|
2000
|
|
|
Bizkaian iraila izan zen bilketan errekorra jarri zuen hilabetea, baina azaroko bilketak errekor hori% 4an gainditu zuen. Beraz,
|
batez
beste biztanle bakoitzeko 500 gramo jaso dira. Iazko (1999ko) lehenengo hamaika hilabeteetan pertsonako 4,3 kilo ontzi bildu zituen Garbiker enpresak.
|
|
|
«Zine oro»ko film ikusienen artean «Gaixo ingelesa», «Bihotz ondoko sekretuak», «Airbag», «Betiko kartzela», «Iluntzetik egunsentira arte», «Garrasia», «Etxean bakarrik», «Maverick», «Dreed epailea», «Fluke», «Oroimena erronka» eta «Izurria» ditugu. Hauek guztiek
|
batez
beste 300.000 ikus entzuleko audientzia metatu dute.
|
|
|
Alabaina, sona handiena duten telebistetan jakin badakite kate baten heldutasuna fikziozko telesailekin ez ezik, erreportaje eta dokumentalen bidez ere lortzen dela. Ikerketa erreportaje batek esaterako,
|
batez
beste 15 milioi pezetako (600.000 bat libera) aurrekontua behar du, ikuskizun saio baten erdia, alegia. Xedea, berezko ekoizpena egitea baldin bada, kanpoko kateei erosi gabe (%80 Britainia Handiko BBC kateari), erreportajea egiteko epea bi hilabete ingurukoa izaten da.
|
|
|
Dena den, institutua beste taldeei irekia dago. Taldeko kideez gain, banakako kideak ditu;
|
batez
beste, hamar bat pertsonak hartzen du parte indibidualki. Denetarik dago jatorriari dagokionez, Euskal Herrian bizi diren irakasleak, atzerrian bizi diren ikerle euskaldunak eta Euskal Herriari buruz ikertzen duten atzerritarrak.
|
|
|
Altuagoa da gizonezkoen presentzia, emakumezkoena baino; emakumezkoenaez da,
|
batez
beste, %43ra iristen.
|
|
|
– Egunean 207 minutu dira,
|
batez
beste, telebistaren aurrean pasatutakoak.
|
|
|
Pribatuen pisua ere aipatzeko modukoada: %40, 4 Telebista lokalek,
|
batez
beste, audientziaren %4 dute, eta gainontzekotelebista eskaintzek (satelite bidezkoa, digitala...) %1, 9.
|
|
|
Telebista kontsumoa oso zabalduta dago gure artean, CIESen arabera populazioaren %85, 1ek telebista ikusteko ohitura baitu. Gainera,
|
batez
beste, EAEkopopulazioak 207 minutu pasatzen ditu egunero aparatuaren aurrean.
|
|
|
Kanal pribatu guztienaudientzia pilatuz zenbatu daitekeen kopurua ere ez da makala: %40, 4 Telebistagintzalokalak,
|
batez
beste, %4 soilik eskuratzeko gai dira gaur egun. Gainerako telebista eskaintzek ez dute %1, 9tik gorako erantzunik jasotzen ikus entzuleengandik.
|
|
|
EL CORREO da, zalantza barik, Hego Euskal Herrian gehien saltzen denegunkaria. Egunero 129.435 zabaltzen ditu
|
batez
beste (OJD, 1999). Kazeta honekHego Euskal Herrirako hiru edizio nagusi dituen arren (Araba, Bizkaia eta Gipuzkoa), lehen biak dira kuantitatiboki garrantzi handiena dutenak5 Bi herrialde horietaneskuratzen dituen salmenta kopuruak kontuan hartuta (23.466 eta 103.355 ale, hainzuzen ere), ezin da ukatu bertako egunkari hedatuena dela.
|
|
|
Bere sorreran, 1993an, La Semaine du Pays Basquek
|
batez
beste 3.500 eta 4.000ale saltzen zituen Ipar Euskal Herri osoan. 1997an, salmentak 7.967 aletara emendatuziren.
|
|
|
Euskal Herriaz beherako mailetara joanik, Hegoaldea ere erreferentzia eremugarrantzitsu modura agertzen da politikaren alorrean. Hots, Hegoaldea, beste ezerbaino lehenago, egitate politikoa da, gai honi buruzko albisteen %36 hartzen baititu,
|
batez
beste %14ko presentzia duen bitartean. Gainerako gaietan, batezbestekoarenazpitik dabil.
|
|
|
Eta hau ez da nolanahiko datua: ETB1ek eguneko 24 orduko emanaldia eskaintzen du, baina horietatik %23 errepikapenez osatuta dago,
|
batez
beste (errepikapena diogunean, aste berean emana
|
|
|
izan den programaz ari gara; ez ditugu errepikapentzat hartzen, hartara, astebete baino lehenagoemandako saioa). ETB2k egunean ia 22 ordu inguru emititzen ditu, horietatik errepikapena %6 izanik,
|
batez
beste.
|
|
|
Xehetasun horiek argitu ondoren, gatozen eguneroko albistegi orokorren azterketara. Lehen ere, ETBren egun osoko programazioaren azterketa egitean ikusi dugunbezala,
|
batez
beste, albiste saioen presentzia %13, 8koa da. Gaztelaniazko kanalean, %20, 1koa da; beraz, aipatzeko moduko pisua du egunerokotasunarekin lotura handienaduen programa mota honek.
