2001
|
|
Pedro Muñoz, Eduardo Alvarez Puga, Manuel Jardon, Aleix Vidal Quadras, eta Gregorio Salvador eta Juan Ramon Lodares, azken biak hizkuntzalari espainolak. Bide
|
batez
esan dezadan harr igarri gertatu zaidala, hizkuntza tarteko, iritzi emaile hauenartean oso gutxi direla hizkuntzalari, filologo edo soziolinguista. Juristarik ere ez dakit badagoen.
|
|
" Zuhaitz batzuek enbor zuzena dute" esaten badugu, hor aniztasunaren adigaia erabiltzen dugu. Eta azkenik, zuhaitz
|
batez
esan dezakegu zerbait," zuhaitz hau luzea da", etab., eta orduan osotasunaren adigaia erabiltzen dugu, esaten duguna zuhaitz bakar horren osotasunaz esaten dugulako. Horrela, zuhaitz konkretu honen osotasunean berari egozten zaizkion ezaugarrien aniztasuna batzen da.
|
|
Arantzazun lurreratu zen, noiz eta frantziskotarrak bertara heldu zirenetik 500 urte betetzen ziren urtean. Arantzazu... euskal orubea eskuzabal ureztatzera etorririko hainbat jario emankorren iturburua, eta, bide
|
batez
esan dezadan, apaltasunez maskaraturiko harrokeria pittin batez, nire sorlekua. Bestalde, B berde berdea zen, beti beti beti esan izan diguten bezala, eta, hori gutxi izanik pixka bat gehiago lagundu nahiko baligu legez, E.T.ren peto petoa zen, haren bikia zirudien.
|
2003
|
|
Bide
|
batez
esan dezadan, idazleak bere literatura emaitzan ez duela atzerrialdiaz eta Espainiako guduaz edota gudu osteaz aipu modurik egiten. Itxura baten kilikagarria izan zitekeen, bizi izan zuen ikuspegitik aldikada larri hori literatura gai bihurtzea.
|
2005
|
|
Bide
|
batez
esan dezagun, gaur egun, oso kritikatuak direla Freuden teoriak, Ameriketan, Europan eta baita Austrian bertan ere, baina hark esandako puntu batean bete betean asmatu zuela uste dut: gizonaren baitan kontzientzia azpiko grinek, irritsek, gorrotoak eta gutiziek eragin handia dutela.
|
2007
|
|
Ez da atera zaharra gaztelaniaz 1.001 libros que hay que leer antes de morir, eta bertan ematen zaizkigu kontagintza unibertsaleko 1.001 libururen laburpen eta iruzkinak. Bide
|
batez
esan dezadan hiru euskal liburu behintzat irakurri behar genituzkeela liburu horren arabera hil aurretik: Otto Pette, Hamaika pauso eta Obabakoak.
|
2009
|
|
Aranerak irakur bedi gaskoia eta katalan batuak duten distantzia linguistikoa ez da ziur aski bizkaieraren eta euskara batuaren artekoa baino txikiagoa, eta ez da horregatik Aran harana Lleidatik separatu. Oso maiz joaten naiz hara eta badakit eskolan naturaltasun osoz ikasten dituztela hiru hizkuntza ofizialak bide
|
batez
esan dezadan Aran harana dela gaskoia ofiziala den munduko leku bakarra, oker ez banago. Frantsesez ere oso ongi moldatzen dira, eta ez dira horregatik ingelesaz ahazten.
|
|
Bide
|
batez
esan dezagun Bizkaiko Aldundia izan dela Argiak egindako informazio eskariei erantzun dion erakunde publiko bakarra, eta ez galdetutako arlo guztiez. Jaurlaritzak, eta haren bidez Patronatuak, ez diete gure deiei men egin.
|
|
Bide
|
batez
esan dezagun, helburuak ez lukeela izan behar guztia bi hizkuntzatan egitea edo testuinguru eta eremu guztietan euskara izatea hizkuntza nagusia. Zorionez gero eta elebidunagoa den gizarte honetan, guztia bi hizkuntzatan egitea alferrikakoa da, eta kasu askotan itxurakeria baino ez da, zeren eta guztia bi hizkuntzatan egiteak gehienetan esan nahi du lehenik gaztelaniaz eta gero euskaraz egitea, euskara gaztelaniaren morroi edo neskame izatea, alegia.
