|
2000
|
|
|
Pentsatu dut, enetzat lehenik, bilduma txiki bat egitea on litzatekeela, xumeki. Disko
|
baten
egiteko halako zerbait behar da. Adin batekin hori guztia hobekiago asimilatzen duzu.
|
|
|
zu, ez —ihardetsi zenidan— Hitz batzuk egin nahi nituzke zurekin, axola ez bazaizu. Eta sosega zaitez, zeren erran baitit zure ikaskide batek non zauden ostataturik, eta zeren ikaskide hura bera igorri baitut zure egoitzarat, erraiteko nagusiari ezen gaur ez zaituztela bazkaltzen izanen, zeren eta nihaurk gonbidatu baitzaitut honat, ahamen
|
baten
egiterat —eta iduritu zitzaidan ezen zu zinela han segada prestatu zuen ehiztaria, eta ni ehiza, zuk segadan atrapatua.
|
|
|
BANINDOAN, bada, Salamancarat, bizkar gainean zorro handi bat neramala, non baineuzkan egonaldi luze
|
baten
egiteko gauzarik beharrezkoenak: atorrak, galtzerdiak eta galtzoinak, oinetakoak eta bertzelako beztimendak...
|
|
|
BEHIN geldialdi bat eginik, utziko ahal didazu bertze
|
baten
egiterat, jaun André!
|
|
|
Eta, hala, osabak erran bezala, taberna baterantz abiatu ginen, oturuntza naro
|
baten
egiteko asmotan. Bidean, ahaideez eta Urbiaingo eta Ubarneko jende ezagunaz aritu ziren osaba Joanikot eta Pedro, baita gure Pisarat joaiteko asmoaz ere, gaingiroki izan bazen ere.
|
|
|
Zeren, nola gorputzaren begiak kanporat beha ditugun, hala iduritzen zaigu ezen etsai guztiak kanpoan ditugula, ohartu ere egin gabe ezen etsairik handiena nork bere burua duela. Zeren, begiak kanporat ditugula, erakargarri zaigun guztia desiratzen baitugu, eta, desiraren desiraz, ekiten diogu sare
|
baten
egiteari, gure desiraren objektu zein pertsonen ehizatzeko. Eta desiraren armiarmak luzatzen eta hedatzen ditu hariak harat eta honat, hiru oin edo hiru sostengu dituela:
|
|
|
Eta oso gaizki ibili ninduan denbora batean, pobre eta errumes, hik ongi dakian bezala. Eta orain garaile naizela, ez nagok ergelkeria
|
baten
egiteko...
|
|
|
—Ez dakit, bada, ez dakit... —ihardetsi zion aita jesuitak— Izan ere, pentsatzen hasia naiz ez ote den hobe, gure Iruñako kolejiorat igortzea baino, hemen enekin urtebete edo urte pare
|
baten
egitea, eta erranen dizuet zergatik: alde batetik, Joanesek erran du ezen uste duela apez izan nahi duela, eta denbora hori ez letorkioke gaizki uste horren indarztatzeko eta sendotzeko; bertzetik, egun osoan berarendako bakarrik maisu eta irakasle bakar baten edukitzea pribilejioa da eta Jainkoaren donu eta garazia, zeren, halatan, dedikazione eta ardura osoz egin baitezakegu egin beharreko guztia, goiz eta arratsalde, eta zeren, dedikazionearekin batean, hagitzez ere hobeak izanen baitira bere studioetan eta bere egunorozko egitekoetan eta trabailuetan erdiets ditzakeen fruituak; izan ere, zenbatenaz fruituak joriagoak eta emankorragoak, hainbatenaz gehiago loriatu ahal izanen da haietaz egunen batean Jaun Guztiahaldunaren aitzinean.
|
|
|
Izan ere, geldialdia egin genuen tokian, bidearen bertzaldean doi, harizti jori bat hedatzen zen; zerua goibel zegoen eta leun bat zebilen, noiz eta erran bainion gurdizainari ezen hariztirat nindoala, ibilaldi labur
|
baten
egiterat.
|
|
|
—Baina, izurrite hura iritsi baino lehen, kontatu behar dizut nola mintzatu zitzaidan aita Bartolome bere bisita haietarik batean honetaz eta hartaz... baita nik artean egin gaberik nuen testamentaz ere, eta nola kontseilatu zidan ezen jauregia ospital
|
baten
egiteko erabil nezakeela, edo Jesusen Konpainiaren eskutan ere utz nezakeela, hura kasik onena!, zeren Konpainiak baitzuen kontu haietan jende aditurik eta ezin prestuagorik, Jainkoaren zerbitzari leialak guztiak, jauregia modurik onenean enplega zezaketenak, Jainkoaren jainkozko loria gatik. " Pentsa ezazu", erran zidan hark, eta nik baietz erran nion, pentsatuko nuela.
