Bilaketa
dist.
non
lema/forma
nola
bilaketa
kategoria
Iragazkiak

Emaitzak: 64

2000
‎41 zk. (1986), 104 Diskurtso berria mintzaira zaharraren baitatik. 42/ 43 zk. (1987), 119 Koldo Mitxelena hil da. 45 zk. (1987), 165 Miranderen kritika Iraultza Frantsesari. 52 zk. (1989), 69 Miranderen kritika Iraultza Frantsesari (II). 53 zk. (1989), 81 Doktoreak honoris causa Euskal Herriko Unibertsitatean. 54 zk. (1989), 231 Nietzsche, Junger: anekdota baten esanahi paradigmatikoak. 56 zk. (1990), 149 Politikatik zer itxaron kulturan. 58 zk. (1990), 169 Beste anekdota bat: Euskadiko PK eta Errepublika Baltikoak. 60 zk. (1990), 77 Karlos Santamariari omenalditxo gisa. 61 zk. (1990), 87 Arestiren tintazko bataioaz. 62 zk. (1991), 129 Filosofia pertsonalistaren maisu bat:
‎AZURMENDI, Joxe Langilleen kasta galdua. 22 zk. (1966), 22 Miranderen kritika Iraultza Frantsesari. 52 zk. (1989), 69 Miranderen kritika Iraultza Frantsesari (II). 53 zk. (1989), 81 Nietzsche, Junger: anekdota baten esanahi paradigmatikoak. 56 zk. (1990), 149
‎Wittgensteinentzat esanahia, azken finean, ostentsiboki —hots, seinalatuz— definitzen da. Hau da, vienarrarentzat termino baten esanahia erakutsi egiten da, eta ez esan53 Berriro ere, bagenu adierazpen bat erakutsitakoarekin lotu, orduan adierazpen hark ez luke zentzurik edukiko.
‎" Testability and Meaning" idazkian92, Carnapek joerazko terminoen arazoa konpontzen saiatu zen, eta horretarako termino horien definizioa soilik partziala izan zitekeela iradoki zuen. Hau da, haren aburuz, termino zientifiko baten esanahia logikaren eta behaketazko enuntziatuen bitartez soilik partzialki zehaz daiteke. Behaketazko enuntziatuak test baten baldintzak gainditzen dituzten objektuentzat defini daitezke bakarrik.
‎Hitz baten esanahia finkatzeko modu bat definizioaren bitartekoa da, hots, esanahi ezaguna duten beste hitz batzuk erabiliz. Baina beste hitz hauek prozedura berbera jaso lukete, azkenean hitz definigaitzekin topo egin arte, hau da, bakarrik ostentsioaren bidez finka daitezkeen kontzeptu primitiboekin.
2001
‎Administrazioek eta kalitatezko elikagaien ekoizleek duten kezka nagusia da kontsumitzaileek deszifratu ahal izatea kalitatezko deitura edo adierazle baten esanahia. Legegile komunitarioaren asmoa sistema eta etiketak sinplifikatzea da, kontsumitzaileak erosten duen produktua ezagutu ahal izan dezan.
‎Adibidez artista askoren mezuak. Inork galdetzen badio margolari bati bere marrazki baten esanahia, baliteke haserretzea. Galdera okerra deritzo, marrazkiak ez diolako ezer adimenari esaten, gogoari baizik zuzenean, zentzumenen bitartez.
‎2 ‘Definitu’, Elhuyar Hiztegiak dakarrenez, ‘hitz baten esanahia edo zerbaiten izaera zehaztasunez azaldu’ da. Nik ere esanahi horretaz erabiltzen dut ‘definizio’ hitza, beste hitz antzeko batzuekin batera.
