|
2000
|
|
|
Ez zegoen mugarik. Muga Gipuzkoa zen, baita Araba ere,
|
baina
garai hartan Pirinioak ez ziren inongo muga. Hango jendearen artean, halaber, jauntxo tiki anitz zegoen eta une horietan, zergatik ez badakigu ere, Nafarroa Garaian horietako leinu historiko anitz desagertu zen, bertze horiei tokia hartzeko aukera emanez.
|
|
2004
|
|
|
" Zer izan da gure aurretik?". Gaur egun, esate baterako, ugari xamar eta onak ditugu emakumezkoak literaturan, bidea urratu da,
|
baina
garai hartan, ausart xamar behar zuen batek gizonezko horien denen artean idazten hasteko.
|
|
|
Ezezko jarrera, gaur egun datorkigun sektore berdinetik zetorrela. Oso mingarria zen
|
baina
garai hartan, boluntarismoz beteta, guk nahi genituzkeen goi mailako helburuetara, hots, lurralde batasunera, autodeterminazio eskubidera eta independentziara joatea ezinezkoa zen. Nik uste dut urrunen iritsi gintezkeen lekura iritsi ginela.
|
|
|
Orduan alde bat hartzen duzu eta ez duzu balio telebistan kronika egiteko. Nola izan litekeen objektibo ez dakit,
|
baina
garai hartako egunkari batek, La tribune de Genevek oso ongi egiten zuen. Bi orritan zabaltzen zuen albistea, erdian marra bat jarri, eta alde batera korrespontsal bat zegoen, beste aldera bestea.
|
|
2007
|
|
|
Bai. Toki guztiak zaizkit politak,
|
baina
garai hartan Iruñean geratu nahi nuen. Aukerak aztertu nituen.
|
|
2008
|
|
|
Aurrerago aipatutako taldeez gain, han daude erreferentzia izan diren beste batzuk, Cicatriz, Odio, Tijuana in Blue eta Eskorbuto, adibidez. Grabazioak ez dira kalitate oso onekoak,
|
baina
garai hartako giro sutsuaren ispilu fidelak dira. Ispilu horri begiratzen diote oraindik gazte askok, mitifikatzerik nahi ez duten" mito" horien energiak kutsatuta.
|
|
|
Hemen ildo gogorragotik joan izan da kontua urtetan. Badirudi orain panorama askoz irekiagoa dela,
|
baina
garai hartan, 1990eko hamarkadaren hasiera erdialdean...
|
|
2010
|
|
|
Pixka bat pairatu dugu egoera. Pentsu nuen eskuaraz mintzatzea gauza naturala zela,
|
baina
garai hartan, Maulen hasteko, zokoratuak izanak gara eskualdunak ginelakoz… Esan dezaket gauzak aldatu direla gaur, Mauleko burgesia ikusi dugularik pastoralerat jiten edo euskara kurtsoak hartzen. Halere haur denborako pairamenak ez baitira aisa ahazten, oinarri horren gainean izan ditut geroztik sentimendu asko.
|
|
2011
|
|
|
Bukolikoa. " Herri txiki batekoa naiz,
|
baina
garai hartan oso hirizalea nintzen". Bidaiatzako zaletasuna ere bazuen, eta 1989ko Gabonetan Dominikar Errepublikara joan zen oporretan.
|
|
|
Alor politikoa garrantzitsua da eskubide jakin batzuk lortzeko,
|
baina
garai hartan errieta batzuk izan ziren. Politikan aritu nahi zuten emakume batzuk botere gosea zuten, beren buruetan segurtasun ikaragarria erakusten zuten, eta beste guztioi gauzak eurek ikusten zituzten bezala ikusarazi nahi zizkiguten.
|
|
2012
|
|
|
Bi arlo ezberdin dira, baina orduan ez ziren bereizten, garai hartan esan nahi dut. Orain ikasleek biak bereizteko aukera daukate,
|
baina
garai hartan ez.
|
|
2013
|
|
|
Ez. Gerora, baten bat inplikatu zen horretan ere,
|
baina
garai hartan gure artean ez zen ETAkorik. Guk geure lana egiten genuen.
|
|
2016
|
|
|
Ez dut kazetaririk ezagutzen frontera derrigortuta joan denik. El Diario Vasco n postu finkoa nuen nik,
|
baina
garai hartan, Reala Championsera sailkatzea zen lan bidaiatxo bat egiteko aukera bakarra. Horregatik, egitura bat muntatzen joan ahala, lanpostu finkoari uko egin eta freelance hasi nintzen.
|
|
|
" Eta bertsoa ez dago ulertzerik ez badugu komunitatean, herrian kokatzen. Orain nekez suma genezake Irunen horrelako komunitaterik halere badugu, zorionez,
|
baina
garai hartan Lopetegi eta beste asko izango ziren bertsotan aritzeko gai. Bera izango zen onentsuenetakoa".
|
|
|
Françoise d' Eaubonne frantziarrak bereganatu zuen terminoa,
|
baina
garai hartan hainbat mugimendu ekofeminismo hitza erabiltzen hasia zen. Gerra Hotzaren testuinguruan sortu zen:
|
|
|
Pekin, XIII. mendea. Marko Poloren hitzetan," munduko hiririk handiena, ederrena eta aberatsena" zen,
|
baina
garai hartan Khanbaliq (Khanaren hiria) zuen izena, Kublai Khan buru zuen mongoliar inperioaren hiriburua baitzen. Hantxe jaio zen 1220 urte inguruan Bar Sauma, gerora, monje nestoriotarra izaki, Rabban (maisu) titulua jaso zuena.
|
|
2017
|
|
|
" Hogei urte daramatzat Aralarren artzain eta hasi berritan harrapatu ninduen 2002ko kontuak. Orduan ere pistak egitea eskatzen genuen
|
baina
garai hartan, mankomunitateak ezezkoa eman zuen. Ez genuela ezer egiterik esan ziguten".
|
|
2019
|
|
|
" Mutil askok ere toka kalean ikasi dute, ez dute etxean jaso. Orain kalean ezin da noka ikasi,
|
baina
garai hartan zergatik ez zuten kalean ikasi?". Jone Miren Hernandez antropologoak euskarari buruz ari denean egiten duen galdera kopiatu du egoera honetarako:
|
|
2020
|
|
|
Oraindik berria zen eta probak egiten ari ziren. Orain oso zabalduta dago,
|
baina
garai hartan ezezaguna zen. Ebakuntza arriskutsua zen, emaitzen fidagarritasuna ere ez zen gaur egun bezain handia… Eta azkenean, erabaki zuten entzuleen eskolara joango nintzela, audifonoekin.
|
|
2021
|
|
|
Eta orduko argien jokoa ere gauza izugarria izan zen. Gaur egun, argiak eta erran eta ez da problema,
|
baina
garai hartan bazen. Zazpiribaik sekulako arrakasta ukan zuen.
|
|
2023
|
|
|
Lehenago mezuak ziren entzuten, orain mezua ez dut ulertzen, baina, segur ere, teknikoki hobetu dira gauzak, lehen baino musikari hobeak badira orain, lehen baino dantzari hobeak. Gauza batzuk hobetu dira maila batean,
|
baina
garai hartako giroa ez da gaur egun. Ezin da gauza bera izan berrogei urteren buruan, baina...
|