|
2008
|
|
|
«Ez dugu inoiz dirutza handirik izan inbertitzeko; beraz, kasu horretan ere kreditua eskatu genuen». Lehen hilabeteetan, bi lagun besterik ez ziren aritu Arrotxapean zuten etxabean,
|
baina
gaur egun Antsoaingo egoitzan 15 bat lagun daude. Ehun bat argitaletxeren lanak banatzen dituzte Euskal Herrian eta Espainiako hainbat erkidegotan.
|
|
|
Egia da, 71 urteko abeslari eta pianista italiar honen musikak ez du gurean oihartzunik izan orain arte, Adriano Celentanok ezagun egindako Azzurro sortu eta 35 urtetik gorako ibilbidea egin duen arren. Beharbada, ez da inoiz erraza izan,
|
baina
gaur egun are gutxiago, XX. mende hasierako musika iraultzaz geroztik ezer hoberik ez dela sortu eta «herdoildutako» musikarekiko grina aldarrikatzen duen artista batek arreta bereganatzea, eta ez badu ingelesez abesten, zer esanik ez. Kazetariok errazkeriarako dugun joerak ekarri du Conteri «Mediterraneoko Tom Waits» deitu izana, modu okerrean.
|
|
|
Hala ere, mediku askoren ustetan, emaitza eztabaidaezinak ez dira agertuko denbora luzea pasatu arte eta, ondorioz, erabiltzaileen 35 urteko jarraipena da. Horrela gertatu zen, esaterako, tabako eta amiantoaren kasuetan,
|
baina
gaur egun inork ez du zalantzan jartzen hauen eragin kaltegarria.
|
|
|
Garai batean udaleku irekiak eta itxiak egiten ziren,
|
baina
gaur egun aukera oso zabala da, eta haur eta gaztetxoak beren gustuetara gehien egokitzen diren udalekuetara joan daitezke.
|
|
|
Duela milioika urte, egun kostaldea dena itsas azpian zegoenean, sedimentuak etengabe iristen ziren bertara. Sedimentu horiek nola sortu ziren esplikatzeko teoria bat baino gehiago proposatu da,
|
baina
gaur egun, teoria bakarra onartzen dute zientzialariek, hots, turbiditena. Itsaslasterrak oso uherrak direnean, ozeanoko sakonera handiko hondoan jalkitzen diren materialen ondorioz, flysch a sortzen da.
|
|
|
Ki Sap taldeari dagokionez, 13 urte daramatza jada reagge estiloan murgilduta. Hasieran ska punk estiloan mugitzen ziren,
|
baina
gaur egun al reggae rootsera abiatu dira. Euren kabuz ekoitzitako bost lan kaleratu ditu taldeak denetara, lau estudioko lan eta zuzeneko kontzertu bat.
|
|
|
Baina hutsuneak betetzea, gaur egun munduko literatura eskura daukagunean... Beharbada, Txomin Agirrek hutsuneak betetzen zituen, hori irakurtzen zutenek ez zutelako beste literatura irakurtzeko aukerarik,
|
baina
gaur egun... Guk, gure hizkuntzan, aletxo bat jartzen dugu, baina hutsuneak bete...
|
|
|
Iturriozen ustez, EHGAM punta puntako erronkak aurkezten ari da, eta «neskentzako» eskaintza politiko erakargarria egiten ari da: «Instituzioak lantzen hasi dira gauza batzuk,
|
baina
gaur egun, hemen, ez dago beste gunerik gai hauetaz hitz egiteko». Gai horien artean daude, esaterako, transexualitatea, pornografia, queer teoriak edo drag king ak.
|
|
|
Denek galdetu didate zerbait,
|
baina
gaur egun denok elkar ondo ezagutzen dugu. Kontu txikiren bat edo beste azaldu diet, baina gure entrenatzaileak ondo ezagutzen du Reala.
|
|
|
Beraiek euskaldunak izanik ere, ez dira konturatzen erdaraz «hitz egiten dien» ordenagailua dutela. Batzuek agian jakin ere ez dute jakingo,
|
baina
gaur egun ordenagailua euskaraz erabiltzeko baliabide asko daude eskura. Urtetako lanaren fruitua da orain dagoena, batzuk administrazioak diruz lagunduak eta beste batzuk musu truk eginak.
|
|
|
Alegazioak egiteko hamar eguneko epea jarri die,
|
baina
gaur egun ez dago ANVren udal talderik, ezta EHAKren izeneko legebiltzar talderik ere. Dena dela, azken horren kasuan agindua beranduegi irits liteke, hauteskundeei begira Juan Jose Ibarretxe Eusko Jaurlaritzako lehendakariak laster desegingo baitu Eusko Legebiltzarra.
