|
2006
|
|
|
Ez dakit zu altxatu zinen lehenago edo ni, zereginak izango genituen
|
batak
zein besteak. Oroitzen naiz, baina, muxu doi bat eman zenidala masailetan, ezagunen arteko adeitasunezko agurra, besterik gabe, baina halako berotasun bat sumatu nuen edo sumatu uste izan nuen zure agur keinu horretan, barruko joranari eutsi edo jaregin tentsioan bazeunde bezala.
|
|
2009
|
|
|
eta San Frantzisko). Honezkero biek daukaten problema da, denak kontziente direla, giza mintzairarik ez dagoela Jainkoaz modu egokian mintzatzeko; eta
|
batak
zein besteak, Jainkoaz hitz egiteko, antropomorfismoez behar dutela nahitaez baliatu. Jainkoa gizon emakumearen antzera irudikatuz.
|
|
2010
|
|
|
–Batzuek komunikabideetan esan izan zuten EAJk lehendakaria baztertu egin zuela, baina ez zen horrela. Guk hasieratik planteatu genuen lehendakariak eginkizunen bat izan behar zuela, eta
|
batak
zein besteak ezetz esan ziguten. Gainera, baldintza bezala jarri zuten lehendakariak parterik ez hartzea?.
|
|
|
Hortik aurrera, Ixoneren herri inguruetan zereginen bat egokitzen zitzaionean batzeko aprobetxatzen zuten; bestela, sms-ak bidaltzen zizkioten elkarri, edo solasaldi laburrak izaten zituzten telefonoz. Ez ziren berbaldi ezti, gozojarioak izaten, ez batak ez besteak ez zuten hartarako joerarik; eta, bestalde, bazekiten
|
batak
zein besteak telefonoa zulatuta izan zezaketela, eta, amorosen hizketaldiak oraindik delitu ez izan arren, balizko lekuko horrek ere bridatu egiten zituen.
|
|
2011
|
|
|
Joan den mendean gure herrian, eta munduan? gertatu zen mudantza handia nozitu zutenak, onerako zein txarrerako,
|
batak
zein besteak. Sega potoa, arraitza barruan duela, ukuiluko kakotik zintzilik ezagutu duen belaunaldia, bata. Karlos da, bera baserrian geratu edo bazen ere, kalera jaitsi zen belaunaldi horretakoa; baita, jakina, hura joan eta oso denbora gutxira hil zen Maitereren ama ere?;, etengabe, komunikatzeko?
|
|
|
01:30 Bikinga potolandi batek bere literara igotzeko keinua egiten digu. Edozein gizonezko desesperaturen ametsa dirudi, baina drogatutako neskak ez ditu higiene eta osasun baldintza minimoak betetzen, eta
|
batak
zein besteak uko egiten diogu eskaintzari. Etorriko da abagune hoberik.
|
|
2012
|
|
|
Egun horretan, idunekoa ohi baino are altuagoa zeraman; eta, bere tunikan galkaturik, soina hain zeukan zurrun eta higikaitz non bere pertsonaren bizi parte osoa jaitsia zuela baitzirudien bere bi hanketara, zeinak kadentziaz altxatzen baitziren, urrats markatuetan, mugimendu bakar batez. Zerga biltzailearen eta koronelaren artean lehiaren batek irauten zuenez,
|
batak
zein besteak, norberaren trebeziak azaltzearren, bakoitzak bere aldetik maniobrarazten zituzten beren gizonak. Txandaka ikusten ziren behin eta berriz pasatzen txarratel gorriak eta atorra papar beltzak.
|
|
2014
|
|
|
Zorionez, pentsatuko zuen Idoiak gerora, ez zen zulo horretan erori. Orain Edorta izeneko diseinatzaile batekin ateratzen zen, baina
|
batak
zein besteak bere bizibidea eta bizilekua zuen, eta momentuz ez zirudien bikote harremanaren bilakaera beren kezka nagusien artean zegoenik.