2004
‎Horrcla, perpaus batean sinesteak eta pcrpausari cmaten zaion egiabalioak sistcma osoan dutc funtsa. Horregatik. hitz edo pcrpaus baten esanahia testuingurulinguistikoan ageri diren gainerako eiementuckin duen eriazioa baino ez da.Quinek Hizkuntzaren Filosofiari eginiko ekarpen nagusia esanahiaren kontzepziotradizionalari (cta. horren bidez, analitikotasunari) egiten dion kritika da. Esanahia ez dahitzetik harago dagoen entc psikologiko edota sasimetafisiko bat (Fregeren, zcntzu, arcnmoduan), cta perpaus bakun baten cta errealitatearen arteko erlaz.ioak ondo definitu czean.ezinczko zaigu csanahiaren oinarrian dcnotazio hutsa ezartzca (Russeilek esaten zuen moduan).
‎perpausaren esanahia elurra zuria dela da.. T da? predikatua Tarskiren cgiaren kontzepzio semantikoarekin lotuko bagenu, pcrpaus baten esanahia ematea perpaus horrcn egia baldintzak ematea litzateke. Tarskircnegiaren kontzepzio semantikoaren eredua hizkuntza naturaici aplikatzca lortuko bagenu, hizkuntza naturalentzako csanahiarcn teoria genuke Davidsonen iritziz.6 MVNDV POSIBLEAKTarskiren egiarcn teorian oinarritzen diren semantikek, perpaus baten egia balioa berorrekerrealitatearekin duen egokitasunean oinarritzen dute.
2007
‎Toki izen baten esanahia ilundu edo ahazten denean, izena ere desitxuratu egiten da batzuetan, eta erdaratu beste batzuetan. Hala aldatu dira itxuraz euskal jatorriko hainbat toki izen, batez ere euskara galdu eta erdara nagusitu den eremuetan.
2008
‎Jakina, hitz baten esanahia hitz horren erabilerak zehazten baldin badu, biderik onena zera izango dugu: Kymlicka k zein adieratan darabilen jakitea.
‎hizkuntz hiztegiak, sinonimo hiztegiak, hiztegi entziklopedikoak, hiztegi teknikoak... Garai batean, euskaldunak euskara erdara hiztegietara jo behar zuen, ezinbestean, ezagutzen ez zuen euskal hitz baten esanahia jakiteko. Esan liteke euskal hiztegiak exozentrikoak zirela, ez zirela bere baitakoak.
‎Horrenbestez, ikusten dugu zenbatasun ideiatik zenbat eta hurbilago dagoen izen baten esanahia (dozena, > ziento, > pare>...) hainbat errazago izenaren ezkerraldean kokatzea neurri sintagma modura. Zenbatzaileen joera da hori, nonbait.
2009
‎berdin da izadia eta gizakia sortzen, bera gizon emakume bilakatzen eta estalpe batean jaiotzen, bere buruaren sakrifizio odoltsu batekin gizadia salbatzeko erromatarrak nahiz juduak manipulatzen, hildakoak Josafaten bildu eta juzgatzen..., hots, edozein egitate berak burutzen Natura edo historiako eremuetan, Naturak berak edo historiak berak (gizakiak) soilki barik. Alegia, ez al den zentzugabea eta absurdoa salbazio historia guztia, h. d., espazio eta denborako edozein gertakari Jainkoaren akto gisa, nahitaez miraria beti, datu protokolagarri baten esanahi materialean ulertzea (historiaren zentzu espiritualaren narrazio gisa onargarria izan litekeena, neuk nire bizitzaren zentzubide bezala modu horixe hautatua badut). Robert Elsmerek Oxforden Green filosofoa aski hurbildik ezagutu du, haren mirariaren osoko kritika orobat ulertu ezinezko zerbait bezala, eta immanentismo erradikala Jainkoaren kontzeptuan Schelling/ Hegelen maneran.
‎Modu horretan, hizkuntza eta pentsamendua ezberdintzen ditu Sapirrek, eta argi dago pentsamendu eta hizkuntzaren arteko harremana ez dela uniboko eta hertsia. Alegia, hitz baten esanahia ahaztu ahal zaigu, edo buruan dugun kontzeptu bat izendatzeko hitza ez ezagutzea posible da.
