|
2004
|
|
|
Gorabehera politikoetan euskara nahitaezko elementu bat den neurrian, euskararen arazoak eduki politikoa du betidanik Euskadin, eta arrazoia dago esateko inor ez dela apolitikoa hemen. Politizatu hitza, aldiz, beste era
|
batean
ulertzen dut, alegia: arazo konkretu batez, euskararena, nuklearrena, emakumeena?
|
|
|
Ea nolako jakite isuria darion: . Hizkuntzaren fenomenoa ezin daiteke ulertu hizkuntza horren funtsapena den giza taldearen partaidetzarik gabe eta, beraz, giza taldeen arteko negozio guztietan bezala, harreman linguistikoa botere egitura
|
batean
ulertu behar da. Hizkuntza baten egoera linguistikoa beste gainerako hizkuntzen presioaren emaitza da eta, honekin batera, hiztunek beren hizkuntzari eusteko erakutsi duten indarraren isla.
|
|
2008
|
|
|
Eta badakizu zer gehiago esan zidan? Deabruak ustez hartutako gaixoak gaixo hutsak direla, beharbada, eta deabrua bera ere beste era
|
batean
ulertzen hasi dugula. Zer pentsaturik eman zidan; are gehiago:
|
|
|
Eta badakizu zer gehiago esan zidan? Deabruak ustez hartutako gaixoak gaixo hutsak direla, beharbada, eta deabrua bera ere beste era
|
batean
ulertzen hasi dugula. Zer pentsaturik eman zidan; are gehiago:
|
|
2009
|
|
|
Gaztetatik klasikoen zalea, hiru urtez Unibertsitate internazional batean egongo da estudiatzen Erroman, latina izaki komunikazio mintzaira arrunta lagunartean, latin, greko eta hebraieraz estudiatuz ikasgaiak, Europa osoko hainbat lagunekin batera biziz egunero. Ikusi dugun eran, Arruti, momentu batean Espainiari diosalak bidaliz bere herrimina kantatu duena 126, laster bere euskalduntasuna modu berri
|
batean
ulertuz joango da 127. Erroman batez ere euskararen kontzientzia ematen du argitu zaiola, behiala Etxepareri argitu zitzaion eran egin ere: beste hainbat hizkuntzak parte duen korroan, euskara ezin da falta.
|
|
|
Maria Bibianak, aldiz, egoera bertsuan zegoen arren, begiak zabaltzea erabaki zuen: ikusten zuen, bai, berak ere, jauregia gainera erortzera zihoakiola, baina begiak zabalik nahi zituen, jakin ez bere buruari iruzur egin nahi ez ziolako edo ulertezin zitzaiona istant
|
batean
ulertzea espero zuelako; begiak ez ezik, ahoa ere zabalik nahi zuen, gainera, hondamenaren zerrendarekin lotutako galdera bat bederen egiteko, beste galdera guztiak alferrikakoak zirelakoan:
|
|
|
Orduan, baina, esker oneko agertu beharrean, Gabinok modu txarrean begiratu zion aitari, mutil hura, berez hain ona zirudiena, aita ere gorrotatzeko gai ote zen, bada??, segundo bakar bat ere iraun ez zuèn begiraldian, aitak botatako esaldia Gabinok beste modu
|
batean
ulertu balu bezala: –Ez badu nahi, utz ezazue, mila aldiz hobe baita ezertxo ere ez egitea marrazkitxo axaleko horiek egitea baino!?; marrazkigintzaren ihesbiderik ezean, baina, marrazkia baitzen Gabinok aurkitu zuèn leihoa, nondik bere beldurrak eta bere ezintasunak kanporatzen baitzituen, bere orekari eusten laguntzen ziòn ariketa paregabean?, barruan pilatzen zitzaizkion pentsamendu eta sentimendu ezkorrak, handik edo hemendik lehertzen zitzaizkionak, halabeharrez, orduz kanpoko orduetan eta lekuz kanpoko lekuetan; egun batean, esaterako, izeba Ernestinari berari eman zion erantzun zakarra:
|
|
|
Teofilo Mariak, baina, nekez antzeman ziezaiokeen aitaren barne egoerari; Teofilo Mariak, izan ere, nahikoa zuen bizkar gainean zeramàn zama astunarekin, egunetako bahiketa latzaren ondorioz; Nikolairen tratu ankerrak, izan ere, ezinbesteko marka jarri zion: zaurien marka sakona eta mendeku gosearena, prozesu dialektiko