|
|
|
Egunkari honetan, batez ere, agenda atala da euskaldunena; horrekin batera, kultur atala. Erdaldunena, ostera, kiroletakoa, bertan,
|
batez
beste, albisteen %8, 8besterik ez baita argitaratzen hizkuntza horretan.
|
|
|
Eskuineko nazionalisten egunkari honek gorabehera handiekin dihardu euskaraz.Euskara gutxi darabil Deiak: %c3
|
batez
beste. Halan eta guztiz ere, egindakojarraipenean, egunez egun aldaketa nabarmenak aurkitu ditugu:
|
|
|
Operatzaileen corpusa
|
batez
beste 30 formek osatzen dute; maiztasunez euskarazkoak nagusi badira ere, erdal formen kopurua gailentzen da, eta hauetako zenbaitenmaiztasuna benetan da handia (es que, joder, o sea). Beraz, gazte euskaldunen lagunarteko hizkeran euskarazko formak gutxiago izan arren, maizago erabiltzen ditugu; beraz, polibalentzia handiagoa dute.
|
|
|
Bilakaeraren ideia bat egiteko7, 1957ko otsailaren 3an, 10ean, 17an eta 24anemandako pelikuletarako 382 sarrera saldu ziren nagusienak8 eta 378 sarrera haurrenak(
|
batez
beste, 190 bat pertsona pelikulako). Kopuru zehatzagoak atera daitezke, ziurrenik, urtarrilaren 13an eta 20an eskainitako saioetatik:
|
|
|
Zerbitzu hori 1.987ko urtarrilaren 22an jarri zuten abian. Orotara 3 kazetari euskaldunek egunean sei orduz lan egiten zuten,
|
batez
beste eguneko 25 albiste (hiruen artean) euskarara itzuliz. Egia esan, zerbitzu hau eskaintzeko ideia Eusko Jaurlaritzarena izan zen, zerbitzua ustiatzeko enkantea eginez.
|
|
|
1992an onetsi zen araudiaren arabera, programazioaren %50 informazio, kultura edo hezkuntza alorrekoa izan behar da. Herri horretan
|
batez
beste 9 orduko programazio edo emanaldia dute irrati estazio lokalek. 1995ean 226 estazio lokal izan ziren baimenduak publizitatea uhinetaratzeko.
|
|
|
El Pas Digital Estatu espainiarreko webgune bisitatuena da eta Europako bigarrena. Komunikabideen hedapena ikuskatzen duen OJD enpresaren arabera, 2000 urtearen hasieran, egunero,
|
batez
beste, 92.000 lagunetik gora bisitatzen zuten on line gune hau. Egunkariaren iturrietatik azpimarratzen da kopuru honen% 50 atzerritik egindako deiek osatzen dutela.
|
|
|
Adibide gisa aipa dezakegu Marca Digital en arrakasta. Urtarrilean, egunero,
|
batez
beste, 29.286 lagunek bisitatzen zuten on line gune hau. Horrek esan nahi du Estatu espainiarrean gehien bisitatua izan den hirugarrena izan dela, El Pais Digital eta El Mundo ren atzetik.
|
|
|
Ez al ziren bata bestearen ondoan etorri, senatukontsultoak, plebiszituak, pretoreen ediktuak, kontsulen ordenantzak, edilen araudiak, juriskontsultoen erantzun edo erabakiak, pragmatika berronespenak, erreskriptuak, ediktuak eta enperadoreen nobelak? Erromako legeriaren historia da,
|
batez
beste, herri guztien legeriarena.
|
|
|
– Edozein erotzeko modukoa da. Lehen sarriago izaten nituen larrialdiak; orain hilean behin edo bitan,
|
batez
beste. Zer egingo diogu bada!
|
|
2001
|
|
|
Euskal Autonomia Erkidegoan ez dugu Euskal Herri osoari dagokion daturik, joan den hiruhilekoan,
|
batez
beste, garestiago gertatzen zen etxebizitza erabilia erostea berria erostea baino. Joera hori 1997 urtearen amaieran sumatzen hasi zen, eta azken urteotan finkatu egin da.
|
|
|
Joera hori 1997 urtearen amaieran sumatzen hasi zen, eta azken urteotan finkatu egin da. Horrela, etxebizitza berri batek,
|
batez
beste, 27,6 milioi pezeta (1,1 milioi libera) balio du merkatu librean, 1999ko azken hiruhilekoan baino 2,5 milioi (100.000 libera) gehiago, eta, aldiz, bigarren eskuko etxebizitzek 33,4 milioi pezeta (1,3 milioi libera) balio dute, 1999an baino 6,4 milioi pezeta gehiago. Joan den urteko azken hiruhilekoan etxebizitzen prezioaren igoera honakoa izan zen EAEn:
|
|
|
Donostiak, etxebizitzen prezioari dagokionez, buru izaten jarraitzen du, eta eraiki berriak diren merkatu libreko etxebizitzen metro koadroaren balioa 545.000 pezeta ingurukoa da, hau da, 1999an baino %38, 5 gehiago, eta 2000ko lehen hiruhilekoan baino %28, 2 gehiago. Etxebizitza erabilien metro koadroak,
|
batez
beste, 557.000 pezeta balio du, joan den urtean baino %13, 4 gehiago. Gasteizen, etxebizitza erabiliaren metro koadroak 441.000 pezetako balioa du eta %7ko igoera izan du, metro koadroak 334.000 pezeta balio duen etxebizitza berriarenak baino askoz igoera handiagoa.