|
|
2009
|
|
|
Linux banaketen artean, azken urteetan gehien zabaldun den Ubuntu k ere badu bere netbook gailuetarako bertsioa, Ubuntu Netbook Remix (UNR) deitzen da. Hasiera batean, aparteko komunitate bat hasi zen Eee PC gailuetara Ubuntu egokitzen,
|
baina
gaur egun, Ubunturen webgune ofizialean eskuratu daiteke. Hasieran aipatu diren banaketak bezala, UNR ere gailu berri hauetarako optimizatua dago.
|
|
|
Baina garai loriatsu hura aspaldi joan zen. Orduko hartan ez zen ohikoa italiarrik gabeko final handi bat jokatzea,
|
baina
gaur egun, Milanen salbuespenak salbuespen, ohiko bilakatu da. Azken urteetan, Calcioa falta zaio futbolari.
|
|
|
Dena dela, izenburuak berak adierazten duen bezala, erakusketaren elementu zentrala teleskopioa da. Makila xumea besterik ez,
|
baina
gaur egun zientziaz aditzera eman nahi zaigunaz bat datorren ideia erakusten du: berrikuntza zientifiko oro teknikan, aparailuaren gainean oinarritzen da.
|
|
|
Orduan gu ere bagara. Arrasaten garai batean baldintzak egon ziren punk taldeak sortzeko,
|
baina
gaur egun, bizi garen erosotasunarekin bizita, punk taldeak egitea dago, agian, lekuz kanpo.
|
|
|
hasi elikagai koipetsuak jatetik eta idorreriaraino, eta herentzia ere aipatu izan da. Aurreneko bien zerikusia frogatzea ezinezkoa gertatu da,
|
baina
gaur egun argi dago badela aknea jasateko nolabaiteko aurre joera edo erraztasun bat, hurbileko senideren batek aurrez izan baldin badu.
|
|
|
Etxebizitzen trukea egiteko hainbat webgune daude. Munduan ezagunena Intervac eta Home Exchange dira,
|
baina
gaur egun gehiago daude (LivingAway eta Intercambio de Casa, esaterako).
|
|
|
Baionako presondegia zaharra da, 130 urte betetzen ditu aurten. Hastapen batean 75 preso hartzeko egin zuten
|
baina
gaur egun aise bikoizten du kopuru hori. Abokatuek jakitera eman dutenez, usaian 140 eta 160 preso artean daude.
|
|
|
Mutilen artean gazteena naiz. Beste bat ere ibili zen,
|
baina
gaur egun ni naiz artzain bakarra.
|
|
|
Oinarria ez, saltsak eta beste gauza batzuk lehengoak dira,
|
baina
gaur egun sukaldari bakoitzak bere ukitua ematen dio. Ikasleek hori ulertzea nahi dugu.
|
|
|
Euskal Jaiko azken erremonte partida jokatu zuten lau pilotarietatik hiru elkartu dira orduko eta gaur egungo egoeraz hitz egiteko. Garai onak izan zirela diote,
|
baina
gaur egun ezkorrak dira.
|
|
2010
|
|
|
Espainiako eta Frantziako banderen inposizioaren aurkako kanpainak antolatu ditugu, egutegi propio baten aldeko aldarrikapena zabaldu, Euskal Herriko herri, elkarte edo ikastolen arteko senidetzeak sustatu... Kontu txikiak dira,
|
baina
gaur egun estrukturalki jarriak dauden mugak gainditzea lortu dugu, dio Luloagak.
|
|
|
Eta berriro ere Neus Sanmartik esandakoak datozkit gogora, edo harenak irakurrita neure ikuzgailuan bueltaka dabiltzanak: lehen ere halaxe zen,
|
baina
gaur egun funtsezkoa da testu baten irakurketa kritikoa lantzea ikasleekin. Jakin egin behar dute zer ari diren jasotzen.
|
|
|
Lagun batek argitu zidan aspaldian belaunaldien arteko jauzia zertan den. Ni gaztea nintzenean, esan zidan, pezea alderdi komunista zen,
|
baina
gaur egun ordenagailua esan nahi du berbak. Horra aldaketa.
|
|
|
Irakaskuntza arloari dagokionez, hasieran goi mailako ikastetxeen inguruan araudirik ez zegoela ekarri zuen gogora Zelaak,
|
baina
gaur egun Europako goi mailako ikasketen espazio berrira egokitzea premiazkoa duela Musikenek.
|
|
|
Gero, 1980ko hamarkadan ugaritu ziren pantailak eta emisio orduak. Harrezkero, inor ez da azaltzen telebistaren aurka; hasieran caja tonta deitzen zioten,
|
baina
gaur egun ezta hori ere. Arrazoia?
