|
2012
|
|
|
Estrategiaren gaia berebiziko lekua eduki izan du gure aldizkariaren orrietan. Emilio Lopez Adanek,
|
azken
urte hauetan munduan zehar sortu diren modelo eta gertakizunek, Euskal naziotasunaren fenomenoan izan duten eragina aztertu du. Artikulu hau, ZUTIKek Donostian antolatuta zuen" Nazionalismoak Europan" hitzaldian oinarriturik dago
|
|
|
Hauxe da bederen neure pentsaera: borroka armatuak sufrimendu gehiegi eta fruitu gutxiegi ekarri digu
|
azken
urteotan; ETAk ulertu behar du estrategiaz aldatzeko garaia heldu dela.
|
|
|
nola lortu Nafarroa beste Hegoaldeko hiru probintziekin batasun juridiko eta territorial bakar batetan egon dadin? Eta pasa diren hamar
|
azken
urte hauek ondare garbia utzi digute: nafarren borondatearen espresio zuzena (erreferenduma edo bozketan)
|
|
|
Trantsizioa ulertzeko gure artean nagusi den jarrera, krisian dago. Ikerle desberdinek arakatu dute diktaduratik demokraziara pasatzeko modeloen maiztasuna
|
azken
urteotan; haustura bortitzaren moldea, hala nola Sobietar Batasunean 1917an, ez da maiz errepikatu. Aipa ditzadan kasu nabarienak:
|
|
|
Emilio Lopez Adan
|
azken
urteetan euskalgintzan militante ezaguna izan da Ipar Euskal Herrian. Hausnarketa politiko anitz egiten du, bestalde, Euskal Herriko egoera politikoaz. Hainbat libururen eta gogoetaren egileak Euskal Herriko egoerak zinez kezkatzen duela erakutsi digu.
|
|
|
%38 ETAren beldur zara?: %5"
|
azken
urteetan ETA izan zen, oro har, naziogintzaren esperantzaren ardatza. 1982 aitzina gauzak aldatu dira arras.
|
|
|
Galdera Ipar Euskal Herrian,
|
azken
urteetan IK (Iparretarrak) isilik dago. Zer gogoeta egiten duzu?
|
|
|
Hots, hauxe iruditzen zait: frankismoaren
|
azken
urteotan eta trantsizioaren lehenengoetan, hau da 1968 eta 1980 artean, giroa baikorra, errupturista eta erradikala zela. Egia da inoiz ez zela nazionalismo iraultzailearen eta langileriaren arteko lotura osoa izan, baina bietan ikusten zen gauza bera:
|
|
|
Demokraziaren aurka armaz altxatzea berdin kondenatzen ahal da bakezaletasunaren aldetik edo estatuaren defentsaren izenean, eta gurean,
|
azken
urteotan, alor guztiak nahastu dira ondorio garbi batekin: euskal biolentzia eta euskal nazionalismoa, oro har, arbuiatzea.
|
|
|
ETAren jarreraz komunikabide publikoek ematen duten informazioari buruz egiten dudan interpretazioa! Zoritxarrez,
|
azken
urteotan komunikatuetatik aparte ETAk zuzenki eta ETAren inguruko intelektual organiko kolektiboak produzitzen duten lan teoriko publikoa oso eskasa da.
|
|
|
Errepresio basak batzuk beldurtzen eta uzkurtzen baditu, beste batzuk, berriz, beren onetik atera eta berotzen ditu. Gauzak diren bezalaxe,
|
azken
urteotan ez dira armak hartzeko prest zirenak faltatu. Eta armetarako militanteak diren bitartean, iraultzak etengabeki aurrera jarraituko duela pentsa daiteke ere.
|
|
|
Frankismoaren
|
azken
urteetako garaian asmatutako ideologiak eta estrategiak zaharkitzen ari zaizkigu, KAS eta HBk defendatutako hausturarako estrategiek porrot egin dutenetik. Gobernuak ez du ETArekin negoziatu nahi, eta Estatuan eta Mendebalean diren indar harremanak ikusirik, ez du inoiz (epe laburrean behintzat) hausturako programarik onartuko.