|
2010
|
|
Ez nator hona liburuaren aipamena edo kritika egitera, irakurtzea biziki gomendatzen badut ere, baizik eta estakurutzat hartzera urte hurren baten karian. (Bide
|
batez
esan dezadan euskarazko itzulpenak maketazio akats onartezin gehiegi dituela edizioaren kalitatearen kaltean.)
|
2013
|
|
" Noiz arte iraungo duen euskarak? Geuk nahi dugun arte" —bide
|
batez
esan dezagun Unamunok iragarri baino denbora luzeagoan eutsi diogula euskarari—. " Geuk nahi dugun arte" horretatik ondorio garrantzi betekoak eratortzen dira.
|
|
Ez dagokit niri liburu honen kritika egitea?. Bide
|
batez
esan dezagun ez duela hitzaurrean itzulpenari buruzko oharrik egiten; egileaz, obraz, egilearen hizkuntzaz eta liburuaz dabil.
|
2014
|
|
Hirugarren une erabakigarria: ez dezagun ahaztu benetako lehenengo heroi wagneriarra, hil ez den posizio arketipiko wagneriarrean dagoena, erromesaldi infinitua egiten ari dena, heriotzaren bidezko erredentzioa aurkitzeko gai ez dena (nahiz eta hori nahi duen), Holandar alderraia dela, eta hori figura judu argi bat da, Ahasverren ostean landua, Judu alderraia (eta, bide
|
batez
esan dezagun, hori lantzeko iturri nagusia Heine da, poeta judu bat!). Gainontzeko heroi wagneriarrak Holandarraren bariazioak dira, baita Lohengrin ere (ez al dago bera ere, pazientzia gutxiz, Monsalvaten zain, larri dagoen dama baten deiaren zain, ‘Monsalvateko gozamen frigidoen’ bizitza aspergarri eta antzutik libratua izateko zain?); Wotan Ibiltaria bihurtu zen, eta Kundry bera judu alderraia da (hala, agian, Parsifal en amaierako" Erredentzioa erredentoreari" misteriotsua hala irakurri genuke:
|
2016
|
|
Bide
|
batez
esan dezadan ez dagoela argi zer dagoen gure artean: adiskidetasun hertsi bat, maitasun istorio bat, elkarlan bat... ala denetatik pixka bat.
|
|
(Bide
|
batez
esan dezadan Beraetxeren papera ere ez zela izan nolanahikoa. Ni droga munduan sartuta nengoen gixajoa nintzen, askori gertukoa egingo zitzaion egoera, eta nire alde jartzen ziren, baina bera kamelloa zen, gaiztoa, jendeak ikusi ere egin nahi ez zuena.
|
2017
|
|
Funtzio batzuk lehenesten ditu Fishmanek, modu nabarmenean lehenetsi ere, eta horretarako darabiltzan arrazoiak ez zaizkigu iruditzen aski sendoak. Bide
|
batez
esan dezagun euskaltzale askoren artean aho batez onartu izan direla Fishmanen lehentasun irizpideok, eta itzal luzea duela gaurko euskalgintzaren munduan soziolinguista handi horrek.
