|
2001
|
|
|
Harrezkero orduak ematen ditut komunean eta gogoratzen dudana benetakoa da batzuetan
|
baina
beste batzuetan ez. Sarritan, izan ere, ahaztu egiten dut zer den gezurra.
|
|
2009
|
|
|
Domingorekiko sentimendu haiek barru barrukoak zituen arren, Ada neska gaztea zen, begiak kanpora begira zituena; korura joaten zenean, astean bi saio izaten zituzten, astearte ostiraletan, urte barruko hiruzpalau ekitaldi nagusiei begira?, korukideekin, dozena pare bat emakume, hogei hogeita hamar urtekoak? zernahiz mintzatzen zen, batzuetan gustura,
|
baina
beste batzuetan ez; izan ere, Adak askotan ez zuen ulertzen: kantatzen ari zen bitartean, zeruan hegan aurkitzen zen, baina kanta bukatuta gero lurreratzen zen eta lur hartan, sarritan bederen?
|
|
|
Domingorekiko sentimendu haiek barru barrukoak zituen arren, Ada neska gaztea zen, begiak kanpora begira zituena; korura joaten zenean –astean bi saio izaten zituzten, astearte ostiraletan, urte barruko hiruzpalau ekitaldi nagusiei begira–, korukideekin –dozena pare bat emakume, hogei hogeita hamar urtekoak– zernahiz mintzatzen zen, batzuetan gustura,
|
baina
beste batzuetan ez; izan ere, Adak askotan ez zuen ulertzen: kantatzen ari zen bitartean, zeruan hegan aurkitzen zen, baina kanta bukatuta gero lurreratzen zen eta lur hartan –sarritan bederen– ez zituen inbidiaren eta zeloen landare gaiztoak baizik ikusten, irri zurien parterreetan harreman pozoituen sasiak nagusi; zer gauza zen gizona eta zer gauza emakumea –hain izaki kontradiktorioak funtsean eta mamian–, zerurako bidea urratu orduko infernurakoa urratzen zutenak?
|
|
2010
|
|
|
Heinrichek bazekien, bai, ez nituela bere burutapen haiek atsegin, baina, noizean behin, barrutik ateratzen zitzaizkion halakoak. Eta nik, batzuetan, aurre egiten nion, berotu ere, berotzen ginen aldika?,
|
baina
beste batzuetan, anaiaren jarrerak erremediorik ez zuelakoan, ihes egiten nion eztabaidari, egun hartan bezala: –Aizu, Heinrich:
|
|
|
Heinrichek bazekien, bai, ez nituela bere burutapen haiek atsegin, baina, noizean behin, barrutik ateratzen zitzaizkion halakoak. Eta nik, batzuetan, aurre egiten nion —berotu ere, berotzen ginen aldika—,
|
baina
beste batzuetan, anaiaren jarrerak erremediorik ez zuelakoan, ihes egiten nion eztabaidari, egun hartan bezala: ‘Aizu, Heinrich:
|
|
2012
|
|
|
Esaterako, euri lanbroa ari zein hotz egiten zuela, bera egun osoa ehizan; denak hotzak akabatzen, nekatuta, eta bera sasoi betean. Baina beste batzuetan bere gelan geratzen zen, kanpoan haizea zebilela eta marrantak jota zegoela esaten zuen; leihotapa joz gero, zirgit egin eta zurbil ipintzen zen, baina nire aurrean buruz buru ibiltzen zen basurdetan; inoiz, ordutan hitz bat bera ere ez zenion aterako,
|
baina
beste batzuetan barrez zapart eragiteko moduan hasiko zen berbetan. Bai, benetan bitxia zen eta, segur aski, gizon aberatsa:
|
|
2013
|
|
|
esatekoa. Metodo hark, batzuetan, gertaera problematiko batek eragiten ziòn mina oso sakona ez zenean, berbarako?, bere onurak ekartzen zizkion,
|
baina
beste batzuetan, mina sakona zenean?, hantxe geratzen zitzaion mina, bihotzean sartua, ziri bat bezala, ezin erauzi zuena, ezta leloa hainbatetan errepikatuta ere, harik eta, etsita, amore ematen zuen arte. Eta minari mina gehitu eta halaxe joan zitzaion pilatzen, baita itzulbiderik bako puntu batera heldu ere, non egoera pairaezina egin baitzitzaion.
|
|
|
Berak ere –Josefinak– ekandu hura baitzuen, bere nahigabe eta atsekabeetan," Jainkoa, amen" esatekoa. Metodo hark, batzuetan –gertaera problematiko batek eragiten ziòn mina oso sakona ez zenean, berbarako–, bere onurak ekartzen zizkion,
|
baina
beste batzuetan –mina sakona zenean–, hantxe geratzen zitzaion mina, bihotzean sartua, ziri bat bezala, ezin erauzi zuena, ezta leloa hainbatetan errepikatuta ere, harik eta, etsita, amore ematen zuen arte. Eta minari mina gehitu eta halaxe joan zitzaion pilatzen, baita itzulbiderik bako puntu batera heldu ere, non egoera pairaezina egin baitzitzaion.
