|
2000
|
|
|
—Zein ederra den libertatearen hazia! Eta hazi bakar hori jenderazinoz jenderazino bizirik mantentzea duk gure eginbeharra, egun
|
batean
lur ongarriztaturat erori, eta bateko ehun eman dezan, eta orotarat heda dadin.
|
|
|
—Bart, etxeko salan apal batzuk paratzen ari ginela —bota nuen burura etorri ahalean— Anaiak aulkiari kontu behar zion, eta nik, gainean, pareta makinaz zulatu. Ez zinan hagitz tinko atxikiko, bat
|
batean
lurrean aurkitu bainaiz, makina eta guzti. Bisaia ere zulatu ez dudanean...
|
|
2004
|
|
|
horrenbestekoa da euskaldunon morrontza politikoa! Baina, nolanahi ere, balio eta eredu auzi honen erreferentziak zehazki finkatu ditugu euskaldunok, inoiz, nonbait, nolabaiteko porturen
|
batean
lur hartu nahi badugu. Erreferentzia hauek direla eta, duela zenbait urte, gomendio batzuk egin zizkigun euskaldunoi filosofo handi batek.
|
|
2005
|
|
|
Saiatuak ginen frankotan amodioa egiten, baina zer edo zer gertatzen zen beti: behin
|
batean
lur bustiak bizkarrak lokaztu zizkigun, beste batean erle batek kosk egin zion izterrean, gero mendigoizaleak ere toki guztietan azaldu behar; institutuko komunetan berak ez zuen nahi, jasangaitza baitzitzaion kiratsa, eta auzo galduenetan ere norbait ibiltzen zen beti, zakurra paseatzen edo. Egia esateko, hura zen aukera, denbora eta espazioa geureak ziren; hildakoenak ere noski, baina haiek, pentsatu nuen nik, ez zuten txintik ere esango.
|
|
2008
|
|
|
Segundo
|
batean
lurrean ginen biok, eta piririka joan ginen, ia elkarrekin, kainozuloetaraino, txano gorriko hildakoa, artean besoak zabalduta, atzetik zanbuluka genuela zurrun zurrun. Hain geunden, izan ere, elkarren ondoan non kaskarrekoa hartu bainuen kontramaisuaren hankarekin, eta horrek hortzak karraska utzi ninduen.
|
|
|
* Nekazari arteko noblezia titulua, barruti
|
batean
lur sailik handienak zituenari zegokiona bereziki.
|
|
2009
|
|
|
Dena berria, berriz jaioa. Eta modu berri
|
batean
lur honetakoxea sentitu da bera berriro, jende honetakoa, troka eta baso hauetakoa. –«Ni hilten nazenean, esan dio Amurizari?, ez dot gura marmolean edo zementuan lurperatu nagien.
|
|
|
Oskar bat
|
batean
lurrean aurkitu zen. Bertatik irudi txundigarri bat ikusi zuen.
|
|
|
Ada tranbia geltokirako bidean zihoan, hamar bat metrora zegoen une hartan?, zumardi bateko kaleargi piztu berrien artean, atzetik ahots bat entzun zuenean: . Ada!?; edo ezpata hotz baten puntada sentitu ote zuen lepoan, nerbio sistema osoa istantean paralizatu ziona?, zeren Ada halaxe gelditu baitzen, oinak bat
|
batean
lurrean iltzatu balitzaizkio bezala, begiak zerumugan galduta. Eta Adak, halere, bazuen ezpatari ihes egiteko aukerarik, tranbia orduantxe iritsi eta lasterraldi batean hartzeko moduan baitzegoen?
|
|
|
Ada tranbia geltokirako bidean zihoan –hamar bat metrora zegoen une hartan–, zumardi bateko kaleargi piztu berrien artean, atzetik ahots bat entzun zuenean: " Ada!"; edo ezpata hotz baten puntada sentitu ote zuen lepoan, nerbio sistema osoa istantean paralizatu ziona?, zeren Ada halaxe gelditu baitzen, oinak bat
|
batean
lurrean iltzatu balitzaizkio bezala, begiak zerumugan galduta. Eta Adak, halere, bazuen ezpatari ihes egiteko aukerarik, tranbia orduantxe iritsi eta lasterraldi batean hartzeko moduan baitzegoen...
|
|
2011
|
|
|
Hiletara joan ziren guztiak emakumeak ziren. Arrosa gorri bana eskuetan zutela erreskadan jarri eta haren hilobiaren aurretik igaro ziren, eta lorearekin
|
batean
lurrera beren bihotzaren zati bat botatzen zutela ematen zuen, halakoxeak baitziren haien negar zotinak eta malkoak. Hildakoaren izena gogoratzen badugu, François Truffaut ek Emakumeak maite zituen gizona filma haren eleberrian oinarritu zuelako da.
