|
2010
|
|
|
–Euskarari buruz egin diren azken ikerketetan zera nabarmentzen da, euskaradunen kopurua emendatu egin dela
|
azken
urte hauetan, aldiz euskararen erabilera ez dela zabaldu hein berean eta, gainera, lehen euskara hutsez bizi zitekeen herrietan eta tokietan, orain gaztelera edo frantsesa gailentzen ari direla?. Hitz kezkagarriak bezain gordinak, zoritxarrez!
|
|
|
Eleaniztasunean oinarritutako irakaskuntza dela eta ere, hainbat zalantza eta kezka sortzen zaizkigu, euskarak
|
azken
urteotan irakaskuntzan (A eta ereduetan batez ere) sekulako porrota izan duela ikusi ondoren. Hainbat itaun datozkigu batbatean burura:
|
|
|
Estrategia egokiak abian jarri beharra aipatzen dute. Horren bila ibili gara
|
azken
urte hauetan. Ahalegin handiak egin dira bide egokien bila.
|
|
2011
|
|
|
Irakaskuntzan emandako
|
azken
urteak Donibane Lohizuneko Ravel Kolegioan egin zituen. Hor lanean ari zela, frantses poliziek atxilotu zuten eta Fleury Mérogis presondegira eraman.
|
|
|
Egin eginean euskaraz beharrezkoenak diren hitzak eta bildu eta Euskaltzaindiaren
|
azken
urte hauetako arauak zehatz beteta eskaini ondoren, beharrezkoa ikusi genuen euskaraz bizi nahi duten guztiei hitz horien tratamendua euskaraz eskaintzea.
|
|
|
Donostiako nagusi izan zen 1972tik 1977ra bitartean eta ondoren MarkinaXemeinera itzuli zen; bigarren aldi honetan 1990era arte bizi izan zen komentu honetan. Urte horretan Corellara bidali zuten eta
|
azken
urteak Gasteizko Karmeldarren gaixo etxean igaro zituen, baina Corellako komunitatekoa izanik.
|
|
|
Gerra Zibileko esperientzia ezagututa, ezinbestekoa da gatazkaren aurpegi guztiak ikertzea eta memoria historikoaren aldeko ekimenak bultzatzea, hain justu ere,
|
azken
urte hauetan, alde guztietan ireki diren zauri psikologiko eta sozialak behar bezala osatzeko. politiko, sozial eta instituzionalen izan behar luke gertatutakoaren kontaketa justua eta zuzena egitea, eta sufritu duten guztien memoria bizirik gordetzea.
|
|
2012
|
|
|
Arazo hau larriago egin zaigu
|
azken
urte hauetan, itzulpenak eta erabili beharra areagotu zaigunean. Sarritan kanpotik datozkigun testuak euskaraz jarri beharra kalbario gogor bat izaten dugu, testu horiek luzeak izateaz gainera bihurriak ere izaten direlako.
|
|
|
San Jose monasterioaren fundazioak eta, oro har, moja eta fraideen komentuen fundazioak markatuko ditue Teresaren
|
azken
urteak. Baina horreek guztiak Teresaren beste obra baten, Fundazioak liburuan, kontatzen dira zehatz mehatz.
|
|
2013
|
|
|
Jende berriari ateak zabaltzen hasi zen, besteak beste hainbat gazteri, tarteko zenbait emakumeri. Hauek, askoren harridurarako, izugarrizko ekarpena egin diote aldizkariari Karmel aldizkarian trebatutako hainbatek goi mailako idazlanak plazaratu dituzte
|
azken
urte hauetan.
|
|
|
Irudiak eta azalak: Ezin aipatu gabe utzi gure aldizkari honi
|
azken
urte hauetan aparteko bizitasuna eman dion diseinatzaile irudigilea. Berau Juan Mari Arrizabalaga dugu.
|
|
|
Gizartean
|
azken
urte hauetan izan diren aldakuntza sakonek eragin zuzena ekarri diote euskal hiztegigintzari. Une honetan Internet bidezko eskaintzak ari dira nagusitzen, paperezko hiztegiek hainbatean etorkizun ilunagoa izanik.
|
|
|
Hiztegi hau, bada, ondoko guztiei eskaintzen diegu: Ikastetxe elebidunetako
|
azken
urteetako ikasle irakasleei, gure hizkuntzaren aberastasunak eskuratzeko abiabide izan dezaten.
|
|
|
Salmentei dagokienez, Joseba Sarrionandiaren Kolosala izango da eta Bernardo Atxagaren Soinujolearen semea izan ziren liburu salduenak (www.argia.com, 2003). Azokako arduradunen esanetan, liburu bakoitzaren 5.000 ale saldu ziren bost egunetan (http://www.durangokoazoka.com/) 1 Aipatzekoa da Atxagaren Soinujolearen semea
|
azken
urteotako euskarazko libururik salduenetarikoa izan dela. Euskarazko bertsioaren 15.000 ale inguru saldu omen ditu (www.Berria.info).
