|
2001
|
|
|
Zaharrenak l5 urte zituen; gazteak bost. Ontzitxo bat zuten jendea alde
|
batetik
bestera eramateko. Arratsaldeko hirurak ziren eta ez zebilen jenderik.
|
|
|
Zutitzen ahalegindu eta zatikatu zaren sentsazioa izango duzu, zati bakoitzak bizimodu independentea nahi balu bezala, eta hainbat sasoi hainbat lekutan galduko dira. Eta gogoa igoko zaizu eta ikuspegi garai, epel eta leunetik so egingo diozu haize zuriaren espektakuluari, haizeak elurra bere ohetik astindu, zirimolatan jaso eta, alde
|
batetik
bestera daramala, zurrunbilotan eragiten duen artean. Eta han behean izango zara zu, umea, larruz jantzia eta arraro horretan zure aurpegiak kartoiharrizko mozorro zuria dirudiela.
|
|
2002
|
|
|
–Ni hiltzen naizenean, txokolatezko batean zerura igo, eta
|
batetik
bestera eramango zaituztet. Eta hegan goazen bitartean, mihiaz zupatuko dinagu txokolatea, guztiz gastatu eta desagerrarazi arte.
|
|
2004
|
|
|
Haizeak, ilea ez ezik, Jenniferren pentsamenduak ere alde
|
batetik
bestera daramatza. Aurretik atzera eta atzetik aurrera.
|
|
2005
|
|
|
Horrelako emakume bat zenuke zuk: langilea, jenioduna... eta ez
|
batetik
bestera eramaten dituzun mari purtzil mehar horiek.
|
|
|
Basoa bukatu eta larreak hasten ziren unean ikusi nuen autoa eta berehala ezagutu nuen nire koinatuak umeak toki
|
batetik
bestera eramateko erabiltzen zuen auto familiarra. Mesfidati, etxerantz hurbildu nintzen.
|
|
|
–Badaezpada! Bestela maletak leku
|
batetik
bestera eramateko laguntzailerik gabe geldituko zinateke eta...!
|
|
2006
|
|
|
–Biderik ere ez ei zegoen artilleria toki
|
batetik
bestera eramateko –esan zuen osabak.
|
|
2007
|
|
|
Dantzan ari dira zure buruko ileak, libre. Haizeak alde
|
batetik
bestera daramatza.
|
|
|
Umeen algarak entzuten ditu. Txirristatik behera doaz batzuk, zabuak alde
|
batetik
bestera daramatza besteak, haize epela ebakitzeko moduko abiaduraz. Lurrera itsatsitako egurrezko zaldi baten gainean ume ilehori bat dago, atzera eta aurrera kulunka, Ameriketako mendebaldea konkistatzen.
|
|
|
Egun on jauna, McDowells, Greenham eta Piermansekoek deitu dute. Eta bulegoan ikusi du aitona, leihotik behera begira, han behean ikusten diren inurri antzeko pertsonak eskuarekin hartzen dituela imajinatuz eta leku
|
batetik
bestera daramatzala amestuz. Han goitik oraindik boteretsuagoa sentitzen da aitona ere.
|
|
2008
|
|
|
Izan ere, markesa anderea eta morroi neskameak Guadabrezorako bidean joan zirèn egun berean idatzi zion Nataliak Gerardori lehen gutuna, zeinari beste batzuk jarraitu baitzitzaizkion, Gerardok jaso ahala erantzuten zituenak; gutun haiek sekretuak ziren, jakina, Nataliak Crisanta izeneko konfiantzazko neskame bati ematen zizkionak?. Zin egidazu ez diozula sekretua inori jakinaraziko, ez Reginari ez Elvirari ez Faustiri ez beste morroi neskameei, ezta zure lagunik lagunenari ere? esan zion Nataliak, gurutziltzatuaren irudiaren aurrean, baita zin eginarazi ere?, Gerardori helaraz ziezazkion, Crisantak hiriko orga gidari bat baitzuen senar, jendea toki
|
batetik
bestera eramaten zuena eta bere ohiko ibilbidean kontsularen etxetik hurbil pasatzen zena.