|
batean
ulertuak, zauriak sendakizun eta mendeku gosea sendagai, sendakizunaren neurria nolako, sendagaiarena halako; hala, bada, Nikolaik Teofilo Mariaren sentiberatasunean eta haren urguiluan eragindako zauriak, jariatzen hasi orduko gorroto iturri bihurtuak, barru barrukoak ziren, eta barru barrukoa zen, ondorioz, mendeku gosea, suzkoa ere bazena, esaterik balego; geroztik, baina, azkenaldiko segundo gutxi haietan, zehatzago esateko?, beste bitan zauritu zuten Teofilo Maria:
|
|
|
Maria Bibianak, aldiz, egoera bertsuan zegoen arren, begiak zabaltzea erabaki zuen: ikusten zuen, bai, berak ere, jauregia gainera erortzera zihoakiola, baina begiak zabalik nahi zituen, jakin ez bere buruari iruzur egin nahi ez ziolako edo ulertezin zitzaiona istant
|
batean
ulertzea espero zuelako; begiak ez ezik, ahoa ere zabalik nahi zuen, gainera, hondamenaren zerrendarekin lotutako galdera bat bederen egiteko, beste galdera guztiak alferrikakoak zirelakoan:
|
|
|
Teofilo Mariak, baina, nekez antzeman ziezaiokeen aitaren barne egoerari; Teofilo Mariak, izan ere, nahikoa zuen bizkar gainean zeramàn zama astunarekin, egunetako bahiketa latzaren ondorioz; Nikolairen tratu ankerrak, izan ere, ezinbesteko marka jarri zion: zaurien marka sakona eta mendeku gosearena, prozesu dialektiko
|
batean
ulertuak, zauriak sendakizun eta mendeku gosea sendagai, sendakizunaren neurria nolako, sendagaiarena halako; hala, bada, Nikolaik Teofilo Mariaren sentiberatasunean eta haren urguiluan eragindako zauriak, jariatzen hasi orduko gorroto iturri bihurtuak, barru barrukoak ziren, eta barru barrukoa zen, ondorioz, mendeku gosea... suzkoa ere bazena, esaterik balego; geroztik, baina –azkenaldiko s... Adak zauritu zuen, lehenik, bere galdera inpertinente harekin, eta aitak gero, hari laguntza eskatu eta kasu txikienik ere egin ez zionean; Teofilo Maria bakarrik zegoen, beraz, baina ez hain bakarrik, beharbada, bai baitzirudien, bezperan irratiz entzun zituèn berrien arabera –berrien artean, esatariak aldarri sutsuak egiten zituen, baita behin eta berriro errepikatu ere harako lelo hura," ¡ Con Dios hacia la victoria!" –, hiria inguratua zegoela eta errenditzeko zorian; haren haritik, aitak Nikolairi ganbararen gau ilunean esandakoa gogora zezakeen:
|
|
|
Orduan, baina, esker oneko agertu beharrean, Gabinok modu txarrean begiratu zion aitari –mutil hura, berez hain ona zirudiena, aita ere gorrotatzeko gai ote zen, bada? –, segundo bakar bat ere iraun ez zuèn begiraldian, aitak botatako esaldia Gabinok beste modu
|
batean
ulertu balu bezala: " Ez badu nahi, utz ezazue, mila aldiz hobe baita ezertxo ere ez egitea marrazkitxo axaleko horiek egitea baino!"; marrazkigintzaren ihesbiderik ezean, baina –marrazkia baitzen Gabinok aurkitu zuèn leihoa, nondik bere beldurrak eta bere ezintasunak kanporatzen baitzituen, bere orekari eusten laguntzen ziòn ariketa paregabean–, barruan pilatzen zitzaizkion pentsamendu eta sentimendu ezkorrak, handik edo hemendik lehertzen zitzaizkionak, halabeharrez, orduz kanpoko orduetan eta lekuz kanpoko lekuetan; egun batean, esaterako, izeba Ernestinari berari eman zion erantzun zakarra:
|
|
2010
|
|
|
Esan nahi dizudana da banuela neurezko joera bat, mundua zentzu platoniko
|
batean
ulertzeko: errealitate ederra han goian, globoak, zepelinak eta txistuaren notak?, eta errealitate zikina, aitaren gehiegikeriak, anai arreben arteko borrokak eta Kochen baziloak?
