2013
|
|
Liburu hau historiografia hain klasikoak diren biografia horietako bat da, alegia, pertsonaia historiko bati buruz dugun ezagutza agortzeko asmo garbia izateaz gain, hura bere giroan eta garaian kokatu nahi duena eta judizio kritikorik emateko batere lotsarik ez duena. Bi hitzetan, pertsonaia eta bere garaia gurutzatzen duen liburua, diskurtso historiko kritiko koherente
|
bat
sortuz. Garrantzitsua da, beraz, protagonistaren bizitza interesgarria izatea eta munta handikoa gertatzea herrialde jakin baten historia argitu nahi denean.
|
|
Azken hamarkadetan, euskal literaturan adinean aurrera egindako pertsonaia protagonista sorta
|
bat
sortu da, denak ere 80 urte aldera arrimatuxeak, zahartzen ari den jendarte baten ispilua, historia beste modu batera kontatzeko aukera edota gaztetasunari aurrez aurre zahartzaroa jartzeko gogoa bihurturik leitmotiv. Baina, horren haritik, Urretabizkaiaren Hiru Mariaeleberriak ekarpen berri bat egin dio eduki aldetik euskal literaturari, memoria albo batera utzirik, zahartzaroa egitasmo bilakatu digu, hau da, zahartzaroan ere pentsa daitekeela eta egitasmo bihurtu, gazteen eskuetan edo erakundeen menean utzi gabe.
|
|
Erakunde administrazioa da deszentralizazio funtzionalaren adibidea. Kasu horretan, lurraldedun administrazioak (hots, Estatuko administrazioak, Autonomia Erkidegoko administrazioak edo Toki administrazioak) erakunde
|
bat
sortzen du, hari dagozkion zereginetatik batzuk (funtzio batzuk) erakunde berriak bete ditzan [ZCP Ak, Administrazio zuzenbidea eta ekonomian esku hartzeko teknikak, Iñigo Urrutia, UPV/EHU (2010)]
|
|
Beste batzuek, berriz, onartzen dute berez ez duela betebeharrak sortzeko gaitasunik; baina, aldi berean defendatzen dute, promesak hirugarrenei itxaropenak sortzen badizkie, promesa egin duenak duela edonola ezeztatu. Hau da, haien ustez, itxaropen
|
bat
sortu duena derrigortuta dago [ZCP Ak, Zuzenbide zibila III: Betebeharren zuzenbidea, erantzukizun zibila eta kontratuen teoria orokorra, Ibon Viteri, UPV/EHU (2011)]
|
|
Urte horretan [1876an] amaitu zen Bigarren Karlistaldia, eta, foruak abolituta, kontzientzia berri
|
bat
sortu zen Euskal Herrian. Autonomia galtzea gertaera erabakigarria izan zen euskal kulturarentzat oro har, eta berdin berdin eragin zien karlistei eta liberalei, herri gisa zuten nortasunaz jabetu zirelarik.
|
|
Poesia modernistak hainbeste landu zuen, formaren esanahia, z mintza gaitezke, hizkuntza poetikoaren formak mezu bat igortzen baitio irakurleari, emozio edo iradokizun mailan gauzatzen dena. Iuri Lotmanek Arte testuaren egitura (1970) lanean adierazten du poesiak baduela balio ikoniko bat, eta hizkera arruntean sortzen ez den zentzu
|
bat
sortzen dela hizkera poetikoan. Zentzu hori hizkera poetikoari dagokio zuzenean eta, zehazkiago, bere osagai sintaktikoei.
|
|
Orain arte adierazitakoaren arabera ondorio arin bi atera daitezke. Lehenengo eta behin, hemen proposaturiko hipotesia onartuko balitz, euskal literaturaren historiari arazo txiki berri
|
bat
sortuko litzaioke: zelan azaldu Larramendik Mikoletaren lana ezagutu izana?