|
|
|
Edurne eta Josebari,
|
azken
urte hauetako neguan gure bidaide eta gogaide hurbilenak
|
|
|
Frankismoaren
|
azken
urteotako olde baikorraren segidan, trantsizioaren hasieran iruditu zitzaigun Hego Euskal Herriko gehiengoak onartuko zuela abertzaletasun politikoaren hegemonia. Dena posible zirudien.
|
|
2014
|
|
|
Nihaurk ere, biziko parterik handiena Euskal Herritik kanpo pasatu dut. Bainan
|
azken
urte hauetan beste itzuli bat hartu du Elizak. Euskaldun apez eta seroren hartzea ez du ahanzten, bainan iduri luke Euskal Herriari ere eman behar lizkiokeela ahanzten zaiola.
|
|
2016
|
|
|
Eta abar luze bat... Badirudi,
|
azken
urteetan, berezikiago Iparraldean, agoten gaiak hainbat frantses idazle inspiratzen dituela, deia agertu ideiak kopiatuz, edo bururik ez buztanik ez duten hipotesi berriak aitzinatuz. Euskararik ez dakite, baina hala ere euskal toponimoak interpretatzen dituzte beren gisara, aitzinatzen dituzten tesien oinarritzeko.
|
|
|
Badirudi ordutik aurrera Paueko Parlamentua ez zela gehiago menturatu agoten kontrako erabakirik hartzera, eta emeki emeki beste herritarrak bezala kontsideratuak izan zirela Baigorrin bederen, salbu elizan non bereizketak luzeago iraun zuen. Gutun honen ondorio bat izaten ahal da Baigorrin gertatu ziren lehen ezteiak agoten eta beste herritarren artean, 17 mendeko
|
azken
urtetatik aitzina. Gutun honen aurretik, 1681ean, Nafarroako Paueko Parlamentuak baimenduak zituen holako ezkontzak, eta ondotik, 1690ean, agotek kargu publikoak izateko ahala ukan zuten.
|
|
2017
|
|
|
Eta betegarritzat jo zituen orri xuri horiek kentzen eta
|
azken
urteotako malkoen irakaspenak ahanzten banituen uste zuen liburu txukuna geldituko zela eraikitzaile, onbidezko eta argitaratzeko moduan
|
|
|
Errenteria eta Astigarraga artean dago Mugaritz ostatua. Goren mailako jatetxetan kokatzen omen da
|
azken
urte hautan, Espainia guziko bizpahiru lehenetan ezartzen baitzuten berriki!
|
|
|
Lurramaren asteburua dugu azaroaren erditako asteburu hortan. Bistan da Basaburu erdi hutsik egonen dela egun horietan, Miarritzeko gertakari hori Maryse k zuzentzen baitu
|
azken
urte hautan, eta beste etxaldetarik ere han egonen baikira laguntzen ala gozatzen.
|
|
|
Heldu zaizkigu berrikitan Saskiko emaitzak joan den urterako. Itxura guzien arabera, hortxe gaude
|
azken
urte hautan zelai baterat heldurik bezala. Badu orain bospasei urte, urte guziko 50 astetan lau milako bat saski banatzen dugula, aste bakotx banabeste 4.000€ saltzen dugula, astean banabeste 85 etxetan uzten duela saskia Battittek eta banabesteko saskiak kasik 50€ balio duela!
|
|
|
Badu orain bospasei urte, urte guziko 50 astetan lau milako bat saski banatzen dugula, aste bakotx banabeste 4.000€ saltzen dugula, astean banabeste 85 etxetan uzten duela saskia Battittek eta banabesteko saskiak kasik 50€ balio duela! Arrangura gehiagorik ez badugu agertzen
|
azken
urte hautan Basaburuko Saskian, oreka bat kausitua dugulakotz gure ekoizpen proposamena, saski banatzailearen lan denbora osoa eta saskiari jarraikiak direnen artean. Battittek ez dezake furgonetarekin saski gehiago bana.
|
|
|
Urte batez oraino emaitza on eta nasai baten zain egon. Hori baitute merexi
|
azken
urte hautan Itsasuko gereziaren berpizteko lanetan ari diren gure saskide eta herritarrek!
