2000
|
|
Orain arte argi esan ez
|
badut
ere, sumatuko zenuten dagoeneko, neronek Txillardegi ikusten dudala, historikoki eta hein handi batean, baina ez bera bakarrik, euskara eta askapen politika suturatzeko joeraren abiapuntuan. Baina, nire irudiko, ezkontza hori ezinbesteko bihurtzeak ez die, ez euskarari ez eta askapen politikari, onik ekarriko.
|
|
Gure mingainek bat egin dute, eta hortik aurrera zurrunbiloa etorri da. Ordena gogoratzen ez
|
badut
ere, Rocíoren belaun batek igurtzi egin dit atseginaren okelan, eta nik haginka egin diot bere azala baino are ilunagoa den titiburuetako batean. Nire ezpain txikienek musu ematen zioten sabelpe horretaraino ailegatu den bere esku jostariari; eta musu ematen zioten, hain zuzen ere, esku horrek abileziaz aurkitu duelako bilatzen ari zen garau txikerra.
|
|
bata, aita Bartolomerekin aitortu nahi zutenena, luzea, inurriena baino luzeagoa; bertzea, don Frantziskorena, laburra, jondone Pedro Ermitauak bere haitzuloan hartzen zituen bisitariena baino laburragoa; ordea, ikusirik zein betilun ateratzen ziren aita Bartolomerekin konfesatzen zirenak, berehala iragan ziren errenkada luzean zeudenak don Frantziskorenerat, luze zena labur egiten zelarik, eta labur zena luze, minutu guti batzuen buruan. Eta, oroitzen ez
|
badut
ere don Frantziskok jarri zuen aurpegia, betilun imajinatzen dut alde batetik, ikusirik zer penitentzia zetorkion gainerat jende uholde harekin, baina baita betilunetik betargirat egiten ere bertzetik, loratzen zitzaiolarik, finean, ezpainetan, irri ezkutu bat, zeina izan baitzitekeen, hitzetarat bihurtua, apezak eliztarrei xuxendu komentario balizkoa, malizios bezain inozenta: " Zer?
|
|
—Ai, Pedro Huizi! Maite nian eta maite diat, Italiarat joan zenetik ikusi ez
|
badut
ere. Zeren Pedrok berak erran baitzidan harako hura:
|
|
—Aitona, berorrek lehengoan erran zigun eta orain ere erran berri digu ezen erregeordeak ahantzi egin zituela gure arbasoek eginak, baina, jaun Estebanena ulertzen
|
badut
ere, zeren protestant izan baitzen, jaun Eusebiorena eta jaun Pedrorena ez... Edo, ez al ziren, bada, haiek katolikoak izan?
|
|
—eta, aurpegia koadrotik urruntzen zuela eta behako luze batean ikusten ari zenaz laketzen zela, erran zuen—: Ba al dakik konbentzitzen hasia nagoela ezen, egiten ari naizen pinturaz denaz bezainbatean ere, ez nabilela bide zuzenetik urrun, bizitza osoan bertzela uste izan
|
badut
ere.... Zeren ene pintura hau, arau horien aldekoa den neurrian, bizitzaren aldekoa baita eta erotasunaren kontrakoa... eta zeren artea, enetzat, bizitzaren alde egoitea baita, azken finean.
|
|
hi eta ni; eta saindu bakarra: Galileo, sainduetan sinesten ez
|
badut
ere.
|
|
Eta, gero, neure burua hiltzea... ezin onartu dudanez gero, halaber, berriro harrapa nazaten, zanpa nazaten eta tortura nazaten, desarra egin ondoren. Zeren, bizitza nehoiz ez bezala maite
|
badut
ere, duintasunetik maite nahi baitut, eta zeren Kristok ere kalbario bakarretik iragan behar izan baitzuen, ez bitik, eta nik iragan nian neure kalbarioa, orain dela hilabete. Eta ahalik eta gozoen hil nahi nikek, ez desesperaturik.
|
|
Arratsaldeko bisita amaiturik, Danek kanpinera ekarri gaitu. Sarreran bertan, hobeki zegoen Adelak agurtu gaitu (ziurtasunik ez
|
badut
ere, egingo nuke ez duela oraindik apustua irabazi) eta aurreraxeago, ustekabean, denda guztiak muntatuak zeudela ikusi dugu! Hori lana, hori!
|
|
Aitortu nahi ez
|
badut
ere,
|
|
Eta ulertzen ez
|
badut
ere
|
2001
|
|
Gauza bera gertatu zen Kortatu, Negu Gorriak edo" Igo bolumena" irratsaioarekin. Esan Ozenki Negu Gorriakekook sortu genuen, 10 urteko lana egin dugu, eta hauspo lana nik egin
|
badut
ere lan talde bat sortu da eta hazi egin da. Ziklo hau Negu Gorriakekin batera amaitu behar dela ikusi dugu, eta horrela, Euskal Herrian hamar urte horietan egon den musikaren argazki bat uzten dugu.