|
|
|
Lekutik lekura haize kopurua aldatzen da, leku batzuk besteak baino haizetsuagoak dira noski, baina, hala eta guztiz ere, unibertsala den lehengaia dugu. Haize errota bat kokatzeko haize kopuru minimoa
|
batez
beste 6.3 6.4m/ s da gutxienez.
|
|
|
Horrela erakusten dute Gizarte Segurantzaren Institutu Nazionalak (INSSk), alargunen pentsioei buruz emandako datu ofizialek. Pentsio horiek %5, 3ko igoera izan zuten azaroan, eta,
|
batez
beste, 55.353 pezetakoak dira (2.214 libera). Erretiroko pentsioa %5 igo zen, eta zurztasunarena ere neurri berean, gaur egun 33.278 pezetakoa izanik (1.331 libera).
|
|
|
Ekoizleak sailkatuz, alde batetik industriak ditugu, urtean 100 tonatik gora gazta egiten dituztenak eta esne guztia erosten dutenak, beste alde batetik kooperatibak, 10 tona ekoiztu eta esnea beraiena eta erositakoa nahasten dituztenak, eta azkenik, artisauak (artzain edo baserritarrak) izango genituzke, esne guztia beraiena izanik
|
batez
beste lau bat tona (2.600 gazta inguru) ekoizten dituztenak. Azken hauen artean, bateren batzuek mendian egiten jarraitzen dute, baina kontrolatutako gazta guztia baserrian ekoizten da, artzain baserritarraren eta bere emaztearen artean.
|
|
|
Nolanahi ere, oraindik oso urrun daude 60ko eta 80ko hamarkadetan lortutako harrapaketa kopuruetatik. Garai hartan,
|
batez
beste, 40.000 tona inguru harrapatzen ziren.
|
|
|
Ekainetik irailera bitarteko kanpainan 9.000 tona bildu ziren, hau da, 1999an baino %40 gehiago. Lonjan kiloko 420 pezetako (16 libera inguru) prezioa egin zuen
|
batez
beste, eta 1999an, berriz, 500 pezetakoa (20 libera).
|
|
|
Mintzagai dugun lurralde menditsu honek 76,3 km2 betetzen ditu Bizkaiko Lea Artibai eskualdean eta bere populazio osoa ez da 2.000 pertsonara iristen, horietatik asko erdigune txikietan baino baserrietan bizi direlarik, barreiaturik aurkituko ditugun auzune ugarietan zehar. Beraz, bertako klima epel(
|
batez
beste 14° urtean) eta euritsuak (181 egun euritsu urtean) lagundurik, historian zehar bertakoen zeregin nagusia laborantza eta basogintza izan da. Azken honen eraginez adibidez, lehen harizti zabalak zirenak gaur egun Intsigni pinuz beterik ikusten ditugu eta, errentagarritasun azkarraren izenean, hauek jadanik ibar osoko zuhaitz guztien %76 suposatzen dute (4.444 hektarea osorik), pagadiak adibidez 13 hektarea besterik ez diren bitartean.
|
|
|
Horrela adierazten du Gizarte Babeserako Batzordearen txosten batek (batzorde horretan partaide diren herrialdeetako eta Europako Batzordeko adituek esku hartzen dute). Europan, erretirorako adina 65 urtean dago ezarrita, nahiz eta,
|
batez
beste, benetan 60 eta 62 urte bitartean hartzen den erretiroa.
|
|
|
Aralar ildokoek beti esan izan duzue zuen ustez ezker abertzalearen gehiengo soziologikoak zuen tesiekin bat egiten duela. Batasuna prozesuan parte hartu eta %10era ez zineten iritsi
|
batez
beste. Gehiago espero al zenuten?
|
|
|
29.124 langile ditu eta 218 hegazkin; 95 norako ditu, eta beste 45 norako beste konpainia batzuekin batera, 42 herrialdetan banaturik. Eguneroko batez besteko hegaldi kopurua 984koa da, egunean 123.000 jarleku eskainiz
|
batez
beste. 2000 urtean 30.000 milioi bidaiari garraiatu zituen.
|
|
|
Joan den ikastaroaren hasieran, urte osoan eskolako materialean gastatuko zuten diru kopurua kalkulatzean, gurasoen %58 motz geratu zen: azkenean,
|
batez
beste, aurreikusitakoa gehi %28 ordaindu zuten.
|
|
|
CONSUMERek galdaturiko gurasoek seme alabentzako eskolako materialean
|
batez
beste gastatzea espero zuten diru kopurua 31.625 pezeta zen bitartean, 40.500 pezeta ordaindu behar izan zuten azkenean.
|
|
|
Turia (Valentzia) eta Guadalmedina (Malaga) ez ziren ebaluatu atal honetan, ez baitzuten urik; orokorrean, azterturiko hamar ibaietan atal honetan izan zen emaitzarik onena, ongi
|
batez
beste.