|
|
|
Geroztik Garaziko hiltegirat eraman ditugu Saskirako xerri guziak, eta lau zati hotzetan ekarri Haranerat, ofizioko harakin batek zati ditzan saskiak eskatzen duen bezainbat zatitan. Etxerako hiltzen ditugun xerriak ere hiltegitik iragaiten zauzkigu
|
azken
urte hautan. Bakanduz doatzi gure auzo eta herrietan xerri hiltzen dakitenak.
|
|
|
Urte hastapen huntan, Denise eta Andoni ama semeak etxaldean jarri dira elgarrekin, behi haragikoa hautatu dutelarik indartzea. Behi haragiak hain zuzen tira ttikia du merkatuetan
|
azken
urte hautan, eta beraz Saskitik aratxe eta behien baliatzea arras ongi heldu zaie Fagaldekoei, Saskiari haragi hortarik gehiago eskaini ahal izatea bezala. Andonirentzat, eta gutarik beste hainbatentzat, saskiaren iraupena baitezpadakoa izanen da luzaz, bizipide baita lehenik, eta eguneroko lan eta indar guziei gostu berezia uzten baitie ekoizpenen erosleak nor izanen diren jakiteak.
|
|
|
Nehoiz ez da oraino zinez hobeki ordaindu esnea, tokiko manex arrazekin ekoiztua eta egun gehienez pentze ala larretan alhatzea behartzen duena. Hainbeste goratu dira aldiz
|
azken
urte hautan esnearen gosta sariak eta bereziki zerealki eta beste zaldare pikorrak. Bada ere artzaingoak eta orokorrean abere hazkuntzak lan oren asko eskatzen duela, eta atsedenaldi guti.
|
|
|
Eta Slow Food janari atseginaren aldeko elkartea da, Fast Food ixuri guziaren kontra asmatua. Ospe handia bildua du
|
azken
urte hautan Petrinik: 100.000 kide ba omen daude elkartean, 153 herrialdetan barna...
|
|
|
kabalen hazteko erosi behar dituzten zerealki eta gainerateko zaldareak sutan kariotu dira, trakturretako erregaia bezala; aurtengo urtea orokorrean sekulan baino txarragoa izan delarik saltzapenentzat. Gure eskualdeko laborarien irabaziak azkar murrizten ari dira beraz
|
azken
urte hautan, aitzinetik ere bakan zirelarik gutieneko soldata baino goragokoak!
|
|
|
Armada baztertuz," objecteur de conscience" hautua egin zuen, Xuberoan. Hala nola biltzen zela, 1970eko
|
azken
urtetako hamarkadan Txinaberri deitu Barkoxeko etxe batean gazte multxo bat, horietan Mikel barne, zetozenak leku eta ideia irautzalari guzietarik. Militante horiek hedatu ziren Xibero Basaburuko eta Pettarreko lau haizetarat, laguntza zerbait ekartzeko mendi guneko zonbait etxalde ttipi eta ahal gutikoetan...
|
|
|
Nagusiarekin zenbait ele egin ditugu, eta gurekin mintzo zen ezpeletarrak han bazkaldua, erran dio lehen baino hobea zuela bildoskia, eta galdetu dio utziak zituenez Zeelanda Berriko axurkiak. Darraidou k baietz,
|
azken
urte hautan hemen bereko axuri eskaintza izan dutela, eta Xuberoko axurkia saltzen dutela. Baina, erdi zintzo erdi maltzur, aitortu dauku ez duela konprenitzen nolaz Zeelanda Berriko axurkia merkeago heldu den ostaturat Euskal Herrikoa edo Ezpeletakoa baino?
|
|
|
Usurbil, Hernani eta Oiartzunen bereziki ondarkinen biltzea asko aipu dute
|
azken
urte hautan. Herri gotor horietan, azken biek baitituzte bakotxak 15.000 lagun gutienez, herritar multzoak antolatzen ari dira beren herriko hautetsiekin ondarkin guziak berex bilerazteko, eta ahal den neurri guzian birziklatzera edo konposta garbirat bidaltzeko.
|
|
|
Lehen, eta oraino frangotan, zurubi gainetik biltzen ziren gereziak arboletan. Ikusiak genituen
|
azken
urtetan trakturreko xixpa puntetan burdinezko nazelen gainetik herritarrak gerezi biltzen. Baina aurten ikusi dugu zuhurtziaren zuhurtziaz gerezi biltzen badirela ari Maniskopik beso luzeen puntatik.