|
|
Lagun zonbait arrestatu dituzte azken egun hautan eta beldur naiz guardia zibilek zerbait dakitela, zer xuxen kalkulatu ezin
|
badut
ere. Nere ustez hobe duzue, enkasian, berehala alde egitea.
|
|
Zenbait puntu nagusiri dagozkien ohar batzuk agertuko ditut hemen. Eta ea," nitanoz" mintzatu behar
|
badut
ere, neure burua edertzeko grinari amore larregirik ematen ez diodan.
|
|
Eta, aditzea dudanez, ohiturazko eta are legezko omen da honelako okasio larrietan sartzen denaren merezimenduak banan banan aipatzea eta goraipatzea. Eta hortik hasiko naiz, prediku mota horietarako eztarri bajuxta
|
badut
ere.
|
|
Ezin ditzaket, ordea, gogorik ez
|
badut
ere, medikuak bakean utz, Hipokratesen zina gogorarazi digun Arenaza jauna dela medio: " lenengo eta bein, ez [eriari] kalte aundiagorik egin" 7 Garbi dago hori xehetasunetan sartzen ez garen bitartean, baina ilun, arras ilun, horrelako erabateko oinarriekin gertatu ohi den bezala, aurrean daukagun eri hau edo hori gogoan dugunean.
|
|
Txillardegi ezagututa, espero zitekeen zerbait. Gaia nahikoa ezagutzen ez
|
badut
ere (epealdi horretako historialari adituei galdetu genieke) pe rtsonaia nagusiaren diskurtsoan anakronismotzat har daitekeen zantzurik badagoela esango nuke: adibidez, euskararekiko duen gehiegizko kezka (L.M. Mujikak are gehiago sakontzen du norabide horretan, eleberria ren" tesismoaren" arriskuak kritikatzean, lehen aipaturiko kritikan hain zuzen ere).
|
|
Hizkuntz politikaz ari dira, bai, baina gehiago" politikaz" hizkuntzaz baino, esango nuke. eta politikari aldi berean, Aleix Vidal Quadras da ezagunena, zalantzarik gabe. Lan honetan gutxi aipatzen
|
badut
ere asko irakurri diot honi. Oso zorrotza da.
|
2002
|
|
Bidaia egin ez
|
badut
ere kostu horiek ordaindu beharra daukat?
|
|
Telebistako serieetako hiru maisu-lan horiek, ospea emateaz gain, erabat gogobete zuten aktorea, baina paradoxikoki, zaila ikusten du berriro pantaila txikira itzultzea: huts egiteko beldur naiz, neure buruari huts egiteko; eta berriro telebistarako errodatzea baztertzen ez
|
badut
ere, altxor handia izan du proiektuak.
|
|
“Auto bat aurreratzen saiatzen denean, jo egiten dut harekin, eta leihatilatik seinaleak egiten dizkiot. Nik eskuineko erreitik joan nahi
|
badut
ere, bost minutura ezkerreko bidetik joaten naiz pilula guztietara; zerbait presaka egitera behartuko banu bezala da. Duela gutxi, pazientziari buruzko trafiko kanpaina izan zen hausnartzera eraman ninduen gauza bat; bat batean, gidariak haurrak harrapatu ditu bizikletaz pixka bat ez itxaroteagatik”, esan du Esperanzak, 35 urtekoak, eta gidaria “arriskutsua” dela dio.
|
|
Gauza askoren itxura ahaztua
|
badut
ere, ondo gogoan dut egunkariko itxarongelan zegoen koadro handi hura. Egunkaria fundatu zuen notarioaren erretratuak horma oso bat hartzen zuen ia.
|
|
Gustatu nahiz ez, neurri politikoak hartu, esate baterako, jendeak" pneumatiko" hitz landu eta dotorea, eta ez" neumatiko" herriko hitz kaxkarra, erabil dezan, azken honek, aurrekoak ez bezala, euskararen fonetika legeak askoz ere hobeki betetzen baldin baditu ere. Baina horretaz, hitz horien kontuaz esan nahi dut, lehenago mintzatua naiz, aitortu behar
|
badut
ere zenbatenaz irakurriago hanbatenaz ederrago atzematen ditudala holako hitzak.
|
|
Horregatik ezin deitu haragijale. Hori da erabiltzen den argumentazioa, nahiz, egia aitortu behar baldin badizut, nik ez dudan argi ikusten argumentazioaren funtsa, niretzat karniboro ere haragia jaten duen zerbait baita, berez, talde horretan zientzialariek hala esanik panda hartzen sartzeko inolako eragozpenik ez
|
badut
ere. Hori, eta etxean urteetan zehar ikusi izan ditudan behi guztiak ere, ez baitakit ongi aski ematen zitzaien pentsuan bazen haragi puskarik, beste herrialde batzuetan gertatu den gisa.