|
|
|
" Pentsatu al duzu lehengoan erran nizun zer hartaz, andere Graziana...?" Ene testamentaz eta jauregiaren etorkizunaz ari zitzaidan, jakina... Eta nik baietz erran nion, baina ezetz, zeren baitzegoen, bertzenaz ere, zertan pentsatu miseria harekin, baina hurrengoan pentsatuko nuela... nahiz eta izurritearen ondorez pentsatzen nuen ezen hobe izan zitekeela ospitale
|
baten
egitea, gaixoen hartu ahal izaiteko, halako larrialdietan. Eta aita Bartolomek, apur bat urduri, erran zidan:
|
|
|
" Halarik ere, gutun bat skriba diezaioket Villagrandeko dukeari, zergatik ez?, zeren haren eskua, bai, luzea baita, eta zeren dukea zorretan baitago etxegoiendarren leinuarekin"; eta, handik aitzina, hire amak kontatu zidaan nola prometatu zion dukeak zuen aitari ezen markes titulua emanen ziola eta Urbiaingo herria markeserri izendatuko zuela, hire aitak kanoi eta fusilen tratua bete ondoren, baina ezin izan zuela bere hitza bete, zeren, dukea azken urratsa emaiteko puntuan zenean, ahakartu baitzen aldi batez, bertze kontu batzuengatik, erregeren balidoarekin, zeinak ukatu baitzizkion, hartaraz gero, zor zizkion fabore, garazia eta abantail guztiak, aitaren markes titulua tartean. ...re amak hura guztia erran zidaan, eta bertze zerbait ere erraiterat zihoakidaan, baina nik ere hartua nian neure erabakia orduko, zeren, hasteko, itsasoa utzi nuenetik bortz hilabete baineramatzan lehorrean, gogait gaixto eginik, halako suertez, non itsasorat berriro itzultzeko asmotan bainengoen, eta zeren aitzakia ezin hobea izan baitzitekeen hura enetzat ere, Mundu Berria ezagutzeko eta obra on
|
baten
egiteko... eta zeren erakutsi nahi bainion neure buruari ezen ez nengoela artean ahiturik, adinean sartua egon arren; eta, hala, arrazoin haiek guztiak buruan nituela, erran nioan hire amari: " Andere Graziana, berorren semea ene semea ere izan zen, borzpasei urtez, Itsasoko Aman izan nuen bitartean, eta nihaur joanen naiz haren bila..."
|
|
|
Eta nik ezin sinetsi nuen, zeren eta mirakulu bat baitzirudien hark guztiak, eta ez nolanahikoa... eta Piarres Oihartzabal ere halatsu zegoen, zeren hari ere ez sinesteko moduko gauzak gertatu baitzitzaizkion bere azken bidaia hartan, zeina gai ezin bikainagoa izan baitzitekeen bertze liburu
|
baten
egiteko eta zeinak eraman baitzuen Donibane Lohizunetik Indietaraino, ene aztarnen gibeletik.
|
|
|
Eta hain ziren errespetutsuak, bertzalde, beren inguruko munduarekin, non, zuhaitz bat ebaki behar izaiten zuten bakoitzean, haren enborra husteko eta, halatan, txalupa edo batel iduriko
|
baten
egiteko, barkamendua eta baimendua eskatzen baitzizkioten, trabailatzen hasi aitzin.
|
|
|
Edo, ez al dakizu ezen hortik datorkidala etxerat datorren emazteki bakoitzari bere soinekoa erosteko usantza? Baina zu marinela izan zara, eta jakinen duzu, halatan, ezen ez dagoela deskarga on
|
baten
egiterik, baldin untzi azpiak behar bezala kargatzen ez badira... Eta nik laket dut emaztekien orkatila agerian jartzea, gero belauna, gero izterra...
|
|
|
Eta ni ere ideia hartakoa nintzen eta, gisa hartan, ez nuen burua gehiegi erabili beharrik, jakin eta ulertzeko ezen mapako paradisuak ez zuela egiazko Paradisuaren existentziarik frogatzen... Haatik, nola, nengoen puntuan nengoela —zalantzen zuloan sartua, bai, baina baita bizitza nehoiz baino seriosago hartzeko gogoarekin ere, zirt edo zart—; nola, bada, deus guti behar bainuen, ipurtargi baten argitik eguzki distiratsu
|
baten
egiteko, hala, mapa hura ikusi nuenean, iduritu zitzaidan ezen Jainkoa mapa hartaz mintzatzen ari zitzaidala eta mapa haren bidez seinalatzen ari zitzaidala neure xedea eta etorkizunerako bidea, nola egun batzuk lehenago mintzatu baitzitzaidan zakil azaleko orban itsusi haien bidez, enegan damua eta onerako mudantza eragiteko...
|
|
|
—eta, ene arrazoinen biribiltzeko, erantsi nuen—: Eta bi erabakietan ezin alege rago izanen nauzu, zeren inportantena ez baita, benturaz, gauza baten edo bertze
|
baten
egitea, baina errege Louis XIV.aren zerbitzari izaitea.
|
|
|
—Pedro gazte sutsua zuan, pintatzeko eta beregainezko zaletasuna zuena, eta gauzak hatsarretik argi izan zituena, zeren eta, haur zelarik, pintore bat heldu baitzen Ubarnerat, koadro
|
baten
egiteko enkarguarekin, elizako erretaula edertzeko asmoz —erran zidan behin batean osabak, haren jarraikian argibide guztiak emaiten zizkidala—: Baina, harien ongi lotzeko, derradan lehenik ezen Pedroren aitak, Abel Huizik alegia, parte hartze xuxena izan zuela elizak pintoreari eskaini zion enkarguan, batetik Abel Huizi bera zelako, hain zuzen ere, Ubarneko herriko etxeko sekretarioa denbora hartan, eta, bertzetik, kargu hartaz baliatu zelako alkatea konbentzitzeko, honek elizari bere laguntzatxoa eman ziezaion, herriko etxearen izenean...
