bere buruhauste gehienen iturri ere, derradan bide batez—, kultura zen aitona Nikolasen zaletasuna —artea, zientziak eta hizkuntzak—, eta alor horiekin loturikako gaiak zituen on, gozo eta ezti.
|
|
|
Eta, haren ondotik, aztoramendua, asaldura eta giro nahasia hedatu zen jauregian, zeren anitzek uste baitzuen ezen bele haiek —edo deabru hegalari haiek, hobeki— heriotzaren mezua eta mandatua zekartela beren mokoetan eta beren karranketan. Eta seihak ere —osaba Joanikotek ordu arte aldeko izan
|
bazituen
ere, ongi tratatzen zituelako— hala behatzen hasi zitzaizkion handik aitzina, beldurrez eta mesfidantzaz...
|
|
|
Zeren eta, aitona Nikolasek ez bezala, aitak ez baitzuen azeptatzen eta ontzat hartzen gure arbasoek Noainen eta Amaiurren izan zuten jokabidea; izan ere, aita garaile izaiteko jaio zen eta segur zegoen ezen Nafarroako gerla eta gudualdi haietan ere garaileetarikoa zatekeela, eta errege katolikoaren jarraitzaileetarik bat, ondorez, baldin berari han egoitea egokitu izan balitzaio. Eta ideia haiek, aitona Nikolas bizi izan zen artean, hain klar adierazi ez
|
bazituen
ere, argi eta garbi mintzatzen hasi zen aitona hilez gero, kasik segidan, mementu haren goait balego bezala.
|
|
|
Bertze bi urdanga horiena bertze gauza bat da guztiz!", erran zion amak. " Nahi duzuna erranen duzu, Graziana, baina emazteki horiek, bai zaharra bai gaztea, familia oneko damak dira, gazteak bere gorabeherak izan
|
bazituen
ere, umezurtz geratu zelako... Eta elizkoiak dira eta ez dira aker beltzaren jarraitzaileak...
|
|
|
Minutu gutxiren buruan Uitziko mendatean ikusi genuen gorpua Iruñeko exekutibo batena zela jakin genuen. Zalantzak
|
bazituen
ere, Guardia Zibilak ez omen zuen uste Uitziko hilketa ETAren atentatua zenik.
|
|
2001
|
|
|
Bortz anai arreba izan zituen Pedro Zigak. 1894an Zuzenbide Doktore titulua eskuratu zuen Madrilen, ikasketak Bartzelonan hasi
|
bazituen
ere. Dorotea Fernandez Morales-ekin ezkonduta aberats bihurtu zen Pedro Ziga, eta ez zuen legelari gisara aritu beharrik izan.
|
|
|
Berea zen paperetan. Arantxak altzariak jarri
|
bazituen
ere.
|
|
|
Kotxeak ere ugari ikusi zituen bidean. Berak kotxeak maite zituen (ez trenak eta tranbiak beste), baina gaztetako bizikleta ikusten zuen begi urdinez, aldi berean, lagunekin eta Rosarekin, eta batez ere Rosarekin (ez bide hartan, bide berdeago batean), eta kotxeak maite
|
bazituen
ere bizikletak zeuzkan gogoan.
|
|
|
Orixek, gainera, eta zertxobait ezagutzen zuenak ikus zezakeen hori aldez aurretik, ez zuen amorerik eman. Bigundu eta samurtu beharrean, gogortzen hasi zitzaigun, gero eta gogorrago, nahiz eta horretarako inoiz higuindu zituenak berak onetsi behar
|
bazituen
ere. Nahiago zuen hark zaharzale agertu berrizaleen aldian; lehengo bateko berrizaleak bezain berrizale, ordea, zaharzaleak eta herrizaleak gailenduxe zaizkigun garaian.
|
|
|
Ez al digute erakutsi gauza bat dela herri hizkuntza eta bestea, oso bestea gero, kultur hizkuntza? Azkue zenaren hitzak datoz gogora, beste batzuentzat esan
|
bazituen
ere: "... al decir âno reconocemos otra autoridad que la del Maestroâ quieren en suma dar a entender que no reconocen otra autoridad que la suya propia, la de ellos; pues cuando les parece bien o mal le dejan o le siguen, y seguirle de esta manera es seguirse a sà mismos22".
|
|
|
zinetan eta benetan nahi badugu, nahimen hutsez zernahi erdiets dezakegulako ustea hezur muinetaraino sartua dugu23 Zenbait aldiz onerako, zenbaitetan kalterako. Eneko Loiolakoa, Zumalakarregi, Arana Goiri, esaterako, ez ziren esku hutsik joan, bi azkenak herio goiztiarrak eraman
|
bazituen
ere; Santa Krutzek ez zuen gehiegi atera, are gutiago Agirre oñatiarrak. Badirudi, guztiarekin ere, hobe genukeela indarrak neurtzen saiatu, borrokan hasi baino lehen.
|
|
2002
|
|
|
Tipologiari dagokionez, genero epistolarrean barneratuko genuke lan hau, protagonistak ikaskide izan zuen apaiz bati igortzen dizkion gutunez osatua baita eleberria. Estiloari dagokionez, egileak S. Mitxelenarekin, N. Etxanizekin edo Orixerekin berarekin zituen zorrak aitortu
|
bazituen
ere, eleberrian kontatzen denaren intentsitatea izan zen gehien nabarmendu zen ezaugarria. Denbora eta espazio zehaztugabeetan kokatutako lana da eta hizkuntza jaso eta barrokoa darabil lehenengo pertsonan mintzo zaigun protagonistak.
|
|
|
Hala ere, euskaraz eta gaztelaniaz idatzitako ia 50 liburuek eta ez bestek egiten du beharrezko haren aipamena. Hasieran kazetaritza lanak argitaratu
|
bazituen
ere, laster hasi zen idazten ipuin liburuak, eleberriak, narrazio biografikoak, saiakera, historia eta hizkuntzalaritzari buruzko lanak...