|
|
Elkarlanaren hurrengo maila Urruneko Unibertsitatea edo, zehatzago esanda, Unibertsitate Telematikoa izan daiteke. Azaletik ezagutzen
|
badut
ere, urrutira jo gabe oso adibide aproposa dugu Kataluniako Generalitateak sortutako Universitat Oberta de Catalunya (UOC). Finantzazio publikoko erakunde pribatu horrek pertsonal propio gutxi dauka, baina lurralde hartako unibertsitateetako irakasleekin sortutako harremanei esker, ikasketa asko eskaintzen ditu eta zabalkunde handia izan du azkeneko urteetan.
|
|
euskalduntzen jende asko hasi bada ere, gutxik bete dute euskara normaltasunez erabili ahal izateko asmoa. Horretaz estatistikarik ez
|
badut
ere, 70 eta 80ko hamarkadetan euskara ikasten saiatu baina bukatzeke utzi zuten koadrila kideak, lagunak eta ezagunak hain ugariak izanik, euskalduntze jardunean gabezia handia dela ez dut zalantza izpirik; ikasle horiek bidean jasotakoa, espero zuten uzta narotik urrun gelditu zitzaien: frustrazioa, ustez hizkuntza ikasteko zuten gaitasun ezagatik eta euskalduna izateko asmo zapuztuagatik; baita ikasten emandako hamaika ordu eta gastatutako diruen inbertsio ustelagatik ere.
|
2003
|
|
–Profeta baten hitzak ezerezean geldi ez daitezen, deabru bihurtu behar
|
badut
ere, deabru bihurtuko naiz. Estali beharra baitut Azpilgo zerua, nahi eta nahi ez...!
|
|
Ikusi ahal izan nuen anabasa hartan, eskuz esku, sukaldeko aihotz distiratsu bat, hezurrak eta zatikatzeko erabiltzen den horietakoa, auskalo nondik agertu zena. Baina, tira, jipoi hartatik neure burua kanpoan uzten
|
badut
ere ezen Jainkoak daki ez nuela bertan eskurik hartu, ez litzateke nire aldetik ez justua ez ausarta eskuak hain lotsagabeki garbitzea hura Fuenteovejuna bat zen, azken finean, eta, beraz, kontakizuna lehen per  tsona pluralean idazten jarraituko dut, orain arte egin dugun bezala. Ongi.
|
|
Onartzen
|
badut
ere Kuhnek berak deitutako zientziagintza ‘normalduaren’ aurkikuntza garrantzi gorenekoa dela, ez nator bat zientziaren historiak haren doktrina babesten duela baieztatzearekin, hots, ‘normalean’ esparru zientifiko bakoitzean teoria nagusi bat —’paradigma’— dugula eta zientziaren historia teoria nagusien segida batean datzala —tartean ‘ezohiko zie...
|
|
Hamabian beharbada. Eguna ziur ziur zehazterik ez
|
badut
ere, oso gogoan dut goizetik Areatzan ginela, betiko moduan, Packard haietako bat genuen zain egunak argitu orduko abiatzeko. Hegazkinen ikaraz hain goiz, argi esanda.
|
2004
|
|
Shinnosuke, opari bat eskuratuko dut zuretzat, seme dendaria ohetik atera behar
|
badut
ere!
|
|
Hau da hau! Eramaten badut ez naiz lasai ibiliko, eta hemen uzten
|
badut
ere ez.
|
|
–Mutil ausarta zara, Oskar –erantzun zidan, hunkiturik– Eta zure leialtasuna merezi ez
|
badut
ere, esker onez hartuko dut zure laguntza. Hil edo biziko kontua da hau niretzat, eta ez dakit nik bakarrik burutu nukeen –eta eskua nire sorbaldan estutuz, zera gaineratu zuen, ahotsari sendotasun apur bat eman nahirik–:
|
|
Egia da gaur egun praktikatzen denak benetan gauza gutxi duela halako baliagarritasun handikoa izango dena, baina bera gutxietsi nahi ez
|
badut
ere, segurutzat daukat ez dagoela inor, lanbide horretan dihardutenak barne, aitortzen ez duena ezagutzen dena ez dela ezer ezagutzeko dagoenaren ondoan; eta gainera ezin konta ahala gaixotasunetatik aska gaitzakeela, bai gorputzekoetatik, bai adimenekoetatik, eta, agian, baita zahartzaroko ahuleziatik ere.5
|
2005
|
|
Kontsumitzaileen babes legala asko indartu eta hedatu dela esan
|
badut
ere, paradoxikoki, legeak berak urratzen ditu, sarri askotan, kontsumitzaileen eskubideak. Adibidez, Europar Batasuneko legearen arabera, autonomi erkidegoetan eta erregioetan sortzen diren produktu tradizionalek eraman dezakete bakarrik ingurune horretako hizkuntza.