|
|
|
Eta, amaren aitorraren argitan, garbi oroit dezaket nik ere orain aldi hura eta aldi hartako hainbat gertaki. Bai, egia da gertaki hauek guztiak, amaren aitorraren aitzinetik, bertze molde batean ikusten nituela eta, geroztik, ikusmoldea aldatu zaidala, zeren eta pertsona
|
baten
eginak eta ekinak zentzuz aldatzen baitira eta erranahi berezia hartzen, noiz eta bertze pertsona batez amorosten den, nola izan baitzen amaren kasua, baina, ikusmoldeak ikusmolde, kontua da ezen ni ere ohartua nintzela orduko amaren joko bikoitz hartaz, osabarekin zuen erlazioneaz denaz bezainbatean, nahiz eta, nola artean haurra bainintzen eta, gauza haien alderakotzat, haur bat bezala pentsatz...
|
|
|
BAINA kanoien kontu hura ez zen tiro bakar hartan agortu, zeren eta, alde batetik, arestian erran bezala, kanoia profitatu nahi baitzuen osaba Joanikotek tiro parabolikoari buruzko ikerketa
|
baten
egiteko, eta horrek, aldika, esperimentazione bat eskatzen zion —tiroren bat, alegia—, eta zeren, bertzetik, ustekabeko bat izan baikenuen; izan ere, aita hartan laketzen hasi zen, eta, hartaraz gero, tiro egiten hasi zen hura ere.
|
|
|
Baina, baketik eta atsedenetik urrun, osabak bere asmoak zituen, eta, horrela, Pedro zegoen ostatu berean ahamen
|
baten
egiterat geratzen ginela eta mahai baterat biltzen, lurrezko ontzi bat arno eskuan, erran zigun:
|
|
|
Bertze entseiu
|
baten
egiterat kilikatzen eta gutiziatzen ninduen, bada, Mignon eskuzabalak, neure lehen hutsaren zuzentzeko! Eta nik bihotzez eskertu nion eskaintza, zeren urrun baino urrunago bainengoen ni orduan atrizionezko edo kontrizionezko damutik, jaun André...!
|
|
|
Eta, azkena emaiteko historia ez dakit irrigarri edo nigargarri honi, zeina Boccaccioren lumarendako bertze ipuin
|
baten
egiteko gai ezin egokiagoa izan baitzitekeen, derradan ezen guardia buruak erran zigula, hasteko, bi hautabide genituela, gertatuak gertatu ondoren: edo ez genituen puta haiek salatzen, zeren ezein salatzailek ez baitzuen nehor salatzeko eskubiderik, baldin berak ere salatua izaitea merezi bazuen, nola izan baitzen gure kasuan, etxe galdu hartan fornikatzen harrapatu gintuztelako; edo, egitekotan, uko egin genion nork bere poltsaren jabetasunari, puta haiek ezin pobreagoak zirenez gero, beren seme alabei jaten emaiteko sos erdirik ere ez zutenak, eta hargatik ebatsi zizkigutenez gero, hain zuzen ere, diru poltsak, nezesitate handian zeudelako.
|
|
|
1. Hogeigarren mende amaieran biblioteka
|
baten
egitekoaz galdetzea, aspalditik ezagutzen dugun biblioteka klasiko horri agur egitea bezalakoxea da. Biblioteka baten eginkizunak, ene aburuz, ezin daitezke besterik gabe moldatu, biblioteka horrek duen ingurukoa bazter utzita.
|
|
2001
|
|
|
Eta, esan dugunez, dena aurreko bizitza
|
baten
egindakoengatik.
|
|
|
Hegaztiaren zangoko dolorearen arintzeko bildu nintzen agudo. Hontzari artamendu
|
baten
egiteko, itsumandoka bi egur puskatto bilatu eta atzeman nituen. Makilatxoak oin hautsiaren inguruan jarri nituen, menda belarrez estekaturik.
|
|
|
Ulertzekoa zen naski, aitzineko egunetan jakinarazia niolako, baraualdian nengoenez ardi gasna puska batez lagunduriko antzara gibel xerra batez asetzen nintzela. Hala ere, indar
|
baten
egitea deliberatu eta antzarakiaren ordez, kuskusa eskaini zidan.
|
|
|
B ► Bixkotx
|
baten
egiteko, orea gurina eta irina nahasiz prestatu da.
|
|
2002
|
|
|
Kultura egitasmoen hautatzeko, botere publikoek ikerketa
|
baten
egitea onartu zuten, lehenik Iparraldeko kultura gune nagusienen egoeraren aztertzeko, eta gero aterabide batzuen proposatzeko, lan amankomun batzuk eramanak izan zitezen, barnealdeko eta kostaldeko egituren artean, artistak, erran gabe doa, erdi erdian direlarik.
|
|
|
Zastada andia izan yok gure Aberriak ire eriotzeaz, Errapel adizkide min; andiagoa ostera, ire barruko ta kutun giñanon biotzak artu dauan atsekabe ukaldia. Beñola benetan abestu uan kanta zoragarri a, oraintsu
|
baten
egin uan eskeintza gurena bete dok, eta zearo atan bere, oraingoan. Eztok utsa izan ire oparia," gerturik daukagu odola, bere aldez emoteko..."
