|
2001
|
|
|
Pazienteak,
|
batez
ere emakumeak, eguneroko medikazioari esker bizitza normala egin dezake.
|
|
2002
|
|
|
Tabakismoaren aurkako borroken ondorioz lortutako emaitzak begi bistakoak dira, baina lorpenak ez dira nahikoa oraindik, bereziki bizitzako adinik kritikoenetan, hau da, haurtzaroan eta nerabezaroan, eta
|
batez
ere emakumeen artean.
|
|
|
eraikuntzako peoia, zerbitzaria, igeltseroa, klinikako laguntzailea, Lehen Hezkuntzako irakaslea, makineriako langileak, sukaldaria, haurtzaindegiko zaintzailea, administrazio teknikaria edo emakumezkoen ile apaintzailea. Emakumeak eta gizonak Sexuaren araberako banaketari dagokionez, lehen hiru lanbideak (administrazio enplegatua, dendako saltzailea, morroia edo garbiketako emakumea)
|
batez
ere emakumeek eskatu zituzten, maila hauetan:% 80,5 administrazio enplegatuan,% 90,6 salerosketan eta% 96,1 garbitzaileetan. Gizonezkoak %90 baino gehiago dira igeltseroak (%99), eraikuntzako peoiak (%97) eta karga morroiak (%90, 5).
|
|
|
Gainera, ‘familia atsedenerako unitateak’ sortuko direla iragarri dute. Andaluziako planaren asmoa familiei,
|
batez
ere emakumeei, laguntzea da, lana eta etxeko bizitza bateragarri egin ditzaten, eta hori ez da seme alabak zaintzeko laguntzak soilik. Nagusiak ere proiektu honen ardatzetako bat dira, eta Batzordeak bi asteren buruan argitaratuko ditu.
|
|
|
Isaías Pérez Saldaña Gizarte Gaietako sailburuak azaldu duenez, asmoa hauxe da: «Adinekoen mendekotasuna ez da egoitzetan sartzearen sinonimoa, eta, aldi berean, ez du eragozpenik sortzen familian,
|
batez
ere emakumean, inor ez dadin lan munduan sartu gabe geratu». Horregatik, etxebizitzetarako aurreikusitako laguntzen artean, adinekoen etxeak egokitzeko hartzen dute protagonismoa.
|
|
|
Gainera, esfinteriar berreziketako programak izateak (edo “biofeedback” terapia) aukera ematen du kasu horietako asko tratatzeko eta kirurgiaren emaitzak hobetzeko. Ohikoa da,
|
batez
ere emakume helduetan, gorotz kontinentzia txarra beste arazo batzuekin erlazionatzea, hala nola gernu galerekin edo alterazio ginekologikoekin. Horregatik, beste espezialista batzuekin batera (urologoa eta ginekologoa, esaterako) balorazioa egitea funtsezkoa izan daiteke tratamenduak arrakasta izan dezan.
|
|
|
Ordutik hona, 3.481 kasu eta 3.337 seropositibo erregistratu dira. Zehazki, lau kasutik bat 24 urtetik beherakoetan gertatzen da,
|
batez
ere emakumeen artean. Gainera, transmisio bertikaleko infekzio kopurua ere handitu egin da, hau da, amatik fetura.
|
|
2003
|
|
|
Bestalde, Fatiha Benharref erizainak esan zuen lehenik eta behin “nola dagoen jendea eta zer behar duen, batez ere haurrak” ikusi behar dela, eta esan zuen gaixo larriren bat izanez gero inguruko ospitalera eramango dutela. Benharref ek azaldu zuen, halaber, nutrizioari buruzko prestakuntza programaren helburua izango dela errefuxiatuek,
|
batez
ere emakumeek, elikadura kontrolatu eta errefuxiatu esparruan azpiegiturak mantentzea. Bestalde, José Araguas logistak esan zuen beste elementu batzuen artean ordenagailuz eta satelite bidez osatutako komunikazio sistema bat dutela, eta gogorarazi zuen GKEak Irakeko larrialdietan lagundu nahi duten herritar guztien eskura jarri duela telefono zenbakia.
|
|
|
Azterlanaren arabera, 90 urtera iristen diren emakumeen ia% 32k aldaka haustura izaten du adin horretan, eta gizonen kasuan, berriz,% 17k. Izan ere, gaixotasun horrek
|
batez
ere emakumeei eragiten die (emakumezkoen populazioaren %12 eta %15 artean), bereziki menopausia ondokoei, segmentu horretan atzemandako kasuen %40 inguru baitira. Era berean, azterlanak adierazten du aldakako hausturak direla garrantzitsuenak, heriotza tasa handiagoa dakartelako (lehenengo hilabeteetan% 15etik 50era), baita osasun gastu handia ere.
|
|
2004
|
|
|
Gero eta gehiago zabaltzen ari den beste elikadura ohitura bat etxean prestatu eta fianbrera batean garraiatutako elikagaiak lantokian jatea da. Jesús Contrerasek azaldu duenez, “oso ohikoa da hori,
|
batez
ere emakume gazteen artean”, eta gaineratu duenez, “horri esker, berriro berreskuratu dira hainbeste prestatzen ez ziren janariak, baita dilistak ere, adibidez, erraz garraia daitezkeelako eta, gainera, lantokietan mikrouhinak zabaldu direlako”. Horretarako, funtsezkoak izan dira etxetresna elektriko berriak, hala nola izozkailuak eta mikrouhinak.