|
|
Horregatik, antologia orokorrek funtsean bermatu egiten dute literaturaren historietan finkaturiko kanona; baina inoiz edo behin hari zuzenketak egiten edota ñabardura baloratiboakeransten ere ausartzen dira antologoak. Aldiz, aro mugatu bateko edota talde jakin bati dagozkion antologietan, bereziki garaikide eta moderno edo postmodernoetan helburua hipotesi berriak probatzea izan ohi da, kanon berri
|
bat
sortzea eta aurreko epean izandako poetika gainditua dela frogatzea, testu corpus baten bidez argudiatuz aurrekoa, zahartua, geratu dela.
|
|
Antologia burutu eta gero ere, euskal poesia garaikidearen sustapenerako argitaratu zuen Olertialdizkaria (1959), bereziki aipagarria hartu zuen hedaduragatik eta eskaini zuen plataforma zabalagatik; izan ere, bere bi aldietan, 1959 eta 1995 artean, batez beste, 1.950 olerki eta bertso lan inguru eta 350en bat olerkariren lanak eman zituen ezagutzera. Gehiegikeriarik gabe esan daiteke Onaindiak olerki mugimendu
|
bat
sortu zuela Olertialdizkariaren bidez, gazte asko olerkigintzara bultzatuz.
|
2014
|
|
61), belaunaldi berria erabilerara jauzi egiteko beste adoretu zen: . Mutillen artian talde
|
bat
sortu zan, alkarrekin beti euzkeraz egiten ebenak, naiz ta bilin bolaka eginda be?.
|
|
Euskaraz bizi izan dira eta euskarari atxiki, eta euskararen alde borrokatu eta lan egin ere bai, baina lotura guztiz praktikoa izan dute euskararekin, euskara sano erabili duten artean. Erabilera trakestu zenean, oztopoak eta gutxiespenak topatu zituztenean, orduantxe hasiko ziren euskarari buruzko paradigma
|
bat
sortzen eta horretan erdal mundutik zetozen ideiei eusten. Erregimen Zaharrean Elizaren dotrina biblikoetatik elikatu ziren euskararen aldeko ahaleginak.
|
|
badirudi hizkuntzaren bizi kemena indartze aldera hiztun erkidego trinkoak behar ditugula, baina aldi berean, hiztun kopurua eta batez ere praktika kopurua zabaldu eta hedatu beharrean gaude. Gaurko baldintzetan trinkotzeari ekiten diogunean neokomunitate horretako
|
bat
sortzen dugu maiz. Hiriburuetan (Donostia salbuespena izan daiteke) agerikoa da fenomeno hori:
|
2015
|
|
8.2 Joanaditzaren aldaera trinkoetako txandaketak ere, bokal bata ala bestea agertzeak, ahoskera auzi
|
bat
sortzen digu: diazu, doa?
|
|
Itzulpen prozesuan oso kontuan hartzen dut esatezko testu
|
bat
sortzen ari naizela, aktore batzuek esan behar baitute eta ikusleek belarriz jaso. Genero berezia da:
|
|
Gero, entseguetan, unibertso
|
bat
sortu behar da paperetik abiatuta. Pertsonaiak gorpuztu ahala, haien intentzioak eta gorputz inpultsoak finkatuz eta egoerak eta harremanak argituz doazen neurrian, pertsonaiek berek esaten digute zenbateraino zaizkien balekoak testuko esaldiak, eta baita ere zer erregistrotan hitz egin behar duten.
|
|
Hor dimentsio aldaketa bat gertatzen da: pasatzen gara 2Dtik 3Dra, hau da, pasatzen gara paper hutsetik hezur haragizko izakiak gorpuztera eta unibertso jakin
|
bat
sortzera agertoki gainean.
|
|
Horrela adierazten zuten Herria n, 1968ko urte hartan, non talde batek Matalastaula gainera ekarri zuen eta denbora berean Heletan Monzonen obra
|
bat
sortzen zuten. Heletako taldeak zortzi urte zeramatzan antzerkiak erakusten, urte hartan Menditarrak taularatu zuten.
