|
2001
|
|
|
Garbigarrien eta desinfektatzaileen ondorio toxikoak aldatu egiten dira haien izaera kimikoaren arabera, eta arriskutsuenak kloroaren eta iodoaren deribatuak dira, baina ez dira baztertu behar hesteetako mintzak iragazkortzen dituzten amonio kuaternarioak, eta, horren ondorioz, hesteak infekzioak edo azido perazetikoa edo hidrogeno peroxidoa izan ditzake, besteak beste. Mikotoxinek eragindako kutsadura Mikotoxinak, moho jakin batzuen metabolismoak sortutakoak, oso substantzia toxikoak eta kartzinogenikoak dira gizakiarentzat eta animalientzat; horregatik,
|
azken
urteetan ikerketa sakona egin da horiek detektatzeko eta prebenitzeko. Mikotoxinen artean, aflatoxinak nabarmendu behar dira, oso toxikoak baitira.
|
|
2003
|
|
|
Ikerketa horrek desmitifikatu egiten zuen droga hori tabakoa baino kaltegarriagoa dela. Kalamuak ondorio psikologikoak eragiten ditu (kontzentrazioa eta ikaskuntza zailtzen ditu, eta izu erreakzioak eta antsietatea ere eragin ditzake), baita ondorio fisikoak ere (bronkitisa, immunitate sistemaren eraginkortasuna murriztea, etab.),
|
azken
urteotan ikerketa askok agerian jarri dituztenak. Desadostasun zientifikoa nabarmentzen duen beste gai bat “efektu mailakatua” da, kalamua erretzeak droga gogorragoak kontsumitzera bultzatzen duela dioena.
|
|
2008
|
|
|
adibideetan oinarritutako sistemak (EBMT) eta sistema estatistikoak (SMT). Ohiko sistema komertzialak RBMT teknologian oinarritzen dira, baina
|
azken
urteetako ikerketen joera SMT sistemak garatzea da. Hala ere, azkenaldian antzematen den irtenbidea hibridazioa da, hau da, teknologia horiek konbinatzea.
|
|
2010
|
|
|
Beraz, egoera honetan, ikaskuntza pertzeptiboan konparazioaren papera baloratu ahal izango dugu, asoziazioaren interferentziarik gabe. Ikaskuntza pertzeptiboan konparaketaren papera
|
azken
urteetan ikerketa eremu honetan gizakiekin egindako lanetan asko nabarmendu baita (Mundy, Honey eta Dwyer, 2007; 2008) eta duela gutxi Euskal Herriko Unibertsitatean defendaturiko tesi batean (Angulo, 2010). Hori dela-eta, gai honek etorkizunean oinarrizko ikerketan garrantzi handia izango duela dirudi.
|
|
2013
|
|
|
Bartzelonako Unibertsitateko zenbait ikerlarik, F. Xavier Vila gidari dela, urteak daramatza hezkuntza arloko soziolinguistika ikertzen10 Ikerketa ildo bat egituratu dute dagoeneko, RESOL izeneko proiektuaren inguruan (RESOL[], RESOLSEC[] eta RESOL3[] proiektuak). Arrue Proiektutik landu dira dagoeneko
|
azken
urteotan ikerketa ildo horrekiko elkar ezagutzarako eta lankidetzarako lehen urratsak.
|
|
2014
|
|
|
Amaitzeko,
|
azken
urteetako ikerketek iradokitzen dute ez ikaskuntzaren teoriak ez eta teoria natibistak ere ez dutela hizkuntzaren garapena bere osotasunean azaltzen, eta teoria interakzionistaren teoria sortu da. Haren arabera, hizkuntza honako faktore hauen bidez lortzen da, besteak beste:
|
|
2015
|
|
|
Hala, antzeko prozesu diren unetik, antzeko errekurtsoak erabil ditzaketelapentsatzen da. Teoria hau baiesteko asmotan,
|
azken
urteotan ikerketa dezente ari dira egitenprozesamendu motorra eta hizkuntzaren inguruan. Fonetikari lotuta, fonemak entzun edotaahoskatzeak garun eremu motorrean zati berberak pizten dituela ikusi da (Pulvermuller et al., 2006). (Berent et al., 2015) ek hitzak osatzen dituzten fonemek sistema motorreko zatiak piztendirela ikusi dute, baina eremu horiek ez dira pizten fonemek hitzak ez dituztenean sortzen.Semantikari deritzonez, ikerketa somatotopikoek erakutsi dute hizkuntzak gorputz atalenmugimendua prozesatzeko erabiltzen ditugun garun eremuak piz ditzakeela (Fadiga et al., 2002; Pulvermuller eta Fadiga, 2010; Tettamanti et al., 2005).
|
|
2017
|
|
|
Endokannabinoide sistemak (EKS), helduan, neurotransmisoreen askatzea doitzeaz gain, garapeneko prozesuetan parte hartzen duela baieztatu dute
|
azken
urteotako ikerketek. Enbrioi eta baitaanimalia helduetan ere EKS zerebeloan dela jakina da.
