|
2001
|
|
|
Ni ez nintzen dantzazale, eta jarrita ematen nituen orduak, eskuak jotzen, musikarien arrimuan. Batere korapilo edo zimikorik ez nuen sumatzen, ez estomakan ez inon,
|
baina
hitza ez zitzaidan aisa ateratzen. Pozak kanka jo banindu bezala nengoen:
|
|
|
|
baina
hitzak egiten ditut dardarak
|
|
|
|
baina
hitzekin konformatzen dena naiz
|
|
2003
|
|
|
Kafe irakindua, kafe galdua, edo halako zerbait. Irriz
|
baina
hitzik esan gabe, Damianek harraskako katiluetako bat garbitu du txorrotaren azpian eta zapi batez zukatu ondoren, mahaiaren gainean jartzen du. Mutil zaharraren ohiturak dira Lupe, nik beti hartzen dut etxeko kafea katilu handi hauetan eta hutsik.
|
|
2004
|
|
|
Bazter hitzaren bila nabaritu uste izan zuen Harakinek,
|
baina
hitzik ez zitzaion sortu. Lagungarri, zerbitzaria hurbildu zitzaien, eskaera egiteko libreta eskuan.
|
|
|
Zerbait esan beharreko premia baitaratu zitzaion Bazterri. Ordura arte Harakinekiko harremanean ez zuen horrelako premiarik susmatu, ez zen arazorik hitz egiten bazuten ez bazuten, halako lasaitasun bat nabaritzen zuten biek ala biek, haien arteko adiskidantza hitzez haraindi bailegoen;
|
baina
hitzik gabeko entendimendu hura hautsirik, gauzak esan beharra zegoeneko garaia iritsia zela iruditu zitzaion Bazterri, eta orduan Ferminek denei egozten zien akusazioa, emeagatik edo destaina eragiten ziena," Iraultza arra da beti" argituko zion Marckek, burura etorri zitzaion, alegia, koadrila hartan ez zela hitzik egiten," ez zegoela komunikaziorik", komunikazioa baitzen Fe...
|
|
2005
|
|
|
Graxik bere nahikundea aitari telepatiaz helaraziko zuen ahal izan bailuan. Loeriatik jalgitzen zenean, gizonaren ezpainak mugitzen jarraitzen zituen,
|
baina
hitz bihirik ez zitzaion jaukitzen: ohituraren arabera, ardura bereber mintzo zen aita.
|
|
|
Niri ez zait euskara gustatzen. Aitak egiten dit batzuetan,
|
baina
hitz egiten du arraro eta ez diot ulertzen, eta haserretzen da nik erdaraz erantzuten diodanean, baina ez diot ulertzen! Gainera ez zait gustatzen euskaraz egiten duenean.
|
|
|
Zaila zen jakiten zer zerabilen Pablok buruan: irribarre amultsua soinean zuen beti,
|
baina
hitz erdi bat bera ere ez zuen sekula esaten.
|
|
|
Senpe isilik egoten zen gehienetan, ele gutxikoa zen agurea,
|
baina
hitz egiten zuen bakoitzean, aizkorakada ematen zion solasari. Onerako nahiz txarrerako.
|
|
|
Ekainaren azkenean berak egin zigun ordainekoa, irakaslearen mahaian jesarrita hitzaldi laburra eman zigun gazteriaren inkonformismoaz, gizartea aldatu nahia sentimendu jatorra zela,
|
baina
hitz hutsak maizenik. Txatok eskua altxatu zuen, luzaz eduki zuen.
|
|
2007
|
|
|
" Alde!", egin zidan eskuaz," Ospa!" ostera. Beñati, nirekin akordatzen ote zen galdetzeko adorea bildu nuen,
|
baina
hitzak haizearekin katramilatu ziren. Uhinak oinetan hausten sentitu nituen, Beñaten begi gatzatuak niri begira, kokots zuria aitaren sorbalda errean bermaturik.
|
|
2011
|
|
|
Gure aldamenenean berrogeita hamar urte inguruko gizon bat eta emakume bat zeuden. Isilik, sartu berrioi begira, hitz egiteko posibilitatean murgildurik baleude bezala,
|
baina
hitz egiteari uko militantean setaturik. Begira ere begira egon gabe zeuden.