|
|
2011
|
|
|
Baina gero erakunde ofizialetara hurbildu zen, eta nik haientzat ospe txarra nuen, «ETAko gizona» nintzelako.Euskaltzain oso egin ez izana kritikatu dute euskaltzale askok urte hauetan. Zuretzat mingarria izan da, euskararen aldeko akuilu nagusietako bat izan zinela kontuan izanda. Niretzat hori garai batean izan zen mingarria,
|
baina
gaur egun ez.Berriki Patxi Lopezek esan zuen indarkeria desagertzean euskarak askatasunarekin bat egingo duela betiko. Zer deritzozu. Horiek zozokeriak dira.
|
|
|
Iparraldetik Arabaraino, Kantauritik Nafarroaraino, herrialde askotan ari dira agertzen rap talde berriak, eta guretzat albiste ezin hobea da. Duela gutxi, gauza pixka bat geldirik zegoen,
|
baina
gaur egun daukagun panorama bikaina da eta gure saioan animatu nahi ditugu talde berri nahiz zahar guztiak, gauzatxoak pasatzeko, elkarrizketak egiteko. So, promozioa egiteko, argi eta garbi!
|
|
|
Energia kontsumo itzela izango duela, eta uretara isuri toxiko ugari botako dituela ohartarazi du. Duela urte batzuk findegiaren isuri horiek zuzenean Barbadunen itsasadarrera egiten ziren,
|
baina
gaur egun itsasora isurtzen dira zuzenean, itsas emisarioaren bidez.4. PortuakAzken urteotan bezalaxe, aurten ere Pasaiako kanpoko portuaren proiektuari eman dio Ekologistak Martxan ek bandera beltza. Izan ere, «proiektuaren mehatxua» oraindik ere indarrean dagoela gogoratu du.
|
|
|
Eta Europan orain bi hamarkadatik gora zabaltzen ari den ipuin kontalaritza mugimenduaren bidetik ari gara euskal kontalariok. Hasieran arrunt gutxi ziren, bizpahiru baino ez,
|
baina
gaur egun ipuin kontalariak Euskal Herriko hainbat liburutegi, kultur etxe eta antzokitan ikus daitezke. Gure mugetatik kanpo ere euskal kontalaritzak badu presentzia, Europan barrena ibili ez ezik beste kontinenteetara jauzi eginez, euskal tradizioko ipuinak zein berriak eramanaz.Horren guztiaren errealitatea euskal jendartera eraman nahian, orain sei urte Euskal Kontalarion Festa antolatzen hasi zen Kontalariak Elkartea.
|
|
|
Gaur egun industria kultural oso dibertsoa dugu. Lehen galizierazko musikak, literaturak eta zinemak ezaugarri jakin batzuk zituela interpreta zitekeen,
|
baina
gaur egun ez da hala. Askotariko literatura dago, askotariko ikus entzunezkoak...
|
|
|
Eta ekintza horiek kulturarekin harremana duten ekintzei lotuak joan daitezen eskatzen diegu; hala nola kontzertuei, hitzaldiei edo bestelako programei lotuak.Noiz eta nola sortu zen Ramon Llull. Balearretako Gobernuaren eta Kataluniako Gobernuaren asmo politikoetatik jaio zen, zehazki bien Kultura Zuzendaritza Orokorretatik. Etapa batzuetan Balearretako Gobernua irten egin da Llull Institututik,
|
baina
gaur egun barnean dago, duela hiru urtetik. Gobernu bakoitzak nazioarterako programa ezberdina zuen hasieran, eta bien asmoetatik indarrak batu genituen.Zertan aldatu da zuen jarduna, hasi zinetenetik hona. Gauzak aldatu dira jada eremu zabal bat aztertu dugulako, beste herrialdetako azoketan eta abarretan egon garelako, ohorezko gonbidatu gisa eraman gaituztelako...
|
|
2012
|
|
|
Mauleonek uste du «aldrebesa» dela egoera: «Nafarroa bezalako lurralde sakabanatu batean zerbitzuak bateratzeko sortu ziren mankomunitateak,
|
baina
gaur egun udal bat hiru, lau edo bost mankomunitatetan ordezkatuta egon daiteke». Bere ustez, «logikoena» da udal batek mankomunitate bati erantzutea.
|
|
|
2009az geroztik Ciudad San Sebastián krosko bikoitzekoa da; katamaran moderno eta segurua da, izan ere, badia adeitsuan paseatzeko ontzi eroso eta irmoa. «Kantauriko ontzi klasikoa zen aurrekoa; bazuen glamour a,
|
baina
gaur egun segurtasuna da lehen lehen gauza. Horregatik daukagu katamarana, kroko bikoitza duelako besteak beste».