|
|
Horregatik, argi ikusten dugu ulermen eta irudimen bereko entzulea eta kontalaria behar dituela ahozko literaturak. Zentzu eta irudi bereko kategoria sistema batek esanahi mundu
|
bat
sortzen du, eta belaunaldi batetik besterako transmisioa egoteko kontalariaren ahoarekin harremana duten belarriak egon behar dute. Horrela bakarrik lor daiteke tradizioa:
|
|
Irudien eta ideien mugimendua azkarra da, hotsen jardunean. Begitandutakoak mundu
|
bat
sortzen du, eta entzundakoaren oihartzunak hura esploratzera gonbidatzen du, mundu horrek ezagutza eduki bat daukalako.
|
2016
|
|
–Euskal Theatro Berriaren bila? izenburua jarri zion eta NHI (Nazional Herrikoi Iraultzailea) antzerki
|
bat
sortzeko argibideak ematen zituen. Izan ere, gaur egungo ikuspuntutik arraroa irudi dakigukeen arren, Atxaga bertsolaritzari eta antzerkiari buruzko artikuluekin hasi zen argitaratzen prentsan.
|
|
(misreading) kontzeptuarengandik. Irakurketa makurra poeta gazteago batek aurreko poeta kanonikoari egiten diona da, zeinarengandik baliatzen den obra berritzaile
|
bat
sortzeko. Irakurketa makur hori, bada, funtsezko elementu da sormen prozesuan, eta zentzu aktiboa hartzen du, Atxagaren traizio kontzeptuak egiten duen bezalaxe itzulpenaren kasuan.
|
|
Ikerketaren bidez, eskola eremuko ahozko literatura biltzea eta folklorearen bilduma bat egitea dugu helburu. Horretarako, baliabide bilgarri
|
bat
sortu dugu, hots, bilketa erreminta edota fitxa bat, non zehaztu diren bildu beharreko materialen itemak edota kontzeptuak galdetegi baten bidez. Behin fitxen erantzunak bilduta eta emaitzak interpretatuta, askotariko ondorioak ateratzeko aukera izan dugu. Beraz, ondorio zehatz bat azaleratuko bagenu, tradizioa transmititzen dela eta tradizioa berri bat sortzen ari garela esango genuke.
|
|
Horretarako, baliabide bilgarri bat sortu dugu, hots, bilketa erreminta edota fitxa bat, non zehaztu diren bildu beharreko materialen itemak edota kontzeptuak galdetegi baten bidez. Behin fitxen erantzunak bilduta eta emaitzak interpretatuta, askotariko ondorioak ateratzeko aukera izan dugu. Beraz, ondorio zehatz bat azaleratuko bagenu, tradizioa transmititzen dela eta tradizioa berri
|
bat
sortzen ari garela esango genuke.
|
|
Gaur egun eskolan transmititzen den ahozko tradizioa biltzea, eskoletan banatutako inkesten bidez, bilduma
|
bat
sortzeko.
|
|
Lanaren helburua folklore bilduma
|
bat
sortzea izanik, ikerketa aurrera eraman ahal izateko, bilketa erreminta bat sortzea erabaki da. Bilketa erremintak jasoko dituen kontuak zehazteko asmoz, Xabier Etxaniz (2009) Puntan punta bat liburuan jasotako folklorea oinarritzat hartu da, izan ere, bertan Etxanizek euskal tradiziotik jasotako elementuak biltzen ditu.
|
|
Lanaren helburua folklore bilduma bat sortzea izanik, ikerketa aurrera eraman ahal izateko, bilketa erreminta
|
bat
sortzea erabaki da. Bilketa erremintak jasoko dituen kontuak zehazteko asmoz, Xabier Etxaniz (2009) Puntan punta bat liburuan jasotako folklorea oinarritzat hartu da, izan ere, bertan Etxanizek euskal tradiziotik jasotako elementuak biltzen ditu.
|
|
–Urrezko Aroa? deritzogun garai hartan detektibe nobela klasikoen egileek Poerengandik zetorren hariari heldu eta mataza handi
|
bat
sortu zuten korapiloz betea, betiere oinarrizko printzipio batean bermatuta: krimena jolas intelektuala zen.