|
|
|
Urrengo
|
baten
egingo deutsagu ukutua ekonomi egoera negargarriari.
|
|
|
Bein sabela ongi betez gero, badakizute gorputza zertara etortzen dan usu. Bere bizia zaindu bear zuela ta, jan egin zuen, edan ere zertxobait; gero gudari gazteak berriz biotzera itz egin zion eta biotz osoa makurtu zan mutil gaztearen aldera; biotza irabazi nai ukhan zion, eta beingo
|
baten
egin zan emakumearen biotzaren jaube. «Ezta ba, gazte hau, hain itsusia eta mukerra» erraiten zuen andereak gudariari begitartera maitekiro begiratuz, eta mirabeak itz hauien antzeko batzu erraiten zizkion bitartean:
|
|
|
Goiz hartan, igandea zenez, ibilaldi
|
baten
egitera
|
|
|
2 Erabil itzazü marrazki
|
baten
egiteko, paper baten gainean.
|
|
2003
|
|
|
Jaialdiko zer batzuk ikusi, batez be bariku arratsaldean uriko teatro
|
baten
egindakoa. Hango euskal dantza, kanta, bertso eta abarrek jente guztia ahoa zabalik itxi eben.
|
|
|
"... haur da nik nahi nukeien gauzetarik bat, ene enseiu aphur hunek kilika zinitzan eta gutizia, bertze enseiu hobeago
|
baten
egitera eta ene emengo falten ere erremediatzera. Zeren halatan, ez lizateke euskara hain labur, eskas eta ez hertsi, nola munduak uste baitu, eta baitaduka, dela." (Axular).
|
|
|
Boskarren mailea sortu zanean, aste biak Iparraldekoari eskaintzen geuntsazan, eta ikasleei bideak erreztuteko, lorategi barri hau eratu neban. Arineketa
|
baten
egina da, aurrekoen bidetik, gitxi gorabehera.
|
|
|
Gure gurasoak biak ziran herri eta auzo berean jaiotakoak (Iurretako Gaztañatzan), eta euren artean ez eben euskerea baino beste berbetarik erabilten. Sekula santan ez neutsen gure gurasoei alkarri erderaz berba egiten entzun; inoizkoren
|
baten
egitekotan be, euren aurrean erdaldunen bat egoanean izango zan, erdaldunak be ulertu egien.
|
|
|
Goazen beraz, Hegoaldeko haurrideen azken bi mendeetako historiari so
|
baten
egitera! Eta aspaldiko arazoak badituztela zuritzeko hango gure herritarrek, bai beren artean, bai eta beren auzoekin, erran behar dugu lehenik.
|
|
|
Poloniaren historiak eskolaturik, ordea, bere artikuluaren azken aldera, aita Woronieckik asmatzen zuen seminarioko edo fakultateko bere ikasleei honelako galde
|
baten
egitea: Utrum homo, ex charitate, magis debeat diligere suos concives diversae nationalitatis, quam connationales ad diversos status pertinentes?
|
|
|
Beste alde batetik aitortu behar dut oraino, bizpahiru urte honetan, hitzemana dudala politikazko liburu
|
baten
egitea eta jadanik parte ordaindua izan zaidala ene lana. Baina erdiminetan nenbilela, zuberotar adiskide batek jalgi dit berrikitan bere aita xirulariarenganik bildu erran zahar hau:
|
|
|
Badago bat, hari horretan bigarren mailakoa, baina ederki adierazten duena tradizioaren oinarri ahula. Izan ere, Durangoko bileran VII. UEU Gasteizen egitea erabaki zen; Donostian, aldiz, Gasteizek eskaintzen zituen zailtasunak ikusirik beste toki
|
baten
egitea proposatu zen, Altsasun, Agurainen edo Lekarozen, adibidez. Azkenean, Iruñera jo zen berriro, eta hurrengo urteetan ez zen toki-aldaketari buruzko proposamen gehiago egin.
|
|
2004
|
|
|
Horrela egin nuen. Ez zen egon inolako eragozpenik nire lana beste leku
|
baten
egiteko; azken baten, Estatu Batuetan zein Ekialde Hurbilean jardun medikuntzan, lana bera izango zen; gainera, askoz beharrezkoagoa lurralde horretan, sufritzen ari den egoeragatik. Baina bi hilabete itxaron beharra izan nuen; batetik, paper pila behar nuen Palestinan sartzeko, eta bestetik, Gurutze Gorriko paperak prestatzeko.
|
|
|
Ekainaren 8a.Gaur atzeman dut ostatu
|
baten
egiteko lekua. Kale ederren erdian.
|
|
|
Interpretazio hori inondik inora ez dudala onartzen idatzia nago jada, baina alderdi on bat badu sikiera: premiazko bihurtzen du gorago aipatu dudan bezalako inkesta
|
baten
egitea. Eta halere ez dakit zergatik baina egingo ez delakoan nago...
|
|
2005
|
|
|
Joan den mendean jadanik proposatua izana zen, abereen artean bezala gizonen artean selekzio
|
baten
egitea: beltz eta juduak, baztertzen zituen delako selekzioak.