|
|
|
Karibe itsasaldea indarrean dago beti: bertara joateko,
|
batez
beste 200.000 pezeta (1.201 euros) patrikatik aterata, hondar zuri eta itsas ur turkesaren gozotasunean sei gau emateko aukera dasta daitezke.
|
|
|
Horrek daukan izotzezko geruza kontinentala
|
batez
beste 2,3 kilometroko lodierakoa aski egonkorra da, baina ondoko itsasoetan barneratuz doazen izotz plataformak, aldiz, biziki azkar desagertzen ari dira.
|
|
|
Gantz horrek gure organismoarentzat kaltegarrienak diren azido saturatu ugari ditu (%34,
|
batez
beste).
|
|
|
Joan den abenduan, Telefónica Móviles ek iragarri zuen amaitzearen (hau da, bere azpiegiturak erabiltzearren beste OPERADOREAeek lehiakideek ordaintzen dieten kontraprestazioa) prezioa
|
batez
beste %17an merkatuko zuela Movistar eta MoviLine ko telefono mugikorretara eginiko deietan.
|
|
|
Zirrosiak aurrera egiten duenean gibelak ezin du egoki bete bere funtzioa eta gibeleko minbizirantz egitea izaten da hurrengo fasea (kasuen %30ean,
|
batez
beste 10 urteko zirrosiaren ondoren).
|
|
|
Margarinak, beste aldetik, gantz gutxiago dauzkatenez (orain, %60,
|
batez
beste; lehenago, %80raino) kaloriak ere urriago dituzte.
|
|
|
Eta ikastetxe pribatu eta kontzertatuei dagokienez, plaza kopuru urria izatea eta gurasoentzat ikastetxe mota horrek dakarren gastua eratu zituen 400.000 pezeta arte urteko eta ikasle bakoitzeko Lehen Hezkuntzan ikastetxe pribatuetan eta
|
batez
beste 50.000 pezeta kontzertatuetan; ikastetxe publikoetan, berriz, 15.000 pezeta inguru) izango dira hautaketarako iragazki nagusiak.
|
|
|
Seme alabak Lehen Hezkuntzako ikastetxe kontzertatu batera bidaltzeak,
|
batez
beste, eskola publiko batekoa baino hiru aldiz gastu handiagoa dakar.
|
|
|
Bezeroarenganako arretan eta zerbitzuaren kalitatean Donostian eta Madrilen azterturiko jatetxeak nabarmendu ziren; hala ere, zerbitzua gutxien zaintzen duten hirian (Iruñean) ere,
|
batez
beste 7,7ko nota ona atera zuten.
|
|
|
Bezeroari eskaintzen zaion arretan 8 puntutik gora eskuratu duten jatetxeek
|
batez
beste 1.355 pezeta kobratzen dute; 7 puntura iristen ez direnen tarifa, berriz, 1.056 pezetakoa da bakarrik, batez beste.
|
|
|
Bezeroari eskaintzen zaion arretan 8 puntutik gora eskuratu duten jatetxeek batez beste 1.355 pezeta kobratzen dute; 7 puntura iristen ez direnen tarifa, berriz, 1.056 pezetakoa da bakarrik,
|
batez
beste.
|
|
|
Nutrizio aldetik eskas kontsideratu zituzten eta 3 puntu lortzera ere iritsi ez ziren menuek,
|
batez
beste 1.277 pezetako kostua zuten; 7 puntu edo gehiago erdietsi zutenak, berriz, batez beste 1.200 pezeta ordaindu ziren.
|
|
|
Nutrizio aldetik eskas kontsideratu zituzten eta 3 puntu lortzera ere iritsi ez ziren menuek, batez beste 1.277 pezetako kostua zuten; 7 puntu edo gehiago erdietsi zutenak, berriz,
|
batez
beste 1.200 pezeta ordaindu ziren.
|
|
|
Hiriei dagokienez, Malagan aurkitu genituen menurik merkeenak (ez dezagun ahaztu 1.000 eta 2.000 pezeta arteko menuak aztertu ditugula)
|
batez
beste 1.050 pezetan; eta atzetik Valentzia (1.082 pezeta) eta Castelló (1.150 pezeta) zetozen Garestienak, berriz, Donostian eta Burgosen, batez beste 1.400 pezeta baino gehiago kobratzen baitute.
|
|
|
Hiriei dagokienez, Malagan aurkitu genituen menurik merkeenak (ez dezagun ahaztu 1.000 eta 2.000 pezeta arteko menuak aztertu ditugula) batez beste 1.050 pezetan; eta atzetik Valentzia (1.082 pezeta) eta Castelló (1.150 pezeta) zetozen Garestienak, berriz, Donostian eta Burgosen,
|
batez
beste 1.400 pezeta baino gehiago kobratzen baitute.
|
|
|
Bezeroarenganako arretari buruzko datu orokorretara itzulita, era positiboan nabarmendu zen jatetxeetako komunen egoera eta janari edariak zerbitzeko azkartasuna; atal bietan ere
|
batez
beste 8,5 puntutik gora eman zen.