|
|
|
Edozein gizon sor eta gor utziko lukeen itsasoaren burrunba trumoitsu, zaratatsu eta etengabeak lokarrarazi zituen. Beste ezerk baretzen ez
|
bazituen
ere, izaki beldurgarri haiek itsasoaren burrunba etengabe hura behar zuten lo egiteko, umeei lo eragiteko sehaska kantak behar izaten diren bezala.
|
|
|
Garai hartan oso gaizki ikusita zegoen Europako neskek garçon eran janztea. Frida ere gizaseme jantzian azaltzen zen, segur aski hankako akatsa nolabait ezkutatzeko, horrek jendearen esamesak sortzen
|
bazituen
ere. Horrezaz gain, 1925eko zorigaitzeko istripuaren ondorioz, erabat aldatu zen bere bizimodua:
|
|
|
Irudi horren arabera, Gipuzkoako etaBizkaiko biztanleek orubeak zeuzkaten aitoren semeen komunitateak osatzenzituzten. Bizkaian, behintzat, ideia hori XVI. mendearen hasieran finkatu zen.1452ko Foru Zaharrak nekazariak eta aitoren semeak bereizten
|
bazituen
ere, 1526koForu Berriak kaparetasun orokorra aldarrikatzen zuen. Berdintasun teoriko horrekordena soziala defenditzen zuen, errealitatean gertatzen ziren benetako ezberdintasunak, ahalmen ekonomiko eta politikoari zegozkionak?
|
|
|
Batzuk bertan geratu ziren, erregimen berriaren aldekoak ere bazeuden?. Beste batzuek, berriz, erbestera eramango zituen bidaia bat hasi zuten, gartzeletatik, Estatuko beste nazioetatik edota kontzentrazio zelaietatik pasatu eta gero; gutxi batzuek, ordea, utzitako lurretara itzultzeko erabakia hartu zuten, aurkituko zutenak beldurtzen
|
bazituen
ere. Europara, estatu frantsesera, batik bat?
|
|
|
behin itsasontzi apur batzuen buru jarri zen, horiek Siriatik Asiara eramateko agindu baitzion, eta haiekin borrokatu zen Panphiliako itsasoan Rodiarren guda ontzidiaren aurka. Han, etsaien oste handiak gailendu
|
bazituen
ere, Hanibalek jardun zuen guda saihetsean bera izan zen nagusi.
|
|
|
Ohituta zegoen Mentxu bere gelan edariak izotz barik hartzen, sukaldeko gordailura ez jaistearren. Nahikoa zen, beraz, txorrotada soil bat edalontziratzea, isurtze behar horiek patxadan egiten
|
bazituen
ere. Segundo gutxiren kontua, zelanbe.
|
|
2003
|
|
|
Euskadi enparantza da Zumarragako arkitektura zibilaren elementurik nabarmenetakoa. Trenbidea zeharkatuz berriz, Legazpi Etxea bisitatuko dugu orain, Enrike IV.ak jauntxo feudalen etxeak lehen solairutik gora mozteko agindutik kanpo gelditu zena, almenak galdu
|
bazituen
ere. Bertan, XIII. mendetik legazpiarren leinua bizi zen, bandoen gerretan gogotsu borrokatu zuena.
|
|
|
Eguraldia eta Nafarroan gaur egun aginte kontuetan dabilen jendea aurka izan
|
bazituen
ere, gaitz erdi, Euskal Herri osoko elkarkidetasuna bereganatzea ere lortu baitzuen Irunberriko Arangoiti ikastolak aurten. Eta hori gutxi balitz, Nafarroa Oinez 2003ko gorabeherak gertatu aurretik, ikastola honek izan zuen beste oparirik ere, Aitor Arana idazleak berari eskainitako bi liburu, kasu:
|
|
|
Gizon polifazetikoa zen, etxeko zein kanpoko lanetan. Ikasketak zientzia adarretik egin
|
bazituen
ere, matematikak irakasten bezain ondo moldatuko da hizkuntzak irakasten. Euskara arloan bazen, berdin saiatuko zen narrazioak sortzen, luze nahiz laburrak, eta itzulpen literarioak moldatzen, edota fonologia zein morfosintaxi azterketak egiten edo irakaspide bat atontzen.
|
|
|
Lana eskaini omen zioten han eta horregatik joan ei zen Frantziako hiriburura bizitzera. Harik aurrera erosoago bizi ahal izango zen, soldata baten segurtasunaz.6 Ziur dakiguna, Parisa bakarrik joan zela, itxura baten harreman onak
|
bazituen
ere. Egoera erosoago horretan, Sorbonako unibertsitatean matrikulatu zen zientzia adarrean; zientzia zehatzak, matematika eta fisika ikasten zuen denbora berean frantses hizkuntza ere sakontzen zuela.7 Sorbonan Cambridge eko antzeko ikasketa sistema ei zegoen, ikasketa gidatua eta nork bere kabuz lan egin beharrekoa.
|
|
|
Bibioti ere gustatzen ote zitzaizkion! Baina lagunarekin jateko nahi
|
bazituen
ere, ezin eutsi, poltsa ireki eta bat jan barik... Gurago zituen esnetan bustita, bigunduta, horrela apur bat idor gertatzen ziren, baina ondoan edukita tentazioa handiegia zen, eta berak modu bakarra ezagutzen zuen tentazioak hiltzeko:
|
|
|
Samsung labeak irabazi zuen puntuazio hoberena (4,6 puntu, 5etik) eta toki txarrenean LG gertatu zen, puntuazio onarekin, dena den (3,3 puntu): ogia desizoztean (4 puntu) eta lasagna eta kaneloiak kuzinatzean (5 puntu) emaitza onak erdietsi
|
bazituen
ere, bai tenperaturan, bai desizozturiko ziazerben uniformetasun eta ukituan ere, pattal ibili zen (2 puntu).
