|
2000
|
|
|
Sarrionandiak inoiz idaztea sinesgarri litzatekeen testuak dira berez, tankeraz, aipatzen dituen autoreengatik, erabiltzen dituen gaien taxuarengatik, baina ez dira idatziak dituen liburu horretakoen aipamen zuzentzat jo behar. Zehaztasunak, izenburu eta data zertzeladak emanez, sinesgarria den entorno literario
|
bat
sortu nahi du. Dena joko bat da, ordea, azken narrazio horretaraino iristeko.
|
|
|
Eleberriak irakurtzeko orduan ohituta gauden patroiarekin hautsi egiten du beste
|
bat
sortuz, baina berri honetan galtzeko arrisku handia dago. Irakurlea gogoz hasten da jostorratza eta haria jarraituz, baina hainbeste bira eta jira eman ondoren bidea galdu, interesa erori eta istorioa bera eleberriaren pisu guztia sustengatzeko arazoekin aurkitzen da.
|
|
|
Hona hemen arestian aipaturiko giro hori aukeratzeko arrazoiak: " Hegoaldea modelo sinboliko gisa hartu dut, hori ez da berria, Faulknerren kasua hor dago.(...) geografia intimo
|
bat
sortu dut; benetako errealitate geografikoa antzeman daiteke, baina ez dago asmo dokumentalik." (Argia 1561) Gainera, geografia intimo honi Izurkiz izena eman dio. Hots, sinbolismoz beteriko izena:
|
|
2001
|
|
|
Beste mundu
|
bat
sortuko dut aideango hiria bezain hatzeman ezina" (GP, 55)
|
|
|
" Baina galduta egon eta eutsi eta ilargia liburuan egon eta irakurketan soilik gaua, ez jakin ez noiz ezta non bakarrik izan ez, baina galduta egon norberaren saminak besteren batekin bilduz hirugarren bihotz
|
bat
sortuko balute bezala"
|
|
2002
|
|
|
Eleberri sozialaren eta R. Saizarbitoriak eta beste batzuek landutako eleberri esperimentalaren artean, beste eleberri mota
|
bat
sortu zen 1970eko hamarkadan, eleberri alegorikoa esan dakiokeena, garai hartako zentsura gainditzen saiatzen zena. Alegoria bere egiten duen eleberrigintzak gehienetan kritika, satira edo helburu didaktikoa izaten du.
|
|
|
Esteban izeneko psikoanalistak Karmeleren laguntza izango du Ane beste ikuspuntu batetik ezagutuz joateko. Eta Esteban eta Karmeleren artean ere maitasun istorio
|
bat
sortzen da.". Maitatzea arriskatzea dela pentsatzen duelako iritsi da Ane oraingo bere egoerara.
|
|
|
Pixkanaka euskal literaturan prosa berri
|
bat
sortzen ari zen, eleberriaren generotik urrun samar artean, baina hura finkatzeko oinarriak ipintzen ari zena. 1870ean, J. B. Daskonagerrek euskaratu egin zuen bere Les échos du pas de Roland, jatorriz frantsesez idatzia, Atheka gaitzeko oihartzunak izenburua emanda.
|
|
|
Jon Etxaide (1920) idazleaz ari gara, Las inquietudes de Shanti Andia itzuli baitzuen 1959an. Autore emankor honek, itzulpen, biografia, drama, ipuin, artikulu eta abarrez gain, eleberri historikoak ere argitaratu zituen, berritzailetzat hartuak izan zirenak irrika lohiak nagusi ziren mundu
|
bat
sortu zutelako.
|
|
|
Garai hartako ortodoxia kulturalari heterodoxia kultural eta politikoa kontrajarri zitzaiola esan izan da, G. Aresti, K. Mitxelena (1915) filologo entzutetsu eta J. Oteiza (1908) eskultorearen eskutik, besteak beste. Azken hau," euskal kultur fronte"
|
bat
sortzen ere ahalegindu zen eta 1963an argitara eman zuen Quousque tandem...! Interpretación estética del alma vasca liburuak eragin handia izan zuen garaiko mugimendu artistikoetan.
|
|
|
Horrelan ebilen baten, ezebezetik buruan gurari
|
bat
sortu jakon. " Txirringea erosiko baneu?