|
|
|
Bospasei letxeriek biltzen eta erosten dute esne hori guzia, usaiako ardi gasnaren egiteko, Ossau Irati sormarkapean edo letxerien markapean. Bestalde,
|
azken
urte hautan, 10 bat miliun pinta ardi esne erosi dute letxeria horiek Frantzialdean edo Espainialdean. Gasna gehiago egiteko, alabainan.
|
|
2018
|
|
|
Horrelako gerla batetik ez da bat edozein moduz erretiratzen, hain gutxi
|
azken
urteak bizkor," erretiradan borrokatuz" bezala, joan ziren sentipena geratzen zaizunean. Eta galdu izanaren ideia daramazu tatarrazka, nahiz eta orri zuri bat gorde pentsamenduan, agian amestu ez genuen garaipen bat lortu genuela idazteko.
|
|
|
Arrazoia eta zentzua ikuspegiaren araberakoa da, eta Alfonsok ez du idaztean arrazoibidea galtzen. " 58 gerra" deitzen dio, ETA fundatu zen urteagatik, Alfonso bera ere jaio zenekoa, aspaldiko erresistentzia eta gerrekin lotu nahi duelako
|
azken
urteotakoa ere. Historikoki, negazionismo espainol tontoenak bakarrik ukatzen duen euskaldunen
|
|
|
Jatorrizko monoteismoaren aztarnek oraindik ere badiraute, ohitura kristauez mozorroturik. Sinesmen horrek framazoneriara hurbildu zuen
|
azken
urteetan (Umezurtza Santespiko La Parfaite Union eko logiako kide egin zen 1846an). Xahok oso jarrera gogorra hartu zuen Eliza Katolikoaren eta, oro har, kristautasunaren kontra.
|
|
2021
|
|
|
Bere
|
azken
urteak pasatu ditu Frantzian, Montbeton deitu hiri ttipi batean, beste misionest xaharrekin, Tolosako ondoan. Zenbait aldiz, joaiten nintzen haren ikusterat.
|
|
|
* Bosgarren Biltzar Nagusian definitu zen Fronte Militarra beste Fronteen zerbitzaria izanen zela, eta, denbora berean, kontradikzioen pizgarria. Haren bi
|
azken
urteetako ekintza nagusiak horrela sailka daitezke:
|
|
|
Espainiako militarren hauzitegiak bi euskaldun heriotzara bota ditu eta goiz triste batetan garbitu dituzte Estatuaren indar harmatuek. Urrats bat izan da hori Euskal herriaren
|
azken
urteotako historian. Bi euskaldun hauek burutu egin dute, lehengo espetxeratuak nahiz heriotzara kondenatuak izan diren guztiek egindako bidea.
|
|
|
* Carrero Blanco hiltzailearen exekuzioa txalotzen dugu, ETA Vren bidezko errepresalia ekintza gisa,
|
azken
urteotan bere sei militanteren37 hilketei erantzunez. Baina berriro diogu ilusioen aurka gaudela, oro har, gutxiengoen aktibismoak, eta bereziki honek, sortzen ahal dituenak+.
|
|
|
gero, ETA p mk armak utziko duenean, aktibista integratu omen zen ETA Erakundean eta logistikan berezitu. Haren izena agertzen da behin baino gehiagotan Erakunde armatuaren
|
azken
urtetako gertakarietan.
|
|
|
Handik astebete batera, Gasteizen eta ‘Aserradores Alaveses’ enpresako zuzendariaren autoa lehergailuz porroskatua utzi eta, beste komando antikapitalista bat atxilotua izan zen: ALangileen Komando Autonomoa/ Comando Autonomo de Obreros" deitzen zen eta Kabra han erori zen, Komando Autonomoen
|
azken
urteak kartzelan pasatzeko. 1983an epaitu zuten eta fiskalak 29 urteko kartzela zigorra eskatu zuen; Aizpitartek uko egin zion erantzuteari, torturak salatu zituen eta aretotik eraman zezaten eskatu zuen.