|
|
|
Beraz, erran bezala, arratsalde hastapenean Oya eta Sevim kontsuletxera joan ziren. Hango jende metak ikaratu
|
bazituen
ere, aski fite pasatzea erdietsi zuten.
|
|
|
Autobusarenak erabat ezustean harrapatu zuen. Ez zuen inondik inora halakorik espero Jonengandik, emaztearen aurrean lasai itxurak egin
|
bazituen
ere. " Zer uste duzu, ba?" esaten zion emazteari," poliziek bidean topatu zituzten aurrenekoak eramango zituzten!".
|
|
|
Bere ume guztiak ezkontzatik kanpo izaten zituzten emakumeak desagertu egin ziren, eta ohaidetzan bizi zirenak, elkarrekin, ezkondu gabe? gero eta urriagoak dira; botere zibilak jazartzen
|
bazituen
ere, batzuk ageri dira, hala ere. Beste hitz batzuetan esateko, Trentoko dotrinak berrehun bat urte geroago lortu zuen bere indarraren gailurra, astiro astiro, baina etengabe, haren itzala zabaltzen joan ondoren.
|
|
|
Kontraste gizona zenik ezin uka: seigarren agindua ez bazuen askorik errespetatzen eta moral kontuetan lasai samarra bazen ere, hainbat apaiz euskaltzaleren adiskidea izan zen (Pascual Iturriaga, Lardizabal...); bestetik, euskal tradizio zaharra eta baserritarraren bizimodu umila mila eratara goretsi
|
bazituen
ere, liberalismoak eta hiriko bizimoduak ikaragarri erakartzen zuten.
|
|
|
Umerez oñatiarra orain arte zeharo ezezaguna da euskal literaturaren historian. Oñatiko San Migel parrokiako benefiziodun apaiza izan zen hogeita hamar urtez; hainbat kargu bete
|
bazituen
ere, ez zen parrokiako erretore izatera iritsi (haren biografiatxo bat in Elortza, 1990). Elortza bera argitaratzekoa da Osabaren eskuizkribua (nik ere hori erabili dut, kopia mekanografiatua pasa baitzidan:
|
|
|
Kastitatean" purÃsimo y angelical" omen zen, tentaldi handiak izan
|
bazituen
ere. Adibidez, behin, Miranda de Ebroko zubi baten gainean, ezustean, bi neska ikusi zituen dantzan; zaharra zela, oraindik ere irudi hark oldartzen zuen bat batean.
|
|
|
1986 epealdira egin genuke atzera helduen euskalduntze alfabetatzeak halako egoera zaila bizi zein gainbehera antzemateko. Izan ere, ordura arteko joera eten ostean, 1989 epealdian (EAEn) sektoreak 6.139 ikasle gehiago irabazi eta 44.855 ikasle erdietsi
|
bazituen
ere, 1985 ikasturtean euskara ikasten ibilitakoen kopurura ez gara berriro iritsi; alta, 1995 2001 epealdian 10.862 ikasle gutxiago hurbildu dira euskaltegietara, 95 96ikastu rtean baino %24, 22 gutxiago (2002 ikasturteane re jaitsiera izan da, alabaina, lerro hauek idazterakoan ikasturtea oraindik amaitu gabe dagoenez, emaitzak ezin bildu izan dira). Hartara, epealdi horretan sektore publikoak talde orduen %23 galdu ditu.
|
|
|
Bere eskasean ere, bere zikoitzean ere, sozialisten edo Alliren urteetakoa da Nafarroak, halako izena duenetik, euskarari bere historia osoan eman dion estatus instituzional aldekoena, erresuma burujabearen garaikoa barne. Legeak ezarritako zonifikazioak Nafarroako bi herenak ofizialtasun arrastorik gabe utzi
|
bazituen
ere. Derrigorrezko irakaskuntzatik etorritako abiada
|
|
|
Egoera horixe aldatu zuen Franklinek.8 Bere teoriak aurreko eskolek onartutako hainbeste efektu elektriko azaltzen zituen —guztiak ez azaldu arren— ezen, belaunaldi baten epean, elektrizitatearen ikertzaile guztiak teoria horren oso antzeko ikusmolderen batera lerratu baitziren. Desadostasun guztiak ebatzi ez
|
bazituen
ere, Franklinen teoria elektrizitatearen lehen paradigma izan zen, eta tonu eta zapore berria eman zizkien XVIII. mendeko azken hamarkadetako ikerketa elektrikoei. Eskolen arteko eztabaidaren amaierak oinarrien etengabeko birplanteamenduari eman zion amaiera:
|
|
2004
|
|
|
Bere kasa ere ibili zen zuzendari, eta bost film egin zituen. Juan de Landa ere (Mutriku,) Hollywoodera joan zen artista izan asmoz eta gorriak eta bi ikusi
|
bazituen
ere, aktore ezagun bilakatu zen, Buster Keaton bezalakoekin lan eginez. Martine Carolen ibilbidea ere ez zen ahuntzaren gauerdiko eztula izan, Miarritzen jaiotako aktore ederra, 50eko hamarkadako sexu mitorik garrantzitsuena izan zen eta Lola Montes film bikainaren protagonista.
|
|
|
Horren bitartez, Bizkaia, Gipuzkoa eta Arabako eskubide foralak deuseztatuta suertatu ziren. Bi urte beranduago, martxan jarritako Kontzertu Ekonomikoek lurralde horiek Nafarroako Komenio ekonomikoak finkatzen zuen egoerara hurbiltzen
|
bazituen
ere, orduan gorpuztu ziren foruzaletasunak eta euskal abertzaletasunak 1839ko statusera bueltatzea zuten helmuga. Hori lortzeko, XX. mendean zehar, euskal kontzientzia politikoak hiru ekimen esanguratsu abiarazi zituen, bitartean, 1931 urteetan eta hirugarren aldiz, 1975 abagunean.
