|
2000
|
|
|
Basati bat akats
|
batengatik
hil dela sinesteko gauza da Frazer. Lehen mailako irakaskuntzaren testuliburuetan esaten da Atilak bere kanpaina militar handiei ekin ziela trumoiaren jainkoaren ezpata bere esku zegoela sinesten zuelako.
|
|
|
Ez dago garrantzirik gabeko arrazoirik, hau da: benetan ez zitekeen arrazoirik izan giza arraza batzuek haritza ohoratzeko joera izan zezaten, baizik eta hauek eta haritza bizitza erkidego batean elkarturik zeudela; beraz, elkarrekin sortzen dira, eta ez hautaketa
|
batengatik
, zakurra eta arkakusoaren antzera. (Arkakusoek errito bat garatuko balute, zakurrarekin zerikusia izango luke.)
|
|
|
Basati bat akats
|
batengatik
hil dela sinesteko gauza da Frazer. Lehen mailako irakaskuntzaren testuliburuetan esaten da Atilak bere kanpaina militar handiei ekin ziela trumoiaren jainkoaren ezpata bere esku zegoela sinesten zuelako.
|
|
2003
|
|
|
Eredu hori —ezarritako teknikak eta usteak kolokan jartzen dituen anomalia baten bitartezko aurkikuntza— behin eta berriro errepikatu da zientzi garapenaren ibilbidean. ...u bezala jokatzeari utzi ziotenean.12 Neptuno planeta aurkitu zuten Uranoren orbitan ikusitako anomalia batzuk azaltzen saiatu zirenean.13 Kloro elementua eta karbono monoxido konposatua Lavoisierren kimika berria laborategiko behaketekin bateratzeko saiakeren bitartean agertu ziren.14 Gas noblea deitutakoak nitrogeno atmosferikoaren dentsitatearen neurrian agertutako anomalia txiki baina iraunkor
|
batengatik
hasitako ikerketa saio luze batzuen emaitza izan ziren.15 Gasetan zeharreko eroapen elektrikoaren ezaugarri anomalo batzuk azaltzeko proposatu zen elektroia, eta spina espektro atomikoan behatutako beste anomalia mota batzuen berri emateko iradoki zen.16 Neutroiak zein neutrinoak beste adibide batzuk eskaintzen dituzte, eta zerrenda hori mugarik gabe luza liteke.17 Ustekabeko berrikuntzak, zientz...
|
|
|
Hau da, ondoren beti kritika agertuko dela? Egia al da zientzian mitoak agertzen direnean, agertuz gero, hutsegiteren
|
batengatik
direla eta ez zientziatasun nozioa gaizki barneratu duen munduaren ikusmolde baten errua. Hel diezaiogun berriro errefusapenaren hariari ea zer nolako erantzunak aurkitzen ditugun:
|
|
2004
|
|
|
Orobat Ekai Txapartegiri eta bere lankideari izkribu hura egiteko eman zidaten aukeragatik. Izkribu haren mamiari dagokionez, entzule bat baino gehiago harriturik gertatu zen hura bukatzeko idatzi nuen azken esaldiagatik, edo hobeki esan, berariaz erabili nuen adjektibo bakar
|
batengatik
," etika ebanjelikoa" aipatu bainuen, soilik aipatu ere! Hitzaldiaren azken hitza zen.
|
|
2005
|
|
|
" Horrela, bada, hizkuntza bakoitzean aurkitzen da jatorrizko singularitate eta eragiteko era bat" 106 Lehen gizatiarra denaren eta linguistikoa denaren arteko aldiberekotasun genetikoaz hitz egiten genuen bezala, orain nazioa hizkuntza baino lehen edota hizkuntza nazioa baino lehen ez dela existitzen aitortu beharrean gaude. " Nazioen arabera ematen den giza-generoaren banaketa, hizkuntzen arabera ematen den banaketa baino ez da" 107, eta, honen ondorioz, nazio bat" hizkuntza jakin
|
batengatik
ezaugarritutako eta osotasun idealarekiko indibidualizatutako gizadiaren forma espirituala" 108 dela esan dezakegu. C. Menzek honela laburbiltzen du gure autoreak gai honi buruz duen iritzia:
|
|
2006
|
|
|
Gure barneko ehunaren jatorrizko egitura dela-eta, zenbait forma eta tasun partikular atsegina emateko kalkulatuak dira, eta bestetzuk atsekabetzeko. Kasu zehatz batean ez baldin badute beren helburua lortzen, organoak duen akatsen edo inperfekzioren
|
batengatik
izango da. Zaporeen gaineko erabakia hartzeko unean sukarrak jota dagoen pertsonak ez du tematu behar bere gustuan, edo minoriak jota dagoenak ezin du erabakirik hartu koloreen gaineko auzietan.
|
|
|
Hitz beste egin zuen, besterik gabe, eta antropologiatik ontologiara igarotzeak beti dakar mintzamoldea baretzea, Heideggerren kasuan bezala? Hala ere, hitz beste egite hori, baretze hori, naziekiko zein Stalinekiko lotura filosofiko nabarmenegiak (hizkeraren biolentziak erakutsiak) askatu nahiak ekarriko zuen agian, izan zedin kalkuluagatik (irabazleen artean lasaiago bizitzeko), izan zedin aitortu gabeko erru sentimendu
|
batengatik
–Edota adinak bultzatu ote zuen erradikaltasunetik posibilismora?