|
|
|
–Lastima Bilboko setioan galdu nuela, beherakoak jota ibili nintzenean ohatila batean
|
batetik
bestera eraman baininduten, eta halako batean, kaka zaharra?!
|
|
|
Nire eskuetan bazeunde, ordea, beste moja klase bat izango zinateke??. Ama nagusiaren burua, beraz, zurrunbilo bat zen,
|
batetik
bestera zeramana, baita Ernestinaren irritik, segundo erdi ere ez zuen iraun irri hark, Ernestinak, ama nagusia zelatatzen ari zitzaiola ohartu orduko jiratu baitzuen burua lehengo tokira, frai Millanen irrira ere:
|
|
|
Bere oroitzapenen zerrenda luzean, jauregiari begira egon arren, bere jarrera gogoetatsuan jarraitzen zuen Nazariok, buruak gertaera batetik bestera eta toki
|
batetik
bestera eramango balu bezala, aurpegiera, barneko alaitasun goibeltasunen isla hutsa zena, aldakor, orain irri jario eta orain irri urri, hain zitzaizkion, antza, gertaeretako batzuk gogoangarriak, besteak ez hainbeste?, Nazariok ezinbestean oroitu behar zuen atseginez betetzen zuèn pasadizoa, ezustean jasotako laguntza bati lotua, bere proiektuak bizi izan zuèn hil edo biziko mementoan.... Ohi bezala. Beñardoren suizidioa iraganeko kontua zen?, gogor ari ziren guztiak lanean olan, bat batean bi zaldizko eta dozena erdi bat txakur heldu zirenean ingurura.
|
|
|
–Lastima Bilboko setioan galdu nuela, beherakoak jota ibili nintzenean ohatila batean
|
batetik
bestera eraman baininduten, eta halako batean, kaka zaharra...!
|
|
|
Nire eskuetan bazeunde, ordea, beste moja klase bat izango zinateke...". Ama nagusiaren burua, beraz, zurrunbilo bat zen,
|
batetik
bestera zeramana, baita Ernestinaren irritik –segundo erdi ere ez zuen iraun irri hark, Ernestinak, ama nagusia zelatatzen ari zitzaiola ohartu orduko jiratu baitzuen burua lehengo tokira– frai Millanen irrira ere: irri hura, frai Millanek" In nomine Patris..." esan zuen bitartean egin zuena eta ama nagusiak, zegoèn egoeran zegoelako –errealitatearen pertzepzio zorrotzegia kamutsegia ere bada maiz–, sakrilegotzat eta diabolikotzat hartu zuena seguruenik.
|
|
|
Bere oroitzapenen zerrenda luzean –jauregiari begira egon arren, bere jarrera gogoetatsuan jarraitzen zuen Nazariok, buruak gertaera batetik bestera eta toki
|
batetik
bestera eramango balu bezala, aurpegiera, barneko alaitasun goibeltasunen isla hutsa zena, aldakor, orain irri jario eta orain irri urri, hain zitzaizkion, antza, gertaeretako batzuk gogoangarriak, besteak ez hainbeste–, Nazariok ezinbestean oroitu behar zuen atseginez betetzen zuèn pasadizoa, ezustean jasotako laguntza bati lotua, bere proiektuak bizi izan zuèn hil edo biziko mementoan.... Ohi bezala –Beñardoren suizidioa iraganeko kontua zen–, gogor ari ziren guztiak lanean olan, bat batean bi zaldizko eta dozena erdi bat txakur heldu zirenean ingurura.
|
|
|
...ta izeneko konfiantzazko neskame bati ematen zizkionak –" Zin egidazu ez diozula sekretua inori jakinaraziko, ez Reginari ez Elvirari ez Faustiri ez beste morroi neskameei, ezta zure lagunik lagunenari ere" esan zion Nataliak, gurutziltzatuaren irudiaren aurrean, baita zin eginarazi ere–, Gerardori helaraz ziezazkion, Crisantak hiriko orga gidari bat baitzuen senar, jendea toki
|
batetik
bestera eramaten zuena eta bere ohiko ibilbidean kontsularen etxetik hurbil pasatzen zena.