|
|
Oraindik aipatu ez
|
badut
ere Afrikan aurkitzen naiz, espainiar nazkagarri batzuk behartuta. Hona, Marokora alegia, nire aberriaren alde borrokatzera ekarri omen naute familia eta Euskal Herria atzean utzita.
|
|
Oso adierazgarria azken honetan botatako esaldia: " Dibertigarriagoa zen hacker garaietan unibertsitatea eta ogasuna birusak bidalita izorratzea, baina sistemarentzat lan egitea, gorbata jantzi behar
|
badut
ere, askoz ere aberasgarriagoa; ez intelektualki, bereziki, baina Vatikanora joanda ez bilatu masaje etxea". Azken honek ezpainetaratu dio irribarrea batez ere.
|
|
Eta testak jarraitu egin du: ...ar edo amerikarrak); Kaiku eta ez Pascual (eta gure baserritarren esnea den guztia, ez dugu beste inongoa behar); Renault eta ez Seat (esan nizun amak txikia nintzela erosi zuen lehen autoa R5 bat izan zela...); denda txikiak eta ez amerikar estiloko zabalera handiko saltokiak; Orbea bizikletak, Arabako Errioxako ardoa, Havana 3 kubatetan, eta oraindik instalatzeko eta probatzeko aukerarik izan ez
|
badut
ere, seguru nago, urratsa ematea erabakitzen dudanean, Linux eta ez Windows.
|
|
Gaur Tokiori bira ederra egin behar diozu, zure motxilarekin Komagomera joan behar dugu eta. Pisu txikia
|
badut
ere, behar duzun guztia topatuko duzu. Lo egiteko tokia behintzat bai.
|
|
hagitz
|
badut
ere
|
|
Mila alditan hasi
|
badut
ere
|
|
|
badut
ere, ohean, zeratzen dut.
|
|
Orain arte esan ez
|
badut
ere, filologia karrera ere egin nuen gero. Friburgotik etorri eta Deustun irakasle hasi nintzenean, ikusi nuen hemen bagenuela filologa hispanica (erromanikoa deitzen zen orduan), aleman filologia, ingelesa eta frantsesa ere bai...
|
|
Diodana otoitz bat izan daitekeenik pentsatu gabe hasieran, nire buruari esaten diot: horretarako ahalegin berezia egin behar
|
badut
ere, poztuko naiz aurrerantzean hurkoaren zorionaz, bakarrik biziko naiz, eguzkia dagoen lekuen ondoan eseri eta betazalak itxita dastatuko ditut argia eta bizitza, aingeru guardako bat bezala izango naiz, disko jogailuaren altabozak barruko patioetara aterako ditut bizilagunek nire bildumako kanturik leunenak entzun ditzaten, zoriontsu izango naiz aurpegirik ikusten ez diodan horren eskaileratik...
|
|
Arrainak ezagutzen ote nituen, izokinak batez ere, horixe galdegin zidan. Eta nik baietz, sekula gehiegi landu ez
|
badut
ere, iktiologia ikasi genuela geure ikasle garaietan. Zientzia liburuak irakurtzeko zaletasuna ere badudala apur bat eta beti geratzen dela zerbait ganbaran itsatsita.
|
2006
|
|
I. Zubizarreta. Nik ipuina kanpotik jasotzen
|
badut
ere, nire nirea egiten dut, ipuinari azken puntua ematen diot. Bestela ipuina deskribatu egingo nuke, ipuina nire baitatik bizi eta helarazi behar dut.
|
|
Ate askotan jo behar aldaba, gehiegitan, gero igoal muturrarekin pareta jo, edo ate batetik sartzen hasi eta atea itxi, eta batik bat nire herrian gertatu zait hori, horrek ematen dit mina. Baina Oteizak esan zidan «Txomin, lasai, egunen batean bat edo bat jabetuko duk eta, hik segi hire bidean.» Bat edo bat jabetuko da eta maite zaituenak lagunduko dizu, maite ez zaituenak ez, saiatuko da oztopoa jartzen, baina nik jarraitu egingo dut, hemen ez bada han, baita galaxia batera joan behar baldin
|
badut
ere, nik jarraitu egingo dut sinesten dudana egiten.