|
|
|
Estreina, nazioaren kontzeptu objektiboa eta subjektiboa direlakoen desberdingoa hutsala eta ezdeusa delako haren ikuspegitik:
|
batak
zein besteak nazioa emana suposatzen dute, hor aurrean egina dagoela, guk atxiki edo ez atxiki baino egiten ez dugula. Gero, berak beste arrisku bat igartzen diolako Renanen boluntarismoari:
|
|
|
Horrela, Straussek ez du Renanek suposatzen dion nazionalitateen printzipioarekin arrazoitu, eta Mommsenek ez du argudiatu Fustel de Coulangesek suposatu gura dion nazio kontzeptuarekin: baina
|
batak
zein besteak kontrarioak aipatzen ez duen, beraiek ordea suposatzen dioten haize errotarekin polemizatu dute. Honek denak oinarrizkoa izan luke autoreok, eta kontzeptuei polemikak eragin dizkien berradaptazioak, interpretatzeko orduan.
|
|
2015
|
|
|
Berarekin sintonia politiko osoa zuen kide eta laguna, Rafa Diez, kanpoan zegoen. Antzeko kezkak zerabiltzaten buruan
|
batak
zein besteak, aspaldi samarretik. Diezek Txintxarri Lasarte Oriako herri aldizkariari esana, kartzelatik:
|
|
|
Garbi dago, baita ere, Azpilkuetak erabaki zuenean enperadorearen aginteari men egitea, kontzientziazko arazo bati egin behar izan ziola aurre. Eta garbi dago, azkenik,
|
batak
zein besteak beren kontzientzia pertsonalaz gain beste askorena ere izan zutela gogoan; izan ere, biak alderdi politiko zehatzen kide ziren, buruzagietarik gainera, eta berek hartutako erabakiaren ondorioak beste askoren gainera ere eroriko ziren, besteak beste haien ereduari segituko ziotelako. Azpilkuetaren kasuan agian nabariagoa da, berak aipatzen baitu nolako lana egin beharra izan zuen alderdi agaramontarraren buruzagiak konbentzitzeko enperadoreari zin egitean ez zutela etikoki edo moralki gaitzesgarria den ezer egiten.
|
|
|
Egiaz, eta literatura eta zinea lotzen saiatu diren ehunka liburu egon badauden arren,
|
batak
zein besteak batere zerikusirik ez dutela esatea da tentaziorik nagusiena, askoz ere zerikusi gehiago duela zineak komikiarekin, pinturarekin, edo, are, musikarekin. Idazleok, achtung:
|
|
|
Hortik abiatuta, iretenbideak partzialak eta iragankorrak izateko planteamenduz aurkeztu dira, geroak zer erabakiko zain. Integrazioa borondatean datza, berriro diot, eta alde
|
batak
zein besteak onartu lukete gehiengoak erabakitzen duen azkeneko aukera, tartean behin behineko irtenbideak onartu ahal badira ere. Baina xantaia eta dilema faltsurik (gizartearen zatikapena) agertarazi gabe.
|
|
|
Eta bestetik, gizartea zenbat ahulagoa hainbat zigortzaileagotzat zuela, gizabanakoa bezalaxe: Nietzsche piano jolearen esanetan,
|
batak
zein besteak, aski sendo sentitzen delarik, uko egiten dio zigortzeari. Horixe da hain zuzen, grazia?, zuzenbideaz haraindi:
|
|
|
Azter ditzagun puntuok arloz arlo; prentsari dagokionez, jada ezagun ditugun zenbait kazeta aipatu zituen estreina Etxezaharretak: ...agusi diren Sud Ouest egunkaria eta La Semaine du Pays Basque astekaria, zeintzuetan euskara kasik agertu ere ez den egiten; bestetik, kazeta euskaldun, euskaltzale edota abertzale zenbait, hala nola Herria, Enbata, Ekaitza edo Laborari; horiez gain, tokian tokiko udal oposizio abertzalearen prentsa eta kazeta lokal batzuk (Le Miroir de la Soule eta Le Journal de Saint Palais) ere izendatu zituen,
|
batak
zein besteek euskara berdin berdin zokoratzen dutela.
|
|
|
Haatik, egunkari
|
batak
zein besteak apurka apurka euskaldunago bihurtuko zirela agindu zuten euren sorrera garaietan. Garak, adibidez, plangintza batean ehuneko kualitatibo eta kuantitatiboak markatu omen zituen horretarako.
|
|
2017
|
|
|
Segundo batzuez bata besteari begira ibili ziren, zirkuluak egiten. Dena zegoen oso berdinduta eta edozer zen posible,
|
batak
zein besteak irabaz zezakeen. Jendeak harrezkero bazekien ring hartan jaialdi bat baino gehiago jokatzen zela.