|
|
|
Inperatibo klase horri inperatibo hipotetikoak kontrajartzen dizkio Kantek, agintzen duten ekintzaren ontasuna beren baitan ez dutenez, beste zerbait lortzeko bitarteko diren inperatiboak alegia. Inperatibo kategorikoaren adibide egokiaizan daiteke, ez duzu hurkoa torturatuko?; hipotctikoarena, berriz,, cz duzu hurkoa torturatuko, zigor zaitzaten nahi ez baduzu??. Kantentzat oinarrizko Inperatibo Kategoriko bakarra dago, Ohituren nietafisikan horren zenbait bertsio azaldu
|
bazituen
ere. Halere, hiru aurkezpen desbcrdin horiek baliokideak dira Kantentzat. (i) Lege unibcrtsalaren l, ormula:
|
|
|
Ziburu eta Donibane Lohizunehiriek, salvata salvandis, egun Biibok duen eragina zuten beren 3000 biztanleekin. Juduenaurkako matxinadak (1622an) ia bi mila pertsona kanpora iraitzi
|
bazituen
ere, hiri horienekonomiak are jende gehiago erakarri zuen. Baionak baino itsasontzi gehiago zuten bi hirihoriek, eta jardunean eta kaian, eiizan eta karrikan, euskara zen nagusi.
|
|
|
Orduko hizkuntzalari eta kazetari euskaltzaleengandik gertu zebilen beti, eta euskararen ezagutza ez ezik, euskararen erabilera ere sustatzen saiatu zen nonahi den. Saiakera eta polemika berezikilandu
|
bazituen
ere, nobelagintzari eta ikerketari ere leku egin zien bere jardunean. Orreagabalada 1880an argitaratu zuen, euskaraz, eta Gramatica de los cuatro dialectos literariosde la lengua vasca 1884an.
|
|
|
Aita gizon bakartia zen, bakarrik zegoena eta bakarrik egotea atsegin zuena. Garai batean Reich osoan zehar ikastaro eta hitzaldi anitz ematen
|
bazituen
ere, gero eta utziagoak zituen jendaurreko jarduera gehienak. Urte luzetan buru belarri antolatzen ibilia zen Bayreuth jaialdian laguntzeari ere nekagarri irizten zion.
|
|
|
–Bai, aita Zabalari entzun zioat, eta, isobara maparen arabera, bazirudik antizikloi bat dagoela penintsularen erdian, eta... –eta, handik aurrera, antizikloia eguzkiarekin lotuko zuen aitak, eguzkia azaleko minbiziarekin, minbizia segurtasun sozialarekin... baita segurtasun soziala politikarekin ere, baldin eta bezeroak antzeko ideologia bazuen, atsegin baitzuen, halakoetan, hainbat gairi buruzko iritzia ematea, ukitu ezkertiar batez apaindua, teorian bai bederen, praktikan burges txiki handi baten ametsak
|
bazituen
ere.
|
|
2005
|
|
|
Pertsona horien arautzeko prozesuak itxaropen handiak piztu
|
bazituen
ere, ez da nahikoa eta jende asko utziko du kanpoan.
|
|
|
Berehala gorriekin bakeak egin eta Biba Frantzia!, orok alemanari buruz gerlara lehian, eskuina eta ezkerra. Gure apaiz kazetaria bezalakoen eskuineko politikak jendeak gerlara eraman
|
bazituen
ere, non ziren Jaures eskubiak hilarazi bakezalearen jarraitzaile zirelakoak. Nolanahi ere Gerla Nagusia delako madarikatu horren basakeriek mundua eta Euskal Herria odolustu zuten eta gure kazetaria higatu, buruz ere, kazetako lanaz gain herriz herri gobernuaren izenean urre eske predikatzen eta kolpatuei eta soldadoen familiei etengabe bihotz ematen ari izan baitzen.
|
|
|
Bere bizitzan erakusketa gutxi egin zituen, eta ez zen margoak saldu zalea. Liburuak ilustratu
|
bazituen
ere maisu-lanik onenak argitaragabeak dira. Lehen liburua Vicente Blasco Ibañezen nobela, frantsesera itzulia,' Arénes sanglantes'.
|
|
|
Gorago aipatu dugunez 1870etik Gasteizko Ateneo Científico, Literario y Artístico elkarteak El Ateneo izeneko barne buletina publikatzen zuen. Aldizkari hau hasieran bi asteko maiztasunaz eta geroago hilabeteoro, hurrengo zortzi urteetan zehar argitaratu zen (gerragatik etenune batzuk izan
|
bazituen
ere). 15 1878ko ekaineko zenbakiarekin, ordea, El Ateneo aldizkariaren publikazioa bertan behera geratu zen. Uztailetik aurrera, haren lekua Revista de las Provincias Euskaras ek hartu zuen.
|
|
|
Hirugarrenik, neurketa sistema zorrotzagoaren ondorioak orain askoz zabalagoak dira terrorismo zein bestelako delituentzat, izan ere ZK 78 artikulu zaharrak askatasun baldintzatua eta espetxeetako onurak eragiten
|
bazituen
ere, orain, horietaz gain, hirugarren gradua eta irteteko baimenak ere indargabeturik gerta daitezke-eta. 78 artikuluak, hortaz, tratamendua betetzeko askatasun erregimenak ixtearekin batera, komunikazio arruntetariko batzuk, irteteko baimenak?
|
|
|
Bera aitaren ondoan geratu zen, erdi lo. Une hartan, Moro zakurrari pote oso bat katu jan jarri nion platerean, lagunak etortzean zaunka handirik egin ez zezan, lagunak ondo ezagutzen
|
bazituen
ere, batez ere Karlos Felix.