|
|
Energia eta denbora mugatua da nobela bat idaztenari zarenean. Ez dut galduko behar baino denbora gehiago gauza gehigarrietan, konbentzioak erabiliko ditut sortzen zaizkidan arazoak konpontzeko, fikzioaerabiliko dut istorioa indartzeko, egiazko zirrara indartzeko, horretarako egiarenpentzura jardun behar
|
badut
ere?. Pertsonaien barne prozesuak interesatzenzaizkit eta horiek esplikatzeko errealitatea traizionatu behar badut, horretarakokomandokideen bizitzak faltsutu behar baditut, egin egingo dut.
|
|
Nikidatziz paratzen badut CIA eta Asuntos internos eta la cosa nostra eta BloodySunday, horrek mila oihartzun ekartzen ditu literatura irakurlearen burura, ez dagogauza handirik esplikatu beharrik, jada irakurleak eraiki du bere atrezzoa, beregiroa, prest dago ekintzarako. Areago, Guardia Zibila esaten
|
badut
ere, antzekozerbait gertatzen delakoan nago. Ordea, nik esaten badut Ertzaintza, oihartzunak ezdira nobela beltzekoak, Tolosako Boinas Eloseguineko txapel gorrienak baizik.Posible da kutsu horiek gainetik kentzea, baina horretarako lan gehigarria eginbeharko du idazleak.
|
|
Hasieran, beldurrez akabatzen idazten nuen, ordu pila pasatzen nituen nire idatzitxoa errepasatzen eta beti zerbait aldatzen nuen, mesfidantza ikaragarria neukalako neure buruarekin, eta hainbeste astetan idatzi baldin
|
badut
ere, oraindik ez dut gainditu beldur hori.
|
|
Badakik hik, badakik?, Umbertok. Eta inoiz edo behin ahalegina egin
|
badut
ere eman zizkidan argibideak gogoratu nahian, botoidurari buruzko galdera oroitzen dut, ez erantzuna.
|
|
– Zein da zure izena? Egunen batean ezer idazten
|
badut
ere, badaezpada.
|
|
Nire burutazioak topikoak direla uste izan
|
badut
ere, are topikoagoa da txoferra. Kasik ezin sinesterainokoa.
|
2007
|
|
Hauek dira bi ereduen alde onak eta txarrak, nik Europako sistema aukeratzen
|
badut
ere. Berehalako galdera ea bien arteko orekaren bat posible ote zitekeen da.
|
|
nik nahiago dut logurez hiltzea. Lan mordoa egin eta nire osasuna arriskuan jarri behar
|
badut
ere, onartu egiten dut. Baina batzuetan ezinezkoa da erabat, aktoreok eragozpen bat dugulako:
|
|
Burutapena au izan eza ez daukat beste penik, izan ez
|
badut
ere ez pentsa aztuta bizi nintzanik.
|
|
Ni ez naiz zu bezain ehiztari trebea. Eta aurkitzen
|
badut
ere, ez dakit hark kenduko didan zuk ni baztertu izanak sortu didan samina.
|
|
Giza patua eta lekua zentzuz ezartzeko guztiz beharrezkoa iruditzen zait. Neronen iritzia azaldu
|
badut
ere, liburu funtsezko batzuen berri ere ematen dut bertan. Batzuetan bibliografi ildoan kokatu naiz, baina ez zait bide hoberik bururatu.
|
|
fundamentazioan emandako arrazoiak, egiaz, nire ikuskera islatzen duten arrazoiak dira. Baina arrazoien erreferentziak eskaintzea bera, funtsean, beti da zerbait osagarria, alegia, bestea kontzeptu batez konbentzitzeko erabiltzen dudan baliabidea, nik neronek horren beharrik ez
|
badut
ere zerbaitetaz ziur egoteko. Eta demostrazioa, horrela, ez da erantsitako zerbait baino.
|
2008
|
|
Gainera, nagoen egoerak askatasun handia ematen dit nahi dudana egiteko. Euskal countrya, inprobisazioa edo puzkerrak botatzea, gustuko
|
badut
ere.
|
|
6 Baina goiko muga hori sendotzat jo
|
badut
ere, badago ordea gehiago sendotzerik. Demagun 3 kuartiletako bakoitzean dauden hiruna herritan erabiltzearen aldeko kanpaina sendoak egiten ditugula.
|
|
Lau urteko bilobatxoak nik baino gehiago daki horretaz, lotsagarria
|
badut
ere...
|
|
Eta hi, berriz, John Silver, denbora askoan izan haut adiskide, baina hemendik aurrera nirekikoak egin dituk. Zakur batek bezala hil behar
|
badut
ere, egin beharrekoa egiten hilko nauk. Heuk hil duk Alan, ezta?
|
|
Nik esango dizut bere balioa: zuk diozun aztarren hori baldin badugu, Bristolgo kaian itsasontzi bat tresnatu eta, zu eta Hawkins lagun, altxor hori aurkituko dut urtebete pasa behar
|
badut
ere bere bila.