|
|
2003
|
|
|
Gabilondok utzitako hutsuneak eta Koreatik zetozten okerretarako berriek, bere orduko egokera tristearekin batera, desilusio handi
|
bat
sortu zuten Fernandorengan eta eritzi guztiak aldatu zitzaizkion.
|
|
|
Hegoaldeko koreatarren atzerakadäak arrisku handi
|
bat
sortu du.
|
|
|
Eurotarik, euskera idatzian, Lapurdikoak izan dau beti osperik handiena: berau dogu, hain zuzen be, gehien landua, eskola zabal
|
bat
sortu dauana, Axular handiaren inguruan, batez be. Beranduago eta apalago agertzen jakuz literatura idatziaren plazara beste euskalkiak; baina, astiro astiro, Baxenafarroako idazleen eraginez, lapurtera klasikoa nahastu egin ei da, eta, P. Lafitte jakintsuaren ustez, beste euskalki barri bat nausitu ei da hango liburuetan:
|
|
|
Baina lan eskerga hori osotzeko eskatzen deutsie, behin eta barriro, hainbeste adiskidek, baita Bilboko gotzaina dan Antonio Añoverosek be. Liburu barriaren edizinoa ta zabalkundea aurrera eroateko lagunaldra batek Batzorde
|
bat
sortu dau eta dirua aurreratu. Baina, buztarri bakarreko idi indartsuaren antzera, testuaren itzultze lan ikaragarri hori Jaimek berak bakarrik egingo dau.
|
|
|
Eta eurenean, andren artean, bere andrearen eta arrebearen artean, matrakaren
|
bat
sortzen zanean, gure Sabinok, hasarretu beharrean, umore onari emoten eutsan, bihotz barruko garraztasuna zertxubait gozau gurarik edo. Ondo ekian berak gauzeak ez eukana erremediorik eta, androk alkarri inon direanak esaten itxita, gurera etorten zan errenka eta, atean sartu ordukoxe, han hasiko zan kantetan:
|
|
|
Liturgi sailean berarizko batzorde txiki
|
bat
sortu zan geroago Olerkariena, eta hortxe sartu genduan Mikel, bizkaitarron ordezkaritzat, J.M. Lekuona, B. Gandiaga ta beste batzuk lagun zituala salmo kantak, goratzarreak eta eleiz abesti barriak egokitu ta sortzeko.
|
|
|
· Mundu barri
|
bat
sortzeko asmoz, beste gizon batzuk beste era bateko oinarriak jarri gura dituez: indarra, aberastasuna, jakituria, burrukea, interesa edo beste gauzaren batzuk; Eleizeak, ostera, maitasuna!
|
|
|
· Gaur zibilizazino barri
|
bat
sortu gurean gabilz: " Ez, ez dut nahi, ez, ez, ez,/ ez holako zibilizaziorik!"
|
|
|
Gaur Eleizeak bere burua makalago ikusten dau leku askotan, eta hortik itxaropenaren krisialdi
|
bat
sortu da beraren barruan.
|
|
|
Askok: uste dabe gizonak berak, bere indarrakin bakarrik, zeru edo paradisu
|
bat
sortu leikeala mundu honetan; ez daukagula geroko paradisu horren preminarik, ezta Jaungoikoaren beharrizanik be.
|
|
|
Ba... ez! Oraingo honetan, gauzak patxadaz egiteko, talde
|
bat
sortu eban Gotzaitegiak, Aita Lino Akesolo buru zala. Ni neu be talde horretan sartu ninduen.
|
|
|
Gure egunotan, euskerearen arloan, ahalegin eta gurari bizi batzuk gailendu dira: euskerea arau zehatzetan finkatzea," euskara batu" bakar
|
bat
sortu eta lehenbailehen danetan sartzea, hasi umetxuen ikastolatik eta goi mailako Unibersidaderaino, harako Lizardirena egi bihurtuz:
|
|
|
Askotan zer edo zer esan gura dot, eta ideia horri istorio bat bilatzen deutsat. Beste askotan giro bat, mundu
|
bat
sortu nahi dot, edota pertsonaia batzuk, eta itxurea zelan emon pentsetan hasten naz. Halanda be arrazoi batzuk nahastau ohi dira, eleberri barruan nire barneko gogoak eta ezak ostentzen dodaz...