|
2019
|
|
Mogueime hemen dago, destakamenduan joatea egokitu zaio, eta aurrean, artzapezpikuaren ondoan, Mem Ramires ere ikusten ahal dugu, kasualitate interesgarria da Santaremeko gertaerako bi protagonista nagusiak elkartu izana une historiko honetan ere, biak garrantzi berekoak gertaera haren bukatzeko moduan, bietatik zeini egokitu zitzaion bestearen astoarena egitea behin betiko jakiten ez dugun artean bederen. Mintzaldi honetara etorri den jende guztia portugaldarra da, erregeari ez zaio ongi iruditu ultimatuma ematera joateko atzerriko jendeaz baliatzea indarra areagotzeko, nahiz eta, bide
|
batez
esan dezagun, zalantza handiak dauden Bragako artzapezpikua gure odol lusitaniarrekoa zenaz bezainbatean, baina, tira, garai haietan ere hasia zen gaur den egunera arte gorde dugun fama, kanpoko jendea atseginez hartzearena, alegia, eta haien artean karguak eta prebendak banatzearena, eta On João Peculiarrek, bere aldetik, hartua biderkaturik ordaindu zuen, aberriari eginiko zerbitzuetan.... Eta, esaten ere den bezala, portugaldarra baldin bazen, Coimbrakoa, gure jaidura migratzailearen aitzindari bezala ikus dezagun, diaspora itzelaren aitzindari, bere gaztaro guztia Frantzian pasatu baitzuen, ikasten, puntu honetan ohartarazi behar da herri hartaranzko gure emigrazioaren joeran aldaketa handia eman dela ordutik gaurko egunera arte, egun plutôt lotuago dago lan zikin eta nekagarriekin.
|
|
Ez zuen azal probokatzaileari begira jarraitu nahi, baina ez zuen nahi, ezta ere, Maria Sara doktorearen aurrez aurre gelditu, doktoreak, une hartan, berarengan iltzatuko zituen bere begiak, errukirik gabe, azken eta behin betiko jauzia egiteko prestatzen ari den kobra batek bezala. Baina doktoreak, inolako kolore berezirik gabeko ahots tonu berezkoaz, ahots tonu nahita neutroaz, ahoskatu zituen lau hitzak bezain sinpleaz, hau esan zuen, Liburu hau zurea da, isilune bat egin zuen, eta ondoko hau gaineratu zuen, zenbait silabatan indar gehitxoa jarriz oraingoan, Beste modu
|
batez
esan dezagun, liburu hori zure liburua da. Raimundo Silvak burua jaso zuen, nahasirik, Nirea, galdetu zuen, Bai, okerren zuzenketarik ez daraman Lisboako Setioaren Historiaren ale bakarra, ale horrek segitzen du esaten gurutzatuek ez zietela portugaldarrei lagundu nahi izan, Ez dut ulertzen, Ez ote da denbora irabazi nahi duzula nirekin nola hitz egin behar duzun asmatzeko, Barkatu, nire asmoa, Ez duzu zure burua zertan zuritu, ez duzu bizitza guztia azalpenak ematen pasatuko, nik benetan espero nuena zen galde zeniezadan zergatik ematen dizudan zuzendu gabeko ale bat, iruzurra bere hartan daukan alea, okerrean tematzen dena, gezurrean tinkoagotzen dena, zuk zeuk aukeratu gehien gustatzen zaizun esamoldea, Oraintxe galdetzen dizut, Beranduegi ibili zara, jada ez dut erantzuteko gogorik, baina irribarrez esan zuen, aho lerroko tentsioa nabarmentzen bazitzaion ere, Mesedez, ostera berriz gizonak, irribarrez bera ere, eta bere buruarekin harriturik gelditu zen, hortzak horrela erakustea halako egoera batean guztiz ezezaguna den emakume bati, segurutik nitaz trufatzen ari behar duen emakume bati.
|
2022
|
|
Egoitzetan hildako pertsonen kopurua ez dago argi, ez baitago adostasunik iturri ezberdinen artean. Hala ere, aho
|
batez
esan dezakegu kopurua handia izan dela. Egoiliarren heriotzari eta bizitzaamaierako egoerei aurre egitea, zuzendari eta langileek beraien gain hartu behar izan duten erronkarik zailenetako bat izan da eta lan emozional (Hochschild 1979) handia dakar.
|
|
Egoitzetan hildako pertsonen kopurua ez dago argi, ez baitago adostasunik iturri ezberdinen artean. Hala ere, aho
|
batez
esan dezakegu kopurua handia izan dela. Egoiliarren heriotzari eta bizitzaamaierako egoerei aurre egitea, zuzendari eta langileek beraien gain hartu behar izan duten erronkarik zailenetako bat izan da eta lan emozional (Hochschild 1979) handia dakar.
|