|
|
Hain zuzen ere, azpigenero honen artifizialtasuna oso egokia zen gizarte batetik bestera txertatzeko. Izan ere, gertakizunak, benetako gizartearen kezketatik kanpo gertatzen zirenez, edozein lekutara eraman zitezkeen, baldin eta itxurazko pertsonaia talde
|
bat
sortzen bazen.
|
|
Alde horretatik, Loidik generoaren konbentzioak bere erara erabiltzen ditu hibrido
|
bat
sortzeko. Genero herrikoien kritikoek aipatu dutenez, halako generoek herri bakoitzaren kultura ulertzeko baliabideak eskaintzen dituzte.
|
|
Genero herrikoien kritikoek aipatu dutenez, halako generoek herri bakoitzaren kultura ulertzeko baliabideak eskaintzen dituzte. Izan ere, kultura nazionalek nazioarteko formulak beren erara egokitzen dituzte eta ez dute kultura homogeneo
|
bat
sortzen, Adornok kontrakoa uste bazuen ere (Pyrhonen 86).
|
|
Esan dezagun, bada, 15 egun Urgain, en lan polibalentea dela gaurko ikuspegitik begiratuta: alde batetik, euskarazko idazlan
|
bat
sortzeko asmoaz egina, hau da, ia ia idazlearen ariketa gisa euskara ikasteko, euskal literaturan tarte txiki bat egin zuen garai hartan19 Misterioz blaitutako puzzle bat atontzean, Loidik detektibe nobela klasikoaren artifizialtasuna baliatu zuen.20 Emaitza, bistan dago, nahikoa arrakastatsua izan zen: Loidi mundu literario bat euskaraz adierazteko gauza izan zen, nazioarteko parametroen arabera.
|
|
Normalizazio planez oro har hitz egin dezakegu, baina erdigunean hizkuntza ohituren aldaketa jarri nahiko genuke. Azken urte hauetan, Pello Jauregiren eskutik, SLK ko Aldahitz proiektuan hizkuntza ohiturak aldatzeko metodologia
|
bat
sortu da,. EUSLE, metodologia (Jauregi eta Suberbiola, 2014), eta emaitza positiboak ematen ari da, bai erdaraz hitz egiteko ohitura zuten euskaldunetan, eta baita euskaldun pasiboak elkarrizketa elebidunetara ekartzeko ere.
|
2017
|
|
Gutun horretan, bere bitartekaritza eskatzen dio, Euskaltzaindiari egitasmo bat aurkezteko: bilduma
|
bat
sortzea klasiko greko latindarrak euskaratu eta argitaratzeko, jesuiten ikastetxeekin lankidetzan. Artikulu honetan gutun hori argitaratzen da eta egitasmoa ulertzeko behar den testuingurua aztertzen da, arreta berezia eskainiaz Orixeren eta Pedro Lardizabalen arteko harremanari eta Jesus, en Biotzaren Deyaaldizkariari.
|
2018
|
|
Sendiari buruz aurki dezakegun hurrengo albistea 1851koa da, eta orduan Melchora Ornatek eta Bidankoze, Garde eta Urzainkiko beste guraso batzuek elkarte
|
bat
sortu zuten herri hauei soldadutzara bidaltzea zegozkien bi kintoen ordezkoak erosteko, hau da, gazteren bati ordaintzeko Marianoren edota gainerako kintoen tokia okupa zezan eta, era honetan, herriko semeak herrietan eta etxeetan gera zitezen armadara joan beharrean18.
|
|
" euskara hustu egingo dute apologistek: euskara barne bizitza duen hizkuntza bezala erabili beharrean, nazio estatu
|
bat
sortzeko, euskaldunen jatorrizko zahartasun marka edota arrasto gisa defendituko dute latinez eta gaztelaniaz" (Gabilondo, 2012, 23). Hizkuntzaren erabilera horri atxikitako poesiaren ibilbidea, azken emaitza vascuence eta euskara horietan duena, irtenbiderik gabeko zulo bat bezalakoa da, joko dialektikoaren ondorio zuhur bezain antzua.