|
|
|
Ez dakit beste pelikulek zer nolako oihartzuna izan duten. Dena dela, badakit euskarazko film arrakastatsuenak ikustera hainbat pertsona hurbildu dela
|
azken
urteotan. 2005ean kaleratu zen Aupa Etxebeste!
|
|
|
Eusko Jaurlaritzako Kulturaren Euskal Behatokiak egin zuen Kultura Ohiturak, Praktikak, Kontsumoa inkestak() datu desberdinak ematen ditu. Euskal Herriko biztanleria elebidunaren %17, 3a, bertsolariak entzutera joan da
|
azken
urtean. Alegia, 115.000 pertsona bertsozaleak dira.
|
|
|
Horretaz guztiaz gain, astero berrogeita zortzi ordu pasatzen zituen dantza erakusten Begiraleak elkartean eta
|
azken
urteetan baita ikastoletan ere. Guztira sei mila ikasle baino gehiago trebatu omen zituen.
|
|
|
Gaur egun berari esker Euskal Herriko plazetan dantzatzen ahal ditugu. Argitaratzen ditugu hemen, Betelu jaunak
|
azken
urteetan utzi zizkigun mutxiko urratsen segidak, eta geroztik Begiraleak taldean zaintzen ditugunak.. Ondorengo orrietan, urrats guztiak emanik, Beteluk osatutako eta zabaldutako dantza jauziak, urrats guztiekin, oso osorik, eskaintzen zizkiguten:
|
|
|
Euskal liburugintzak eta euskal literaturak
|
azken
urteotan izan duten gorakada nabarmena ukatu barik, komeni da azpimarratzea Sabin Etxeko erakusketaren inguruan plazaratu ziren erronketariko batzuek iraun dirautela gaur egun ere: euskararen lekua Euskal Herriko kulturan; aurreiritziak euskal kulturaren inguruan; argitaletxeen nahi eta ezinak36; aldizkarien egoera badaezpadakoa; irakurle kopuru urria?
|
|
|
Enpresek urrats sendoak eman dituzte
|
azken
urteotan ikuspuntu teknologikotik, baina, gehiago egin behar dute. Kultura kontsumitzeko ohiturak, moduak eta uneak sakonetik aldatzen ari diren honetan, beharrezkoa da produktuak on line iragartzeko eta saltzeko estrategiak sendotzea.
|
|
|
Orain erabiltzaileen esku jartzen dugun hiztegi hau, esan den bezala, Euskaltzaindiak
|
azken
urteotan hartutako erabaki guztiak aplikatuz eta bildutako aberastasunak jasoz taxutua izan da. Honela gogoratu nahi izan dugu orain dela 30 urte argitaratu genuen lehen hiztegi hura.
|
|
2014
|
|
|
Amets eta Maialen ondo, baina niri Elortza eta Mendiluze be, asko be asko gustau jatazan. Niretzat, finala,
|
azken
urteotako onenetarikoa izan zan.
|
|
|
Hau da, bertso eskoletatik datorren bertsogintza landu eta jantzia, internet eta informatikaren garaian jaioa, garatuz eta haziz joan da; tradiziotik edanez, baina etengabe gaurkotuz eta eraberrituz, ibai urtsua bezala, euskalkien eta han hor hemengo joeren errekatxoen ur freskoa jasoz, gure kulturaren itsasoan indartsu sartzen ikusi dugu. Eta hau da emaitza, BEC-ekoa,
|
azken
urteotako finalik onenetakoa.
|
|
|
Horrela erabaki zuen joan zen urtean, bide batez, jardun horretan jarraitu beharreko urratsak aztertu eta adostuz. Oraingoan ere,
|
azken
urteetako ohiturari jarraituz jokatu du, hiru deialdi eginez:
|
|
|
Lehen deialdiko euskaltzain urgazleak (2013). Lehen eta behin,
|
azken
urteotan Euskaltzaindiaren batzorde eta lantaldeetan lanean aritu izan diren kideen arteko batzuk euskaltzain urgazle izendatzea erabaki zuen. Hain zuzen ere, bost urtetan zehar Euskaltzaindiko batzordeetan edota lantaldeetan lanean aritutakoak.
|
|
|
Enpresek urrats sendoak eman dituzte
|
azken
urteotan ikuspuntu teknologikotik, baina, gehiago egin behar dute. Kultura kontsumitzeko ohiturak, moduak eta uneak sakonetik aldatzen ari diren honetan, beharrezkoa da produktuak on line iragartzeko eta saltzeko estrategiak sendotzea.