|
|
2004
|
|
|
Eta bere (diru, entzute, indar ta esku luzearen) zerbitzari zintzo ta jakintsuen gidaritza ta laguntzaz, bastartu, arremetu egiten zituen txakurrak, naturalki eta artifizialki. Eta nahastu ta elkartu, esperimentu anitz egin ondoren, txakur erraza berri
|
bat
sortu zuen: zezen txakurraren antzeko urdinabar koloreko txakur bat.
|
|
|
Eguna zabalduta egon da etxetik atera naizenean, eta poztasun berri
|
bat
sortu dit bihotzean urte berriaren lehenengo argi ilunberak.
|
|
|
Murumendi gainetik hodeiren
|
bat
sortzen ikusten baduzu, abisatu berehala.
|
|
2005
|
|
|
Historiak eta fikzioak bat egiten dute. Bietatik maila fiktizio bakar
|
bat
sortzen da.
|
|
|
Ziklo honek izadiaren zikloa beteko luke, dena da bizi eta hil eta berriro zikloa hasi. Gizakia, ezinbestez hiltzen da eta beste
|
bat
sortzen da. Ikuspegi horrek zerikusia du Sarrionandiak heriotzaren aurrean erakusten duen jarrera nihilistarekin.
|
|
|
Eskualduna oraindik ateratzen zen denboran, honen azken aldian, sortu zen beste euskal aldizkari bat, Aintzina hilabetekaria, aldikada bi izan zituena, eta bitartekoa. Lehenengotan, sortu aurretxoan, Iparraldean Hegoaldeko jeltzaleen bidetik alderdi politiko
|
bat
sortuko zenetz zurrumurrua zebilen, baina azkenean aldizkaria besterik ez zuten sortu, eta haren eragileek argi esan zuten beren asmoa ez zela horren aitzakian alderdi bat sortzea. Pierre Lafittek sorturiko aldizkari hau, kultura edukiz hornitua zegoen gehien bat eta, Frantziako beste eskualde batzuetan bezala, gazteak erakarri eta bakoitzak bere lekuko kultura hedatzea zuen helburu.
|
|
|
Eskualduna oraindik ateratzen zen denboran, honen azken aldian, sortu zen beste euskal aldizkari bat, Aintzina hilabetekaria, aldikada bi izan zituena, eta bitartekoa. Lehenengotan, sortu aurretxoan, Iparraldean Hegoaldeko jeltzaleen bidetik alderdi politiko bat sortuko zenetz zurrumurrua zebilen, baina azkenean aldizkaria besterik ez zuten sortu, eta haren eragileek argi esan zuten beren asmoa ez zela horren aitzakian alderdi
|
bat
sortzea. Pierre Lafittek sorturiko aldizkari hau, kultura edukiz hornitua zegoen gehien bat eta, Frantziako beste eskualde batzuetan bezala, gazteak erakarri eta bakoitzak bere lekuko kultura hedatzea zuen helburu.
|
|
|
" Gure Irratia" 1983an sortu zenetik eta 1997 urtera arte kazetari legez jardun du lanean, bera baita irratiaren kide sortzaileetarikoa. Izan ere, Frantziako Gobernuak irrati libreetarako baimena eman zuenean euskaltzale batzuk elkartu eta halako kate
|
bat
sortzea erabaki zuten. Lan hori gustokoa izan du guztiz; gainera jende askorekin harremana egiteko aukera eman dio, eta hori guztiz aberasgarria gertatu zaio gure idazleari.
|
|
|
Ez da duda izpirik. Hazia lurrean ozituko denean, gure ondokoek beste
|
bat
sortuko dute... hobea (Jn 12,24). Bainan garai ilun horien kontra deus egiteko gai izan ez direnek ez dute izen ospetsurik utziko historian.
|
|
2007
|
|
|
Irtenbidea produktoreak elkartzea izan zen. 1935ean, tanberoek beraiek bultzatuta eta Montevideoko intendenciaren (udalaren) babespean, nazio mailako elkarte
|
bat
sortu zuten: Asociación Nacional de Productores de Leche, eta honi loturik, enpresa eta marka berri bat:
|
|
|
Baina Ignazio, Migel eta beraien bi familientzat, aukera berri
|
bat
sortu zen, bizitza berri baten esperantza. Beste nazio bat, beste kontinente bat... suertea ere aldatuko ote zitzaien?