|
|
–Begira, jauna, esan zuen kapitainak?, garbi hitz egitea izango da onena, zu mintzeko arriskua
|
badut
ere. Bidaia hau ez da nire gustukoa; gizonak ez dira nire gustukoak eta nire bigarrena ere ez.
|
|
–Jauna, esan zuen Smollett kapitainak?, zure hitzengatik mintzeko asmorik ez
|
badut
ere, ukatu egiten dizut nik esan ez ditudanak nire ezpainetan jartzeko eskubidea. Kapitain batek, jauna, ezin izango luke bere burua zuritu horrelakorik esateko arrazoiak izan eta halere itsasora joko balu.
|
|
–Kapitaina, esan zidan halako batean, lehengo irribarre kezkagarri harekintxe?, horra hor O. Brien, nire aspaldiko adiskidea; eman dezagun hartu eta uretara botatzen duala. Ez nauk ni jeneralean milika, eta neuk garbitu
|
badut
ere ez zioat horregatik neure buruari kulparik botatzen; baina ez zaidak batere itxurosoa iruditzen, hiri bai?
|
|
–Ez? bai, erreko dut, ordu honetan erretzeko ohiturarik ez
|
badut
ere, esan du Aitorrek, eta zigarroa pizteaz bat erantsi du?: Segundo bat utziko didazu telefonoko mezu hori irakurtzeko?
|
|
Halabeharrez neureganatu nuen ohitura sustraitzen joan zait eta orain, tarteka, autoa neure hirian bertan uzten dudalarik ere, denboraz ondo banabil, lekuaren zirriborro bat egin eta lerro batzuk idatzi ohi ditut, edo luzeago ere bai, aldarteak hala eskatzen didanean, eta hiriaren parte diren pertsonaiak, erakusleihoan manikiak janzten ari den neska, goiko balkoitik zaunkaka ari den zakurra edo kaleko eskalea sartzen ditut deskribapenean. Nire egitekoetatik bueltan autoa erraz aurkitu
|
badut
ere, koadernoa atera eta lerro horiek irakurtzea gustatzen zait.
|
|
Orain astiro tratatu ezin baldin
|
badut
ere, esan behar da antzinako hispaniar hiz kuntzalaritzan izena duen J. de Hoz ek iberierari buruzko gogoeta berri arras interes garriak plazaratu dituela azken urteotan. Hitz gutitan esanda, J. de Hoz ek ez du uste iberiera iberiar testuak agertzen diren leku guzti guztietan ama hizkuntza zenik.
|
|
Zaldibiako euskaran, aldaketaren zantzuen bila abiatzerakoan, hizketalagunaren adina> izan da eragilerik gogorrena hainbat ezaugarri agertzeko aukera areagotzen edo murrizten duten ingurunea zehazterakoan: orain artean alderaketa nagusiena adinekoen eta egungo Zaldibiako gazteen hizkuntza jardueraren artean egin
|
badut
ere, nabarmen dago aldaketaren zantzuen bila abiatzekotan 50 urteko belaunaldietara jo dudala. Konparazioko terminoak, beraz, bi, hiru eta are lau belaunaldietan ageri diren hizkuntza aldaerak izan dute lan honen etorkizuneko ataletan; alegia, 80 urtekoak batetik, 50 urtekoak bestetik, 35 urte artekoak hirugarrenik eta 20 urte artekoak azkenik5.
|
|
Hitza oraindik erabili ez
|
badut
ere, argi dago terminologiaren arloan gaudela bete betean, nahiz egia den modu berean lexiko arruntaren eta terminoen arteko muga
|
|
Doinuak garrantzi handia du. Horregatik paratu diet beti azkenean harridura marka, argi ikusten ez
|
badut
ere harridura den, edo galdera, bien arteko zerbait, edo ez bata ez bertzea. Euskal kontuetan ez diogu prosodiari garrantzi handirik eman, eta hau da kasu horietako bat, non doinuak berak pisu handia duen.
|
|
Printzipioz Azkuek politika publikotik ihes egiten bazuen ere, 1917ko Bizkaiko Diputaziorako bozketetan EJBren kandidatura babesteko eskari bat jaso zuen. Felix Landaburu, Azkueren «loba» jeltzalea (Teresa Azkuerekin ezkondua) Markinako barrutitik aurkezten zen, eta bere «osabari» laguntza eskatzen zion190 Azkueren erantzunik ez
|
badut
ere, Markinaldeko bere kontaktu eta adiskideak mobilizatu zituela ematen du, zeren astebete geroago Landaburuk hola idazten zion:
|
|
Eta hala jarri ziren izenok, nahiz bigarren izen honek ez bide zuen lehenak besteko entzuterik lortu. Urte haietan Negurin (eta inguruetan) eraikitako txalet eta jauregi anitzi ere euskal izena ipini zitzaien, eta baieztatzerik izan ez
|
badut
ere, asko Azkuek proposatu zituela pentsa daiteke. Hor daude Luis Aznarren BakeEder (artean eraikia), Emilio Ibarraren Aitzgoien (1909), Fernando María Ibarraren Arriluze (1910), José Luis Oriol-en San Joseren et, sea (1914, Azkueren, s ortografiarekin), Pedro Barbier-en EguzkiAlde (1918), etab.126 Era guztietako ideologietako aberatsen artean topatzen dira euskal etxe izenak.