|
|
2009
|
|
|
Ongi bai ongi oroitzen zituen Adak hamar egun haiek: nola gozatu zuen, Maria Bibianarekin batera, haur kotxea hartu eta
|
batetik
bestera eramanez, baita haurra inoiz besoetan hartuz ere, amatasunari lotutako ariketa haiek gezurrezko haurrekin praktikatzen ohituta zeudenek, panpinekin, alegia, bene benetako haur batekin praktikatzen zituztela behingoz!
|
|
|
harrokeritis larria; une hartan, baina, hain garbi ikusten zuelako, beharbada, halako barne errebolta nabaritu zuen bere baitan, hegan egin nahi baitzuen, bai, baina harrokeria harekin hautsi behar baitzuen, menturaz, lehenik, baita gorputz arimak gora begira jarri ere: ez ote du, bada, ahariak ahariaren kontra talka egiten eta anaiak anaiaren aurka berdin, batzuk eta besteak begirada horizontalaren menera daudelako?, eta ez ote du, ondorioz, begirada horizontalak lurretik lurrera eta adar
|
batetik
bestera eramaten bai gizona eta bai aharia ere, eta begirada bertikalak, aldiz, lurretik zerura eta adarretik ostadarrera?; kontuak kontu, Domingok hegan egin nahi zuen, lurretik eta lurtarren mugetatik ihesi: une hartan, gainera, lurrera lotzen zuèn harrokeriatik ihes egin nahi zuen, eta, hala, Teofilo Maria bakean utzi zutenean, harengana hurbildu eta bihotz bihotzez esan zion:
|
|
|
Ongi bai ongi oroitzen zituen Adak hamar egun haiek: nola gozatu zuen, Maria Bibianarekin batera, haur kotxea hartu eta
|
batetik
bestera eramanez, baita haurra inoiz besoetan hartuz ere, amatasunari lotutako ariketa haiek gezurrezko haurrekin praktikatzen ohituta zeudenek –panpinekin, alegia– bene benetako haur batekin praktikatzen zituztela behingoz! Eszena hunkigarria, zinez, Adak haurra magalean hartu eta hura lotaratzen zuenekoa, orain kulun kulun ibiltzen zuela eta orain sehaska kanta bat kantatzen ziola, aingeruen ahotsa baitzuen Adak, ur begiko ura baino zilarragoa eta garbiagoa... halako moldez, non, hamar egun haiek iraganda gero, bihotzean halako egarri bat geratu baitzitzaion –haurra ukitzeko eta haren azala musuz josteko egarria, esate baterako–, trapuzko panpinekin jada nekez aseko zuena, hainbestekoa zen Adak haurrari hartu zion maitasuna; Adak bazekien hamar eguneko egonaldi hura salbuespena izan zela, Rosiren alabak maiz agertu baitzuen jauregikoen aurrean bere esker ona egin ziotèn faboreagatik:
|
|
|
harrokeritis larria; une hartan, baina, hain garbi ikusten zuelako, beharbada, halako barne errebolta nabaritu zuen bere baitan, hegan egin nahi baitzuen, bai, baina harrokeria harekin hautsi behar baitzuen, menturaz, lehenik, baita gorputz arimak gora begira jarri ere: ez ote du, bada, ahariak ahariaren kontra talka egiten eta anaiak anaiaren aurka berdin, batzuk eta besteak begirada horizontalaren menera daudelako?, eta ez ote du, ondorioz, begirada horizontalak lurretik lurrera eta adar
|
batetik
bestera eramaten bai gizona eta bai aharia ere, eta begirada bertikalak, aldiz, lurretik zerura eta adarretik ostadarrera?; kontuak kontu, Domingok hegan egin nahi zuen, lurretik eta lurtarren mugetatik ihesi: une hartan, gainera, lurrera lotzen zuèn harrokeriatik ihes egin nahi zuen, eta, hala, Teofilo Maria bakean utzi zutenean, harengana hurbildu eta bihotz bihotzez esan zion:
|
|
2010
|
|
|
Bizitzak burbuila existentzial
|
batetik
bestera eraman izan nau beti, badakizu, baina zer besterik ziren amaren bi hitz haiek, beste burbuila bat baizik, ama babesten zuena, bi hitz haietan bere airea eta bere arnasa aurkitu balitu bezala?; baina ni amaren semea nintzen, eta harengandik jaso ote nuen, bada, joeratxoa?