|
|
2006
|
|
|
Akademia eta gimnasioetan sarritan ikastaro bereziak ematen dira: nerabeentzat, emakumeentzat, etab. Ikastaroen prezioa aldatu egiten da ikastetxe batetik bestera, baina erakundeek antolatutako doako ikastaroak ere ematen dira,
|
batez
ere emakumeei zuzenduak.
|
|
|
“Espainiarrek badakite barazki eta arrain gutxi eta haragi asko jaten dutela; onartzen dute, beraz, akatsak dituztela elikaduran eta ez dutela ariketa fisikorik egiten”. Hiru otorduak Gosaltzeko, espainiarrek kafea hartzen dute
|
batez
ere emakumeak, edo esnea, azukrearekin edo sakarinarekin, eta ogi txigortuak, galletak edo opilak hartzen dituzte. Janarian, haragia txahalkia, oilaskoa eta txerriki, entsaladak, lekaleak, barazkiak eta arraina batez ere urdina dira elikagai ohikoenak.
|
|
2007
|
|
|
Ez dago tratamendurik eta baliozko prebentzio bakarra, neurri higienikoak muturreraino eramatea edo ur araztua edatea bezala, ez dago bi kontinente horietako biztanle askoren eskura. Haurrengan ez da nabaritzen gaixotasuna, baina oso larria edo hilgarria izan daiteke helduengan,
|
batez
ere emakume haurdunengan. Birusaren presentzia hain ohikoa da Nepalen, Asiako herrialde horretan, non esperimentua garatu baitzen, ikerlanak iraun zuen urte eta erdian plazeboa hartu zuten boluntarioen %7k gaixotu zuten botikaren ordez.
|
|
|
Eguneroko jarduerari dagokionez, 14 urtetik gorakoen %19k onartzen du bizimodu sedentarioa duela. Kasu gehienetan, kontsumitzaileak dio ez dagoela estresatuta, nahiz eta ateratako datuek adierazten duten% 21ek estres handia edo nahikoa jasaten duela,
|
batez
ere emakumeek(% 26) gizonek baino gehiago eta estatus altukoan(% 24). 2005eko edizioari dagokionez, estresatuta bizi direla dioten pertsonen %26tik %21era jaitsi da, eta alderdi fisikoarekiko kezka pixka bat handitu da (%47tik %51ra).
|
|
|
Indiara bidaiatzea" urrezko ametsa" izan zen beti, eta gaur egun, 81 urterekin, badaki han egon nahi duela. Baztertutako pertsonak beti izan dira, eta hala dira oraindik ere haien helburu nagusia,
|
batez
ere emakumeak. Horrela bakarrik azaltzen da 10 urtez Mumbaiko aldirietako txaboletan beste bat bezala bizitzea eta 1984an Creative Handicrafts (CH) bidezko merkataritzako kooperatiba sortzea.
|
|
|
Gainera, sexu harreman mingarriak izaten dituzte, eta ez diete sexu harremanik edo seme alabarik izaten uzten. Horrek bikote harremanari kalte egiten dio,
|
batez
ere emakume gazteei.
|
|
|
Elikadura arazo horietako bat duten pertsonek sortu dituzte, eta pertsona horiei zuzenduta daude. Ez da ahaztu behar talde horiek gaixotasun psikologiko horien iraupena eta hedapena sustatzen dutela,
|
batez
ere emakumeei eragiten dietenak.
|
|
|
Gizarteak eta botere publikoek behar diren tresnak eman behar dizkiete familiei, adinekoak beren ingurunean mantendu ahal izateko, horixe baitute nahiago, inkesta guztiek diotenez. Baina hori egin beharra dago familiako kideren bat(
|
batez
ere emakumeak) bere lanpostua uztera behartuta egon gabe edo lan merkatuan sartu ezinik, eta horrek arazo larria ekarriko lioke etorkizunari. " Adinekoak beren inguruan mantentzeko tresnak eman behar dira, senideren batek lana utzi gabe".
|
|
2008
|
|
|
Landare jatorriko substantzia natural horiek dietako elikagaietan edo berariazko produktu gisa prestaturik kontsumitzea geroz eta garrantzi handiagoa hartzen ari da,
|
batez
ere emakumearen osasunean eragiten dituen onurengatik
|
|
|
Estonia eta Zipreko kasuak nabarmendu behar dira, doktore tituluen %60 baino gehiago emakume bati eman baitzitzaion, edo Portugal, Italia, Letonia edo Lituaniako tituluak, %50 baino gehiago. Eurostaten arabera, azken hamarkadetan gero eta gehiago dira bigarren hezkuntzatik unibertsitatera pasatzen diren ikasleak, eta
|
batez
ere emakumeak. Espainian, 30 eta 34 urte bitarteko emakumeen ehunekoa goi mailako hezkuntza mailarekin (%43 eta %34, hurrenez hurren) eta 50 eta 54 urte bitarteko tituludunen ehunekoarekin (emakumeen %16 eta gizonen %23) alderatuta ikusten da hori.
|
|
|
Hamar pertsonatik batek barizeak ditu. Erasandakoek,
|
batez
ere emakumeek, hanken astuntasuna, karranpak, azkura eta min handiak izaten dituzte. Zangoetako zainetako balbulek behar bezala funtzionatzen ez dutenean garatzen dira, eta, egoera normalean, odola bihotzera itzultzen laguntzen dute.