|
|
Lehenengoa, Abdelkrim en kantutik hurbilago dago eta soldaduaren menu ironikoari buruz dihardu, metonimikoki jangaiak gerraosteko pairamenez ordezkatuz; bestetik, berriz, Gandesako borrokan parte hartu zuten soldaduen kemenari buruzko atalak euskaldunen jarreraren ahuldadea iradokitzen du, errepublikazaleen ausardiari kontrajarriz. Arestik bi bertsioen osagaiak hartzen ditu eta testu berri
|
bat
sortzen du, baina bigarrenaren ildokoa da bere testuaren sakoneko gaia. Kantua osatzen duenerako egileak urteak daramatza euskara estandarrean idazten, baina testu hau bizkaiera oso lokal batean idatzia da.
|
|
Zentsura aparatuak lanak ezabatzen ditu, baina sortu ere sortzen du, kanon jakin bat, adibidez. Kanon
|
bat
sortzeaz gainera, sortzen ditu, halaber, diskurtsoak, jarrerak eta jokamoldeak (zentralak eta periferikoak, hegemonikoak eta subalternoak...). Zentsuraren itzala, hortaz, zentsuratutako produktuak ezabatzetik edo produktu batzuk eraldatzetik haratago doa:
|
2019
|
|
Kantari batek abesti bat interpretatu behar badu, ez da hasten lehendabiziko momentutik emozioekin lanean. Lehendabiziko lana da nota bakoitza bere tokian jartzea, melodia
|
bat
sortzea, lerro hori dantzan jartzea. Eta testuarekin ere gauza bera gertatzen da.
|
|
Derion, Seminario Ikastetxean, asmo barri
|
bat
sortu zan1968 ikasturtean. Amets moduko zeozer izan zan hasieran guretzat:
|
|
Hizkuntza komunikabide da, eta horregaitik ezin jausi daiteke ezelan ere eta ezelango arrazoirengaitik ere" elite" edo taldetxu ikasi eta aurrerakoi baten berariazko" ghetto" izatera. Guztiontzako komunikabide gerta daitela da gure asmoa, eta ez sekula ere, lehengo oinarrizko lokalismoez gainera beste taldekeria
|
bat
sortzea, zati guztiei zati bat gehiago gaineratuz. Eta guztiontzat komunikabide egoki izan dadin, badogu zereginik ugari, guztiengana egokituz, bakotxak badaukagun eta badakigunetik, guztiona dogun helburu bakarrera joan gaitezan.
|
2020
|
|
Honez gain, batetik besterako bidea graduala izan arren, hizkera mailak ahalik eta gehien finkatzea litzateke etorkizuneko erronketako bat, EBAZ arau edo proposamenen erabilera hobeto ulertu ahal izateko eta hiztunen datuak zehatzago kokatu eta aztertu ahal izateko. Ahoskera estandarizatzearen helburua ez da eredu bakarreko hizkuntza
|
bat
sortzea, lanean adierazi bezala, asmoa da egoera zainduetarako baliabideak eskaintzea (Euskaltzaindia 1998: 485).
|
|
Fusilatzera eramandako herritarren beldurrak kontraste handia sortzen du planteatzen den heriotza baldintzarekin, eta paradoxa
|
bat
sortzen da. Ohorea da, hain zuzen ere, fusilatzeko zain dauden herritarren azalean zalantzan jartzen dena:
|
|
Zurrumurruen eta egiaren artean dagoen aldeak, eta elkarrizketa honek erakutsi bezala, gertaeren gaineko ikuspegi ezberdinek iraganari buruzko diskurtso
|
bat
sortzeko gainditu beharreko arazoak erakusten dituzte: errelatoen arteko botere borroka, lekukoen bizipenak entzuteko edo ezagutzeko beharra, eta ñabarduretan arreta jartzearen garrantzia.
|
|
Eleberrigintzan hirira egiten ari zen espazio aldaketak, beraz, harreman zuzena dauka euskal identitatearen bilaketa berri horrekin. Bide propioa urratzeko arrakala
|
bat
sortzen da 60ko eta 70eko hamarkadetan, euskal literaturari aurretik ezarria duen eremutik irteteko aukera emango diona, tarte baterako bada ere. Horrek bertako errealitatearen konplexutasuna onartzea (prototipo euskaldunari ihesi), adierazteko bide berriak esploratzea (Europatik zetozen estilo orduan apurtzaileak) eta espazio berriak bilatzea (hiria ere bere egitea) ekarri zuen, garaiko eleberrigintzaren oinarritzat jo ditzakegun ezaugarriak izanik aurreko horiek.