|
|
|
Ez da beharrezkoa seinalatzea, nola ez dioten kasurik egin Espainol Estatuaren ordezkariek, demokraziako
|
azken
urteotan, herrialde honetako bizilagunik asko eta askoren artean hedatutako eritziari, ez legal eta antikonstituzional deklaratuz erabaki xoil xinpleak, halakoa baita leku ofizialetan euskal hizkuntza jakin beharra eskatzea.
|
|
|
* Azaola exekutatua izan da Espainiako poliziarentzat lan egiteagatik
|
azken
urteotan, lehenik Ipar Euskal Herrian eta, ondoren, Hego Euskal Herrian. Espero dugu exekuzioak eredu eta abisu gisa balioko duela, ETAk justizia egiteko bitartekorik ez duela ustez, haren bideari jarraitzeko tentazioa dutenentzat+.
|
|
|
Horiek horrela, eta geroko kondenak, itzulinguruak eta ETAren
|
azken
urteetako atentatuak beren garaietan aipatuko ditugulakoan, irizpide hauk erabili ditugu politikarien inplikazioa haztatzeko:
|
|
|
" Joaqui' n Imaz Marti' nez jauna exekutatu dugu, Nafarroako Polizia Armatuko errepresio indarren arduradun nagusia delako eta poliziakide horrek
|
azken
urteetan euskal langileen eta herritarren mugimenduen aurkako errepresio lan fanatikoa egin duelako.
|
|
|
Besteek zuhaitza astinduz gero, fruituak berak jasoko dituela? Ez al da konturatzen jendea milaka izanen duela aurka, abertzaleak eta lagunak,
|
azken
urteotan borroka honetan izan direnak. Ezin du legeztatua izan delako hauteskundeetara joateko eskubidea erabili, legeztatu gabeak kontuan hartu gabe.
|
|
|
Arrazoiak, itxura askokoak izan dira ekintza ‘terrorista’ horiek: hasi politikari edo polizien autoak erretzea eta eraikin ofizialen aurka molotov koktelak jaurtitzea; segi banketxetako kutxa automatikoei edo tren geltokiei eta autobusei erasoekin; eta bukatu (batez ere
|
azken
urteotan) trafiko mozteak, pintaketak edota pintura botatzea; dena terrorismo.
|
|
|
ETAk erabili zituen bereziki 1988 eta 1992 artean, hau da Artapalo zuzendaritzaren garaiko
|
azken
urteotan, batez ere Algerreko solasaldiak bukatu eta gero.
|
|
|
5/ Alta, batzuek bazekiten oso kritikoa zela ETAk
|
azken
urteotan eraman estrategiarekin. Haren analisi idatziak, gero argitaratu direnak, bueltarik gabekoa dira:
|
|
|
" Frankismoaren
|
azken
urteetako garaian asmatutako ideologiak eta estrategiak zaharkitzen ari zaizkigu, KAS eta HBk defendatutako hausturarako estrategiek porrot egin dutenetik. Gobernuak ez du ETArekin negoziatu nahi, eta Estatuan eta Mendebalean diren indar harremanak ikusirik, ez du inoiz (epe laburrean behintzat) hausturako programarik onartuko.
|
|
|
48 Bixente Serrano Izko, 1948an Sarasan sortua eta 2020 hila, bere iragana inoiz ukatu gabe,
|
azken
urteotan Nafarroa Bairi lehenik eta, ondotik, Geroa Bairi lotua izan da. Azken koalizioko diputatua izan zen, Uxue Barkosen lekua harturik.
|
|
|
Atentatu horien garrantzia aipatu zuen:
|
azken
urteko zortzi hilabeteetan, Gobernu espainiarrak 57 kamioi frantses, aleman edo daniarrei 170 milioi pezeta ordaindu behar izan ziela, damu domaietan. Baina horrek ez zion komando konkretu horri garrantzi berezia ematen.
|
|
|
Haren bizitzaren
|
azken
urteetan etxean izan da, espetxealdi arinduarekin, minbiziaren ondorioz; 2017ko azaroan zendu da, Donostian, 59 urte zituela.