|
|
|
Hemen esklaboek garatu ei eben igesaldian zuriakandik babesteko. Taldean egiten da, alkarrizketa moduko
|
bat
sortzen dabe biren artean: gozoa, erasokorra, elegantea.
|
|
2008
|
|
|
Horri lotuta, idazleak bere lana promozionatzeko dituen baliabide nagusiak hedabideetako nahiz jendaurreko agerpenak dira. Hala, bertsolaritzan bezalatsu" plaza" moduko
|
bat
sortu da idazleen artean ere, eta plazandre edo plazagizon ona izatea lagungarria da hierarkian leku ona izateko.
|
|
|
Ildo beretik, euskal literaturaren didaktikan diharduten irakasle askok diote merkatu irizpideen araberako hautua egiten dutela urteko irakurgaietan, ez daukatelako bestelako erreferentziarik (aukeratzen lagunduko dien kritikaririk, esaterako). Hori dela eta, irakasleek ez daukate irizpide bateraturik, eta zalantza nagusi
|
bat
sortzen zaie ikasleei agintzen dizkieten irakurgaien inguruan: zer lehenetsi, haien gustuak ala kalitate literarioa?
|
|
|
Noan harira: badabil Eduardo bere lagunekin Oletan kontu kontari txikito bat han eta bestea hemen eta eztabaidaren
|
bat
sortzen da, ia haserretzeraino. Lisardo da eztabaidan dabilenetariko bat.
|
|
2009
|
|
|
Oinarri biok kontuan hartuta, estilo berezi
|
bat
sortuko da ahozko literaturaren inguruan. Hona ezaugarri nagusiak:
|
|
|
Egun, mendiko lurren ustiakuntza ereduaren aldaketaren ondorioz, suari aurre egiteko bitartekoak sortzeko berreskuratu dute auzolana. Hala ere, joera geroz eta nabarmenagoa dago, auzokoek lan egin beharrean, diru poltsa
|
bat
sortu eta basoetako lanak enpresa pribatuei esleitzeko. Bai behintzat Aldundiak beregain hartzen ez dituen zereginetan.
|
|
|
Bufarda handi batekin egiten zaio estomagu harriari. Izan ere, goiko harriak, pikatu eta ostean, sakonunetxo bat izan behar du erdiko aldetik, distantzia apur
|
bat
sortzen duena beheko harriarekiko. Kanpoko aldetik, ostera, askoz estuagoa da harri bien arteko aldea.
|
|
|
Batzuetan, arto hezearekin sarri, pasta moduko
|
bat
sortzen da errotarrien artean. Ehotzean egiten duten zaratak salatzen du holakorik pasatzen bada.
|
|
|
Egun euritsuetan zapatak erabiltzeko asmorik edukiz gero, bezperan, txispegiarekin igurzten zituzten. Txispegiaren koipeak geruza babesle
|
bat
sortzen zuen eta zapatak askoz hobeto gordetzen ziren.
|
|
|
Zaran bi ipintzen ziren etxeko portalean, eta gurtolak gainean, mahai moduko
|
bat
sortzeko.
|
|
|
Hau zala ta, triste tristerik egoan gizajoa; burua errekara botateko asmoa be etorri jakon behin baino gehiagotan. Eta bota be egingo eban, nik uste, katuak bere tristetasuna igarrita, itxaropen apur
|
bat
sortu ez baleutso.
|
|
|
" Anaia abereok!, inotsen erbiak su eta gar. Arerio handi
|
bat
sortu jaku aspaldion lurralde honetan. Ez dakizue nor?".
|
|
|
Baina, goseak burua argitu ohi eta, itxaropen izpi
|
bat
sortu jakon behin kolko barruan. Asmakizuna izan eban polita!
|
|
2011
|
|
|
Ikerlan horietan guztietan, diskurtsoa ez dago teoria humanistei loturik soilik. Zoharren teoriari jarraikiz, ikerketa eredu flexible
|
bat
sortzen da, kulturaren eta literaturaren izaera heterogeneoa kontuan hartzen duena, bai eta literaturaren dimentsio diakronikoa ere.