|
|
|
Hala ere, hamar urte geroago, zenbait erreklamazio ez daude gustura. Alde batetik, ezgaitasuna duten pertsonen hainbat erakundek programak jarri dituzte abian,
|
batez
ere emakumeen inguruko zaurgarritasuna agerian uzteko. Era berean, Lan eta Gizarte Gaietako Ministerioak berak, Ezgaitasuna duten Pertsonentzako II. Ekintza Planean(), “lehen aldiz” aipatzen zuen, Ezgaitasuna duten Pertsonen Ordezkarien Espainiako Batzordeak (CERMI) gogorarazi duenez, generoaren ikuspegia planaren printzipio zuzentzaileetan.
|
|
2009
|
|
|
Egoera horrek asebetetze falta handia eragiten du, bai pazienteen artean, bai mina arintzeko ardura duten osasun profesionalen artean. Fibromialgiak pertsona gutxi batzuei eragiten die,
|
batez
ere emakumeei. Nahaste horretan, min orokorra, aldarte gorabeherak eta nekea sintoma garrantzitsuak dira.
|
|
|
Bi milioi espainiar inguruk,
|
batez
ere emakumeek, pairatzen dute gaitz hori, neke kronikoa eragiten duena
|
|
|
Artritis erreumatoidea gaixotasun sendaezina da, eta sistema immunitarioan izandako akats batek eragiten du, batez ere esku eta oinetako artikulazio txikietan. Munduko bost milioi pertsonak baino gehiagok pairatzen dute,
|
batez
ere emakumeek. Gaixotasun periodontalaren kasuan, hantura bakterioengatiko toxinek eragiten dute.
|
|
|
Gosaldu baino lehen, hartu zopa koilara bat oliba olio edo baso bat ur epel… Horiek dira idorreria zuzentzeko herri altxorraren osagai diren etxeko erremedio batzuk. Idorreria hori Espainiako biztanleen %20 ingururi eragiten die,
|
batez
ere emakumeei eta adinekoei.
|
|
|
Nahiz eta patologia horretan hilkortasun indize baxua erregistratu den, adinean aurrera egin ahala handitu egiten da, eta lanerako ezintasunaren arrazoia da. Haien nagusitasuna handia da,
|
batez
ere emakumeen artean. Hala ere, nahiz eta zenbait faktore erabakigarriren aurka ezer gutxi egin daitekeen, azterketa askok diote gehiegizko pisuaren eta artrosiaren arteko lotura garrantzitsua dela.
|
|
|
Hori dela eta, azukre eta energia horiek hartzen dituztenek ez dute kontsumo hori konpentsatuko gero eta gutxiago hartuz. Txokolatea, gozoa baino gehiago Elikagai jakin batzuk, bereziki txokolatea, jateko etengabeko eta neurriz gaineko desioa konpultsio kronikoa da, eta jende askori eragiten dio,
|
batez
ere emakumeei. Britainia Handiko txosten baten arabera, Erresuma Batuko herritarren% 75ek onartzen dute arazo larria dutela gozoki horren kontsumoa kontrolatzeko.
|
|
2010
|
|
|
Era berean, antsietateari edo antsietateari datxekion erreakzio bati erantzuten dio, eta irenste konpultsiboaren arrazoi ohikoenetakotzat jotzen da, hainbat arrazoi direla medio sortzen dena, hala nola bizi poztasunik eza, norberaren erakargarritasun fisikoarekiko segurtasunik eza edo autoestimurik eza. Sortzen den kontsumo irrazionalak, garaiz gelditzen ez bada, obesitatea ekarriko du,
|
batez
ere emakumeen artean, “tripakada” gehiago eragiten baitituzte. Argaltzeko dietak egiteko duen pisuagatik eta obsesioagatik kezkatuta egoteak gehiago jatera bultzatzen du, lasaitzeko.
|
|
|
Hasieran sintomarik agertzen ez den arren, gure herrialdeko gaixotasunik ohikoenetakotzat hartzen da. Hezurrei eragiten die,
|
batez
ere emakumeei, eta bizi itxaropena handitu denez, osasun publikoko arazo bihurtu da azken urteotan. Hala ere, bizimoduan aldaketa txikiak eginez eta nahaste metaboliko hori jasateko arriskua duten pertsonen kontrol medikoa eginez gero, tratamenduen emaitzak prebenitzen eta hobetzen lagunduko lukete.
|
|
|
Testean abiadura seinaleei buruzko atal bat eman zen, eta inkestatutakoen% 73,5ek erantzun zuen istripuak saihesteko helburua dutela. Hamar gidaritik zazpi abiadura seinaleek adierazitako mugez fidatzen dira,
|
batez
ere emakumeez. Hala ere, espainiarren %40k uste du abiadura mugatzeko seinaleek ere helburu bera dutela, eta beste erkidego askotan, hala nola Euskal Autonomia Erkidegoan, Murtzian, Gaztela eta Leonen, Errioxan, Nafarroan, Galizian, Katalunian, Gaztela Mantxan, Extremaduran edo Asturiasen, gidarien %50ek edo gehiagok uste dute abiadura seinaleak ez datozela bat benetako arriskuarekin.