|
|
Azkue bezalako pertsona polifazetikoa ulertu nahian nire jakintza eta gaitasunetik kanpo dauden arloak aztertzera menturatu naiz, hala nola musikagintza edo hizkuntzalaritza gaiak. Bibliografia espezializatua erabili
|
badut
ere, arloko adituek zuzenketa ugari egin dizkidate. Hola, kasurako, Azkueren hiztegigintza lana aztertzean badakit ez dudala lexikografia arloko ekarpen aipagarririk egingo.
|
|
1898 inguruko datu zehatzik ez
|
badut
ere, ildo berean doan garai hartako aipu bat azaldu zait: Pablo A ltzola bilbotar liberalak Sabino Arana kritikatzeko 1898an idatzi zuen artikulu batean, ez zion garrantzia handirik ematen euskal separatismo arriskuari bere baitan, ez bazen frantses hedapena erraztu zezakeen heinean:
|
|
¡ Bai idatzi! Asi be egin dira idazten, baña itxuraz bidiak ebai dautsiez»294 Datu gehiagorik ez
|
badut
ere,. Kirikiñoren, salaketak sinesgarria dirudi, eta pentsa liteke, buruzagi jeltzaleek, ziurrenik Eleizalde eta Engrazio Arantzadi tartean egonik, Akademiaren kontrako kanpaina mugatu nahi izan zutela.
|
|
234 Luis Arbeloari buruz informazio handirik ez
|
badut
ere, urte pare bat geroagoko datu batek aberrianoen taldekoa zela baieztatzen du: 1921eko urrian Bilboko Euzko Gastedi elkarteak (EJBtik kanporatu berria eta EAJAberri alderdi sabindarraren oinarria) dirubilketa antolatu zuen Espainiako gobernuak Marokoko gerrara bidali zituen euskal soldaduen alde.
|
|
NEKANE. (Aulkian atzera eginez eta kopeta eskuekin igurtziz) Hogei, berrogei, laurogei aldiz? Baina Milena berreskuratzeko balio badu, bost axola mila aldiz entzun behar
|
badut
ere!
|
|
Lehenagotik horren arrastorik aurkitu ez
|
badut
ere, maiatzaren 22ko zenbakiak dioenez, aurreko astelehenean tribunalak epaia eman zuen. Goyeneche ElissaltHirigoyen, delako aferan63 Dirudienez, Goienetxe Donibaneko alkatea, Elizalt harakin eta Donibaneko zinegotzia, eta Hirigoien harakin eta Larresoroko alkatea auzitara eraman zituzten, zeren eta, medikuak, bahitzea agindu beharrean, merkaturatzen utzi baitzuen tuberkulosiak jotako behi baten haragia, eta Elizalt eta Hirigoien harakinek saldu egin baitzuten.
|
|
Leihatila zabaldu dut, Ibonekin hitz egiteko gogorik ez
|
badut
ere.
|
|
Aurpegiko orbainei ez erreparatuarena egin
|
badut
ere, ohartu naiz zauri itxituretan larru zimurtuak tonu ubel karak hartzen dituela. Gorputza, ordea, ederra izan behar duela pentsatu dut, txaketan ezin kabi daitekeen bular oparoaren babesean ia.
|
|
Berehala ezagutu
|
badut
ere, ez ikusiarena egin diot. Ezkerretarantz jo nahi izan dut eskaileretatik gora, elkarrekin topo egin ez dezagun, baina beranduegi dela ohartu naiz.
|
|
" Horrelako galderekin arituko gara ikastaro honetan. Dena dela, lehendabizi, eta zuen maila ezagutzen ez
|
badut
ere, inoiz tragediarik irakurri gabeak zaretela erabakirik, edozein entziklopediatan agertutako topikoak aipatuz hasiko natzaizue.
|
|
Erabilitako orrietan ez berridaztea nahiago
|
badut
ere,
|
|
Bukaeran berriro bi norabide eta berriro eskuinekoa hartu dut. Orain nasa alderik alde zeharkatzen duen pasabide batean nago eta handik jende asko ikusten
|
badut
ere, ezin nire taldea topatu. Eta aurrera jarraitu eta gehiago galtzeko beldurraren beldurrez atzera egitea erabaki dut.
