|
2001
|
|
|
Bat bateko mugimendu
|
batek
bere buruaren laudorioetatik atera du hala ere. Trena geratu egin da izan ere, eta jendea gehienbat irten egin da eta gutxi batzuk igo.
|
|
|
Gizonari nola urgatzi? Azkenean bietako
|
batek
bere burua surtara bota zuen, ehiztariak zerbait jan zezan.
|
|
2003
|
|
|
Jainko Guztiz Boteretsu Egiazkoaren aulkia hartzen duen jainkoaizun hori deitzen da Leviathan. Ez da harritzeko, Idolo berri horren historia hasiz geroz, baldin horrelako nagusiaren ordezkari bazeukan Richelieu
|
batek
bere burua, kardinale jaunak berak preso sartzea eta bera hil arte preso atxikitzea Saint Cyrango abade kristau zintzoa, Jean Duvergier Haurannekoa gure herritarra.
|
|
|
Easako egunkari eta irratiek, alabaina, hauxe esan zuten: " Gaur, Azpilen, mutil
|
batek
bere burua hil du. Haren itxura arriskutsuaz ohartu direnean, inguratu egin dute guardiek.
|
|
2006
|
|
|
gorputzarekin, pretentsioekin, banitatearekin, protagonista izan nahiarekin. Bestetik,
|
batek
bere buruari hauxe galdetzen dio: –Bazterrean gelditzea, zilegi al da??
|
|
2008
|
|
|
Jakina, hori guztia egiteko, nazio
|
batek
bere buruaren jabe izan behar du, gainerakoan nekez eragin baititzake delako kultura nazional horrek hain botere efektu ahaltsuak. Kultura, zentzu horretan hartuta, botere iturri da, berari dariolako besteak beste gizarte nazional hori kohesionatzeko ahalmena.
|
|
2010
|
|
|
Biak dira egia, beharbada, eta biak dira gezur, beharbada. / Gizon
|
batek
bere buruari gehiegi begiratzen dionean, azkenean ez du jakiten zein den aurpegia eta zein mozorroa?. Begiak ez ezik, baina, gizakiari buruz nuèn ikuspegia ere ederki zabaldu zidan idazlearen gogoetak!
|
|
|
Biak dira egia, beharbada, eta biak dira gezur, beharbada. / Gizon
|
batek
bere buruari gehiegi begiratzen dionean, azkenean ez du jakiten zein den aurpegia eta zein mozorroa". Begiak ez ezik, baina, gizakiari buruz nuèn ikuspegia ere ederki zabaldu zidan idazlearen gogoetak!
|
|
2011
|
|
|
–Hiztun taldearen identitatea eta nortasuna ere taxutu behar da, ezen, hiztun talde
|
batek
bere buruaz duen irudia hizkuntza horren bitartez bereganatzen baitu. Ondorioz, dena delako hizkuntza zapalduta gertatzen denean, taldearen izaera bera ere zapaldu egiten da.
|
|
|
Ez duzu telebista ikusten? Joan den astean morroi
|
batek
bere buruaz beste egin zuen lixiba edanez. Esmeraldak ezin izanen zuen Julenen hutsaren samina eraman.
|
|
2012
|
|
|
Eskua zure besora eramateko ahalegina egin duenean, berriz mugitu duzu bortizki aterkia, txaketa zikinduko dizun beldurrez, eta berriz jausi zaio ura txanoaren gainera. Eta orduan, tanta
|
batek
bere buruaren gainean eztanda egin duen unean, plop, hitz magikoa esan du: Txarli.
|
|
|
Oso erabaki konplikatua. Hasteko, non aurkezten du
|
batek
bere burua ETAkoa izateko. Eta behin ETAn sartuta, zergatik aurrera jarraitu lagunari aita hil eta damu zarenean?