|
|
|
Entzute estentsiboa helburu zuten pare bat ariketa kenduta, beste guztiak osoiraupen laburreko bideo pasarteak izan dira (bizpahiru minutukoak,
|
batez
beste). Hala ere, ariketen prozeduraren konplexutasuna dela medio, lanketa osoareniraupena, askotan, ordubete ingurukoa izan da.
|
|
|
Testu gordinak, prozedurarik eta bestelako tresnarik gabekoak, euskarri bakar izan ditugunean (ikusitako adibidean, Mungiakoikastaldearen kasua), ohiko eskolek baino lan handiagoa ekarri duoraingoan eskolen prestaketak. Dena dela, egin daitekeela uste dugueta merezi duela ondorioztatu dugu (ordu biko saioa prestatzeko etabehar den materiala sortzeko,
|
batez
beste, ordu bete behar izan dugu).
|
|
|
Gaur egun, argi eta garbi dago anorexia gorabehera askoren ondorioa dela. Gehienetanemakumezkoak dira (gizonezkoak %10 besterik ez dira), 15 eta 25 urte bitartekoak eta ondorengoezaugarriak izaten dituzte,
|
batez
beste:
|
|
|
...ituzte, euskaldunen presentzia oso txikia den herrietan jaio eta bizidira, ia hiru laurdenak bi gurasoak edo bietako bat Euskal Herrian jaioakditu, unibertsitarioak dira ia erdiak, laurdena langabezian dago, %20 ikasleak dira eta beste %21 langileak, gehiengo handi batek gurasoak erdaldunak ditu, beren lehen hizkuntza gaztelania izan da %85ean, %90 bainogehiagok ez du euskararik ikasi eskolan, eta
|
batez
beste zazpigarren urratsadute.
|
|
|
Hezea eta euritsua da urte osoan; euri gehien udazken eta neguan egiten du. Itsasoaren eraginez, ez da tenperatura aldaketa handiegirik izaten urtean zehar; udan 19 ºC koa izaten da,
|
batez
beste.
|
|
|
Uda luze, bero eta lehorra da, zenbat eta hegoalderago hainbat eta lehorragoa. Urteko batez besteko tenperatura 13 ºC koa da; udan 24 ºC,
|
batez
beste; eta neguan 4 ºC.
|
|
|
4 Mendialdeko klima, Nafarroako ipar ekialdean, Nafarroa Behereko eta Zuberoako hegoaldean eta, oro har, 1.300 m tik gorako beste mendialdeetan izaten da. Negua luzea (urritik maiatzera bitartean) eta hotza da (0 ºC,
|
batez
beste).
|
|
|
Hala ere, erabiltzaileek ordaindu duten kopuru gehigarria, azkenean BEZaren gehikuntza kontsumitzaileak bere gain hartu behar badu, adierazitako 16.500 milioitik gorakoa izango da ziur aski; izan ere, gutxi gorabeherako kopuru horrek zerga (gaur egungo %7tik %16ra) 2000 urteari dagozkion Espainiako autobideen emakidadunen jarduera zifrekiko handitzeak dirutan ekarriko lukeena baino ez du islatzen. Enpresa emakidadunek aurten lortuko dituzten diru sarrerak aurreko ekitaldikoak baino handiagoak izango dira seguruenik; izan ere, zerbitzuan dauden autobideen kilometroak handituko dira, eguneroko batez besteko intentsitatea handituko da, eta bidesarien prezioa %2 baino gehiago igo da,
|
batez
beste. Bidesarien BEZaren tasa berria Gobernuak noiz eta nola onartuko duen oraindik ez du zehaztu Ogasun Ministerioak, oraindik Europako Auzitegiaren epaia eta hura betetzeko formulak aztertzen baititu.
|
|
|
Espainiako Okintza Erakundeen Konfederazioko (CEOPAN) lehendakari Emilio Madrid Jorretok adierazi du sektoreak krisi ekonomikoa bizi duela, neurri batean, ogia gutxi kontsumitzen duelako eta ogia egiten duten enpresak modernizatzeko inbertsio handiak egiten direlako. Konfederazioaren helburua 1972ko kontsumo indizeak berreskuratzea da, urtean
|
batez
beste 80 kilo biztanleko. Gaur egun, Espainiako maila 58 da, eta 1992tik pixka bat igo da.
|
|
|
Haragi hori gehiago kotizatzen da, animaliaren elikadura bereziak kostu handiagoa baitu. Nutrizioaren ikuspegitik, txerrikiak,
|
batez
beste, 18 g proteina ematen ditu 100 g produktu bakoitzeko. Proteina edukia espeziearen, adinaren eta dagokion kanalaren zatiaren arabera aldatzen da nagusiki.
|
|
|
Egun batzuk geroago, amak gai dira esne heldua, zurixka eta urtsuagoa jariatzeko. Lehenengo sei hilabeteetan esnea
|
batez
beste 750 mL/ egun jariatzen da, eta kopuru hori 600 mL/ egunera jaisten da hurrengo sei hilabeteetan. Ekoizpen maximoko aldietan, egunean 1,5 litro esne era daitezke.