|
|
|
Auzoa bere oinarrian nekazaritza jarduerei zuzen lotuta dago. Gure tradizinoko gizartean, auzo
|
bat
sortzeko eta alkarbizitzako arau komun batzuen inguruan egituratzeko, oinarrizko baldintza da gizatalde hori lurrari lotuta egotea, leku finko baten; ondasun higiezinen erabilera antolatzea, herri ondasunak zehaztea eta baliabide natural eta produktiboen gozamen arautua izatea.
|
|
|
Hasikeran itsasontzi txikiak baino ez ziran egiten. Gerora handiagoak egiteko amesa euki eben, baina alkarte
|
bat
sortu zan, Zaindu dezagun Busturialdea izenagaz eta bertanbehera geratu zan proiektua.
|
|
2015
|
|
|
" Irratiak, bidalitako mezuari erantzuteko posibilitate gehiago onartzen ditu eta geronek geuregandik gertuago sentitzen dugu telebistaren begi majikoa baino". Irrati nazional
|
bat
sortzea premiazkoagotzat jotzen zuten honenbestez. Hilabete gutxi batzuk baino ez ziren falta EITB martxan jar zezaten.
|
|
|
5 Aldizkariaren funtzio nagusienetakoa idazleentzako plataforma
|
bat
sortzea zela, eta libreki aukeratzen zituela idazleak gaia eta estiloa.
|
|
|
Material publikagarria, aitzitik, bazuen, eta honenbestez, aldizkariok testu horiek argitaratzeko bide zitzaizkion. Pott bandaren hasierako egitasmoa argitaletxe
|
bat
sortzea zen hain justu, azkenean gauzatuko ez zena. Soilik liburu bat argitaratu zen Pott Liburutegiaren izenpean, Atxagaren Etiopia.
|
|
|
Han hemenka nobelak eduki arren, euskal literaturak ez zuela nobelagintzarik azpimarratzen zen. Nobelagintza bat izateko, nobelak ez ezik mugimendu oso
|
bat
sortu behar baitzen, sormenezkoa eta kritikoa, eta horren aztarnarik ez omen zegoen orduan. Horrekin batera, poemagintza ugaria izanagatik poema nazionalik ere ez zegoela gaineratzen zen.
|
|
|
Euskaldadea euskalduntasun mitiko bat litzateke, kanpoaldean euskal kulturatik espero den kultura partikular eta folklorikoa, hots, kultura subordinatu (Galfarsoro, 2009) bat, esango genuke gaurko hitzekin. Euskaldadearekin hausteko euskal kultura berri
|
bat
sortu behar zela zioten, espazio berri bat" konkistatu" behar zela. Konkista hori, gainera, euskal kulturaren baitatik sortu behar zen, kultura" unibertsalak", hots, adjektibo gabeko kulturak ez zuelako euskal kultura bat bere partikulartasunetik aterako.
|
|
|
Ustelako bigarren eta hirugarren zenbakian kolaboratuko bazuen ere, ikusi dugun moduan, Atxaga taldetik irten eta ingurune literario berri
|
bat
sortu zuen Bilbon. Urtebete baino gehiago igaroko da Mermelada Ustelatik Pott aldizkariaren lehenengo zenbakiraino, Pott bandaren berriemailea izeneko aleraino.
|
|
|
Taldearen aitzin asmoa, hala ere, editorial
|
bat
sortzea zen, lehen aleko sarrerako testuan adierazi zuten moduan.
|
|
|
Modu zaharrak gastatu egin badira, modu berriak martxa honetan hasi orduko gastatu behar zaizkiguk. Narratiba berri
|
bat
sortu nahi huen. Eta sortu dik, bai.
|
|
|
Antza, donostiarrak esan zuen nahikoa zela hainbeste alderdi politiko sortzea, hobe zela zeudenak indartzea. Logika beraz galdegin zitekeen, bada, zergatik ez zen hobeki orduan argitaratzen ziren aldizkariak indartzea (Pott bera, esaterako) berri
|
bat
sortzea baino. Galdera horri ematen zioten erantzunaren lehen zatia trufazkoa zen:
|
|
|
Urte horien bueltan ezagutu zuen Saizarbitoriak Arregi. EAJko gazteek osatzen zuten Euzko Gaztediko kide ziren, eta testuinguru erdi klandestino batean ezagutu zuten elkar7, Donostiako Elkano kaleko Lasarte tabernan8 Arregik, esan bezala, Zeruko Argian idazten zuen, eta idazle gazteentzako espazio
|
bat
sortu nahian zebilen aldizkarian, gerora" Gazte naiz" atala izango zena. " Gazte naiz" horri abia emango zion hain zuzen Saizarbitoriak 1965eko ekainaren 6an Jaiak, atseden?