|
|
|
Malko bidearen ukipenak izaten dira malko bidean eragozpen larriak, malkorik eza edo bidea oztopatzea eragin dezakeen malko jario etengabea, ospitaleko oftalmologoarengana,
|
batez
ere emakumeengana, joateko arrazoi nagusia. Horiek ebazteko ohiko metodoa ebakuntza kirurgiko klasikoa izan da, ia mende batean aldatu ez dena.
|
|
|
Hiru hilabetetik gorako ukipena patologikoa da, baina, oro har, ez da hiru astetik gorakoa izaten. Helduen kasuan, infekzioa
|
batez
ere emakumeetan gertatzen da; kasu horietan, oftalmologoarenbisiten %77 egiten da, eta faktore hormonal edo genetikoekin lotzen da. Laser berriak Begi lehorraren tratamendurako, malko artifizialekin bustitzea gomendatzen da, egunean behar adina aldiz.
|
|
|
Baina nerabezaroan, anorexiaren arriskuez zuzenean ohartarazten duen informazioa ez da hain erabilgarria, eta, are gehiago, formaren arabera, kaltegarria izan daiteke. Lehen sintomak 13 eta 16 urte bitartean agertzen dira,
|
batez
ere emakumeen artean, eta mutil bakoitzak 9 neska ditu. Jatorrian faktore genetikoak, psikologikoak, familiakoak eta soziokulturalak bilatu behar dira.
|
|
|
Imagen: Sharon Mollerus Generoagatiko desberdintasunak nabariak dira,
|
batez
ere emakume helduengan. Adin jakin batean, haren ondorioak ezin dira ezkutatu, bizitza osoan desabantailak pilatzen baitira.
|
|
|
Onura ekonomikoa handia izango da, tumore gaizto asko “botiken kapsula batekin” tratatu ahal izango baitira, dio Gascónek. Biriketako minbizi jakin baterako pilula tratamendua onartu da,
|
batez
ere emakume ez erretzaileek jasaten dutena. Sendagai horiek lortzeko, zientzialariek bereizi egin behar dituzte, 100.000 generen artean, gaixotasunean zerikusi handia dutenak.
|
|
|
Txantxarra prebenitzen duten txikleak sortzea izan zen emaitza. Gozoki eta Txikle Fabrikatzaileen Espainiako Elkartearen datuen arabera, gozokien merkatua ez dago soilik haurren artean, baizik eta gero eta lurralde handiagoa hartzen du helduek (16 eta 65 urte bitarteko Espainiako biztanle helduen %50, 6k gozokiak edo txikleak kontsumitzen ditu,
|
batez
ere emakumeak). Azukrezko gozokiak dira gehien eskatzen direnak, baina azukrerik gabeko aukeraren aldeko joera etenik gabe doa:
|
|
2011
|
|
|
Ekintzarako Laguntzak noizbehinkako dohaintzak onartzen ditu, erakundearen helburuak edo programak eremu jakin batzuetan oro har betetzen laguntzeko. Vicente Ferrer Fundazioak, berriz, Indiako Andhra Pradesh estatuan inbertitzen du aurrezkiak, non
|
batez
ere emakume eta haurrekin lan egiten baitu. Ingurumenaren alde egiten dutenentzat, WWFk itsasoak, basoak, ibaiak eta, oro har, espezieak defendatzeko eta babesteko kanpainetan inbertitzen ditu dohaintzak.
|
|
|
Hala ere, emaitzek zalantza guztiak argitzen ez dituztenez eta antibiotikoen erabilerari buruz iritzi desberdinak daudenez, medikuek erabilera mugatua gomendatzen dute. Mina, beherakoa eta idorreria Heste narritagarriaren sindromea, kolon narritagarriaren sindromea izenez ezagunagoa, populazioaren %15i eragiten dion gaitz kronikoa da,
|
batez
ere emakume gazteei. Sintomatologiarik ohikoena sabeleko min arina eta irradiatu gabea da.
|
|
|
Gizarteratzea Egoera pertsonalaren ondorioz, zaila da ohiko lan batzuk egitea, hala nola eguneroko zainketa pertsonalak, etxe barruko joan etorriak edo etxeko lanak. Horregatik, funtsezkoak dira iraupen luzeko zainketak,
|
batez
ere emakumeen kasuan, ezgaitasunen prebalentzia handiagoa baitute, eta, askotan, alargun geratu ondoren, bakardade handiagoan bizi dira. “Beraz, laguntza gero eta gehiago da denborarekin”, ohartarazi du txostenak.
|
|
|
Haren iritziz, “langabeziaren drama askoz ere beldurgarriagoa da familia ugarietan, non pertsona gehiago baitaude ardurapean”. Adierazi zuen seme alabak,
|
batez
ere emakumeen kasuan, funtsezko oztopo direla lana lortzeko, eta nabarmendu zuen familia ugariaren amak direla lana lortzeko zailtasun gehien dituztenak; izan ere, “seme alabak zama gisa ikusten dituzte enpresaburu batzuek, norbaitek lana eman eta lanean eraginkorra izateko handicapa gisa”, gehitu zuen Holgadok. FEFNk eta InfoJobs ek duela hilabete batzuk sinatutako lankidetza akordioa berritu dute, langabezian dauden kideak dituzten familia ugariei laguntzeko ekintzak garatzeko.