|
|
|
Adituen arabera, tratamendu eta gainbegiratze mediko egokiarekin, faseei aurrea hartu eta pazienteak bizimodu normala izatea lor daiteke. Horri dagokionez, Kataluniako Bipolarren Elkarteko lehendakari Mariano Legesek (600 bazkide baino gehiago ditu) gaineratu zuen “arazoa da gaixoa ondo ikusten denean ez duela medikatzen jarraitu nahi,
|
batez
beste, pazienteek 6 eta 8 pilula artean hartu behar baitituzte”.
|
|
|
Auto aseguruaren prezioa% 6 igoko da aurten,
|
batez
beste, Tillinghast Towers Perrin aholkularitza enpresak egindako azterlan baten arabera. Txosten horren arabera, aurreko urtean primaren batez besteko hazkundea %12koa izan zen, tarifek igoera orokorra izan zutelako eta aseguruaren prezioak kalkulatzeko orduan kalte propioek pisu handiagoa izan zutelako ibilgailu parkea berritzeagatik.
|
|
|
Gaur egun, mundu mailan, eta 1998ko FAOren (Nekazaritzarako eta Elikadurarako Erakundea) datuen arabera, oilo arrautzen ekoizpena 48,5 milioi tonakoa da. Ekoizpen horrek 867.000 milioi unitate inguru sortzen ditu(
|
batez
beste 56 g unitate bakoitzeko), hau da, 72.250 milioi dozena inguru. Asia da gaur egun oilo arrautza gehien ekoizten duen munduko eskualdea.
|
|
|
Txosten horretan adierazten zen txorrotako uretan THM kontzentrazio handiena zuten herrialdeetako herritarrek gutxiago kontsumitzen zutela. Horixe da Espainiaren, Belgikaren edo Frantziaren kasua,
|
batez
beste 150 eta 200 litro bitartean kontsumitzen baitira pertsonako. Hala ere, kontzentrazio txikiagoko herrialdeetan, hala nola Suedian eta Luxenburgon, 250 eta 300 litro artean hartzen dira.
|
|
|
Abian jarri zenetik, NoMeFio.com ek doako 4,3 milioi txosten orri eman ditu Espainiako 465.445 enpresari buruz. Horietako bakoitza 1,2 aldiz bisitatu zen,
|
batez
beste, zortzi txosten orri, bisita bakoitzeko. Gainera, merkataritza inskripzioen kontsulten eta xehetasunen %87, 2an balantze ekonomikoak eman ditu beste %85 batean, eta ondoren, informazioa eskatu zitzaien enpresen gorabehera judizialak eta eskaerak.
|
|
|
Enpresek langile bat kontratatzeagatik aurreko ekitaldian baino% 3,6 gehiago ordaindu behar dute. Zehazki, 302.159 pezeta hilean,
|
batez
beste, langile bakoitzeko. Kopuru horretatik, 226 758 pezeta hileko soldatari dagozkio eta 75.401 pezeta beste kostu batzuei (Gizarte Segurantza, janari bonuak, garraio plusa, etab.). Soldatak% 2,9 igo dira bigarren hiruhileko honetan, iazko aldi berarekin alderatuta.
|
|
|
Aurreko asteko asteazkenean, Espainiako merkatuko hiru operadore nagusiek (Repsol, Cepsa eta BP) erregaien prezioak 1 eta 3 pezeta artean jaistea erabaki zutenean gertatu zen beherapena, nazioarteko kotizazioen prezioak asko jaitsi zirelako. Orduan, Repsol YPFk, Campsa eta Petronor markak barne, hiru pezeta jaitsi zuen
|
batez
beste gasolinen prezioa, eta bat eta bi pezeta artean automobilgintzako gasolioarena. Horren ondorioz, Repsol inguruko batez besteko prezioak, gaur egun, 131,9 pezetakoak dira berunik gabeko 95 oktanoko gasolinarako, 143,5 pezetakoak berunik gabeko 98 oktanoko gasolinarako eta 141 pezetakoak supermerkatu berrirako.
|
|
|
Artatxiki perlako landarearen altuera 0,5 m koa izan daiteke, eta alearen kolorea kasi zuria, hori argia, arrea, grisa, arbel urdina edo morea izan daiteke. Pikor oboideek 3 mm-ko luzera dute, beste artizeenek baino askoz handiagoak, eta 1.000 haziren pisua 2,5 g tik 14 g ra bitartekoa da,
|
batez
beste 8 g koa. Mijo txikiak:
|
|
|
The Lancetek argitaratu duen ikerlanean ageri denez, kirurgiaren ondoren kimioterapia jasotzen duten pankreako minbizia duten gaixoek beste pazienteek baino %40 gehiago irauten dute. Kantzer pankreatikoa duten 541 pertsonari egindako proba batean, 5 Fluorouracil botika jaso zutenek (urdaileko minbizia tratatzeko asko erabiltzen da), ebakuntza egin ondoren, hartu ez zutenek baino sei hilabete gehiago bizi izan zuten,
|
batez
beste. Liverpoolgo Unibertsitate Ospitale Errealeko John Neoptolemos eta ikerketan parte hartu duen medikuetako baten iritziz, Gemcitabina izeneko botika berri batek biziraupen indizeak are gehiago handituko ditu.