|
|
Horien artean kokatzen dira Saizarbitoriaren lehen lanak, eta horregatik dira interesgarri urbanotasuna euskal eleberrigintzara nola ekarri zuen ulertzeko. Ez folklorizazioan, ez homogeneizazioan ez erortzeko Saizarbitoriak beste zenbaitekin bateraegindako hautuak lotura zuzena dauka Madrilekiko markatu nahi zen urruntasunarekin, Frantziatik iristen ziren berritasunak euskaraz gorpuztearekin eta literatura autonomo baina era berean herriarekin engaiatu
|
bat
sortzen saiatzearekin. Hautu horrek Saizarbitoriari Euskal Herria adierazteko distantzia bat eman ziola esan daiteke, eta hortaz, Casanovarentzat pentsaezina den kategoria bat gorpuzten duela, bere Letren Errepublika zurrunak literatura txikiei ezarritako bi aukera gutxiesleei uko egiten baitie (Gabilondo 2013:
|
|
Gure lurraldeko egoera diglosikoaren aurrean, bereziki hirietan, eleberriko irudikapen urbanoak nazio eleaniztun baten eredu positibo gisa funtzionatzen du. Era horretan, egoera linguistikoari dagokionez, Saizarbitoriak harreman
|
bat
sortzen du irudikatutako espazio urbanoaren eta irakurle euskaldunaren errealitatearen artean. Hala, oso ongi neurtutako gertutasun bat proposatzen du:
|
|
Idazleak lortzen du agertoki urbanoak protagonistaren barne gatazka irudikatu eta islatzea. Horretarako, Saizarbitoriak hiriaren eta naturaren arteko aurkakotasun txiki
|
bat
sortzen du, baina antagonismo bat bilatzea baino, elementu bakoitzaren konplexutasuna atzematea duena helburu. Hiriaren eta naturaren artean, batak bestea baztertu beharrean, elkarbizitza posible bat proposatzen du.
|
|
30 urteko ibilbidearen ondoren, Eskualduna argitaratzen zuen enpresa
|
bat
sortu zuten 1917an, hala nola Societe du Journal" Eskualduna" S.A. enpresa. Hamasei akziodun izan zituen.
|
|
1944an itxi izan ez balute ere bere baitarik eroriko ote zen, berritze horren faltaz? Gazteagoek, beste gisan ere, beste aldizkari
|
bat
sortuko ote zuten, Eskualdunan sartu ordez?
|
2021
|
|
Hala ere, emakumeek eraikuntza kultural hori eraitsi eta gorputzen aniztasuna aldarrikatu dute poesian, eta horren adibide garbia da Azalaren Kodea. Horregatik, Bordak Meaberekin egindako elkarrizketan (2018) azpimarratzen du hiztegi positibo
|
bat
sortu dela gorputzen inguruan hitz egiteko, zeinak isuri, zauri eta inperfekzioez ahobizarrik gabe jarduteko parada eskaintzen duen. Horren erakusle garbia da Meaberen bigarren liburu honetako" Antsien oharrak" poema.
|
|
105). Baliabide honen helburua, literaturan edo historian zehar pertsonaia bati ezarri zaion" signifikazioa" irauli, eta pertsonaiarekin berarekin beste istorio
|
bat
sortzea izaten da.
|
|
105). Maria Victoria Atenciak, bere aldetik, Lady Godivaren inguruan poema
|
bat
sortu zuen, mitoa eraldatuz. " Godiva en Blue Jean" izena eman zion, eta El mundo de M.V liburuan (1978) argitaratu zuen.