|
|
|
Jendetzaren zarata eten zenean, nire burua ere halaxe eten zen. Bat
|
batean
ulertu nuen ordura arte sumatu besterik egin ez nuena, hots, une erabakigarria heldua zela eta sententzia entzuteko nengoela han.
|
|
|
Zatoz hona, Lukax, zatoz hona. Nik ere nahiago nuke aita bizirik balego, baina egunen
|
batean
ulertuko duzu. Badakit zuretzat hau guztia oso gogorra dela.
|
|
|
Hortik aurrera, hainbat azalpen eman nion: politika gauza konplikatua zela, jende askok sufritzen zuela, zaila zela azaltzen, berak egunen
|
batean
ulertuko zuela... horiek denek gezur sunda bat zeukaten niretzat ere, eta ez dut uste Anartzi ezertarako balio izan ziotenik.
|
|
|
Esan nahi dizudana da banuela neurezko joera bat, mundua zentzu platoniko
|
batean
ulertzeko: errealitate ederra han goian —globoak, zepelinak eta txistuaren notak—, eta errealitate zikina —aitaren gehiegikeriak, anai arreben arteko borrokak eta Kochen baziloak— hemen behean...
|
|
2011
|
|
|
Zer esan nahi du horrek adiskidetzearen eta bakearen kasuan? Ilustratuek eta burgesiak adiskidetzea eta bakea modu abstraktu
|
batean
ulertzen dute. Beraientzat, adiskidetzea eta bakea dira gatazkarik gabeko egoera, konfliktorik gabeko demokrazia.
|
|
|
Lasterka joan behar izan zuen, neskak bizkor zeharkatzen baitzuen karrika. Artean telefonoa eskuan zuela ohartuta, sakelaratu eta bat
|
batean
ulertu zuen Lidiaren deia. Lidiak bazuen Lucíaren berri.
|
|
2012
|
|
|
–Halere, nik hau esan arren, horrek ez dizue ulermenik ekarriko. Zuen izaeran sakontzen duzuenean, zaretenaren aldarerik barnekoiena zabaltzen duzuenean, bat
|
batean
ulertuko duzue beti egon zaretela hemen?.
|
|
|
Ez al da modurik beste hizkuntza molde
|
batean
ulertzeko?
|
|
|
«Bakar bakarrik apaizeriaren falta nabaritu da. Sakristiek, nonbait, beste era
|
batean
ulertzen dute aurrerapidea. Hor konpon, jaun Loiolatarrok!».
|
|
|
Hasieratik jakin nuen... Baina zoritxarrekoa zinen, eta sakrifikatu egin nintzen, egunen batean nire sakrifizioa estimatuko zenuelako esperoan, inolako baldintzaren menpean jarri gabe eskaintzen nizun samurtasun sakona egunen
|
batean
ulertuko zenuelako ustean. Denbora luzea igaro da harrezkeroztik:
|
|
2014
|
|
|
Volksgeista da! Hori bai, era espainol bitxi
|
batean
ulerturik: etiko erlijiosoki sublimatua, idealen aldetik bakarrik hartua(, que no es tanto el ser que real y materialmente somos?:
|
|
|
Patxiren azken hitzek korronte elektriko baten moduan astindu zuten Leire. Bat
|
batean
ulertu zuen. Zutitzen hasi zen, arriskuaz ohartuta, baina berandu zen.
|
|
2015
|
|
|
Maisuak begi keinua egin zidan, irribarrez. Bat
|
batean
ulertu nuen. Magia, berriz ere!
|
|
|
Egunen
|
batean
ulertuko duzu, maitea. Aita eta ni askotan haserretzen gara, eta onena izango da guztiontzat.
|
|
|
Zuk gehiago, bai, askoz gehiago. Baina hau helduon kontua da, eta egunen
|
batean
ulertuko duzu zoriontsu izan nahi izateak min egiten duela batzuetan.
|
|
|
Ramsay andreak eraman zuen etxe txiki zarpaileko salan zegoen, zain, hura pixka batean emakume bat ikustera igo bitartean. ...zuen; ate bat ixten; leihoak zabaldu eta ateak itxi behar zituztela esaten, joateko bere etxera ezer behar bazuten, ume batekin ari zen hizketan, nonbait?, halako batean sartu zen arte, eta pixka batean isilik egon zen, goiko itxuren ondoren berera itzuli balitz bezala?, pixka batean mugitu gabe, zutik, Galtzariaren Ordenako xingola urdina zeraman Viktoria erreginaren koadro baten aurrean; eta bat
|
batean
ulertu zuen halaxe zela. Halaxe zen:
|
|
|
Gero damutu eta buruzagiaren oroipena guztiz magnifikatu, eta monoteismo zorrotzenean erradikaldu. Moisesen misterioa, judaismoaren eta monoteismoaren misterioa,, bat
|
batean
ulertu dut Michelangelori eskerrak?, adierazi dio emazteari. Askotxo ikustea ez bada...