|
|
|
Tarte horretan, garUnean, etengabeko garapen etaheltze prozesu bat ematen da (Kyzar et al., 2016). Izan ere, astebururo gizartean ezarrita dagoenlarregizko alkohol kontsumoaren ohiturak aldaketa fisiologiko nabarmenak eragiten dituela jakiteraeman dute
|
azken
urteotako ikerketek; neurotransmisioaren galera, plastikotasunaren asaldura (Clark etal., 2008; Keshavan et al., 2014; Tau eta Peterson, 2010), eta prozesu hauekin zuzenki erlazionatutadagoen narriadura kognitiboa (Vetreno eta Crews, 2015) aipatzekoak dira, besteak beste. Gainera, droga honek sortarazten dUen tolerantzia maila eta ageriko mendetasUna azpimarratU beharra dago.Hortaz, gizarte eragileak gero eta ardUratUagoak daUde, adingabeko gazteei zUzendUtako prebentzioegitasmoak jorratzen.
|
|
2018
|
|
|
Diccionario Trilingüe del Castellano, Bascuence y Latin idatzi zuen, bi aletan, 1745ean. Unanuek adierazi zuenez, “Mitxelenak bere garaian zioen hitz asko asmatu egin zituela, baina
|
azken
urtetan ikerketak asko aurreratu dira eta frogatu da ondo ezagutzen zuela Iparraldeko literatur tradizioa eta herriz herri ibili ohi zela bilketa lanak egiten”.Behin hiztegia kaleratuta, “euskaldunek euskaraz ez dute idazten” leloari egin zion aurre. “Literatur eskola sortu zuen, atzetik jarraitzaile ugari bilduz; hasieran eliz liburuak eta katezismoak eta antzekoak idazten zituzten elizgizonak izan ziren, baina pixkanaka pixkanaka, zibilak ere batzen joan zitzaizkion, Iztueta bat konparazio baterako.
|
|
2019
|
|
|
Duela gutxi arte, esnearen gantza saihestu edo murriztu beharrekoen artean genuen, gantz asea delako. Baina,
|
azken
urteetako ikerketak erakusten ari dira, asea izan arren, esne gantzaren eragina ez dela beste gantz aseenaren berdina, eta, agian, onuragarria ere izan daitekeela.
|
|
|
Izan ere, gantza murriztearekin batera, nabarmen igo da karbohidrato prozesatuen kontsumoa. Eta
|
azken
urteetako ikerketak agerian uzten ari direnez, karbohidrato horiek ez dira batere onuragarriak osasunarentzat. Dena den, hemen gantz gehiegi jaten dugu oraindik, argitzen du M Puy Portillo Baquedano EHUko Elikadura eta Obesitatea ikerketa taldeko katedradun eta Espainiako Nutrizio Elkarteko lehendakariak.
|
|
|
Kutsadura atmosferikoak tiroidean eragiten du,
|
azken
urteotako ikerketak agerian uzten ari direnez. Lan honetan aztertu nahi izan dugu jaioberriaren orpoko odolean neurtutako T4 hormona tiroideo totalean zer eragin ote duten jaio aurretiko 2.5 µm-ko edo gutxiagoko diametroko partikulekiko (PM2.5) zein aireko nitrogeno dioxidoarekiko (NO2) esposizioek.
|
|
|
Ondorioz, alde batetik, eraikinetan termoekonomiaren aplikazioa eskasa zelako eta, beste aldetik, kostuak kalkulatzeko, instalazioak diagnostikatzeko edota optimizaziorako tresna eraginkorradelako,
|
azken
urteotako ikerketak eraikinen exergia aplikazioan oinarritu dira.
|
|
2020
|
|
|
Hain zuzen, aipatutako liburuaren helburua da hiztun berriei buruzko
|
azken
urteetako ikerketen emaitzak zabaltzea espezialista ez den publikoaren artean. Ramallo, Amorrortu eta Puigdevallen ustez, subjektu horren bidez aldaketa garrantzitsuak gertatu dira hizkuntza minorizatuen orainaldia eta etorkizun hurbila ulertzeko, baita hizkuntza gutxitu horien subjektu legitimoei buruzko gizarte irudikapen berriak ere.
|
|
2021
|
|
|
Hain zuzen ere, ekonomia da klima aldaketari aurre egiteko «oztoporik handienetako bat». Elikagaien kasuan, esaterako,
|
azken
urteotan ikerketa askok haragiaren ekoizpenak ingurumenean duen eragin kaltegarria frogatu duten arren, «haragia ez jatearen aldeko ideiak baztertu egiten direla» dio adituak: «Haragia eta esnekiak ekoizten dituen elikagaien industriak indar handia du, eta gobernuek enpresa horien interesak babesten dituzte».