|
|
|
Nire buru bera samarrak artean Adelaren hitzak erabat ulertzen ez
|
bazituen
ere, azalpen haien haritik bizitzaren eta errealitatearen ikuspegi bat eraikitzen joateko aukera izan nuen, hain baitzen nahasia eta bihurria inguruan gertatzen zen guztia. Adelak komunismoarekin, budismoarekin eta yogarekin egiten zuen uztartze hura gure bailaran arraroa gertatzen bazen ere, ez zen batere ezohikoa garai hartako zenbait giro aurrerakoitan.
|
|
|
Oso ondo oroitzen dut, ni izan nintzelako jantokira sartzen lehena. Eta urte asko pasa badira ere, gerra hark gutako asko lurrarekin berdinduta utzi
|
bazituen
ere, bizitasun berezi batekin oroitzen dut oraindik une hura, espero ez ditugun ezusteko ederrak bezala epel, bizitzarekin berradiskidetzeko une bat bezala samur, sasien garratzenean masusta izpi gozo. Jantoki gisara antolatutako oihaletxeko errezela zeharkatzen lehena izan nintzen, bai, eta ohartu nintzen kanpai ez zen kanpai haren zintzarri hots xaxtar hark bazuela zerbait berezia, ez zela ohiko hots xaxtarra, izan hots xaxtarra izaten jarraitzen zuen arren, ez zela ohikoa.
|
|
2006
|
|
|
Hasiera batean bi kale nagusi baino ez
|
bazituen
ere, XVI. menderako hirigunea erabat garatua zegoen eta herritarrak inguruan pilatzen ziren. Garapen honetan garrantzi handia izan zuen Gurdien Errege Bidea bertatik igarotzeak, hau baitzen Erreinuko hiriburua eta Frantzia lotzen zituen bide nagusia.
|
|
|
• Sarako bestak: Sarako bestetan gaztetxearen idekierak, herrian ika mikak sortu
|
bazituen
ere, gaur egun, gaua bukatzeko saihestezina den ostatua bilakatu da. Lehen urteetan bakarrik ezaugarri bereziak zituzten gazte batzuk hurbiltzen baziren, azken urteetan nornahi ibiltzen da, edozein adin edota ingurumenekoak.
|
|
|
Bukatu zuenean, Anek dzanga hustu zuen bere Coca Cola. Begiak malkotan
|
bazituen
ere, ohartu zen arinduta sentitzen zela. Sabeleko korapiloa apur bat askatu balitzaio bezala.
|
|
|
Industriako katalogoak izaten zituen beraz esku artean. Bere lehengo ofizioko kontuak, orain alferrik
|
bazituen
ere. Argazki liburuak ere gustatzen zitzaizkion, leku exotikoak erakusten zituztenak batez ere, munduaren berri ikasteko behintzat balio zutela esaten zuen haiei buruz.
|
|
|
entzun
|
bazituen
ere, Joxemarik
|
|
2007
|
|
|
Hitz batean, urtebetean kuota %2, 5 garestitu zaio edo, bestela esateko, hipotekadunak, 724 euro ordaintzen
|
bazituen
ere, orain 963,94 euro eman ditu kontzeptu berberagatik.
|
|
|
Jacques Mestelan Piarres La, tteren laguntzailea izan zen Menditarrak taldearen antolaketan, hamabost urte baino ez
|
bazituen
ere. Taldeko partaideak izan ziren hauek ere:
|
|
|
Puntu hau amaitzeko, esango dugu talde euskaltzaleak bakarrik hogei partaide eta 230 harpidedun izan zituela; bilerak burutu
|
bazituen
ere, ez dugu partidu politiko izatera heldu zelako berririk642; guk dakigunez, talde folkloriko bezala aritu zen soilik.
|
|
|
Jadanik aipatu dugu Jean Ybarnégaray zela mandatari nagusia garaiko gizarte eskuindar, kontserbadore eta aldagaitz hartan eta tokiko eliz buruak bat zetozela pentsamolde kontserbadorearekin. Horrela, La, ttek alde izan
|
bazituen
ere Jean Saint Pierre, apezpikuaren idazkaria eta Eskualdunaren zuzendaria, eta Clément Mathieu. Apaizgaitegi Txikiaren zuzendaria?.
|
|
|
Zentzu honetan, 1996ra arte Europak lanaren produktibitatean igoera azkarragoa izan bazueneta AEBrekiko distantziak laburtu
|
bazituen
ere, aipatutako urtetik aurrera joera aldaketa daukagu.
|
|
|
Alde horretatik, landare osasunari buruzko azaroaren 20ko 43/ 2002 Legearen 40.3 artikuluan eta produktu fitosanitarioak merkaturatu eta erabiltzeko Europar Batasuneko sistema harmonizatua ezartzen duen 2.163/ 1994 Errege Dekretuaren 27 artikuluan xedatutakoa urratzen zuen. Ondorioz, Espainian inportatzailearengandik zuzenean erosten duen banatzaileak ez ditu bete Titus R herbizida «inportazio paraleloan» merkaturatzeko baimenaren baldintzak; izan ere, baimenean aurreikusitako moduan ontziak gainetiketatu
|
bazituen
ere, Espainian baimendutako produktu bera zela behar adinako bermerik gabe merkaturatu zituen, ezin baitu justifikatu fabrikatzaile berak legez kanpo baimendu zuen banatzaile baten eskurapena. Erantzukizunaren esparrua Aipatutako ebazpen judizialak enpresa banatzailea kondenatzen du Espainian, kontratuz kanpoko errua «errua in elegendo» delako.
|
|
|
Amak, bestalde, aitonaz hitz egiten zionean sekulakoak eta bi botatzen
|
bazituen
ere, hitz" gozo" berberak erabiltzen zituen herriko gainerako terratenienteez?, anaiaz ez zen inoiz gaizki esaka ibili; Garzia jaunak etxetik bota zuenean, mutiko koxkor bat besterik ez baitzen, eta aurreneko harropuzkeriak erakusten hasi zenerako, jada hilda zegoen, birika min zital batek eramanda, edo lanak lehertuta, mutiko ilehoriari gerora kontatuko ziotenez. Besteen arropak ibaian garbituz atera zuen aurrera bere familia txikia.