|
|
|
Entzutean, adibidez, haien aitona eraikitzailea zela, etxeek eraikitzailearen izena zeramaten garaian. Roman hamahiru urterekin hasi zen aitarekin lanean, hondar eta igeltsu zakuak
|
batetik
bestera eramaten; hamasei urterekin, kamioian joaten zen, gidariaren laguntzaile, harrobian hondar tonak erostera. Hemezortzirekin, berak bakarrik, bere lehen tratua itxi zuen, baserria handitu nahi zuen bezero zahar batekin.
|
|
|
Bizitzak burbuila existentzial
|
batetik
bestera eraman izan nau beti, badakizu, baina zer besterik ziren amaren bi hitz haiek, beste burbuila bat baizik, ama babesten zuena, bi hitz haietan bere airea eta bere arnasa aurkitu balitu bezala?; baina ni amaren semea nintzen, eta harengandik jaso ote nuen, bada, joeratxoa?
|
|
2011
|
|
|
Zutitzen ahalegindu eta zatikatu zaren sentsazioa izango duzu, zati bakoitzak bizimodu independentea nahi balu bezala, eta hainbat sasoi hainbat lekutan galduko dira. Eta gogoa igoko zaizu eta ikuspegi garai, epel eta leunetik so egingo diozu haize zuriaren espektakuluari, haizeak elurra bere ohetik astindu, zirimolatan jaso eta, alde
|
batetik
bestera daramala, zurrunbilotan eragiten duen artean. Eta han behean izango zara zu, umea, larruz jantzia eta arraro horretan zure aurpegiak kartoiharrizko mozorro zuria dirudiela.
|
|
|
–Dena esan dezake zinemak, osotasun handiena du artistikoki eta komunikazio modu onena da, erritmoarekin, hitzekin, argi eta itzalekin? leku
|
batetik
bestera eramaten zaituelako, berak nahi duen bidea jarraituz. Beste arte diziplinek ez duten abantaila handi bat dauka gainera:
|
|
|
Orduan, esku
|
batetik
bestera eraman zuen zama Mariak, eta ezkerrarekin lisatu zituen gona eta igandeetako amantala.
|
|
2012
|
|
|
Bitartean, Ostiral eta kapitainaren bigarrena ongi moldatu ziren gainerakoekin beren lanean, eta tontor batetik bestera eta baso
|
batetik
bestera eraman zituzten, oihuka eta erantzunka, ez bakarrik haiek erabat lehertuta utzi arte, baita ere txalupara gaua egin baino lehen zirela iritsi ziur egon arte; eta haiek ere leher eginda zeuden guregana iritsi zirenerako.
|
|
|
D ra iristean, jirarazi bere ardatzean mutur erakarlea E rantz begira egon arte, eta orduan irla zeharretara E rantz joango da; eta han harria berriro jirarazten bada bere ardatzean E F posizioan jarri arte, mutur aldaratzailea beherantz duela, irla igo egingo da F rantz zeharretara, non mutur erakarlea G rantz zuzenduz, irla G rantz mugituko den, eta G tik H ra, mutur aldaratzailea zuzen zuzen beherantz begira jartzeko moduan jirarazten bada harria. Eta horrela, harriaren posizioa behar bestetan aldatuz, irla gora eta behera joatea lortzen da, beti ere zeharretara, eta txandakako igoera eta beheratze hauekin (zehartasuna ez da oso bizia) aginterriko eskualde
|
batetik
bestera eramaten da.
|
|
|
Neure aldetik, inudea bezain kezkatua ez nengoela aitortu behar dut benetan. Itxaropen sendoa nuen, inoiz galdu ez nuena, egunen batean berreskuratuko nuela askatasuna; eta munstroa bezala
|
batetik
bestera eramana izatearen lotsagarrikeriari buruz, neure burua zeharo kanpotartzat jotzen nuen herrialde hartan, eta, noizbait Ingalaterrara itzultzen banintzen, halako zoritxar bat zitzaidala sekula aurpegiratu pentsatzen nuen; izan ere, Britainia Handiko Erregeak berak, nire egoeran, jasan egingo baitzukeen irain hura.