|
|
Ez dut gogoan aita eta ama izango ginela erabaki genuen egun berean izan ote zen ala digestioa ondo egiteko egun batzuk pasatzen utzi ote nuen, baina istorio honi dagokion hurrengo irudia ordenagailuaren aurrean ageri zait. Ziurrenik Google n" adopción" eta" internacional" hitzak idatziko nituen, ziurrenik ordu asko pasatuko nituen pantailaren aurrean, loari eta idazketari lapurtutakoak, eta ondo gogoan ez
|
badut
ere, badakit informazioa bilatzen hasiko nintzela, buru belarri hasi ere, dena berehala aurkituko nuelakoan, dena berehala aurkitu nahian, horrela jokatzen baitut zerbait kaskezurrean sartzen zaidanean. Egun haietan izan nuen lehenengo aldiz NAELen berri. Nazioarteko Adopzioetarako Elkarte Laguntzailea, gazteleraz ECAI?
|
|
Beharbada gehiegi laburbilduko
|
badut
ere, uste dut kontuan hartu behar dela hiritartasunaren, identitate nazional edo komunitarioaren, komunitate politiko edo nazionalitatearen eta lurraldetasunaren arteko desberdintasuna; izan ere, beren arteko lotura ikaragarri handia bada ere, desberdinak dira. Eta erabakigarria da lehenbailehen abian jarri behar dugun estrategian, ez bakarrik immigrazioaren arazoari seriotasunez aurre egiteko, baizik eta kultura eta hizkuntza berreskuratzeko prozesuan nola txertatu aztertzeko ere bai, bai eta Euskal Herriaren subiranotasunaren aitortze prozesuan aztertzeko ere.
|
|
Ez dut esango horren atzean jarrera arrazistarik ez dagoenik, baina mesfidantza hori ulertzeko, lagungarria da ziur aski Walter Actis ek azaltzen duen" ilararen sindromea" 4 delakotik abiatzea (bere azalpena harago eramango
|
badut
ere). Demagun gizartearen zati handi bat" ilaran" dagoela:
|
|
Harrisek bezain jarrera gogorrak ditu erlijioaren aurrean, estiloa hala ere, samurragoa da. Liburua artean bukatu ez
|
badut
ere, atarikoaren pasarte bat ekarriko dut hona, liburuaren helburua egoki definitzen duelakoan.
|
2009
|
|
Mahastien ipularretako mugetan arrosa landareak maiz ikusiko dituzu. Ardoari aparteko buketa eransteko jartzen direla entzun izan
|
badut
ere, mahatsondoari kalte latzak eragiten dizkieten gaitzak bertaratu direla jakiteko dela iruditzen zait. Gorrinak, herdoilak, zurinak, zanbroak eta onddoek sortutako antzeko gaitzek ondo gustukoa dute arrosondoa (Rosa sp.) eta haren egoerak ederki adierazten du mahastiari zer datorkion.
|
|
Josebak atea zabaldu zuen eta, gabon Gregory, pozik utziko dizut berriz ere dirua. Sobera ez
|
badut
ere beti topatzen da billete zimurturen bat poltsikoko, bitxien, artean?
|
|
Baina oso aspaldikoa, espero ez nuena. Barraren ondoan eserita dago, orain arte ikusi ez
|
badut
ere. Duela hamabost urte ikusten ez nuen aurpegia, ahaztuko ez nukeen ile urdina, begi bat marroia, bestea berdea.
|
|
–Nork esan dizu hiltzera noala? Gainera, hil behar
|
badut
ere. Lurra galdu behar baita zerua irabazteko, Gabino.
|
|
Gaizki pentsatzeko joera handituz doa adinarekin. Horregatik, aitortu nahi ez
|
badut
ere, arduratuta nauka azken egunotan Carmenek. Bere atariari begira egin ditut orduak ia konturatu gabe.
|
|
Udaran ezinezkoa suertatzen zait eguzkiari aurrez aurre begiratzea. Horrek begietara zerbait iristen zaidala esan nahi duela pentsarazten dit, nik ezer ere ikusten ez
|
badut
ere.
|
|
–Unairen berririk baduzue? , itxaropenezko itauna egin diet, aspaldian galdua
|
badut
ere.
|
|
Istripua gertatu ondoren, bide hori hartzea erabaki du Jimenezek. Berdin zait bide luzeagoa egin behar
|
badut
ere. Iturmenditik joango naiz hemendik aurrera.
|
|
Inoiz ez nuen pentsatu futbol profesionalera iritsiko nintzenik, baina aukera eman didate. Eta orain, agian, emandako aukerak ihes egin dezakeela ikusten
|
badut
ere, ohorea izaten ari da niretzat.
|