2010
‎hizkuntz ikerketaren esparruan" barne linguistika eta kanpo linguistika" elkarri loturik daude, alegia," tresna linguistikoa eta berorren produkzioaren eta erabileraren baldintzapen sozialak ezin dira banandu" 202 Horregatik, hain zuzen, lehen hizkuntzaren jabekuntzak eta bestelako hizkuntzen ikas irakaskuntzak ez dute soilik zerikusia gaitasun linguistiko gramatikalarekin, baizik eta baita hizketaren pragmatikarekin eta berorren gaitasun diskurtsibo testualarekin ere. Bestela ere esan daiteke, Bourdieurekin batera," hizketa ekintzan topatzen direla ‘habitus linguistikoa’ eta ‘merkatu linguistikoa’", eta, ondorioz," hitz baten esanahia ez dela hiztegian aurkitzen, baizik eta berori ‘habitus’ eta ‘merkatu’ horien arteko erlazioan zehazten dela" 203 Hizkuntzaren pedagogia, finean," makrolinguistikaren" baitan kokatzen da, ze —hitz egitea bera jarduera sozio-kulturala bada— orduan ere irakaskuntza linguistikoak ezinbestean erreparatu behar die hizkuntz gaitasunaren eskurapena b...
‎Hizkuntzak, nola edo hala," indar eragilea" du gizakiaren pentsamenduan —ez da" tresna soila" —, eta, horrexegatik, ezinbestekoa da hizkuntza hori antropologikoki kontsideratzea eta bere dimentsio dinamikoan aztertzea. Hortik dio Weisgerberrek hizkuntza bakoitza bere eduki historiko kulturaletan aztertu behar dela, ze finean hizkuntza baten esanahiek ez dute kaosa osatzen —hizkuntza gehiago da kontzeptu pilaketa arbitrarioa baino—, baizik eta zentzu sare baten moduko kosmosa. Baina berori, azpimarra dezagun, ez da estatikoa, dinamikoa baizik; zentzu horretan, gure autoreak —Humboldt bera baino humboldtiarrago izanik— batez ere" hizkuntza irudiaz"(" Sprachbild") hitz egiten du eta ez hainbeste" hizkuntza ikuskeraz"(" Sprachansicht").
2011
‎Ideologiaz esan duguna eta denotazio/ konnotazio funtzio semiotikoak aise uztartu zituen Stuart Hall ek (1980). Haren ustean, denotazioa zeinu baten esanahi literala da, eta konnotazioa, berriz, esan edo zuzenean adierazi barik, zeinu horrek zeharka iradoki dezakeen guztia. Konnotazioa irekia da, denotazioa itxia.
2012
‎Poema haiei idatziz erantzuteko eskatu zien ondoren, nahi zuten modua erabiliz. Ikasleek emandako erantzun guztiak aztertu ondoren, poema baten esanahia ulertzeko oztopoak zerrendatu zituen, eta benetako esanahira iritsi ahal izateko egin beharreko irakurketa definitzen saiatu zen. Esperimentu harekin, esanahi batu eta bakar bat badagoela frogatu nahi izan zuen Richardsek, eta irakurketa on batekin posible dela autorearen esanahi originala berreskuratzea.
‎Ukapena: gertakari baten esanahia berreraikitzean datza, mehatxua desager dadin. Gertakari bat gertatu dela edo zerbait existitu daitekeela sinesteari uko egitea dakar.
‎Interpretazioak leku baten esanahiak azaleratzen ditu.
2013
‎a) Estrategiak ez dira hizkuntza bat ikasteko moduen ezaugarri orokorrak, teknika berezi batzuk baizik (esaterako, hitzak errepikatzea ahoskera ikasteko, edo hitz baten esanahia beraren zatiak analizatuz ateratzea).