|
|
|
12 Ezker Abertzalearen bilakaera, Ernai formakuntzarako kaierra, 2014 jo dute. 1992tik eta bere
|
azken
urteotan gorabehera ideologikoak izanik ere, ez zen inoiz ENAMetik bereizi eta 2000n, Iparraldeko ‘Gazteriak’ mugimenduarekin, ‘Haika’ talde batua sortu zuten.13 Handik, gero, ‘Segi’.
|
|
|
Trafiko handiaz badira bi aipamen, Kolonbiako gerrillekin batera, batez ere
|
azken
urteotan, eta Mafiarekin, hau bereziki Savianoren arabera.24 Escobarrekin tratuak ere iruzkindu dira, ‘kontratu’ tipoak. Berriz ere, froga garbirik ez da.25
|
|
|
Herri Batasunak izan leku berezia azpimarratu behar da, indar zabalena izanik eta
|
azken
urteotan aldakuntzaren protagonista.
|
|
|
Ideia hura aurrera eramateko, eta sinesgarritasuna lortu beharrez, HBko Mahai Nazionalean
|
azken
urteetan ideia marxista leninista jada garaiz kanpokoak aldeztu zituztenek dimisioa eman beharra zuten, eta beste batzuei lekua utzi. Hori egin gabe ezin zitekeen impassetik atera". 62
|
|
|
" Elkarri k oso larritzat jotzen du Jose Maria Aldaiaren bahiketa, bai errekurtso ekonomikoak lortzeko edo erreibindikazio politikoak egiteko ekintza biolento gisa. Gogor kritikatzen du ETAren jarduera biolentoak
|
azken
urtean eragindako
|
|
|
Bien arteko gatazkak beteko ditu zikloaren
|
azken
urteak.
|
|
|
" Bai Fernando Buesa eta Jorge Diez bizkartzainaren eta bai Blanco koronelaren hilketek nazionalistek eginiko apostuaren porrota agerian utzi dute;
|
azken
urte eta erdian eginiko apostu politikoaren porrota. Nazionalistek Lizarrako Akordioaren alde apostu egin zuten Lizarrako Adierazpena bakea lortzeko tresna eraginkorra zelakoan.
|
|
|
Diktadura garaian bost urte kartzela nozitu zituen, komunista gisa; frankismoaren
|
azken
urteotan alderdiaren Batzorde zentraleko eta Zuzendaritzako kidea izan zen. Gero, Euskadiko Ezker Batua Izquierda Unida alderdiaren sortzailetariko bat izan zen, baina laster alderditik joan zen eta PSEko lagunei hurbildu, batzuk, hura bezala, aitzineko komunistak.
|
|
|
Harrigarria, borroka armatuaren
|
azken
urteotan ginen, administrazioek eta hedabideek demokrazia eta terrorismoa oposatzen zituzten, eta Estatuak ez zuela tortura baztertu. Gauza gogorra (eta esanahitsua) da ikustea zer izan zen horren praktika garai haietan:
|
|
|
" Zatiketa saio bat bultzatu du, eta diziplina huts larria egin du,
|
azken
urteetako desadostasunak jendaurrean erakutsirik".
|
|
|
Ata Karrera, azken generala, han zela jakin zenean, agertu zen" azken buruberoak" zirela
|
azken
urtetan Erakundea eramaten zutenak.
|
|
|
Zibilen parte hartzea jaidura iraunkorra izanen da, eta aipatuko da, ofizialki,
|
azken
urteei buruz, non David Pla abokatua agiri baitzen azken buruzagia bezala.
|
|
|
Ezagutzen ez nautenei, jakin dezaten, adieraziko diet margolaria naizela. Arte plastikoei dagokienez teoriaz, nahiz eta horretan aditua ez izan, nire arte propioaren ondoan
|
azken
urtetan idatzi ditut testu batzuk. Hala nola duela gutxi argitaratua izan dena" Dictionnaire de culture et civilisation basque" deitutako argitalpen berrian (Elkar eta Arteaz) arlo horretaz (arte plastikoetan) hartu nuen parte.
|
|
2022
|
|
|
Militante gehienak ETA pmen egonen dira. Parte on bat EGIBatasunetik etorria zaie
|
azken
urteotan," Ezkerra" anaien inguruan. Bere aldetik ETA militarra berriz antolatuko da gudari sendoenen inguruan.