|
|
|
Gazte denboran, behin baino gehiagotan entzun dut emazte batek haurra ipuruan munduratu zuela, arto jorran ari zelarik. Emazte bat ezagutu dut, zortzi hilabete esperantxetan eta senarrak berekin eramaten baitzuen mendira ote epaitera, hots, laborantzako lan bortitzenetarik
|
baten
egitera. Bere auzoak erranik jakin dut geroztik, egun batez, goizean goizik joan zela etxetik, autokarraren hartzeko:
|
|
|
Eguerdi baitzen, biltzarkideak lehiatu omen ziren Jaime hotelean janal di hautuko
|
baten
egiterat. Gero arratsaldea luzatu zuten kantu zaharrak xara melatuz eta, artetik, lxaka Mendizabal eta Jose Eizagirre, Tolosako bi abokat gazte suharren neurtitzak eta mintzaldi sarkorrak entzun ziren eta handizki txalotu.
|
|
|
Azken mende erdi honetan anitz gauza aldatu dira Iparraldeko herri ta hirietan, eskoletan eta katiximetan, bainan iduritu zaigu Eskualduna xaharra ren azken zenbakietan, alemanen denboran agertu pasarte horietarik zenbai tek merezi zutela berrirakurketa
|
baten
egitea, menturaz gaur beste itxura bat hartu duten baina beti hor dirauten arazo batzuen argitzeko. Post Scriptum:
|
|
|
Bere gaztetik eta hain luzaz kazetan idatzirik, kazeta
|
baten
egitekoez ongi jabetua, ez da estonagarri Hiriart Urrutik oso garbi finkatu nahi izatea nola zerbitzatu irakurleen interesak, nola behar ziren jokatu kazeta eta kazetariak, eta areago, nola behar zen idatzi. Irakurleen interesez axola handia zuen, bizi pide, laborantza eta abere hazkuntza, diruaren goiti beheiti, merkatu, osaga rri, etxeko gora beherez (Lafitte:
|
|
|
Aldiz, beste ideia posible da, baina elkar maite bazuten ere, Wendy ez zen sekula esperantzetan izanen bere ahizparen senargaiarekin. Ahal bazuen ere.Carolina bere baitan hobeki sentitu zen Mirosak segurtarazi zionean Eduardok ez zuela sekula bere alaba bortxatzen ahal... Orduan erabaki zuten biharamunean Amsterdamera itzultzea, han gauza bat edo bi argitzen ahal zituztenez jakiteko, eta etxe handian garbiketa pixka
|
baten
egiteko. Goizean goizik auto ttipian sartu eta Amsterdameko bidea hartu zuten.
|
|
|
Dena pentsatu zuen bezala pasatu zen: egunkarientzat Carolinarekin bizpahiru argazki hartu eta, Wendy-k emazte baten eskuetan ezarri zuen alaba, eta Peter senarrarekin Kanadara joan zen filma
|
baten
egitera. Carolinaz arduratzen zen emaztea Cassandre deitzen zen.
|
|
|
Baina maizenean bere erraietako dolorearen oihukatzeko gutizia errea zeukan. Hil hurran lebilkeen otso uhuruz aritzea ez zen hargatik Edmearen trakako emazte
|
baten
egin moldea, bost haurrak munduratu zituenean ez baitzuen intziri edo minduri bakar bat ere ozenarazi. Pentsa!
|
|
2006
|
|
|
Orduan, etxetik atera nintzen eta landetan zeharjoan nintzen ibilaldi
|
baten
egitera, Kingsley gaztelua nahi bainuen ikusi... eta Tom ere bai! Maldattipi eta belar berdean ibili nintzen amildegia segituz.
|
|
|
Etxafuego hotsek emango diote hasiera ospakizunari Goierri auzoko San Martin ermitan, eta 12:30ean, meza esango dute. Gatzagan bizi direnekin batera kanpotarrak etorriko dira ermita ingurura garai
|
baten
egiten zuten antzera.
|
|
|
Zenbait jende zegoela bertsotara ez zena joaten baina gero beraiengana eraman ezkero bertsoarekin ondo pasatzen zuena. Orduan taberna batera eramanda bertso saioa jendea ondo pasatzen ikusten genuen, orain dela urte mordo
|
baten
egiten zen bezala... Gu hasi ginen horrekin eta ia ze ateratzen den!
|
|
|
Ni egia esan jendearen aldetik nahiko baloratua sentitu naiz txapelketa honetan eta horrekin oso pozik nago. Txapelketetan, nik uste baten bat ausartu dela sekulan egiten ez duen moduan bertsotan egitera, beste era
|
baten
egiten, eta nik uste ez dela lekua txapelketa esperimentuak egiteko. Gero doinu berriak ateratzeak baita badu bere arriskua, ze inork ez daki ze doinu den, ezta epaileak ere zenbat errima dauzkan,... nahiko arriskutsua da.
|
|
2007
|
|
|
Zerikusi zuzena du, bi herri horietan, bideratzen ari ziren prozesu politikoekin. Ezin dugu ahaztu Espainiako trantsizioaren ondoren, Herrialde Katalanetan mobilizazio soziala murriztu egin zela eta estatutu marko berriak narkotiko
|
baten
egitekoa bete zuela.
|
|
|
Ditugun datuak Ipar Euskal Herri osorako emanak dira, eta beraz euskaldun kopuruaren araberako lurraldekako konparaketa
|
baten
egitea ezinezkoa da, gaitasun maila edo euskalduntasuna kontuan hartuz. Barnekaldean, Nafarroa Beherean eta Zuberoan erran nahi baita, 1000 biztanletik beherako herriak era orokorrean euskaldungoak direla pentsa dezakegu (ik.