|
|
2013
|
|
|
Negar egiteko moduagatik daki amak umeak non duen min. Gorrotoak ere balio diezagukeela erakusten nien neure agenteei jarraipena egiten diegun pertsonen ezaugarri funtsezkoenak atzemateko, nolakoak diren jakiteko, zer zalantza dituzten, zertan egingo duten herren, bihar non huts egingo duten susmatzeko. Iheslari
|
batek
bere burua baino sakonago ezagutu dezake jarraipena egiten dion agenteak. Zenbat aldiz gertatu zaidan jarraitzen nuen militantearen arriskuak berak baino lehenago ikustea, egingo duen hutsegiteaz aldez aurretik ohartzea eta abisu emateko gogoa izatea,, ez hadi joan hitzordu horretara, harrapatuko haute?
|
|
|
Charlotte Collins jaunaren emaztea, hori bai irudi umiliagarria! Eta adiskide
|
batek
bere burua itsustearen eta bere estimazioan jaistearen minari, beste bat ere gehitu behar zitzaion, alegia, ziurtasun lazgarriz jakitea adiskide horrek hautatu berri zuen patuarekin ez zuela nola halako zorionik ere erdietsiko.
|
|
2014
|
|
|
Enpatia hori, baina, ez dakit zenbateraino sortu zidan Berriok berak, ala nire Rafak; artearen mirarietako bat omen da
|
batek
bere buruaz esandakoak beste batentzat balio izatea, edo urliari eskainitakoa berendiak beretzat hartu ahal izatea. Paralelismoa egitea ez zen zaila, nolanahi ere.
|
|
2015
|
|
|
Besteak baino ilunagoa zen itzal bat antzematea iruditu zitzaion ezkerraldeko palet ilararen artean. Lasai Juande, ez diot inori kontatuko lapurretarena esaten hasi zen, baina kolpera isildu behar izan zuen, hotsik atera ez zuen tiro
|
batek
bere burutik zentimetro gutxira zegoen liburu pila bat bete betean zulatu eta txirtxilatu zuenean. Bigarren tiroan punteria hobea probatzeko aukerarik eman gabe, ziztu bizian atera zuzendu eta kale gorrira irten zen korrika.
|
|
|
Pertsona
|
batek
bere burua osotasunean ulertzeko duen moduarekin lotuta dago identitate pertsonala. Gure
|
|
2016
|
|
|
Psikiatrikoa kartzela izan zen niretzat. Eta torturapean dagoen
|
batek
bere buruaren aurkako deklarazioa sinatzen duen bezala sinatu nuen nik Aita Mennin ingresatua izateko baimen agiria, momentu hartatik aurrera nire askatasuna instituzio psikiatrikoaren eta epaile baten esku egongo zela jakin gabe, neure kabuz eta inoren torturarik gabe, bai, baina barrutik torturatzen ninduten ahots zitalen mehatxupean, psikikoki sekula egon naizen egoerarik eskasenean, hondoa jo... Urtebete neraman ia etxetik irten gabe, eskizofrenia kolpe zital eta latza jasaten, logela baino areago kobazulo bihurtu zitzaizkidan lau pareta haien artean, barruko ahotsen etengabeko marmarraren pean.
|
|
|
Hau ez zen kasua, baina hau ez da kasuistika, orokortzea baizik. Beraz,
|
batek
bere buruarekin gustura egoten baldin badaki, ez zaio astuna izango zain egotea.
|
|
|
Inork ez genekien nola egin behar zen; egitea zen kontua. Badakigu nazio
|
batek
bere buruari eusteko tresnak zein diren: hedabideak, legea, hezkuntza...
|
|
|
bakarra eratzen dute. Horrela, horietako bektore
|
batek
bere burua eta bere norabide, noranzko eta
|
|
2017
|
|
|
Aztertuko dugu ea nola eta zergatik behar duten soberania demoi deitzen ditugun tokiko lurralde mihiztadurek (assemblages), soberania ulertuz komunitate
|
batek
bere burua gobernatzeko daukan gaitasun politiko instituzional eta territorializatu gisa. Soberania, akaso, banatu egin daiteke (ko subirautza edo subirautza partekatua), baina ezin da desagertu; izan ere, komunitate batek ez badauka gaitasun politikorik (soberania materialik) ez eta erabakimen gune bat, eskumen zalantzaezinekin (soberania formala), bada, komunitate horrek ezin du bere burua gobernatu bere erabaki politiko propioen arabera.