‎Espainiako Errege Akademia. Web ean aditz baten esanahia bilatzen denean, izenaren ezkerrean fitxa urdin bat nabarmentzen da beti «jokatu» hitzarekin. Klikatzen bada, aditz jokatuaren zerrenda osoa forma ez pertsonaletan, indikatiboan, subjuntiboan eta agindupean.
2014
‎Marinelen kontakizunek badute sinpletasun zuzen bat, beren esanahi guztia intxaur kraskatu baten oskolaren barruan sartzeko modukoa baita. Marlow, ordea, ez zen tipikoa (istorioak kontatzeko joeraz aparte), eta, berarentzat, pasadizo baten esanahia ez zegoen barnean, mamia bezala, kanpoan baizik, ipuina inguratuz, zeina bakar bakarrik agerrarazten baitu argiak lainoa agerrarazten duen antzera, hala nola batzuetan ilargiaren argitasun espektralak agerian jartzen dituen laino harilkatu horietako bat.
‎Ideia batzuei balio handiegia ematen zaie, eta sineste sendoegiz defendatzen dira. Karga emozional handia dagoelako gerta daiteke; adibidez, depresio egoera batean gertaera negatibo baten esanahiari garrantzi gehiegi ematen zaio.
‎Ezinbestekoa da faktura baten esanahia argitzea akatsak atzeman ahal izateko eta, gainera, zerbitzuen gastua, kontuen interesak edo lan egiteagatik kobratutako guztia ezagutzea
2015
‎Elkarrizketatu ditugun herritarren %81k ongi jakin dute piktograma baten esanahia bereizten: " Konposizio grafiko bat da, sinboloak edo irudiak dituena eta produktuaren funtsezko alderdiei buruzko informazioa ematen duena, adibidez zer egin behar den modu seguruan erabiltzeko edo egoera onean mantentzeko".
‎Ekuazio kimiko baten esanahia: proportzioak
‎Hiztegigintza lanetan lema baten esanahia zehazteko ebidentzia nahikoa izateko, 20 agerpenetan finkatzendu Sinclair rek (2005) gutxieneko agerpen kopurua. EuDeLex hiztegiaren editatze lanetarako giza baliabidemurriztuak izatearen ondorioz eskuzko lana murriztu behar izanez gero, gutxieneko kopuru handiagoafinkatu da.
‎Lehenengo etapan (Godino eta Batanero, 1994; Godino, 1996; Godino eta Batanero, 1998), bi nozio garatu eta finkatu dira, horiek dira, «objektu matematiko baten esanahi instituzionala eta pertsonala» (bi esanahi horiek praktiken sistema gisa ulertu behar dira, non objektua ezinbestekoa den zeregina aurrera eramateko). Bi nozio horiek lotura estua dute ulermenarekin.
‎Hiru unitate bereizten dira: laginketa unitateak (ikertzaileak bereizten dituen zatiak), erregistro unitateak (laginketa unitatean bereizten den eduki zatia) eta testuinguru unitatea (erregistro unitate baten esanahi zehatza jakiteko aztertu beharreko laginketa unitatearen zatia). Gure kasuan, hautatutako finaleko saioak izango lirateke laginketa unitateak, saioa, gai bati abesturiko bertso sorta bezala ulertuta betiere.
‎Umberto Ecok mugagabeko semiosia deitu zion joskera horri. Berak oso argi zuen zeinu baten esanahia ez dela inoiz kanpo errealitate bateko ezer; esanahia, zioen, interpretazioa da, eta lehengo adierazleetara jo behar dugu oraingo bati adiera eman nahi diogunean. Bestela esan, ez dugu, ez praktikarik, ez objekturik, ez ezer signifikatze katetik kanpo.