|
|
|
Baina inoiz ahazten bada ere, Intered GKEak analfabetismoaren ondorioak nabarmentzen ditu, bai eta horri aurre egiteko programak ere, Aietirekin eta Nazioarteko Lankidetzarako Espainiako Agentziarekin (AECID) batera. Oinarrizko hezkuntzako hitzarmen bati esker, erakunde horiek hainbat gazte eta heldu trebatu dituzte,
|
batez
ere emakumeak, Guatemalan —emakume indigenen %60 analfabetoak dira— eta Dominikar Errepublikan. Hala ere, UNESCOk Guztiontzako Hezkuntzari buruz 2010ean argitaratu duen jarraipen txostenaren arabera, analfabetoen erdiak baino gehiago lau herrialdetan bizi dira:
|
|
|
Kaltzio kantitate neurritsuak, egunean 700 miligramo inguru, ezinbestekoak dira hezurrak osasuntsu edukitzeko, baina ez da beharrezkoa gehiago hartzea helduaroan hausturak edo osteoporosia izateko arriskua murrizteko, Uppsalako Unibertsitateko (Suedia) ikertzaileek egindako lan batek erakusten duenez. Zahartzean, hezurrek kaltzioa galtzen dute eta hausturak eta osteoporosia izateko arriskua areagotzen dute,
|
batez
ere emakumeen kasuan. Norberaren sufrimendua eragiteaz gain, hausturak arazo larria dira mundu osoko osasun zerbitzuentzat.
|
|
|
Bien bitartean, Entreculturasek panorama negatiboagoa marrazten du lekuz aldatutakoei dagokienez: “Indarkeriazko irtenaldiez gain, osasun baldintza negargarriak, oinarrizko zerbitzuak eskuratzeko aukera oro har ez izatea eta indarkeria izateko gero eta arrisku handiagoak,
|
batez
ere emakumeen eta nesken aurkakoak, lekuz aldatutakoak arriskuan daude ekainaren lehenean hasiko den denboraldi ziklonikoaren ondorioz”. Bere esanetan, “haize bolada batzuk dituen euria nahikoa litzateke kanpamentuetako dendak suntsitzeko, eta “etxebizitza iraunkor eta duinen irtenbideak” eskatzen ditu 680.000 desplazaturentzat.
|
|
|
Bestela, izoztu egin behar dira. Arraina eta merkurioa Arraina kontsumitzeari eta merkurioa irensteari dagokienez, gomendioak
|
batez
ere emakume haurdunei, edoskitzaroan daudenei eta haur txikiei zuzenduta daude. Talde horiei beste arrain mota bat hartzea eta merkurio gehien duten espezieak saihestea gomendatzen zaie.
|
|
|
Artikulazioen hiperlaxotasuna desordena ez patologikoa da, lokomozio aparatuari eragiten diona (hezurrak, lotailuak, muskuluak eta artikulazioak), eta gorputzaren ehun konektiboaren malgutasuna areagotzen duena, kolageno zuntzak aldatzearen ondorioz. Herritarren %12ri eragiten dio arazo horrek,
|
batez
ere emakumeei, eta herentziazko izaera handia du. Hiperlaxotasuna eta antsietatea erlazionatuta daude, nerbio sistema autonomoan arazoak dituztelako.
|
|
|
Mario Carvajal Bizi itxaropena handitu egiten da. Herritarrak gero eta urte gehiago bizi dira, eta adineko pertsonak biztanleriaren ehuneko handi bat dira,
|
batez
ere emakumeak. Testuinguru horretan, zer ezaugarri partekatzen eta bereizten dituzten jakin beharra planteatzen da, haien bizi kalitatea bermatzeko.
|
|
|
4 Eguneroko bizitza: etxeko eta familiako laguntza Adineko askok dute bakardadea,
|
batez
ere emakumeek, bikotekidea galdu ondoren. %63k baino gehiagok betebehar gutxi edo ezer ez du egunean zehar.
|
|
|
Badakigu horrelako eraldaketek denbora daramatela. Giza eskubideak errespetatzea eguneroko borroka da,
|
batez
ere emakumeen eskubideak errespetatzea. Izan ere, erresistentzia zibileko prozesu horietan parte hartzeak agerian utzi zuen autonomia handiagoa nahi zuela.
|
|
2012
|
|
|
Lehenik eta behin, azterketa zientifiko bakar batek ere ez du frogatu eraginkorrak direnik, hau da, biotinari egozten zaizkion erorketen kontrako propietateak dituztenik. Bigarrena, xanpu horiek zaldientzat direla, eta, beraz, osaera berezia dutela animalia horren ilea hegaluzea geratzeko, eta hori ere giza ilearen kasuan lortzen dela dirudi,
|
batez
ere emakumearen kasuan. Baina ez da ahaztu behar zaldien azalaren PHrako diseinatuta daudela, eta ez giza azalaren PHrako; beraz, epe luzera, kaltegarriak izan daitezke.
|
|
|
Emakumearen oinetakoen estetika eta moda markatzen dituzten joerek doitze zehatzagoa egitera behartzen dute, produktu horren erosotasuna eta funtzionaltasuna bermatzeko. Hala ere, giza oinaren morfometrian dauden desberdintasunak direla eta, oso zaila da erabiltzaile bakoitzari bere aldetik egoki egokitzea, eta IBVk azaldu zuen oinetako horiek,
|
batez
ere emakumeen kasuan, deserosoak eta osasungaitzak direla maiz. Hallux valgus (juanikote esaten zaio) oinaren deformaziorik ohikoena da, eta bost emakumetik bati eragiten dio helduaroan.