|
|
|
Indarberritzeko joera orokorra duen krisia. Autonomia erkidego gehienek" krisiaren" une okerrenean (2001eko otsaila) ezarritako kontsumo mailak gainditu dituzte;
|
batez
beste, %30 inguruko hazkundea izan dute Espainiako etxe guztietan, eta, kasu batzuetan, %300etik gorako igoera izan dute, Nafarroan eta Extremaduran, esaterako, eta %170koa Murtzian. Salbuespen gisa, Kantabrian(% 7,07) eta Asturiasen(% 22,06) aurkitu ditugu, 2001eko uztailean kontsumoa jaitsi egin baita 2001eko otsailean baino.
|
|
|
8 miligramo. Zaldi haragia, lekaleak(
|
batez
beste): 7 miligramo.
|
|
|
Egun hauetan Japonia bisitatzen ari diren arrantza sektoreko Andaluziako enpresaburuek, Paulino Plata Nekazaritza eta Arrantza sailburuak lagunduta, Japoniako merkatuan Andaluziako atunei balioa eransteko moduko kalitate bereizgarria sortzea sustatuko dute;
|
batez
beste, urtean hiru mila tona arrain esportatzen dituzte. Horixe izan da enpresaburuek atzo banatzaile japoniarrekin izan duten topaketan proposatu duten gaietako bat, arrantzaren arloan etorkizunean lankidetzan aritzeko aukerak aztertzeko eta hegalaburraren esportazioak handitzeko lankidetza lerro komertzialak irekitzeko.
|
|
|
Andaluziak urtean
|
batez
beste hiru mila tona arrain esportatzen ditu Japoniara
|
|
|
Sukar eroslearen aurrean, prebentzio errezeta bikoitza proposatzen du. Lehenik, “bi aldiz pentsatu, espainiar bakoitzak Gabonetan
|
batez
beste ordainduko dituen 100.000 pezeta baino gehiago gastatu baino lehen”. Eta, bigarrenik, “benetan beharrezkoak diren erosketen zerrenda egitea eta horietako batzuk bidezko merkataritzako dendetara bideratzea”.
|
|
|
Hainbat hiztunek bitarteko moduan hautatu dugu euskara, elkarrekin komunikatzeko hitzezko adierazpide gisa. Naturaltasun osoz batzuek, borondate zehatz adierazi
|
batez
beste hainbatek... Hizkuntzak" ez du deus barrenen" dionean, hizkuntzari buruzko pentsamendu totemikoa, fetitxe gisakoa ukatzen du.
|
|
|
nerau nauzu bat, seme alaba aski haziak ditudana. Baina Zaloñak darabilen saltsa horretan ez dira irakasleak gehienbat gure adinekoak; zaharragoak dira,
|
batez
beste, gurasoak irakasleak baino. Eta hortik, hain zuzen, zaharrago nahiz gazteago izatetik, ez baita jaio oraindik aldi berean zaharrago eta gazteago izan daitekeen mutilik, dator agertzen duen ezin eramana, ez irakasle nahiz guraso izatetik.
|
|
|
Zelan horiek jakin, ez badakigu gure amagan zetzan zigotoan —lehenbiziko zelula bakarrean— non zegoen geu bakoitzaren eraketa miragarria baina jakin jakinekoa (gogoratu arestian esana: gutxi gorabehera eta
|
batez
beste 300.000 zelula miragarri segundoko sortuz eta abar) gidatu zuen eta gaur ere gidatzen dirauen gizaginkode holistiko zehatza, adibidez eskuan egin berri dudan ebakitxoa bere onera eta ni osoaren onera ekartzeko milioika zelula erabiliz ari dena. Nork daki gaur gehiago?
|
|
|
Kolegioak, 22 gela baditu. Zenbat ikas/ e dira gelako,
|
batez
beste?
|
|
2002
|
|
|
Ikerlanak dioenez, baliabide horien administrazioak, alabaina, ez du, EAEko BPGren pisua, estatuko
|
batez
bestekoarekiko apur bat ez jaistea. Jaitsiera horretan bi aldi oso desberdinak izan dira.
|
|
|
Jaitsiera horretan bi aldi oso desberdinak izan dira. Lehena 80ko hamarraldian, garai horretan industria krisiaren eraginak biztanleriaren batez bestekoa murriztu egin baitzuen estatuko
|
batez
bestekoarekiko, eta, geroago, 90 hamarraldian, suspertze lasterragoa izan zen, eta, hala, hamarraldiaren bukaeran, gora egin du EAEk estatuaren osotasunean duen posizio erlatiboak, BPGri eta errentari dagokienez.
|
|
|
Arrazoi hauengatik, egun EAEn 0 urte bitarteko haurra adoptatu nahi duenak 8 urte itxaron du
|
batez
beste eta 3 urte bitartekoen zain 5 urte pasa ditu. Eta guraso asko ez dago hainbeste denbora itxaroteko prest.
|
|
|
Eta denbora horretan, espedientearen jarraipena egitea ez da beti posible; norbait behar izaten da, abokaturen bat, jatorrizko herrialdean eta ECAI batengana jotzeko aukera ere badago, derrigortua ez bada ere (ikus goiko koadroa). Azkenean, eskaera egitetik haurra lortu bitarte
|
batez
beste bi urte edo bi urte eta erdi inguru pasatzen dira. Epe luzea da, baina beti ere barne adopzioan baino askoz laburragoa.