|
|
|
Aro globalaren ezaugarri da nazioen desmuntatzea (disassembling), baina tokiko bermuntatzerik (reassembling) gabe, ez dago bermuntatze globalik. Ikusiko dugu nola eta zergatik behar duten demoi deituriko tokiko mihiztadura (assemblage) horiek soberania territoriala eta instituzionala, horixe ulertuz komunitate
|
batek
bere burua gobernatzeko daukan gaitasun politiko gisa.
|
|
|
Demoi deitzen ditugun tokiko lurralde mihiztadurek (assemblages) soberania behar dute, soberania nire definizioaren arabera ulertuta: komunitate
|
batek
bere burua gobernatzeko daukan gaitasun politiko instituzional eta lurraldetua. Ongizate eta boteretze kolektiboa baldin badira helburu, ezinbestekoa da espazio politiko instituzional mugatu eta era berean porotsu eta iragazkorrak ekoiztea.
|
|
|
Demokrazia, autogobernu kolektiborako helburua bide duen sistema politikoa den aldetik, ezin da gauzatu komunitate
|
batek
bere burua gobernatzeko behar duen gaitasun politikorik gabe, eta horretarako erakunde publikoak behar dira: erakunde amankomunak (gogoan izan publiko versus komun zatiketak marko liberalean bakarrik duela zentzua).
|
|
|
Baten
|
batek
bere buruari su eman eta Francoren gainera salto egin zuela ere kontatu zigun Mikel Arratibelek, diktadorea berarekin batera erretzeko asmotan.
|
|
|
Preso
|
batek
bere buruaz beste egitea iraina zen denentzat, sistemarentzat, eta iraultzarentzat, beren bizien jabe bakarrarentzat.
|
|
|
–Denbora gutxiago behar al duk pixa egiteko preso
|
batek
bere buruaz beste egiteko baino?
|
|
|
Andrea lotsagorritu egin zen, irakasleak pentsatu zuelako adiskidetasunetik sortutako hasperena izan zela, eta ez gaizki jokatu duen pertsona
|
batek
bere burua salbu ikusten duenean sentitzen duen pozetik.
|
|
2018
|
|
|
Are gehiago, nire iritzian, Graham jaunaren analogiak bazeukan eragozpen nagusi bat: duintasunaren jabe izatea edo ez izatea naturaren baitan dagoela eta alferrik dela inor halakorik eskuratzen saiatzea horren ageriko jabea izan ezik, emakume itsusi
|
batek
bere burua edertzea alfer lana litzatekeen bezalaxe. Bada, bai, aitor dut:
|
|
|
Muturreko inkoherentzia horretatik bera babesten duen aitaren lege horixe da, hain zuzen, lesbianismoa irrazionaltasunaren leku gisa eraikitzen duen mekanismoa. Azpimarratzekoa da esperientzia lesbikoaren deskribapen hori kanpotik egindakoa dela, eta gehiago esaten digula kultura heterosexual beldurti
|
batek
bere burua aukera homosexualitatetatik babesteko sortzen dituen fantasiez, ezen ez esperientzia lesbikoaz beraz.
|
|
|
Hori dela eta, susmatzekoa da pentsamenduaren traba linguistiko komunen batek moldatzen eta mugatzen duela eztabaidaren nondik norakoa: «gorputza» bitarteko pasibo gisa azaltzen da, zeinaren gainean esangura kulturalak inskribatzen diren, edo tresna gisa, zeinaren bitartez borondate bereganatzaile edo interpretatzaile
|
batek
bere buruarentzako esangura kultural bat zehazten duen. Kasu batean zein bestean, gorputza tresna edo bitarteko huts baten moduan irudikatzen da, zeinarekin esangura kultural batzuk erlazionatzen diren, baina kanpotik bakarrik.
|
|
|
Bera eskuina zen. Edozein forentsek esango dizu zaila dela eskuin
|
batek
bere buruari ezker lokian egitea tiro. Are zailagoa bi.