|
|
2013
|
|
|
Pragan ez dago horren zaharrik, eta irakurri dudan azkena da Hard Rock Cafe bat irekiko dutela... Boulevarden Unanumo eta beste hainbat elkartzen zirela hitz egiten da beti, iraganaz,
|
baina
gaur egun halako tokiak sor ditzakegu. Eta dokumentalean argiro azaldu ez arren, badago ideia hori.
|
|
|
Materia ilunaren partikulen txanda izan daiteke orain. Kontresanak ikusi dira, orain arte, alor hori aztertzen duen Lurpeko Xenon Detektagailu Handian (AEB),
|
baina
gaur egun ikerketa bide onetik doala dirudi. 3. Geologia, hondorantz Ingalaterrako, AEBetako eta Errusiako espedizioak Antarktikako laku banatan hasiak dira lanean, hiru kilometro inguruko izotz geruzaren azpiko uretan mikroorganismoren batek bizirik iraun ote duen argitu nahian.
|
|
|
Horietatik hiru urte egon nintzen ikasi gabe, semea izan nuelako. Hasieran lanak bultzatu ninduen ikastera,
|
baina
gaur egun nire semeagatik animatu naiz». Aitor Zabala Andoain (Gipuzkoa) «Nire familia eta lan giroa euskalduna da, eta gure hizkuntza da.
|
|
|
Oso antzeko iritzia dauka Joseba Irazokik ere, asteburu batean bai eta hurrena ere bai agendan ageri ohi den musikariak: «Tabernak musika zirkuitu naturalean egon dira beti,
|
baina
gaur egun are garrantzitsuagoak dira, kultur etxeek gutxi programatzen dutelako eta musika aretoek gutxi arriskatzen dutelako». Lehen kontzertua, estreinakoa, askok eta askok taberna batean eman dute.
|
|
|
Nire ustez, aurrera egin da. Nik neuk, esate baterako, irakurle moduan, lehen itzulpen gutxi kontsumitzen nuen,
|
baina
gaur egun gero eta normaltasun handiagoz irakurtzen ditut liburu itzuliak. Adibidez, Hamar liburua [Andrej Longorena, Pasazaite argitaletxeak kaleratua], Josu Zabaletak itzulia, nahiko arrakasta izaten ari da, gazte jendearen artean batez ere.
|
|
|
Aste gutxiren buruan hasiko da Fernandezen taldean. Aurreko bi legealdietan Aralarko parlamentari izan zen Ezenarro,
|
baina
gaur egun alderditik at dago. Legebiltzarrean Bakerako Lantaldea sortzearen alde bozkatu zuen Ezenarrok, alderdiaren irizpidearen aurka.
|
|
|
Esker oneko hitzak izan ditu, bestetik, herritarrentzat zein udaleko langileentzat. «Euroa ezarri zenean mezu apokaliptikoak entzun ziren,
|
baina
gaur egun hori gaindituta dago», gaineratu du alkateak. Bere iritziz, sanjuandarrek «fin» egingo dute lan, eta gainontzeko barrutietako herritarrentzako eredu izango dira.
|
|
|
«Urtero, milaka mendizale igotzen dira gurutzera uztailaren 31n; Bizkaian gelditzen den mendi erromeria bakarrenetakoa da. Duela urte batzuk, aurreko egunetik goian kanpatzen zuten hainbat gaztek,
|
baina
gaur egun hori ia galdu da», esan du Etxebarriak. Bioaniztasuna Gorbeiako parkean bi babes maila daude.
|
|
2014
|
|
|
«Horregatik, arren, laguntza eskatzen ari gara. GIBa kronikoa da dagoeneko, baina jende asko dago Euskal Herrian garai hartan hepatitisarekin kutsatuta; eboluzio oso moteleko eritasuna da,
|
baina
gaur egun gure kolektiboan heriotza kausa nagusia gaixotasun hori da. Horixe da errealitatea:
|
|
|
Hala ere, zein garaitako aisialdia hobesten duen galdetuta, zalantzak sortzen zaizkio: «Oso garai ezberdinak ziren, eta aisialdia ere beste modu batean hartzen zen,
|
baina
gaur egun, horietako batzuk mantentzen ditugu, eta beste batzuk desagertuz joan dira. Dena den, onartu behar dut ni orainaldian bizi naizela, eta, salbuespenak salbuespen, niri gaur egungo aisialdiak erakartzen nauela».
|
|
2016
|
|
|
Dena den, hezkuntza munduan izugarrizko inbertsioa egiten ari den arren, lan mundura jauzi egitean inbertsio horrek ez du ezertarako balio izaten. Euskararen normalizazioaren gaia prozesu konpartitua izan behar dela esaten dugu,
|
baina
gaur egun ikusten da ez dela hala izaten ari.