|
|
|
Indoeuropar hizkuntzak bata besteagandik guztiz urrun dauden lurraldeetan egiten dira, eta baldin antzekotasun garbiak badira euren artean, enbor beretik sortuak direlako da, ez geroagoko elkarreraginen ondorioz. Hala, esaterako, tokhariera, orain mila urte Txinako bazter
|
baten
egiten zena, centum multzokoa zen, eta eredu horretako beste hizkuntzetatik milaka kilometro askotara urrundurik zegoen.
|
|
|
Bolivian eta Perun hostaletan ibili izan gara, baina Argentinan gazteen aterpetxeen sarea sano zabala da eta hareetariko
|
baten
egin dogu lo. Ekaitz logela baten egon da, eta ni, beste baten.
|
|
|
Arratsalde batez, baratze miresgarriko sagardian lo kuluxka
|
baten
egiten ari zela amets bat egin zuen. Nehoiz baratzeari kondatu ez ziona.
|
|
|
Ordea, ezezkoa baldin bada erantzuna, badoa amaren laguntzarekin mihise batekin aitaren itotzera. Gero familia biltzen da, lagunak eta soinulariak besta handi
|
baten
egiteko gomitatzen dituzte eta gorputza denen artean jaten  dute. Dondiako errege handiak hirurogeita lau uharte beren hirurogeita lau buruzagiekin bere menpe ditu.
|
|
|
Baina, Carmenen etorrera iragarriak eta etxean atzeman nuen gutunak izpiritua lasaitu zidaten: Baiona Hiriko Garbiketa Zerbitzuetatik agorril osorako ordezkatze
|
baten
egiteko proposamena eskuratu nuen. Ametsa zen egiaztatzen.
|
|
|
Esperientzia
|
baten
egiteko gidak argia itzali zuenean, harpea hatsa hartzen eta pil pil mugitzen aditzen genuen. Ordu hartan nuen ezezagunaren atzamarra sorbaldan astun nabaritu.
|
|
|
Eta irriz zagon, mihia ageri zen hortz gabetu ahoa zabalik. Berak bazakien ba nola eginen zuen baratze landa zabal
|
baten
egiteko. Hitzaren atxikitzeko, aitzur eta jorrak harturik, etxe gibeleko lur eremu zilokatua landu zuen, hunat joz, harat pusatuz, egunak eta egunak han kunkurturik, eskorga eta palak eskuetan, ari zen ari, ziloen tapatzen, gaineko lurra planatuz eta denbora berean itzuliz, nihunezko ongarri, kaka, xori ondarkin, oilo luma, sukaldeko arrasta eta nork daki zer sakatzen baitzituen lurraren gosea ezin asez.
|
|
|
Gauzak hola, beste bi negu pasa ziren familia areagotu zenetik, Pettani, gogoratu zitzaiolarik azken bidaiaz artatu behar zuela, bere munduko pasaia ttipitzen ari zaiola aitortuz" azken zapetak preparatzen dituk holako horietan, oi zortea! " eta deliberatu zuen hil kutxa
|
baten
egitea, berari egokia zitakena, hau ez baitzitaken beretzat nihun ez zeneko lan bat, neurriak behar bezala hartzen baziren. Bazakien mahasturiak hil-kutxa berriak saltzen zituela, kebide sahetsean, agerian, egun oroz orhoitzeko lur huntako bizia laburtua zuela eta noiz nahi joateko prest zela.
|
|
|
Hiru aste pasa ziren jakin ginduelarik, goiz batez, gu haurrek merezi ginuela" gure xintxotasuna konduan hartuz" ateraldi ttipi
|
baten
egitea itsaso hegira. Ez naiz arras segur, bainan, badut beldurra, geroak erakutsiko daukun bezala, gure itsasorateko bidaia horrek bazuela beste helbururik, gure ez zutenez buru xokoan Xantianaren ikusteko xede ttipi zonbait, zertan zabilan bere leku berrian eta nola konpontzen zen bere izaera ezustezkoan.
|
|
|
Zuzenki erraiteko, prediku alkitik entzuten zituzten oihuek nardarazten zituzten, jakinez, apezak besteak bezala zirela, ez hobeak ez gaixtoagoak eta ez zutela heien gandik erasiaz besterik ukaiten ahal. Jadanik guttik segitzen zuten igandetako ofizioa, eta nabari zen mezarat heldu ziren bakarrak, erlijionez beste arrangurarekin heldu zirela, hala nola, beren buruaren erakusteko edo gero mus
|
baten
egiteko hitzordua elizan zutelakotz, edo beharbada ere, famaren lotsaz. Horregatik zuten, apezpikutegian, deliberatu Santesteban apez gaztea herri hartara igortzea, pentsatuz bere gaztetasunaren gatik gauzak berraldatuko zirela eta elizatiarrak bereskuratuko zituela.
|
|
|
—... tisana edo zerbait holako mixtura
|
baten
egiteko,... behar bada sendagile bezala ikusten zikean bere burua...