|
|
|
Fibromialgia,
|
batez
ere emakumeena, min iraunkor eta orokorra da muskulu eremu zabaletan.
|
|
|
MEF2D, TGFBR2, PHACTR1 eta ASTN2 Halaber, azterketak berretsi du migraina izateko joera genetikoa dela, nahiz eta ingurumen faktoreek eragiten dituzten krisiak eta maiztasuna zehazten duten, vhir ek azaldu du. Migraina buruko mina da, biztanleen %12ri eragiten diona,
|
batez
ere emakumeei. Migrainaren “erasoak” noizbehinkakoak eta errepikariak dira, eta gertatzen direnean, guztiz ezgaitzaileak dira.
|
|
|
Analfabetismoak 793 milioi pertsonari eragiten die mundu osoan,
|
batez
ere emakumeak eta neskak, pobreziaren eta gatazken aurkako tresna izan arren.
|
|
|
Beraz, dieta osasuntsu bat egiteko beste arrazoi bat da, zergatik ez, gure melenaren itxura ona mantentzea, nahiz eta hori ez den buru azalean adituak kezkatzen dituen gauza bakarra: ilea galtzeak gure buruarekiko konfiantza murriztu dezake, eta horrek,
|
batez
ere emakume helduengan, gizarte harremanen maiztasuna murriztu dezake, baita gizarte isolamendua ere. Gai hori ez da inola ere funtsezkoa.
|
|
|
aurretiko hitzordua on line Tresna berri horiei esker, erabiltzailea bere osasunaren protagonista eta kudeatzaile bihurtuko da. Hitzordu medikoen on line zerbitzuaren erabiltzaileak,
|
batez
ere emakumeak izan ere, «gaur egun ere, emakumea da familiako osasunaren kudeatzaile nagusia. Horregatik, ginekologia, pediatria eta kirurgia plastikoa espezialitateak dira gehien eskatzen direnak.
|
|
|
Horrek beste aukera bat ematen du afektazio horri heltzeko; izan ere, pubertaroaren amesgaizto hutsa izatetik, gero eta ohikoagoa da helduen artean. Izan ere, duela gutxi egindako zenbait azterketek adierazten dute 25 urtetik gorako pertsonak,
|
batez
ere emakumeak, sarritan izaten direla aknearen lesio bereizgarriak. Artikulu honetan, birusak dituen terapia berri bat deskribatzen da, aknea eta estresak, hormona asaldurek eta tabakoak 25 urtetik aurrera garapena errazten duten birusak desagerraraziko dituena.
|
|
|
Baina aknea ez da nerabeen arazo hutsa. Frantziako Nanteseko Unibertsitateko dermatologo talde batek 25 urtetik gorakoek,
|
batez
ere emakumeek, izan duten aldea ezarri du. Aknea honek larruazaleko geruza sakonagoetan gantza metatzen du; gazteen kasuan, seboa kanpoko geruzan jartzen da.
|
|
|
hilerokoak, ilea handitzea eta ilea galtzea. Tabakoa da aknea eragiten duten arrazoietako bat,
|
batez
ere emakumeetan. Erretzeak lehendik zegoena larriagotu egiten du, eta aurrez prestatutako pertsonengan faktore eragilea da.
|
|
2013
|
|
|
Animalia jatorriko proteina gehiegi hartzea (haragiak eta horien eratorriak, nagusiki) izaten da hezurrak kaltziogabetzearen arrazoietako bat, eta tentuz zaintzekoa da alderdi hori,
|
batez
ere emakumeengan, eta are gehiago menopausia garaian.
|
|
|
Askotan, erabat babesgabeak dira «ezarritako tresna juridikoetatik eta arauditik kanpo geratzen baitira». Migratzaile behartuak,
|
batez
ere emakumeak eta neskak Migratzera behartuta dauden pertsonen% 49 emakumeak dira, eta horrek okerrera egiten du. Etxetik irtetean, ezezagunen etorkizunari egin behar diote aurre.
|
|
|
Hala ere, ebidentziak iradokitzen du elikadura jokabide jakin batzuk erabiltzeak elikadura eskasia, depresioa, autoestimua galtzea, elikadura nahasteak, elikadura nahasteak edo, are gehiago, obesitatea eragin ditzakeela. Gorputz pisua kontrolatzeko gazteak, dietak eta jokabide desegokiak Nerabeen artean, nahiko ohikoak dira pisua kontrolatzeko jokabide txarrak,
|
batez
ere emakumeen artean. Eating Among Teens proiektuan (Comer entre adolescente, EAT) egindako inkesta batek erakutsi zuenez, Estatu Batuetako nerabeen %50ek pisu eta pisu kontrola dute, eta jarduera fisikoa da.
|
|
|
gehiegizko pisuak logikaz murrizten du gizabanakoak egiten duen ariketa, eta horrek berretsi egin zuen 2009an argitaratutako azterlan bat. Artxibo of Disease in Childhood. Gainera, gizarteak ez onartzea hesia(
|
batez
ere emakumeentzat) gimnasioetan edo aire zabalean ariketak egin ditzaten. Are gehiago, ikerketa bat da erakutsi gizentasuna duten pertsonen motibazioak eta borondateak sakrifizio handiak maiz egitea eskatzen dutela, eta, gainera, gehiegizko kiloak kentzeko edozein gertaera negatibo jasateko prest daudela.