|
|
2017
|
|
|
Alfan, esate baterako, produkzioan, tailerretan eta bulego teknikoetan ez zen euskara besterik. Gure laneko hizkuntza euskara zen,
|
baina
gaur egun ez, pikutara joan da hori! Jendea zahartu egin da, hil, eta lehen berezko zena, indarrez egin behar da, militantziaz.
|
|
2018
|
|
|
Zurrumurruak plazara atera dira, eta Athleticeko eta Realeko aulkiekin lotzen dutenak badira. Zer egingo du Pedro Leonek hura Eibarrera ekarri zuen entrenatzaileak ez badu jarraitzen. Denbora asko ez dela, horrelako kontuak liga bukatzean hasten ziren hedabideetako orrialdeak eta minutuak betetzen,
|
baina
gaur egun ez da horrelakorik gertatzen. Hamar partida falta dira oraindik amaitzeko, eta dagoeneko izen festa nonahi dabil; baita sare sozialetan ere, jakina.Eta nola Eibarrek betea duen mailari eusteko helburua, eta nola taldeko kide batzuei kontratua ekainaren 30ean bukatuko zaien, zurrumurruen jopuntu desiragarri bilakatu da taldea.
|
|
2019
|
|
|
«Baiona okzitanoa zen euskalduna izan aitzin. Anitzek ez dakite,
|
baina
gaur egun frantsesez erabiltzen ditugun hitz andana bat okzitanieratik eratorriak dira. Hori da gure lurraldearen indarra:
|
|
2020
|
|
|
Jabetza hainbeste normalizatu dugu erlazio batean, halako egoeretan gaudenean ez baitiogu duen garrantzia ematen. Gizarteak irakasten du hori pertsona helduei bakarrik gertatzen zaiela,
|
baina
gaur egun arriskutsuagoa eta arruntagoa da ia esperientziarik ez duten gazteengan.
|
|
|
Euren enpresa hariak mugitzen saiatu da, baina alferrik. «Espainiak Boli Kostan duen enbaxadorearekin eta abar,
|
baina
gaur egun eskuak lotuta dauzka. Mundu osoan gertatzen ari da gauza berbera:
|
|
|
Lehen aldiz, 1.000 ikasleen heina gaindituko dute Seaskako lau kolegioek 2021 urtean. Ziburuko ikastetxea 300 ikasle eskolatzeko prestatua da,
|
baina
gaur egun 321 ikaslek ikasten dute han. «Ikastetxe horren hazkundeari aterabide bat atzemateko azken epea dugu aurtengoa», azaldu du Jorajuriak.
|
|
2021
|
|
|
DanobatGroup, Fagor Automation, Fagor Arrasate, EtxeTar Group, Ibarmia, Koniker, Zayer... Euskal industriaren abangoardia ordezkatzen duten ehundik gora konpainiak osatzen dute AFM makina erremintaren klusterra; pandemiaren gordinaren lurrikara itzelari aurre egin behar izan diote enpresa horiek denek,
|
baina
gaur egun susperraldia hauspotzeko prest daude. Iazko izozte egoerak %19, 65eko jaitsiera ekarri dio sektoreari 2020an, AFMk atzo jakinarazi zuenez.
|
|
|
Informatica de Euskadiren parte hartzeak ez ezik, Ibermaticarenak ere saldu ditu Kutxabankek azken urteetan. Akzioen ia %48 izan zituen bankuak,
|
baina
gaur egun %15 besterik ez zaizkio geratzen.
|
|
|
Administrazio lanetan ari direnek jendaurrean egiten dute lan erabat, eta zuzenean jarduten dute beren herriko/ auzoko pazienteekin. Gustuko dute lan hori, eta lan baldintza duinetan egin lukete,
|
baina
gaur egun ez dute horrelakorik.
|
|
|
Botoia sakatzea. Ez dut orokortu nahi,
|
baina
gaur egun edozer gauza onartzen da argazki gisa. Dokumentu gisa balio dezake, baina argazki gisa ez.
|
|
|
Suediako inbertsio taldea 1994an sortu zuten Wallenberg familiak eta AEBetako funts batzuek. Lehenik Eskandinavian hedatu ziren,
|
baina
gaur egun inbertsioak ditu Europako beste herrialde askotan; Asian eta AEBetan ere bai. Bere enpresek 29.000 milioi euroren salmentak egin zituzten iaz, eta 175.000 langile aritzen dira funtsaren agindupeko enpresetan.
|
|
|
Alde horretatik, egoera normalizatu da, eta ezker abertzalearen ahotsa orain errazago entzuten da. Ikusten da, aldi berean, presoen gaian pausoak eman direla,
|
baina
gaur egun ez direla nahikoa eta blokeo egoerara iristen ari garela, nahiz eta pauso handiak ematen ari diren. Hamar urteren buruan, uste dut oraindik gauza asko dagoela egiteko; ez da normala egoera batzuk bizitzen jarraitzea ETAk bere jardun armatua amaitu eta hamar urtera.