|
|
|
— Badakik ala ez? Kamamila eta kamelia ez dituk berdin, bata lore arbola bat duk, hirietako baratze publikoetan landatzen dutena, edergailu gisa han emana baita pasaianten ibilaldiak agradatzeko, bestea aldiz nornahik bere baratzean hazten ahal dik, preseski tisana edo infusio
|
baten
egiteko...
|
|
|
— Ba, ulertzea ez duk ez gaitz. Behar bada, kamelia edo kamamila erabiltzen zitian tabako hosto gisa, eta bere trafikoa hartan egiten diru pixka
|
baten
egiteagatik, beste arrandarik ez izanez gero...
|
|
|
.. sorpresa ederra izan nian baietz erran zutelarik... ni artatuko nintzela etxaldeaz oporretara balin bazoazin proposatu nuelarik... horrek erran nahi zian nitan konfiantxa bazutela nunbeit... nitan kondatzen ahal zutela... kabalen haztera eta etxeko lanen egitera jiteko prest nintzela erran neian... zoazte gustian, maitasunezko bidaia
|
baten
egitera... tortoil pare bat bezala... badukezue beharra, etxaldeko trabak baztertzeko pixka bat... ingurumenaz aldatzearen beharra... hik, Xexili, bereziki hiritar izanik luzaz... aire amiñaten hartzera...
|
|
2008
|
|
|
“Kalea garbitzeko makinen ibilbidea antolatzea aztertuko dugu, ibilbidea leku irekietan hasi dezaten, gero estuagoetara jotzeko; eta jakin badakigu, batez ere udan eta piezen desmoldekatzea dela-eta, nahiko zarata sortzen duen galdategi bat dagoela, eta neurriak hartu ditugu”.Aisialdi guneekin lotutako neurketaZiarrustak aurreratu du astialdi guneekin lotutako neurketa egin gura dutela, osagarria litzatekeena: “Durangoko Alde Zaharra elkartearekin ere jarri gara hartu emanetan horretarako eta astebururen
|
baten
egin da neurketa. Alde Zaharrean, Madalenan… neurtu gura dugu sortzen den zarata”.
|
|
|
Angel Ugarteburuk, artean Luis Baraiazarrak Nire umetako Meñaka liburuan lez, bizitzako periodo jakin
|
baten
egiten dau jorran, eta egin be, berarentzat esanahi apartekoa eukirik, hurrengokoetaratutea merezidu daualako.
|
|
|
Egunen
|
baten
egingo jatzu pelar patatas tokatu, kaboren baten ostikadia hartu nahiz ta ez gustatu; Zeure artean esango dozu: Nora jat niri tokatu?
|
|
|
Gure eleizara ostera horreetan, azkenerako bide erdia kamioi
|
baten
egiteko aukera izaten genduan, zer edo zer ordainduta. Ondarroako plazara joaten ziran andrak eroaten ebazan kamioi horrek.
|
|
|
Parketxoan zegoen eta non lo egin erabaki behar zuen. Batzuetan akazien azpiko jarleku
|
baten
egiten zuen, mantaz estalita. Beste batzuetan goian, komentuaren eta begiratokiaren artean, kartoien babesaz.
|
|
|
Halere aitortu behar da sotanak, trabatu bezenbat, lagundu ere duela denbora batez apez pilotaria, edo bederen bere gazteriari hurbil hurbila egin bere apeztasunetik galdu gabe. Galdegin behar zen denbora batez jaun bikari arnegitar Leopold Auzqui baten berri Urruñan, edo, Baigorrin halaber Xemartin Lagrenade apeza nor zen, Urdozeko mezatik landa, Manexene ostatuko plazan gelditzen zelarik goizmeza eta mezanausien arteko epean, bizikleta hantxet utzirik partida errabiatu
|
baten
egiteko muntra eskuan edo sakelan. Gazteek beren meza entzuna zuten Urdozen, bikarioak bigarrena zor, gorribelzturik izerdi lapetan gaizoak Baigorriko elizan, hantxet edaten utzirik Makozaingo Pazkal, Martin Arretxe, Janpier Chenitz eta besteak, hauek luzaz kondatuko baitituzte egin ahantzizko bikarioarenak.
|
|
|
Arratsalde batez, baratze miresgarriko sagardian lo kuluxka
|
baten
egiten ari zela amets bat egin zuen. Nehoiz baratzeari kondatu ez ziona.
|
|
|
«Auto horiek hiri erdiko tokiak okupatzen badituzte, leku baten bila dabiltzanak itzulika eta itzulika ibiltzen dira leku baten bila. Dena ordainduz izanez, erosketa
|
baten
egitera edo medikura edo beste zerbaitera datozenentzat errazago izanen da autoaren uztea. Pentsa, adineko jendeentzat zein garrantzitsua den zentroan aparkatu ahal izatea».
|
|
|
Maite dute antzerkia. Amateurtasunak maitasunez gauza
|
baten
egiteko aukera ematen du. Diruagatik egiten duzunean, zure ofizioa maite duzula ahanzten hasten zara agian.
|
|
|
«Intentzioa hori zen. Tartean politikoa bilakatzen den antzerki
|
baten
egitea. Hemen arazo politiko bat dago.
|
|
|
BECen azken feria? Hain zaila al da gure herriarentzako horrenbesteko balio sinbolikoa duen elementu bat eguneratzerakoan gauzak era duin, egoki eta ez merkantilista
|
baten
egitea. Port Aventura bat muntatu nahi al duzue gudariak borrokatzen ziren lekuan?