|
|
2019
|
|
|
Eutsi gogor! Eutsi gogor!?, xuxurlatu zion ahots
|
batek
bere buru barruan.
|
|
|
Baldin eta gizarte jakin
|
batek
bere buruarekin adosten dituen hitzarmen gisa ulertzen baditugu legeak, logikoa izango da pentsatzea legeak gizarte horretan nagusi den mundu ulerkerarekin batera aldatzen direla. Hau da:
|
|
|
Ez diot pertsonalki bakarrik, sozialki ere bai. Eta Moioren kasuan, nik uste dut izan litzatekeela Hernanin pertsonaia edo pertsona oso ezagun bat, denek jakin behar luketela Hernanin 21 urteko mutil
|
batek
bere buruaz beste egin zuela, ezin izan zuelako trantsizio bat egin. Ez dakit, gudariak gogoratzen ditugu, ezta?
|
|
|
batetik, bere burua beti esentzial gisa planteatzen duen subjektu ororen aldarrikapen funtsezkoa dago, eta, bestetik, emakumea inesentzial gisa moldatzen duen egoera baten exijentziak. Nola osa dezake gizaki
|
batek
bere burua, kondizio femeninoan egonik. Zer bide dauzka zabalik?
|
|
|
izan ere, bidaiatzen duenean, natiboa konturatzen da, bere eskandalagarri, auzo herrialdeetako natiboen begietan bera dela atzerritarra; herrixken, leinuen, nazioen, klaseen artean gerrak izaten dira, potlatchak, tratuak, hitzarmenak, borrokak, denak ere Bestearen ideiari absolututasuna kendu eta haren erlatibotasuna agerian uzten dutenak; gogo onez edo gogoz kontra, banakoak eta taldeak beharturik daude beren harremanen erreziprozitatea onartzera. Nola liteke, orduan, sexuen artean ez planteatu izana horrelako erreziprozitaterik, bietako
|
batek
bere burua hartu izana esentzial bakartzat, bere korrelatiboarekiko erlatibotasun guztia ukatuz, hura bestetasun huts gisa hartuz. Emakumeek zergatik ez dute auzitan jartzen gizonen subiranotasuna?
|
|
|
–Nigan aurkitzen dudan altxor bakarra giltza bat da soro bat zabaltzen didana, ezagutzen zaitudanetik mugarik ez duen soro hori, gero eta luzeagoa den landare bakar baten errepikaz osatua; heriotzaraino eramango nau landare horren dilinda gero eta zabalagoak[...] Izan ere, emakume bat eta gizon bat, zeinek denboraren hondarreraino zu eta ni izan behar baitute, lerratuz lerratuz joango dira bizitzaren azken mugetaraino eta bizitzaren ahanzturaraino, zehar distiraz, atzera begiratu gabe sekula, bidea bukatu arte[...] Hona hemen esperantzarik handiena, gainerako esperantza guztiak biltzen dituen esperantza: denentzat izan dadila, eta denentzat iraun dezala; bizitzaren gainean eraikiriko pasabide natural eta naturaz gaindiko bakarra izan dadila, denon begietan, erreziprozitaterik gabe ezin existitu den izaki bati beste izaki
|
batek
bere burua emateko ekintza absolutu hori?.
|
|
|
Sistema burutsu horren bitartez, guztiz bazter utziak dira emakume gehien gehienak: oso zirkunstantzia bereziak behar dira emakumezko pertsonalitate
|
batek
bere burua berrestea lor dezan bi traba multzo horien gainetik, traba abstraktuen eta konkretuen gainetik, alegia?. Gizonen obren parekoak ondu dituzten emakumeak, hain zuzen, instituzio sozialen indarrak sexu bereizketaz harago goratu dituen horiexek izan dira.
|
|
2020
|
|
|
Erreibindikazioak ikusi, eta ni bezalako ezjakin
|
batek
bere buruari galdetzen dio, batez ere laugarrena ikusita: eta zer jendarme zegoen Biarritzeko komisariaren atean 1980ko ekainaren 13an?