|
|
|
Zaharrak zaintzen ditugu? Gero eta adineko pertsona gehiagok ez dute tratu egokirik jasotzen,
|
batez
ere emakumeek, nahiz eta gehienek ezkutatu egiten duten. Los adinekoentzako etxeko tratu txarren kasuak handitu egin dira gure herrialdean.
|
|
|
Gaur, irailak 29, ehun herrialde baino gehiagotan ospatzen da Bihotzaren Nazioarteko Eguna,
|
batez
ere emakumeei eta haurrei zuzendutako mezuekin. Espainian ekitaldi ugari antolatu dira, besteak beste, “Cadena de mesedes” mugimendu solidarioa.
|
|
2014
|
|
|
Ilearen tindagaiak dira munduan gehien erabiltzen den ilearen kosmetika. Izan ere, europarren %70ek urtean hainbat aldiz,
|
batez
ere emakumeak, ilea tindatzen dute. Hala ere, produktu horiek erreakzio alergikoak eragin ditzaketen substantziak dituzte, eta, horregatik, nahitaez bete behar dira Europako Batasuneko kosmetikoei buruzko Arteztarauak.
|
|
2015
|
|
|
Izan ere, mineral hori, batez ere, haurtxoaren hezurren ekoizpenean aritzen da, haurdunaldiaren azken bi edo hiru hilabeteetan. Fetuak amaren organismoan kaltzioa hartzen du, eta, beraz, kaltzioa behar adina irentsi ezean, haurtxoarentzat arriskutsua izango da,
|
batez
ere emakumearentzat: etorkizunean osteoporosia edo hezurrekin lotutako beste gaixotasun batzuk izateko arriskua handiagoa izango da.
|
|
|
Sexu harremanek hainbat ezaugarri hartzen dituzte haurdunaldian zehar,
|
batez
ere emakumearen aldaketa hormonal eta fisikoen arabera
|
|
|
Haurtxoa iritsi eta eguneroko bizitzan aldaketak Irudia: al enkas Haur baten jaiotza mugarri bat da pertsona baten bizitzan,
|
batez
ere emakumearentzat; bizitzako alderdi asko aldatu egiten dira ama bihurtzen denetik. Batzuk funtsezkoak dira:
|
|
2016
|
|
|
Horregatik, zure tratamendua funtsezkoa da», adierazi du espezialista honek. EGEaren datuen arabera, Espainian bost pertsonatik batek jasaten du forma kronikoa,
|
batez
ere emakumeak eta 60 urtetik gorako pertsonak. Beste alde batetik, une jakin batean gertatzen den min akutua, adibidez, «apendizitis baten abisua iragartzen duen sabeleko mina» da.
|
|
|
Mendekotasuna adinagatik, osasunagatik edo psikosozialagatik izan daiteke. Azken hori, zaintzen eta zaintzen ikasten ez duten eta besteen zaintzaren mendeko diren gizonek jasotzen duten sozializazioarekin lotzen da,
|
batez
ere emakumeen zaintzaren mende, eguneroko bizitzan bizirauteko. Etxea eta familia antolatu eta kudeatzea, familiaren eta zerbitzu publiko edo pribatuen arteko bitartekaritza, eskolarekiko harremana, osasun zentroak, matrikulazioa, etab. Senar emazteen ordezkaritza.
|
|
|
Beste bat Goteborgeko (Suedia) Osasun Publikoko Eskola Nordikoak egindako azterketa berretsi sentsazio hori. Hala ere, lan zientifikoan parte hartzen duten 800 bikote baino gehiago pozik daude beren harremanarekin Erditu eta sei hilabetera, gizonak zein emakumeak ez daude gustura sexu dinamikarekin. nekea arazo nagusietako bat da,
|
batez
ere emakumeentzat. Horren ondorioz, «erlazioen maiztasuna honetara mugatzen da:
|
|
2017
|
|
|
Baliabide mugatuen munduan, zenbat eta pertsona gehiago, orduan eta planeta gutxiago dago haietariko bakoitzean. Gainera, familia plangintza seguruak onura sozial asko ditu,
|
batez
ere emakumeentzat. Familia bakoitzak maila globalean seme alaba bat baino gutxiago balu, NBEk 2050ean espero zuen 9.700 milioi biztanle baino gutxiago izango lituzke, eta 4.000 milioi gutxiago mendearen amaieran.
|
|
2018
|
|
|
Mukar Hossain Mikrokredituak: jatorria Asian Muhammad Yunus ekonomialari indiarrak 1970eko hamarkadan sortu zituen Bangladeseko landa eremuetako oso pobreentzako pentsatutako mikrokredituak,
|
batez
ere emakumeak, eta lukurariei maileguak eskatu behar zitzaizkien. Horren helburua zen banku tradizional batean finantzaketa eskatu ezin zezaketen pertsona horiei ekiteko beharrezko dirua lortzea eta horrela etorkizun hobea lortzea.
|
|
|
Horren ondorioz, hiru espainiarretik batek eta espainiarren %22k aitortu dute gogorik gabeko sexu harremanak izan dituztela, Ulises estudioak dioenez. 2 Urteak betetzeak gogoa pizten du Sexua gazteen kontua dela uste baduzu, nahastu egiten da,
|
batez
ere emakumeen kasuan. Urteak bete ahala, gehiago gozatzen dute sexu plazeraz, The American Journal of Medicine aldizkarian argitaratutako ikerketa bat esaten du.