|
|
|
Emazteek diote taldea Hazparne inguruan... Mugimendu feminista informalki baina handizki hedatu da
|
azken
urteotan Me too fenomenoarekin batera.
|
|
|
Gasteiztik ihesi jin emazte gazte bat eta bere aita. Niretzat ez ezaguna zinen, ez zindotan sekulan ikusia ordu arte, nahiz eta hegoaldeko frangoren topatzeko aukera izana nuen
|
azken
urteetan Enbata mugimendu abertzalean nintzanetik, baita Seaskan sartu geroztik euskara irakasteko haurrei. Donibane Lohizuneko ikastolan nituen ikasleen buraso batzuk hemen aterpetuak ziren berrikitan edo Espainiako gerla zibileko errefuxiatuen semeak ziren.
|
|
|
Barkatua izan bekit Libertitzeaz liburuaren selaurura itzultzea, iduri baitzait
|
azken
urtetako gure ihauteriek argitan ezartzen dituztela rol, kanpo itxura, eta interpretapen kontu horiek. Ez dakit metonomia aipa daitekeen hemen edo dekonstrukzio batez garenetz mintzo, baina gure herri artedrama zaharrak aktore bikain edo amestuaren gaitasunak banatzen ditu kargu ezberdinetan.
|
|
|
Segitzen nuen Lectourera ausartzen. Meyerhold eta biomekanikarekin entretenitzen gintuzten eskuarki eta
|
azken
urtean maskarekin egin nuen ezagutza. Agorrileko sapari ihes egin nion Dario Foren umoreak xoraturik eta haren purailla metaforak irudikatzen, maskaren dantzarazten.
|
|
2023
|
|
|
Bakezaleentzako150 asmatu beharreko politika litzateke propaganda bakezaleak dituen ajeentzako sendagailu bakarra; eta injustiziarik egin gabe, politika horri esker bakezaletasun osoa edo kasik osoa argudiatuko luketen eta izpiritu horretako lekukotasuna ematea errefusatuko luketen bakezaleak desohora litezke; izan ere bakezaletasunak ez dezake gaizkirik egin bi arbuioen arteko nahasketagatik baizik; bata da hiltzearen alderako arbuioa eta bestea heriotzaren beldurra. Lehenbiziko arbuioa ohoragarria da baina biziki ahula; bigarrena kasik aitorrezina da baina biziki eraginkorra; bien arteko nahasketak sortzen du kemen handiko eragingarri bat zeinarengatik bakezaleak ahalgea ez baitu sentitzen eta beldurrak bakarrik eragiten baitu;
|
azken
urteetako frantses bakezaleak berak hiltzeko uzkur ziren baina ez besteak hiltzeko, bestenaz 1940ko uztailean ez zuten tarrapataka laster eginen Alemaniarekin kolaboratzera; aldiz, ingurune horietan besteak hiltzeko egiazko arbuioa zeukan jende kopuru tipia deitoragarriki enganatua izan zen.
|
|
|
Pentsatzeko askatasunari dagokionez, hau gabe pentsamendurik ez dagoela erraten delarik, egia da neurri handi batean; baina egiago da oraindik erratea pentsamendua ez dela askeagoa pentsamendua existitzen ez delarik30; pentsatzeko askatasun asko bazen
|
azken
urte hauetan, bainan egiazko pentsamendurik ez zegoen; haur batek haragirik ez eduki arren gatza galdatzen duenean bezalako egoera zen pixka bat.
|
|
|
Horregatik 1871ko urtea izan zen 1789an sortu zen abertzaletasun frantses berezi horren
|
azken
urtea. Frederik inperio printze alemaniarra, gero Frederik III bilakatuko zena, gizaki gizatiar, zintzo eta inteligentea biziki estonatua izan zen abertzaletasun horren intentsitateagatik, bere kanpaina militarrean orotan ikusi zuena; ezin zuen konprenitu nola, frantsesa kasik ez zekiten, alemaniar hizkuntzatik biziki hurbil zen dialektoa mintzatzen zuten, eta garai nahikoa hurbilean gogorki konkistatuak izan ziren alsaziarrek ez zuten Alemania ikusi nahi ere; arrazoiaz konturatu zen:
|