2016
‎IMaren oinarrizko helbide logikoaOB86_ Z23: bit bat dauka hedatze gailu posible bakoitzerako; kontsultatu OB86_ FLT_ ID B#16#C1 Bit aktibatu baten esanahia: eragindako hedatze gailuan: Modulu identifikatzaile zuzena ez duten moduluak daudeModulu konfiguratuak falta diraModulu akastun bat dago, gutxienez
‎erreserbatua31 bita: 0 beti Bit aktibatu baten esanahia: eragindako hedatze gailuan.Modulu identifikatzaile zuzena ez duten moduluak daude.Modulu batzuen parametroak ez dira zuzenak edo falta dira.
‎Ekuazio kimiko baten esanahia: proportzioak
‎Hiztegietan ez dago espekulaziorako lekurik eta definizio positiboak baino ezin dira eman, alegia, hiztunen artean edo tradizio idatzian erabilitako hitzak baino ezin dira azaldu. Halere* erra balizko baten esanahia nahiko garbi iradokitzen dute honako hitzok: errapea sabel azpiko titia da, erraiak (erragaiak), sabelaren barnean dauden heste eta organoak dira eta Markinan oraindik erraldia esaten diote gizaldi edo belaunaldiari. Ez du ematen* erra= sabela ekuazioa aspaldi galdu zenik euskaldunen oroimenean.
2017
‎Word2vecek esaldiak irakurri ahala eguneratuko ditu hitzen EBak; hots, hitz baten esanahia beremomentuko testuinguruaren arabera eguneratzen joango da. Demagun word2vec corpusa prozesatzendabilela, akerrak adarrak okerrak ditu" esaldia jasotzen duela, eta momentu horretan adarrak hitzarenesanahia kalkulatu behar duela.
‎Kontuan izan ko okurrentzia matrizeek V x V tamaina daukatela, V hiztegiaren hitz kopurua izanik.Gauzak horrela, berba baten esanahia (matrizeko lerro bat) definitzeko milaka edo milioika dimentsiotakobektorea da (hitz horrek corpuseko beste berba guztiekiko dituen ko okurrentziak). NSHEetan, ordea, matrizeak V x d tamaina du, eta, hortaz, bektoreek informazioa modu askoz konpaktuagoan kodetzendute. txakur hitzaren EBak, esaterako, hurrengo itxura izango luke NSHE batean:
‎Arraza aipatzen du Angela Davisek. Guk gutasun kolektibo baten esanahia ematen diogu horri. Nor izatea herri izatearekin lotuz, eta herri izate hori hizkuntzaren gainean eraikiz.
‎Etxebarria edo Elizondo edozeinek interpretatzen ditu; Zumarraga edo Urretxu ere bai apur bat ikasiek, baina adituak ere larri ibiltzen dira Ormaiztegi edo Ordizi deskodetzeko orduan. Arlo honetan ere gero eta gehiago dakigun arren, garbi izan behar dugu izenen ehuneko handi baten esanahia ez dugula sekula jakingo, osagaiak lexiko arruntetik aspaldi galdu zirelako arrastorik utzi gabe. Beraz, etimoak igartzeko saiakeretan tentu handiz ibili dugu, eta hala ibilita ere hanka sartuko dugu behin eta berriz, oso arlo labana baita etimologia.
2018
‎Psikoanalisia erabili izan dut, halaber, nire performatibitatearen ikuspegiak batzuetan izan zezakeen boluntarismoa kontrolatzeko, agentziaren teoria orokorrago bat eragotzi gabe. Batzuetan ematen du Genero nahasmenduan esaten dela generoa autoasmakuntza hutsa dela edo aurkezpen generodun baten esanahi psikikoa bere kanpoaldearen bidez interpretatu ahal dela zuzenean. Bi jarrera horiek urteekin zehaztu behar izan dira.
‎Baina, gorago esan bezala, hitz baten esanahia zein den ezin da soilik erantzun hiztegi bati begira. Horregatik poztu nau Idurre Eskisabelek" maistraren hitzetan komunitate hori zein den ederki ulertzen delakoan nago" Lujanbiori buruz idatzi duela irakurtzeak.