|
|
2019
|
|
|
Hanka nekatuak izatea ez da osasun arazo larria, baina patologia nekagarria izan daiteke, gutxienez. Pertsona askok,
|
batez
ere emakumeek, likido erretentzioa izaten dute, eta horrek hanpadura eta astuntasuna eragiten ditu beheko gorputz adarretan. Artikulu honetan azaltzen dugu zergatik gertatzen diren edema horiek (likido metaketa), nola saihestu, zer neurrik laguntzen duten sintomak arintzen eta zeinek ez.
|
|
|
“Lau urtez Ekuador, Brasil, Peru eta Costa Rica bisitatuko ditugu. Etxe partikularretan ostatu hartu eta proiektu komunitario asko bisitatu genituen,
|
batez
ere emakumeenak (jantokiak, baratzeak, haurtzaindegiak, etab.) ”. Afrikan, Aethnic ekin, ibilbideak egiten ibili zen, “jaten genuen eta lo egiten genuen tokiko proiektuarekin lankidetzan. Ez ginen hotel handietara joaten, bertako etxetara baizik.
|
|
2020
|
|
|
Nor da nor: begetarianismoan ez galtzeko hiztegia Azterlanaren arabera, dieta mota hori %27 igo da gure herrialdean azken bi urteetan,
|
batez
ere emakumeei, gazteei eta hiri handietako biztanleei esker, horiek baitira aukera berdeen alde gehien egiten dutenak. Animalien ongizateaz eta jasangarritasunaz gain, gehienek haragia baztertzeko arrazoi nagusietako bat osasuna dela diote.
|
|
|
Esklerosi anizkoitza gaixotasun neurologikoa da, eta 20 eta 40 urte bitarteko gazteen artean diagnostikatzen da,
|
batez
ere emakumeen artean, eta oraindik ez dakigu zergatik eta nola sendatzen den.
|
|
2021
|
|
|
mina, sukarra, pixa egiteko premia, gorputzeko mina eta, batzuetan, zornea eta odola. Gernu infekzioak oso ugariak dira,
|
batez
ere emakumeengan, eta arrazoi hauengatik gerta daitezke: Higiene txarra:
|
|
|
Buruko min handia izateak aldatu egiten du pazienteen bizi kalitatea eta baldintzatzen ditu haien arteko harremanak. Madrilgo San Carlos Ospitale Klinikoko Neurologia Zerbitzuko buruak, Jesús Portak,
|
batez
ere emakumeei eragiten dien patologia bat beste modu batera begiratzera gonbidatzen du. Inguruko zenbait mito ere jorratzen ditu, hala nola elikagai jakin batzuen kontsumoarekin duen lotura.
|
|
2022
|
|
|
Espainiako emakumeentzat, ekonomikoki, emozionalki eta pertsonalki, kontziliazioak duen kostua neurtzen du lehen aldiz. , eta
|
batez
ere emakumeei egiten zaien zainketa lan guztia baloratzen du. Denboraren erabilerak, bateragarritasunaren sakrifizioa eta zereginen banaketa orekatu ahal izateak dakarren kostuan sakontzen du.
|
|
|
Sexua:
|
batez
ere emakumeetan. Hasteko modua:
|
|
2023
|
|
|
Horixe galdetu zuten Stockholmeko Unibertsitateko ikertzaileek, 2022an egin zuten berrikuste zientifikoan; izan ere, sarrera ekonomiko handiko zenbait herrialderen bost datu base ezberdin aztertu zituzten, eta orain dela gutxi argitaratu dute, ‘The Lancet Public Health’ aldizkarian. Eta bai, ikerketa talde horrek ikusi zuen, ebidentziaren arabera, baimen horiek gurasoen buru osasunerako babes daitezkeela,
|
batez
ere emakumeen kasuan, eta horrek ondorioak dituela familia osoaren ongizatean. Hala, ondorioztatu dute bajaren eskuzabaltasunak (ordaindu gabeko baimenarekin alderatuta, gehiago irauten duela eta gehiago ordaintzen dela) osasun mentaleko arazoak arintzen edo prebenitzen laguntzen duela, bereziki amentzat.
|
|
|
Horregatik, lehentasuna du bakarrik dauden adingabeei laguntza emateak, bereziki indarkeria eta sexu esplotazioaren aurrean ahulak direnei. Izan ere, babesa,
|
batez
ere emakumeena, haurrena, lehentasun bat da; izan ere, Sudanen bezalako larrialdietan, errefuxiatu gehienak (%90) genero indarkeriatik, abusutik eta sexu esplotaziotik babestu behar dira. Arafaren esperientzia Adibidez, Arafa, 25 urteko Sudango gaztea, Jartumetik ihes egin behar izan zuen bere bi seme alaba txikien bizitza babesteko, bost urteko mutiko bat eta hiru urteko neskato bat alargun geratu ondoren.
|
|
|
Batzuek osasunarekiko interesa dute, dieta egin nahi dute analisian zerbait gaizki atera zaielako, profesional batek gomendatu diolako edo beraiek ohartu direlako mugak dituztela, adibidez, mugimenduan. Baina egia esan, kasuen %90ean motibazio estetikoa dago,
|
batez
ere emakumeengan: fisikari jakin bat bilatzen dute, hestetik gantza kentzen dute edo zelulitis gutxiago izaten dute.
|