|
|
|
Ni Zamudion nengoala abadeen artean mogimentu
|
bat
sortu zan. Dokumentu bat egin zan eta dokumentuori abadeen artean zabaldu zan.
|
|
|
Eta geuk be, seminarioaren arduradunak, atera genduan geurea. Tentsino
|
bat
sortu zan: sartu zirean abadeak eta bertan gengozanak.
|
|
|
Dana. Euskal mundu
|
bat
sortzen zan hemen, egia esateko. Ikasle batzuk euren buruagaz harrituta gelditzen zirean:
|
|
|
Guztiz ezerezean be ez. Orduan lortu zan gotzaitegiak euskera eta euskal kultura zabaltzeko idazkaritza
|
bat
sortzea: Secretariado para la promoción de la cultura vasca.
|
|
|
Barandiaran bera, Juan Mari Uriarte obispoa, Jaurlaritzako ordezkariak, Aldundiko ordezkariak, Derioko alkatea, Eusko Ikaskuntza eta Euskaltzaindiko idazkariak, eta beste jaun agurgarri batzuk. Halako bizkunde moduko
|
bat
sortu zan hemen. Ospe handia hartu eban ikastaroak orduan, 600 ikaslegaz.
|
|
|
Kristinau ekintzak egin behar dira gazteen bizitzan bertan. Horretarako metodo
|
bat
sortu zan, Ekintza deritxan metodoa: heziketa ekintzaren bidez; erderaz esaten zana formación por la acción.
|
|
2017
|
|
|
Ezustean, ordea, arrazoimenak egiturazko arazo konponezin bat agertuko du, logos aren eraikin harrigarria azpiak janda utziko duena, ilaun, ezdeus, ezgai. Izan ere, arrazoimenak ez du sekula errealitatea bere horretan atzematerik izango, inoiz ere ekiditerik izango ez den tarte malapartatu
|
bat
sortuko delarik" kulturak" erdietsi mundu ikuskeraren eta errealitatearen artean. Urteetan, mendeetan zein milurteetan zehar arrazoimenak egin ditzakeen aurrerakuntza oro gorabehera, tarte horrek hortxe iraungo du, zabal, gotor, zeharkaezin.
|
|
|
Dana dala, igoteak makina
|
bat
sortu euskun. Aurrekontua 1,5etik 4 milioi ingurura joakun, eta diru hori nondik atera?
|
|
|
Dana dala, nire eretxiz danok bardinak izan behar genduan eta horretarako estatutu barriak egin eta Bizkai mailako Alkarte
|
bat
sortu. Izena bera aldatzea be hainbat kostau jakun, baina lortu genduan.
|
|
|
Baita Solluben 59an, 63an eta 66an egin ziran Espainiako Mendi txapelketak be. Urte batzuk geroago, afizionadu mailako talde
|
bat
sortu genduan eta beste batzuen artean, Jose Ramon Goienetxe, Juan Silloniz, Zabalia, Luis Pedro Santamarina eta abar izan ziran gugaz. Enpresa batzuen laguntza geunkan.
|
|
2018
|
|
|
Geroaz hausnarraldian, nahikunde handi
|
bat
sortu zitzaion barrendik; etsai bezala zebiltzanak erlijioaren barna bat eginik, alderdikeriak uxatuz adiskideturik eta behingoan bakea eta oreka iritsiz euren artera, benetako etsaiak garaituz, entzute berdingabekoa izango zuen islam batasunean bizi izanen zirela; arimaren barru barruan bortxaz ernamindurik zuen nahiak, une hartan, indartsu goraarazi zizkion begi bihotzak aldeera bitxi ederrean ...
|
|
2019
|
|
|
idazlea ezagutzen duenetik gehiago ikasten du eta eskolan suspenditutako ikasgaiak berreskuratzen hasten da. Lili gaztea da eta Faustinorekin urte askoren aldea izan arren, laguntasun berezi
|
bat
sortzen da eta haien artean hartu emana oso aberasgarria da bientzat. Harreman horrek laguntasuna eta mirespena ditu oinarri.