‎Sally McConnell Ginet ek dio hizkuntza antropologo batentzat hitz baten esanahia zein den ezin dela erantzun hiztegi bati begira; jendearen ahotan, komunitatean trukatzen eta hedatzen diren testuetan, erabilera bakoitzaren finkatutako historian begiratu behar omen da. Hurrengo egunetan ere erkin hitza askoren ahotan eta hatzetan ibili da.
‎Bitartean, Sarak malenkonia begirada batekin begiratzen dio mugimenduari. Fionak hitz baten esanahiaz galdetu dio, ez baitute italierara itzuli.
2019
‎Ikten garaian bizi gara: badakigu munduaren beste aldean lurrikara bat izan dela hala ikusi dugulako twitterren, hitz baten esanahia ez dakigunean betiko hiztegira ez eta online hiztegietara jotzen dugu, whatsappen bidez txantxa gogaikarriak bidaltzen ditugu, sakelakoa gorputz adar berria bilakatu zaigu eta lan hau paperean ez eta bertsio digitalean irakurtzen ari zaren susmoa dut. Globalizazioaren lagun izan diren Iktek gure bizimodua arras eraldatu dute, eta, era berean, eragin nabaria izan dute hizkuntzengan:
‎Rafelen ustez, gaurko hiztegi gehienen arazoa eman zaien funtzioa da: . Testu baten barruan dagoen elementu baten esanahia deskodetzeko eginak dira, ulermenera zuzenduta daude?. Horrez gain, ordea,, testu berriak modu egokian sortzeko aukera ere eman liokete erabiltzaileari?.
‎Uste dut Eguzkitza hizkuntzalariaren fede filologikoak Eguzkitza poetaren sen poetikoa traizionatu zuela, poema goratsu baten esanahi sakona destokituz.
‎Arkitekto bezala etxearen eraikuntzan aholkularitza lanak egin izan ditudanean, intimitate sarraila asko zeharkatzen ditut, espazioekiko hartutako erabakietan pertsonaren benetakotasunezko beldurrak eta sinismenak irakurri ahal izan ditudalarik, espazio terapia ariketa bat bailitzan. Adibidez, etxearen leiho tamaina erabakitzeko egoera baten aurrean, leihoa kanpoaldearekiko babes bezala ikustea edo kanpoarekin harremantzeko bide bezala irakurtzea intimitatearen ulerpen baten esanahitzat har dezakegu. Edota espazioaren eraldaketa lanetan diru inbestitzea banatzerakoan alabaren logelari norberaren logelaren aurretik lehentasuna emateak seme alaben maitasunaren hierarkiaz hitz egiten du.
‎Zentzu orokorra harrapatzen genuenean, konforme... Behin maisuak hitz baten esanahia galdetu zigun, hitz berria, rossignol. Eta zeuk esan zenuen, isilka, baina denok aditu genizun:
‎1 Lan honek ondoko laguntzak izan ditu: a) PID2019 106606GB C3 ikerketa proiektua (Espainiako Zientzia eta Ikerketa Ministerioa) eta b) Euskal Unibertsitate Sistemako IT1344 Ikerketa Talde Kontsolidatua (Eusko Jaurlaritza). gaiak), edo XVI. mendeko Andres de Poza lizentziatuak aipatu zituen euskal hitzen eta esapideen azterketa, hitz batzuen lehen agerraldia aurreratzeko eta esapideren baten esanahia argitzeko aukera eman zidana.