|
|
|
Joan den urtean, 2001ean, 121 langilek galdu zuten bizia lantokian edo laneko joan etorrietan. Urte batzuetan gehiago, beste batzuetan gutxiago, baina
|
batez
beste 120 pertsonak galtzen dute bizia urtero Euskal Herrian, laneko istripuetan. Nik, lerro hauek idatzi ditudan honek, zehatz mehatz aztertu dut Hego Euskal Herrian azken 25 urte hauetan lan istripuetan hildakoen zerrenda beltz egunerokoa eta urterokoa, eta ondo asko frogatu dut lan istripuak berak bezain erreala dela hamar urteko batez besteko hori.
|
|
|
Siesta edo biaoa oso komenigarria da AEBetako biztanleria arruntarentzat ere, bertan pertsona heldu batek sei ordu eta 57 minutu egiten baititu lotan,
|
batez
beste, gaueko, adituek zortzi ordu jotzen dituzten arren beharrezkotzat. Sleep Foundation izenekoaren arabera, AEBetan apenas% 32 dira astegunetan sei ordu lo egiten dituztenak, eta% 64 gomendatutako zortzi orduetatik azpitik dabiltza.
|
|
|
Langile batzuk plantilla propiokoak dira eta beste zenbait obra sozialen fundazioetakoak. Bestalde, 27 bat lanpostu sortzen dituzte urteko,
|
batez
beste. Arduradunek diotenez, kontratu finkoko enplegatuak dira %79, 8; gainerakoek, berriz, behin behineko kontratua edo aldi batekoa dute
|
|
|
Aldiz, kazetari berak, bere grabagailua lagun, galdetu izan balio jende horri berari ia prest dagoen berogailua jaisteko, neguan,
|
batez
beste, etxean bi gradu gutxiagoko tenperatura edukitzeko, demagun, ia segurua da jende gehienak ez ozen eta biribil batez erantzungo liokeela. Eta jende horri eginiko galdera balitz ia prest dauden, esaterako, kotxea txandaka erabiltzeko astean behin, edo batere kotxerik eduki gabe bizitzeko, orduan ezezko erantzuna ia emango lukete.
|
|
|
Egia esateko, obabar zikloa dei geniezaiokeenak harrera oso ona izan du, eta Premio Nacional de Narrativa delakoa irabazi aurretik ere jarraitzaile asko zituen euskal irakurleen artean. Adibidez, Bi letter jaso nituen oso denbora gutxian (1984), Sugeak txoriari begiratzen dionean (1984) eta Bi anai (1985) narrazioek lau edizio izan zituzten
|
batez
beste 1988 arte, eta 20.000 ale inguru saldu zituen obra bakoitzak, kopuru handiak inondik ere, kontuan hartzen bada urte haietako euskal merkatu potentziala.
|
|
|
Esandakoaz gain, Euskal Herriko Editoreen Elkartearen arabera (1999), gaur egun EAEn 100 argitaletxe daude eta horietatik% 35 1990az geroztik sortutakoa da. Gehienetan, argitaletxe txikiez mintzo gara,
|
batez
beste, 4 langile dituztenak eta azpiegitura nahiko mugatuekin moldatzen direnak.
|
|
|
J. M. Torrealdaik bere Euskal Kultura Gaur (1997) liburuan dioenari jarraituz, gaur egun 300 euskal idazle inguru daude eta euren ezaugarri soziologikoak honela deskribatuko genituzke: % 90 gizonezkoak dira eta% 10,6 bakarrik emakumezko7 Adinari dagokionez,
|
batez
beste, 49 urte dituzte idazleok (%70 30 urte bitartean dabil) eta horren ondorioz, argi ikusten da gaur egun argitaratzen duten idazleen artean belaunaldi desberdinetako egileak kausi ditzakegula. Hortxe dauzkagu, adibidez, hamarkadetan jaiotako idazleak (Txillardegi...) edo 64ko belaunaldia deitu izan zaion horretan sartuko liratekeen R.
|
|
|
Zaletasun pertsonalak gorabehera, kafearen onargarritasuna neurtzeko faktore behinen gisa espezialistek eginiko dastatze proba batean zehazturiko kalitate organoleptiko (zaporea, kolorea, lurrina) hutsa kontuan izaki, kalitate eta prezioaren arteko erlaziorik egokiena Bonka Puro Colombia (1,76 euros eta 8,5 puntu dastatze proban,
|
batez
beste) laginak eskaini zuen, ondotik Baqué 100% Colombia (2,49 euros eta 9 puntu) zetorkiola.
|
|
|
Hazten den heinean oihal horien kopurua murriztuz doan arren, guztirako munta izugarria da: aurreneko urtean umeak 2.180 oihal gastatuko ditu,
|
batez
beste.
|
|
|
Horrek, umearen lehen urteko gastuak ugaldu egingo ditu:
|
batez
beste, hilean 240,40 euro kostatuko da haurtzaindegia; haurra zaintzen duen pertsonak, bestela, 6 euro kobratuko dizkie orduko.
|
|
|
Dena den, Estatu espainiarrean eginiko kilometro bakoitzeko,
|
batez
beste, gidariak 7 zentimo ordaintzen dituela esan dezakegu.
|