|
|
Laburbilduz, emakumezko poetek berrikuntza ugari ekarri dituzte poesiaren mundura; are gehiago, ikuspegi berri
|
bat
sortu dutela esan dezakegu. Ikus daiteke emakumeen poesia indartzen ari dela urteen joanarekin, eta etorkizun oparoa izango duela pentsa genezake.
|
2022
|
|
Aro historiko honetan beste gertaera bik hartu zuten aparteko garrantzia, hein handi batean konektatuak zeudenak: maila akademikoan soziolinguistika diziplinak aurrerabide nabarmena egin zuen, eta hizkuntza gutxituen biziberritze prozesuak, jada esperientzia bat metatua izanik, corpus adierazgarri
|
bat
sortzen hasi ziren. Horrek guztiak hizkuntza politikaren plangintza eraginkorragoak abian jartzea ahalbidetu zuen.
|
|
CnG batzordearen hurrengo urratsa Irlandako Finantza Ministerioak ikergune
|
bat
sortzea ahalbidetzea izan zen: Committe on Irish Language Attitudes Reserach (CILAR).
|
|
Dantza filmaren alde plastikoa aztertu da, eta kontzeptu artistikoari, espazioaren eta koloreen erabilerari erreparatu zaio. Izan ere, filmaren prozesuak iraun dituen sei urteetan euskal iruditeria berri
|
bat
sortzeko ahalegina egin dela argudiatzen da. (02.19.01, Helburua)
|
|
11 Ondorioei dagokienez, artisau lan izugarria egin dela nabarmentzen da iruditeria berri
|
bat
sortze bidera, erreferentzia askotariko kontzeptu artistikoa duen film bat osatzeraino. (02.19.01, Emaitzak)
|
|
bat, hiru administrazioek bat egiteko aukera dute euskararen aferan, Nafarroako hizkuntza politika hastapenetan izanik (Euskarabidea) eta Iparraldean hizkuntza politikari buruzko erabaki politiko partekatu eta instituzionalerako lehen habeak jarririk (EEP); bi, harreman hizkuntzan gaztelaniak eragin handia izanik eta berau aldatzea zinez zaila baldin bada ere, egin egingarria da, baina halere kezkagarria da haurren artean erabilerak egin duen beherakada; hiru, euskararen erabilera instrumentala hazi egin da, baina norberaren beste espazioetakoak ez; lau, euskararen aldeko jarrerak gora egin duen heinean, erabilerak ez du joera berdina izan, eta, etorkizun hurbilean, hiztunaren hautua izango da euskaraz mintzatzea, esaterako, Bilbo bezalako hiri batean hamar hiztun berriren artean batek soilik izanik erraztasun handiagoa euskaraz mintzatzeko; bost, jarrera eta usteak alde ditu euskarak, eta baliabideak nahiz eragileen (publiko eta euskalgintzaren) elkarlana profitatu beharrean da erabileran aurrerapausoak emateko. Testuinguru horretan, Martmez de Lunak (2018) zehazten du euskararen errealitatea Europako beste hizkuntza gutxituen antzekoa dela, eta eleaniztasunaren paradigma baliatu behar duela Euskal Herriak euskaltasun berri
|
bat
sortu eta helduleku berriak eraiki ahal izateko hizkuntza gutxituaren etorkizuna bermatzeko; izan ere, teorian, Europako testuinguruan eleaniztasuna onartzen bada ere, praktikan, nabariak dira elebakartasunaren zantzuak.
|
2023
|
|
Bizimodua aldatzearekin batera, hitz egiteko era bat ihartzen ari da eta bestelako
|
bat
sortzen eta indartzen. Hori ondotxo dakigu bi hazaldietakook; guztiok antzematen diogu beste belaunaldiarekin mintzatzeko eran dagoen aldeari.
|
|
Joan den mendeko hirurogeiko hamarkadatik gizartea eta, aldi berean, hizkuntza ingurumaria nabarmen aldatu dira. Hain zuzen, azken bospasei hamarraldiotan, bizimodua mudatzearekin batera, hitz egiteko era bat ihartzen ari da eta beste (berri)
|
bat
sortzen eta indartzen. Hori bistakoa da gure eta aurreko belaunaldiko mintzairei erreparatzen badiegu.
|