|
|
2010
|
|
|
Horiek berdintzeko azken arrazoia, finean, W. v. Humboldten beste esaldi batean aurkitzen dugu, zein egiaz zaila den baina aldi berean —eta hizkuntza komunitatearen giza legearen ikuspuntutik— erraz uler daitekeen: " Nazio bat hizkuntza jakin
|
batengatik
ezaugarritutako eta osotasun idealarekiko indibidualizatutako gizadiaren forma espiritual bat da" [W. v. Humboldt, GS VI, 125]. Hor, zinez, hizkuntza komunitateen araberako gizadiaren banaketa apurtezinak —gizadiaren helburu espiritualerako hain beharrezkoa den banaketak— suposatzen duen guztia biltzen da.
|
|
2011
|
|
|
Baieztapen hori onartzeko arazoak izango ditugu. Eta arazoak izango ditugu arrazoi
|
batengatik
: tradizio luze baterako, tradizio grekorako, hain zuzen, Parmenides ez da poeta eta Parmenidesen Poema ez da poesia.
|
|
|
Pello Zabaletak euskaratu zuen (Elkar). Ma’alotek hebreera arkaikoan zurubi esanahi omen du, edo mailetako kanta (salmoetan), Jerusalemgo apaizek iturritik Tenplura pitxarretan urarekin igotzean abesten omen zuten kanta
|
batengatik
. Hiriak duen gunerik bihozkorrena oparitu dio Koloniak, hiritarrek Holokaustoaren monumentua esaten dioten horri.
|
|
2013
|
|
|
Bitxia da arima naturalaren aurkako argudio hori behin eta berriro erabili izana. Bitxia da arrazoi sinple
|
batengatik
: arima librea dela esan orduko, berehala proposatzen dizkigute jarraitu beharreko bizitza ereduak (Jesukristo, santuak, mojak, apaizak, misiolariak, profetak, Mahoma...), berehala baliatzen dira hezkuntzaren tresnez jendea (arimak) bideratu nahian.
|
|
|
Laburbilduz, badirudi balioak eta arimak (edo espiritua delakoa), arrazoi
|
batengatik
edo besterengatik, erlijioaren besoetan hazten direla. Zientzia (zentzurik zabalenean ulertuta) kamutsa da esparru horietan.
|
|
2014
|
|
|
Hautatu ahal baneza, zu besterik ez zintuzket hautatuko; zu zinateke nire senarra, zuri bakarrik emango nizuke saria. — Baina orain hautatu naute... gaur ezkondua banago hautatzeko aukerarik izan ez nuelako da, behartuta egin nuen, bulkada
|
batengatik
!
|
|
|
Jatorrizko desorekaren nozio hiperideologiko horien baldintzen arabera, Wagner ‘iraultzaile’ goiztiarretik (maitasunaren harmoniaren berrezartzea nahi zuen Estatuaren boterearen abolizioaren bidez) Wagner ‘schopenhaueriar’ berantiarrera doa pausoa (bizitza sozialean bere horretan faltsuki ‘benetan existitzen’ zen kanpoko errealitatea ez zen ordena sozial berri bat ezartzen gainditu behar, baizik eta errealitatea bera abandonatuz eta estasiaren Gaueko erreinuan bertan murgilduz). Izatekotan, bigarren bertsioa nahiago genuke, zeren bere oinarria da ‘errealitatea’ bera nolabaiteko hauste
|
batengatik
gertatzen dela, nolabaiteko desoreka batengatik hemen Eraztunaren funtsezko narratibako traman zentratu ginateke: gauzak gertatzen dira, istorioa garatzen da, eraztuna batetik bestera doan bitartean, alegia, desorekak hasten dira eraztuna Rhinera itzultzen denean (hala, agian, tetralogiarentzako azpititulu egokia, XVIII. mendeko nobelen estiloan, izan litzateke ‘Istorio triste bat Rhinen sakonean bizi ziren hiru neskatxa inozente baina lizunek nola galtzen duten eta gero berreskuratzen duten haien altxorra’).
|
|
|
Jatorrizko desorekaren nozio hiperideologiko horien baldintzen arabera, Wagner ‘iraultzaile’ goiztiarretik (maitasunaren harmoniaren berrezartzea nahi zuen Estatuaren boterearen abolizioaren bidez) Wagner ‘schopenhaueriar’ berantiarrera doa pausoa (bizitza sozialean bere horretan faltsuki ‘benetan existitzen’ zen kanpoko errealitatea ez zen ordena sozial berri bat ezartzen gainditu behar, baizik eta errealitatea bera abandonatuz eta estasiaren Gaueko erreinuan bertan murgilduz). Izatekotan, bigarren bertsioa nahiago genuke, zeren bere oinarria da ‘errealitatea’ bera nolabaiteko hauste batengatik gertatzen dela, nolabaiteko desoreka
|
batengatik
hemen Eraztunaren funtsezko narratibako traman zentratu ginateke: gauzak gertatzen dira, istorioa garatzen da, eraztuna batetik bestera doan bitartean, alegia, desorekak hasten dira eraztuna Rhinera itzultzen denean (hala, agian, tetralogiarentzako azpititulu egokia, XVIII. mendeko nobelen estiloan, izan litzateke ‘Istorio triste bat Rhinen sakonean bizi ziren hiru neskatxa inozente baina lizunek nola galtzen duten eta gero berreskuratzen duten haien altxorra’).