|
|
|
Kingen zonbiek, Cell nobelan, aukera ematen digute gai interesgarri baten metafora bat eskuratzeko. Ez dut uste nobela ona denik, baina txorrota indartsua irekitzen du teknologien aurrean izan dezakegun otzantasuna neurri
|
batean
ulertu ahal izateko. Zonbiak ez du kontzientziarik, baina teknologien menpe dago, zehazki sakelakoen menpe.
|
|
|
Orduan, la cuestión vasca? deitzen zioten hura gero gertu gertutik bizi izan zuen Pedrok, eta Markinara joan zen egun
|
batean
ulertu zuen ondoen euskal auzi haren muina: –Herri okupatu bat ikusi nuen han, polizialki eta militarki okupaturiko herri bat?.
|
|
2016
|
|
|
Sekula ez duela aurrean emakumerik ikusi ematen du eta benetakoa ote naizen ala ez aztertzen ari balitz bezala egoten da, izua begietan duela. Uste dut emakumeak ez dituela inoiz ulertu, baina egunen
|
batean
ulertuko dituela sinetsita dago. Besarkada luze bat emateko gogoa eman ohi dit?
|
|
2017
|
|
|
Zoriontsuak garelarik, nekez ohartu ohi gara. Bakarrik zoriona gugandik denean eta atzera so egiten diogularik dugu bat
|
batean
ulertzen, batzuetan harrizioz ere, zeinen zoriontsuak izan garen.
|
|
|
horra heldu zen nigana nitaz arta hartzera. Eta nik, nire ustez ezeren premiarik ez neukàn honek, bat
|
batean
ulertu nuen funtsean gauza guztien beharretan nintzela.
|
|
|
Gizakiengandik urrun bizi, haien beharrik ez izan, eta bizkitartean haiek maitatu. Gabon eguna izan, gogotik jan, gogotik edan, eta gero bakar bakarrik partitu, amu guztietatik libro, izarrak gainean, itsasoa eskuin eta lehorra ezker, eta bat
|
batean
ulertu bizitzak bere azken mirakulua obratu duela zure bihotzean: ipuin bihurtu dela?.
|
|
|
edo uzki sexua barne) heresiarekin lotu ohi zen. Heretikoen sexu doktrinek ortodoxiari ekarritako mehatxua testuinguru jakin
|
batean
ulertu behar da, Elizak ezkontzaren eta sexualitatearen kontrola finkatzeko egindako ahaleginean; izan ere, kontrol horren bidez, guzti guztiak, izan enperadorea, izan nekazaririk behartsuena, bere diziplinapean jarri nahi izan zituen Elizak.
|
|
|
Akusazio gogorra izan arren, horrelako adierazpenek ez zuten uxatzen Al Assaden eta PYDen akordioaren zurrumurrua. Hein handi
|
batean
ulertzekoa da, gerra guztietan, eta Siriakoan batez ere, ohikoak izaten baitira ustekabeko gerturatzeak.
|
|
|
Bere lekuan geldi egon ezinik, eseri eta altxatu egiten zen, azazkalei etengabe egiten zien kosk. Babari grazia egiten zion Lindak, eta neurri handi
|
batean
ulertzen zuen hura sentitzen ari zena. Irabazteko eta galtzeko aukerak zituen, erdi eta erdi.
|
|
|
–Inor ez –emakumeak bat
|
batean
ulertu zuen– O, Jainkoarren...! Julen?
|
|
|
Leteren kantuen bilakaera eta Leteren poemen bilakaera prozesu ideologiko eta espiritual berdinak eragin zituen, batasun
|
batean
uler liteke haren obra osoa, poemak izan edo kantuak izan. Antologia honetan poemak zein kantuak hartu ditut kontuan.