|
|
|
Ez da gaztaroko aurreneko urteetan bihotza oinazetzen digun maitasun premia urduri hori. Maitasun mota horrek emakume
|
batetik
bestera eramaten gaitu, harik eta ezin jasan gaitzakeen bat aurkitzen dugun arte: orduantxe sortzen dira gure jarraikitasuna eta benetako irrits azkengabea, zeina, matematikaren metodoen arabera, puntu batean hasi eta infinituraino luzatzen den lerro baten antzera irudika baikenezake.
|
|
2014
|
|
|
Zutik jarraitzen nuen, pisua hanka
|
batetik
bestera eramanez. Jarrera behin eta berriro aldatua zuen berak, baina bankutik altxatu gabe.
|
|
|
–Gabarrarik ikusten duzue? , galdetu zien Mikel Strogoffek, ohartu gabe begiak alde
|
batetik
bestera zeramatzala, bera ere ikusteko gai izan balitz bezala.
|
|
2015
|
|
|
Fregona mutur
|
batetik
bestera darama, indarge, eta, pasillo estuaren izkina bakoitza jotzen duenero, badirudi azken hatsa ematera doala. Draz, draz.
|
|
|
Hasieran, zalantzek loa galarazten ziotela aitortu zidan, baina, berandu gabe, berak ere utzi ziola lanera joateari. Greba Handiaren lehenengo egun haietan, burutik ezin uxatu zitzakeen
|
batetik
bestera eraman gabe utzitako bidaztiak, arrantzatu gabeko arrainak, zaindu gabeko animaliak, jarri gabeko tragoak, hartzailerik gabeko gutunak, batez ere gutunak, bata bestearen gainean hauts artean abandonaturiko gutunak.
|
|
2016
|
|
|
–Etxe honetan hil bazuten, logikoa litzateke gorpua hemen ezkutatzea. Arriskutsua zitzaiekeen hilotza
|
batetik
bestera eramatea, eta erraza da gorpu bat hemen lurperatzea.
|
|
2017
|
|
|
Adibidez, [jauretxe agiriek] ez dute soilik esaten gizon batek jaunaren lurreko akre bat goldatu, erein eta areatu egin behar duela. ...Esaten dute goldean dituen hainbat idirekin goldatu behar duela, bere zaldia eta zakuarekin areatu[?] Zerbitzuak (ere) xehetasun txikienez gogorarazten ziren[?] Gogoan izan behar ditugu Eltongo nekazariak, zeintzuek, onartu bazuten ere behartuta zeudela jaunaren belar ondua metatzera haren larrean eta oilategian, adierazi zuten ohituraren arabera ez zutela zertan belar ondu hori gurdietan kargatu,
|
batetik
bestera eramateko (Homans 1960: 272).
|
|
|
Elikatu egin du kiribila elizak. Mendeak pasa ditu taldean izan dituen abusatzaileak babestu eta, zigorrik eta babes neurririk hartu gabe, eliza
|
batetik
bestera eramaten. Onartzen du hori elizak berak ere.
|
|
2019
|
|
|
Sarjentuak botila
|
batetik
bestera eraman zituen begiak, xanpainaren markan iltzatu zituen arte. Gero, begiak zeruraino zabaltzen zituela, esan zuen:
|
|
2020
|
|
|
Taxian daramadan bezeroa Gatika aldekoa bada, ez dut izaten Emeterio Elorduiren bizitza gogora ekarri gabeko onik, haren ibilbide alderraiak edo zoriak berak gerra
|
batetik
bestera eraman baitzuen. 36koa egin zuen lehenik, oso gaztea zela; munduko bigarrenak harrapatu zuen ondoren, eta nazien kontra zebilela hartu zuten preso Vichyko gobernukoek eta eraman zuten Bechar kontzentrazio eremura, Aljeriako desertura.
|
|
|
Izan ere, txostengileek azpimarratu dute isurketak bikoiztu egin direla 1980tik, eta munduko batez besteko tenperatura 0,7 gradu igo dela. Azkenik, alde
|
batetik
bestera eramandako espezie arrotz inbaditzaileen eragin suntsitzaileaz ere ohartarazi dute: %70 baino gehiago ugaritu dira, gutxienez 21 herrialdetan.