|
|
2015
|
|
|
Cyborga hobeto ikus dezagun, identitate bat eraikitzen diote. Berez, eraikita dagoen zientzia agertu baino lehen, idazleek badakite ezaugarri zaharrak eta berriak nahastatzen, bide posibleak zabaltzen dituzten bitartean guk hor bertan eraldaketa prozesuak argiago uler ditzagun, horiek batzuetan lasaiak baitira,
|
baina
beste batzuetan erradikalak, iraultzaileak. Fikzio sortzaileek iraganari begiratzen diote, han bertan naturala, normala edo komuna dena aurkitzen dutelako; baina ausartzen dira ere etorkizunarekin, han hausturak eta berrikuntzak aurkitzen dituztelako.
|
|
|
Bizitzarekin eta aro aldaketarekin batera egin du aurrera arteak. Artista eta korronte batzuetan eragin handia izan dute Iraultzaren balioek,
|
baina
beste batzuetan ez. Portocarrerok, esaterako, behin ere ez zuen pintatu Iraultzaren inguruko gairik, erlijioaren inguruko gaiak landu zituen batez ere.
|
|
2016
|
|
|
Isiltasuna, adibidez. Zoragarria izan zitekeen batzuetan irakurtzeko eta lan egiteko,
|
baina
beste batzuetan gogorregia, egia esan. Hain gogorra, ezen horrelakoetan ez zitzaion axola ezta auzokoek musika zatarra ozenki jartzea ere, bakardadea leuntzen ziotelako nolabait.
|
|
2017
|
|
|
–Jendeak ahoz aho kontatzen dituen istorioen egitura dute eta behin entzun eta gero beste norbaiti kontatzeko gogoa eragiten dute. Askotan irakaspen bat ezkutatzen dute,
|
baina
beste batzuetan ez, kontatzeko gogoagatik bakarrik kontatzen dira. Are gehiago esango nuke, behin kontakizun bilakatu eta gero, edertzen eta desitxuratzen joaten dira, historiaren eremutik aldendu eta fikzioarenean barneratuz.
|
|
|
Sekulako mina dago horren atzean. Sexu abusuekin lotutako hainbat kausa eraman izan ditut, eta batzuetan senideek bai sinesten zituzten adingabeak,
|
baina
beste batzuetan familiak ez zituen sinesten eta adingabearen kontra jartzen zen. Nola abusatuko du zutaz zure aitonak?
|
|
2019
|
|
|
Euskararen garapen sozialean eta normalizazioaren bidean jauzi esanguratsua eman ahal izateko, ondoko zazpi zutabeak ikusten genituen beharrezko. Batzuk aipatu besterik ez ditut egingo,
|
baina
beste batzuetan interesgarriak iruditzen zaizkidan azalpen batzuk erantsiko ditut.
|
|
2021
|
|
|
Lasterka hasi zen Hélène. Batzuetan, horrelako abentura aparteko batean murgildua egoteak liluratu egiten zuen;
|
baina
beste batzuetan beldur zen; galdua zuen itzulerako giltza. " Ez dut sekula beste ezer izango!".
|
|
2022
|
|
|
Txekhovek gizartearen miseria morala argitara ateratzen du: boteretsuen aurrean otzan eta menpekoekin harrokeriaz ibiltzen diren pertsonaiak aurkezten dizkigu; batzuetan gorrotagarriak egiten zaizkigu,
|
baina
beste batzuetan haiengatik nolabaiteko enpatia sentitzera ere iristen gara, ulertzen dugulako haien jokabidea beldurrak eragindakoa dela. Oso litekeena da horrelakoetan irakurle gehienek bere buruari galdetzea:
|
|
2023
|
|
|
Ez dago garrasirik, ez kolperik; ez dago bainerarik, ez elektrodorik; ez dago berariaz eragindako supliziorik, baina bai sufrimendua, bai mina, bai beldurra, bai bortxa, bai mehatxua. Hor sarturik daukaten gizonari ez diote esan zer egingo dioten, baina berak susmatzen du zein den gainera datorkion paraderoa, eta batzuetan desesperatu egiten da eta bahitzaileei ekiten die garrasika eta irainka,
|
baina
beste batzuetan etsipenak hartu eta bere patua onartu besterik ez zaiola geratzen iruditzen zaio, malko isilak mukiekin irensten dituela lurrean eserita, denboraren kontaduria galdurik bera ere, egoera katatonikoan ia, eta orduan, bere buruaz gupidaturik, emazteaz eta bost seme alabez oroituta, penak eta haserreak hartzen dute berriro, eta protestaka eta erruki eske hasten zaie zuloa zaintzen gau...
|