|
|
|
Hala ere, bigarren itzuli honi begira, Castillok moderatu egin du diskurtsoa; konpromiso bat sinatu zuen, bermatzen duena nazioarteko hitzarmenak eta gutxiengoen eskubideak errespetatuko direla, eta zehazten duena batzar konstituziogile bat eratuko dela,
|
baina
gaur egun indarrean dagoen esparru juridikoaren arabera. Eta ikusirik, batetik, kritika etengabeak egin dizkiotela Venezuelakoaren antzeko erregimen bat ezarri nahiaz akusatuz, eta, bestetik, Perun milioi bat migrante daudela Venezuelako presidente Nicolas Maduroren gobernutik ihesi etorriak, Castillok orobat hitzeman du hauteskundeak irabaziz gero 2026ko uztailaren 28an utziko duela kargua, agintaldia bukatu orduko.
|
|
|
«Ohiturak sortu egiten dira», nabarmendu zuen Aginagaldek. Gogorarazi zuen duela urte batzuk haur euskaldunak ohituta zeudela marrazki bizidunak euskaraz ikusten,
|
baina
gaur egun neska mutiko gehienek erdaraz ikusten dituztela edukiak.
|
|
|
kongresuak, afiliatuak... Ez dugu esan nahi arrazoia gurea izan denik,
|
baina
gaur egun Sortuk hiru oinarri haiek bereganatuak ditu. Aralar ez denez aldatu, badaude baldintzak bien arteko bat egiteari buruz harremanak hasteko.
|
|
|
Nazioarteko zuzenbideak gatazka horiek konpontzeko balio lezakeela uste du,
|
baina
gaur egun «biziki ahula» dela ohartarazi zuen. NBEren sinesgarritasuna «jokoan» dagoelakoan, bere «porrota» esplikatzeko arrazoiak eman zituen:
|
|
2022
|
|
|
Osatze prozesuan, babestu egin behar da aldaka, eta horrek esan nahi du haurrak ezin duela kontaktua eskatzen duen jolasik egin, korrikarik ere ez, saltorik ere ez… Igeriketa da baimenduta duten kirol bakarra, eta bizikletan ibil daitezke pixka bat, baina erortzea saihestuz. Lehen, umeei aparailu bat jarri ohi zitzaien hankan,
|
baina
gaur egun ez da oso ohikoa. Makuluekin ibiltzen dira batzuk.
|
|
|
Mugimendu politiko gisa desartikulatua dago, baina uste dugu askatasun irizpideetan aurreratuena den proiektu unibertsala dela. Zapalkuntzarik gabeko gizarte baten aldeko programa du,
|
baina
gaur egun horrek eskatzen du bere tradizioaren berrikuspen kritiko bat egitea; tradizio sozialista ikuspegi kritiko batekin jasotze eta egungo baldintzetara egokitzea. Saiatzen ari gara tesi politiko berrituak mahai gainean jartzen.
|
|
|
Enpresako buruak ehizarako materiala egiten duen arloa Nobel Sport Frantziako enpresari saldu dio, eta hortik dator erabakia. Jardun historikoa da enpresan,
|
baina
gaur egun ekoizpen guztiaren %5 baino ez da. Lehergaiak dira jardun nagusia.
|
|
|
Dirt on The Bed ekin hasten den momentutik —bateriarik gabe, saxofoien nota errepikakorrekin—, Pompeii k ekartzen ditu gogora beste garai batean pop musikaren konbentzioak gainditu izan zituzten musikariak. Agian aztarna agerikoena 1970eko hamarkadako David Bowierena da —Station to Station etik (1976) Scary Monsters era (1980) bitartekoa—, baina disko osoan badira David Sylvianen eta Talking Headsek Brian Enorekin egin zituen kolaborazioen oihartzunak, eta baita 1980ko hamarkadako art pop talde ausart
|
baina
gaur egun ahaztuenak ere (The Associates, The Blue Niel).
|
|
|
«Talde txikia da oraindik ere, eta zaila da halako museo bat mantentzea. Arazo izan zen hori krisi garaian,
|
baina
gaur egun ere arazoa da, eta ez soilik Artiumen». Barcenillak hezkuntza departamentuaren kasua ekarri du gogora:
|
|
|
«Material erdieroaleak 1940 urtean aurkitu zituzten, eta 1970ean hasi ziren teknologian aplikatzen, 30 urtera. Laserrak hasieran ez zeukan aplikaziorik,
|
baina
gaur egun ekonomiaren oinarrietako bat da».