|
|
|
Eta mapa digitala bada, non zer erosi edo ikusi behar dugun ere bai. Alabaina, bideak kalkulatzeko algoritmoek gizakiari noraezean ibiltzeko edo galtzeko aukera ere ukatu dioten garai hauetan, erakusten al dituzte mapa horiek denboraren ibaiak paraje hauetan leku
|
batetik
bestera eramandakoen oinatz galduak. Zer dago mapa ofizial koloretsuen atzealde ilunean?
|
|
|
Xosé arrantzalea izan zen gaztetan, mundua lanbideak trumilka asmatzen hasi aurretik. Orain ere arrantzalea da, baina turistak txalupan
|
batetik
bestera eramaten irabazten ditu sosak. Farozainei solasaldi bat besterik ez die eskatzen trukean.
|
|
2021
|
|
|
Artidorio Cresseri familia italiar batekoa zen, Saltan jaioa, eta hamaika urterako aitarekin lanean hasia zen Andeen inguruetan mandoak
|
batetik
bestera eraman eta haien salerosketan. Asko bidaiatu zuen eta asko ikasi mendi haien inguruetan egiten zen musikaz; langintza ugari izan zituen:
|
|
|
Esku bat bestearekin igurzten du. Begirada itxarongelako zoko
|
batetik
bestera darama, lore artifizialetatik ur makinara, zutabe perfektu batean pilatutako errebistetatik klinikako logoarekin egindako koadrora. Haurdun baten tripa handiaren barruan marraztu dute logoaren izena.
|
|
|
ez zegoen hura hondatzeko modurik. Halabeharraren gutiziei soraio uzten nien ni toki
|
batetik
bestera eramaten: desira baten, bihozmin baten edota matxinada baten halabeharra.
|
|
2022
|
|
|
Aita Gerasimek jakinarazi zidan ilargiaren, argizagi horren inguruan ere ideia okerrak dituzula. Ilargiak eguzkia ordezkatzen digu munduak itzaltsu eta ilun dirauenean, jendea lo dagoenean; zu, berriz, asmakeriak jota, elektrizitatea
|
batetik
bestera eraman eta eraman zabiltza. Ez zaitez trufatu agure zahar honetaz, hain ergelki idazten dudalako.
|
|
|
–Orain esango didazu garraiatzen genituen armak ez zirela armak edo herri
|
batetik
bestera eramaten nituen komandoetako kideak zure lagunak zirela, baina nola esplikatzen duzu Guardia Zibilarekin izan genuen tiroketa? –galdetu diot.
|
|
2023
|
|
|
–Ba esango diat, bai, marijakintsu! Traganarruk ez dik gurea bezalako gorputzik, baina itsasoko indarren gainean badik nolabaiteko boterea, eta haiexek erabiltzen ari duk gu punta
|
batetik
bestera eramateko, zizareak edo satorrak lurrean egiten dituen zuloen antzera.
|
|
|
Bazkide ez ezik, beste zerbaitetan ere kide ziren Bixente eta Joxe; izan ere, biek batera egin zuten ihes Ipar Euskal Herrira, handik urte gutxira. da beren kamioia eta garraiolaritxartela erabiliko zituztela jendea
|
batetik
bestera eramateko, materiala mugitzeko, eta norbaiten atxiloketaren ostean, galdeketetan haien izenak agertuko zirelakoan egin zutela hanka. Ezin ziurtasunez jakin, Bixente ere duela lau bat urte hil baitzen, Hendaian, ihesi joan zenez gero Iparraldean geratu baitzen bizitzen.
|
|
|
Langile zibilen garraioaz arduratzen ginen. Egin kontu zortziehun base izan zituztela gringoek han, eta base handietan zapatagileak zeuden, arotzak, garbitegikoak, ile apaintzaileak, manikura egiten zutenak, masajistak... langile zibil horiek
|
batetik
bestera eramaten genituen. Hegaldi koordinatzaileak gurekin etorri eta, zerrenda eskuan, base bakoitzean utzi beharrekoak utzi eta jaso beharrekoak jasotzeaz arduratzen ziren.
|