|
|
|
Lehenengoaren La Jalousie (1957) eleberriak edota bigarrenaren Tropismes (1939) eta L" Ère du soupçon (1956) saiakerek, auzitan jarri zuten eleberrigintza ikusteko modua. Bi idazle horiek eta Samuel Beckett, Margerite Duras, Michel Butor eta Claude Simon bezalako eleberrigileek korronte berri
|
bat
sortu zuten, objetibismoa edota L" École du regard (begiradaren eskola) ere deitu izan zaiona. Robbe Grilletek idazteko modu honi buruz urtetan egindako hausnarketak saiakera liburu batean bildu zituen, Pour un nouveau roman (1963) izenekoan, alegia.
|
|
|
Idazle frantsesak Pour un nouveau roman (1963) lanean errealismo berri bati buruz hitz egin zuen. Gertuko mundu
|
bat
sortu nahi du eta horretarako, hizkuntza literario berezi bat erabiliko du zeinetan adjektibo optiko eta deskribatzaileak erabiliko dituen. Zalantzan jarri zuen eleberri batek istorio bat ere kontatu behar ote zuen edo ez.
|
|
|
Irakurleak sumatu egiten du diskurtso hori ebidentzian jartzen ari dela egile inplizitua. Honela, egile inplizituak kontalariaren eta unibertso narratiboaren arteko inkongruentziak agerian jarriz, efektu ironiko
|
bat
sortzen du (Booth 1983: 304; Chatman 1990: 153).
|
|
|
Berriro ere irakaslearen esku uzten dugu aukeraketa. Hauetako ariketaren bat egin liteke edo agian irakasleak beste ariketa interesgarriago
|
bat
sor dezake. Hala ere, garrantzitsua da gutxienez sormen ariketa bat egitea, zoritxarrez Batxilergoko lanetan honelako ariketak baztertzeko joera dagoelako eta atsegina izan liteke ikasleentzat.
|
|
|
" Agerraldi horrek, noski, erabat baldintzatu zuen ondoren gertatuko zitzaigun guztia, normalean ohea izaten baitzen gerraren ondoren gure gerturatzeen gertaleku" (66). Beraz, momentu erabat garrantzitsu hori indartu eta azpimarratzeko, kasu honetan ere abesti batekin hornitzen du narrazioa eta paradoxa
|
bat
sortzen da. Aurrerago ere, narratzaile pertsonaiak onartzen du haserre zeudenetan, orduan gertatzen zitzaiola gorrotagarrien Flora, bakea zeriola ikusten zuenean (113).
|
|
|
Burukoetako bat zerrenda kizkurrez osatzen zen, zeinak, buruaren inguruan bilduta, kokots azpian lotutako txano moduko
|
bat
sortzen zuen. Horrelako burukoa ikus dezakegu Galdakaoko (Bizkaia) Andra Mari Elexaldekoan eta Argandoñako (Gasteiz) Santa Kolonban.
|
|
2021
|
|
|
LI5: Lehengo urtean ere bai, egin behar genuen istorio
|
bat
sortu taldeka eta gero esplikatu.
|
|
|
testugintzari, irakurtzearen balioari, testuak ulertzeari, idazteari berari, literaturaren funtzionaltasunari. Testu
|
bat
sortzen zen eta literaturaren funtzioa ez zen test bat erantzutea. Zen irakurzaleak sortzeko premia dugu, eta abiapuntua hori zen.
|
|
|
Abaniko zabalagoa eskaini behar diegu, eta literatura ez dela bakarrik eleberria. Literatura edo poesia aipatzen duzu eta txarto hartzen dute; baina jartzen dituzu poesia
|
bat
sortzen eta gai dira poesia sortzeko. Sorpresa ona hartzen dute, gainera.
|
|
|
Horrek, nolabait, indartu egiten du testuarekiko dugun lotura eta enpatia. Bueno, bada mikroipuinekin amaitzeko, gaur saiatuko gara guztion artean mikroipuin
|
bat
sortzen, eta horretarako, bakoitzak esaldi labur bat esango du, gehienez bost hitzekoa. Esaldia pentsatzeko beti aurrekoak esandakoa hartuko dugu aintzat, eta ondokoak ekarpen esanguratsuren bat egiteko modukoa izango da gurea, noski.