|
|
|
Deklas (The Clash) esaten zioten, hainbesteraino baitzuen gustuko izen bereko taldea. Ahaleginak egin
|
bazituen
ere, ezin izan zion pentsamendu katea jada kaotiko hari ordena pixka bat jarri, eta Spanish bombs kantua burutik uxatu ezinik egon zen eskuburdinak bizkarrean jarri, eta kuartelera joateko bultzaka altxarazi zuten arte.
|
|
|
— ba, berdin, hik edo beste batek, berdin balio dik. Orduan, bakarrik izan banintz, zerurat heltzeko punpea egingo nuken hain nintzen irus, harro eta nik dakita zer oraino, ene asebetea ezin gordez nun, zakurrari berari kondatu nion segidan — aitak nitan konfidantza handia dik, uste duka — amak bere aldetik dudak ezarri
|
bazituen
ere — uste duk zuhur dela Eñauten eremaitea? — baietz, ba emaztea, enekin izanen dun — eta hortan finkatu zen, ene atsegin handian, beren deliberoa.
|
|
2008
|
|
|
Egia esan, batua ez den beste barietaterik erabiltzen duten komunikabideek, interneten behintzat, Mendebaleko formak (bizkaiera) bultzatzen dituzte. Egunkaria.com, Euskaldunon Egunkariaren bertsio digitalak, 2001eko uztailean Sarean jarri zuen Bizkaia gehigarria, eta gainera, euskalki horretan hobeto idazteko hainbat tresna (gehigarrian erabiltzen zen ereduak filologo batzuen kritikak jaso
|
bazituen
ere). Juan del Olmo Entutegi Nazionaleko instrukzio epailearen autoak Egunkaria itxi zuenean, Bizkaia gehigarria ere eten egin zuen; Berriak ez du bizkaierarenganak interesa berreskuratu.
|
|
|
Gizakiok organismo bizien arteko bat gehiago baino ez gara, eta mikrobio nekaezin horiek eragin diezazkiguketen gaixotasunak gainditutzat eman
|
bazituen
ere The Lancet aldizkariak urte batean, hori gure amets sinpleena baino ez da izan.
|
|
|
Arte Ederrak ikasi zituen Leioan. Lehenengo ikasketak hala moduz gainditu
|
bazituen
ere, unibertsitatera iristea lortu zuen. Irakasgai teorikoetan ohiko arazoak zituen baina laster nabarmendu zen arlo praktikoan bere margolanei esker.
|
|
|
Aitaren irudikatze hartan orbetarrek belaunaldiz belaunaldi jarraitutako usadioak bazuen zeresanik. Nazarioren aitak eta osaba Bixentek ere ez zuten besterik egin, hura baserriaz arduratzen zela eta hau sutegiaz?, Nazarioren eta Ismaelen gustuak bestelakoak ziren arren, Ismaelek atseginago baitzuen baserria, eta Nazariok sutegia. Baina aitak bere asmoak
|
bazituen
ere, bi anaiek trukatu egiten zituzten beren lanak tarteka, halako eran, non ez baitzen harritzekoa Nazario sutegian ikustea, osaba Bixenteren agindupean, edo astoak, mandoak eta zaldiak ferratzen, edo inguruko baserritarren burdinazko lanabes zartatuak konpontzen: halakoak ziren sutegiari lotutako kontuak inguru haietan, halakoak ikusi zituen osaba Bixentek betidanik?
|
|
|
Harro geratu zen, bai, osatu zuen esaldiaz, ama bera ere isildu ez zuen, bada! Eta, begiak heze eta lauso
|
bazituen
ere, ez zuen malkorik isuri, hartaz ere harro egon zitekeen, zinez! Segundo gutxiren buruan, beraz, garaipen txiki bi lortu zituen, bere buruaren kontra, bai, baina bere buruaren jabe egin zutenak, antza, amaren aurkako saioan.
|
|
|
Txakur zaunken hotsetara, izeba Ursula irten zen leihora: Ursulak estimatzen zituen bai Kaxkagorri, langile fama zuen bertsolariak, tarteka bere ihesaldiak egiten
|
bazituen
ere?, baita haren bertsoak ere, eta horregatik edo, irri zabala egin zion gizonari.
|
|
|
Frai Millanek, azkenean. Erromako karmeldarren artean zabaldua zegoen ezen unibertsitatean izan zuèn eztabaida bategatik igorri zutela munduaren azkenean galdutako mojen komentu bigarren mailako hartara?, bere predikuez eta bere jarrera adeitsuaz baliatuta, estilo berezi bat landu zuen mojen artean, ortodoxian oinarritua zegoena, bai, baina heterodoxiari lotutako ukitutxo batzuk ere bazituena: nola ez, bada, heterodoxia ukitu haiek, ez ote zituen, bada, garai bateko Elizak Teresa Avilakoa eta Donibane Gurutzekoa Inkisizioaren akusaziopean heterodoxotzat hartu, haiek hil eta urte gutxira Elizak berak santutuko
|
bazituen
ere?, ortodoxia bera interesgarriago egiten zuten-eta, biziago eta zaporetsuago, frai Millanek ez zuen hartan dudarik?, gatzak jaki geza zaporetsuago bihurtzen duen bezala!
|
|
|
1549 urtean, dio Del Burgok, Nafarroako Gorteek onetsi zuten Carlos V.ak eskatutako dirua ematea, enperadoreak kontraforuak (Nafarroako legeen kontra hartutako erabakiak, alegia) konpondu ez
|
bazituen
ere. Salbuespena da hori Nafarroaren historian, metodoa kontrakoa izaten baitzen beti:
|
|
|
Nataliek, esan dut, plazeraren berri emanez, bizitakoa kontatuz, egiten zuen itzuliko bidea eta, nire kontra etzanik, begiak une batez ixten
|
bazituen
ere, segituan zegoen prest beste zerbaiti ekiteko, berriro maitasuna egiteko ez zenean. Neuk ere tarteka behartu egiten nuen gorputza bigarren aldi batera, oraindik gai nintzela frogatzearren gehiago, gogoagatik baino.