|
|
|
Are, zehaztu zuen militatzeko eredu jakin batzuk daudela krisian, zehazki Euskal Herriko ideologia jakin batzuekin lotutako «eredu zurrunak». Haren iritziz, gazteriarekin bizi izan du militantziak ziklo oparoena,
|
baina
gaur egun krisian dago gazteek «gizarte likidoaren» ondorioak zuzenean sufritzen dituztelako. Hala, Blancoren aburuz, bestelako eredu batzuetara jo litzateke militantzia «salbatu» nahi bada.
|
|
|
Soinu banda, bestetik, John Cageren muturreko ildo esperimentalistatik ibili da —Anton Webern, konpositorea—, eta dantzarien teknika bikaina Trisha Brownen inprobisazio egituratuen erakusgarri izan da. Azken finean, Modern Dance delakoaren aitzindari izan ziren haiek mugimenduzko giza eskulturak eraikitzea bilatzen zuten buru belarri, estetika hutsagatik,
|
baina
gaur egun fosildutzat jotzen dugu bere garaian ezin aurreratuagoa iruditzen zitzaigun esperimentazioa.
|
|
|
Gaur egun, Brasilgo lantegian ekoizten diren busen %15 inguru dira soilik han bertan saltzeko, gainontzekoa inguruko herrialdeetara saltzen dugu. Urtearen arabera, aldea egon daiteke,
|
baina
gaur egun Brasildik ia gehiena kanpora ateratzen dugu.
|
|
|
Emakume zaharrari jarri dio ahotsa, eta, hain zuzen ere, 1910eko Euskal Opera izan zuen aztergai Salzburgon (Austria) egindako opera ikasketetako amaierako ikerketan. «Batzuetan, beldurra izaten zaio garai bateko obrak moldatzeari,
|
baina
gaur egun biziarazi behar da lan hori, eta horri bide emateko modua bilatu behar da».
|
|
2023
|
|
|
Urte askoan, txikia,
|
baina
gaur egun badaude adibideak. Egile batzuek homosexualitatea normaltasunez lantzen dute; lehenago, zerbait ezkutua zen, arraroa...
|
|
|
Harritu ninduen iraganari jarritako arretak, orainaldian bizirik mantentzen den kolonialismoa baztertzen zuen bitartean. Ikertu eta aztertu behar dugu gure iragan koloniala, zalantzarik ez dut,
|
baina
gaur egun oraindik euskal gizartearen zati handi batek herrialde asko esplotatzen ditu etekin ekonomikoak ateratzeko, eta gaur egun Euskal Herria bi estatu kolonizatzaileen presiopean bizi da, nahiz eta azken horri buruz hitz egiteak arte garaikideko erakusketa batean txokokeria dirudien.
|
|
|
Bai. Orain arte desgaitasunarekin gertatzen zen bezala, talde txiki bat izan dira,
|
baina
gaur egun, EAEn populazioaren %25 dira. Alde batetik, aurreko krisiak adinekoen langabezian ere arrakala bat utzi zuen.
|
|
|
“Sekula ez nuen imajinatuko euskaraz egiteko aukera izango nuenik hemen [Kuban] nengoen bitartean, eta ez dakizu zenbat eskertzen dudan euskaraz hitz egin ahal izatea”. Egia da horren falta sumatzen dela,
|
baina
gaur egun ditugun baliabideekin… Oraintxe euskaraz ari gara…
|
|
|
Orain dela 200 urte baino gehiago «etxekoa» zen euskara Egillorren, gaur egun eremu mistoan kokatzen den herrian. Orain dela 200 urte abadeak lekualdatzea exijitu zezaketen herritarrek bertako hizkuntzan ez mintzatzeagatik,
|
baina
gaur egun herritarren eskubideak mapa batean zehaztutako eremuen araberakoak dira. Nafarroako herritarrek, eragileek eta taldeek, baina, planto egin zuten atzo eta euskara lurralde osoan ofiziala izateko aldarriarekin bat egin zuten guztiek.
|
|
|
Aspaldi hasitako kontua da hori,
|
baina
gaur egun ez dut ia batere egiten. 1977an izan nuen lehen harremana zinemarekin.
|
|
|
Izugarrizko lana egin du Rodrigo Mendezek Rias Baixaseko mahats beltzak berreskuratzeko, ardoztatzeko eta merkaturatzeko. Loureiro, caiño eta espadeiro mahats beltzek Rias Baixaseko lurren zati handi bat hartzen zuten,
|
baina
gaur egun lur horiek guztiak albariñoz landatu dira, beltzak lurretik ateraz.
|
|
|
Martxen xarma eta funtsa hondatzen ari da, haren iritziz. «Nik erritmo bizi samarra eramaten dut (motela gehienentzat!), eta hasi nintzen garaiko denbora bertsuetan amaitzen ditut martxak,
|
baina
gaur egun badut mantsoago joaten naizen sentsazioa. Niri hankek ez didate gehiago ematen, eta martxa guztiak azkenen artean amaitzen ditut, baina harrotasun handiz!».