|
|
|
Elsak egiten duen galderaren formulazioa plano ezberdin batean dago, ‘egin beharrarena’: formulatu ‘besterik ezin du’, ezin du besterik egin, hori da bere funtsezko izaera, behartuta dago pultsio ekidinezin
|
batengatik
(hain freudiarra den Trieb). ‘Egin beharrak’ eta ‘egiteko betebeharrak’ harremana daukate, beraz, errealak eta sinbolikoak bezala:
|
|
|
Horrek ez du esan nahi Parsifal en dimentsio femeninoa desagertzen denik, eta Grialaren komunitate maskulino homoerotikoan geldituko garenik. Syberberg ek arrazoi zuen, Kundryren musuaren ondoren," amaren azken mezua eta emakume baten lehenengo musua", Parsifalek uko egiten dionean, Parsifal beste haur aktore
|
batengatik
ordezkatu zuenean, emakume hotz gazte batengatik: ez al zen horrekin ideia freudiar bat antzezten ari, zeinaren arabera identifikazioa, bere maila erradikalenean, galdutako edo ukatutakolibido objektuarekiko den?
|
|
|
Horrek ez du esan nahi Parsifal en dimentsio femeninoa desagertzen denik, eta Grialaren komunitate maskulino homoerotikoan geldituko garenik. Syberberg ek arrazoi zuen, Kundryren musuaren ondoren," amaren azken mezua eta emakume baten lehenengo musua", Parsifalek uko egiten dionean, Parsifal beste haur aktore batengatik ordezkatu zuenean, emakume hotz gazte
|
batengatik
: ez al zen horrekin ideia freudiar bat antzezten ari, zeinaren arabera identifikazioa, bere maila erradikalenean, galdutako edo ukatutakolibido objektuarekiko den?
|
|
|
ez al dago zerbait benetan komikoa, heroien gizagaindiko batailen ostean, Wotanek beldurra izatean bere emaztearen kolerari aurre egiteko? Eta ez al du gauza berak balio Jainkoen ilunabarra n, non Siegfried jausten den familiako iskanbila
|
batengatik
–(Eredu bera aplika daiteke Lohengrin en).
|
|
2016
|
|
|
Hautespen naturalak, ene eritziz, nola egiten duen lan argiago gera dadin, irudipenezko bizpahiru adibide emateko baimena eskatu behar dizuet. Har dezagun animalia diferenteak ehizatzen dituen otso baten kasua, batzuk maltzurtasunez, beste batzuk indarrez, eta beste batzuk bizkortasunez baliaturik harrapatuz; eta demagun ehizirik lasterrena, oreina adibidez, otsoak jateko premiarik biziena duen urtaroan herrialdean izaniko aldaketaren
|
batengatik
, asko ugaldu dela, edo beste animalia bat urritu egin dela. Inguruabar hauetan, otsorik bizkorren eta argalenek izanen lituzkete bizirauteko eta horrela kontserbatu edo hautetsiak izateko aukerarik onenak, beti ere, urtaro honetan edo beste batean beste animalia batzuk harrapatu beharra dutenean, beren ehiziak menderatzeko indarra daukatela jorik.
|
|
|
Horrekin ere zenbait kasu esplikaziorik gabe uzten da, ordea. Norbaitek ‘fundamentalismo darwinista’ deritzonari erronka jotzen diona erabateko altruismo desinteresatuaren etsenpluak dira, inorengatik edo ideia
|
batengatik
bizia ematerainokoa norberetzat onurarik batere gabe (aberriarengatik edo komunismoarengatik, adibidez; hil osteko sari espiritualak itxaron ditzaketen fededunak ez aipatzeko, Afrikara gaixoak artatzera dihoan monja, esaterako nahiz eta ‘egoismo’ hori biologo estriktoak ez lukeen halakotzat aipatu ere egin behar, bailuke jo abantaila edo fitness biologikoaren erakotzat), Darwinen berare...
|
|
2017
|
|
|
Hortik letorke Bestearentzakoaren zisma, eta bereizketa dikotomiko hori infinituraino errepikatuko litzateke, kontzientziak oinarrizko leherketa baten pusketak balira bezala eratzeko. Besteak' leudeke’ porrot erreflexiboaren kontrako porrot
|
batengatik
. Azken batean, erreflexioan, ezin badut nire burua objektutzat hartu eta kuasi objektutzat bakarrik har badezaket, horrek esan nahi du atzeman nahi dudan objektua neroni naizela; nigandik bereizten nauen ezereza izateko dut.
|