|
|
|
Azken egun hauetan, aldiz, izugarriko jendea hurbildu da. Oraino goizegi da bilan zehatz
|
baten
egiteko, baina, iduriz, kreditu kartarekin egin gastuak iazko heina atxiki dute. Halere, argi da orain arte birtuala zen krisia egunerokora pasatu dela.
|
|
|
Eta kabiarra bezala, eguberriko bixkotxaren arrakasta aurten apal dago. Halere, orokorki begiratzen badu, bere abendua ez doa hain gaizki, eta gaurko egunaren zain dago, konparazio zuzen
|
baten
egiten hasteko. Eguberri baino haratago urtea iaz baino apalago burutuko du, bere irabaziak %5ez jaitsiko direla aurreikusia du.
|
|
|
Ez. Oro har Ezker Batuak ez du gaizki egin hirukoaren barruan, baina egitasmo estrategikoa izan nahi duen ezkerreko alderdi
|
baten
egitekoa ezin da izan EAJrekin ezinbestean bat egitea. Ezker Batuak bere bidea egin behar du; ezkerreko nortasun ikurrak indartu behar ditu eta kaleko jendearekin egon behar du.
|
|
|
Ikusiz bozak goraxko altxatzen hasi zirela, Joanes, etxeko nagusiak ez ditu utzi bazterrak samintzera. Hitza hartuz erraiten deie: Ikusteko zein eskualdek daukan gizon andana bizkorrena, nik uste dut elkarren arteko kondaketa
|
baten
egitea zenuketen hoberena.
|
|
|
Bigarren jokotria
|
baten
egitea erabaki dugu Mikelek eta biok. Axurant honek, izanagatik ez haizu, bere zakurra ekartzen du, egunero, soldado etxera.
|
|
|
Bigarrenik, omore onean zelakotz, ostatuan sartu da besoak zabalik, denak agurtzen zituela, esku tinka eta orori laudorioka. Afera on
|
baten
egitera zoalako ustean, segurraz ere, Marie Leona zerbitzariari musu ezti bat emaiten diola. Zenbaitek ikusten dute hor amodiozko seinale bat.
|
|
|
Semeak, behako eskari batean, aitaren eskua berarenean harturik, galdetzen dio: Norekin etorriak zarete honarat. Mikele gazteak ekarriak gaitik bere autoan. Zendako dago ama kanpo aldean. Ez gaituk bakarrik etorriak! Norekin bada. Sarri jakinen duk, anartean ama datorkik besarka
|
baten
egitera, bihotz eztiguran sartzera baitdoa hau ere, jakinik non haizen, eta oroz beharrena, senda bidean. O, Ama! Ez dut nehoren alderako aiherkunderik, hala ere min egin ditate! O, haurra!
|
|
|
— Bisita
|
baten
egiterat eta berri on baten ekartzerat natorkizun.
|
|
|
Gehiago mintzatzea ez zuela balio erabaki zuen Gorrailek. Irri gordeka, Sasigaitzeko bidea hartu zuen, eta gaueko bidaia hartako akiduren ordaintzeko pausaldi on
|
baten
egiterat joan.
|
|
|
• Egun on, haurrak, erran zuen. Romo kapitaina naiz eta gobernuaren partez heldu natzaizue, erran nahi baitu Perdomo jeneralaren izenean, eskola honetako klase guzietako haurren gomitatzera idazlan
|
baten
egitera. Politena idatziko duenak Perdomo jeneralaren eskutik beretik jasoko ditu urrezko medaila bat eta xingola bat, hau bezalakoa, banderaren koloretakoa.
|
|
2009
|
|
|
Kazetaria enetzat idazlea da. Artikulu
|
baten
egiteko jakin behar duzu ondo idazten, eta hori enetako izugarria da, nik ezin dut hori aise egin. Ideiak baditut, baina nola idatziko dudan deliberatzea ez da aise.
|
|
|
Musikan, bi beltz behar dira zuri bat egiteko. Gure arduradun argituentzat asko eta asko gehiago behar da, gizon zuri bakar
|
baten
egiteko.
|
|
|
Kar, kar, kar… Zer espero dudan? Berriz ospe berri
|
baten
egitea, berriz kantatzen ibiltzea… Behar bat dut ibiltzea, horra joatea, ezker eskuin, jendeekin egotea… Egia da, beti beti beti ibili naiz, azken denboran ez hainbat, baina beti, kontzertuetan eta. Galdea jaitsi da, emanaldiak gutitu dira, baina ibili nahi nuke hala ere, beste neurri batean bada ere.
|
|
|
Ezkontzak eta buzkentzak berotan behar deude. Eta ezkondu armozaurre
|
baten
egiten da, baina gero segidutea da gatxa. Hara gure lekukoek ezkontzaren gainean botatako esalege bi.
|
|
|
Bestalde, Bartzelona eta Zaragozan guk egin nahi genituen hamar eginkizunak neurri
|
baten
egiteko modua izan genuen.
|
|
|
Gotzoni, behin, ez dakigu zein txokotako baserri batean galdurik zebilela, ahaztu egin zitzaion gurekin adostuta zeukan azterketa dontsua. Beno, hurrengo
|
baten
egingo dugu, pentsatu genuen guztiok?. Hurrengo egunean, ikasgelako atean, ohar polita genuen zain:
|