|
|
|
Eta zapata grisaz bat
|
batean
lurra jo, eta eskuzapi bat atera zuen artilezko zamar zuritik.
|
|
2012
|
|
|
Horretarako, eta luze pentsatu ondoren, haiek ezkutatzeko bi bide besterik ez nituen aurkitu. Bata zen leku egoki
|
batean
lurrean zulo handi bat egitea eta gauero ahuntzak han sartzea; eta bestea, bizpahiru lur eremu txiki hesiz inguratzea, urruti bata bestetik eta ahal bezain ezkututak, eta bakoitzean dozena erdi bat antxume jartzea. Horrela, hondamenik gertatuko balitzaio taldeari oro har, berriz haziko nituzkeen nekerik gabe eta epe motzean.
|
|
|
Handik denbora luzera, uhartearen ekialdean mendi tontor batean ginela, egun argia zen
|
batean
lur nagusia edo Ameriketako kontinentea ikusi nuen lekuan, Ostiral arretaz zegoen kontinentera begira, orduan ere eguraldia bare bare baitzegoen. Halako batean, jauzika eta dantzan hasi zen, eta dei egin zidan, urruti samar bainengoen.
|
|
2014
|
|
|
Kilometro zenbait hegan egin ostean, hitzartutako toki
|
batean
lur hartuko zuten. Han, fitxatu gabeko kide batzuk zain izango zituzten, eta autoetan sartuta Portugalera abiatuko ziren denak, bertan ezkutatzeko.
|
|
2015
|
|
|
Haragitik datorren energiagatik bakarrik kontzentratu ahal izan ginen burmuin ahalmenak garatzen. Neolitora egindako urratsa, nomadismoa eta ehiza baztertuz, eta bat
|
batean
lurra lantzen hastearen burutazio hura, alegia, zerealak bihurtzea dietaren gunea, pagotxa izango zen jauntxoentzat eta lurralde zehatz baten gainean boterea ezarri nahi zuten horientzat, baina eboluzioaren ikuspuntutik de sas tre hutsa izan zen, hondamendia!
|
|
2016
|
|
|
Sokak eskuak erretzen zizkion, baina azkar jaisten jarraitu zuen. Bat
|
batean
lurra sumatu zuen oinpean. Uste baino sakontasun txikiagoa zegoen.
|
|
|
Bart, larunbat iluntzean, Txapa Irrati librearen urteurreneko ospakizunen barruan, Bergarako Gaztetxean The Potes taldeak oholtza gainean kontzertua eskaintzen ziharduen. Emanaldiaren amaieran, RIP taldearen Condenado abestia jotzen ari zirenean, bat
|
batean
lurrera erori zen Jul Bolinaga. –Kontzertuko azken abestia zen eta azken riffa egiten zebilen jausi denean?, argitu zuen Igor Salak, The Potes taldeko soinujoleak.
|
|
2017
|
|
|
Hala ere, muturreko pare bat emanda amai zitekeen dena, eskua, kaguendios!, eskua altxatu izan ez balit. Azken
|
batean
lurrera bota ninduen mugimendua instintiboa izan zen: ni gainean jartzean hark hankak jaso eta...
|
|
2018
|
|
|
Gure aurresuposizioak, gorputz sexudunen gainean egiten ditugunak, gorputzok batekoak edo bestekoak izatearen inguruan egiten ditugunak, gorputz bakoitzari halako sexukoa izateagatik berezko ei zaizkion edo berez ei darizkien esanahien ingurukoak? aurresuposizio horiek guztiak bat
|
batean
lurrera jausten dira halako adibideak agertzen direnean, bat ez datozenak konbentzio kulturalen arabera gorputzen zelaia naturalizatu eta egonkortzen diguten kategoriekin. Hortaz, arraroak, inkoherenteak, «kanpoan» geratzen denak era ematen digu ulertzeko «esan gabe doan» kategorizazio sexualaren mundu hori eraikia dela, eta, are gehiago, beste era batera eraiki litekeela.
|
|
|
Bi lagun urte erdian galtzea ez zen batere normala. Hamasei urte zituzten eta egia zen ez zutela beren burua gehiegi zaintzen baina partidu
|
batean
lurrera ziplo erori eta bertan bizia galtzeak ez zuen zerikusirik ohitura txarrekin. Gainera, edan baino ez zuten egiten.