|
|
|
Egia, asmo politak, ederrak,
|
baina
gaur egun ezinezkoak. Eta lankidetzarako aukerak ez ditut neurtzen hauteskunde kanpainan entzundako astakeriekin.
|
|
|
Izan ere, multinazionaletako EAJ alderdiarekin, Petronorrekin (Josu Jon Imazekin, klima aldaketa ipuin bat dela diosku, erregai fosilak etengabe erretzen jarraitu behar dugula, noski), enpresaburu erreakzionarioenen defentsarekin, 40 urtetik gorako kudeaketa sektarioarekin, pobrezian eta bazterkerian milaka eta milaka pertsona mantentzearekin, harrera eta asilorako transferentziarik nahi ez izatearekin, ehunka pertsona kalean aterperik gabe botata mantentzearekin, alderdi honekin zintzoki herrialde itunik egin al daiteke? Agian datu asko falta zaizkit,
|
baina
gaur egun, nik uste dut ezinezkoa dela.
|
|
|
nondik joan daitezkeen, non egoten diren kontrolak... arropa edota jatekoa behar badute ere ematen diegu», aipatu du. Hasierako urteetan, Parisera bideratzen zituzten etorkinak,
|
baina
gaur egun Baionara iristen laguntzen diete, bertan aterpetxe bat baitago.
|
|
|
Osasun publikoko lege proiektua ere ez du begi onez ikusi taldeak. Gorrotxategiren hitzetan, euskal herritar guztiek osasun zerbitzua eskuratzeko aukera berak izan lituzkete,
|
baina
gaur egun hori ez da gertatzen: «Euskadin, beheragoko gizarte klase batekoa izateak, ikasketa gutxiago izateak, eremu sozioekonomiko deprimitu batean edo hilaren amaierara iristeko zailtasunak izateak gaixotasun kroniko bat izateko aukerak areagotzen ditu».
|
|
|
Lursail horretan Gipuzkoako Probintzia Ospitalea egin zuten gero, eta han izan zen 1950eko hamarkadan Zorroagara aldatu zuten arte. Donostiako Udaleko zinegotzi eta Hirigintza Sailaren arduradun izan zen 1980ko hamarkadan Soto, eta azaldu du garai hartan parkea egiten hasi zirela,
|
baina
gaur egun ere ez dutela lortu hura guztiz osatzea: “Ezin izan genuen bukatu.
|
|
|
«Orain arte egoera partzialean zeuden pertsonek larriki jasan dute prekaritatea,
|
baina
gaur egun handitzen ari da» salatu du Ortzi Akizu LAB sindikatuko kidea. Steilas sindikatuko Patxi Azpillagak, berriz, ohartarazi du prekaritatea ez doala lan baldintzen kaltetan, «baizik eta unibertsitate osoaren kaltetan».
|
|
|
Ugazaba eta jopuen artean gertatzen diren eraso eta abusuetan aurki liteke, jauntxoen aldetiko gehiegikerien kasuetan,
|
baina
gaur egun nagusiki erasoei lotua doa lotsarena, emakumezkoen aurkako erasoei lotua (abusuak jasandako haurrengan ere bai, asko, eta homofobia eta kideko eraso eta tratu txarretan). Eta eragiten duena da erasotuak jasandako erasoari gehitu behar diola erasoa jasan izanagatiko lotsa (gehi erasoa probokatzeko faltaren bat egin izanaren erru sentimendua hainbatetan).
|
|
|
Antiespezisten ustez, animalien esplotazioa «sistema kapitalistaren hauspo bat gehiago» da, eta gizakien eta animalien arteko harremana «estraktibismoan» oinarritzen da, haien «izana xurgatzean». Animalientzako askatasuna eskatzen du mugimenduak,
|
baina
gaur egun guztiz kontrakoa gertatzen dela nabarmentzen du. Bide horretan, animalien bizitza «erabat kontrolatzea» egotzi diete esplotatzaileei:
|
|
|
Tratamenduetan asko aurreratu dela dio Arrillagak, eta lehen 24 edo 36 orduetan harrapatuz gero, ongi osatzen direla intoxikatu direnak. Badaudela perretxiko hilgarriak,
|
baina
gaur egun pertsona bat horietakoren bat janda hiltzeko, bestelako gaixotasunen bat ere bazuelako hiltzen dela. Ez dira, ordea, arinkeriaz hartzeko kontuak.
|
|
|
Abeltzain gaztea zara zu,
|
baina
gaur egun gazte gutxik aukeratzen dute lanbide hori, ezta?
|