|
|
|
... Maitasunaren ahultzea, jatorriaren suntzitzea, eta
|
batak
zein besteak edukile duten eraikuntzaren erorketa, batera doaz, maiz baino maizago. Bere «The fall of the house of Usher» delako ipuinean horren adibide argia utzi zigun Edgar Allan Poe idazle iparramerikarrak.
|
|
|
Menpetasuna, etengabe inbertitzen ari den erlazio bat bilakatzen da, zein zer pirrikan jirabiratzen ari diren subjektu eta objektu baten artean. Menpegabezia, aldiz,
|
batak
zein besteak galdu egin duten zerbait bihurtu da andre gizonen bizieran; askesi gogor bidez eta pasioen kontrolez lortzeko helburu urrun eta neketsu bat, ideal moral bat. Horrela ez dago ordenu posiblerik munduan.
|
|
|
Lehen lasai antxean ematen nituen egunak nire ohizko zeregin xumeen artean, baina ohartzen hasi nintzen gero eta maizago joaten zitzaidala gogoa nire eginkizunetatik kanpora, eta gogoaren atzetik begia, liburuak eta paperak utzi eta gela garbitzen edo beste edozein lanetan ari zen Ines edo Isabelengan jartzen bainuen begirada, eta begiek inor ikusterik ez bazuten oinak hasten zitzaizkidan lanean, harako sasimirari haren alderantzizkoa eginez, alegia, tentabidea niregana ez baldin bazetorren ni joaten bainintzen harengana edozein aitzakia jarrita, ea afaltzeko zer genuen, edo bihalll ramunerako behar nuen meza jantzia garbi ote zegoen edo nik al dakit. Nik ez dakit ama nahiz alaba ohartzen ote ziren nire jokaera hartaz, baina, emakumeen burubideak Jaungoikoak sortutako misterio eta ezkutuki ilunena baldin bazaizkit ere, baietz esango nuke, gutxien gutxienik gau ilunean haien gela parean bietakoren batekin ia ia estropozo egin nuen gau harez geroztik
|
batak
zein besteak antzeman didatela bitxi eta parte txarreko irrikaren bat darabildala. Ez dute hori sala lezakeen lekuz kanpoko ezer esaten, inongo keinu arrarorik egiten, baina batak zein besteak horrenbesteko xera eta jaiera jartzen dute niri dagozkidan gauza guztietan, halako maitasun eta are mainak ere egiten dizkidate, non nik ez baitakit dagoeneko zer pentsatu behar dudan ere, esaneko, langile, maratz eta zerbitzala izateak ere izan behar baitu, han edo hemen, muga bat, mugarri eta zedarri izango duen gehienezko maila, baina nork esango dit niri non den neurria, non den asea eta gainez egitea erakutsiko dituen ontzia?
|
|
|
Beraz, nire buruhausteok konpontzeko emakume biak etxetik egoztea ere otu izan zait, eta inor hartzekotan atso zahar zarpail bat etxeratu, bere onenak emanda ezezik emetasunaren lilurak oro aspaldi galdutakoa, baina ez deritzot irtenbide egoki eta txukunena litzatekeenik: alde batetik, bi emakume gajoak errugabeak direlako guztiz, eta bidegabea litzateke nire okerrak eta hogenak haiek pairatzea, eta ez nolanahi gainera, ez baituzu ahaztu behar alarguna dela serora, beste inongo irabazpiderik gabea, eta alaba berriz eskola utzi berria, bizitzaren eskolan sartu berria, esaterako, eta orain kale gorrian utziz gero zer atarramentu izango lukete
|
batak
zein besteak. Nire komenentzia hutsagatik zuzenbidea eta errukia zapuztea ez litzateke hortaz bide egokia, hori batetik; baina bestetik, inongo gupidarik ez banu ere, edo emakume bi hauentzako bizimodu txukun eta erosoa beste nonbait topatzerik izanda ere, zer litzateke hori:
|
|
|
Nik ez dakit ama nahiz alaba ohartzen ote ziren nire jokaera hartaz, baina, emakumeen burubideak Jaungoikoak sortutako misterio eta ezkutuki ilunena baldin bazaizkit ere, baietz esango nuke, gutxien gutxienik gau ilunean haien gela parean bietakoren batekin ia ia estropozo egin nuen gau harez geroztik batak zein besteak antzeman didatela bitxi eta parte txarreko irrikaren bat darabildala. Ez dute hori sala lezakeen lekuz kanpoko ezer esaten, inongo keinu arrarorik egiten, baina
|
batak
zein besteak horrenbesteko xera eta jaiera jartzen dute niri dagozkidan gauza guztietan, halako maitasun eta are mainak ere egiten dizkidate, non nik ez baitakit dagoeneko zer pentsatu behar dudan ere, esaneko, langile, maratz eta zerbitzala izateak ere izan behar baitu, han edo hemen, muga bat, mugarri eta zedarri izango duen gehienezko maila, baina nork esango dit niri non den neurria, non den ... ni, neure burua lanpetzen saiatzen naiz; herritar guztien etxeetan izana naiz, elkar ikusteko, elkar ezagutzeko eta ezertarako behar izanez gero lasai dei egin diezadatela esateko.