|
|
|
Inork ez zuen egiaren susmorik izango, inork ez zuen plan horren atzean hilketa bat egon zitekeenik uste izango. Ama desesperatu
|
batek
bere buruaz beste egin du alaba desagertu egin delako. Gainera Saioak, nahi gabe, aitari gauzak erraztu egin zizkion osaba Alainena jakin zuenean eta ama gorroto zuela esan zionean.
|
|
2021
|
|
|
Adibide gordin bat: japoniar sukaldari ospetsu
|
batek
bere buruaz beste egiteko saiakera egin zuen, bere lanaren errekonozimendu sari inportante bat jaso ondoren. Nola uler daiteke?
|
|
|
Gutasunaren eraikuntzan ezinbestekoa da irudikatze lan hori bideratzea. Talde
|
batek
bere buruari buruzko irudikapen bat egiten badu eta zabaltzen bada, talde horretan sozializatuko direnek horrekin bat egingo dute eta, normalean, jarraipen bat emango diote. Fenomeno hori ‘sentiera’ da:
|
|
|
Auzokide ez ijito batek" Horrela bizi zarete nahi duzuelako!" bota zion. Emakume ijito
|
batek
bere burua defendatu zuen, hutsik zeuden etxeetan sartzen zirela besterik ez zutelako, beraiek ere etxebizitza duinak behar zituztelako. Asanbladaren tentsioak gora egin zuen eta inolako irtenbiderik aurkitu gabe amaitu zen.
|
|
|
–Herrialde
|
batek
bere buruaz beste egin dezan eragotz dezakegu? –esan zuen– Esan diguzun guztia suizidio baten istorioa da.
|
|
2022
|
|
|
milaka lagun giltzapetu zituzten, eta han egindako tortura basatiek mundu osoan egin zuten ezagun kartzela. 1982ko Newroz gauean, Mazlum Dogan kazetari eta PKKren sortzaileetako
|
batek
bere buruaz beste egin zuen protestan. Maiatzean, erakundeko beste lau kide hil ziren, euren buruari su emanda.
|
|
|
Niretzako, aldiz, bada. Nik ez dut aldarrikatu, ez diot balio publikoa eman, baina gustuz hartu dut sare sozialetan emakumeren
|
batek
bere burua ama bezala ere aurkeztu duenean. Feminista askori txatxua iruditzen zaie, ia ia erridikulua.
|
|
|
Madame Etcheverryk eutsi egin nahi dio, baina ezin du jasan emakume
|
batek
bere burua hain guti zaintzea. Lidek ia barkamena eskatu dio, baina nahiago izan du bere burua hotz atxiki.
|
|
|
" Maite dut ume hori". Halako batean, entsegu marrara iristear zenean, buztaniar
|
batek
bere burua lurrera bota eta buztanarekin zangotrabatu zuen. " Hori ez da garbi jokatzea!".
|
|
2023
|
|
|
–Inportantea da senarra bilaketan inplikatzea. Eginen duen ekarpenengatik baino gehiago, mugimendu faltsu
|
batek
bere burua salatu dezakeelako.
|
|
|
Kasu gordin asko gertatu dira. 2019ko maiatzean, adibidez, 16 urteko gazte
|
batek
bere buruaz beste egin zuen Malaysian, bere Instagrameko jarraitzaileen artean galdetegi bat pasa ondoren: " hil egin nuke?".
|
|
|
Satiaren praktikaren inguruan ere antzeko izu moral bat sortu zuten kolonizatzaile zuriek; europarrek" alargunaren immolazioa" izendatu zuten (sanskritoz, sati hitzak hiltzen den emakumeari egiten dio erreferentzia, ez errituari; baina, batik bat europarren eginak ekarriko ditudanez hizpidera, erritua izendatzeko erabiliko dut sati). Erritu horretan –zeina ez baitzen zehatz mehatz erlijio praktika bat–, brahmandar alargun
|
batek
bere burua botatzen zuen senarraren hileta sura. Indian bertan ere ez zen oso erritu ohikoa garai hartan; toki gehienetan, ez zen halako erritu barbarorik egiten, eta, eskualde batzuetan, kasta jakin batzuetan bakarrik.
|