|
|
|
Deitzea erabaki du. Erokeria bat da,
|
baina
hitz egiteagatik ez da ezer galtzen. Dirua behar du.
|
|
2012
|
|
|
Zer esan behar nion? Ulertu dudala esan nahi izan diot,
|
baina
hitzik gabe utzi nau, halako egoerarik inoiz bizi gabekoa nintzen, amodio kontuak eta erakarmen fisikoarenak askoz ere modu sotilagoan ebaztera ohituta nago, gorputzen hizkera, begiradak, esku baten oharkabeko fereka, poesia eta magia, arrazoiaz haragoko eskualde zundatu gabea, beti desberdin, mapetan behe lainoz estalia, asturuaren apetaren bridatu ezineko grinaren araberako enkontruak, bizitza ...
|
|
2014
|
|
|
Etsipenezko imintzioa egin du aitak, Nagoreri zer sentitzen duen badakiela adierazi nahian. Eta gero amari zerbait galdetu dio, kaxaren batekin zerikusia daukana,
|
baina
hitz solteak erabiliz, inork ez ulertzeko moduan. Aldamenean ijito familia bat dago, denak urrezko lepokoak jantzita, kabinaren murruan eserita, hitzik egin gabe.
|
|
|
Ordubete egin zuen emakumeak lasai,
|
baina
hitz solteekin hasi zen gero berriro, begiak, gero eta ozenago, deabruak. Oviedora heltzen ari zen autobusa, han utzi zuten emakumea.
|
|
|
Orain aurpegiaren zati bat bereizi ahal zion Irenek, bular aurrean gurutzatuta besoak, begiak ere ilun, ahoa oso itxita. Gaztelaniaz esan zion, Qué necesitas,
|
baina
hitzak ebakitzeko moduagatik euskaraz jakin zezakeela iruditu zitzaion Ireneri, edo oso urrunekoa zela bestela. Ideia hori jende askorekin izan zuen askotan, adineko andreekin batez ere.
|
|
2016
|
|
|
– Badakizue euskara ez dela hizkuntza indoeuroparra
|
baina
hitz indoeuropar asko dituela?
|
|
2017
|
|
|
Eseri zirenerako Josebak jakin zuen itzuli egingo zirela, ez ordea, hark amestutako baldintzetan, Axirenetan baizik. Barkamena eskatu zion Axik,
|
baina
hitz erdika, ardura bere buruari barik izate abstraktu bati egotzirik. “Badaude nire nortasunean zuri min egin dizuten hainbat gauza”.
|
|
2018
|
|
|
Hitz bakoitza biderkatu egiten zen segundoak pasatu ahala. Oihartzunak isiltzeko joera du,
|
baina
hitz horien erresonantziak indar gehiagorekin eragiten zuen zelula bakoitzean. Mila zatitan apurtu zuen berriak.
|
|
|
“Lasai arraio ez,
|
baina
hitz egiten ari gaituk”.
|
|
|
Barruko orria atera, eta banan banan irakurri zituen hitz guztiak. “Diskoa entzun gabe ezin askorik aurreratu;
|
baina
hitzak, eskasak”. Imanolek beti asmatzen zuen aitzakiaren bat gonbidapenak errefusatzeko; ez zuen sekula Ainara bakarka zuzenean kantatzen ikusi nahi izan.
|
|
2019
|
|
|
Ez zegoen, ezin zuten... Zuk beti izan duzu jatekoa, botikari, ez dakizu zer den jan gabe egotea,
|
baina
hitz egiten ibili zara. Berdin dit.
|
|
|
|
baina
hitz egingo dugu”.
|
|
|
Kantatzen duzu
|
baina
hitzik gabe, bakarrik soinuekin.
|
|
2020
|
|
|
Berriz ere dietarioari heldu nion, baina oraingoan Ciani ez zen inolako eragozpenik jartzen ausartu. Isilik begiratzen zidan, betaurrekoen armazoi urdinetik begiak nigan tinko,
|
baina
hitzik egin gabe. Ez zegoen dietarioan paragrafo luzerik, eta, pasarte batzuk kenduta, gehienak ohar eta esaldi laburrak ziren, eguneroko hura idatzi zuenean artean erraztasunik ez balu bezala italieraz idazteko.
|
|
|
Nik ez nien ba inoiz hitz egin. Beraiekin pentsatu noski, denekin,
|
baina
hitz egin ez.
|