|
|
|
" Gurean pasatu gara Adarra igotzetik Everest igotzera, baina prozesua uste dut ez zela eman era egoki batean". Literatur sistema" potente"
|
bat
sortu dela irizten dio, eta" gure literatura beste literatura batzuen pareko izatera" heldu dela, baina dioenez," prozesua ez da modurik egokienean gertatu". Euskal literaturak izan duen garapen prozesua historikoki irregularra izan daitekeela aitortzen du MIR1 ek ere, baina ez du azpimarra horretan jartzen, bere ustetan, normalizatuta ez dagoen hizkuntza baten literatur sistema batez ari garelako, eta egoera horrek inguruko hizkuntzetako sistemek izan ez dituzten garatzeko arazoak ekarri dizkiolako:
|
|
|
Hain desberdinak al dira bi munduak? Zergatik ez dugu txipa aldatzen eta poema sorta
|
bat
sortu beharrean rap abesti bat sortzen. Literaturari beste betaurreko batzuekin begiratu genioke, gure XXI. mendeko ikasleek erabiltzen dituzten betaurrekoekin, hain zuzen ere".
|
|
|
Hain desberdinak al dira bi munduak? Zergatik ez dugu txipa aldatzen eta poema sorta bat sortu beharrean rap abesti
|
bat
sortzen. Literaturari beste betaurreko batzuekin begiratu genioke, gure XXI. mendeko ikasleek erabiltzen dituzten betaurrekoekin, hain zuzen ere".
|
|
|
Era berean, errutinetarako momentua edo giroa irudikatzen duen objektu batek ere lagun dezake: ispilu bat, zapiak, kapela, liburuak, kriseilua, etab. Oso kontuan har bedi asmoa ez dela giro artifizial edo behartu
|
bat
sortzea, baizik eta lehen aipatutakoak eraikitzen ahalbidetuko duten elementuak integratzea. Eszena bitarteko izango da, ez helburu; hortaz, errutinaren garapenerako ez du arreta desbideratzeko osagaia izan behar, erakartzekoa baizik.
|
|
|
1955 urte inguruan, Arratia eskualdeko gazte talde baten buruerea izan zan kooperatiba
|
bat
sortzea. Baekien Arrasate aldean halango esperientziak martxan egozana.
|
|
|
Liburu hau ez da pasarte batzuen erreskada bat bakarrik. Espektazino
|
bat
sortzen da, hurrengo pasartean zer ete datorren. Gauzak" gertatu" egiten dira, ezuste baten inpresinoa emonaz.
|
|
|
Gero jakin neban Bizkai zabalean be esaten zala hori, eta Bizkaian bazan, munduan be halan izango zan. Hiru zereginok ziran.1 Ume
|
bat
sortu. 2 Zugatz bat landatu.
|
|
2022
|
|
|
Beraz, Bakioko hondartzara joaten ziren Bilboko familiak maila onekoak ziren. Horrela, itsasoari eta hondartzari esker, bertako biztanleentzat, udatiarren zerbitzura zegoen lan eremu berri
|
bat
sortu zen (sukaldariak, neskameak, añak, lorezainak, langileak, arotzak, etab.). Eta baserriaren berezko merkataritza eremua ere zabaldu egin zen, bertako produktuak (esnea, arrautzak, barazkiak, frutak...) kanpotarrei zuzenean salduz.
|
|
|
Tranbiaren erabiltzaileen arteko loturak mota guztietako esperientziak eragin zituen, gure adinekoen testigantzek ondo adierazten duten bezala. Horiek horrela, tranbiaren barruan gizarte ekintzaren fenomeno berezi
|
bat
sortu zen, non mota askotako istorio pertsonalak eta egoera sozialak biltzen ziren. Adiskidetasunak, maitasunak, negozioek, tratuek, haserreek..., guztiek zuten lekua tranbiaren barruan.
|
|
2023
|
|
|
Gaur egun herriaren banaketa administratiboa auzoka eginda dago, baina batzuetan auzoaren muga hori barik auzunearena hartzen da kontuan, batasun
|
bat
sortzen dauen etxe moltsoarena.
|
|
|
Adibide moduan Barroetak Belendizen edo Mintegiak Uarkan aitatuko doguz. Izena be bat daukie, edo baten ganean eratuta dagoz, baina hori baino gehiago dira, auzoaren barruan eurak beste unidade
|
bat
sortzen dabelako.
|