2020
‎Hitz baten esanahia, edo haren ortografia galdetzen badidate, jada ez diet esango:
2021
‎Hirugarren pertsonari agindu bat ematea ezinezkoa da, izatez, zeharka ez bada. Horregatik, desira edo baten esanahia hartzen dute halako perpausek. Hain zuzen ere, esanahi horretaz janzten dira forma horretakoak beste bi pertsona gramatikaletan ere:
‎Jardunean darabilgun esaldi jakin baten esanahi asmoak ez du zertan bat etorri horretarako aukeratu dugun perpaus tipoa erabiliz defektuz lotzen dugunarekin (hots, haren funtzio semantiko prototipikoarekin). Esate baterako, pragmatikoki, sinonimo izan daitezke esaldi hauek, eskaera esanahiz:
‎Nolabait esateko, kategoria funtzionala duten hitzek gramatikari bereziki lotzen zaion esanahia dute; oro har, ez dituzte izendatzen hizkuntzatik kanpo existitzen diren kontzeptuak. Horrekin lotuta, erraz gerta lekioke euskaldun bati kategoria lexikoa duen hitz baten esanahia ez jakitea, besterik gabe, kontzeptua ezagutzen ez duelako edota sinonimo bat erabiltzen duelako haren ordez. Oso bestela, kategoria funtzionalen esanahia hiztun guztiek ezagutzen dute, ale funtzionalak hizkuntzaren beraren muinarekin zuzenean lotuta daudelako eta beharrezkoak direlako hizkuntza egunerokotasunean erabiltzeko.
‎" Komunikatuan autokritika oso erlatiboa da, azalpen teknikoak ematen baititu, tamaina horretako atentatu baten esanahiari buruzko gogoetarik egin gabe. Autojustifikazio teknikoak atentatuaren ondorio kriminalei dagozkie.
‎Horrez gain, nerabezaroaren garaiaren testuinguruan jarri behar gara zaletasun baten esanahia bera ulertzeko. Adin tarte horretan, eta gero eta gehiago, derrigortasunez betetako agenda bat izaten dute gazteek, eta sarritan egun osoa bereziki gustuko ez dituzten gauzak egiten pasatzen dute.
2022
‎elkarrizketak, eztabaida saioak, erreportajeak, iragarki bereziak, dokumentalak... Zenbait kasutan, bidaiariak oso jende ona entzun du hizketan telebistan aspaldion ez zuen hainbeste denbora ematen haren aurrean, negoziazioaren eta benetako bake baten esanahia bere lekuan jartzen badakiena, justizia trantsizionalaz ideiak garbi dituena, gerrarik gabeko herrialde baten alde ordaindu beharrekoa zer den ondo dakiena...
‎Zientzien zehaztasunak aspalditik liluratu izan du letren inguruko mundu akademikoa: argiaren abiada neurtu liteke baina ez hitz, metafora, esaldi baten distira; poema baten esanahien hedadura estetikoa; adierazkortasuna bezalako ezaugarri etereoa. Existitu, existitzen dira lilura, miraria, polisemiak barreiatzen duen uhin noranahikoa, baina ez dira neurgarri.
‎Adierazlea hitz baten zeinua da, grafikoa, akustikoa, baita ukimenezkoa ere?. Adierazia, aldiz, hitz baten esanahia.
‎Esanahien hedadura semantikoak (ingelesez ‘semantic range of meanings’) hitz baten esanahien eremuaren edo barrutiaren zabaltasunari egiten dio aipu, alegia, hitz horren esanahien aniztasun edo erabileren multzo gisa ulertzen da (kontzeptua asko erabilia eta gutxi definitua da ingelesez, ikus adibidez Clark 2013; Poole 2004; Trask 2015: 44).
‎Hitz bakoitzaren azterketa nahi beste luzatu daiteke, baina goiko irizpideak hurbilpen gisa balio du: hizkuntza batean hitz baten esanahi sorta zabalak, batez ere beste hizkuntza bateko irismen estuagoarekin alderatzen denean, lehen hizkuntzako hiztunen interes handiagoa iradokitzen du kontzeptu horretan. Horren haritik, hizkuntza batean edo bestean Huts en eremu semantikoaren barnean erlazionaturiko terminoen hedadura semantikoak alderatu ditzakegu.