|
|
2018
|
|
|
askatasun indibidualaren ideia ia edozertarako erabil daiteke, eta horren arrazoia da gizarte zibilak berez duela esanahi anbiguoa. Anbiguotasun horren ondorioz, ezkutuan geratzen da kontratuaren teoria kritikatzen dutenen ikuspegia ez dela, egiaz, kritikagai dituzten teorialarien ikuspuntu bera, askatasuna beste modu
|
batean
ulertzen duten horiena. Kritikoek gizarte zibilaren barruko ikuspegi paregabe batean oinarrituta ematen dituzte argudioak:
|
|
|
aritzea; kontratuaren teoriak, izan ere, mendekotasunaren bitartez gizarte harremanak sortzeko modu batez dihardu nagusiki, eta ez trukeaz. Jakina, trukea ere tartean dago, baina modu berezi
|
batean
ulertzen da hor trukea (edo zehatzago esanda, bi trukeak).
|
|
|
Gazteak betiko dela pentsatzen du, urteen joanak ez diola higadurarik ñimiñoena ere ekartzen, baina goiz batean esnatu eta bizitzaren zati nagusiak ihes egin diola konturatzen da, nolatan izan den jakin gabe. Egunen
|
batean
ulertuko duzue nire mintzo garratza.
|
|
|
Ez du ikusi, ikusi nahi ez zuelako, Edyk esan zion bezala. Hau dena bat
|
batean
ulertu eta burua makurtzen du botaka hasteko gogoak eraginda. Pauso batzuk ematen ditu inora joan gabe, noraezean.
|
|
2019
|
|
|
Gutun hartan aditu zen lehenbiziko aldiz biktimaren ahotsa, berak esan nahi zuena. Gertatu zitzaiona, kasu pertsonal eta jakin bat izatetik urrun, testuinguru zabalago
|
batean
ulertzen zuela adierazi zuen, eta ohartarazi zuen: –Atera liteke horrelako zerbaitetik?.
|
|
|
Ez zuen horretan gehiago pentsatu. Ur txakurrak artzain txakurrari esandakoa bat
|
batean
ulertzea ez zitzaion harrigarri egin. Normala iruditu zitzaion.
|
|
|
–Berak ere behar du aukera bat gauzak beste modu
|
batean
ulertzeko eta, beharbada, gu gara horretarako izango duen aukera bakarra, esan du halako batean.
|
|
|
–Eta, gauzak beste modu
|
batean
ulertu aurretik, berak aldatu bagaitu gu. Begira, haren moduan hitz egiten dugu biok dagoeneko.
|
|
|
Orduan ireki dituzte begiak beste biek, bat
|
batean
ulertuta horrek zer esan nahi duen. Begiak jaitsi ditu mirabeak, esaneko, baiezko keinua egiteko.
|
|
|
Bat
|
batean
ulertu du Aizek, eta zur eta lur begiratu du berak ere neskatilaren sabelera.
|
|
2020
|
|
|
" Egokitzen asmatzen badugu, ari gara arintzen ere. Ura ardatz hartuta egokitzen bagara, horrek berez eramango gaitu lurraldea beste modu
|
batean
ulertzera, haren gaineko okupazioa aldatzera, lurralde antolaketaren funtsa horixe baita. Eta horrela joango gara baldintzak sortzen isurketak gutxitzeko ere, zero kilometroko apustuetan sakonduz, zure lurraldetik bizitzeko neurriak hartuz, bertako lehen sektorea bultzatuz eta bertatik kontsumituz...
|
|
2021
|
|
|
Ez guk besteak ulertzea baizik eta beraiek gu bezalakoak izatea. Eta euskaldunoi gertatzen zaiguna da, maila
|
batean
ulertzekoa den arren (estatu gabeko nazio bat garelako, Frantziaren eta Espainiaren erdian), existitzen jarraitu nahi izan dugula eta, geure burua defendatu ahal izateko, geure baitara biltzeko joera izan dugula. " Begira nolakoak garen euskaldunok" esan beharra daukagu.
|
|
|
" Burgesen semea da". Bat
|
batean
ulertu egiten nuen izututa, kanpoaldeko gauza haiek ez ziren itxura hutsa: nire gorputzak bezalaxe osatzen ninduten eta eztarriko korapiloa eragiten zidan gogaitak euren argudioa egiaztatzen zidan:
|
|
2022
|
|
|
Begiluzearen soan konplizitatea aurkitu du, ordea, ez obedientzia. Bat
|
batean
ulertu du: ikusleen otzantasuna Lilik eragiten du, ez berak.
|
|
|
Bat
|
batean
ulertu nuen: Jokintxok uste zuen Paulitaren kontua asmatu nuela nire istripu lotsagarria zuritzeko!
|
|
|
Bat
|
batean
ulertu nuen.
|