|
|
|
Gazteen parte hartze politikoari buruzko
|
azken
urteetako ikerketek Mendebaldeko gazteen joera komun batzuk erakusten dituzte. Alde batetik, aldaketak egon dira gazteen parte hartzeko moduetan; parte hartze eredu horiek xx. mendean baino askotarikoagoak, zatituagoak eta noizbehinkakoagoak dira gaur egun, gazteen trantsizioak luzatu eta linealtasuna galdu duten heinean.
|
|
2022
|
|
|
tokian toki eta urtez urte errepikatzen den daturik bada, kasuen %90 emakumeetan eta gainontzeko %10a gizonetan ematen dela da; Osakidetzako osasun mental sistemaren erabiltzailearen soslaiaren inguruko ikerketa, adibidez, urtez urte portzentaje hori nola mantentzen den adieraztera dator, arteko datuetan bariazioak hutsalak baitira. Horrez gain,
|
azken
urteetako ikerketek ageriko egin dute LGTB+ kolektiboan ere intzidentzia handia duen ondoeza dela, eta 2018an AEBetan egindako galdeketa baten arabera kolektibo horretako 13 eta 24 urte artekoen erdia baino gehiagok' elikadura nahasmendu' diagnostikoa zeukan, anorexia izanik ohikoena. Eta datu esanguratsuak plazaratzen jarrita, ezin oharkabean pasa COVID harira sortutako testuinguruan antzemandako anorexia kasuen hazkundea, soilik Bizkaian %153, 33 kasu gehiago antzeman baitira Nerabeen adimen osasunari buruzko txostenaren arabera.
|
|
|
" Tokian toki eta urtez urte errepikatzen den daturik bada, kasuen %90 emakumeetan eta gainontzeko %10a gizonetan ematen dela da. Horrez gain,
|
azken
urteetako ikerketek ageriko egin dute LGTB+ kolektiboan ere intzidentzia handia duen ondoeza dela"
|
|
|
Gainera,
|
azken
urteotako ikerketa gehien gehienak Gipuzkoan gauzatu dira, eta beraz ez ditugu argazki osoaren ertz zabalak ia ezagutzen. Hitanorik ez dagoen lekuan ezin da gehiegi ikertu, baina beste eremu batzuei begira jartzea interesgarria izan liteke.
|
|
|
Egoitz Arruti Kirol batzordeburuak azaldu duenez, orain arte ezinbestekoa zen Mendi Federazioan federatuta egotea Joxe Takolo beka jasotzeko. Orain," azken urteetako joerak ikusita", irizpide hori proiektuen arabera baloratzea erabaki dute. Arrutik jakinarazi duenez,
|
azken
urteetan ikerketara bideratutako lanak eta bestelako disziplinetakoak aurkeztu dituzte bekara, eta horregatik erabaki dute federatuta egotearen irizpidea moldagarri izatea proiektuaren arabera. " Kirola aldatu den gisan joan da aldatzen beka bera ere", adierazi du Arrutik.
|
|
|
Euskal politikan presoen eta espetxearen auziak presentzia handia izan du beti, baina batez ere gatazka armatuaren testuinguruko presoak kokatu izan dira agenda politikoaren erdigunean. Nolanahi ere,
|
azken
urteotan ikerketa antropologiko feministei esker, eta mugimendu feministako aldarrikapenei esker, espetxe barruan emakume* izateak dakarren zapalkuntza bikoitza aztertu izan da, eta espetxea genero erakundea ere badela agerrarazi dute hainbat ikerketa feministak. Jakina, gutxiagotan salatu izan dugu euskal politikaren esparrutik espetxeak migratzailez eta arrazializatutako subjektuz beterik daudela, eta antzera, geruza ekonomiko zaurgarrienean kokaturiko pertsonez beteta daudela.
|
|
2023
|
|
|
Zumaiako haurren artean txikienak dira euskaraz gehien egiten dutenak,
|
azken
urteetako ikerketa gehienek rakusten duten bezala; baina ezin da esan haur horien euskararen erabilera modu linealean jaisten denik haurrak hazi ahala: HH5ekoek egiten dute gehien euskaraz, baina LH4ko haurrak baino nabarmen gehiago egiten dute Zumaiako LH6ko haur handiagoek.
|
|
|
Desberdintasun horien artean dago ikerketaren emaitza harrigarriena. Izan ere, Zumaiako haurren artean txikienak dira euskaraz gehien egiten dutenak,
|
azken
urteetako ikerketa gehienek erakusten duten bezala; baina ezin da esan haur horien euskararen erabilera modu linealean jaisten denik haurrak hazi ahala: espero izatekoa zen bezala, HH5ekoek egiten dute gehien euskaraz eta LH4ekoek haiek baino gutxiago; baina LH6koek tarteko erabilera egiten dute.
|
|
|
Robert Waldinger psikiatra da eta
|
azken
urteotan ikerketa batean parte hartu du: zerk ematen dizkio zentzua, zoriontasuna eta osasuna gure bizitzari?
|