|
|
|
Bi lagun urte erdian galtzea ez zen batere normala. Hamasei urte zituzten eta egia zen ez zutela beren burua gehiegi zaintzen baina partidu
|
batean
lurrera ziplo erori eta bertan bizia galtzeak ez zuen zerikusirik ohitura txarrekin. Gainera, edan baino ez zuten egiten.
|
|
2019
|
|
|
–Azken batean, obrero batek baino gutxiago irabazten duzu, bota zidan egun
|
batean
lur leuntzailearen aurrean[...].
|
|
|
Eta ordurako ilunduta zegoenez, aurpegia sortalderantz itzuli eta gaueko errezoa egin zuen. Gero, ziegaren txoko
|
batean
lurrean kuxkuldu zen, txakurra ikusteko moduan, hasia baitzen berriro marmarka.
|
|
|
Halako batean txiskeroa piztu, kartutxoen metxari su eman, zuhaitzaren arrimuan kokoriko dagoen lagunari keinu egin, eta, erbinude baten modura, ezpondatik gora igotzeari ekiten dio. Segundo batzuen buruan, metrailadorea dagoen zulora arrapataka heldu, eta, herio
|
batean
lurrera botatzen delarik, lehen ibilgailuaren muturra azaltzen da errebueltatik. Hau auto dotorea da, erabat beltza, agintari eta goi mailako militar faxistek erabiltzen ohi duten horietakoa; atzetik, egundoko zarata eginez, kamioi handi toldodunak segitzen dio, mantso mantso, errepide meharretik zehar, ezinean kasik; azkenik, okre koloreko kamioneta, toldoduna hau ere, baina, lehengoak ez bezala, honek toldoa erdizka bilduta dauka, halako moldez non, barruan zer nolako kargamentua daraman agerian geratzen den:
|
|
2020
|
|
|
Berandu iritsi nintzen hiletara. Argiñanoren terrazara gerturatu nintzenerako Joseba Tapia soinu txikiarekin pieza batzuk jotzen ari zen ertz
|
batean
lurrera begira, eta trikitiaren doinuak ez zeudela lekuz kanpo iruditu zitzaidan, bazter batean elkarrengana bilduta negarrez ari ziren bizpahiru emakume kenduta, beste guztiak solasean ari baitziren lasai asko, kopa bana ardo eskuetan zutela, beren arteko gorabeherak jorratzen. Aspaldiko lagun zaharrak zirela ematen zuen eta, adin batetik gora askotan gertatzen denez, hildakoak eman ziela berriro elkar ikusteko aukera.
|
|
2021
|
|
|
Kapitalismoak ez du tratu ona sustatzen, lehiakortasun basatiak sustatzen ditu, desabantaila erraldoietan oinarritzen da, urrearen sukar ustela eragiten du, etsaitu egiten gaitu, lagunarekin, ondokoarekin, mundukoekin eta munduarekin. Musker Erraldoiekin bukatzeko zeruko sua behar izan zen, batek daki gure espeziearen erreinua ez ote dugun geuk amaituko, ez ote dugun dominazioaren logikak kateatuta zerua bera sutan jarriko, itsasoak haserretuko eta lur guztia erraietaraino ozpinduko, erauntsi
|
batean
lurretik desagertzeraino. Sistema ekonomiko horrek bidelagun ederra dauka matxismoan, harreman humano guztiak botere borroka bihurtzen dituen ideologia kriminalean.
|
|
2022
|
|
|
Rewind. " Nola nahi duzu gizaldiz gizaldi gizonek nahita alboratu duten esparru
|
batean
lur hartu, eta emakume horrek begietara begira hitz egitea, historia horrek pisurik ez balu bezala?". Katramila horretan harrapatuta nengoen.
|
|
|
Ge... eldi! –egin zuen oihu bat
|
batean
lur neurtzaileak– Nondik sartu haiz. Nora naramak?
|
|
2023
|
|
|
Urte luzez, etxe handiago bat izateko ametsak batu gintuen; gure bizi proiektu guztiek etxe handi
|
batean
lur hartzen zuten: lanerako gela, seme alabak, liburutegi handi bat, kuadrillakoekin bazkariak egiteko soziedadea...
|
|
|
Sentsazio bitxia da, mendian behera jaistearen antzekoa –Mairen moduan kirolari ez direnentzat behintzat–: bukatutzat ematen duzu esfortzu garaia, eta deskonektatu egiten zaizu burua gorputzetik, erreflexuetatik; belaunek huts egiten dute orduan, edo orkatilek, eta halako
|
batean
lurrean zaude, zer gertatu den oso ondo ulertu gabe.
|