|
|
2015
|
|
|
Nago, Andolinen heriotzarekin, Mirande apur bat umezurtz geratu zela. Izan ere, jarrera politikoagatik, joera pertsonalengatik?,
|
azken
urteotan, ezeroso barruntatzen dut jendea paristarraren inguruan. Uneotan, Andolin, pentsatzen dut zu falta zaituela Mirandek, zu gure artetik joan zinenetik nork defenditu urri baitauka zorigaiztoak.
|
|
|
Halandaze, Ijorreta Eleizateko
|
azken
urteotako azken urteotako historia neure gogoaren begietatik ikusitako eta oroimenean gordetako iritziekin idatzi dut. Zenbaitzuetan edo gehientsuenetan asko eta askorekin bat eta beste batzuetan beste batzuen eritzira hurbil naiteke, agian.
|
|
|
Halandaze, Ijorreta Eleizateko azken urteotako
|
azken
urteotako historia neure gogoaren begietatik ikusitako eta oroimenean gordetako iritziekin idatzi dut. Zenbaitzuetan edo gehientsuenetan asko eta askorekin bat eta beste batzuetan beste batzuen eritzira hurbil naiteke, agian.
|
|
|
Hil zela ere, joanak dira 23 urte eta, harrezkero bere irudia lausotzen ari da, urteak joan ahala. Ez da harritzekoa, munduak
|
azken
urte laburrotan izan duen aldaketa kontuan izanik.
|
|
|
Enpresek urrats sendoak eman dituzte
|
azken
urteotan ikuspuntu teknologikotik, baina, gehiago egin behar dute. Kultura kontsumitzeko ohiturak, moduak eta uneak sakonetik aldatzen ari diren honetan, beharrezkoa da produktuak on line iragartzeko eta saltzeko estrategiak sendotzea.
|
|
|
Eta kristau mezua egoki eskeintzeko, eguneratzen ahalegindu da Eleiza be, hainbaten ustez moteltxoegi beharbada. Dana dala,
|
azken
urteotan. Meza Liburu, barria prestatu dogu Euskara Batuan (Altarako Liburua eta Irakurgaiena).
|
|
2016
|
|
|
Enpresen euskalduntzean aurreratuta egon daitezkeen enpresek beste urrats bat eman dezaketela uste genuen, kanpora begiratu eta
|
azken
urteotan hainbeste aipatzen den enpresaren gizarte erantzukizunetik, euskararen normalizazioan eragile izan daitezkeela ikusi genuen. Alegia, denek erabiltzen eta kudeatzen dituzte hizkuntzak egunerokoan eta hori modu batera edo bestera egiteak, guztiak bihurtze gaitu norabide bateko edo besteko eragile.
|
|
|
Lexikologia alorrean aurrerapen handiak egin izan dira. Euskarak
|
azken
urte hauetan alor ezberdinetan egin du lekua. Euskara batua nahiko garatua izateak Euskal Herri osorako itzulpen bakarra egitea ahalbideratu du.
|
|
|
Guzti horri teknologiaren aurrerakuntza erantsi behar zaio. Aurreko ezaugarri nagusiei beste bat erantsiko nioke, hots,
|
azken
urte hauetan honelako lan mardulak egokiro burutzeko nahiz inprimatzeko bideak errazteko teknikak eskainitako aukera paregabea. Hau da, itzulpena burutzerakoan nahiz inprimategiko lana bideratzerakoan izugarrizko erraztasunak ematen dizkigun ordenagailua izan dugu eskura.
|
|
|
1580ko hamarkadako
|
azken
urteak teatrogilearen urte galdutzat jotzen dira, ez dagoelako argi non egon zen bitarte horretan eta zergatik aldatu zen bizitzera Strarfordt etik Londresera. Sinesten zaila den legenda baten arabera, Thomas Lucy tokiko epailearen parkean oreinak ehizatzen harrapatu zuten eta ihes egin behar izan zuen.
|
|
|
Beste hainbatek ere jorratu dute alor hau
|
azken
urte hauetan. Gure ondoren lehenaElhuyar izan zen 1993an argitara eman baitzuen Hiztegi entziklopedikoa.
|
|
|
Hala ere, hiztegi guzti horiek eskura izan arren, aparteko garrantzia izan du Euskaltzaindiak
|
azken
urte hauetan burututako lanaren ondorioz behingoz hiztegi arautua argiteratzeak. Hain zuzen ere, sarrerako termino arautuak eskaintzeaz gainera, termino horien erabilera ere zehaztu eta arautzen duelako.
|
|
|
Hala ere,
|
azken
urteetan plazaratutako lan eta datuei esker, elizgizon euskaldun batzuen lana ezagutu dugu, betiere liberalismoaren ildotik7.
|