|
|
2018
|
|
|
Eztabaida zaharra zuten hura, Aloñak Iratiri dirua edo beste zernahi eman nahi eta Iratik ez onartzea;
|
batak
zein besteak esanak zituzten esan beharrekoak, eta kontu ezagunak errepikatu besterik ez zuten egingo hortik jarraituz gero. Oporren gaiari heldu zion ostera ere Aloñak.
|
|
|
kamerak sortzen du eszenatoki sinbolikoa. Kamerarentzat daude eraikiak, bai ETArena bai artistarena, eta sinbolo gisa funtzionatzen badute,
|
batak
zein besteak, kamerari esker da.
|
|
2019
|
|
|
bai amamak bai amak begi onez ikusi dute txakurkume bat adoptatzea. Agian barruan daukate nik ezagutzen ez dudan Disney arima bat, edo naturarekiko harreman natural bat, edo (pentsatzen jarrita, hauxe iruditzen zait posibleena)
|
batak
zein besteak pentsatu dute on egingo didala arduraren bat edukitzeak, norbait zaintzeak, txakurraren kakak eta janak kontrolatu behar izateak. Dena dela, eskerrik asko amama, eskerrik asko ama, Luka eta bion partetik.
|
|
|
Emakumeen kondizioaren bilakaera ekonomikoa hankaz gora jartzen ari da ezkontzaren instituzioa: bi banako autonomok libreki onetsitako batzea bihurtzen ari da; ezkontideen konpromisoak pertsonalak eta elkarrekikoak dira; adulterioa bi parteentzat da kontratuaren haustura;
|
batak
zein besteak berdin berdin lor dezakete dibortzioa. Emakumea orain ez dago ugaltze funtzioan mugaturik:
|
|
2020
|
|
|
Ala biei? Izan ere, kotizazioaren zati bat enpresariak egiten du –hamar eurotik zortzi Hego Euskal Herrian eta Espainian– Baina galdera tranpa izan daiteke, azken batean langilearen lan kostuen parte bat delako
|
batak
zein besteak pagatzen duten kotizazioa; alegia, dena da soldata, langilearen ordaina.
|
|
|
Non Frantziakoa? Non
|
batak
zein besteak izenpetu dituzten itun guztiak, giza eskubideen deklarazio unibertsalak, non ikur bat balitz bezala harro erakusten duten ustezko nagusitasun etikoa, non" onen" eta" gaiztoen" pelikula bat balitz bezala saldu nahi diguten errelato inposatzailea, non justizia, non bizikidetzaren bermatzaileak, non eratutako ordenaren zaintzaileak, non...?... Aizue, tipo bat bahitu, torturatu, hil, desagerrarazi egin duzue, eta, hori guztia gutxi balitz bezala, familia berrogei urteko torturara kondenatu duzue, zer eta zuen estoldetako joko makabro baten uneko interesen eta gorabeheren arabera.
|
|
|
Isilik gindoazen, bizi, batak bestearen indarrak neurtzen, edo
|
batak
zein besteak norberaren indarren berri gorde nahian besteari. Zein haiz, Edurne Pasaban ala Eun sun?
|
|
2022
|
|
|
Begirada durduzatuak gurutzatu dituzte medikuak eta semeak. Ahalketuak dirudite
|
batak
zein besteak. Burua apaldu du azken honek, amaren jarreragatik desenkusatu guran bezala.
|
|
|
–Dédéek lan handia egin zuen, eta zuk ere bai, aitortu behar zaizue, Franko. Baina
|
batak
zein besteak erabat aske jokatu duzue –Darlingek berriz.
|