2023
‎Miquel Bassols psikoanalistaren ustez, giza existentziaren azken zentzua burmuinean topatu nahi izatea margolan baten esanahia mihisearen bidez azaltzea bezain eroa litzateke. Oihalaren osagai molekularrek emango al digute koadroaren zentzua?
‎Renok baietz baten esanahia, derrigor, eduki behar zuen soinu bat egin zuen.
Emaitza gehiago eskuratzen...
Loading...
Aldaerak
Lehen forma
Argitaratzailea
Konbinazioak (2 lema)
Konbinazioak (3 lema)
Urtea

Bilaketarako laguntza: adibideak

Oinarrizko galderak
katu "katu" lema duten agerpen guztiak bilatu
!katuaren "katuaren" formaren agerpenak bilatu
katu* "katu" hasiera duten lema guztiak bilatzen ditu
!katu* "katu" hasiera duten forma guztiak bilatzen ditu
*ganatu "ganatu" bukaera duten lema guztiak bilatzen ditu
!*ganatu "ganatu" bukaera duten forma guztiak bilatzen ditu
katu + handi "katu" eta "handi" lemak jarraian bilatu
katu + !handia "katu" lema eta "handia" forma jarraian bilatu
Distantziak
katu +3 handi "katu" eta "handi" lemak 3 elementuetako distantzian bilatu
katu +2 !handia "katu" lema eta "handia" forma 2 elementuetako distantzian bilatu
katu +2 !handi* "katu" lema eta "handi"z hasten diren formak 2 elementuetako distantzian bilatu
Formen konbinazioa desberdinak
bero + handi | asko "bero" lema eta jarraian "handi" edo "asko" lemak bilatu
bero +2 !handi* | !asko* "bero" lema eta jarraian "handi"z edo "asko"z hasten diren formak
!bero + handi|asko|gutxi|txiki "bero" forma eta jarraian "handi", "asko", "gutxi", "txiki" lemak
Ezaugarri morfologikoekin
proba + m:adj "proba" lema eta jarraian adjketibo bat
proba +2 m:adj "proba" lema eta bi hitzetako distantziak adjektibo bat adjketibo bat
bero + handi|asko + m:adi "bero" lema jarraian "handi" edo "asko" eta jarraian aditz bat
proba + m:izearr-erg "proba" lema eta ergatibo kasuan dagoen izen arrunta

Ezaugarri morfologikoak

KATEGORIA
adb adberbioa
adi aditza
adilok aditz-lokuzioa
adj adjektiboa
det determinatzailea
ior izenordaina
izearr izen arrunta
izepib pertsona-izena
izelib leku-izena
izeizb erakunde-izena
lbt laburtzapena
lotjnt juntagailua
lotlok lokailua
esr esaera
esk esklamazioa
prt partikula
ono onomatopeia
tit titulua
KASUA
abs absolutiboa
abl ablatiboa
ala adlatiboa
ban banatzailea
dat datiboa
des destinatiboa
erg ergatiboa
abz hurbiltze-adlatiboa
ine inesiboa
ins instrumentala
gel leku-genitiboa
mot motibatiboa
abu muga-adlatiboa
par partitiboa
psp postposizioa
pro prolatiboa
soz soziatiboa
MUGATASUNA/NUMEROA
mg mugagabea
ms mugatu singularra
mp mugatu plurala
mph mugatu plural hurbila
ADITZ MOTA
da da
du du
dio dio
zaio zaio
da-du da-du
du-zaio du-zaio
dio-zaio dio-zaio
da-zaio da-zaio
du-dio du-dio
da-zaio-du da-zaio-du
da-zaio-du-dio da-zaio-du-dio

Euskararen Erreferentzia Corpusa Euskararen Erreferentzia Corpusa (EEC)
© 2025 Euskaltzaindia