|
|
|
Gizonezkook kontaduriarekin obsesionatzen hasten garen adinean nengoen. Neure gorputzari harrotasunik gabe erreparatzen nion eta tarteka neure larruan beste norbait, norbait arrotza, sartu ote zitzaidan sentipena izaten nuen, aginduak betetzen
|
bazituen
ere, gogo txarrez bezala, nagikeriaz betetzen baitzituen. Abiatzea kostatu egiten zitzaion eta, okerragoa dena, batzuetan iristea ere bai.
|
|
|
Mila bederatziehun eta laurogeita hamahiruan sortu zen, eta komiki zaleek euren bihotzak, eta sakelak, zabaldu zizkioten magia beltzak emandako deabru maitagarriari. Zorionez, egokia zena egiten saiatzen zen beti, bere buruak artean adarren arrastoak gordetzen
|
bazituen
ere.
|
|
|
Euskaltzaindiak nondik norako gisa sailkatu zituenen arteko hauek, erro sakonak dituzte hizkuntzaren erabilera orokorrean. Denborazkoak ere (41) arrunt samarrak dira, Euskaltzaindiak jaso ez
|
bazituen
ere.
|
|
|
Behorlegin sortua eta Donazaharren haunditua, hor zen pilotan hasi Belokeko ikasle gazte joan aitzin. Huntarik Ahurti ez urrun, horra hor lehen xapelgoak Curutchet bat eta bere hainekoekin desafioan han gotarrak beti alde ez
|
bazituen
ere komentukoak. Soldadogoa Parisen, eta han ere pilotariak izaki, Lalanne hazpandarra, Guichanducq amikuztarra eta beste, bainan ere Olier, Bidegainberry eta holakoak han ditu ezagutuko.
|
|
|
euskaldunek libro izan nahi dutela etab.) baliatzen ziren bozetan eta Berdolyri euskaldun itxura ematen saiatzen, orobat Floqueti(. Eskualdun eguiazco bat?, RB 25,). Candauk Joanthori euskaraz erantzuten zion (RB 1887; 2, XII), erregetiarrak Aruen lur-sailak
|
bazituen
ere hura (Candau) euskaldunago zela erakutsi nahiz. Nolanahi ere, Réveil> basque> (1886) hasi zen euskara erabiltzen, ez Eskualduna> (1887), nahiz gero xuriak euskarari toki nagusia eman, euskara erlijioaren babes eta hesitzat hartu eta erabiliz.
|
|
|
Gauzak banan banan eta ondo egin nahian maiz besteak albo batera uzteko aukera egin zuen Azkuek. Adibidez, bere Europako bidaietan, musika eta hiztegia biak batera landu nahi
|
bazituen
ere, lehenengo eta behin, Tours-en zegoela, hiztegiari eskaini zion denbora gehiena musika ikasketak baztertuz, eta ondoren, aldiz, Bruselan eta Kolonian, hiztegia albo batera utzi zuen musikan aritu ahal izateko. Ongi jabetzen zen gauza biak ezin zituela batera egin eta kontzientzi kargua ere ematen zion batean espezializatzea bestea alboratzearen lepotik gertatzea:
|
|
|
Euskal kultur merkatu ahularen adierazgarria. Bizkaiko Diputazioak argitalpenerako 25.000 pezeta jarri
|
bazituen
ere, ez zen aski izan eta Azkuek berak 15.000 pezetako galera izan zuen obrarekin57.
|
|
|
Proyecto, de, ortografía:, sometido? á, la, censura, de, los, que, se, dedican? á, cultivar, el, euskera52 Liburu horren hitzaurrean bere obra euskara lantzen zutenek aztertu beharrekoa zela zioen, Akademia faltak eragiten zuen hutsunea modu horretara betez: «Ya que hasta ahora no se ha podido constituir la Academia de nuestra gran lengua, suplan los bascófilos dispersos la falta de su congregación.» Inplizituki, bada, Akademia baten beharra aipatzen ari zen, horren gabeziagatik bestelako koordinazio ortografiko saioak inprobisatu behar
|
bazituen
ere. Hain zuzen, Azkueren proiektua jaso ondoren eta hari erantzunez idatzi zion 1896an Adema. Zaldubik?
|
|
|
Zentzu horretan Azkuek euskarazko eskolak sortu nahi
|
bazituen
ere, Europako nazio aurreratuenen ereduan inspiratuz egin gura zuen. Hau da, ez zuen euskara moduko hizkuntza minorizatu batentzat bigarren mailako irakaskuntza bat planteatzen, baizik lehen mailakoa, aleman eredukoa, Frantziako III. Errepublikak egin zuen bezala.
|
|
|
Bizkaia osoan irakasteko eta idatziz erabiltzeko euskara estandar bat proposatzen zuen. Saio horrek gabezia handiak
|
bazituen
ere (bai proposamena aski fantasiosoa zelako, eta bai probintzia bakarrera mugatzen zelako), Azkuek, argiro, Hobsbawmek aipaturiko hizkuntza nazionalen sortzaile papera hartu zuen. Eta zeregin horrekin segitu zuen bizi osoan.
|
|
|
Bibianak 42 urte zituen garai hartan, Agustinak 39 eta Juan Estebanek, nebak? 34349 Eta itxura denez, Felixek Madrileko egonaldian eragindako gastu ugariak, ibarzabaldarren herentziaren kontura ordaindu nahi zituen, bere abokatuak gastu horiek ukatzen
|
bazituen
ere: «Que d. Felix hubiese consumido en la corte mas de 4.000 pesos contra la casa de la muger de Lascurain es tan falso(?) La Suegra de Lascurain aunque Heredera del Conde de Santa Ana de Izaguirre se veia en mucha necesidad con tres hijos? »350 Beharbada jokoan zeudenak ziren Bibianaren amak Kortesenaren amari utzitako 30.000 errealak, baina kontu hori azaltzeko urte batzuk egin behar ditugu atzerantz.
|
|
|
Bere ondasunak eta errentak bahitzen zituztela ikusirik, udalak lurrak bahian zituztenei bigarren seirena kobratzea erabaki zuen, baina horiek diputaziora jo zuten, eta udalak bigarren bahiketa pairatu behar izan zuen. 1845eko akordioak konponketarako oinarriak jarri
|
bazituen
ere, hartzekodun batzuek ez zutenez onartu, arazoa urteetan zehar luzatu zen. Kontua da hartzekodun horiek gerra zorra eta gainerako zorrak bereiztea eskatzen zutela, ordainketa moduak ere bereizteko.
|
|
|
23). Espainiar biztanleriaren gehiengoak antsikabetasunez hartu zituen elizaren aurkako neurri hauek, txalotzen edo bultzatzen ez
|
bazituen
ere?, baina foru herrialdeetan gehiengoa neurri hauen aurka agertu zen. Tradizionalistek, euren aldetik, gobernu liberalaren gehigikeria hauek erabili zituzten iraultzari zilegitasuna kentzeko, biltzeko askatasuna aldarrikatzen zuen bitartean, katolikoei eskubide hori ukatzen ziela salatuz.
|
|
|
dentro del local y a la vista de la mesa unos por si y otros valiendose de otros electores». Arratsaldeko zortzie934 Lehen hauteskunde hauetan hautesle bakoitzak zortzi hautagairen izenak idatzi
|
bazituen
ere, sistema berriaren arabera bi urterik behin soilik zinegotzien erdiak berritzen zirenez, aurrerantzean hautesleek lau hautagairen izenak idatziko zituzten, hau da, aukeratu behar ziren udal karguak beste.
|
|
|
guztira 3.512 erreal. Beraz, Altxorreko Bonuen erosketa egin zenean 4.036 erreal ordaindu
|
bazituen
ere«, se padecio una equivocacion sobre la que el esponente no llamó la atención precisamente por la circunstancia de ser Alcalde del pueblo en aquellos momentos»1143 Bigarren semeari zegokionez«?
|
|
|
Oraingo honetan ere hirukoteen proposamenak egin behar izan ziren, baina aldaketa batzuekin: ...ren 1ean?; bestetik, udal karguen ordezkoak kontuan hartu gabe, soilik titularren hirukoteak proposatu zituzten (16 pertsona) eta oraingo honetan diputazioak ez zuen trabarik jarri; eta bukatzeko, proposamenak ez ziren zozketaz burutu, bozketaz baino661 Diputazioaren jokabideari dagokionez ere aldaketa somatzen da, zeren aurreko urtean hirukoteen zerrendetan lehen postuan agertzen zirenak izendatu
|
bazituen
ere, 1827an bigarren eta hirugarren postuetako batzuk aukeratu baitzituen, zerrendaburu zirenen kalterako. Adibidez, Luis Baskarani, proposaturiko errejidoreen zerrendan bigarren egon arren, hirugarrenak kenduko zion lekua, agian, lehena ere baskarandar bat genuelako edota Luis bera 1823ko ezgaituen artean zegoelako.
|
|
|
Eibarko Udalak zerga berezi bat ezarri zien 18 urte bitarteko gizonezkoei1026, ordezkoak ordaintzeko. Bi aste geroago estu eta larri zebilen, 60.000 erreal bilduta
|
bazituen
ere, beste 10.000 falta zitzaizkiolako1027 Epeak gainean zeuden eta ahal zen bezala, baina dirua lortzeko agindua eman zion udalak Ignacio Iriondok eta José Villarrek osaturiko batzordeari. Afrikako gerrarako aurkezturiko batek. Manuel Fernandezek?, 400 errealeko zorra utzi zion Remigio Etxeberriari, eta horrek udalari zorraz kargutzeko eskatu bazion ere, ez zuen bere nahia lortu.
|
|
|
Gisasolak bere armak berreskuratu
|
bazituen
ere, 1848ko apirilaren 29an beste arma batzuk gelditu zituzten Madrileko aduanan. Oraingo honetan ez zen argitu auzia nola bukatu zen.
|
|
|
Bilboko setioa altxatu beharrak ukituta utzi
|
bazituen
ere, Lacarreko garaipenakko zorian egon zirela ikusi zutenean gudaroste karlisten morala igo zuen, are gehiago Alfontso XII.a bera preso hartze1195 Gudaroste liberalak Ebroren hegoaldean kokatu ziren berriz, eta Maestrazgo eta Kataluniako lurretan zebiltzan karlistak garaitzera bideratu zituen bere indarrak. Liberalak askoz gehiago zirenez, bata bestearen atzetik karlisten gotorleku nagusiak alfontsotarren eskuetan gelditu ziren, eta Seo de Urgellekoa utzi beharra? 1875eko abuztuaren 26an?
|
|
|
17 orriko hutsune honek, argitzen digunez, eskribauak aktaren zirriborroak momentuan hartzen
|
bazituen
ere, akta liburura hil batzuk beranduago pasatzen zituen. Oraingo honetan, Gabon zahar egunean oraindik bere lana egiteko zeukanez, orriak zurian utzi zituen geroago betetzekotan.
|
|
|
Gariarenaz gain, haragiaren prezioak ere gora egin zuen, urte batean 48 marautik 68ra igo baitzen haragi libera. Garestitze horrek ordena publikoko arazoak sorrarazi
|
bazituen
ere, udalak gorakada horri mugak jarri beharrean, haragiaren prezioa liberalizatzea erabaki zuen, 1806tik aurrerako enkanteetan harakinak berak ipini baitzuen salmenta prezioa (Uriarte, 1998: 168, 169).
|